EK-1. TÜRKİYE SULAMA KOOPERATİFLERİ MERKEZ BİRLİĞİ nin

Transkript

1 EK-1 TÜRKİYE SULAMA KOOPERATİFLERİ MERKEZ BİRLİĞİ nin GIDA TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI DÖNEMİ STRATEJİK PLAN HAZIRLIK ÇALIŞMALARI KAPSAMINDA PAYDAŞLARA SORULAN SORULARA CEVAPLARI 1. Sizce Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı nın temel faaliyet alanları neler olmalıdır? a. Bakanlık hangi faaliyetlere odaklanmalıdır? Şu anda yapılmamakta olup yapılması gereken faaliyetleri var mıdır? Bakanlığın asıl hedefi ülkede sürdürülebilir tarım politikası izleyerek ve yerli kaynakları koruyarak tarımın korunması ve geliştirilmesi yönündeki tedbirleri almak, üretici ve tüketiciyi koruyan pazarlama ağını kontrol etmek ve gıda güvenliğini sağlamak olmalıdır. b. Hangi faaliyetleri yapmamalıdır? Şu anda yapmakta olduğu fakat yapmaması gereken faaliyetleri var mı? Varsa nelerdir? Faaliyetlerini, diğer kurumların görev alanına giren ve girebilecek konularda dağıtmamalı, görüş bildirici konumda kalmalı, son zamanlarda yapılan çalışma ile belirlenen Tarım Havzalarında yetiştirilecek temel ürünlerin kontrolünü ve sürdürülebilirliğini sağlayacak mekanizmaları kurmalıdır. 2. Sizin açınızdan bakıldığında Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı nın; a. Güçlü yönleri hangileridir? Bu güçlü yönler daha etkili nasıl kullanılabilir? Görev alanlarıyla ilgili çok sayıda mevzuatın varlığı ve geleneğe sahip olması Bakanlığın güçlü yönleridir. b. Zayıf yönleri hangileridir? Bu zayıf yönler ile ilgili neler önerirsiniz? Tarımsal bilgi ve teknolojilerin, odak noktaları tarafından kolaylıkla ulaşılabilir olmaması. Üretim planlaması kadar pazarlama kanallarının da planlanmış olmaması. Yerli tohumların yeterince korunamaması. Ziraat Mühendislerini kırsal alanda değerlendirecek mekanizmaların yeterli etkinlikte olmaması. Görev alanlarında yaptığı kapsamlı çalışmaların toplum ve çiftçilere yeteri kadar iletilebilmesi için kurumsal yapının yeniden değerlendirilmelidir. Çiftçi eğitimi ve yapılmalıdır. bilinçlendirilmesi için kısa ve orta vadeli bir program 1

2 Çiftçiyi tarımda tutacak mekanizmaların kurulması ve işletilmesi için ilgili diğer kurumlarla koordinasyon içerisinde olmalı birlikte politika geliştirmelidir. İklim değişimine adaptasyon konusunda güçlendirilmelidir. bakanlığın kurumsal altyapısı 3. İçinde bulunduğu çevre ve bu çevrenin etkisi göz önüne alındığında önündeki süreçte Bakanlığımızı bekleyen çevresel, a. Fırsatlar nelerdir? Bu fırsatlar nasıl değerlendirilebilir? Ülkemizin güneyinde oluşan yeni durumda ihtiyaç duyulan gıda ürünlerinin ihracatına yönelik fırsatlar çıkabilir. iklim değişiminin etkisiyle çevremizde ortaya çıkabilecek gıda güvenliği sorunlarının çözümünde Türkiye önemli bir fırsat yakalayabilir. Bu fırsatların değerlendirilmesi için Kamu Özel Sektör işbirliği ile belirlenecek bölgelerde büyük kamu-özel üretim çiftlikleri kurulabilir. GAP bölgesinde belirlenecek alanlarda çevremizde ihtiyaç duyulabilecek ürünlerin yetiştirilmesi için altyapı oluşturulabilir. işsiz ve çalışmak isteyen ziraat mühendisleri için bölgede çalışma fırsatlarının yaratılmasına yönelik çalışmalar yürütmelidir. b. Tehditler nelerdir? Bu tehditlere karşı nasıl önlemler alınabilir? Bakanlığı bekleyen çevresel tehditlerin başında iklim değişimi vardır. İklim değişimine adaptasyon çalışmalarındaki aksaklıklar belirlenen milli tarım politikalarını etkisiz bırakabilir. 4. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ile olan ilişkilerinizin işleyişinde; a. Bakanlığımızın sizin nezdinizde genel algısı nasıldır? Bu algıyı geliştirmek /değiştirmek için neler yapılabilir? Yaptığı araştırmalar bakımından olumlu ancak uygulamalar bakımından olumsuz bir algı yaratmış durumda. Uygulamaya daha çok ağırlık veren,su kullanıcı birlikleriyle ilişkisini daha da geliştiren ve birbirini tamamlayan adımlar atarak ilerleyen bir program benimsenmelidir. b. Bakanlığımızın koordinasyon, işleyiş ve iletişiminde geliştirilmesini/değiştirilmesini istediğiniz yönler nelerdir? İlgili kurumlar, üniversiteler, STK lar ve Su Kullanıcı Birlikleri ve Kooperatiflerle kurulacak ilişkileri ve yapılacak ortak projeleri, etkinlikleri her senenin başında bir programa bağlanmalı ve mutlaka uygulamalıdır. Bakanlık öneri bekleyen konumdan sıyrılıp daha katılımcı bir altyapı hazırlamak için koordinasyona yönelik faaliyetlerini arttırmalıdır. 2

3 c. Mevzuatta ve hukuki yapıda geliştirilmesini/değiştirilmesini istediğiniz yönler nelerdir? Gümrük ve Ticaret Bakanlığı nın yayınladığı Türkiye Kooperatifçilik Stratejisi ve Eylem Planı da kooperatifçiliğe güven ve etkinlik kazandırmak, toplumun ve ortakların pozitif algılamasını güçlendirmek, devlet olarak yeterli ve etkili bir kooperatifçilik hizmeti verebilmek amacıyla, tek görevi kooperatifçiliğin ve kooperatif sistemin ülkemiz ekonomik ve sosyal kalkınmasına istenilen ölçüde katkı sağlamasına yönelik önlemleri almak ve hizmetin gereklerini kararlılık içinde, hızlı ve etkin biçimde yerine getirmek olan bir kamu örgütlenmesine azami derecede ihtiyaç bulunduğu belirtilmiştir. Türkiye Sulama Kooperatifleri Merkez Birliğinin kurumsal yapısının güçlendirilmesi yukarıdaki Strateji Eylem Planında sözü edilen faaliyetler arasında açıkça ve gerekçesi ile birlikte yer almaktadır. Bunun için mevzuatta geliştirilmesini ve değiştirilmesini istediğimiz husular aşağıda sunulmuştur. Sözkonusu strateji Eylem Planının 3/ 3.1 maddesinin açıklama bölümünde Mevcut mevzuatta düzenlenen üst örgütlenme yapısı gönüllü ortaklık biçimindedir.bu yapı kooperatiflerin örgütlenmesinde istenen başarıyı sağlayamamıştır.bu nedenle zorunlu katılım dahil yeni bir örgütlenme biçimine geçilmesi yönünde çalışmalar yapılması gerekmektedir. denmektedir. Ülkemizde tarımsal örgütlenmede önemli görevler üstlenen Sulama Kooperatifleri Merkez Birliğimiz hektardan fazla bir alanda e yakın ortağı ile 27 Bölge Birliği kooperatifi ile sulama hizmeti vermektedir. Bu çalışma içerisinde Bakanlığınızca gerek yasa değişikliği gerekse genelgelerle yapılacak düzenlemeler ile ilgili Merkez Birliğimiz görüşleri aşağıya çıkartılmıştır. 1- Tarım Kredi Kooperatiflerinin ana sözleşmesinin 8. Maddesinde de olduğu gibi; Kooperatiflerle Bölge Birlikleri Genel Kurullarının verecekleri kararların Merkez Birliğince onaylandığında kesinleşmesi ve Kooperatifler için Merkez Birliğinin bu yetkisini Bölge Birliğine devretme yetkisinin verilmesi. 2- Tarım Kredi Kooperatiflerinin ana sözleşmesinin 9. Maddesinde olduğu gibi ; Bölge Birliği çalışma alanı içine alınan kooperatiflerle Bölge Birliklerinin üst kuruluşlara girme zorunluluğunun getirilmesi. 3- Her yıl yapılan Kooperatif, Bölge Birliği ve Merkez Birliğinin Genel Kurullarının Tarım Kredi Kooperatifinde de olduğu gibi Mali ve Olağan Genel Kurulların 4 yılda bir yapılmasının sağlanması. 4- Türkiye Kooperatifçilik Strateji Belgesinin 3. Bölümünün 3.1 maddesinin açıklamalar bölümünde de kooperatifçilik örgütlenmesinde başarının sağlanabilmesi için zorunlu katılımın 3

4 sağlanması hususu öngörülmüştür. Buna uygun olarak Sulama Kooperatiflerinin Üst Birliğe katılımının zorunlu olması yolunda çalışmaların yapılması. 5- Merkez Birliği ve Bölge Birliklerimizin güçlenmesi ve Merkez Birliğimizin Kooperatiflere Güneş Enerjisi kurulumuna katkı sağlanması için Tarımsal Elektriklerden Merkez Birliği hesabımıza %1 kesinti yapılarak yatırılmasının sağlanmalı 6- Her Kooperatif sınıfı için kendi Bölge Birliğine üye olma zorunluluğu getirilmeli (ihtisas birlikleri kurulmalı) Türkiye Sulama Kooperatifi Merkez Birliğimizin daha etkin bir şekilde ülke ekonomisine katkı sağlayabilmesi ve verimli çalışma yapabilmesi için mevzuatlarda yukarıda sözü edilen değişikliklerin yapılmasını öneriyoruz. 5. Sizce Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı nın işleyişini iyileştirmeye yönelik yeni ne gibi politikalar izlenmelidir? a) Kamuoyu nezdinde bilinirliğini artırabilmek için neler yapılabilir? Reklam ve tanıtım filmleri, eğitim programları. b) Kurumsal kapasitenin gelişmesinde neler yapabilir? Üniversitelerle ve STK larla ortak proje üretimi, Yurtdışındaki uygulamaların araştırılması,meslek içi eğitimlerin gelişen teknolojik çözümleri içermesi,, Deneyimli personelin çalışma ortamının iyileştirilmesi c) Diğer Önerileriniz: 6. Sizce Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı nın faaliyet alanıyla ilgili olan; a) Tarım alanında en temel ve en önemli 3 sorun nedir? Bu sorunlara çözüm üretmek için Bakanlığımıza ne yapmasını önerirsiniz? Tarım alanında en temel ve en önemli üç sorun 1- Su kullanıcı örgütlerinin kurumsal yapısının çok güçsüz ve etkisiz oluşu 2- Tarımsal girdilerin( enerji,gübre,su) maliyetinin yüksek oluşu ve İklim değişikliğine adaptasayon çalışmalarının yavaş yürümesi. 3- Tarım alanındaki nüfusun yaşlanması ve yeni nesilin tarım sektörünü tercih etmemesi,tarımda çalışacak işçi istihdamındaki sorunlar 4

5 Bu sorunların çözümü için yasal ve hukuksal eksikliklerin giderilmesi ve denetimin sağlanması, Bakanlığın sulama ile ilgili bütçe ayırması,çiftçileri yurtiçi veya yurtdışı hibe ve krediler konusunda daha hızlı bilgilendirecek ve yönlendirecek bir kurumsal yapının oluşturulması. Gerekli bilgilendirme ve destek altyapısı olmadığı için çiftçilerin büyük bir kısmı bu Hibelerden yararlanamamaktadır. Toplulaştırma çalışmaları ile birlikte sulama ve ürün desteği için hibe verilerek çifçi özendirilmelidir. Yapılan tesisler mali ve uygulam açısından izlenmeli sonuçlar istatistiki olarak tutulmalıdır. Destekleme politikaları tamamen bu eksene kaydırılmalı altyapı çalışmaları ve ürün deseni belirlenerek tüm çiftçi özendirilmeli daha sonra bu ürünler için depolama paketleme ve pazar çalımaları yapılmalıdır. b) Gıda alanında yaşanan en temel ve en önemli 3 sorun nedir? Bu sorunlara çözüm üretmek için Bakanlığımıza ne yapmasını önerirsiniz? 1- Güvenilir olmayan gıdanın üretilerek piyasaya sunulması 2- Üreticinin tarımdan uzaklaşmasına neden olan uygulamalar. 3- Yerli tohumların korunmaması, GDO lu tohumların ithali, Güvenilir gıda konusunda fazla kullanılan kimyasal gübrelerin olumsuz etkisinin ortadan kaldırılması için çiftçinin bilgilendirilmesi ve eğitilmesi. Organik gübre kullanımının teşvik edilmesi için çiftçi kooperatifleri ve birliklerle beraber bir çalışma programı yapılması ve uygulanması. Üreticiyi tarımdan uzaklaştıran nedenlerin tesbit edilmesi ve çözüm bulunması Yerli tohumculuğun üniversitelerle birlikte daha fazla desteklenmesi c) Hayvancılık alanında en temel ve en önemli 3 sorun nedir? Bu sorunlara çözüm üretmek için Bakanlığımıza ne yapmasını önerirsiniz? 1- Hayvan yeminin kalitesi ve fiyat sorunu, mera ve otlakların azalması 2- Modernizasyon için gerekli hayvan kredileri sorunu 3- Hayvancılık ihtisas bölgelerinin azlığı Yerli hayvan yetiştiriciliği konusunda bilgilendirme çalışmaları yapılması ve belli bölgelerde pilot işletmelerin işletmenin kurularak çiftçinin özendirilmesi Üreticinin hayvancılıktan uzaklaşmaması için üretici birlikleri ve kooperatiflerle ilişkinin geliştirilmesi. Hayvancılık ihtisas bölgelerinin arttırılması için bütçe ayrılması 5

6 7. Sizce Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı nın en önemli 3 STRATEJİK HEDEFİ ve bu hedeflere ulaşma noktasında yapabileceği en önemli 3 VİZYONER PROJE ne olmalıdır? EN ÖNEMLİ 3 STRATEJİK HEDEF 1-İklim değişikliğinin tarımsal üretime olan etkisini dikkate alarak ülkemizde ve çevre ülkelerde ortaya çıkacak temel gıda ihtiyaçlarının temini için özel sektör-devlet işbirliği ile uygun bölgelerde TARIMSAL ÜRETİM ÇİFTLİKLERİ açılması 2-Tarımsal sulamada kayıpların en aza indirilmesi ve Sulama oranının %75 e,sulama randımanının ortalama %80 e çıkartılması, ve Tarımda fiziki planlamanın yapılması 3. Üretimde verimlilik, üretimde kalitenin sağlanması su temininde kaynak ihtiyaç oranının dikkate alınarak ürüne göre değil de güvenilir su miktarına göre ürün deseninin tesbiti 6