Uzmanlık Eğitimi Programı

Transkript

1 Tıp Fakültesi Patoloji Anabilim Dalı Uzmanlık Eğitimi Programı Hazırlayanlar: Prof. Dr. Bülent Celasun Uzmanlık eğitimi, Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Uzmanlık Eğitimi Genel Yönetmeliği uyarınca yürütülür. Patoloji AD na özgü uygulamalar bu programda belirtildiği gibidir.

2 1 Yerleşim Patoloji Anabilim Dalı; Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Ankara Hastanesi, 12. Sok. No.7/ Bahçelievler, Ankara adresindedir. 2 Anabilim Dalı Kadrosu (Temmuz 2009) ve İlgi Alanları Patoloji Ana Bilim dalı kadrosunda (Ankara merkez) ana bilim dalı başkanı dahil olmak üzere 3 profesör, 1 doçent, 1 yardımcı doçent ve 1 uzman doktor olmak üzere toplam 5 patolog bulunmaktadır. Ayrıca 3 araştırma görevlisi (AG), 4 teknisyen, 3 sekreter ve 2 personel vardır. Uzman patologların birincil ilgi alanları şöyledir: : Ana Bilim Dalı Başkanı: Meme hastalıkları, transplantasyon (karaciğer, böbrek, kalp) patolojisi ve hematopatoloji Prof. Dr. Banu Bilezikçi : Ana Bilim Dalı Başkan yardımcısı Gastrointestinal, hepatobiliyer ve transplantasyon (karaciğer) patolojisi, dermatopatoloji, sitopatoloji Prof. Dr. Handan Özdemir: Nefropatoloji ve elektron mikroskopisi, transplantasyon (böbrek) patolojisi, immünohistokimya Doç. Dr. Özlem Özen: Nöropatoloji, jinekopatoloji, yumuşak doku patolojisi, dermatopatoloji Yrd. Doç. Dr. A. Nihan Haberal Reyhan: Transplantasyon (karaciğer, böbrek, kalp) patolojisi, jinekopatoloji Uzm. Dr. Çiğdem Vural: Dermatopatoloji ve yumuşak doku patolojisi Ana Bilim Dalımıza bağlı Adana Uygulama ve Araştırma Hastanesinde 1 doçent, 2 yardımcı doçent (doç.), 2 öğretim görevlisi, Konya Uygulama ve Araştırma Hastanesinde 1 yardımcı doçent ve 1 öğretim görevlisi, Alanya Uygulama ve Araştırma Hastanesinde 1 yardımcı doçent, İstanbul Uygulama ve Araştırma Hastanesinde 1 öğretim görevlisi ve 1 uzman patolog görev yapmaktadır. Tüm patologlar genel patoloji ve sitoloji rutininde dönüşümlü olarak çalışmaktadır. 3 Donanım Giriş katında mikroskopi değerlendirme odaları inceleme için gerekli mikroskoplar ve hastane sistemine bağlı bilgisayarlar bulunan, bölüm başkanı ve bazı öğretim üyelerinin odaları, kat sekreterliği ve düzenli olarak güncellenen bölüm kitaplığı bulunmaktadır. Bölümde iki adet beş binoküler başlıklı, yedi adet çift binoküler başlıklı eğitim mikroskobu ile dört adet binoküler mikroskop bulunmaktadır. Mikroskoplardan birinde floresan ataşman, ikisinde mikroskoptan görüntü almaya yarayan fotoğraf makinesi ve üçünde basit polarizasyon ataşmanı vardır. Mikroskop başında rapor yazmak icin kullanılan bilgisayarlarda hastane yönetim yazılım programı (Avicenna) mevcut olup hastanın laboratuar ve görüntüleme bilgileri ile gereksinim duyulan medikal kaynaklara inceleme sırasında hemen ulaşmak mümkündür. Alt katta materyal kabul alanı, makroskopik inceleme odası, histokimya-immunohistokimya-immunofloresan laboratuarı ve rutin doku takibi, kesme, boyama işlemlerinin yapıldığı laboratuar ile bazı öğretim üyeleri ve araştırma görevlilerinin odaları yer almaktadır. En alt katta ise bölüm içi ve bölümler arası bilimsel etkinliklerin yapıldığı toplantı odası vardır. Toplantı odasında data-video projeksiyonu ve monitörle ilişkilendirilmiş bir diğer ışık mikroskobu bulunmaktadır. Toplantı salonunda ayrıca negatoskop, tepegöz, slayt makinesi ve slayt perdeleri bulunmaktadır. 4 İncelenen Materyal Bölümümüzde yılda yaklaşık cerrahi biyopsi ve sitolojik örnek incelenmekte ve ayrıca Adana, Konya ve Alanya hastanelerinden konsültasyon için gönderilen yaklaşık 1200 örnek değerlendirilmektedir. Bölümümüzde hemen her sisteme ait materyal bulunmakla birlikte, transplantasyon (böbrek, karaciğer, kalp) ve jinekopatoloji materyalleri benzer bölümlere göre daha ağırlıklıdır. Meme, gastrointestinal, ürogenital, medikal

3 böbrek, deri, hematopatoloji, yumuşak doku, kemik patolojisi ve nöropatoloji materyali asistan eğitimi için yeterli miktardadır. Yılda yaklaşık 500 intraoperatif inceleme ile yaklaşık dörtte biri erişkin olmak üzere 10 kadar otopsi incelemesi yapılmaktadır. 5 Eğitim Süresi Patoloji uzmanlık eğitiminin süresi 4 yıldır. 6 Eğitim Amaçları Patolojik inceleme için gerekli teknik becerileri öğrenmek Patolojinin temel yöntemlerini tanımak, kullanmak. Makroskopik ve mikroskopik değişiklikleri doğru yorumlayacak bilgi ve beceriyi kazanmak Temel teorik bilgileri edinmek, yararlanılan kitapları ve dergileri tanımak Bölüm içi ve bölümler arası toplantılar aracılığı ile sunum deneyimi kazanmak Bilimsel çalışma (araştırma, yayın vb) ilkelerini öğrenmek ve uygulamak Bağımsız çalışabilecek mesleki birikimi edinmek Hasta tedavisinin yönlendirilmesinde patolojinin rolünü kavramak, klinik gereksinimleri karşılayabilecek düzeye erişmek. Araştırma Görevlisi Eğitim Rotasyonları Asistan eğitimi değişik doku-organ gruplarına özgü (karaciğer, böbrek, meme, kemik iliği, lenf nodu, deri, ürogenital patoloji, sitoloji vb) rotasyonlar halinde yapılmaktadır. Böylece, araştırma görevlisinin rotasyonlar sırasında belli konulara yoğunlaşması ve bu konulardaki rutin tanısal yaklaşımları, teorik bilgileri öğrenmesi ve zamanla pekiştirmesi beklenmektedir. 7.1 Rutin işleyişteki rotasyonlar Meme Patolojisi Aşamalı olarak meme parçalarını tanımak, değişik lezyonlara ait parçaların makroskopik özelliklerini ve örnekleme ilkelerini, iyicil ve kötücül lezyonların birbirinden ayrımını öğrenmek, sistematik mikroskopik inceleme yapmak, histopatolojik tanının klinik uygulamadaki etkilerini kavramak. Prof. Dr. Banu Bilezikçi Doç. Dr. Özlem Özen AG nin ilk iki yıl edinmesi gereken beceriler: Değişik meme materyallerinin (iğne biyopsisi, basit eksizyon, tel ile işaretli eksizyon, total-radikal mastektomi, lenf nodu diseksiyonu vb) makroskopik özellliklerini tanımlayabilmek, doğru ve yeterli örnek almak. Hastalara ait ultrasonografi ve varsa mammografi bulgularını öğrenerek radyolojik-patolojik korelasyona hazırlık yapmak. Varsa, önceki patoloji materyaiini gözden geçirerek uzman patologla birlikte yeniden incelemeye hazırlamak Aşağıda belirtilenler gibi sık görülen meme lezyonlarının histopatolojik tanı kriterlerini bilmek: Fibrokistik hastalık Fibroadenom Duktal ektazi İntraduktal papillom Tipik olgularda aşağıdaki ayırıcı tanıları yapabilmek: İn situ karsinom - invaziv karsinom Sıradan duktal epitelyal hiperplazi - duktal karsinoma in-situ

4 Meme kanserinde ER, PR ve c-erb B2 immünohistokimyalarını değerlendirebilmek Ameliyat sırası inceleme dahil, kendi başına her tür meme örneğindeki lezyonlarda, tanı olasılıklarını doğru önceliklendirilmiş olarak belirleyebilmek. Aşağıdaki meme lezyonlarının histopatolojik tanı kriterlerini bilmek: Filloides tümörü İnvaziv meme karsinomu alt tipleri İn situ ve invaziv meme kanserlerinin histopatolojik derecelendirilmesi Tipik olgularda aşağıdaki ayırıcı tanıları yapabilmek: Benign filloides tümörü-malign filloides tümörü Fibroadenom-filloides tümörü Atipik duktal epitelyal hiperplazi-duktal karsinoma in situ Klinisyenler ile düzenli, sağlıklı ve yeterli iletişim kurmak Hematopatoloji A-Kemik İliği Patolojisi Kemik iliği örneklerinde karşılaşılabilecek birincil ve metastatik lezyonları tanımak, ayırıcı tanıda kullanılabilecek yardımcı yöntemleri (immünhistokimya, moleküler teknikler vb) bilmek, klinik korelasyon ve histopatolojik tanının klinik uygulamadaki rolünü kavramak. B-Lenf Nodu Reaktif, enfeksiyoz, neoplastik ve metastatik lezyonların aşamalı olarak histopatolojik özelliklerini öğrenmek, neoplastik lezyonların tanısal ayırımında yararlı ek incelemeleri (immünohistokimya, moleküler vb) bilmek. Prof. Dr. Handan Özdemir AG nin ilk iki yıl edinmesi gereken beceriler: Sık görülen lezyonları ve bunlara ait tanı kriterlerini bilmek, gerekli klinik bilgileri ve varsa önceki patoloji materyali gözden geçirerek uzman patolog ile birlikte imzalanmak üzere olguyu hazırlamak. Çesitli patolojik bulgulara ait tanı kriterlerini bilmek ve uygun rapor haline getirmek. Lenfoid neoplazi sınıflaması için yardımcı immunohistokimyasal belirteçleri ve moleküler bilgileri edinmek, histopatolojik bulguların klinik önemini bilmek ve bunları klinisyenle tartışabilmek Sitopatoloji Jinekolojik (PAP smear) ve diğer sitolojik örneklerin incelenmesinde temel tanı yaklaşımlarını öğrenmek. Tüm öğretim üyeleri Sorumluluklar: Bütün preparatları taramak, tanısal eleman içerenleri seçmek, çeşitli organlara ait yeterlilik ölçütlerini bilmek.

5 Sitolojik tanı kategorilerini ve tanı sınırlarını öğrenmek, beraberinde doku örneği olan olgularda sitolojik ve histopatolojik korelasyon kurmak, hazırlanan olguları uzman patolog ile birlikte tanı ve imza aşamasına kadar takip etmek, gerektiğinde klinisyenle iletişim içinde olmak Nöropatoloji Nöroanatominin öncelikle beyin otopsilerinde öğrenilmesi, daha sonra santral ve periferik sinir sisteminin temel histolojik özelliklerinin, santral ve periferik sinir sistemindeki özelleşmiş hücre tiplerinin ve fonksiyonlarının bilinmesi, değişik lezyonlara ait parçaların makroskopik özelliklerinin ve örnekleme ilkelerinin (stereotaktik beyin biyopsileri dahil) bilinmesi, intraoperatif inceleme, smear preparatlarının hazırlanması, iyicil ve kötücül lezyonların birbirinden ayrımını öğrenmek, sistematik mikroskopik inceleme yapmak, histopatolojik tanının klinik uygulamadaki etkilerini kavramak. Doç. Dr. Özlem Özen AG nin ilk iki yıl edinmesi gereken beceriler: Nöroanatominin beyin otopsileri üzerinden kavranması, temel histolojik yapının bilinmesi, değişik materyallerin (stereotaktik biyopsi, smear preparatları, subtotal ve total eksizyon) örneklenmesi. Hastalara ait görüntüleme bulgularını yorumlayıp radyolojik-patolojik korelasyona hazırlık yapmak; varsa, önceki patoloji materyaiini gözden geçirerek uzman patologla birlikte yeniden incelemeye hazırlamak. Aşağıda belirtilenler gibi sık görülen lezyonların histopatolojik tanı ölçütlerini bilmek: Glial tümörler Meningiomlar Schwannomlar Tipik olgularda aşağıdaki ayırıcı tanıları yapabilmek: Primer beyin tümörü-metastatik beyin tümörü ayırımı Astrositom-reaktif gliozis Diffüz astrositom- pilositik astrositom Astrositom-oligodendrogliom İntraoperatif inceleme dahil, kendi başına her tür santral ve periferik sistem örneğindeki lezyonlarda, tanı olasılıklarını doğru önceliklendirilmiş olarak belirleyebilmek. Aşağıdaki lezyonların klinik ve radyolojik özellikleri ile birlikte histopatolojik tanı ölçütlerini bilmek: Difüz infiltrasyon gösteren astrositomlar Diğer glial tümörler Atipik-anaplastik meningiomlar PNET/Medulloblastoma Karışık glial-nöronal tümörler Klinisyenler ile düzenli, sağlıklı ve yeterli iletişim kurmak Dermatopatoloji Neoplastik ve inflamatuvar deri hastalıklarına ait örnekleme, tanı ve ayırıcı tanı için gerekli bilgi ve becerilerin kazanılması, deri hastalıkları patolojisinde klinik-patolojik korelasyonun bilinmesi ve rutin uygulamada kullanılması Prof. Dr. Banu Bilezikçi Doç. Dr. Özlem Özen Uzm. Dr. Çiğdem Vural

6 AG nin ilk iki yıl edinmesi gereken beceriler: Değişik parçalara ait (punch biyopsi, tıraşlama, insizyonel ve eksizyonel biyopsi vb) makroskopik inceleme ve örnekleme ilkelerini bilmek,olağan ve sık görülen lezyonları (seboreik keratoz, nevus, keratinöz kist, bazal ve skuamöz hücreli karsinom vb) tanımak ve bunlara ait tanı ölçütlerini bilmek, gerekli klinik bilgiler ve önceki patoloji materyali eşliğinde uzman patologla beraber imzalanmak üzere olguyu hazırlamak. Doğru ve düzenli olarak histopatolojik tanı kriterlerini bilmek ve uygulamak, infamatuvar deri hastalıklarına ait patern değerlendirmesi yaparak ayırıcı tanı oluşturmak, melanositik lezyonların değerlendirmesini bilmek, histopatolojik bulguların klinik önemini anlamak ve bunları klinisyenle konuşabilmek Transplantasyon Patolojisi (böbrek, karaciğer, kalp) Aşamalı olarak yerli (nativ) ve transplante edilmiş organlardan (böbrek, karaciğer, kalp) alınan biyopsi ve rezeksiyon materyallerine yaklaşımı öğrenmek, bu örneklerde sistematik makroskopik ve mikroskopik inceleme yapabilmek, immünofloresan ve elektron mikroskopi bulgularını klinik bilgiler ile birleştirerek tanıya gidebilmek, histopatolojik tanının klinik uygulamadaki etkilerini kavramak. Prof. Dr. Banu Bilezikçi Prof. Dr. Handan Özdemir Yrd. Doç. Dr. A. Nihan Haberal Reyhan AG nin ilk iki yıl edinmesi gereken beceriler: Rezeksiyon materyallerine makroskopik yaklaşımı bilmek ve doğru örnek almayı öğrenmek, hastaların klinik ve radyolojik bulgularını öğrenerek patolojik korelasyona hazırlık yapmak; varsa, önceki patoloji materyaiini gözden geçirerek uzman patologla birlikte yeniden incelemeye hazırlamak, floresan mikroskopu kullanmasını öğrenmek, akut rejeksiyon gibi sık görülen durumların temel histopatolojik tanı kriterlerini bilmek. Klinisyenler ile düzenli, sağlıklı ve yeterli iletişim kurmak, uzman patolog ile değerlendirmeden önce kendi başına ışık mikroskopik ve immünofloresan inceleme yapabilmek ve ayırıcı tanı yapmaya çalışmak, karaciğer ve böbreğin normal elektronmikroskopik morfolojisini tanımak ve transplantasyonla ilgili ana bulguları tanıyabilmek, immünfloresan incelemenin temel bulgularını tanıyabilmek ve değerlendirebilmek, tüm bu verileri bir arada yorumlayarak doğru şekilde ayırıcı tanı yapabilmek, verici adayı karaciğer iğne biyopsileri ve intraoperatif konsültasyon materyallerinin değerlendirmesinde normali bilmek, bulguları önem sırasına göre değerlendirebilmek Medikal Böbrek Patolojisi Böbrek histolojisini ayrıntılı olarak (ışık ve elektron mikroskopik) öğrenmek ve böbreğin değişik patolojilerine ait mikroskopik ve immünofloresan bulgularını klinik bilgiler ile birleştirerek tanı koymayı öğrenmek. Prof. Doç. Dr. B. Handan Özdemir Yrd. Doç. Dr. A. Nihan Haberal Reyhan AG nin ilk iki yıl edinmesi gereken beceriler: Böbreğin ışık ve elektron mikroskopik histolojisini ayrıntılı olarak bilmek, immünofloresan değerlendirmesini öğrenmek, ışık mikroskopisinde gördüğü lezyonları tanımak, hastaların ait klinik, radyolojik, laboratuvar ve immünolojik bulgularını öğrenerek bu bilgiler ile patolojik bulgular arasında korelasyon yapmayı öğrenmek.

7 Aşağıda belirtilen ana böbrek lezyonlarını tanımak: Proliferatif glomerülonefritler Membran kalınlaşması ile karakterize glomerülonefritler Mezangial proliferasyon ile karakterize glomerülonefritler Lupus nefriti Amiloidosis Kendi başına her türlü böbrek lezyonunu tanımalı, tanımlamalı ve bu bulguları klinik ile iyi şekilde korele edebilmelidir İmmünofloresan incelemeyi doğru şekilde, ayrıntılı olarak kendi başına yapabilmelidir. Elektronmikroskopik incelemedeki ana bulguları tanıyabilmelidir. Tüm bu verileri bir arada yorumlayıp doğru şekilde ayırıcı tanı yapabilmelidir Medikal Karaciğer Patolojisi Amaç Karaciğer dokusunun mikroskopik değerlendirilmesini ve olası tanıların klinik uygulamadaki etkilerini öğrenmek. Araştırma Görevlisinin İlk İki Yıl Edinmesi Gereken Beceriler: Karaciğerin temel yapısını, varyasyonları, sık görülen hastalıklara ait tanı kriterlerini bilmek. Gerekli klinik bilgileri (karaciğer fonksiyon testleri, viral, otoimmün belirteçler, tümör belirleyicileri, radyolojik bulgular, metabolik hastalıklar için yapılan testler), varsa, önceki patoloji materyaiini gözden geçirerek uzman patolog ile birlikte incelenmek üzere olguyu hazırlamak. Araştırma Görevlisinin Son iki Yıl Edinmesi Gereken Beceriler: Histopatolojik bulguların klinik önemini tam olarak anlamak ve bunları klinisyenle konuşabilmek. Prof. Dr. Banu Bilezikçi Yrd. Doç. Dr. A. Nihan Haberal Reyhan Kemik, Eklem ve Yumuşak Doku Patolojisi (Ortopedik Patoloji) Amaç Kemik dokusunun, eklemlerin, yumuşak dokuların normal ve reaktif durumlardaki morfolojik özelliklerini öğrenmek, bu tür örnekleri klinik ve radyolojik bulgular eşliğinde değerlendirme alışkanlığı kazanmak. Araştırma Görevlisinin İlk İki Yıl Edinmesi Gereken Beceriler: Kemik dokusunun tespiti, örneklenmesi ve dekalsifikasyonu ile ilgili farklılılıkları öğrenmek, kemik içeren örneklerin histopatolojik incelemeye hazırlanmasının aşamalarını bilmek. Kemik başta olmak üzere, ortopedik patoloji materyallerinin histopatolojik incelemesinden önce yeterli klinik ve radyolojik bilgiye erişmek. Reaktif proliferasyonların ayırt edici klinik ve histopatolojik özelliklerini öğrenmek. Araştırma Görevlisinin Son iki Yıl Edinmesi Gereken Beceriler: Histopatolojik bulguların klinik önemini tam olarak anlamak, bunları klinisyenle konuşabilmek, kesin tanının mümkün olmadığı durumlarda hastanın en doğru biçimde değerlendirilebilmesini sağlayacak önerilerde bulunabilmek. Doç. Dr. Özlem Özen

8 7.2 Kurum dışı rotasyonlar Anabilim dalımızın zorunlu kurum dışı rotasyonu yoktur. Akademik kurulca uygun görülen konu ve kurumlarda uygun sürelerle dış rotasyon yapılabilir. 8 İşleyiş ve Sorumluluklar 8.1 Sekreterler Parçalar istem kağıdındaki hastaya ait bilgilerle karşılaştırılarak sekreterlerce teslim alınır, bilgisayar kaydı yapılarak numaralandırılır ve inceleme için gerekli işlemlerin yapılabilmesi için laboratuvara iletilir. Makroskopik bulguların yazılması yine sekreterlerce yapılır. Mikroskopik inceleme sonunda patolog tarafından yazılmış, onaylanmış, yazıcı çıktısı alınmış raporlar, sekreterler tarafından imzaya hazırlanır. İmzalanan raporlar, hasta dosyalarına, gerekiyorsa hasta veya yakınlarına ulaştırılır. Sekreterlik; doktor, hasta veya yakınlarına rapor sonucunu telefonla veya doğrudan sözlü olarak bildiremez. Parçaların teslim alınışı aşamasında karşılaşılan herhangi bir tutarsızlık durumunda sekreterlik hemen ilgili araştırma görevlisini veya gerekiyorsa sorumlu uzmanı bilgilendirmelidir. Gün içinde belirli saatlerde (sabah 10:30, akşam 17:00) ameliyathane ile görüşülerek parçaların patoloji bölümüne düzenli ve zamanında ulaşması sağlanır. Ücret işlemleri de sekreterlikçe takip edilir. 8.2 Laboratuar Teknisyenleri Sitolojik materyal teknisyenler tarafından uygun işlemlerden geçirilerek mikroskopik inceleme için hazırlanır. Biyopsi örnekleri de teknisyenler tarafından rutin işlemlerden geçirilerek (parafin bloklama, kesit alma, hematoksilen-eosin ve diğer boyamalar, boyalı camların lamelle kapatılması, etiketleme, vb) mikroskopik incelemeye hazır hale getirilir ve ilgili araştırma görevlisi rafına yerleştirilir. Bu amaçlarla kullanılan donanımın bakımlı olması teknisyenlerin sorumluluğundadır. 8.3 Araştırma Görevlileri Biyopsi materyali, AG tarafından çalışma düzeni içerisinde mümkün olan en kısa sürede makroskopik incelemeye alınır, örneklenir ve doku takip makinesine (sabah 10.30, akşam 18.00) yerleştirilir. Laboratuvar işlemlerinin tamamlanmasından sonra mikroskopik incelemeye hazır olan preparatların uzman patolog ile birlikte değerlendirilmesi öncesinde her yönden tam olarak hazırlanması (makroskopi kısmının düzeltilmesi, klinik bilgilerin tam ve doğru kaydı, mikroskobik tanım ve tanı), değerlendirme sırasında veya sonrasında rapor biçiminde bilgisayar kaydına geçirilmesi ve raporların basılması araştırma görevlisinin rutin görevleri arasındadır. Çalışma programı: 1-3 ay Rutin laboratuvarında gözlem yapma, Cihazları tanıma, kullanmasını öğrenme, kesit yapma, Hematoksilen eozin, histokimyasal ve immünhistokimyasal, immünfloresan boyalarını aktif olarak yapma, Makroskopi almayı gözlemleme, Makroskopi tekniklerini yazılı-basılı dökümanlardan inceleme, Doku takibi ve kesit hazırlanması, özel histokimyasal boyalar, immünhistokimya ve makroskopide uyulması gereken konular üzerinde sunumlar hazırlama. 3. aydan sonra: Biyopsi ve sitoloji rutinine girme, Makroskopik, mikroskopik değerlendirme yapma, Otopsilere katılma, otopsi yapma Patoloji materyalinin değerlendirilmesi: Her AG nin uzmanlık eğitimi boyunca en az 5600 biyopsi ve 3800 sitoloji incelemesine ve 10 otopsiye tam katılımı zorunludur. A Makroskopik inceleme:

9 İnceleme sırasında AG hastaya ait istem kağıdı bilgilerini parçalarla karşılaştırmalı ve doğruluğunu kontrol etmelidir. Tümörler, adli olgu olabilecek veya sıra dışı görülen bütün örnekler dış ve kesit yüzeyini içerecek şekilde fotoğraflanmalıdır. Fotoğraflanan parçalar makroskopi fotoğraf arşivinde kurallara uygun biçimde saklanır. Örneklenmesinde duraksama yaşanan her parça hiç işlem yapılmadan ilgili patoloji uzmanına danışılmalıdır. Eksizyon ve rezeksiyonlarda klasik örnekleme ilkeleri uygulanmalı ve cerrahi sınırlar boya ile işaretlenmelidir. Elektron mikroskopi örnekleri parça henüz tespit olmadan çok küçük parçalar halinde ayrı bir tespit sıvısına (glutaraldehit) alınmalıdır. Kemik, kemik iliği gibi parçalar önce gerekli tespitten geçirilerek büyüklük ve diğer özelliklerine göre dekalsifikasyon sıvısında tutulmalıdır. Arşiv değeri olan bütün parçalar tanısal kısıtlama yaratmayacak şekilde örneklendikten sonra arşive kaldırılmalı ve kayda geçirilmelidir. B Patoloji raporlarının hazırlanması: AG uzman patolog ile birlikte değerlendirme öncesinde olguyu kendi başına inceleyerek, bilgisayar kaydında klinik bilgi ve makroskopi kısımlarının eksiksiz ve doğru olmasını sağlar. AG nin eğitim düzeyine göre mikroskopik bulguların ve tanının rapor taslağına yazılmış olması gerekir. C Operasyon sırasında inceleme: İnceleme için gönderilen parçadan örnek almadan önce patoloji uzmanına haber verilmelidir. AG, dokundurma ( imprint ), kazıma ( scrape ), doku örnekleme, mikrotomda kesit alma işlemlerini yapıp hastanın öyküsünü de gözden geçirerek uzman patolog ile birlikte olguyu değerlendirir. Tanıyı ameliyathaneye -ameliyatı yapan kişiye, bu mümkün değilse ameliyat ekibinden bir AG ne, o da mümkün değilse tanıyı iletmeye yetkili bir başka görevliye telefon aracılığı ile sözlü olarak bildirmek AG nin görevleri arasındadır. Olguyu değerlendiren uzman patolog ve tanının iletildiği kişinin isim ve soy ismi (tam olarak o anda belirtilen biçimde) tanı ile birlikte istem kağıdına geçirilmeli ve operasyon sırasında inceleme raporu en kısa zamanda hazırlanıp onaylanmalıdır Bölüm İçi Olgu ve Makale Sunumları A Bölüm içi olgu sunumları ve bölümler arası toplantılar: AG olgulara ait preparatları uzman patolog denetiminde seçip, gerekiyorsa fotoğraflayıp, patoloji raporu, klinik bilgi ve literatür taraması sonucu uygun makaleler ile birlikte sunuma hazır hale getirebilmelidir. Sunum sırasında tanı dışında ayırıcı tanı bilgisi, histokimya veya immunohistokimya gibi ek incelemeler yapıldı ise bunların yorumlanabilmesi beklenmektedir. B Makale Sunumu: Makale seçimleri uzman patolog denetiminde yapılmalı; sunum, önceden tartışılarak hazırlanmalıdır. Makalenin amaç, yöntem ve sonuçları kavranmaya çalışılmalı, tartışma kısımları dahil olmak üzere bire bir çeviriden çok, iyi bir özet olarak sunulmalıdır Araştırma ve Bilimsel Çalışmalar, Ulusal ve Uluslararası toplantılar AG nin diğer puanlarına bakılmaksızın, eğitim süresi içinde en az iki patoloji sempozyumu veya kongresine iki çalışma sunumu ile katılması beklenmektedir. Ayrıca AG tezi dışında en az bir bilimsel çalışmada aktif rol almalıdır Uzmanlık Tezi Tez konusu, uzmanlık eğitimi süresinin yarısının tamamlanmasından sonraki 2 ay içinde araştırma görevlisi ve bölüm akademik kurulu tarafından belirlenir. 9 Genel Kurallar Araştırma görevlilerinin, uzmanlık eğitimi süresince, bölümdeki uzman patologlar, diğer araştırma görevlileri, sekreterler, laboratuar teknisyenleri ve diğer görevlilere karşı saygılı ve diğer klinik birimlerdeki meslektaşları ile profesyonel bir diyalog içinde olmaları gerekmektedir. Uygun iş kıyafetleri ile çalışmak esastır. 10 Yabancı Dil Becerisi

10 Araştırma görevlileri olguları değerlendirme aşamalarında başlıca İngilizce olan kaynaklardan yararlanmaktadırlar. Makale saatlerinde çoğunluğu İngilizce dergilerden sunumlar yapılmaktadır. Bu aşamalarda iyi düzeyde İngilizce bilgisine gereksinim vardır. İngilizcesi yeterli düzeyde olmayanların, bu eksikliklerini eğitimlerinin ilk yılında, çalışma saatleri dışında alacakları eğitimlerle gidermeleri önerilir. 11 Araştırma Görevlisi Geri Bildirimleri Eğitim süresince hem araştırma görevlileri hem de öğretim üyeleri için eğitim niteliği ile ilgili geri bildirim alınarak, geri bildirim sonuçları AD başkanınca değerlendirilir. Değerlendirme sonuçları araştırma görevlilerine ve öğretim üyelerine kişisel olarak bildirilir ve kişisel dosyalarında saklanır. 12 Araştırma Görevlisi Değerlendirme Toplantısı Anabilim Dalı Başkanı ve tüm öğretim üyelerinin hazır bulunduğu, uzmanlık eğitiminin üçte biri veya yarısı tamamlandığında yapılan toplantıdır. Bu toplantıda her AG nin eğitim dosyası ve defteri toplantıya sunulur, toplanan kredi puanı birlikte hesaplanır, patoloji uygulamalarına bakılır ve tez çalışmaları değerlendirilir. Eğitim süresini tamamlayanlar, tez savunmasında başarılı olanlar ve yeterli kredi puanı toplamış olanların uzmanlık sınavına girmesine karar verilir, yetersiz bulunanlara uzatma uygulanır. 13 Asistan Eğitim Defteri Her araştırma görevlisi eğitim süresince eğitim defterini (ekte sunulan) haftalık olarak doldurup ilgili uzmana onaylatır. Eğitim defteri uzmanlık sınavı sırasında jüri tarafından da değerlendirilir. 14 Sınavlar Her araştırma görevlisi 6 ayda bir teorik ve pratik sınavlara katılır. 15 Araştırma Görevlisi Eğitim İçeriği Kayıt Sistemi Anabilim dalına özgü bilgisayar programında ve sekreterlik kayıt defterinde bölüm çalışmaları günlük olarak kaydedilmektedir. Aşağıdaki gibi AG etkinlikleri bu kayıt sistemlerinden kontrol edilebilir: 1-Patoloji materyalinin değerlendirilmesi: Makroskopi, mikroskopi, rapor hazırlanması ve basılması, operasyon sırasında inceleme ( frozen section v.d.) 2-Bölüm içi olgu ve makale sunumları, bölümler arası toplantılar 3-Araştırma ve bilimsel çalışmalar, ulusal ve uluslararası toplantılara katılım 4-Uzmanlık Tezi