T.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ MEMBRAN BİYOREAKTÖRÜ İLE (MBR) EVSEL ATIKSU ARITIMI

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "T.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ MEMBRAN BİYOREAKTÖRÜ İLE (MBR) EVSEL ATIKSU ARITIMI"

Transkript

1 T.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ MEMBRAN BİYOREAKTÖRÜ İLE (MBR) EVSEL ATIKSU ARITIMI NEVZAT ÖZGÜ YİĞİT Danışman: Doç. Dr. Mehmet KİTİŞ II. Danışman: Doç. Dr. Özer ÇINAR DOKTORA TEZİ ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM DALI ISPARTA 2007

2 ii

3 İÇİNDEKİLER İÇİNDEKİLER... i ÖZET.... iii ABSTRACT..... v TEŞEKKÜR vii ŞEKİLLER DİZİNİ.. viii ÇİZELGELER DİZİNİ..... xii SİMGELER ve KISALTMALAR DİZİNİ.. xiii 1. GİRİŞ Motivasyon ve Amaç Kapsam KAYNAK ÖZETLERİ Genel MBR Tanıtımı Tasarım ve İşletim Parametreleri MBR Konfigürasyonları MBR ların Gelişimi MBR ların Konvansiyonel Sistemlere Göre Avantajları MBR ların Genel Dezavantajları MBR larda Çıkış Suyu Kalitesi MBR ve Konvansiyonel Sistemlerde İşletim Parametrelerinin Karşılaştırılması MBR Sistemlerinin Kentsel Atıksu Arıtımındaki Uygulamaları MBR Sistemlerinin Endüstriyel Atıksu Arıtımındaki Uygulamaları Membran Kirlenmesi/Tıkanması Biyokütle özellikleri İşletim şartları Membran Özellikleri Membranların Temizliği Çamur Susuzlaştırma i

4 3. MATERYAL ve YÖNTEM Analitik Ölçümler Arıtılabilirlik (1. Faz) Çalışmaları Tıkanma Deneyleri (2. Faz Çalışmaları) MBR da Geri Yıkama Şartlarının Tıkanma Üzerine Etkileri (3. Faz Çalışmaları) Çamur Susuzlaştırma Deneyleri (4. Faz Çalışmaları) ARAŞTIRMA BULGULARI ve TARTIŞMA Değişken Karakterli Evsel Atıksularının Pilot Ölçek Batık MBR Sistemi ile Arıtılması Çeşitli Biyokütle ve İşletim Şartlarında İşletilen Batık MBR Sisteminde Membran Tıkanmalarının Belirlenmesi Membran Biyoreaktörlerde Çeşitli Geri Yıkama Senaryolarının Membran Tıkanması Üzerine Etkileri MBR Çamurunun Susuzlaştırılmasına Biyokütle Özellikleri, Polimerler ve Konvansiyonel Aktif Çamur ile Karıştırmanın Etkileri SONUÇLAR KAYNAKLAR ÖZGEÇMİŞ ii

5 ÖZET Doktora Tezi MEMBRAN BİYOREAKTÖRÜ İLE (MBR) EVSEL ATIKSU ARITIMI Nevzat Özgü YİĞİT Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Çevre Mühendisliği Anabilim Dalı Jüri: Prof. Dr. M. Erol KESKİN Prof. Dr. S. Nilay KESKİN Doç. Dr. Mehmet KİTİŞ (Danışman) Doç. Dr. Özer ÇINAR (Eş Danışman) Doç. Dr. İsmail KOYUNCU Yrd. Doç. Dr. İsmail TOSUN Yrd. Doç. Dr. Mehmet BEYHAN Yapılan doktora tez çalışmasında; 1) Membran biyoreaktör (MBR) sisteminin değişken karakterli evsel atıksulardaki arıtma performansı, 2) Farklı biyokütle ve işletim şartlarında işletilen MBR sisteminde membran tıkanmalarının belirlenmesi, 3) MBR sisteminin geri yıkama süreleri ve sıklıklarının optimize edilmesi ve 4) MBR sisteminde oluşan çamurun susuzlaştırılması konularını içeren 4 fazda deneysel ve teorik araştırmalar yapılmıştır. Söz konusu 4 faz çalışmasında da pilot ölçekli batık MBR sistemi olarak ZW-10 (Zenon Environmental Inc., GE Water&Process Technologies) ünitesi kullanılmıştır. Batık sistem, gözenekli fiber membran modülüne sahip ünite sürekli akışlı besleme ile 19 ay boyunca çalıştırılmıştır. Aerobik biyolojik oksidasyon ve ultrafiltrasyon kademeleri tek proses tankı içinde gerçekleştirilmiştir. MBR ünitesinde aerobik organik karbon giderimi ve nitrifikasyon hedeflenmiştir. MBR sistemi ilk 3 ayda sadece izleme, kontrol ve biyolojik aklimasyona ulaşılması için çalıştırılmıştır. Bu süreden sonraki 8 ayda SDÜ kampüsü öğrenci yurtlarından kaynaklanan günlük ve dönemsel olarak değişken karakterli evsel atıksuların MBR sistemiyle arıtılabilirliği araştırılmıştır. Son 8 aylık dönemde ise ikinci, üçüncü ve dördüncü faz çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Birinci faz arıtılabilirlik çalışmaları kapsamında MBR sistemi 3 farklı işletim aşamasında çalıştırılmıştır: 1) sonsuz çamur yaşı (SRT), normal akı değeri: 25 L/m 2 -saat; 2) SRT: 20 gün, normal akı değeri: 25 L/m 2 -saat; 3) SRT: 20 gün, yüksek akı değeri: 39 L/m 2 -saat. MBR sisteminin işletildiği 8 ay boyunca giriş atıksuyu karakterleri aşırı salınımlar göstermiştir. Bu salınımlara ve özellikle 1. aşamadaki çok düşük atıksu sıcaklıkları (6 ο C) ve giriş suyundaki ani tuzluluk artışlarına rağmen MBR sistemi tüm işletim boyunca çok yüksek arıtma performansı sergilemiştir. Arıtma performansı F/M (substrat/biyomas oranı), organik yükleme hızı, spesifik substrat giderim hızı ve çözünmüş oksijen gibi diğer parametrelerdeki salınımlardan da olumsuz etkilenmemiştir. Üç işletim aşamasında da arıtma veriminin, test edilen SRT, MLSS ve işletim akılarından bağımsız olduğu bulunmuştur. Normal ve yüksek akı aşamalarında 8 aylık işletim boyunca membranlarda geri dönüşümsüz tıkanma olmamıştır. Ayrıca, normal akıda 6 aylık işletim süresince, süzüntü suyu ile rutin geri yıkama dışında kimyasal membran temizliğine ihtiyaç duyulmamıştır. 2 ay boyunca 39 L/m 2 -saat gibi çok yüksek akı işletiminde bile, 2 defa kimyasal temizlik yapılmıştır. Genel itibariyle, 8 ay süreyle işletilen pilot ölçek MBR sistemi ile tıkanma ve permeabilite azalması gibi işletim zorlukları ile karşılaşılmadan, giriş atıksuyu karakterlerindeki aşırı salınımlara rağmen, MBR prosesi ile sorunsuz bir şekilde çok yüksek kalitede arıtılmış su elde edilebileceğini göstermiştir. Doktora çalışması ikinci fazında değişken karakterli evsel atıksuların arıtımını yapan pilot ölçek batık MBR sisteminde çeşitli biyokütle karakterleri (MLSS, MLVSS, hücre dışı polimerik maddeler (EPS), çözünmüş mikrobiyal ürünler (SMP), partikül boyutu dağılımı) ve işletim iii

6 şartlarında (havalandırma hızı (U G ), işletim akısı) tıkanma eğilimlerinin ve kritik akıların tayin edilmesi amaçlanmıştır. Kritik akı ve tıkanmalar deneysel olarak kademeli akı metoduyla tespit edilmiştir. Tıkanma davranışları 5 farklı MLSS konsantrasyonunda ve dört U G değerinde incelenmiştir. MBR sisteminin farklı MLSS konsantrasyonlarındaki biyokütle karakterizasyonu, EPS ve SMP nin hem protein hem de karbonhidrat fraksiyon konsantrasyonlarının MLSS konsantrasyonlarının artışıyla arttığını göstermiştir. Diğer taraftan MLSS konsantrasyonlarının artmasıyla partikül boyut dağılımı değişmiş ve ortalama partikül boyutu küçülmüştür. EPS ve SMP nin karbonhidrat fraksiyonlarının protein fraksiyonlarından daha fazla tıkamaya sebep olduğu görülmüştür. Tüm MLSS seviyelerinde artan havalandırma hızları tıkanma kontrolünde pozitif bir etki sergilemiştir; ancak artan MLSS seviyelerinde etki derecesi azalmıştır. MBR sisteminin işletim akısı kritik akı değerinden küçük ise akının tıkanma hızına etkisi küçüktür ve bu trend MLSS konsantrasyonundan bağımsızdır. Artan MLSS konsantrasyonu tıkanma hızını arttırmış ve dolayısıyla permeabilite değerlerini önemli oranda düşürmüştür. Sonuç olarak işletim akısı değeri kritik akı değerinin üzerinde olması durumu, artan MLSS konsantrasyonlarına bağlı olarak EPS in hem protein hem de karbonhidrat konsantrasyonlarının yüksek olması, biyokütle içerisindeki partiküllerin boyutlarının küçülmesi ile birlikte membran tıkanmaları artmıştır. Doktora çalışmasının üçüncü fazında MBR sisteminde farklı geri yıkama şartlarının/ senaryolarının membran tıkanmalarına olan etkilerinin tayini ve optimum geri yıkama senaryosunun belirlenmesi amaçlanmıştır. Yedi farklı geri yıkama senaryosunun, tıkanma kontrolü üzerindeki etkileri araştırılmıştır. Deneysel çalışmalar mg/l MLSS konsantrasyonu ve 0,101 m/s U G değerinde yürütülmüştür. Yüksek tıkanma hızı değerleri her senaryoda kritik akı üzerindeki akı (>25-30 L/m 2 -saat) değerlerinde gözlenmiştir. Kritik akının altındaki akılarda, benzer filtrasyon ve geri yıkama frekansları olan senaryolarda tıkanma hızları devamlı ve tutarlı bir şekilde (<1 mbar/dakika) düşük değerlerde bulunmuştur. Filtrasyon ve geri yıkama sürelerinin her ikisinin de ortalama toplam membran direnci ile doğrusal olarak ilişkili olduğu bulunmuştur. Geri yıkama süresinin artırılması, her kademe akısı için toplam membran direncini azaltırken, sabit geri yıkama sürelerinde filtrasyon süresinin artması dirençleri önemli ölçüde artırmıştır. Ancak, toplam dirençlere filtrasyon sürelerinin negatif etkileri geri yıkama sürelerinin pozitif etkilerinden daha belirgindir. Filtrasyon/geri yıkama süresi oranı ve toplam membran direnci arasında bulunan güçlü korelasyon (R 2 : 0,96) rutin geri yıkama uygulanan batık MBR larda tıkanma kontrolü optimizasyonunda bu oranın etkili bir araç olabileceğini göstermektedir. Senaryo 4 (9 dakika 55 saniye filtrasyonu takiben 5 saniye geri yıkama) ve 5 (9 dakika 45 saniye filtrasyonu takiben 15 saniye geri yıkama), tıkanma kontrolü ve net günlük süzüntü suyu üretim hacmine dayanarak optimum senaryolar olarak bulunmuştur. Doktora tezinin dördüncü fazında MBR çamurunun ve konvansiyonel aktif çamurla (KAS) karıştırılmış MBR çamurunun (karışık çamur) susuzlaştırılabilirliğinin araştırılması amaçlanmıştır. Ayrıca değişik polimer çeşitleri ve dozlarının, çamur özelliklerinin, filtre kağıdı çeşidinin hem MBR çamurunun hem de karışık çamurun susuzlaştırılabilirliği üzerindeki etkileri belirlenmiştir. Susuzlaştırılabilirliğin göstergesi Buchner hunisi yöntemi kullanılarak, özgül filtre direnci (ÖFD) parametresiyle ölçülmüştür. Filtre kağıdı türünün susuzlaştırılabilirlik testlerinin sonuçları üzerinde çok büyük bir etkisinin olduğu bulunmuştur. ÖFD değerleri ve optimum polimer dozları artan MLSS konsantrasyonu ile artmıştır. Çünkü yükselen MLSS konsantrasyonunun beraberinde getirdiği yüksek EPS ve SMP konsantrasyonları ve küçülen partikül boyut dağılımı çamur susuzlaştırmanın zorlaşmasına sebep olmuşlardır. KAS ve MBR çamurlarının farklı oranlarda karıştırılması KAS çamurlarının susuzlaştırılabilirliğini iyileştirmiştir. Katyonik polimerler anyonik ve iyonik olmayan polimerlere nazaran tüm çamur tipleri için (MBR, KAS ve karışık çamurlar) daha iyi susuzlaştırma performansı göstermişlerdir. Anahtar Kelimeler: Aktif çamur, atıksu arıtımı, atıksu geri kazanımı, çözünmüş hücre ürünleri, (SMP), geri yıkama, hücre dışı polimerik maddeler (EPS), membran biyoreaktör (MBR), ÖFD, polimer, susuzlaştırma, tıkanma. 2007, 157 sayfa iv

7 ABSTRACT Ph.D. Thesis DOMESTIC WASTEWATER TREATMENT WITH MEMBRANE BIOREACTOR (MBR) Nevzat Özgü YİĞİT Süleyman Demirel University Graduate School of Applied and Natural Sciences Department of Environmental Engineering Thesis Committee: Prof. Dr. M. Erol KESKİN Prof. Dr. S. Nilay KESKİN Assoc. Prof. Dr. Mehmet KİTİŞ (Supervisor) Assoc. Prof. Dr. Özer ÇINAR (Co-Supervisor) Assoc. Prof. Dr. İsmail KOYUNCU Asist. Prof. Dr. İsmail TOSUN Asist. Prof. Dr. Mehmet BEYHAN This doctoral thesis work mainly contained lab- and pilot-scale research and was conducted in four major phases: 1) The treatability of domestic wastewater with diurnally and seasonally variable characteristics using a pilot-scale membrane bioreactor (MBR), 2) Determination of the membrane fouling in MBR system operated with different biomass and operating conditions, 3) Optimization of the backwash durations and frequencies of the MBR system, 4) Dewaterability studies of the MBR sludge. A pilot-scale MBR unit (ZW-10, Zenon Environmental Inc., GE Water&Process Technologies) was used during the study. The single-tank unit, containing an immersed hollow fiber ultrafiltration (UF) membrane module, was continuously operated aerobically for 19 months for carbon removal and nitrification, and the aerobic biological oxidation and ultrafiltration for biomass separation were performed in this single tank. MBR system was operated for monitoring, controlling and biological acclimation during the first 3 months. During the following 8 months, treatability of domestic wastewater from university student dormitories with diurnally and seasonally variable characteristics was investigated. In the last 8 months, second, third and fourth phases of the study were completed. A total of three major operational stages were tested during the first-phase of the study: 1) no sludge wastage, flux: 25 L/m 2 -h; 2) solids retention time (SRT): 20 d, flux: 25 L/m 2 -h; and 3) SRT: 20 d, flux: 39 L/m 2 -h (high flux conditions). The characteristics of raw wastewater exhibited both diurnal and seasonal variations during operation. Although the influent characteristics were highly variable including sudden increases in total dissolved solids (TDS) and the wastewater temperatures were as low as 6 o C during winter months, the MBR system performed well throughout its eight months of operation. The treatment performance was not negatively influenced by variations in operational parameters including F/M ratio, organic loading rate, specific substrate removal rate, and dissolved oxygen concentrations. The performance was independent of tested SRT, mixed liquor suspended solids (MLSS) concentrations and flux values in 3 operational stages. In both normal and high flux stages, irreversible fouling of membranes did not occur during the eight months of operation. Furthermore, no chemical cleaning was performed during the six months of operation at normal flux, except routine back-pulses with permeate. Even for the high flux operation (39 L/m 2 -h) continued for two months, chemical maintenance cleaning was only employed two times. Overall, eight months of pilot-scale tests indicated the robustness of MBR process in terms of achieving very high quality of treated water without any operational limitations including fouling and permeability reduction problems. v

8 The main objective of the second phase of the study was to determine the impacts of various operational conditions (aeration velocity (U G ), operating flux) and biomass characteristics (MLSS, MLVSS, extracellular polymeric substances (EPS), soluble microbial products (SMP), particle size distribution) on membrane fouling and critical flux in the pilot-scale, submerged MBR,. Critical flux and levels of fouling was determined by the flux step method. Fouling behavior was studied at five different MLSS concentrations and four different aeration velocities at each MLSS concentration. Concentrations of both protein and carbohydrate fractions of EPS and SMP increased with increasing MLSS concentrations. Also, the distribution of particle sizes shifted toward smaller particles and the mean particle size decreased as the MLSS concentrations increased. Carbohydrate fractions of both EPS and SMP contributed to fouling more than protein fractions. Aeration velocity exhibited positive impacts on fouling control at all MLSS concentrations; however, the degree of this impact decreased significantly with increasing MLSS concentrations. The impact of flux on fouling rate was small as long as the operating flux was less than critical flux, a trend found independent of MLSS concentration. Increasing MLSS concentration significantly decreased permeability values and increased fouling rates. It was concluded that membrane fouling was increased by increasing operating flux (beyond the critical flux), increasing MLSS concentration (thus the concentrations of both carbohydrate and protein fractions of EPS) and smaller particle sizes. In the third phase of the study, the impacts of various backwash scenarios on fouling and optimum backwash scenario in a MBR were determined. The effects of seven different backwash scenarios on fouling control were tested. Experimental studies were conducted at the MLSS values in the range of mg/l and U G value of m/s. A higher rate of fouling was observed above critical flux (>25-30 L/m 2 -h) for all scenarios. For scenarios with the similar filtration and backwash frequencies at the fluxes under the critical flux, fouling rates were always found lower (<1 mbar/minute). It was found that filtration and backwash durations both correlated with the average total membrane resistances. While increasing backwash duration decreased total membrane resistances for all the flux-steps, increasing filtration duration at constant backwash duration significantly increased resistances. However, the negative impacts of filtration duration on resistances were more pronounced than the positive impacts of backwash duration, i.e., as the ratio of filtration/backwash duration increased resistances also increased linearly. The strong correlation found among this ratio and the total membrane resistance suggests that the use of this ratio may be an effective tool in the optimization of fouling control in submerged MBRs employing routine backwashing. Scenarios 4 (9 min 55 s of filtration followed by 5 s of backwash) and 5 (9 min 45 s of filtration followed by 15 s of backwash) were found to be optimum based on fouling control and net daily volume of permeate production. In the fourth phase of the study, the dewaterability of MBR sludge and its mixture with conventional activated sludge (CAS) was investigated. In addition, the impacts of type and dose of various polymers, filter type and sludge properties on the dewaterability of both MBR and mixed sludges were determined. Specific cake resistance (SCR) measured by the Buchner funnel filtration test was used to assess the dewaterability of tested sludges. The type of filter paper used in dewaterability tests strongly affected dewaterability. SCR values and optimum polyelectrolyte doses increased with increasing MLSS concentrations in the MBR, which suggested that increase in MLSS concentrations accompanied by increases in EPS and SMP concentrations and a shift toward smaller particles caused poorer dewaterability of the MBR sludge. Combining CAS and MBR sludges at different proportions generally improved the dewaterability of CAS sludge. Better dewaterability performance was achieved with cationic polymers compared to anionic and non-ionic ones for all sludge types tested. Key words: Activated sludge, backwash, dewaterability, extracellular polymeric substances (EPS), fouling, membrane bioreactor (MBR), polymer, recovery, soluble microbial product (SMP), specific cake resistance (SCR), wastewater treatment. 2007, 157 pages vi

9 TEŞEKKÜR Bu doktora tez çalışmasının konu tespitinden tamamlanmasına kadar geçen sürede her türlü bilgi ve deneyimleri ile bana yön veren ve ayrıca maddi manevi desteğini hiçbir zaman esirgemeyen danışmanım Doç. Dr. Mehmet KİTİŞ e sonsuz teşekkürlerimi sunarım. Fikirleriyle tezin olgunlaşmasında yardımcı olan eş danışmanım Doç. Dr. Özer ÇINAR a teşekkür ederim. Tez izleme komitesi toplantılarında yaptıkları yorum ve yönlendirmelerle tezin olgunlaşmasına katkı sağlayan TİK komitesinin değerli üyeleri Prof. Dr. Nilay KESKİN, Prof. Dr. Erol KESKİN ve Yrd. Doç. Dr. İsmail TOSUN a teşekkür ederim. Arıtma sisteminin kurulmasında ve deneysel aşamalarda yardım eden Öğr. Gör. İlker HARMAN, Arş. Gör. Hasan KÖSEOĞLU, Arş. Gör.Tuğçe KÜKRER, Arş. Gör. Emine SAYILGAN, Arş Gör. Şule KAPLAN ve Yrd. Doç. Dr. Gökhan CİVELEKOĞLU na teşekkür ederim. Çamur susuzlaştırma deneylerinin yapılması için laboratuar imkanlarından faydalanmamı sağlayan ODTÜ Çevre Mühendisliği Bölümün den Prof. Dr. Ülkü YETİŞ ve Arş. Gör. Dr. Hande YÜKSELER e teşekkür ederim D-06 No lu Proje ile tezimi maddi olarak destekleyen Süleyman Demirel Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Yönetim Birimi Başkanlığı na teşekkürlerimi sunarım. Ayrıca bu tez çalışmasının birinci fazını destekleyen TÜBİTAK a (Proje No:103Ç086) teşekkür ederim. Ayrıca tezimin her aşamasında maddi ve manevi desteklerini esirgemeyen aileme ve eşim Nalan Özgür YİĞİT e en içten teşekkürlerimi sunarım. Nevzat Özgü YİĞİT ISPARTA, 2007 vii

10 ŞEKİLLER DİZİNİ Şekil 2.1. MMBR membran kaseti (ZENON Env. Inc., 2002) Şekil 2.2. Bir membran kasetinin tank içine konumlanması Şekil 2.3. Tipik bir MBR sistemi akım şeması Şekil 2.4. Bir MBR ünitesinin üstten görünüşü Şekil 2.5. MBR Konfigürasyonları Şekil 2.6. MBR larda tıkanmayı etkileyen faktörler Şekil 3.1. MBR ünitesinin basit akım şeması Şekil 3.2. MBR ünitesinin fotoğrafı Şekil 3.3. Atıksu arıtımına başlanmadan önce MBR sisteminin proses tankı ve membran modülü. 41 Şekil 3.4. MBR sistemine atıksu sağlanan rogar 41 Şekil 3.5. Rogardan atıksu taşıyan izolasyonlu iletim hattı 42 Şekil 3.6. Atıksu dengeleme/besleme tankı (1000 L, polietilen) Şekil 3.7. Besleme tankından MBR sistemine atıksuyu ileten peristaltik pompa ve iletim hattı Şekil 3.8. Buncher Hunisi deney düzeneği. 56 Şekil 3.9. Toplanan süzüntü hacmine karşılık zaman/hacim grafiği Şekil 4.1. MBR işletimi boyunca elde edilen akılar Şekil 4.2. MBR işletimi boyunca transmembran basınçları ve uygulanan kimyasal geri yıkama Şekil 4.3. MBR işletimi boyunca reaktör su sıcaklıkları Şekil 4.4. MBR işletimi boyunca elde edilen permeabilite (K) değerleri Şekil 4.5. MBR işletimi boyunca reaktör çözünmüş oksijen konsantrasyonları Şekil 4.6. MBR işletimi boyunca reaktör MLSS ve MLVSS değerleri 70 Şekil 4.7. MBR işletimi boyunca reaktörden alınan çamur numuneleri SVI değerleri Şekil 4.8. MBR işletimi boyunca reaktör ph değerleri viii

11 Şekil 4.9. MBR işletimi boyunca reaktör giriş ve çıkış ph değerleri Şekil MBR işletimi boyunca reaktör elektriksel iletkenlik değerleri Şekil MBR işletimi boyunca reaktör giriş ve çıkış elektriksel iletkenlik değerleri Şekil MBR işletimi boyunca reaktördeki F/M oranı değerleri Şekil MBR işletimi boyunca reaktöre organik yükleme hızı değerleri Şekil MBR işletimi boyunca reaktörde spesifik substrat giderim hızı değerleri Şekil MBR işletimi boyunca reaktörde hidrolik bekleme süreleri (HRT) Şekil MBR işletimi boyunca reaktör giriş ve çıkış askıda katı madde değerleri Şekil MBR işletimi boyunca reaktör giriş ve çıkış toplam katı madde değerleri Şekil MBR işletimi boyunca reaktör giriş ve çıkış BOİ 5 değerleri.. 83 Şekil MBR işletimi boyunca F/M oranı ile BOİ 5 giderim verimi ilişkisi Şekil MBR işletimi boyunca OYH ile BOİ 5 giderim verimi ilişkisi 84 Şekil MBR işletimi boyunca reaktör giriş ve çıkış KOİ değerleri 86 Şekil MBR işletimi boyunca HRT ile KOİ giderim verimi ilişkisi Şekil MBR işletimi boyunca reaktör giriş ve çıkış amonyak değerleri Şekil MBR işletimi boyunca sıcaklık ile amonyak giderim verimi ilişkisi Şekil MBR işletimi boyunca elektriksel iletkenlik ile amonyak giderim verimi ilişkisi Şekil MBR işletimi boyunca HRT ile amonyak giderim verimi ilişkisi Şekil MBR işletimi boyunca reaktör giriş ve çıkış nitrat değerleri Şekil MBR işletimi boyunca reaktör giriş ve çıkış nitrit değerleri ix

12 Şekil MBR işletimi boyunca reaktör giriş ve çıkış toplam kjeldahl azotu değerleri Şekil MBR işletimi boyunca reaktör giriş ve çıkış toplam azot değerleri Şekil MBR işletimi boyunca reaktör giriş ve çıkış toplam fosfor değerleri Şekil MBR işletimi boyunca reaktör giriş ve çıkış bulanıklık değerleri Şekil MBR işletimi boyunca reaktör giriş ve çıkış toplam koliform değerleri Şekil MBR işletimi boyunca reaktör giriş ve çıkış fekal koliform değerleri Şekil MBR işletimi boyunca reaktör giriş ve çıkış toplam organizma değerleri Şekil Partikül boyutu dağılımına MLSS konsantrasyonlarının etkisi Şekil EPS karbonhidrat konsantrasyonunun kritik akıya etkisi (U G =0,101 m/s) 105 Şekil Membran basıncı (ortalama TMP cinsinden) ve akı ilişkilerine havalandırma hızının etkisi (MLSS: 4600 mg/l) 107 Şekil Kritik akıya MLSS konsantrasyonlarının ve havalandırma hızlarının etkisi. 107 Şekil Tıkanma hızına akı ve MLSS konsantrasyonlarının etkisi (U G :0,067 m/s). 108 Şekil Kademeli akı testleri süresince MLSS konsantrasyonlarının permeabiliteye etkileri (Kademe akısı=20 L/m 2 -saat, UG=0,101 m/s). 109 Şekil Filtrasyonun ve geri yıkama senaryolarının tıkanma hızlarına etkileri Şekil Filtrasyonun ve geri yıkama senaryolarının permeabiliteye (akıortalama TMP ilişkileri) etkileri Şekil Filtrasyonun ve geri yıkama senaryolarının toplam membran direncine etkileri x

13 Şekil Kademeli akı testleri süresince ortalama toplam membran direnci üzerine geri yıkama süresinin etkileri (09:40, 09:45 ve 09:55 (dakika:saniye) filtrasyon süreleri için) Şekil Kademeli akı testleri süresince ortalama toplam membran direnci üzerine filtrasyon süresinin etkileri (15 s sabit geri yıkama süresinde) Şekil Kademeli akı testleri süresince ortalama toplam membran direnci üzerine filtrasyon/geri yıkama süresi (saniye/saniye)oranının etkileri Şekil Buchner hunisi test düzeneği 125 Şekil Farklı MLSS konsantrasyonlarında, şartlandırılmamış MBR çamurunun filtre edilebilirliğine filtre kağıdının etkisi Şekil Filtre kağıdı tipinin susuzlaştırılabilirliğe etkisi Şekil Filtre kağıdı tipinin susuzlaştırılabilirliğe etkisi (MLSS: mg/l) 129 Şekil Farklı MLSS konsantrasyonlarında MBR çamurunun partikül boyut dağılımı Şekil MBR, KAS ve karışık çamurların filtre edilebilirliğine polimerin etkisi (Whatman #40, ZT katyonik polimer, Grup B çamurları). 133 Şekil MBR çamurunun susuzlaştırılabilirliğine çeşitli polimerlerin etkisi (Whatman#40, MLSS:12600 mg/l) xi

14 ÇİZELGELER DİZİNİ Çizelge 1.1. Tez kapsamı... 8 Çizelge 2.1. Dahili ve harici MBR ların karşılaştırılması.. 17 Çizelge 2.2. MBR sistemi üreticilerinin ürünlerinin teknik özellikleri.. 18 Çizelge 2.3. Tasarım kriterlerine göre MBR ların gelişimi Çizelge 2.4. Evsel atıksuları arıtan MBR larda tipik çıkış suyu kaliteleri. 24 Çizelge 2.5. Değişik arıtma prosesleri için organik yükleme hızları Çizelge 2.6. Değişik arıtma prosesleri için çamur üretimleri 26 Çizelge 3.1. Arıtılabilirlik çalışması deneysel yaklaşımı.. 48 Çizelge 3.2. MBR sistemi işletiminde ölçümü yapılan parametreler, ölçüm noktaları ve ölçüm sıklıkları (tüm numuneler anlık olarak alınmıştır).. 50 Çizelge 3.3. Membran tıkanma durumunun belirlenmesi için deneysel yaklaşım Çizelge 3.4. Geri yıkama senaryoları Çizelge 3.5. Geri yıkama senaryoları testlerinin deneysel yaklaşımı 55 Çizelge 3.6 Çamur susuzlaştırma deneysel yaklaşımı.. 59 Çizelge 4.1. Tüm işletim boyunca giriş atıksuyu analiz sonuçları Çizelge 4.2. MBR sisteminin işletimi süresince elde edilen çıkış suyu kalite değerleri Çizelge 4.3. Tüm MLSS seviyelerindeki biyokütle karakteristikleri Çizelge 4.4. Geri yıkama senaryoları Çizelge 4.5. Testleri yapılan çamur tipleri ve MLSS konsantrasyonları Çizelge 4.6. ÖFD testi sonuçları Çizelge 4.7. MBR çamuru özellikleri 130 xii

15 SİMGELER VE KISALTMALAR DİZİNİ A AAT AKM : Toplam membran yüzey alanı : Atıksu arıtma tesisi : Askıda katı madde Anlık akı@20 ο C: 20 ο C ye göre düzeltilmiş anlık akı BOİ 5 ÇO ÇOK dp/dt EPS : Beş günlük biyokimyasal oksijen ihtiyacı : Çözünmüş oksijen : Çözünmüş organik karbon : Tıkanma hızı : Hücre dışı polimerik maddeler EPS c :Hücre dışı polimerik madde karbonhidrat fraksiyonunun konsantrasyonu EPS p EPS T F/M HDPE HRT J c J t J Net J tm K KAS KES :Hücre dışı polimerik madde protein fraksiyonunun konsantrasyonu :Hücre dışı polimerik madde toplam konsantrasyonu : Besin/biyomas oranı (çamur yükleme hızı) : Yüksek yoğunlukta polietilen : Hidrolik bekleme süresi : Kritik akı : t zamanındaki anlık süzüntü suyu akısı : Net su üretimine göre hesaplanmış net süzüntü suyu akısı : t zamanındaki spesifik anlık süzüntü suyu akısı : Permeabilite : Konvansiyonel aktif çamur sistemi : Kapiler emme süresi xiii

16 KOİ LMH mbar MBR MLSS MLVSS NaOCl NH 3 -N NO 2 -N NO 3 -N OYH ÖFD Q Ç Qf Q h Q G Q P P i P o P ort : Kimyasal oksijen ihtiyacı : L/m 2 -saat : milibar : Membran biyoreaktör : MBR askıda katı madde konsantrasyonu : MBR uçucu askıda katı madde konsantrasyonu : Sodyum hipoklorit : Amonyak azotu : Nitrit azotu : Nitrat Azotu : Organik yükleme hızı : Özgül filtre direnci : Geri yıkama tankından (backpulse tanktan) deşarj edilen debi : Giriş suyu debisi : Hava debisi : Geri yıkama debisi : Süzüntü suyu debisi :Membran modülü girişindeki basınç : Membran modülü çıkışındaki basınç : Ortalama trans membran basıncı P P : Süzüntü suyu basıncı (mbar). Psi : libre/inch 2 R f R m R t : Tıkanmış membran direnci : Temiz membran direnci : Toplam membran direnci xiv

17 SDÜ SMP : Süleyman Demirel Üniversitesi : Çözünmüş hücre ürünleri SMP c :Çözünmüş hücre ürünlerinin karbonhidrat fraksiyonunun konsantrasyonu SMP p SMP T SRT SSV SVI T t t G t P TÇK TKM TKN TMP TMP i TMP f TN TP U U G ΔP 0 :Çözünmüş hücre ürünlerinin protein fraksiyonunun konsantrasyonu : Çözünmüş hücre ürünlerinin toplam konsantrasyonu : Çamur yaşı : Çökebilen çamur hacmi : Çamur hacim indeksi : Sıcaklık : Süre : Geri yıkama süresi : Süzüntü süresi : Toplam çözünmüş katı madde : Toplam katı madde : Toplam kjeldahl azotu : Transmembran basıncı : Başlangıç transmembran basıncı : Son transmembran basıncı : Toplam azot : Toplam fosfor : Spesifik substrat giderim hızı : Membran modülüne uygulanan çapraz havalandırma hızı : Akı kademeleri arasındaki trans membran basıncı artışı xv

18 1. GİRİŞ 1.1. Motivasyon ve Amaç Hızlı nüfus artışı, aşırı sanayileşme, artan kuraklık ve aşırı tüketim ile birlikte tatlı su kaynakları global ölçekte hızla tükenmektedir. Bu problem özellikle ülkemizin de coğrafyasında bulunduğu Balkanlar ve Orta doğuda son yıllarda daha da önemli hale gelmekte ve sahip olunan su kaynakları, ülkeler arasındaki stratejik ilişkiler ve pazarlıkların ana unsurlarından biri olmaktadır. Artan talebe karşılık tatlı su kaynaklarını yenileyip artırmak teknik ve ekonomik açıdan sınırlayıcı olduğu için sürdürülebilir kalkınmayı sağlayabilecek değişik pratik çözümlere ihtiyaç vardır. Bu bağlamda temiz su kaynaklarını korumanın ilk yolu atıksuları geri kazanma ile başlar düşüncesi ile arıtılmış atıksuların geri kazanımı ve birçok değişik amaçlı geri kullanımı için son yıllarda çalışmalar ve uygulamalar artırılmıştır. Atıksuların geri kullanımı ile hem tatlı su kaynaklarının tüketimi azaltılmakta hem de deşarj edilen arıtılmış atıksuların çevresel etkileri en aza indirilebilmektedir. Arıtılmış atıksuların geri kullanım alanları ana hatlarıyla aşağıdaki gibi sıralanabilir: Kentsel kullanım - Parklar, rekreasyon alanları, spor tesisleri, otoyol kenarları - Uydu kentlerde yeşil sahalar - Ticari ve endüstriyel gelişme alanları - Golf merkezleri - Yangın söndürme - Ticari ve endüstriyel alanlarda tuvalet pisuvarları - İnşaat projelerinde toz kontrol ve beton üretimi - Araç yıkama tesisleri Endüstriyel kullanım - Soğutma suyu - Proses suları - Kazan besleme - Tesis yeşil alan sulaması 1

19 - Yangın söndürme Zirai sulama Habitat, yüzeysel suların, rekreasyon alanların beslenmesi Yeraltı suyu beslenmesi/enjeksiyonu - Sahil bölgelerinde tuzlu suyun yeraltı tatlı su kaynaklarına girişiminin engellenmesi - Toprak-yeraltı suyu sisteminde daha ileri arıtım - İçme suyu veya kullanma suyu kalitesindeki akiferlerin beslenmesi - Geri kazanılmış atıksuyun depolanması - Aşırı yeraltı suyu pompalanması sonucu oluşabilecek göçüklerin engellenmesi. Ülkemizde olduğu gibi su talebinin çok olduğu sektörlerden birisi tarımdır. Dolayısıyla arıtılmış atıksuların zirai sulamada geri kullanımı tatlı su talebini düşürme açısından önemlidir. Bu bağlamda zirai sulamada kullanılabilecek nitelikte, güvenilir arıtılmış su üretebilecek, ilk yatırım ve işletme maliyeti açısından rekabet edebilecek, ileri arıtma teknolojilerine ihtiyaç vardır. Bu teknolojiye tipik ve çok iyi bir örnek son 10 yıl içinde geliştirilen membran biyoreaktör (MBR) sistemleridir. Ürettiği içme suyu kalitesine yakın arıtılmış su ile MBR lar sadece zirai sulama için değil yukarıda sayılan diğer geri kullanım alanları için de uygulanabilir. MBR lar atıksu arıtımında sıvı/katı ayrımının düşük basınçlı membran filtrasyon konseptiyle yapıldığı askıda büyümeli biyolojik arıtma sistemleridir. Son 5 10 yıl içinde polimer endüstrisindeki hızlı gelişmeler ve membran maliyetlerindeki azalmalar neticesinde, MBR lar ekponansiyel bir artışla özellikle gelişmiş batı ülkelerinde atıksu arıtımı ve geri kazanımında uygulanmaya başlanmıştır. MBR ların konvansiyonel aktif çamura göre birçok avantajı mevcuttur. MBR lardaki yüksek MLSS konsantrasyonundan dolayı gerekli hidrolik bekleme süresi azdır; bu da küçük reaktör hacmi ve ilk yatırım maliyetinde azalma anlamına gelir. Biyokütle ayrımı mikrofiltrasyon veya ultrafiltrasyon ile gerçekleştiği için aktif çamurun çökelebilme özelliğinden bağımsızdır; diğer bir deyimle son çökeltime ihtiyaç olmayıp çamur şişmesi, filamentli büyümeden kaynaklanan çökeltim problemleri söz konusu olamaz. 2

20 Yüksek MLSS konsantrasyonlarından dolayı sisteme fazla organik yükleme yapılabilir. MBR larda nitrifikasyonun olumsuz etkilenmesi veya toksik organiklerin engelleyici etkileri bağlamındaki işletme problemleriyle daha az karşılaşılır. Çünkü MBR larda konvansiyonel aktif çamura göre daha fazla çamur yaşı (SRT) ile çalışılabilir. Yüksek SRT değerleri, oluşan biyokütle miktarını da azaltır. MBR lar mükemmel bir fiziksel dezenfeksiyon sağlar. Çünkü biyolojik olarak arıtılmış su aynı tank içinde batık mikrofiltrasyon (gözenek çapı yaklaşık 0,1 1 μm) veya ultrafiltrasyon (gözenek çapı yaklaşık 0,01 0,1 μm) membranlarıyla vakum ile çekilip, yaklaşık >6 log (logaritmik giderim) protozoa, 5-6 log bakteri ve 1-2 log virüs giderimi sağlanır. Bahsedilen avantajlar ve özellikle mikrofiltrasyon/ultrafiltrasyondan dolayı MBR larda çıkış suyu kalitesi konvansiyonel aktif çamur sistemlerinden çok daha iyidir. MBR larda elde edilen tipik çıkış suyu değerleri: Biyokimyasal oksijen ihtiyacı (BOI 5 ) < 2,0 mg/l; askıda katı madde (AKM) < 2,0 mg/l; amonyak azotu (NH 3 -N) < 1,0 mg/l (nitrifiye eden MBR larda); Toplam fosfor (TP) < 0,1 mg/l (anaerobik tank eklenmesi ile); Toplam azot (TN) < 3 10 mg/l (anoksik tank eklenmesi ile: denitrifikasyon); bulanıklık<0,5 NTU. Bu bağlamda doktora tez çalışmasının birinci fazının ana amacı Süleyman Demirel Üniversitesi (SDÜ) kampüsü öğrenci yurtlarından kaynaklanan günlük ve dönemsel olarak değişken karakterli evsel atıksuların pilot ölçekte batık MBR sistemi kullanılarak arıtılabilirliğinin araştırılmasıdır. Pilot çalışmada aerobik karbon oksidasyonu ve nitrifikasyon hedeflenmiştir. Genel itibariyle evsel atıksu karakterinde olsa da yıl boyunca ders/sınav/tatil zamanlarındaki öğrenci sayısındaki değişimler, yağmur suyu girişimleri ve mevsimsel etmenler nedeniyle çalışılan ham atıksuyun debi ve karakterinde önemli değişkenlikler mevcuttur. MBR sistemlerinin değişken karakterli atıksulardaki performansı ile ilgili pilot ya da gerçek tesis boyutlarında yapılan çalışmalar literatürde sınırlıdır. Değişken karakterli atıksuların arıtılabilirliğinin MBR sisteminde araştırılması üç farklı işletim aşamasında gerçekleştirilmiştir. Bu aşamalarda, MBR arıtma veriminin işletim 3

Municipal Wastewater Recovery by Aerobic Membrane Bioreactor (AMBR): Antalya Case Study

Municipal Wastewater Recovery by Aerobic Membrane Bioreactor (AMBR): Antalya Case Study Municipal Wastewater Recovery by Aerobic Membrane Bioreactor (AMBR): Antalya Case Study Aerobik Membran Biyoreaktör (AMBR) ile Atıksu Geri Kazanımı: Antalya Örneği Yılmaz F 1., Otuzaltı M. M 2 1 Akdeniz

Detaylı

DİĞER ARITMA PROSESLERİ

DİĞER ARITMA PROSESLERİ YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ DİĞER ARITMA PROSESLERİ Oksidasyon Havuzları Oksidasyon Havuzları Sürekli kanal tipinde tam karışımlı uzun havalandırmalı aktif çamur proseslerinin

Detaylı

1. Kıyı Bölgelerinde Çevre Kirliliği ve Kontrolü KÇKK

1. Kıyı Bölgelerinde Çevre Kirliliği ve Kontrolü KÇKK 1. Kıyı Bölgelerinde Çevre Kirliliği ve Kontrolü KÇKK Kentsel Atıksu Arıtım Tesislerinde Geliştirilmiş Biyolojik Fosfor Giderim Verimini Etkileyen Faktörler Tolga Tunçal, Ayşegül Pala, Orhan Uslu Namık

Detaylı

Elçin GÜNEŞ, Ezgi AYDOĞAR

Elçin GÜNEŞ, Ezgi AYDOĞAR Elçin GÜNEŞ, Ezgi AYDOĞAR AMAÇ Çorlu katı atık depolama sahası sızıntı sularının ön arıtma alternatifi olarak koagülasyon-flokülasyon yöntemi ile arıtılabilirliğinin değerlendirilmesi Arıtma alternatifleri

Detaylı

ARDIŞIK KESİKLİ REAKTÖRDE AKTİF ÇAMURUN ÇÖKELEBİLİRLİĞİNE SICAKLIĞIN ETKİSİ. Engin GÜRTEKİN 1, *

ARDIŞIK KESİKLİ REAKTÖRDE AKTİF ÇAMURUN ÇÖKELEBİLİRLİĞİNE SICAKLIĞIN ETKİSİ. Engin GÜRTEKİN 1, * Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 25 (1-2) 99-17 (29) http://fbe.erciyes.edu.tr/ ISSN 112-2354 ARDIŞIK KESİKLİ REAKTÖRDE AKTİF ÇAMURUN ÇÖKELEBİLİRLİĞİNE SICAKLIĞIN ETKİSİ Engin GÜRTEKİN

Detaylı

ADAPAZARI KENTSEL ATIKSU ARITMA TESĐSĐ ATIKSUYUNUN KARAKTERĐZASYONUNUN ĐNCELENMESĐ VE DEĞERLENDĐRĐLMESĐ

ADAPAZARI KENTSEL ATIKSU ARITMA TESĐSĐ ATIKSUYUNUN KARAKTERĐZASYONUNUN ĐNCELENMESĐ VE DEĞERLENDĐRĐLMESĐ ADAPAZARI KENTSEL ATIKSU ARITMA TESĐSĐ ATIKSUYUNUN KARAKTERĐZASYONUNUN ĐNCELENMESĐ VE DEĞERLENDĐRĐLMESĐ 1 Beytullah EREN, 1 Büşra SUROĞLU, 1 Asude ATEŞ, 1 Recep ĐLERĐ, 2 Rüstem Keleş ÖZET: Bu çalışmada,

Detaylı

BIO-CEL MBR Modülleri ve Türkiye deki Uygulama Örnekleri

BIO-CEL MBR Modülleri ve Türkiye deki Uygulama Örnekleri BIO-CEL MBR Modülleri ve Türkiye deki Uygulama Örnekleri www.microdyn-nadir.com 1 İçerik 1 2 3 4 MBR Teknolojisine Genel Bakış Hollow Fiber ve Plaka Tip Modüllerin Karşılaştırılması BIO-CEL Batık MBR Modülü

Detaylı

AEROBİK BİYOFİLM PROSESLERİ

AEROBİK BİYOFİLM PROSESLERİ AEROBİK BİYOFİLM PROSESLERİ Doç. Dr. Eyüp DEBİK 03.12.2013 GENEL BİLGİ Arıtmadan sorumlu mikroorganizmalar, sabit bir yatak üzerinde gelişirler. Aerobik biyofilm prosesleri : (1) batmamış biyofilm prosesler,

Detaylı

BURSA HAMİTLER SIZINTI SUYU ARITMA TESİSİNİN İNCELENMESİ

BURSA HAMİTLER SIZINTI SUYU ARITMA TESİSİNİN İNCELENMESİ BURSA HAMİTLER SIZINTI SUYU ARITMA TESİSİNİN İNCELENMESİ Korkut Kaşıkçı 1, Barış Çallı 2 1 Sistem Yapı İnşaat ve Ticaret A.Ş. 34805 Kavacık, İstanbul 2 Marmara Üniversitesi, Çevre Mühendisliği Bölümü,

Detaylı

ĐSTANBUL TEKNĐK ÜNĐVERSĐTESĐ FEN BĐLĐMLERĐ ENSTĐTÜSÜ PĐLOT ÖLÇEKLĐ BATIK MEMBRAN SĐSTEMLERĐ ĐLE ĐÇME SUYU ARITIMI. YÜKSEK LĐSANS TEZĐ Müge AKDAĞLI

ĐSTANBUL TEKNĐK ÜNĐVERSĐTESĐ FEN BĐLĐMLERĐ ENSTĐTÜSÜ PĐLOT ÖLÇEKLĐ BATIK MEMBRAN SĐSTEMLERĐ ĐLE ĐÇME SUYU ARITIMI. YÜKSEK LĐSANS TEZĐ Müge AKDAĞLI ĐSTANBUL TEKNĐK ÜNĐVERSĐTESĐ FEN BĐLĐMLERĐ ENSTĐTÜSÜ PĐLOT ÖLÇEKLĐ BATIK MEMBRAN SĐSTEMLERĐ ĐLE ĐÇME SUYU ARITIMI YÜKSEK LĐSANS TEZĐ Müge AKDAĞLI Anabilim Dalı : Çevre Mühendisliği Programı : Çevre Bilimleri

Detaylı

Vaka Çalışması MBR ve MBBR Proses lerinde Seramik Membran Uygulamaları

Vaka Çalışması MBR ve MBBR Proses lerinde Seramik Membran Uygulamaları Vaka Çalışması MBR ve MBBR Proses lerinde Seramik Membran Uygulamaları AKIN KAPLAN Teknik Debi Mühendislik İnşaat ve Ticaret Ltd. Şti. Dr. MARTIN KASCHEK ItN Nanovation A.G Giriş Su kaynaklarının korunması

Detaylı

On-line Oksijen Tüketiminin Ölçülmesiyle Havalandırma Prosesinde Enerji Optimizasyonu

On-line Oksijen Tüketiminin Ölçülmesiyle Havalandırma Prosesinde Enerji Optimizasyonu On-line Oksijen Tüketiminin Ölçülmesiyle Havalandırma Prosesinde Enerji Optimizasyonu Speaker: Ercan Basaran, Uwe Späth LAR Process Analysers AG 1 Genel İçerik 1. Giriş 2. Proses optimizasyonu 3. İki optimizasyon

Detaylı

TEKSTĐL ENDÜSTRĐSĐ ATIKSUYUNUN ARDIŞIK KESĐKLĐ BĐYOREAKTÖR (AKR) ĐLE ARITILMASINDA OPTĐMUM ŞARTLARININ BELĐRLENMESĐ

TEKSTĐL ENDÜSTRĐSĐ ATIKSUYUNUN ARDIŞIK KESĐKLĐ BĐYOREAKTÖR (AKR) ĐLE ARITILMASINDA OPTĐMUM ŞARTLARININ BELĐRLENMESĐ TEKSTĐL ENDÜSTRĐSĐ ATIKSUYUNUN ARDIŞIK KESĐKLĐ BĐYOREAKTÖR (AKR) ĐLE ARITILMASINDA OPTĐMUM ŞARTLARININ BELĐRLENMESĐ Yasemin DAMAR, Burcu KIZILTAŞ, Recep ĐLERĐ ÖZET Yapılan çalışmanın amacı; bir sentetik

Detaylı

Endüstride MBR Teknolojisi ile Atıksu Geri Kazanımı Örnekleri. Burcu Kaleli Öztürk Prof. Hulusi Barlas Anja Rach

Endüstride MBR Teknolojisi ile Atıksu Geri Kazanımı Örnekleri. Burcu Kaleli Öztürk Prof. Hulusi Barlas Anja Rach Endüstride MBR Teknolojisi ile Atıksu Geri Kazanımı Örnekleri Burcu Kaleli Öztürk Prof. Hulusi Barlas Anja Rach İçerik MICRODYN-NADIR ile ilgili genel bilgiler MBR teknolojisine genel bakış BIO-CEL MBR

Detaylı

Endüstriyel Su Arıtımına Uyarlanmış Çözümler

Endüstriyel Su Arıtımına Uyarlanmış Çözümler Endüstriyel Su Arıtımına Uyarlanmış Çözümler Michael Lyko Tarihçe Geleneği Olan Bir Partner 1 1 Tarihçe Geleneği Olan Bir Partner Wiesbaden da tam otomatik SPIRA-CEL spiral sarım üretim hattının işletmeye

Detaylı

ATIKSU ARITIMI VE GERİ KAZANIMINDA MEMBRAN BİOREAKTÖRLERİ

ATIKSU ARITIMI VE GERİ KAZANIMINDA MEMBRAN BİOREAKTÖRLERİ TMMOB Çevre Mühendisleri Odası V. ULUSAL ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ KONGRESİ ATIKSU ARITIMI VE GERİ KAZANIMINDA MEMBRAN BİOREAKTÖRLERİ Yrd.Doç.Dr. Mehmet Kitis 1, Hasan Köseoğlu 1, Nazmiye Gül 1, Yrd.Doç.Dr. Fatma

Detaylı

ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ ÇAMUR YOĞUNLAŞTIRMA. 09 Aralık 2013. Doç. Dr. Eyüp DEBİK

ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ ÇAMUR YOĞUNLAŞTIRMA. 09 Aralık 2013. Doç. Dr. Eyüp DEBİK YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ÇAMUR YOĞUNLAŞTIRMA Doç. Dr. Eyüp DEBİK 09 Aralık 2013 1 Arıtma Çamuru Nedir? Atıksu arıtma işlemleri sonucu oluşan arıtma çamurları, uygulanan arıtma

Detaylı

Biyolojik Besi Maddesi Gideren Atıksu Arıtma Tesisi Geri Devir Çamurunda Farklı Dezentegrasyon Uygulamalarının İncelenmesi

Biyolojik Besi Maddesi Gideren Atıksu Arıtma Tesisi Geri Devir Çamurunda Farklı Dezentegrasyon Uygulamalarının İncelenmesi Biyolojik Besi Maddesi Gideren Atıksu Arıtma Tesisi Geri Devir Çamurunda Farklı Dezentegrasyon Uygulamalarının İncelenmesi Nevin Yağcı, Işıl Akpınar İstanbul Teknik Üniversitesi, İnşaat Fakültesi, Çevre

Detaylı

İÇİNDEKİLER 1.1. ATIKSU ARITMA TESİSLERİNİN PLANLAMA VE PROJELENDİRME ESASLARI

İÇİNDEKİLER 1.1. ATIKSU ARITMA TESİSLERİNİN PLANLAMA VE PROJELENDİRME ESASLARI İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1. GİRİŞ 1.1. ATIKSU ARITMA TESİSLERİNİN PLANLAMA VE PROJELENDİRME ESASLARI 1.1.1. Genel 1.1.2. Atıksu Arıtma Tesislerinin Tasarım Süreci 1.1.3. Tasarım İçin Girdi (Başlangıç)

Detaylı

ATIKSU ARITMA TESİSLERİNİN İŞLETİLMESİ-BAKIM VE ONARIMI. Fatih GÜRGAN ASKİ Arıtma Tesisleri Dairesi Başkanı

ATIKSU ARITMA TESİSLERİNİN İŞLETİLMESİ-BAKIM VE ONARIMI. Fatih GÜRGAN ASKİ Arıtma Tesisleri Dairesi Başkanı ATIKSU ARITMA TESİSLERİNİN İŞLETİLMESİ-BAKIM VE ONARIMI Fatih GÜRGAN ASKİ Arıtma Tesisleri Dairesi Başkanı UZUN HAVALANDIRMALI AKTİF ÇAMUR SİSTEMİ Bu sistem Atıksularda bulunan organik maddelerin mikroorganizmalar

Detaylı

Membran Teknolojilerinin Su Yönetiminde Sağladığı Faydalar

Membran Teknolojilerinin Su Yönetiminde Sağladığı Faydalar Membran Teknolojilerinin Su Yönetiminde Sağladığı Faydalar İsmail Koyuncu 1,2, Serkan Güçlü 1,2, Türker Türken 1,2, Derya İmer 1,2 1 İstanbul Teknik Üniversitesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, İTÜ Ayazağa

Detaylı

BÖLÜM 1 ATIKSULARIN ÖZELLİKLERİ

BÖLÜM 1 ATIKSULARIN ÖZELLİKLERİ İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1 ATIKSULARIN ÖZELLİKLERİ BÖLÜM 2 MEKANİK ARITMA 2.1. IZGARALAR... 5 2.1.1. Izgara Proje Kriterleri... 5 2.1.2. Izgara Yük Kayıpları... 7 2.1.3. Problemler... 9 2.2. DEBİ ÖLÇÜMÜ VE AKIM

Detaylı

WASTEWATER TREATMENT PLANT DESIGN

WASTEWATER TREATMENT PLANT DESIGN WASTEWATER TREATMENT PLANT DESIGN Prof.Dr. Özer ÇINAR İstanbul, Turkey 1 2 Aktif Çamur Prosesi Kirleticilerin, mikroorganizmalar tarafından besin ve enerji kaynağı olarak kullanılmak suretiyle atıksudan

Detaylı

Meyve Suyu Atıksuyunun Sentezlenen Farklı Membranlar ile Membran Biyoreaktörde Arıtımı

Meyve Suyu Atıksuyunun Sentezlenen Farklı Membranlar ile Membran Biyoreaktörde Arıtımı Meyve Suyu Atıksuyunun Sentezlenen Farklı Membranlar ile Membran Biyoreaktörde Arıtımı Yüksek Çevre Mühendisi Sevgi Güneş Durak Yıldız Teknik Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü Prof. Dr. Neşe Tüfekci

Detaylı

ÇEV416 ENDÜSTRİYEL ATIKSULARIN ARITILMASI

ÇEV416 ENDÜSTRİYEL ATIKSULARIN ARITILMASI ÇEV416 ENDÜSTRİYEL ATIKSULARIN ARITILMASI 10. Endüstriyel Çamur Arıtımı Yrd. Doç. Dr. Kadir GEDİK Giriş Sıvı atıkların arıtılmasındaki en önemli nokta askıda veya çözünmüş katıların giderimidir. Sıvıdan

Detaylı

S.S. YEŞİL DURU EVLERİ KOOPERATİFİ ATIKSU ARITMA TESİSİ PROJE RAPORU

S.S. YEŞİL DURU EVLERİ KOOPERATİFİ ATIKSU ARITMA TESİSİ PROJE RAPORU S.S. YEŞİL DURU EVLERİ KOOPERATİFİ ATIKSU ARITMA TESİSİ PROJE RAPORU 1 - PROSESİN TANITILMASI Tatil sitesinden kaynaklanacak evsel nitelikli atıksuları arıtacak olan, arıtma tesisi, biyolojik sistem (aktif

Detaylı

Proses Analizörleri ile Atıksu Arıtma Tesislerinde Enerji Verimli Kontrol Örnek Uygulamaları /

Proses Analizörleri ile Atıksu Arıtma Tesislerinde Enerji Verimli Kontrol Örnek Uygulamaları / October 2, 2009_HACH LANGE United for Water Quality_page 1 HACH LANGE United for Water Quality Proses Analizörleri ile Atıksu Arıtma Tesislerinde Enerji Verimli Kontrol Örnek Uygulamaları / Beispiele von

Detaylı

1. Çamur Susuzlaştırma

1. Çamur Susuzlaştırma TARİH: 11.03.2015 1. Çamur Susuzlaştırma Çamurun su içeriğinin azaltılması için uygulanan fiziksel bir işlemdir. Çamurun katı madde miktarının artırılması akabinde gelen arıtma ünitelerinde kullanılacak

Detaylı

ÇERKEZKÖY ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ ENDÜSTRİYEL ATIKSU ARITMA TESİSİ

ÇERKEZKÖY ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ ENDÜSTRİYEL ATIKSU ARITMA TESİSİ ÇERKEZKÖY ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ ENDÜSTRİYEL ATIKSU ARITMA TESİSİ Bölgemiz I. Kısım Atıksu Arıtma Tesisi (yatırım bedeli 15 milyon $) 1995 yılında, II. Kısım Atıksu Arıtma Tesisi ( yatırım bedeli 8 milyon

Detaylı

FTALİK ASİT ESTER İÇEREN ATIKSULARDAN TEMİZ ÜRETİM TEKNOLOJİSİ İLE SU VE ALKOL GERİ KAZANIMI İÇİN HİBRİT BİR PROSES

FTALİK ASİT ESTER İÇEREN ATIKSULARDAN TEMİZ ÜRETİM TEKNOLOJİSİ İLE SU VE ALKOL GERİ KAZANIMI İÇİN HİBRİT BİR PROSES FTALİK ASİT ESTER İÇEREN ATIKSULARDAN TEMİZ ÜRETİM TEKNOLOJİSİ İLE SU VE ALKOL GERİ KAZANIMI İÇİN HİBRİT BİR PROSES Prof. Dr. Bülent KESKİNLER Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü Çevre Müh. Böl. Öğretim üyesi

Detaylı

BİYOLOJİK PROSESLERE GENEL BAKIŞ

BİYOLOJİK PROSESLERE GENEL BAKIŞ BİYOLOJİK PROSESLERE GENEL BAKIŞ Dr.Murat SOLAK Biyolojik Arıtma Yöntemleri Biyokimyasal reaksiyonlar neticesinde atık sudaki çözünmüş organik kirleticilerin uzaklaştırıldığı yöntemlerdir. BİYOPROSESLER

Detaylı

ARITMA ÇAMURUNDAN BİYOGAZ ÜRETİMİ VE ENERJİ TASURRUFU

ARITMA ÇAMURUNDAN BİYOGAZ ÜRETİMİ VE ENERJİ TASURRUFU ARITMA ÇAMURUNDAN BİYOGAZ ÜRETİMİ VE ENERJİ TASURRUFU Doç.Dr. K.Süleyman YİĞİT*, Mustafa GÜNDÜZ**, Gülay ŞERİT** Yrd.Doç.Dr. Mustafa YEĞİN*, Muhammet SARAÇ** İlhan BAYRAM***, Ünal BOSTAN***, Hakan PİR**

Detaylı

Çevreye Zarar Veren Tekstil Atıksularının Arıtım Çalışmaları

Çevreye Zarar Veren Tekstil Atıksularının Arıtım Çalışmaları Çevreye Zarar Veren Tekstil Atıksularının Arıtım Çalışmaları *1 Kadir ÖZAN, 2 Ulküye Dudu GUL, 3 Caglayan ACIKGOZ *1 Pazaryeri Vocational School, University of Bilecik Seyh Edebali, Bilecik, Turkey 2 Vocational

Detaylı

Atıksuların Arıtılması Dersi CEV411

Atıksuların Arıtılması Dersi CEV411 5. Hafta Atıksuların Arıtılması Dersi CEV411 Aktif Çamur Sistemleri, Organik Karbon, Biyolojik Azot ve Fosfor Giderimi - Aktif Çamur Prosesi- II - 1 Kapsam Tokat-Yeşilırmak 1. Deşarj Standartları 2. Biyolojik

Detaylı

ÇEV416 ENDÜSTRİYEL ATIKSULARIN ARITILMASI

ÇEV416 ENDÜSTRİYEL ATIKSULARIN ARITILMASI ÇEV416 ENDÜSTRİYEL ATIKSULARIN ARITILMASI 9.Çözünmüş İnorganik ve Organik Katıların Giderimi Yrd. Doç. Dr. Kadir GEDİK İnorganiklerin Giderimi Çözünmüş maddelerin çapları

Detaylı

Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi Pamukkale University Journal of Engineering Sciences

Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi Pamukkale University Journal of Engineering Sciences Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi Pamukkale University Journal of Engineering Sciences Organize sanayi bölgesi atıksularının membran biyoreaktörlerle arıtılması: KOSB için ilk sonuçlar

Detaylı

ATIKSU ARITIMINDA TESİS TASARIMI

ATIKSU ARITIMINDA TESİS TASARIMI ATIKSU ARITIMINDA TESİS TASARIMI Doç. Dr. Eyüp DEBİK 18.11.2013 BİYOLOJİK ARITMA ÜNİTELERİ AKTİF ÇAMUR Biyolojik arıtma, atıksuda bulunan organik kirleticilerin, mikroorganizmalar tarafından besin ve enerji

Detaylı

ÇEVRE MÜHENDĠSLĠĞĠNE GĠRĠġ (ÇMG) DERSĠ

ÇEVRE MÜHENDĠSLĠĞĠNE GĠRĠġ (ÇMG) DERSĠ KONYA ÜNĠVERSĠTESĠ ÇEVRE MÜHENDĠSLĠĞĠNE GĠRĠġ (ÇMG) DERSĠ Doç. Dr. Senar AYDIN Necmettin Erbakan Üniversitesi Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi Çevre Mühendisliği Bölümü 17.12.2015 1 2 o Evsel, endüstriyel,

Detaylı

WASTEWATER TREATMENT PLANT DESIGN

WASTEWATER TREATMENT PLANT DESIGN ATIKSU ARITMA TEKNOLOJİLERİ Doç. Dr. Güçlü İNSEL İTÜ Çevre Mühendisliği Bölümü Arıtma Hedefleri 1900 lerden 1970 lerin başına kadar Yüzücü ve askıda maddelerin giderilmesi Ayrışabilir organik madde arıtılması

Detaylı

Endüstriyel Su Arıtımı Çözümleri. Anja Rach

Endüstriyel Su Arıtımı Çözümleri. Anja Rach Endüstriyel Su Arıtımı Çözümleri Anja Rach Tarihçe Geleneği Olan Bir Partner 1 Tarihçe Geleneği Olan Bir Partner Wiesbaden da tam otomatik SPIRA-CEL spiral sarım üretim hattının işletmeye alınması MICRODYN-NADIR

Detaylı

İller Bankası A.Ş. Proje Dairesi Başkanlığı İçme Suyu Arıtma Proje Grubu

İller Bankası A.Ş. Proje Dairesi Başkanlığı İçme Suyu Arıtma Proje Grubu Şehnaz ÖZCAN Çevre Mühendisi Teknik Uzman Sevtap Çağlar Çevre Mühendisi Müdür İller Bankası A.Ş. Proje Dairesi Başkanlığı İçme Suyu Arıtma Proje Grubu İÇERİK Giriş Mevcut içmesuyu durumu Projenin amacı

Detaylı

BİYOLOJİK YÖNTEMLE ARITILAN KENTSEL ATIK SULARIN YENİDEN KULLANIMI İÇİN NANOFİLTRASYON (NF) YÖNTEMİNİN UYGULANMASI

BİYOLOJİK YÖNTEMLE ARITILAN KENTSEL ATIK SULARIN YENİDEN KULLANIMI İÇİN NANOFİLTRASYON (NF) YÖNTEMİNİN UYGULANMASI BİYOLOJİK YÖNTEMLE ARITILAN KENTSEL ATIK SULARIN YENİDEN KULLANIMI İÇİN NANOFİLTRASYON (NF) YÖNTEMİNİN UYGULANMASI Samuel BUNANI a, Eren YÖRÜKOĞLU a, Gökhan SERT b, Ümran YÜKSEL a, Mithat YÜKSEL c, Nalan

Detaylı

ATIKSU ARITMA DAİRESİ BAŞKANLIĞI

ATIKSU ARITMA DAİRESİ BAŞKANLIĞI ATIKSU ARITMA DAİRESİ BAŞKANLIĞI 2007 yılı içerisinde Atıksu Arıtma Dairesi Başkanlığı nca 6 adet atıksu arıtma tesisi işletilmiştir. ÇİĞLİ ATIKSU ARITMA TESİSİ İzmir Büyük Kanal Projesi nin son noktası

Detaylı

ATIKSU ARITIMINDA TESİS TASARIMI

ATIKSU ARITIMINDA TESİS TASARIMI ATIKSU ARITIMINDA TESİS TASARIMI Doç. Dr. Eyüp DEBİK 02.12.2013 Son çöktürme havuzları Biyolojik arıtmadan sonra arıtılmış atıksuyu biokütleden yerçekimi etkisi ile fiziksel olarak ayıran dairesel ya da

Detaylı

SU VE ATIKSU. ipsum GERİ KAZANIMI

SU VE ATIKSU. ipsum GERİ KAZANIMI SU VE ATIKSU lorem ARITIMI & ipsum GERİ KAZANIMI ekosistem mühendislik Kalıcı çözümler Ekosistem Mühendislik, geniş bir yelpazede Endüstriyel ve Evsel atıksu, içmesuyu, proses suyu arıtma ve geri kazanımı

Detaylı

1.1 Su Kirliliği Su Kirliliğinin Kaynakları 1.2 Atıksu Türleri 1.3 Atıksu Karakteristikleri 1.4 Atıksu Arıtımı Arıtma Seviyeleri

1.1 Su Kirliliği Su Kirliliğinin Kaynakları 1.2 Atıksu Türleri 1.3 Atıksu Karakteristikleri 1.4 Atıksu Arıtımı Arıtma Seviyeleri 1. GİRİŞ 1.1 Su Kirliliği Su Kirliliğinin Kaynakları 1.2 Atıksu Türleri 1.3 Atıksu Karakteristikleri 1.4 Atıksu Arıtımı Arıtma Seviyeleri 1-1 1.1 Su Kirliliği Su Kirliliğinin Kaynakları (I) Su Kirliliği

Detaylı

ZEKERİYAKÖY ARIKÖY SİTESİ

ZEKERİYAKÖY ARIKÖY SİTESİ ZEKERİYAKÖY ARIKÖY SİTESİ EVSEL ATIKSU ARITMA TESİSİ TEKNİK ŞARTNAMESİ HAZİRAN - 2014 1. TEKNİK HUSUSLAR : Proje yapımında 2014/07 Sayılı ve 04/03/2014 tarihli Atıksu Antma /Derin Deniz Desarjı Tesisi

Detaylı

Öğretim Üyeleri İçin Ön Söz Öğrenciler İçin Ön Söz Teşekkürler Yazar Hakkında Çevirenler Çeviri Editöründen

Öğretim Üyeleri İçin Ön Söz Öğrenciler İçin Ön Söz Teşekkürler Yazar Hakkında Çevirenler Çeviri Editöründen Öğretim Üyeleri İçin Ön Söz Öğrenciler İçin Ön Söz Teşekkürler Yazar Hakkında Çevirenler Çeviri Editöründen ix xiii xv xvii xix xxi 1. Çevre Kimyasına Giriş 3 1.1. Çevre Kimyasına Genel Bakış ve Önemi

Detaylı

Atıksu Arıtma Tesislerinin Projelendirilmesi Aşamasında Teknik Yaklaşımlar

Atıksu Arıtma Tesislerinin Projelendirilmesi Aşamasında Teknik Yaklaşımlar Atıksu Arıtma Tesislerinin Projelendirilmesi Aşamasında Teknik Yaklaşımlar Doç. Dr. H. Güçlü İNSEL İstanbul Teknik Üniversitesi, Çevre Mühendisliği Bölümü IV. OSB ÇEVRE ZİRVESİ, 26-28 Mayıs 2016, Crown

Detaylı

İÇİNDEKİLER SI BASKISI İÇİN ÖN SÖZ. xvi. xxi ÇEVİRİ EDİTÖRÜNDEN. BÖLÜM BİR Çevresel Problemlerin Belirlenmesi ve Çözülmesi 3

İÇİNDEKİLER SI BASKISI İÇİN ÖN SÖZ. xvi. xxi ÇEVİRİ EDİTÖRÜNDEN. BÖLÜM BİR Çevresel Problemlerin Belirlenmesi ve Çözülmesi 3 . İÇİNDEKİLER SI BASKISI İÇİN ÖN SÖZ xv ÖN SÖZ xvi YAZARLAR HAKKINDA xix ÇEVİRENLER xxi ÇEVİRİ EDİTÖRÜNDEN xxiii K I S I M B İ R ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ 1 BÖLÜM BİR Çevresel Problemlerin Belirlenmesi ve Çözülmesi

Detaylı

HACH RTC-N OPTİMİZASYON SİSTEMİ İLE ATIK SU ARITMA TESİSLERİNDE ENERJİ TASARRUFU. GWP Mersin, 2016 METİN BARAN

HACH RTC-N OPTİMİZASYON SİSTEMİ İLE ATIK SU ARITMA TESİSLERİNDE ENERJİ TASARRUFU. GWP Mersin, 2016 METİN BARAN HACH RTC-N OPTİMİZASYON SİSTEMİ İLE ATIK SU ARITMA TESİSLERİNDE ENERJİ TASARRUFU GWP Mersin, 2016 METİN BARAN İÇERİK Hach şirket tanıtımı RTC gerçek zamanlı kontrol? Nitrifikasyon için optimizasyon sistemi

Detaylı

Tunceli Evsel Atıksu Arıtma Tesisinin Arıtma Etkinliğinin Değerlendirilmesi

Tunceli Evsel Atıksu Arıtma Tesisinin Arıtma Etkinliğinin Değerlendirilmesi MAKÜ FEBED ISSN Online: 1309-2243 http://febed.mehmetakif.edu.tr Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 4 (2): 24-29 (2013) Araştırma Makalesi / Research Paper Tunceli Evsel Atıksu

Detaylı

Akvaryum veya küçük havuzlarda amonyağın daha az zehirli olan nitrit ve nitrata dönüştürülmesi için gerekli olan bakteri populasyonunu (nitrifikasyon

Akvaryum veya küçük havuzlarda amonyağın daha az zehirli olan nitrit ve nitrata dönüştürülmesi için gerekli olan bakteri populasyonunu (nitrifikasyon Azotlu bileşikler Ticari balık havuzlarında iyonize olmuş veya iyonize olmamış amonyağın konsantrasyonlarını azaltmak için pratik bir yöntem yoktur. Balık havuzlarında stoklama ve yemleme oranlarının azaltılması

Detaylı

ARITMA ÇAMURLARININ YOĞUNLAġTIRILMASI VE SU ALMA ĠġLEMLERĠ

ARITMA ÇAMURLARININ YOĞUNLAġTIRILMASI VE SU ALMA ĠġLEMLERĠ Tekirdağ Ġli Arıtma Çamurlarının Değerlendirilmesi ÇalıĢtayı, 17 Ocak 2011 ARITMA ÇAMURLARININ YOĞUNLAġTIRILMASI VE SU ALMA ĠġLEMLERĠ Prof.Dr. AyĢe FĠLĠBELĠ Dokuz Eylül Üniversitesi, Çevre Mühendisliği

Detaylı

Çalışmalar sırasında yapılan analizler Standard metotlara(apha, AWWA, WPCF) uygun olarak, aşağıdaki ölçüm yöntemleri kullanılarak yapılmıştır :

Çalışmalar sırasında yapılan analizler Standard metotlara(apha, AWWA, WPCF) uygun olarak, aşağıdaki ölçüm yöntemleri kullanılarak yapılmıştır : ÇAMUR STABİLİZASYONU (İP 9) Projenin stabilizasyon iş paketi (İP 9) kapsamında gerçekleştirilen çalışmalarda aerobik, anaerobik ve alkali stabilizasyon çalışmalarına yönelik laboratuvar ölçekli sistemler

Detaylı

YEMEKLİK YAĞ SANAYİ PROSES ATIKSULARININ KİMYASAL - BİYOLOJİK ARITIMI

YEMEKLİK YAĞ SANAYİ PROSES ATIKSULARININ KİMYASAL - BİYOLOJİK ARITIMI YEMEKLİK YAĞ SANAYİ PROSES ATIKSULARININ KİMYASAL - BİYOLOJİK ARITIMI İ.ÖZTÜRK*' t- Y.ÖZTAŞKENT**/ A.KEÇECİ*** * ÎTÜ İnşaat Fakültesi Çevre Mühendisliği Bölümü ** ARTAŞ A.Ş., Cihannuma Mah.Bostancıbaşı

Detaylı

ÇEV-401/A DERS TANITIM FORMU

ÇEV-401/A DERS TANITIM FORMU İht. Seçmeli 3 : A Paketi : - End. Atıksuların Arıtılması - Arıtma Çamurlarının Stabilizasyonu - Deniz Deşarjı B Paketi : - Tehlikeli Atıklar - ÇED - End. Katı Atıklar Bölüm Adı Çevre Mühendisliği Ders

Detaylı

ÇEVRESEL TEST HİZMETLERİ 2.ENVIRONMENTAL TESTS

ÇEVRESEL TEST HİZMETLERİ 2.ENVIRONMENTAL TESTS ÇEVRESEL TEST HİZMETLERİ 2.ENVIRONMENTAL TESTS Çevresel testler askeri ve sivil amaçlı kullanılan alt sistem ve sistemlerin ömür devirleri boyunca karşı karşıya kalabilecekleri doğal çevre şartlarına dirençlerini

Detaylı

SU KALİTE ÖZELLİKLERİ

SU KALİTE ÖZELLİKLERİ SU KALİTE ÖZELLİKLERİ Su kirliliği Su kaynağının kimyasal, fiziksel, bakteriyolojik, radyoaktif ve ekolojik özelliklerinin olumsuz yönde değişmesi şeklinde gözlenen ve doğrudan veya dolaylı yoldan biyolojik

Detaylı

GÜÇLÜ ENDÜSTRİYEL ÇÖZÜMLER İNŞAAT, ENDÜSTRİ A.Ş. www.tematas.com

GÜÇLÜ ENDÜSTRİYEL ÇÖZÜMLER İNŞAAT, ENDÜSTRİ A.Ş. www.tematas.com GÜÇLÜ ENDÜSTRİYEL ÇÖZÜMLER www.tematas.com İNŞAAT, ENDÜSTRİ A.Ş. TEMATAŞ; 20 yılı aşkın tecrübeye sahip teknik kadrosu, profesyonel yönetim anlayışı ile işveren ve çalışan memnuniyetini sağlamayı kendisine

Detaylı

Bu birikintilerin giderilmesi için uygun kimyasallarla membranlar zaman içinde yıkanarak tekrar eski verimine ulaştırılırlar.

Bu birikintilerin giderilmesi için uygun kimyasallarla membranlar zaman içinde yıkanarak tekrar eski verimine ulaştırılırlar. VIIPOL CKS MEMBRAN TEMİİZLEME PROSEDÜRÜ 1.Giriş : Ne kadar iyi bir ön arıtma yapılırsa yapılsın, çalışan bir ters ozmoz ( RO ) sisteminde zaman içinde hamsu içinde bulunan ve ön arıtmadan geçebilen kolloidler,

Detaylı

Arıtma çamuru nedir?

Arıtma çamuru nedir? Arıtma çamuru nedir? Atıksu arıtımında, fiziksel ve kimyasal arıtma süreçlerinde atıksu içinden yüzdürülerek veya çökeltilerek uzaklaştırılan maddeler Biyolojik arıtma sonucunda çözünmüş haldeki maddelerin

Detaylı

SU VERİMLİLİĞİ 16.12.2015

SU VERİMLİLİĞİ 16.12.2015 SU VERİMLİLİĞİ UYGULAMALARI 16.12.2015 E R K A N P E T E K A L ÇEVRE MÜHENDİSİ DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ 1987 epetekal@egeseramik.com EGE SERAMİK GENEL GÖRÜNÜŞ EGE SERAMİK UYDU GÖRÜNTÜSÜ EGE SERAMİK ATIK

Detaylı

ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ NDE KİMYASAL PROSESLER

ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ NDE KİMYASAL PROSESLER 9 ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ NDE KİMYASAL PROSESLER 1. Koagülasyon- Flokülasyon Prosesleri 2. Elektrokoagülasyon Prosesi 3. Kimyasal Çöktürme Prosesleri 4. Su Yumuşatma Prosesleri 5. Adsorpsiyon Prosesleri 6.

Detaylı

NEDEN GRİ SU? GRİ SU NEDİR?

NEDEN GRİ SU? GRİ SU NEDİR? NEDEN GRİ SU? GRİ SU NEDİR? Evlerde tuvaletlerden gelen atık sular dışında üretilen tüm atık suya Gri su denir. Gri su kaynakları çamaşır makineleri, çamaşırhaneler, duşlar, bulaşık makineleri, lavabolar

Detaylı

Bursa OSB Atıksu Arıtma Tesisi

Bursa OSB Atıksu Arıtma Tesisi Bursa OSB Atıksu Arıtma Tesisi Açıklama: Bu çalışmada, konu atıksu arıtma çamurlarının en ekonomik şekilde uzun süreli ve problemsiz bir işletme ile susuzlaştırılması amacıyla HUBER Burgu Pres (Screw Press)

Detaylı

FİLTRASYON. Şekil 4.1. Bir kum filtresinin kesit görünümü 1 GENEL BİLGİ

FİLTRASYON. Şekil 4.1. Bir kum filtresinin kesit görünümü 1 GENEL BİLGİ FİLTRASYON 1 GENEL BİLGİ Filtrasyon adından da anlaşılacağı üzere filtre etmek anlamına gelir. Başka bir deyişle filtrasyon, bir akışkanın katı parçacıklar içerisinden geçirilerek bünyesindeki kirliklerin

Detaylı

İlk çamur arıtım ünitesidir ve diğer ünitelerin hacminin azalmasını sağlar. Bazı uygulamalarda çürütme işleminden sonra da yoğunlaştırıcı

İlk çamur arıtım ünitesidir ve diğer ünitelerin hacminin azalmasını sağlar. Bazı uygulamalarda çürütme işleminden sonra da yoğunlaştırıcı İlk çamur arıtım ünitesidir ve diğer ünitelerin hacminin azalmasını sağlar. Bazı uygulamalarda çürütme işleminden sonra da yoğunlaştırıcı kullanılabilir. Çürütme öncesi ön yoğunlaştırıcı, çürütme sonrası

Detaylı

HURMA (ANTALYA) ATIKSU ARITMA TESİSİNİN PERFORMANSININ MODELLENMESİ * Modelling Performance Of Hurma Waste Water Treatment Plant

HURMA (ANTALYA) ATIKSU ARITMA TESİSİNİN PERFORMANSININ MODELLENMESİ * Modelling Performance Of Hurma Waste Water Treatment Plant HURMA (ANTALYA) ATIKSU ARITMA TESİSİNİN PERFORMANSININ MODELLENMESİ * Modelling Performance Of Hurma Waste Water Treatment Plant Oya ÖZEL Çevre Mühendisliği Anabilim Dalı Çağatayhan B.ERSÜ Çevre Mühendisliği

Detaylı

TEKSTİL VE METAL SANAYİ ARITMA ÇAMURLARININ SUSUZLAŞTIRMA İŞLEMLERİNİN İNCELENMESİ

TEKSTİL VE METAL SANAYİ ARITMA ÇAMURLARININ SUSUZLAŞTIRMA İŞLEMLERİNİN İNCELENMESİ TEKSTİL VE METAL SANAYİ ARITMA ÇAMURLARININ SUSUZLAŞTIRMA İŞLEMLERİNİN İNCELENMESİ Canan BAKKAL a, Hacer Elif ÖZÇELİK b, Dilek CANTÜRK c, Erdal KARADURMUŞ d a Hitit Üniversitesi Mühendislik Fakültesi,

Detaylı

GEBZE PLASTİKÇİLER ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ İnönü Mahallesi Balçık Köyü Yolu Üzeri Gebze / KOCAELİ ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ

GEBZE PLASTİKÇİLER ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ İnönü Mahallesi Balçık Köyü Yolu Üzeri Gebze / KOCAELİ ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ GEBZE PLASTİKÇİLER ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ İnönü Mahallesi Balçık Köyü Yolu Üzeri Gebze / KOCAELİ ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ MERKEZİ ATIKSU ARITMA TESİSİ FAALİYETİ İŞ AKIM ŞEMASI VE PROSES ÖZETİ 1 1. İŞLETME

Detaylı

Tehlikeli Atıklar ve Kontrolü. Tehlikeli Atıkların Arıtılması

Tehlikeli Atıklar ve Kontrolü. Tehlikeli Atıkların Arıtılması Tehlikeli Atıklar ve Kontrolü Tehlikeli Atıkların Arıtılması Atık Suların Arıtılması Atık sudaki kirleticilerin arıtılması için kullanılan metodları genel olarak 3ana başlık altında toplamak mümkündür.

Detaylı

SU KİRLİLİĞİ KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ İDARİ USULLER TEBLİĞİ

SU KİRLİLİĞİ KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ İDARİ USULLER TEBLİĞİ Resmi Gazete Tarihi: 10.10.2009 Resmi Gazete Sayısı: 27372 SU KİRLİLİĞİ KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ İDARİ USULLER TEBLİĞİ Amaç ve kapsam MADDE 1 (1) Bu Tebliğin amacı, 31/12/2004 tarihli ve 25687 sayılı Resmî

Detaylı

KURUMSAL HAKKIMIZDA YÖNETİCİLER ÜRETİM KALİTA POLİTİKAMIZ HİZMETLERİMİZ STS ARITMA SİSTEMLERİ ARITMA TESİSLERİ

KURUMSAL HAKKIMIZDA YÖNETİCİLER ÜRETİM KALİTA POLİTİKAMIZ HİZMETLERİMİZ STS ARITMA SİSTEMLERİ ARITMA TESİSLERİ KURUMSAL HAKKIMIZDA STS ARITMA SİSTEMLERİ Çevre sağlığının ve doğal zenginliklerin korunmasına verilen önemin giderek arttığı günümüz şartlarında, bilinçli ve yetkin kadrosu ile bu doğrultuda hizmet etmek

Detaylı

Evsel Atıksu Akımı. Katı Atık Akımı

Evsel Atıksu Akımı. Katı Atık Akımı Evsel Atıksu Akımı Katı Atık Akımı AB ye üyelik sürecindeki ülkemiz için de, halen tamama yakını düzenli depolama tesislerine gönderilen evsel katı atıklar içerisindeki biyolojik olarak bozunabilir (organik)

Detaylı

İZSU - Halilbeyli Atıksu Arıtma Tesisi

İZSU - Halilbeyli Atıksu Arıtma Tesisi İZSU - Halilbeyli Atıksu Arıtma Tesisi Açıklama: Bu çalışmada, konu atıksu arıtma çamurlarının en ekonomik şekilde uzun süreli ve problemsiz bir işletme ile susuzlaştırılması amacıyla HUBER Burgu Pres

Detaylı

Membran biyoreaktörler için batık modüller (MBR)

Membran biyoreaktörler için batık modüller (MBR) Membran biyoreaktörler için batık modüller (MBR) Life is good with clean water Alplerde atıksu arıtımı Denizcilik Endüstri Oteller ve restoranlar Su çantası "PAUL" Afet bölgeleri için su temini Şehirler

Detaylı

Atıksu Yönetimi. Prof. Dr. H. Güçlü İNSEL. İstanbul Teknik Üniversitesi, Çevre Mühendisliği Bölümü (E-Posta: )

Atıksu Yönetimi. Prof. Dr. H. Güçlü İNSEL. İstanbul Teknik Üniversitesi, Çevre Mühendisliği Bölümü (E-Posta: ) Atıksu Yönetimi Prof. Dr. H. Güçlü İNSEL İstanbul Teknik Üniversitesi, Çevre Mühendisliği Bölümü (E-Posta: inselhay@itu.edu.tr ) İÇERİK Atıksu Üretimi ve Karakterizasyonu Konvansiyonel Arıtma Yaklaşımı

Detaylı

KAYSERİ ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ ATIKSU ARITMA TESİSİ

KAYSERİ ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ ATIKSU ARITMA TESİSİ KAYSERİ ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ ATIKSU ARITMA TESİSİ Yakup GÜLTEKİN Çevre Yönetim Müdürü 26.05.2016 Hidrolik Kapasite Debi Günlük Ort. m 3 /gün Saatlik Ort. m 3 /h Minimum Kuru Hava m 3 /h Maksimum Kuru

Detaylı

TEHLİKELİ ATIK ÖN İŞLEM TESİSLERİ

TEHLİKELİ ATIK ÖN İŞLEM TESİSLERİ TEHLİKELİ ATIK ÖN İŞLEM TESİSLERİ i. Elleçleme (Handling) Tesisi Elleçleme tesisi, uygun tehlikeli ve tehlikesiz endüstriyel atıkların, parçalanması ve termal bertaraf tesislerinin istediği fiziksel şartları

Detaylı

2010-2011 Kış Sezonunda Elazığ Belediyesi Atıksu Arıtma Tesisinin Bazı Parametrelerle Değerlendirilmesi

2010-2011 Kış Sezonunda Elazığ Belediyesi Atıksu Arıtma Tesisinin Bazı Parametrelerle Değerlendirilmesi 1 C. U. Fen Fakültesi Fen Bilimleri Dergisi, Cilt 32, No.2 (2011) 2010-2011 Kış Sezonunda Elazığ Belediyesi Atıksu Arıtma Tesisinin Bazı Parametrelerle Değerlendirilmesi Murat TOPAL*, E. Işıl ARSLAN TOPAL

Detaylı

HACH LANGE. Evsel Atık Su Arıtma Tesisine Giriş Öncesi Endüstriyel Deşarjların İzlenmesi İSKİ Örneği HACH LANGE TÜRKİYE OFİSİ

HACH LANGE. Evsel Atık Su Arıtma Tesisine Giriş Öncesi Endüstriyel Deşarjların İzlenmesi İSKİ Örneği HACH LANGE TÜRKİYE OFİSİ HACH LANGE Evsel Atık Su Arıtma Tesisine Giriş Öncesi Endüstriyel Deşarjların İzlenmesi İSKİ Örneği HACH LANGE TÜRKİYE OFİSİ Metin BARAN Proje Müdürü 24 Eylül 2014 Hach Lange Dünya üzerinde birçok noktada

Detaylı

Kentsel Atıksu Yönetimi

Kentsel Atıksu Yönetimi T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK K BAKANLIĞI Kentsel Atıksu Yönetimi Buğçe e DOĞAN ÇİMENTEPE Çevre ve Şehircilik Uzmanı Çevre Yönetimi Y Genel MüdürlM rlüğü 07-10 Haziran 2012 - İstanbul Sunumun İçeriği Bakanlığımızın

Detaylı

Dünya da OSB. Türkiye de OSB. Organize sanayi bölgeleri kavramı. dünyada 19. yüzyılın sonlarına doğru. ortaya çıkmış ve ilk olarak İngiltere ve

Dünya da OSB. Türkiye de OSB. Organize sanayi bölgeleri kavramı. dünyada 19. yüzyılın sonlarına doğru. ortaya çıkmış ve ilk olarak İngiltere ve 1 Dünya da OSB Organize sanayi bölgeleri kavramı dünyada 19. yüzyılın sonlarına doğru ortaya çıkmış ve ilk olarak İngiltere ve Amerika Birleşik Devletleri'nde uygulamaya konulmuştur. Türkiye de OSB Organize

Detaylı

MEZBAHA ENDÜSTRİSİ ATIKSULARINDA MAGNEZYUM AMONYUM FOSFAT ÇÖKTÜRMESİ İLE AZOT GİDERİMİ

MEZBAHA ENDÜSTRİSİ ATIKSULARINDA MAGNEZYUM AMONYUM FOSFAT ÇÖKTÜRMESİ İLE AZOT GİDERİMİ ARAŞTIRMA SKKD Cilt 13 Sayı 2 sh. 13-18, 2003 MEZBAHA ENDÜSTRİSİ ATIKSULARINDA MAGNEZYUM AMONYUM FOSFAT ÇÖKTÜRMESİ İLE AZOT GİDERİMİ Işık KABDAŞLI, Pelin ÖZCAN ve Olcay TÜNAY İstanbul Teknik Üniversitesi,

Detaylı

YARASA VE ÇİFTLİK GÜBRESİNİN BAZI TOPRAK ÖZELLİKLERİ ve BUĞDAY BİTKİSİNİN VERİM PARAMETRELERİ ÜZERİNE ETKİSİ

YARASA VE ÇİFTLİK GÜBRESİNİN BAZI TOPRAK ÖZELLİKLERİ ve BUĞDAY BİTKİSİNİN VERİM PARAMETRELERİ ÜZERİNE ETKİSİ ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DOKTORA TEZİ YARASA VE ÇİFTLİK GÜBRESİNİN BAZI TOPRAK ÖZELLİKLERİ ve BUĞDAY BİTKİSİNİN VERİM PARAMETRELERİ ÜZERİNE ETKİSİ TARIMSAL YAPILAR VE SULAMA ANABİLİM

Detaylı

PATATES İŞLEME ENDÜSTRİSİ ATIKSULARININ İKİ KADEMELİ BİYOLOJİK ARITIMI

PATATES İŞLEME ENDÜSTRİSİ ATIKSULARININ İKİ KADEMELİ BİYOLOJİK ARITIMI ARAŞTIRMA SKKD Cilt 13 Sayı 1 sh. 1-9, 23 PATATES İŞLEME ENDÜSTRİSİ ATIKSULARININ İKİ KADEMELİ BİYOLOJİK ARITIMI İ. ÖZTÜRK 1, E.B. GENÇSOY 1, A.F. AYDIN 1, Y. KIRMIZI 2 ve Z. EKER 3 1 İstanbul Teknik Üniversitesi,

Detaylı

TEKRAR DOLAŞIMLI ÜRETİM SİSTEMLERİNDE SU KALİTESİ ve YÖNETİMİ

TEKRAR DOLAŞIMLI ÜRETİM SİSTEMLERİNDE SU KALİTESİ ve YÖNETİMİ TEKRAR DOLAŞIMLI ÜRETİM SİSTEMLERİNDE SU KALİTESİ ve YÖNETİMİ Tekrar dolaşımlı (resirkülasyonlu) su ürünleri yetiştiricilik sistemleri, günümüzde özellikle doğal su kaynaklarının tükenmeye başlamasıyla

Detaylı

1201806 ATIKSU ARITIMI YILİÇİ UYGULAMASI (1+2) Bahar 2012

1201806 ATIKSU ARITIMI YILİÇİ UYGULAMASI (1+2) Bahar 2012 1201806 ATIKSU ARITIMI YILİÇİ UYGULAMASI (1+2) Bahar 2012 Çevre Mühendisliği Bölümü Selçuk Üniversitesi Dersin Öğretim Üyesi: Prof.Dr. Ali BERKTAY Tel. 2232093 e-mail: aberktay@selcuk.edu.tr Doç.Dr. Bilgehan

Detaylı

T.C. YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ MEMBRAN BİYOREAKTÖRDE FARKLI C/N ORANLARINA SAHİP ATIKSULARIN ARITILMASI BURCU KULİL

T.C. YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ MEMBRAN BİYOREAKTÖRDE FARKLI C/N ORANLARINA SAHİP ATIKSULARIN ARITILMASI BURCU KULİL T.C. YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ MEMBRAN BİYOREAKTÖRDE FARKLI C/N ORANLARINA SAHİP ATIKSULARIN ARITILMASI BURCU KULİL YÜKSEK LİSANS TEZİ ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM DALI ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ

Detaylı

ATIKSU ARITIMININ ESASLARI

ATIKSU ARITIMININ ESASLARI ATIKSU ARITIMININ ESASLARI Evsel, Endüstriyel Atıksu Arıtımı ve Arıtma Çamurlarının Kontrolü Prof. Dr. İzzet ÖZTÜRK Dr. Hacer TİMUR Dr. Ufuk KOŞKAN 1. ATIKSU MİKTAR VE ÖZELLİKLERİ... 1 1.1. Atıksu Akımının

Detaylı

TEKSTİL ENDÜSTRİSİ ATIKSULARININ ARDIŞIK KESİKLİ REAKTÖRLER (AKR) İLE BİYOLOJİK ARITILABİLİRLİĞİNİN İNCELENMESİ

TEKSTİL ENDÜSTRİSİ ATIKSULARININ ARDIŞIK KESİKLİ REAKTÖRLER (AKR) İLE BİYOLOJİK ARITILABİLİRLİĞİNİN İNCELENMESİ Uludağ Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, Cilt 11, Sayı 2, 26 TEKSTİL ENDÜSTRİSİ ATIKSULARININ ARDIŞIK KESİKLİ REAKTÖRLER (AKR) İLE BİYOLOJİK ARITILABİLİRLİĞİNİN İNCELENMESİ Ufuk ALKAN

Detaylı

Ocak-2015. ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ Tanıtım Klavuzu SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ

Ocak-2015. ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ Tanıtım Klavuzu SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ Ocak-2015 ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ Tanıtım Klavuzu İletişim Tel: (0246) 211 1851 Faks: (0246) 211 1852 GENEL BİLGİLER Süleyman Demirel Üniversitesi

Detaylı

ORGANİZE SANAYİ BÖLGELERİNDE ATIKSU ARITIMI: BURSA DAN BİR O.S.B. ÖRNEĞİ

ORGANİZE SANAYİ BÖLGELERİNDE ATIKSU ARITIMI: BURSA DAN BİR O.S.B. ÖRNEĞİ Uludağ Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, Cilt 9, Sayı 1, 2004 ORGANİZE SANAYİ BÖLGELERİNDE ATIKSU ARITIMI: BURSA DAN BİR O.S.B. ÖRNEĞİ Gökhan Ekrem ÜSTÜN * Seval Kutlu AKAL SOLMAZ *

Detaylı

BİYOLOJİK TEMEL İŞLEMLER

BİYOLOJİK TEMEL İŞLEMLER BİYOLOJİK TEMEL İŞLEMLER BİYOLOJİK YÖNTEMLERLE NÜTRİENT GİDERİMİ Doç. Dr. Eyüp DEBİK Nütrient Giderimi Azot atıksularda çeşitli şekillerde bulunabilir (organik, amonyak, nitrit ve nitrat). Genel olarak

Detaylı

10 Mart 2015 SALI Resmî Gazete Sayı : 29291 TEBLİĞ

10 Mart 2015 SALI Resmî Gazete Sayı : 29291 TEBLİĞ 10 Mart 2015 SALI Resmî Gazete Sayı : 29291 TEBLİĞ Çevre ve Şehircilik Bakanlığından: TEKSTİL SEKTÖRÜNDE ENTEGRE KİRLİLİK ÖNLEME VE KONTROL TEBLİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA TEBLİĞ MADDE 1 14/12/2011

Detaylı

ATIKSU KARAKTERİZASYONU Genel. Dr. A. Saatçı

ATIKSU KARAKTERİZASYONU Genel. Dr. A. Saatçı ATIKSU KARAKTERİZASYONU Genel Dr. A. Saatçı Atıksu Arıtma Maksadı 1. Hangi kirleticiler arıtılmalı? 2. Çıkış su kalitesi ne olmalıdır? 3. Proses nasıl seçilmelidir? 4. Basit ve güvenli arıtma tesisleri

Detaylı

SON ÇÖKELTİM HAVUZU TASARIMI

SON ÇÖKELTİM HAVUZU TASARIMI SON ÇÖKELTİM HAVUZU TASARIMI Son çökeltim havuzları, havalandırma havuzlarında teşekkül eden biyokütlenin çöktürülmesi maksadıyla yapılır. Son çökeltim havuzu hesapları daire planlı, merkezden beslenen

Detaylı

T.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ISPARTA İLİ KİRAZ İHRACATININ ANALİZİ

T.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ISPARTA İLİ KİRAZ İHRACATININ ANALİZİ T.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ISPARTA İLİ KİRAZ İHRACATININ ANALİZİ Danışman Doç. Dr. Tufan BAL YÜKSEK LİSANS TEZİ TARIM EKONOMİSİ ANABİLİM DALI ISPARTA - 2016 2016 [] TEZ

Detaylı

ÖZET OTOMATİK KÖKLENDİRME SİSTEMİNDE ORTAM NEMİNİN SENSÖRLERLE HASSAS KONTROLÜ. Murat ÇAĞLAR

ÖZET OTOMATİK KÖKLENDİRME SİSTEMİNDE ORTAM NEMİNİN SENSÖRLERLE HASSAS KONTROLÜ. Murat ÇAĞLAR vii ÖZET OTOMATİK KÖKLENDİRME SİSTEMİNDE ORTAM NEMİNİN SENSÖRLERLE HASSAS KONTROLÜ Murat ÇAĞLAR Yüksek Lisans Tezi, Tarım Makinaları Anabilim Dalı Tez Danışmanı: Doç. Dr. Saadettin YILDIRIM 2014, 65 sayfa

Detaylı