Hekza-(2-Formil 5-Metoksifenoksi)Siklotrifosfazen in Schiff Bazı Türevlerinin Sentezi ve Karakterizasyonu

Transkript

1 Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi Cilt., o.,. -7, Aralık 0 Telif hakkı EJAT a aittir Araştırma Makalesi I:- European Journal of cience and Technology Vol., o., pp. -7, June 0 Copyright 0 EJAT Research Article Özet Hekza-(-Formil -Metoksifenoksi)iklotrifosfazen in chiff Bazı Türevlerinin entezi ve Furkan ÖZE*, Kenan KRA, Fatih ALA, Mustafa ARLA Fırat Üniversitesi, Fen Fakültesi, Kimya Bölümü,00, Merkez/ELAZIĞ/ TÜRKİYE Harran Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Kimya Bölümü, smanbey Yerleşkesi, 0, ŞALIURFA/ TÜRKİYE Yıldız Teknik Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, İlköğretim Bölümü, Davutpaşa Kampüsü, 0 Esenler - İstanbul / TÜRKİYE (Dergiye gönderilme tarihi: cak 0, kabul tarihi Temmuz 0) Hekzaklorosiklotrifosfazen () ile -hidroksi--metoksi benzaldehidin THF de K C beraberliğinde oda sıcaklığında argon atmosferindeki reaksiyonundan hekza(-formil--metoksifenoksi)siklotrifosfazen () elde edildi. Hekza(-formil-- metoksifenoksi)siklotrifosfazenin (), -aminofenol, -aminobenzoikasit, -amino -metiltiazol, -aminobenzamit, -amino-,,- tiazol--tiyol, -aminobenzotiazol, -aminofenol ve -aminoasetofenon ile reaksiyonundan chiff bazı taşıyan fosfazen bileşikleri (- 0) sentezlendi. Elde edilen ürünlerin yapıları FT-IR, MR ( H, C, ) ve elementel analiz ile aydınlatıldı. Hekza(-formil-- metoksifenoksi)siklotrifosfazen ile -amino--klorofenol ve -aminobenzimidazol ün reaksiyonundan chiff bazı elde edilemedi. Anahtar Kelimeler: Fosfazen, hekzaklorosiklotrifosfazen, chiff bazı ve fosfazenler The Derivates ynthesis and Characterization of ome chiff Base of Hexa-(-Formyl -Methoxyphenoxy)Cyclotriphosphazene Abstract Hexa(-formyl--methoxyphenoxy)cyclotriphosphazene () was obtained from the reaction of hexachlorocyclotriphosphazene () with -hydroxy--methoxybenzaldehyde in presence of K C at room temperature in THF under argon atmosphere. chiff base containing phosphazene compounds (-0) were synthesized by the reaction of hexa[(-formyl-- methoxy)phenoxy]cyclotriphosphazene () with -aminophenol, -aminobenzoicacid, -amino--methyl-,-thiazole, - aminobenzamide, -amino-,,-thiazole--thiol, -aminobenzothiazole, -iminophenol and -iminoasetophenon respectively. The structures of the compounds were characterized by IR, H, C and MR spectroscopy and elemental analysis. chiff base compounds could not be obtained from hexa[(-formyl--methoxy)phenoxy]cyclotriphosphazene () with -amino--chlorophenol and -aminobenzimidazole. Key Words: hosphazene, hexachlorocyclotriphsophazene, chiff base and phosphazenes. * furkanozen@gmail.com Tlf: I:-

2 . Giriş Fosfor ve azot atomu arasında bulunan çift bağ ile karakterize edilen fosfazen bileşikleri, yapılarındaki =X - grubunun molekül içinde tekrarlanma sayısına bağlı olarak küçük moleküllü yapılardan, polimerlere kadar birçok bileşiği içine alan, inorganik bileşikleri kapsar. Fosfazen molekülündeki fosfor atomuna bağlı halojenler kolaylıkla sübstitüsyon reaksiyonu verdiklerinden fosfazenlerin kimyası oldukça ilgi çekmektedir (Allcock K. G., ). Bu bileşikler her fosfor atomuna iki tane sübstitüentin bağlı olduğu halkalı veya düz zincirli bileşiklerdir. Bu tür - yapılı moleküller daha büyük moleküllü bileşikler oluşturmaya yatkındır. Gözlenebilen yapılar trimer, tetramer veya daha az olmakla beraber daha büyük halkalı fosfazenler şeklindedir. Bunlardan en fazla çalışmanın olduğu bileşik grubu siklortifosfazenlerdir (Özen ve ark. 0; Koran ve ark 0). ksim, grubu taşıyan fenoksi siklotrifosfazenlerin sentezi ile ilgili çok olmasa da literatürde çalışmalar bulunmaktadır. ksim grubu taşıyan siklofosfazenler genellikle karbonil grubu taşıyan siklotrifosfazenlerden sentezlenmiştir (Aslan ve ark. 00; Çil ve ark 00) Fosfazenlerin ve chiff bazlarının çok geniş uygulama alanları bulunmaktadır. olimerik olmayan halkalı ve lineer fosfazenler antikansorejen ajanlar, böcek öldürücü, pestisitler ve gübre gibi biyolojik olarak önemli maddeler; katalizör, boyalar ve crown eter için destek; yer değiştirme reaksiyonları için faz transfer katalizörü; fosfazen dendimerleri için çıkış maddesi; anyonik polimerizasyon için termal başlatıcılar; ışığa hassas maddeler gibi birçok kullanım alanı bulunmaktadır (Gleria ve ark. 00). chiff bazlarının da fosfazenler gibi çok geniş kullanım alanı bulunmaktadır. En çok kullanıldığı yerler sitotoksite, anticonvulsant, antiproliferative, antikanser ve antifungal aktivite gibi biyolojik alandır (Akmal. ve ark. 007). Bu çalışmada, hekza(-formil-- metoksifenoksi)siklotrifosfazen,,,-tris[-(-iminofenol)-- metoksifenoksi)]-,,-tris(-formil--metoksifenoksi)- siklotrifosfazen,,,-tris[-(-iminobenzoikasit)-- metoksifenoksi)]-,,-tris(-formil -metoksifenoksi)- siklotrifosfazen,,-bis[-(-imino -metiltiazol)-- metoksifenoksi)]-,,,-tetra(-formil -metoksifenoksi)- siklotrifosfazen, hekza(-(-iminobenzamit)--metoksifenoksi)- siklotrifosfazen,,,-tris[-(-imino-,,-tiazol--tiol)-- metoksifenoksi)]-,,-tris(-formil--metoksifenoksi)- siklotrifosfazen, -[-(-iminobenzotiazol)--metoksifenoksi)]-,,,,-penta(-formil--metoksifenoksi)-siklotrifosfazen, hekza(-(-iminofenol)--metoksifenoksi)-siklotrifosfazen ve,,-tris[-(-iminoasetofenon)--metoksifenoksi)]-,,-tris(- formil--metoksifenoksi)-siklotrifosfazen formil ve imin grubu taşıyan yeni organofosfazen bileşikleri sentezlenmiştir. Ayrıca bu çalışmada istenmesine rağmen hekza(-(-imino--klorofenol)- -metoksifenoksi)siklotrifosfazen ve hekza(-(- iminobenzimidazol)--metoksifenoksi)siklotrifosfazen bileşikleri elde edilememiştir.. Genel Bilgiler.. Hekzaklorosiklotrifosfazen in Reaksiyonları Fosfazenlerin en önemli reaksiyonlarından biri alkollerle olan reaksiyonlarıdır. Alkoller ile olan reaksiyonu ariloksi grupları ve tiyoller ile olan reaksiyonlarla benzerlik gösterdiği için, bu üç reaksiyon birlikte incelenmiştir (Rojo ve ark., 000). Alkoksi, ariloksi ve merkaptanların halofosfazenler ile Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi reaksiyonu sonucu organosübstitüe fosfazenler oluşmaktadır. Genel reaksiyon aşağıda verilmiştir (.,.). nrh + (X )n [(R) ]n + nhx (.) nrh + (X )n [(R) ]n + nhx (.) ratikte merkaptan, fenol ve alkol yerine bunların sodyum tuzları kullanılır. Reaksiyon aşağıda belirtildiği gibidir (.). nra + (X )n [(R) ]n + nax (.) erbest alkol, fenol veya tiyol kullanıldığı zaman hidrojen halojenürleri ortamdan uzaklaştırmak için trietilamin veya sodyum karbonat gibi bir baz reaksiyon ortamına ilave edilir. Burada X; flor, klor veya brom olabilir. Halofosfazenlerin polimerizasyon derecesini gösteren n sayısı için herhangi bir limit yoktur. ükleofilik yer değiştirme reaksiyonları organofosfazenlerin sentezinde kullanılan en kolay yöntemlerden birisidir. Literatürde sıkça rastlanılan bu ürünler kolaylıkla karakterize edilebilir. Bu tür bileşiklerin, özellikle alkoksifosfazenlerin termal ve hidrolitik kararlılıklarından dolayı yüksek sıcaklık gerektiren bazı alanlarda kullanılmaktadır (Carriedo ve ark. 7). Değişik alkoksi, ariloksi, alkiltiyo ve ariltiyo fosfazenler sentezlenmiştir. Örneğin fosfazen bileşiğine şu alkoksi grupları bağlanmıştır; -, C H -, n-c H 7 -, i-c H 7 -, n-c H -, HCH -, CH =CH - (Diaz,C. V., ; Carriedo ; Carriedo ). Karbonil, imin, oksim, siyanür, hidroksil gibi kromofor grup taşıyan fenoksi siklotrifosfazenlerin sentezi ile ilgili çok olmasa da literatürde çalışmalar da bulunmaktadır. En fazla çalışma yapılan bileşiklerden biri de p-hidroksibenzaldehit ile hekzaklorosiklotrifosfazenin reaksiyonu üzerine yapılmıştır (Çil ve ark., 00; Turgut Cin ve ark., ). Materyal ve Metod Hekzaklorosiklotrifosfazen (phosphonitrilic chloride), - hidroksi--metoksibenzaldehit, -aminofenol, -aminofenol, - aminobenzamit, -aminobenzotiyazol, -amino--metiltiyazol, -aminobenzoikasit, -amino-,,-tiyazol--tiyol, - aminoasetofenon Aldrich firmasından, potasyum karbonat, tetrahidrofuran (THF), n-hekzan, kloroform Merck firmasından temin edilmiştir. Elde edilen ürünlerin karakterizasyonunda Elementel analiz için CH (LEC) marka elementel analiz cihazı, FT-IR ölçümleri için ATİ Unicam Mattson 000 FT-IR spektrofotometresi, H, C, -MR ölçümleri için Bruker DX 00 High erformance Digital FT-MR spektrofotometresi kullanıldı. MR çalışmaları için çözücü olarak DM-d kullanıldı. Elementel analiz ve MR çalışmaları İnönü Üniversitesi merkezi araştırma laboratuvarlarında gerçekleştirildi.. entez ve Karakterizasyon.. Hekza(-Formil--Metoksifenoksi)iklotri- Fosfazen () nin entezi ve emi uzaklaştırılmış argonla dolu havasız reaksiyon balonuna 00 ml THF çözücüsündeki hekzaklorosiklotrifosfazen () ( g,.7 mmol) ve K C karışımında, -hidroksi- -metoksibenzaldehit (. g,. mmol) saat boyunca oda sıcaklığında reaksiyona sokuldu. üzüntünün çözücüsü uzaklaştırıldıktan sonra diklorometanda çözülüp, CH Cl /nhekzan (:) çözücü karışımında çöktürüldü. Elde edilen beyaz katı hekza(-formil--metoksifenoksi)siklotrifosfazen () süzülüp kurutuldu. Verim: % 7 (. g). Elementel Analiz (% I:- 70

3 Deneysel/Teorik); C:./., H:.0/.0, :./.0. FT-IR (KBr, cm - ); 0ν C-H(Ar), ν C-H(Alifatik), ν C=, 0 ve 7ν C=C, ν =, ν --C. -MR (ppm, DM-d): δ ppm, 7. (s). H-MR (ppm, DM-d): δ ppm,.0 (s, H, H ), 7. (d, H, H ),. (d, H, H ),.7 (s, H, H ),. (s, H H 7 ). C-MR (ppm, DM-d): δ ppm,. (C ),. (C ),.7 (C ),.0 (C ), 0. (C ),.7 (C ), 0. (C ),.7 (C 7 )...,,-Tris[-(-İminofenol)-- Metoksifenoksi)]-,,-Tris(-Formil-- Metoksifenoksi)iklotrifosfazen () ün entezi ve Hekza(-formil--metoksifenoksi)siklotrifosfazen () (0. g, 0. mmol) ve -aminofenol (0. g,.7 mmol) ün 0 ml THF deki karışımına damla asetik asit ilave edildi. Karışım oda sıcaklığında mağnetik karıştırıcı ile gün boyunca yıkandı. Koyu sarı katı madde () elde edildi. Verim: %7 (0. g). Elementel Analiz (% Deneysel/Teorik); C: 7.0/., H:.0/., :./.. FT-IR (KBr, cm - ); 07ν -H, 00ν C- H(Ar), ν C-H(Alifatik), ν C=, ν HC=, ve ν C=C, 7ν =, ν --C. -MR (ppm, DM-d): δ ppm, 7. (s). H-MR (ppm, DM-d): δ ppm,.7 (s, H, H ),. (s, H, H ),. (s, H, H ), 7.0. (m, 0H, H, H, H, H, H, H, H 0, H, H ),. (s, H, H 7, H ). C-MR (ppm, DM-d): δ ppm,. (C ),.7 (C ),.00 (C ),.0 (C ),. (C ), 0.0 (C ),. (C ),.00 (C ), 0. (C ),. (C ),. (C ), 0. (C ), 0. (C ),.0 (C 0 ), 7. (C ), 0. (C ), 0.00 (C ),.0 (C 7 ). pektrumda. ppm de hem karbonil karbonuna ait pikin (C=) hem de.00 ppm de imin karbonuna (C=) ait pikin gözlenmesi yapının tamamen sübstitüe olmadığını göstermektedir. Elementel analiz sonuçları da bunu doğrulamaktadır...,,-tris[-(-iminobenzoikasit)-- Metoksifenoksi)]-,,-Tris(-Formil-- Metoksifenoksi)iklotrifosfazen () ün entezi ve Hekza(-formil--metoksifenoksi)siklotrifosfazen () (0. g, 0. mmol) ve -aminobenzoikasit (0. g,.7 mmol) in 0 ml THF deki karışımına damla asetik asit ilave edildi. Karışım oda sıcaklığında mağnetik karıştırıcı ile gün boyunca yıkandı. Açık havada kurutulduktan sonra sarı renkli katı madde () elde edildi. Verim: % (0.7 g). Elementel Analiz (% Deneysel/Teorik); C:./., H:./.0, :.7/.0. FT-IR (KBr, cm - ); 0ν -H, 0ν C-H(Ar), 7, ν C- H(Alifatik), ν C=, 0ν HC=,, 7 ve 0ν C=C, ν =, ν --C. -MR (ppm, DM-d): δ ppm, 7. (s). H-MR (ppm, DM-d): δ ppm,.0 (s, H, H ),.77 (s, H, H 0 ),.0 (s, H, H ), 7.7. (m, H, H, H 7, H, H, H 0, H, H, H ),. (s, H, H 7, H ). C-MR (ppm, DM-d): δ ppm,. (C 0 ), 7. (C ), 7.0 (C ),. (C ),. (C ),. (C ),. (C ),.0 (C ),. (C ),.0( C ), 0. (C ),. (C 0 ), 0. (C ),. (C ),. (C ), 0.7 (C ), 0. (C ),. (C 7 ) ve.0 (C ). pektrumda. ppm de hem karbonil karbonuna ait pikin (C=) hem de. ppm de imin karbonuna (C=) ait pikin gözlenmesi yapının tamamen European Journal of cience and Technology sübstitüe olmadığını göstermektedir. Elementel analiz sonuçları da bunu doğrulamaktadır...,-bis[-(-imino -Metiltiazol)-- Metoksifenoksi)]-,,,-Tetra(-Formil-- Metoksifenoksi)-iklotri Fosfazen () in entezi ve Hekza(-formil--metoksifenoksi)siklotrifosfazen () (0. g, 0. mmol) ve -amino--metiltiazol (0.0 g,.7 mmol) ün 0 ml THF deki karışımına damla asetik asit ilave edildi. da sıcaklığında mağnetik karıştırıcı ile gün boyunca karıştırıldı. Çözücü dönerli buharlaştırıcıda uzaklaştırıldıktan sonra kloroformda çözülüp n-hekzanda çöktürülerek eterle yıkandı. Açık havada kurutulduktan sonra sarı renkli katı madde () elde edildi. Verim: % (0.7 g). Elementel Analiz (% Deneysel/Teorik); C:./., H:./.0, : 0./0.0, :./.. FT-IR (KBr, cm - ); 00ν C-H(Ar), 7, 7ν C- H(Alifatik), ν C=, 07ν HC=, 77, ve 0ν C=C, ν =, ν --C. -MR (ppm, DM-d): δ ppm, 7.7 (s). H-MR (ppm, DM-d): δ ppm,.0 (s, H, H ),. (s, H, H ), 7.. (m, 0H, H 7, H, H, H, H, H, H ),. (s, H, H 7, H ),.0 (s, H, H ). C-MR (ppm, DM-d): δ ppm,. (C ),.7 (C ),. (C ),.0 (C ), 0. (C ), 7.7 (C 0 ), 0. (C ), 0.7 (C ),. (C ),. (C ), 0. (C ), 00. (C ),.7 (C 7 ) ve 7.0 (C ). pektrumda. ppm de hem karbonil karbonuna ait pikin (C=) hem de.0 ppm de imin karbonuna (C=) ait pikin gözlenmesi yapının tamamen sübstitüe olmadığını göstermektedir. Elementel analiz sonuçları da bunu doğrulamaktadır... Hekza(-(-İminobenzamit)-- Metoksifenoksi)iklotrifosfazen () nın entezi ve Hekza(-formil--metoksifenoksi)siklotrifosfazen () (0. g, 0. mmol) ve -aminobenzamit (0. g,.7 mmol) in 0 ml THF deki karışımına damla asetik asit ilave edildi. Karışım oda sıcaklığında mağnetik karıştırıcı ile gün boyunca yıkandı. Açık havada kurutulduktan sonra açıksarı katı madde () elde edildi. Verim: % (0. g). Elementel Analiz (% Deneysel/Teorik); C: 0./.7, H:./., :./.00. FT-IR (KBr, cm - );, ν -H, 00ν C-H(Ar), 70, 7ν C- H(Alifatik), ν H-C=, 07ν HC=,, ve 0ν C=C, ν =, ν --C. -MR (ppm, DM-d): δ ppm, 7.0 (s). H-MR (ppm, DM-d): δ ppm,. (s, H, H ), 7.. (m, H, H, H 0, H, H, H ),. (s, H, H ),. (s, H, H 7 ). C- MR (ppm, DM-d): δ ppm,. (C ), 7. (C ),.0 (C ),.7 (C ),. (C ),. (C ),. (C ),. (C ),. (C 0 ),. (C ), 0. (C ),. (C ) ve. (C 7 ). bileşiğinde gözlenen.7 ppm deki karbonil karbonuna (C=) ait pik kaybolmuştur. Bu da yapının tam sübstitüe olduğunu göstermektedir...,,-tris[-(-imino-,,-tiazol--tiol)-- Metoksifenoksi)]-,,-Tris(-Formil - Metoksifenoksi)-iklotrifosfazen (7) nin entezi ve Hekza(-formil--metoksifenoksi)siklotrifosfazen () (0. g, 0. mmol) ve -amino-,,-tiazol--tiyol (0. g,.7 mmol) ün 0 ml THF deki karışımına damla asetik asit ilave edildi. Karışım oda sıcaklığında mağnetik karıştırıcı ile gün I:- 7

4 boyunca karıştırıldı. Çözücü dönerli buharlaştırıcıda uzaklaştırıldıktan sonra kloroformda çözülüp n-hekzanda çöktürülerek eterle yıkandı. Açık havada kurutulduktan sonra sarı renkli katı madde (7) elde edildi. Verim: % (0. g). Elementel Analiz (% Deneysel/Teorik); C:.7/., H:./.0, :.7/., : 7./.0. FT-IR (KBr, cm - ); 0ν C-H(Ar),, 7ν C-H(Alifatik), 7ν C=, 0ν HC=, 7 ve ν C=C, ν =, ν --C. -MR (ppm, DM-d): δ ppm, 7. (s). H-MR (ppm, DM-d): δ ppm,. (s, H, H ),.7 (s, H, H 7 ),. (s, H, H ), (m, H, H, H, H, H, H ),.70 (s, H, H 7, H ), C-MR (ppm, DM-d): δ ppm,. (C 7 ),. (C ),. (C ),.0 (C ),. (C 0 ),. (C ),. (C ),.0 (C ), 0.0 (C ),. (C ), 0.70 (C ), 0. (C ),. (C 7 ) ve.7 (C ). pektrumda. ppm de karbonil karbonuna (C=) ait pik ile.0 ppm de imin karbonuna (C=) ait piklerin birlikte bulunması yapının tamamen sübstitüe olmadığını göstermektedir. Elementel analiz sonuçları da bunu doğrulamaktadır..7. -[-(-İminobenzotiazol)-- Metoksifenoksi)]-,,,,-enta(-Formil-- Metoksifenoksi)-iklotrifosfazen () in entezi ve Hekza(-formil--metoksifenoksi)siklotrifosfazen () (0. g, 0. mmol) ve -aminobenzotiazol (0. g,.7 mmol) ün 0 ml THF deki karışımına damla asetik asit ilave edildi. Karışım oda sıcaklığında mağnetik karıştırıcı ile gün boyunca yıkandı. Açık havada kurutulduktan sonra sarı renkli katı madde () elde edildi. Verim: % (0.0 g). Elementel Analiz (% Deneysel/Teorik); C:.0/., H:./., : 0./., :.7/0.. FT-IR (KBr, cm - ); 0ν C-H(Ar),, ν C- H(Alifatik), ν C=, 0ν HC=,, ve 07ν C=C, ν =, ν --C. -MR (ppm, DM-d): δ ppm, 7. (s). H-MR (ppm, DM-d): δ ppm,. (s, H, H ),.0 (s, H, H ), (m, H, H, H, H, H, H, H, H ),. (s, H, H 7, H ). C-MR (ppm, DM-d): δ ppm,. (C ),.0 (C ),. (C ),. (C ),. (C ),. (C ),.7 (C 0 ),. (C ),.0 (C 0 ),.0 (C ),. (C ),. (C ),. (C ),. (C ),. (C ), 0.7 (C ),.7 (C 7 ) ve. (C ). pektrumda. ppm de hem karbonil karbonuna ait pikin (C=) hem de. ppm de imin karbonuna (C=) ait pikin gözlenmesi yapının tamamen sübstitüe olmadığını göstermektedir. Elementel analiz sonuçları da bunu doğrulamaktadır. THF deki karışımına damla asetik asit ilave edildi. Karışım oda sıcaklığında mağnetik karıştırıcı ile gün boyunca yıkandı. Açık havada kurutulduktan sonra kahve rengi katı madde () elde edildi.verim: % 7 (0. g). Elementel Analiz (% Deneysel/Teorik); C:./., H:.0/.7, :.0/7.. FT-IR (KBr, cm - ); 0ν -H, 0ν C-H(Ar),, ν C-H(Alifatik), ν HC=, 7, ve 0ν C=C, ν =, 7ν - -C. -MR (ppm, DM-d): δ ppm, 7. (s). H-MR (ppm, DM-d): δ ppm,. (s, H, H ),.(s, H, H ), 7. (d, H, H ),..0 (m, H, H, H, H ),. (s, H, H 7 ). C-MR (ppm, DM-d): δ ppm,. (C ),. (C ), 0.0 (C ),. (C ),.0 (C ),. (C ),.7 (C 0 ), 0.0 (C ),. (C ),.7 (C ), 0. (C ) ve.7 (C 7 )...,,-Tris[-(-İminoasetofenon)-- Metoksifenoksi)]-,,-Tris(-Formil-- Metoksifenoksi)-iklotrifosfazen (0) un entezi ve Hekza(-formil--metoksifenoksi)siklotrifosfazen() (0. g, 0. mmol) ve -aminoasetofenon (0. g,.7 mmol) un 0 ml THF deki karışımına damla asetik asit ilave edildi. Karışım oda sıcaklığında mağnetik karıştırıcı ile gün boyunca yıkandı. Açık havada kurutulduktan sonra açık sarı katı madde (0) elde edildi. Verim: % (0. g). Elementel Analiz (% Deneysel/Teorik); C:.07/.0, H:./., :.7/.0. FT-IR (KBr, cm - ); 0ν C-H(Ar),, ν C-H(Alifatik), ν C=, 0ν HC=,, ve 0ν C=C, ν =, ν --C. -MR (ppm, DM-d): δ ppm, 7.0 (s). H-MR (ppm, DM-d): δ ppm,. (s, H, H ),. (s, H, H ), (m, 7H, H, H, H, H, H 0, H, H, H ),. (s, H, H 7, H ),. (s, H, H ). C-MR (ppm, DM-d): δ ppm,. (C ),. (C ),. (C ),. (C ),.7 (C ),. (C ),. (C ),. (C ),.0 (C ),.0 (C ),.77 (C ),. (C 0 ), 0. (C ), 0. (C ),.0 (C ),.7 (C 0 ), 0.7 (C ),. (C 7 ),. (C ) ve.0 (C ). pektrumda. ppm de hem karbonil karbonuna ait pikin (C=) hem de. ppm de imin karbonuna (C=) ait pikin gözlenmesi yapının tamamen sübstitüe olmadığını göstermektedir. Elementel analiz sonuçları da bunu doğrulamaktadır... Hekza(-(-İminofenol)-- Metoksifenoksi)iklotrifosfazen () un entezi ve Hekza(-formil--metoksifenoksi)siklotrifosfazen () (0. g, 0. mmol) ve -aminofenol (0. g,.7 mmol) ün 0 ml I:- 7

5 European Journal of cience and Technology Cl Cl Cl Cl Cl Cl ( ) + CH H K C THF 7 ( ) THF Asetik asit R-H H 7 0 H C H 7 0 H C H 7 0 C H 7 0 H H ( ) H ( ) H H 7 0 H C H H H 0 C H 7 C H 7 H ( ) H H ( ) H ( 7 ) 7 CH H H 7 0 H H C H 7 0 C H 7 0 ( ) H ( ) H ( 0 ) Şekil.. Hekza(-formil -metoksifenoksi)siklotrifosfazen () nin reaksiyonu sonucu elde edilen chiff bazı bileşikleri I:- 7

6 Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi. onuçlar. Deneysel bölümde belirtildiği şekilde hekzaklorosiklotrifosfazenin -hidroksi--metoksibenzaldehit ile reaksiyonu sonucu hekza(-formil--metoksifenoksi)siklotrifosfazen () % 7 verimle elde edildi. Bu çalışmada, gerçekleştirilen tepkimelerin tamamında çalışmanın başında düşünüldüğü gibi tam sübstitüe imin taşıyan fosfazen türevleri sentezlemekti. Hekza(-formil--metoksifenoksi)-siklotrifosfazen () ile - aminofenol, -aminobenzoikasit, -amino--metiltiazol, - aminobenzamit, -amino-,,-tiazol--tiyol, -aminobenzotiazol, -aminofenol, -aminoasetofenon, -amino-- klorofenol ve -aminobenzimidazol aminlerle reaksiyona sokuldu. Bunlardan -aminofenol, -aminobenzoikasit, -amino- -metiltiazol, -aminobenzamit, -amino-,,-tiazol--tiyol, - aminobenzotiazol, -aminofenol ve -aminoasetofenon ile olan reaksiyonları sonucunda bileşikte oluşan C= bağının varlığı chiff bazının oluştuğunu göstermektedir.. H, C-MR, FT-IR ve elementel analiz sonuçlarından sadece -aminobenzamit ve -aminofenolle (, ) olan reaksiyonundan tam sübstitüe bileşilerin elde edildiği diğerlerinde ise imin grubunun oluşmasının yanında formil guruplarının da var olan bu yapıların (,, 7,, 0) tam sübstitüe olmadıklarını göstermektedir. Aşağıda tam sübstitüe olan bileşiğine ait spektrum sonuçları verilmiştir Şekil.. bileşiğinin FT-IR spektrumu Şekil.. bileşiğinin -MR spektrumu Şekil.. bileşiğinin H-MR spektrumu Şekil.. bileşiğinin C-MR spektrumu. bileşiğinin benzer şartlar altında -amino--klorofenol ve -aminobenzimidazol ile gerçekleştirilen reaksiyonları sonucunda ise saf ve yapısı aydınlatılabilen ürünler elde edilememiştir.. Fosfazenlerin karakteristik piki olan = gerilme titreşimlerine ait pikin sübstitüsyon ile beraber daha yüksek enerjiye kaydığı görülmektedir. chiff bazı türevlerinde ise genel olarak yüksek enerjiye çok az bir kayma şeklinde gerçekleşmiştir. Teşekkür: Bu çalışma TÜBİTAK ın 07T07 nolu BİDE 00 projesi kapsamında desteklenmiştir. Kaynaklar Allcock K. G., haw R. A. Ve Wells F. B. G.,, hosphorus-itrogen Compounds art V. Friedel-Crafts Arylation of Hexachlorocyclotriphosphazatrien, J. Chem. oc., -0, zen, F., Cil, E., and Arslan, M., 0, ynthesis of ovel xime and xime Derivatives hosphazenes from Hexachlorocyclotriphosphazene, J.Chem.oc.ak.,, 0-. Koran, K., zkaya, A., zen, F., Cil, E., Arslan, M., 0, ynthesis, characterization, and biological evaluation of new oxime-phosphazenes, Res Chem Intermed,, 0-. Aslan, F., Demirpence, Z., Tatsiz, R., Türkmen, H., ztürk, A.I., Arslan, M., 00, The ythesis, Characterization and hotophysical roperties of ome ew Cyclotriphosphazene Derivatives Bearing chiff Base,Anorg. Allg. Chem.,, 0-. Çil, E. Arslan, M. Görgülü, A.., 00, ynthesis of oxime bearing cyclophosphazenes and their reactions with alkyl and acyl halides, Heteroatom Chemistry, 7 (), -7. Gleria, M., and D. Jaeger R., 00, Aspects of hosphazene Research, Journal of Inorganic and rganometallic olymers,, -. Akmal. Gaballa, Mohsen. Asker, Atiat. Barakat and aid M. Teleb, 007, ynthesis, characterization and biological activity of some platinum(ii) complexes with chiff bases derived from salicylaldehyde, -furaldehyde and phenylenediamine, pectrochimica Acta art A: Molecular and Biomolecular pectroscopy, 7, -. Rojo, G., Martin G., Lopez, F. A., Carriedo G. A., Alonso, F. J. G., Martinez J. I. F., 000, econd-harmonic Response and Relaxation Behavior of High Glass-Transition Temparature olyphosphazene Films, Chem. Mater.,, 0-0. Carriedo G. A., Alonso, F. J. G., Gonzalez. A., 7, Improved ynthesis of Cyclic and olymeric hosphazenes Based on Facile Chlorine ubstitution with henols romoted by Cesium Carbonate, Macromol. Rapid Commun.,, I:- 7

7 Diaz, C. V., Izquierdo, I. G.,, Iron and Ruthenium Derivatives of Cyclophosphazenes Coordinated Through itrile pacer Ligands, olyhedron,, 7-. Carriedo G. A., Catuxo, L. F., Alonso, F. J. G., Elipe,. G., Gonzalez. A.,, reparation of a ew Type of hosphazene High olymers Containing,"-Dioxybiphenyl Groups, Macromolacules,, 0-. Carriedo G. A., Alonso, F. J. G., Gonzalez. A., Alvarez, J. L. G.,, ynthesis of ew hosphazene High Molecular Weight olymers Containing Functionalized and ptically Active pirocyclic Groups, Macromolacules,, 0,. Çil, E., Arslan, M., Görgülü, A.., 00, ynthesis and charecterization of benzyl and benzoyl substitueted oximephospazenes, olyhedron,,. Turgut Cin G., dabaşoğlu M., Karaer H.,, reparation And Characterization f Chromophor Group Containing Cyclotriphospahazenes: I Imino Chromophor Carrying ome Cyclotriphospahazenes, hosphorus, ulfur and ilicon,, -. European Journal of cience and Technology I:- 7