ÖZET. pecya. Anahtar kelimeler: Menopoz, menstrüel siklus, seksüel psikofizyoloji, seksüel davran ış SUMMARY

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "ÖZET. pecya. Anahtar kelimeler: Menopoz, menstrüel siklus, seksüel psikofizyoloji, seksüel davran ış SUMMARY"

Transkript

1 Sosyal Değişimin Cinsel Yaşam Üzerine Etkisi Gökhan DOĞAN *, Eflatun ADAM * ÖZET Sosyal ya şamdaki değişimin, insan ın daha ziyade cinsel ve baz ı biyolojik fonksiyonlar ı üzerine etkisi, sene gibi değişim süreci içinde, eski ve yeni nesil olarak iki grupta incelendi. Bu çal ışmada deneklerin seksüel istek ve aktiviteleri, cinsel ya şamdan memnuniyet dereceleri, cinsel ili şkide karşılaştıkları sorunlar ve cinsel ilişkide bulunma s ıkl ıkları araştırıldı. Bunu yaparken bireylerin sahip oldukları farkl ı coğrafi, sosyo-kültürel ve ekonomik durumların ın cinsel yaşamlarına ne şekilde yans ıdığı incelendi. İçinde bulundukları yaş veya temsil ettikleri neslin özellikleri saptanmaya çalışıldı. Anahtar kelimeler: Menopoz, menstrüel siklus, seksüel psikofizyoloji, seksüel davran ış Düşünen Adam; 1994, 7 (3 ): SUMMARY The effects of change in social life has been searched on human beings (in this search) especially on their sexual and some biological functions. In this study human beings sexual desire and activity, degree of satisfaction of intercourse, the problerns of having sex and the frequency of sexual relations has been searched. During the study it's been searched, how geographical, sociocultural and economical conditions effect the sexual life of people who joined this search. Key words: Menopause, mens rual cycle, sexual psychophysiology, sexual behavior GİRİŞ Toplumsal yaşam koşulları giderek değişmektedir. Şehirle şme ve endüstrile şme, içinde yaşadığı toplumda insanın yabanc ılaşmas ına sebep olmaktad ır. Büyük ve süratli bir de ğişim süreci içinde bulunulmaktadır. Deği şim o kadar süratli olmaktad ır ki, değişime henüz uyum sa ğlamak üzereyken yeni bir değişimle karşı karşıya kal ınmaktad ır (k). Uyum güçleşmektedir. Uyumsuzluk ve yabanc ılaşma önemli bir stressör faktör olarak rol oynamaktad ır. Böylece günümüz insan ının anksiyeteli bir hayat sürdürmesi kaç ınılmaz olmaktad ır. Bu durum çe şitli fizyolojik işlevlerde etkisini göstermektedir. Etki cinsel işlevlerde de olmaktad ır. 300 yıl önce menarşın ortalama 16 ya şında, bugün ise 12 yaşında başladığı, 300 yıl önce ilk çocuk yapma yaşının 28, son çocuk yapma ya şının 40 olmas ına karşıl ık bugün s ıras ıyla 24 ve 27 olduğu anlaşılmaktad ır. Menopoz ya şı da deği şmiştir. 300 y ıl önce Almanya'da menopoz ya şı 45 iken bugün 51'dir (2). * İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dal ı 10

2 Sosyal De ğişimin Cinsel Ya şam Üzerine Etkisi İlk adet ve menopoz aras ındaki süre olan reprodüktif period ise, 300 y ıl önce 29 y ıl iken, halen 39 y ıla yükselmi ştir. Kad ınların çocuk yapt ıklan süre ise, ilk ve son çocuk aras ı hesaplanarak, 300 y ıl önce 11.9 y ıl iken bu süre 2.7 y ıla kadar lasalm ıştır. Reprodüktif period uzam ış olmas ına rağmen, kadınlar daha k ısa süre içinde çocuk konusunu bitirmektedir. Uzun bir zaman süreci içinde ortaya ç ıktığı gözlenen böyle de ğişiklikleri, 40- y ıl gibi daha k ısa bir zaman kesimi içinde, k ırsal ve kent kökenli insanlar üzerinde ara ştırmay ı istedik. MATERYEL ve METOD Çal ışma muzu olu şturan 628 ki şiden 115'i erkek, 513'ü kad ınd ı. Kadınların 100'ü İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi, 'si Beyaz ıt kampüsü öğrencisi idi. Kalan 363 evli kad ından, 167'si şehir nu, 196' sı ise kırsal kesim nu olu şturdu. Şehir ndaki kadınlar yüksek maddi imkanlar ve sosyokültürel seviyeye sahip olup Türkiye'nin 3 büyük kentinden birinde merkez ilçelerde ikamet ederken, kırsal kesimi olu şturan grup dü şük maddi imkanlar ve sosyo-kültürel seviyeye sahipti. Ayn ı (zıt) kutuplaşma 62'si kırsal, 'si şehirde ya şayan erkek denekler için de olu şturuldu. Özellikleri bu ayr ım içinde kesinlik kazanmayan denekler ara ştırma kapsam ına al ınmadı. Kadınlarda 196 ki şilik kırsal kesim ndan 70 tanesi 167 ki şilik şehir ndan ise 61 tanesi menopoza girmi ş olup eski nesli, kalan 332 kişi de reprodüktif periyodlar ının başlarında olup yeni nesli temsil ediyordu. Çift kör çal ışma yöntemi ile yap ılan ara ştırmada doktor taraf ından sorulan sorulara 628 denekten 600'ü ara ştırmac ı ile başbaşa (yaln ız) iken yan ıt vermiş, 28'i gizlilik içinde verilen anket formunu yalnızken yan ıtlamak üzere alm ış ve doldurup teslim etmiştir. Deneklerin e şlerine de aynca soru yöneltilerek yamtlann tutarl ılığı kontrol edilmi ştir. Kad ınlara, erkeklere 40, 20 ya şından önce çocuk sahibi olanlara 62 adet soru sorulmu ştur. Ideal kilosunun % 30'undan fazla kiloda olanlar, yüksek dozda radyasyona maruz kalm ış olanlar, soygeçmişinde akraba evlili ği olanlar, özel beslenme rejimi uygulayanlar, orta derecede kültürel ve sosyoekonomik özelliklere sahip bireyler, cinsel partneri bulunmayanlar, histerektomi veya organik hastal ıklardan dolay ı menopoza girenler ara ştırma kapsam ı- na alınmamıştır. Bu özellikler cinsel yetiyi olumsuz etkileyen faktörlerdir. Ara ştırmanın doğruluğu aç ısından bu özellikleri içeren bireyler ara ştırma kapsam ına al ınmamıştır. Menopoza girmi ş olan 131 kişilik gruba son adet yaşı, ilk adet yaşı, ilk çocuğunu doğurma ya şı, ikinci çocuğunu kaç sene sonra do ğurduğu, çocuk say ısı, seksüel istek ve aktivitesi, cinsel ya şamdan memnuniyet derecesi, partner say ısı, haftal ık cinsel ili şki s ıklığı, cinsel ili şkide kar şılaşılan sorunlar ve menopozdan sonra cinsel hayatta de ğişiklik olup olmadığı sorulmu ştur. Aynı sorular (ilki ve sonuncusu dışında) reprodüktif periyodlar ının başlarında olan 232 evli kadına da yöneltilmi ştir. Bu suretle eski ve yeni nesil aras ında cinsel ya şam yönünden farkl ılık araştırılmıştır. Tüm evli kad ınlara dü şük, ölü doğum, düşük tamil doğum, erken do ğum ve küretaj say ısı, oral kontraseptif kullan ım süresi sorulmu ş, infertilite anamnezi olanlar ara ştırma kapsam ına al ınmam ıştır. YORUM Tablo l'de eğitim seviyesi artt ıkça, son adet ya şının giderek azald ığını görmekteyiz. Ayn ı paralelin( ekonomik seviyenin yükselmesi ile de lineer orant ılıdır. Öğrenim seviyesi artt ıkça, ilk çocuk do ğurma yaşı yükselrni ştir, ikinci çocuğu doğunnak için geçen süre de artm ıştır. Sahip olunan çocuk say ısı önemli ölçüde azalmıştır. Eski neslin kırsal kesim nda, eğitim seviyesi ve ekonomik gelirin yükselmesinin, yukar ıda sözü edilen değişkenler üzerine etkisi dikkat çekici bulunmamaktad ır. Sadece ikinci çocu ğu doğurmak için geçen süre, şehir ndaki kadar olmamakla birlikte artmaktad ır (Tablo 2). Eski nesilde her iki grupta da e ğitim seviyesi ve ekonomik gelirin artmas ıyla son adet ya şı azalmaktad ır. Ayn ı öğrenime sahip olmalar ına rağmen ı şehir ndakiler, kırsal kesim mensuplar ından daha önce menopoza gimıi ştir. Ortalamalara bak ıldığında fark 11

3 Sosyal Değişimin Cinsel Ya şam Üzerine Etkisi Tablo 1. Eski nesil kad ın Şehir Eğitim Yaş İlk adet Son adet Ekonomi İlk 2. çocuk kaç Çocuk Denek seviyesi yaşı yaşı (mil/ay) çocuk sene sonra sayısı say ıs ı Yok İlk Orta Lise Only Ort Tablo 2. Kırsal kesim Eğitim seviyesi Yaş İlk adet yaşı Son adet yaşı Ekonomi (mil/ay) İlk çocuk 2. çocuk kaç sene sonra Çocuk say ısı Denek say ıs ı Yok İlk Orta Lise Ort Tablo 3. Reprodüktif periyod (y ıl) son adet yaşı-ilk adet yaşı=reprodüktif periyod Eğitim seviyesi Şehir K ırsal kesim Yok İlk Orta Lise Only Tablo 1 'de şehir, Tablo 2'de de k ırsal kesim olmak üzere eski neslin s ıras ı ile eğitim seviyelerine göre, ya ş ortalanıalan, ilk ve son adet ya şı ortalama de ğerleri, yine ortalama ayl ık gelir, ilk çocu ğunu doğurma ya şı, ikinci çocuğunu kaç sene sonra do ğurdu ğunu ve çocuk say ısı rakamsal olarak gösterilmiştir. Tablonun sonunda toplam denek say ılar ı ifade edilmektedir. Tablo 3'de ise eski neslin her iki nda reprodüktif periyodlar y ıl olarak şematize daha çarp ıc ıdır. Reprodüktif periyodlar, e ğitim-öğretim düzeyi hangisi olursa olsun şehir nda daha kısadır (Tablo 3). Eğitim-öğretim düzeyinin yükselmesi ile ilk adet yaşı aras ında bağlantı kurulamamıştır. Ancak ortalamalar al ındığında eski nesilde şehir nda menarj yaşı, kırsal kesim na oranla çok az daha küçük bulunmu ştur (Tablo 1 ve 2). Sonuç olarak, kültürel ve ekonomik düzeyin yükselmesi daha erken menopoza girilmesine neden olmaktad ır. Kül- 12 türel ve ekonomik seviyenin art ışı ile reprodüktif periyodun kısalmas ı, çevresel faktörlerden etkilenim eşiğini düşürmektedir (Tablo 3). Tablo 4 ve 5'de yeni neslin özellikleri simgelenmiştir. Yeni neslin k ırsal kesim na mensup olanlarda öğrenim düzeyi yükseldikçe çocuk say ısı düşmekte, iki doğum aras ındaki süre uzamakta, ekonomik düzey artmaktad ır. İlk çocuk sahibi olma ya şı ise yavaşça artmaktad ır. Aradaki plato ve dalgalanmalara rağmen şehir nda üniversite ve lise mezunlar ı, tahsilsiz veya ilkokul mezunlar ı ile karşılaştınldıklarında daha az çocuk yapmaktad ır. İkinci kez hamile kalmalar ı için geçen süre de daha uzundur. Yeni neslin sosyo-ekonomik ve kültürel düzeyi kırsal kesime göre yüksek olan şehir, hamilelik yaşı, iki doğum aras ı geçen süre yönünden ilerde, doğum sayısı yönünden ise geridedir. İlk adet yaşında her iki grup aras ında fark yoktur. Eski ve yeni nesil kar şılaştırıldığında, ilk göze çarpan yeni neslin daha az do ğurgan olduğudur. Şehir nda eski nesle oranla çocuk say ısı azalırken, hamilelik yaşı da yükselmekte, ancak iki do ğum aras ı geçen süre k ısalmaktad ır. Ekonomik seviye eski neslin kırsal ndan yüksek olmakla birlikte,

4 Sosyal Değişimin Cinsel Ya şam Üzerine Etkisi Tablo 4. Yeni nesil kad ın Şehir Eğitim Yaş İlk adet İlk 2. çocuk kaç Çocuk Ekonomi Denek seviyesi yaşı çocuk sene sonra sayısı (mil/ay) say ıs ı Yok İlk Orta Lise Üniv Ort Tablo 5. K ırsal kesim Eğitim seviyesi Yaş İlk adet yaşı İlk çocuk 2. çocuk kaç sene sonra Çocuk sayıs ı Ekonomi (mil/ay) Yok İlk Orta Lise Ort Tablo 4 ve 5'de yeni neslin her iki nda eğitim seviyesine göre, s ırasıyla yaş, ilk adet yaşı, son adet yaşı, ilk çocuk do ğurmaa yaşı, ikinci çocuğunu kaç sene sonra doğurduğu, çocuk say ısı, aylık gelir (milyon Türk Liras ı) ve o eğitim seviyesindeki denek say ısı gösterilmiş olup, iki tablonun altında da ortalamalar sunulmuştur. Tablo 6. Kad ı nlar Eski nesil Yeni nesil Şehir Kırsal k. Şehir Kırsal k. Ekonomi İlk adet İlk çocuk doğurma yaşı İkinci çocuğu kaç sene sonra Çocuk say ısı Tablo 6'da eski ve yeni neslin ayl ık gelir, ilk adet ya şı, ilk çocu ğu doğurma yaşı, ikinci çocuğunu kaç sene sonra doğurduğu ve çocuk sayısın ı ifade eden değerler, karşılaştırmalı olarak verilmiştir. Tablodaki rakamlar o n ortalaınasını göstermektedir. eski neslin şehir nu yakalayamam ıştır. K ırsal grupta hamilelik ya şı ve iki doğum aras ı geçen süre yönünden fark olmay ıp, ekonomik düzey ayn ıdır. Tablo 6'da görüldüğü üzere, ilk adet ya şı eski ve yeni nesilde ortalama 13.3'tür. Ekonomik gelir her iki nesilde de şehir gruplar ından daha yüksektir. İkinci çocuğu doğurmak için geçen süre iki nesilde de şehir gruplarında kırsal kesim ndan yük- Denek say ıs ı sektir. Ancak yeni neslin şehir na mensup bireyler, eski neslin şehir na oranla ikinci doğumlann ı daha erken yapmaktad ır. Yeni nesil biran önce istedikleri say ıda çocuk yapmakta, çocuklar ın aras ındaki yaş ana ve çocuk sağlığı için gerekli olan iki yaş s ınınnın üstünde tutulmaktad ır. Yeni neslin şehir nda ikinci çocu ğu doğurmak için geçen sürenin eski nesle oranla azalmas ı, çocuklar ın ihtiyaçlarını ortak kullanmas ını sağlamak ve bir çocuk bakımı için harcanacak zaman ı iki çocuğa kullanma düşüncesiyle aç ıklanabilir. Tablo 7'de eski neslin şehir ve kırsal kesim gruplanndaki menarj, menopoz, ilk hamilelik yaşları ile çocuk say ıs ı, farkl ı yaş dilimleri için mukayeseli olarak belirtilmi ştir. Çocuk say ısı şehir nda 4. dekaddan yukan ç ıkıldıkça lineer olarak artmaktad ır. Yine şehir nda neslin genç bireylerinin menopoz yaşının daha düşük, ilk hamilelik yaşının daha yüksek olduğu görülmektedir. Yukar ıdaki veriler dalgalama göstermekle birlikte, k ırsal kesim için de geçerlidir. 13

5 Sosyal Değişimin Cinsel Ya şam Üzerine Etkisi Tablo 7. Eski nesil kad ınlar Yaş Sayı Yaş ort. İlk adet Son adet Çocuk say ıs ı İlk çocuk 40 yaş altı üstü 1/- 33/- 13/- 31/- 1/- 23/- 11/2 42.6/45 13/ /41.5 1/3 23/ / / / / / /21.2 8/ / / / / /20.9 3/ / / / /3.1 22/ / / / /.5 3.6/3.4 21/20.5 Tablo 8. Yaş Ekonomik Dü şük Kürtaj Cinsel ilişkide seviye karşılaşılan sorun. 40 ya ş altı 10/ -/- -/- -/ /3.25 2/0 10/0 2 zam/- 1 eşi/ /2.9 1/5 27/15 Zam/e şi.e şin. 2 uyumsuz /2.3 6/7 2/12 Zam/e şin.uyum /1.9 0/2 0/4 -gam. 60 yaş üstü 3.5/1.5 2/15 8/12 -/- Tablo 7 ve 8'de eski nesile mensup kad ınların ilk ve son adet ya ş- ları, çocuk say ısı, ilk çocu ğu doğurma yaşı, ekonomik seviye (ayl ık gelir milyon TLIAy esas al ınarak saptanmıştır), toplam düşük ve küretaj say ıları ile cinsel ilişkide karşılaşt ıkları sorunlar özetlenmi ştir. Tüm bu değerlerin yaş gruplarına göre dağılım ı iki tabloda da görülmektedir. "t" (tire işareti)'nin sol tarafı şehir, sağ tarafı ise k ırsal kesim nu temsil etmektedir. Eğitim öğretim seviyelerinin yükseldi ğine (Tablo 1 ve 2) paralel olarak eski neslin genç bireylerinin ekonomik üstünlüğe sahip olduklar ı Tablo 8'de görülmektedir ya ş nda şehirde ya şayan (yüksek sosyo-ekonomik düzeydeki) bireylerde küretaj patlamas ı görülmekte, cinsel ya şamda en çok sorun bu periyodda ya şanmaktad ır. Sorunların temelini ise "cinsel ili şki için zaman bulamama" olu ş- turmaktad ır. Kırsal kesim mensuplar ı şehirdekileri yarım dekad arkadan izlemekte, 46- ya ş nda k ırsal kesim bireyleri de cinsel problem ve küretaj patlamas ın ı gerçekle ştirip, yüksek oranda da dü şük yapmaktad ır. Cinsel yalunmalann ba şında uyumsuzluk, e şin anlayışs ızlığı ve e şi anlayamama gelmekte olup, şehir ndan farkla "zamans ızlik nedeniik cinsel ili ş- kide bulunamama" daha az ifade edilmi şiir. Eski nesilde 40 yaş altında menopoza girmi ş 1 (bir) birey mevcut olup şehir na mensuptur. Tablo 7'de görüldü ğü gibi, 40'11 yaşlardakiler.1i yaşlardakilere göre erken menopoza girmekte, daha geç ve daha az say ıda çocuk sahibi olmaktad ır. Sebep çal ışma hayatının olumsuz etkileri, ekonomik güçlükler ve çekirdek aile yap ısının özellikleri gereği evde çocu ğa bakacak kimsenin bulunmay ışı olabilir. Böylelikle e ğitim seviyesi yüksek olan 4. dekaddaki bireyler, daha dü şük sosyo-ekonomik seviyedeki 5. dekad mensuplar ından (Tablo 1 ve 2) az say ıda ve geç ya şta -çocuk sahibi olmaktad ır. Sosyal yaşam ın getirdiği anksiyeteli ya şam tarz ı yüzünden de daha erken ya şta menopoza girdikleri dü şünülebilir. Tablo 9'da eski nesile mensup bireylerin seksüel istek, aktivite, haftal ık cinsel ili şki sıklığı, partner say ısı ve cinsel ya şamdan duyduklar ı haz şematize edilmi ştir. Şehir nu olu şturan bireylerin cinsel ili şkide daha istekli, daha aktif, cinsel ya şamdan daha fazla haz alan, partner say ıs ı daha yüksek olmalanna ve say ıca çok daha s ık seksüel münasebette bulunmalarına karşın seks hayat ı daha erken sonlanmaktad ır. Gerek şehir gerekse k ırsal kesim ndaa ya şın artmas ı ile haftal ık cinsel ili şki s ıklığı ve cinsel yaşamdan al ınan haz lineer olarak azalmaktad ır. Şehir nda seks hayat ı 55 yaşında noktalamrken, k ırsal kesim nda 60 yaş üstünde dahi devam etmektedir. Menopozdan sonra eski neslin iki nda da seks hayatı etkilenmekte, seksüel istek ve aktivitedeki olumsuz etki k ırsal kesim nda daha net görülmektedir. Menopozun seks hayat ını etkilemediğini ifade edenlerde çok olup, tamam ına yakın ı şehir gru bunun genç bireyleridir. Yine şehir nun iki mensubunda (40-45 ya ş ndaki genç kad ınlar) 14

6 Sosyal De ğişimin Cinsel Ya şam Üzerine Etkisi Tablo 9. Yaş gruplar ı 40 yaş alt ı yaş 46- yaş yaş yaş 60 yaş üstü Seksüel istek Artma D. yok Azalma Seksüel aktivite Artma D. yok Azalma Cinsel tatmin Partner say ısı 2 Haftal ık cinsel ilişki Çok tatmin ed. Tatmin edici Orta Hiç Tablo 9'da eski nesile mensup kad ınların, menopozdan sonra seksüel istek ve aktivitelerindeki de ğişim, artma-değişiklik yok-azalma s ırasıyla gösterilmiştir. Bireylerin cinsel ilğkiden tatmin derecesi çok tatmin edici-tatmin edici-orta derecede tatmin edici-ve hiç tatmin edici de ğil s ı - rası ile, partner sayısı ise 1-2-ve 3 partneri olanlar sırasıyla ifade edilmiştir. Rakamlar (%) yüzde olarak verilmi ştir. Haftalık cinsel ili şki s ıkl ığı ise say ısal olarak gösterilmiştir. Orta çizginin solunda kalan değerler o yaş diliminin şehir nu, sağında kalanlar ise kırsal kesim na aittir. menopoz sonras ı seksüel istek ve aktivitelerinde artış tanımlanm ıştır. Tablo 10'da eski nesilde k ırsal kesim nda, şehir na oranla dü şük, küretaj, erken do ğum, ölü doğum ve dü şük tartılı doğum yüzdesinin yüksekliği görülmektedir. Yine Tablo 10 ve 1 l'e bakıldığında, yeni neslin k ırsal nda da dü şük yüzdesi şehir ndan çok yüksekte saptanmakta, şehir nda erken do ğum, ölü doğum ve düşük tartılı doğum görülmezken, k ırsal kesimde dü şük oranda da olsa sürmektedir. Ancak yeni neslin şehir na mensup bireyler küretaj say ıs ında kırsal kesim nun ilerisindedir. Yeni nesilde şehir gubunda eski neslin şehir na oranla düşükler daha da azahn ışken, erken ve ölü doğum sosyo-ekonomik şartlann çok daha iyi olmas ı ile yokolmu ştur. Dü şük tart ılı doğum da gö- rülmemektedir. Ancak yeni neslin şehir eski neslin şehir ndan daha fazla küretaj olmaktadır. Yeni neslin k ırsal kesim nda eski neslin k ırsal kesim na k ıyasla düşük, küretaj, en önemlisi erken, ölü ve düşük tart ılı doğum oranlan son derece azalm ıştır. Sonuç olarak miad ında, normal ay ve kiloda çocuk sahibi olabilmek için eski nesle oranla yeni nesilin, kırsal kesim na oranla şehir nun mensubu olmak bir avantajd ır. Düşük riski ayn ı doğrultuda azahrken tersine küretaj, yüksek sosyokültürel ve ekonomik düzeyin bir göstergesi haline gelmiştir. Tablo 12'de yeni jenerasyona mensup farkl ı üniversitelerde okuyan gençlerin ilk adet ya ş ortalamalar ı sunulmuştur. Eski nesilde menarj ya şı şehir nda ortalama 13.2, k ırsal kesim nda 13.4, yeni nesilde her iki grupta da 13.3 olup geleceğin annelerinde ise ortalama 12.98'dir. 15

7 Sosyal Değişimin Cinsel Ya şam Üzerine Etkisi Tablo 10. Kad ınlar kırsal grup Tablo 13. Erken (20 yaşından önce) doğum yapanlar Düşük Kürtaj Erken Ölü Düşük doğum doğum tartılı Eski nesil Kırsal kesim Yeni nesil şehir şehir K ırsal kesim Eski nesil % 42 % 58 % 0.4 % 0.8 % 0.2 Yeni nesil % 23 % % 0.08 %0.02 % kadın 27 kad ın 9 kadın (7/11) (27/ 0) (9/106) % 11 % 38 % 0.8 Tablo kad ın (40/126) % 31 Tablo 11. Kad ınlar kırsal grup E ğ itim seviyesi Düşük Kürtaj Erken Ölü Düşük doğum doğum tartılı Eski nesil % 24 % 26 %0.3 %0.1 Yeni nesil % 10 % 44 Tablo 12 A, B, C İstanbul T ıp Fakültesi öğrencisi (100 ki şi) Beyaz ıt Kampüsü öğrencisi ( kişi) Yaş ort Yaş ort İlk adet ort İlk adet on Eski nesil ilk adet 13.3 Yeni nesil ilk adet 13.3 Geleceğin anneleri Tablo 10 ve 11 'de eski ve yeni neslin her iki gurubunda dü şük, kürtaj, erken, ölü ve dü şük tamil doğum s ıkl ıkları mukayeseli olarak verilmiştir. Tablo 12'de A ve B de üniversite ö ğrencilerinin, C de ise tüm kad ınların ilk adet yaş ortalamaları sunulmuştur. Tablo 13'de erken ya şta doğum yapanlar ın büyük çoğunluğunun. kırsal kesim nun mensubu olduğu, yeni nesilde, eski vesile k ıyasla her iki grupta da erken do ğum oranının azaldığı net olarak görülmektedir. Tablo 14'de erken ya şta doğum yapanlann büyük çoğunluğunun öğrenim düzeyi dü şük insanlar olduğu, s ıras ı ile ençok ilkokul mezunu, ardından tahsilsizler ve ortaokul mezunlar ının erken yaşta doğum yaptığı, lise ve üniversite mezunlar ının ise nadiren erken ya şta çocuk sahibi oldu ğu görülmektedir. Grup İlk Orta Lise Üniv. Yok Toplam Şehir gr. Eski nesil Şehir gr. Yeni nesil K ırsal kes. Eski nesil Kırsal kes. Yeni nesil Toplam Tablo 13 ile erken doğum yapanların dağılım!, Tablo 144de ise, erken doğum yapanların eğitim seviyelerine göre gruplandırılms! görülmektedir. Tablo 15'de erken yaşta doğum yapanların gerekçeleri s ıralanm ıştır. Gerek kaynanan ın gelinin cinsel yetisini ölçmek için geline bask ı yapması, gerekse çevrenin haz ırladığı psikolojik ortam şaşırtıcı bir faktör olup, yeni nesilin k ırsal kesim nda ve eski nesilde kaynana ve çevrenin bask ısından sonra en etkili sebeptir. Diğer faktörlerin da ğılımı sıra ile şemada özetlenmi ştir. Tablo 16 ve 17'de şehir ve kırsal kesim na mensup erkek bireylere ait de ğerler özetlenmi ştir. Öğrenim düzeyi artt ıkça şehir nda partner sayısı artmaktad ır. Kırsal kesimde partner sürekli olarak tektir. Cinsel ili şki s ıklığı kırsal kesim nda plato çizerken şehir nda ö ğrenim seviyesinin artmas ı ile doğrusal art ış göstermektedir. Her iki grupta da e ğitim düzeyinin art ışı seks hayatındaki sorunları azaltmamakta yaln ızca sorunlar ın niteliği değişmektedir. K ırsal kesim na mensup bireyler sekse zaman ay ıramamaktan daha çok şikayet 16

8 Sosyal De ğişimin Cinsel Ya şam Üzerine Etkisi Tablo 15. Erken çocuk sahibi olanlar ın gerekçeleri Tablo 16. Erkek / şehir Yan ıt T. E.N. şehir E.N. kırsal Y. nesil şehir Y. nesil k ırsal Eğitim Say ı Yaş Partner İlişki Karşılaşılan seviyesi say ıs ı s ıklığı sorunlar Kaynana baskıs ı Doğum kont. yönt. bilmeme Kıs ır denmesin Çok çocuk güvence olur Kocadan ayolmamak için Erkek eve bağlans ın Cahillik A şırı çocuk arzusu 43 % % % % % % % % 1.2 Tablo I 5'de erken çocuk sahibi olanların gerekçeleri mensup olunan nesil ve gruba göre sıralanmıştır. Kaynana baskısı, doğum kontrol yöntemlerinin bilinmemesi, k ısır gözüyle bak ılmann düşüncesi, çok say ıda çocuğu gelecek için güvence varsayma, kocadan ayrılmamak, ondan da önce cahillik s ırasıyla en önemli erken yaşta çocuk sahibi olma nedenleridir. etmekte, birbirlerinin arzular ını anlayamama iki grupta da e şit oranda görülmektedir. Tablo 18'de andropozdan sonra erkeklerin cinsel istek, aktivite ve cinsel ya şamdan memnuniyet dereceleri özetlenmi ştir. Eğitim düzeyi artt ıkça şehir na mensup bireylerde seksüel istek, aktivite ve cinsel haz artmakta, k ırsal kesim nun ise ortalamalan tepe noktas ı ortaokul seviyesinde olan bir eğri çizmektedir. K ırsal kesim andropozdan seksüel istek ve aktivitenin azalmas ı yönünde daha çok etkilenmi ştir. Ancak her iki grupta da "Andropoz seks hayat ım ı etkilemedi" diyenler ço ğunluktadır. Tablo 19'da "Andropoz beni etkilemedi" ya da "Hayatımın ikinci bahann ı yaşıyorum" diyenlerin büyük bir kısm ının yaş kalanlann ise 46- ya ş na dahil olduğunu, ilerleyen y ıllarda biyolojik yaşlanma ve uzayan çevresel etkilere yenik dü ş- tüklerini görmekteyiz. Sonuç olarak erkeklerde ilerleyen yaşla birlikte seksüel istek aktivite ve cinsel haz her iki grupta da azalmaktad ır. Üniv / uyumsuzluk 1/3 15/1 Lise / e şin anl. 1/2 Orta / zaman bul. 6/1 1 Eşi İlk /1 1.5 Tablo 17. K ırsal kesim Eğitim seviyesi Say ı Yaş Partner say ıs ı İlişki sıklığı Karşılaşılan sorunlar Üniv /1 2 1 zaman 1 e şi Lise / zaman 1 e şin anl. Orta /1 2 1 e şin anl. 1 e şi İlk /1 1 Tablo 16 ve 17 farkl ı eğitim seviyelerindeki erkeklerin partner say ıs ı, haftl ık cinsel ili şki s ıkl ığı ve cinsel ilişkide karşılaşt ıklan sorunları göstermektedir. Partner sayısını gösteren tabloda tire işaretinin sol tarafı toplam denek say ıs ını, sağ tarafı ise partner sayısın ı simgelemektedir. Tablo 18. Erkek - Şehir / K ırsal Eğitim seviyesi Seksüel istek Seksüel aktivite Cinsel yaşamdan memnuniyet ÇTE TE Orta Hiç TED Üniv. 595/- 487/- 6/- 6/- 7/- -- Lise 393/ /091 4/1 7/5 4/4 -- Orta 133/ /199 0/3 2/7 3/8 2/1 İlk 001/ /055 0/1 0/3 1/6 Yok -/125 -/017 /2 /6 Tablo 18'de erkeklerin eğitim seviyelerine göre, seksüel istek, aktivite ve cinsel ya şamdan memnuniyet derecekri özetlenmi ştir. Cinsel yaşamdan memnuniyet derecesini ifade eden "ÇTE" çok tatmin edici, "Hiç" veya "Hiç TED" ise de hiç tatmin edici de ğil anlamındadır. Yine "I" (tire) i şaretinin sol yanı şehir, sağ yan ı ise k ırsaal kesime ait değerleri göstermektedir. S ırası ile ilk rakam seksüel istek veya aktivitede artma, ikincisi de ğişiklik yok, üçüncü ise azalma anlamına gelmektedir. Tablo 20'de partner say ısının şehir nda 3'e kadar yükselirken, k ırsal kesim nda l'de sebat ettiği görülmektedir. Cinsel ili şki s ıklığı da şehir nda daha yüksektir. Göze çarpan bir özellik de kadınlarda olduğu gibi cinsel ili şkide karşılaşılan sorunların en çok ya ş nda yoğunlaşmas ıdır. 17

9 Sosyal Değişimin Cinsel Ya şam Üzerine Etkisi Tablo 19. Yaş gruplar ı 40 yaş alt ı ya ş 46- yaş ya ş yaş 60 yaş üstü Seksüel aktivite Seksüel istek Artma D. yok Azalma Artma D. yok Azalma Cinsel tatmin Partner say ısı Haftal ık cinsel ili şki ı 2 3 Çok tatmin ed. Tatmin edici Orta Hiç Tablo 19'da erkeklerin andropoz sonras ı seksüel istek e aktivitele i, cinsel ya şamdan aldıkları haz, partner say ısı ve haftalık cinsel ilişki sıklığı farkl ı yaş dilimleri için mukayeseli olarak verilmi ştir. Haftal ık cinsel ilişki sıkl ığı say ısal olarak, diğer değerler ise % (yüzde) üzerinden belirtilmiştir. Farkl ı yaş dilimleri alt ında verilen rakamlardan çizgilerin sol ııııda kalaanlar şehir na, sa ğında kalanlar ise k ırsal kesim na aittir. Tablo 20. Erkek Yaş 40 yaş üstü Say ı 1/- 19/18 8/11 10/10 3/7 9/19 Yaş ort. 40/- 42.6/ / / / /67.8 Partner say ısı 1/- 4-2/ / 7-1/11-1 1/2 1-3/ /1 1/1 İlişki s ıkl ığı 4/- 3/2.1 3/2 1/1.4 1/1 l'den az/1 Karşı laşılan sorunlar - Uyum/e şi Eşin/2 zam Eşi/- Tablo 21. Erkeklerin ekonomik düzeyi görülmektedir Ekonomik durum Şehir Eşi/Eşi Zam/ -/Eşin 20 Üniv milyon 15 Lise 7.2 " 10 Orta İlk - Ort. K ırsal 9.56 milyon 3.20 milyon Tablo 20'de erkeklerin ya ş gruplar ına göre partner say ıs ı, haftal ık cinsel ilişki s ıklığı ve cinsel ilişkide karşılaştıkları sorunlar gösterilmiştir. Tire işaretinin solunda kalan değerler şehir na, sağında kalanlar ise k ırsal kesim na aittir. Tablo 21'de öğretim düzeyindeki art ışla ayl ık gelir art ışındaki paralellik özetlenmi ştir. Kırsal kesimde gelir ortalamas ı şehir nun % 33'ü kadard ır. SONUÇ Eski nesilde, özellikle şehir nda, e ğitim seviyesi ve ekonomik gelir yükseldikçe son adet ya şı azalmakta, ikinci çocu ğu doğurmak için geçen süre artmakta ve çocuk say ısı önemli ölçüde azalmaktad ır. Ayn ı öğrenime sahip olmalar ına rağmen, şehir ndakiler k ırsal kesim mensuplar ından daha önce menopoza girmi ştir. Reprodüktif pe- 18

10 Sosyal De ğişimin Cinsel Ya şam Üzerine Etkisi riyodlar, e ğitim-öğretim düzeyi hangisi olursa olsun şehir nda daha k ısadır. Kültürel ve ekonomik seviyenin artışı ile reprodüktif periyodun k ısalmas ı, çevresel faktörlerden etkilenim e şiğini düşürmektedir. Yeni neslin kırsal kesim nda ö ğ- redim düzeyi yükseldikçe, çocuk say ıs ı dü şmekte, iki doğum aras ındaki süre uzamakta ve ilk çocu ğu doğurma yaşı artmaktad ır. Şehir nda (yeni nesilde) hamelelik ya şı, iki doğum aras ı geçen süre k ırsal kesim ndan yüksek, do ğum say ıs ı ise diişüktür. Eski ve yeni nesil karşılaştırıldığında ilk göze çarpan yeni neslin daha az do ğurgan oldu ğudur. Yeni neslin şehir eski neslin şehir na oranla daha az çocuk sahibi olmaktad ır. Hamilelik ya şı da yükselmi ş, ancak iki do ğum aras ı geçen süre k ısalm ıştır. İlk adet ya şı her iki nesilde de ortalama 13.3'tür. Yeni neslin ikinci çocu ğu eski nesle oranla daha erken doğurarak çocuklar ın ya şlar ın ı birbirine yakın tutmas ı, çocuklar ın ihtiyaçlar ını ortak kullanmas ını sağlamak ve bir çocuk bak ım ı için harcanacak zaman ı iki çocuğa kullanma dü şüncesi ile aç ıklan abilir ya ş nda şehirde yaşayan bireylerde küretaj patlamas ı görülmekte, cinsel ya şamda en çok sorun bu periyodda ya şanmaktad ır. Sorunların temelini "cinsel ili şki için zaman bulamama" olu ş- turmaktad ır. 46- yaş nda k ırsal kesim bireyleri de cinsel problem ve küretaj patlamas ın ı gerçekle ştirip, yüksek oranda da dü şük yapmaktad ır. Cinsel yakınmaların bşında "uyumsuzluk, e şin anlayışsızlığı ve e şi anlayamama" gelmekte olup, şehir ndan farkla "zamans ızl ık nedeni ile cinsel ilişkide bulunamama" daha az ifade edilmi ştir. 40'lı ya şlardakiler 'li ya şlardakilere göre erken menopoza girmekte, daha geç ve daha az say ıda çocuk sahibi olmaktad ır. Sebep çal ışma hayat ının olumsuz etkileri, ekonomik güçlükler ve çekirdek aile yap ısın ın özellikleri gere ği evde çocu ğa bakacak kimsenin bulunmay ışı ve sosyal yaşam ın getirdiği anksiyeteli ya şam tarz ı olabilir. Şehir ndaki kad ınlar cinsel ili şkide daha istekli, daha aktif, cinsel ya şamdan daha fazla haz alan, partner say ısı daha yüksek olmalar ına ve sayıca çok daha s ık seksüel ilişkide bulunmalar ına karşın seks hayatlar ı daha erken sonlanmaktad ır. Yaşın artmas ı ile her iki grupta da haftal ık cinsel ili şki s ıklığı ve cinsel haz azalmaktad ır. Şehir nda seks hayat ı 55 yaşında noktalan ırken, k ırsal kesim nda 60 ya ş üstünde dahi sürmektedir. Menopozdan sonra hem şehir, hem de k ırsal kesim gru bunda seks hayat ı etkilenmekte, seksüel istek ve aktivitedeki azalma k ırsal kesim nda daha net görülmektedir. Erkeklerde de k ırsal kesim andropozdan sek süel istek ve aktivitenin azalmas ı yönünde daha çok etkilenen gruptur. Şehir nda partner say ısı 3'e kadar yükselirken, k ırsal kesim nda sürekli tektir. Kad ınlarda olduğu gibi cinsel problemler ya ş nda yo ğunlaşmıştır. Kad ınlarda şehir, erkeklerde ise k ırsal kesim "sekse zaman ay ı- ramamaktan" şikayet etmektedir. Sebep olarak k ırsal kesim erkeklerinin ailenin geçimini sa ğlamak için düşük ücretlerle a ğır şartlarda çal ışmas ı, şehir ndaki kadınların ise kırsal kesim ndan farkla meslek sahibi olmaları, annelik görevi ile birlikte ailenin geçimini sağlamada sorumluluk almaları ve eğitim seviyelerinin yüksekli ği nedeni ile sosyal etkilenim eşiklerinin kırsal kesim ndaki kad ınlardan dü şük olmas ı gösterilebilir. KAYNAKLAR 1. Fervers-Schorre B: Problems of ageins i ır women. Ciba Review, 1985, English Ed. Basle, Switzerland. 2. Toffler A: Future Shock (Tercüme: Selami Sargut, Şok Alt ın Kitaplar Yay ınevi, 1975, İstanbul). 19

Sürdürülebilir sosyal güvenli in önündeki zorluklar

Sürdürülebilir sosyal güvenli in önündeki zorluklar Sürdürülebilir sosyal güvenli in önündeki zorluklar Konular Geçmi ten önemli trendler Esneklik ve esnek güvence Bireyselcilik ve azalan dayan ma Silikle en toplum 2 Toplumsal: Daha az evlilik Daha fazla

Detaylı

BEBEK VE ÇOCUK ÖLÜMLÜLÜĞÜ 9

BEBEK VE ÇOCUK ÖLÜMLÜLÜĞÜ 9 BEBEK VE ÇOCUK ÖLÜMLÜLÜĞÜ 9 Attila Hancıoğlu ve İlknur Yüksel Alyanak Sağlık programlarının izlenmesi, değerlendirilmesi ve ileriye yönelik politikaların belirlenmesi açısından neonatal, post-neonatal

Detaylı

İSTANBUL DA GENÇLER ARASINDA CİNSELLİK ARAŞTIRMASI RAPORU

İSTANBUL DA GENÇLER ARASINDA CİNSELLİK ARAŞTIRMASI RAPORU İSTANBUL DA GENÇLER ARASINDA CİNSELLİK ARAŞTIRMASI RAPORU Kültegin Ögel Ceyda Y. Eke Nazlı Erdoğan Sevil Taner Bilge Erol İstanbul 2005 Kaynak gösterme Ögel K, Eke C, Erdoğan N, Taner S, Erol B. İstanbul

Detaylı

Araştırma Notu 15/177

Araştırma Notu 15/177 Araştırma Notu 15/177 02 Mart 2015 YOKSUL İLE ZENGİN ARASINDAKİ ENFLASYON FARKI REKOR SEVİYEDE Seyfettin Gürsel *, Ayşenur Acar ** Yönetici özeti Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yapılan enflasyon

Detaylı

Türkiye Nüfusunun Yapısal Özellikleri Nüfus; 1- Nüfusun Yaş Gruplarına Göre Dağılımı Genç (Çocuk) Nüfus ( 0-14 yaş )

Türkiye Nüfusunun Yapısal Özellikleri Nüfus; 1- Nüfusun Yaş Gruplarına Göre Dağılımı Genç (Çocuk) Nüfus ( 0-14 yaş ) Türkiye Nüfusunun Yapısal Özellikleri Nüfus; ülkelerin kalkınmasında, ülkenin dünyadaki etki alanını genişletmesinde potansiyel bir güç olarak önemli bir faktördür. Nüfusun potansiyel gücü, nüfus miktarı

Detaylı

DOĞURGANLIĞI BELİRLEYEN DİĞER ARA DEĞİŞKENLER 7

DOĞURGANLIĞI BELİRLEYEN DİĞER ARA DEĞİŞKENLER 7 DOĞURGANLIĞI BELİRLEYEN DİĞER ARA DEĞİŞKENLER 7 Banu Akadlı Ergöçmen ve Mehmet Ali Eryurt Bu bölümde gebeliği önleyici yöntem kullanımı dışında kadının gebe kalma riskini etkileyen temel faktörler incelenmektedir.

Detaylı

1 OCAK 31 ARALIK 2009 ARASI ODAMIZ FUAR TEŞVİKLERİNİN ANALİZİ

1 OCAK 31 ARALIK 2009 ARASI ODAMIZ FUAR TEŞVİKLERİNİN ANALİZİ 1 OCAK 31 ARALIK 2009 ARASI ODAMIZ FUAR TEŞVİKLERİNİN ANALİZİ 1. GİRİŞ Odamızca, 2009 yılında 63 fuara katılan 435 üyemize 423 bin TL yurtiçi fuar teşviki ödenmiştir. Ödenen teşvik rakamı, 2008 yılına

Detaylı

A N A L Z. Seçim Öncesinde Verilerle Türkiye Ekonomisi 2:

A N A L Z. Seçim Öncesinde Verilerle Türkiye Ekonomisi 2: A N A L Z Seçim Öncesinde Verilerle Türkiye Ekonomisi 2: Sektör Mücahit ÖZDEM R May s 2015 Giri Geçen haftaki çal mam zda son aç klanan reel ekonomiye ili kin göstergeleri incelemi tik. Bu hafta ülkemiz

Detaylı

ANKARA EMEKLİLİK A.Ş GELİR AMAÇLI ULUSLARARASI BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU ÜÇÜNCÜ 3 AYLIK RAPOR

ANKARA EMEKLİLİK A.Ş GELİR AMAÇLI ULUSLARARASI BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU ÜÇÜNCÜ 3 AYLIK RAPOR ANKARA EMEKLİLİK A.Ş GELİR AMAÇLI ULUSLARARASI BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU ÜÇÜNCÜ 3 AYLIK RAPOR Bu rapor Ankara Emeklilik A.Ş Gelir Amaçlı Uluslararası Borçlanma Araçları Emeklilik Yatırım

Detaylı

TÜİK KULLANICI ANKETİ SONUÇLARI

TÜİK KULLANICI ANKETİ SONUÇLARI TÜİK KULLANICI ANKETİ SONUÇLARI Aralık 1 Giriş Kurumumuz taraf ndan üretilen istatistikler kullan c lara çeşitli kanallar yoluyla sunulmakta, hizmet kalitesini artt rmak ve kullan c ihtiyaçlar n karş lamak

Detaylı

Dünyada ve Türkiye de Güncel Verilerle HIV/AIDS. Hacettepe Üniversitesi AIDS Tedavi ve Araflt rma Merkezi (HATAM)

Dünyada ve Türkiye de Güncel Verilerle HIV/AIDS. Hacettepe Üniversitesi AIDS Tedavi ve Araflt rma Merkezi (HATAM) Dünyada ve Türkiye de Güncel Verilerle /AIDS Dr. Aygen Tümer Hacettepe Üniversitesi AIDS Tedavi ve Araflt rma Merkezi (HATAM) Dünyada /AIDS Dünya Sa l k Örgütü (DSÖ)/UNAIDS taraf ndan Aral k 2010 tarihinde

Detaylı

Doç. Dr. Mehmet Durdu KARSLI Sakarya Üniversitesi E itim fakültesi Doç. Dr. I k ifa ÜSTÜNER Akdeniz Üniversitesi E itim Fakültesi

Doç. Dr. Mehmet Durdu KARSLI Sakarya Üniversitesi E itim fakültesi Doç. Dr. I k ifa ÜSTÜNER Akdeniz Üniversitesi E itim Fakültesi ÜN VERS TEYE G R SINAV S STEM NDEK SON DE KL E L K N Ö RENC LER N ALGILARI Doç. Dr. Mehmet Durdu KARSLI Sakarya Üniversitesi E itim fakültesi Doç. Dr. I k ifa ÜSTÜNER Akdeniz Üniversitesi E itim Fakültesi

Detaylı

Andropozun temel nedeni testosteron hormonunun azalmasıdır.

Andropozun temel nedeni testosteron hormonunun azalmasıdır. Andropozun temel nedeni testosteron hormonunun azalmasıdır. Testosteron noksanlığının erkekleri en çok ilgilendiren yanı, libido ve potens azalmasıdır. Cinsel arzunun azalması, orgazm hissinin zayıflaması,

Detaylı

Banka Kredileri E ilim Anketi nin 2015 y ilk çeyrek verileri, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankas (TCMB) taraf ndan 10 Nisan 2015 tarihinde yay mland.

Banka Kredileri E ilim Anketi nin 2015 y ilk çeyrek verileri, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankas (TCMB) taraf ndan 10 Nisan 2015 tarihinde yay mland. 21 OCAK-MART DÖNEM BANKA KRED LER E M ANKET Doç.Dr.Mehmet Emin Altundemir 1 Sakarya Akademik Dan man nin 21 y ilk çeyrek verileri, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankas (TCMB) taraf ndan 1 Nisan 21 tarihinde

Detaylı

-Bursa nın ciroları itibariyle büyük firmalarını belirlemek amacıyla düzenlenen bu çalışma onikinci kez gerçekleştirilmiştir.

-Bursa nın ciroları itibariyle büyük firmalarını belirlemek amacıyla düzenlenen bu çalışma onikinci kez gerçekleştirilmiştir. Bursa nın 25 Büyük Firması Araştırması; -Bursa nın ciroları itibariyle büyük firmalarını belirlemek amacıyla düzenlenen bu çalışma onikinci kez gerçekleştirilmiştir. -Bu çalışma Bursa il genelinde yapılmış,

Detaylı

İSTEK ÖZEL KAŞGARLI MAHMUT LİSESİ

İSTEK ÖZEL KAŞGARLI MAHMUT LİSESİ İSTEK ÖZEL KAŞGARLI MAHMUT LİSESİ MAYIS, 2016 MESLEK SEÇİMİ VE KARİYER PLANLAMADA VELİNİN ROLÜ PSİKOLOJİK DANIŞMA VE İÇİNDEKİLER: Meslek Seçiminin Önemi Meslek Nedir? Kariyer Meslek Seçiminde Dikkat Edilecekler

Detaylı

Şeker Hastaları için Genel Sağlık Önerileri

Şeker Hastaları için Genel Sağlık Önerileri ÖNEMLİ! İlaçlarınızı düzenli kullanmanız çok önemlidir. Kilonuza dikkat ediniz. Ani bir kan şekeri düşmesi (hipoglisemi) durumuna karşı yanınızda her zaman birkaç adet şeker bulundurunuz. Mutlaka egzersiz

Detaylı

ALMANYA DA 2011 OCAK AYI İTİBARİYLE ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK ALANINDA MEYDANA GELEN ÖNEMLİ GELİŞMELER. 1. İstihdam Piyasası

ALMANYA DA 2011 OCAK AYI İTİBARİYLE ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK ALANINDA MEYDANA GELEN ÖNEMLİ GELİŞMELER. 1. İstihdam Piyasası ALMANYA DA 2011 OCAK AYI İTİBARİYLE ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK ALANINDA MEYDANA GELEN ÖNEMLİ GELİŞMELER 1. İstihdam Piyasası Federal İstatistik Dairesi nin verilerine göre, Almanya da toplam çalışanların

Detaylı

pecya Çocuk Psikiyatrisi Polikliniğine Başvuran Çocuklar ın Demografik Özellikleri İle ilgili Bir Çal ışma

pecya Çocuk Psikiyatrisi Polikliniğine Başvuran Çocuklar ın Demografik Özellikleri İle ilgili Bir Çal ışma Çocuk Psikiyatrisi Polikliniğine Başvuran Çocuklar ın Demografik Özellikleri İle ilgili Bir Çal ışma Sema Tanr ıöver*, Nihat Kaya**, Ümran Tüzün*, Kay ıhan Aydoğmuş*. ÖZET İstanbul Üniversitesi tıp Fakültesi

Detaylı

tepav Nisan2011 N DEĞERLENDİRMENOTU 2008 Krizinin Kadın ve Erkek İşgücüne Etkileri Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı

tepav Nisan2011 N DEĞERLENDİRMENOTU 2008 Krizinin Kadın ve Erkek İşgücüne Etkileri Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı DEĞERLENDİRMENOTU Nisan2011 N201127 tepav Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Ayşegül Dinççağ 1 Araştırmacı, Ekonomi Etütleri Hasan Çağlayan Dündar 2 Araştırmacı, Ekonomi Etütleri 2008 Krizinin

Detaylı

TOBB-ETU, Iktisat Bölümü Macroeconomics II (IKT 234) HW II (Ozan Eksi)

TOBB-ETU, Iktisat Bölümü Macroeconomics II (IKT 234) HW II (Ozan Eksi) TOBB-ETU, Iktisat Bölümü Macroeconomics II (IKT 234) HW II (Ozan Eksi) Mankiw 12-3: Iş yöneticileri/iş adamlar ve politika yap c lar ço¼gu zaman Amerikan Endüstrisinin rekabet edilebilirli¼gi (Amerikan

Detaylı

YAYGIN ANKSİYETE BOZUKLUĞU OLAN HASTALARDA NÖROTİSİZM VE OLUMSUZ OTOMATİK DÜŞÜNCELER UZM. DR. GÜLNİHAL GÖKÇE ŞİMŞEK

YAYGIN ANKSİYETE BOZUKLUĞU OLAN HASTALARDA NÖROTİSİZM VE OLUMSUZ OTOMATİK DÜŞÜNCELER UZM. DR. GÜLNİHAL GÖKÇE ŞİMŞEK YAYGIN ANKSİYETE BOZUKLUĞU OLAN HASTALARDA NÖROTİSİZM VE OLUMSUZ OTOMATİK DÜŞÜNCELER UZM. DR. GÜLNİHAL GÖKÇE ŞİMŞEK GİRİŞ Yaygın anksiyete bozukluğu ( YAB ) birçok konuyla, örneğin parasal, güvenlik, sağlık,

Detaylı

Yazar Ad 41 Prof. Dr. Haluk ÖZEN Cinsel hayat çocuk yaştan itibaren hayatımızın önemli bir kesimini oluşturur. Yaşlılık döneminde cinsellik ayrı bir özellik taşır. Yaşlı erkek kimdir, hangi yaş yaşlanma

Detaylı

Katılımcının Yaşı n % 21-30 114 21.6 31-40 152 28.8 41-50 208 39.5 51+ 53 10.1 TOPLAM 527 100.0

Katılımcının Yaşı n % 21-30 114 21.6 31-40 152 28.8 41-50 208 39.5 51+ 53 10.1 TOPLAM 527 100.0 12 Eczacı Profili-1998-2007 II. 1998 ARAŞTIRMASI BULGULARI ll.l.toplumsal VE EKONOMİK ÖZELLİKLER Katılımcının Yaşı n % 21-30 114 21.6 31-40 152 28.8 41-50 208 39.5 51+ 53 10.1 TOPLAM 527 100.0 Tabloda

Detaylı

Proje Yönetiminde Toplumsal Cinsiyet. Türkiye- EuropeAid/126747/D/SV/TR_Alina Maric, Hifab 1

Proje Yönetiminde Toplumsal Cinsiyet. Türkiye- EuropeAid/126747/D/SV/TR_Alina Maric, Hifab 1 Proje Yönetiminde Toplumsal Cinsiyet Türkiye- EuropeAid/126747/D/SV/TR_Alina Maric, Hifab 1 18 Aral k 1979 da Birle mi Milletler Genel cinsiyet ayr mc l n yasaklayan ve kad n haklar n güvence alt na alan

Detaylı

DERS VI-VII Nüfus Artışı Küresel Isınma

DERS VI-VII Nüfus Artışı Küresel Isınma DERS VI-VII Nüfus Artışı Küresel Isınma Demografi (nüfus bilimi), sınırları belli olan bir coğrafyanın nüfus yapısını, özelliklerini ve değişimlerini incelemektedir. Doğum, ölümün yanı sıra göç gibi dinamikleri

Detaylı

LÜTFEN KAYNAK GÖSTEREREK KULLANINIZ 2013

LÜTFEN KAYNAK GÖSTEREREK KULLANINIZ 2013 OECD 2013 EĞİTİM GÖSTERGELERİ RAPORU: NE EKERSEN ONU BİÇERSİN (4) Prof. Dr. Hasan Şimşek İstanbul Kültür Üniversitesi (www.hasansimsek.net) 5 Ocak 2014 Geçtiğimiz üç hafta boyunca 2013 OECD Eğitim Göstergeleri

Detaylı

TEMEL EĞİTİMDEN ORTAÖĞRETİME GEÇİŞ ORTAK SINAV BAŞARISININ ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

TEMEL EĞİTİMDEN ORTAÖĞRETİME GEÇİŞ ORTAK SINAV BAŞARISININ ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI ÖLÇME, DEĞERLENDİRME VE SINAV HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ VERİ ANALİZİ, İZLEME VE DEĞERLENDİRME DAİRE BAŞKANLIĞI TEMEL EĞİTİMDEN ORTAÖĞRETİME GEÇİŞ ORTAK SINAV BAŞARISININ ÇEŞİTLİ

Detaylı

İsmet Koç ve Erhan Özdemir

İsmet Koç ve Erhan Özdemir DOĞURGANLIK 4 İsmet Koç ve Erhan Özdemir Bu bölüm, günümüzdeki ve tamamlanmış doğurganlığın düzeyi, örüntüsü ve değişimi ve ilgili göstergeleri incelemenin yanında, doğum aralıklarını, doğurganlığa başlama

Detaylı

CO RAFYA GRAF KLER. Y llar Bu grafikteki bilgilere dayanarak afla daki sonuçlardan hangisine ulafl lamaz?

CO RAFYA GRAF KLER. Y llar Bu grafikteki bilgilere dayanarak afla daki sonuçlardan hangisine ulafl lamaz? CO RAFYA GRAF KLER ÖRNEK 1 : Afla daki grafikte, y llara göre, Türkiye'nin yafl üzerindeki toplam nufusu ile bu nüfus içindeki okuryazar kad n ve erkek say lar gösterilmifltir. Bin kifli 5. 5.. 35. 3.

Detaylı

Altın Piyasası Haftalık Temel ve Teknik Görünüm (2-6 Mart 2015)

Altın Piyasası Haftalık Temel ve Teknik Görünüm (2-6 Mart 2015) 2 Mart 2015 Altın Piyasası Haftalık Temel ve Teknik Görünüm (2-6 Mart 2015) Hafta başında Yunanistan meselesinde çözüme yaklaşıldığı yönünde haberlerin ardından altın fiyatlarında aşağı yönlü baskı hakim

Detaylı

Konu 4 Tüketici Davranışları Teorisi

Konu 4 Tüketici Davranışları Teorisi Konu 4 Tüketici Davranışları Teorisi Hadi Yektaş Zirve Üniversitesi İşletme Yüksek Lisans Programı Güz 2012 1 / 93 Hadi Yektaş Tüketici Davranışları Teorisi İçerik 1 2 Kayıtsızlık Eğrisi Analizi Tüketici

Detaylı

Artan Sağlık Harcamaları Temel Sağlık Göstergelerini Nasıl Etkiliyor? Selin Arslanhan Araştırmacı

Artan Sağlık Harcamaları Temel Sağlık Göstergelerini Nasıl Etkiliyor? Selin Arslanhan Araştırmacı Artan Sağlık Harcamaları Temel Sağlık Göstergelerini Nasıl Etkiliyor? Selin Arslanhan Araştırmacı TEPAV Değerlendirme Notu Temmuz 1 19 191 19 193 19 195 19 197 19 199 199 1991 199 1993 199 1995 199 1997

Detaylı

Araştırma Notu 14/161

Araştırma Notu 14/161 Araştırma Notu 14/161 22 Ocak 2014 EĞİTİM KALİTESİNDE YÜKSEK AMA YETERSİZ ARTIŞ Seyfettin Gürsel * ve Mine Durmaz ** Yönetici Özeti Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı (PISA) 2012 yılı raporunu

Detaylı

Süleyman TAŞGETİREN 1, Neşe ÖZKAN 2, Nurgül ÖZMEN 2

Süleyman TAŞGETİREN 1, Neşe ÖZKAN 2, Nurgül ÖZMEN 2 Mühendislik eğitimi üzerinde işyeri ve fuar ziyaretlerinin önemi bilinen bir durumdur. Biyomedikal mühendisliği ise ülkemizde son yıllarda yaygınlaşan görece yeni bir alandır. Lise düzeyinde alanın içeriği

Detaylı

City Security Group STADYUM GÜVENLİĞİ ARAŞTIRMASI

City Security Group STADYUM GÜVENLİĞİ ARAŞTIRMASI City Security Group STADYUM GÜVENLİĞİ ARAŞTIRMASI Ağustos 2013 Araştırma Künyesi PROJE ADI ARAŞTIRMA EVRENİ AMAÇ SAHA ÇALIŞMASI ÖRNEKLEM SAYISI CSG STADYUM GÜVENLİĞİ ARAŞTIRMASI İstanbul da Yaşayan 18

Detaylı

CO RAFYA SICAKLIK. Kavram Dersaneleri 6. ÖRNEK 1 : Afla daki haritada, Türkiye de y ll k günefllenme sürelerinin da l fl gösterilmifltir.

CO RAFYA SICAKLIK. Kavram Dersaneleri 6. ÖRNEK 1 : Afla daki haritada, Türkiye de y ll k günefllenme sürelerinin da l fl gösterilmifltir. CO RAFYA SICAKLIK ÖRNEK 1 : Afla daki haritada, Türkiye de y ll k günefllenme sürelerinin da l fl gösterilmifltir. 2500 saat 2250 saat 1750 saat 2000 saat 2500 saat 2750 saat 3000 saat 3250 saat Bu haritadaki

Detaylı

Sosyolinguistik Görüşme. 1) İsim:.. Cinsiyet: Meslek:.. Doğum Tarihiniz:.. Yaşınız:. Milliyetiniz:.

Sosyolinguistik Görüşme. 1) İsim:.. Cinsiyet: Meslek:.. Doğum Tarihiniz:.. Yaşınız:. Milliyetiniz:. Sosyolinguistik Görüşme 1) İsim:.. Cinsiyet: Meslek:.. Doğum Tarihiniz:.. Yaşınız:. Milliyetiniz:. 2) Nerede doğdunuz? Yer:. Bölge:. Eyalet: Ülke:... 3) İkamet (yaşadığınız) ettiğiniz şehir... yılından

Detaylı

YAŞ PROBLEMLERİ Test -1

YAŞ PROBLEMLERİ Test -1 YAŞ PROBLEMLERİ Test -1 1. Bugün 36 yaşında olan bir kişinin kaç yıl önceki yaşı, bugünkü yaşının 2 üne eşittir? 3 A) 10 B) 12 C) 14 D) 15 E) 18 5. Begüm 18, Sıla 10 yaşındadır. Buna göre, kaç yıl sonra

Detaylı

Cumhuriyet Halk Partisi

Cumhuriyet Halk Partisi 1 İstanbul Milletvekili Oran dan LYS ye girenlere doğru tercih uyarısı Tarih : İstanbul Milletvekili Umut Oran, Ağustos a kadar tercih yaparak üniversiteye girmeye çalışan yaklaşık milyon öğrenciye ileride

Detaylı

Doç.Dr.Mehmet Emin Altundemir 1 Sakarya Akademik Dan man

Doç.Dr.Mehmet Emin Altundemir 1 Sakarya Akademik Dan man 214 EK M-ARALIK DÖNEM BANKA KRED LER E M ANKET Doç.Dr.Mehmet Emin Altundemir 1 Sakarya Akademik Dan man nin 214 y dördüncü çeyrek verileri, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankas (TCMB) taraf ndan 9 Ocak 215

Detaylı

TEMEL KAVRAMLAR MATEMAT K. 6. a ve b birer do al say r. a 2 b 2 = 19 oldu una göre, a + 2b toplam kaçt r? (YANIT: 28)

TEMEL KAVRAMLAR MATEMAT K. 6. a ve b birer do al say r. a 2 b 2 = 19 oldu una göre, a + 2b toplam kaçt r? (YANIT: 28) TEMEL KAVRAMLAR 6. a ve b birer do al say r. a b = 19 oldu una göre, a + b toplam (YANIT: 8) 1. ( 4) ( 1) 6 1 i leminin sonucu (YANIT: ). ( 6) ( 3) ( 4) ( 17) ( 5) :( 11) leminin sonucu (YANIT: 38) 7.

Detaylı

HALK SAĞLIĞI ANABİLİM DALI İş Sağlığı Programı

HALK SAĞLIĞI ANABİLİM DALI İş Sağlığı Programı HALK SAĞLIĞI ANABİLİM DALI İş Sağlığı Programı Programa Kabul Koşulları: Yüksek Lisans: Sağlık alanında lisans düzeyinde bir Yükseköğretim kurumundan mezun olmak, Psikoloji, Sosyoloji, İşletme,İktisat

Detaylı

HEMODİYALİZ HASTALARINDA HASTALIK ALGISI ÖLÇEĞİNİN KLİNİK SONUÇLAR İLE İLİŞKİSİ

HEMODİYALİZ HASTALARINDA HASTALIK ALGISI ÖLÇEĞİNİN KLİNİK SONUÇLAR İLE İLİŞKİSİ HEMODİYALİZ HASTALARINDA HASTALIK ALGISI ÖLÇEĞİNİN KLİNİK SONUÇLAR İLE İLİŞKİSİ DERYA DUMAN EMRE ERDEM Prof.Dr. TEVFİK ECDER DİAVERUM GENEL MERKEZ ÖZEL MERZİFON DİYALİZ MERKEZİ GİRİŞ Son yıllarda önem

Detaylı

7. Sınıf MATEMATİK TAM SAYILARLA ÇARPMA VE BÖLME İŞLEMLERİ 1. I. ( 15) ( 1) 5. ( 125) : ( 25) 5 6. (+ 9) = (+ 14)

7. Sınıf MATEMATİK TAM SAYILARLA ÇARPMA VE BÖLME İŞLEMLERİ 1. I. ( 15) ( 1) 5. ( 125) : ( 25) 5 6. (+ 9) = (+ 14) 7. Sınıf MATEMATİK TAM SAYILARLA ÇARPMA VE BÖLME İŞLEMLERİ TEST 1 1. I. (15) (1) II. (1) (6) III. (+8) (1) IV. (10) (1) Yukarıda verilen işlemlerden kaç tanesinin sonucu pozitiftir? A) 4 B) 3 C) 2 D) 1

Detaylı

4 ab sayısı 26 ile tam bölünebildiğine göre, kalanı 0 dır.

4 ab sayısı 26 ile tam bölünebildiğine göre, kalanı 0 dır. BÖLME, BÖLÜNEBİLME A. Bölme İşlemi A, B, C, K doğal sayılar ve B 0 olmak üzere, Bölünen A 75, bölen B 9, bölüm C 8 ve kalan K tür. Yukarıdaki bölme işlemine göre, 1. 9 yani, K B dir. işlemine bölme denir.

Detaylı

DOĞUM ÖNCESİ BAKIM VE DOĞUMA YARDIM 10

DOĞUM ÖNCESİ BAKIM VE DOĞUMA YARDIM 10 DOĞUM ÖNCESİ BAKIM VE DOĞUMA YARDIM 10 Banu Akadlı Ergöçmen ve Yadigar Coşkun Anne ve çocuk sağlığı açısından önemli bir konu olan doğum öncesi bakım ve doğuma yardıma ilişkin olarak TNSA-2003 den elde

Detaylı

Türkiye de Doğurganlık Tercihleri

Türkiye de Doğurganlık Tercihleri 2013 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması İleri Analiz Çalışması Türkiye de Doğurganlık Tercihleri Dr. Pelin Çağatay Melike Saraç Emre İlyas Prof. Dr. A. Sinan Türkyılmaz 10 Eylül 2015, Hilton Oteli, Ankara

Detaylı

Din Eğitimi İndeksi Eğitim-Öğretim Döneminde Temel Din Eğitimi Göstergeleri

Din Eğitimi İndeksi Eğitim-Öğretim Döneminde Temel Din Eğitimi Göstergeleri Din Eğitimi İndeksi 2015-2016 Eğitim-Öğretim Döneminde Temel Din Eğitimi Göstergeleri 1 DİN EĞİTİMİ İNDEKSİ Takdim 2 Yaygın din eğitimi alanındaki çalışmalarını 15 yıldır devam ettiren YEKDER; ahlâkî ve

Detaylı

-1- Adres: A Blok AZ. Kat 1 Nolu Banko Oda: 12, TBMM, ANKARA Tel: +90 (312) (312) Faks: +90 (312) E-Posta:

-1- Adres: A Blok AZ. Kat 1 Nolu Banko Oda: 12, TBMM, ANKARA Tel: +90 (312) (312) Faks: +90 (312) E-Posta: -1- Lisans Yerleştirme Sınavı (LYS) sonuçlarına ilişkin bu yıl da tartışmalar sürerken, asıl sınavı mezuniyet sonrası verecek olan üniversite adayları, iş bulabilmek için doğru bölüm ü seçebilme kaygısıyla

Detaylı

Kuzey K br s Türk Cumhuriyeti Merkez Bankas. ktisadi Yönelim ve Beklenti Anketi Nisan - Haziran 2009 Dönemi Sonuçlar

Kuzey K br s Türk Cumhuriyeti Merkez Bankas. ktisadi Yönelim ve Beklenti Anketi Nisan - Haziran 2009 Dönemi Sonuçlar Kuzey K br s Türk Cumhuriyeti Merkez Bankas ktisadi Yönelim ve Beklenti Anketi Nisan - Haziran Dönemi Sonuçlar ktisadi Yönelim ve Beklenti Anketi Giri 1 KKTC Merkez Bankas n n üç ayl k piyasa yönelim ve

Detaylı

Ekonomi Bülteni. 6 Haziran 2016, Sayı: 23. Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı

Ekonomi Bülteni. 6 Haziran 2016, Sayı: 23. Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı Ekonomi Bülteni, Sayı: 23 Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı Ekonomik Araştırma ve Strateji Dr. Saruhan Özel Ezgi Gülbaş Orhan Kaya 1 DenizBank Ekonomi Bülteni

Detaylı

Araştırma Notu 17/212

Araştırma Notu 17/212 Araştırma Notu 17/212 18 Mayıs 2017 15-19 YAŞ ARASINDAKİ 850 BİN GENÇ NE İŞGÜCÜNDE NE EĞİTİMDE Gökçe Uysal * ve Selin Köksal ** Yönetici Özeti 2014 ve 2015 Hanehalkı İşgücü Anketi verileri kullanılarak

Detaylı

Sınav Süresi 85 Dakikadır

Sınav Süresi 85 Dakikadır Sınav Süresi 85 Dakikadır ŞEFKAT İMFO 7. SINIF SORU KİTAPÇIĞI ORTAOKUL 7. SINIF SORULARI ŞEFKAT KOLEJİ İMFO-2014 7.SINIF FEN SORULARI 1. K(Ebonit) L(Yün) Elektroskop 3. İletkenlerin direnci ile ilgili

Detaylı

KURU FASULYE ÇE ŞİTLERİNDE TOHUM BÖCEĞİ (Acanthoscelides obtectus Say) ZARARENIN BİYOLOJİK DEĞERE VE F İDE GELİŞMES İNE ETKİLERİ

KURU FASULYE ÇE ŞİTLERİNDE TOHUM BÖCEĞİ (Acanthoscelides obtectus Say) ZARARENIN BİYOLOJİK DEĞERE VE F İDE GELİŞMES İNE ETKİLERİ TARIM BILIMLERI DERGISI (1996) 2 (1), 7-11 KURU FASULYE ÇE ŞİTLERİNDE TOHUM BÖCEĞİ (Acanthoscelides obtectus Say) ZARARENIN BİYOLOJİK DEĞERE VE F İDE GELİŞMES İNE ETKİLERİ Cevdet AKDAĞ' Özet: Bu çal ışma,

Detaylı

Nitekim işsizlik, ülkemizin çözümlenemeyen sorunları arasında baş sırada yer alıyor.

Nitekim işsizlik, ülkemizin çözümlenemeyen sorunları arasında baş sırada yer alıyor. Ekonomi İyileşiyor, İşsizlik Artıyor Hande UZUNOĞLU Şubat ayında Türkiye İstatistik Kurumu nun yayınladığı hanehalkı işgücü araştırması sonuçlarının ardından işsizlik yine Türkiye nin gündemine yerleşti.

Detaylı

KADIN EMEKÇ LER N TALEPLER...

KADIN EMEKÇ LER N TALEPLER... KADIN EMEKÇ LER N TALEPLER D SK/GENEL- SEND KASI Emekçi kadınların sorunları gün be gün artmaktadır. Kapitalizmin yoğun saldırıları ve ataerkil sistem, kadın ve erkek arasındaki eşitsizliği derinleştirerek,

Detaylı

BURSA DAKİ ENBÜYÜK 250 FİRMAYA FİNANSAL ANALİZ AÇISINDAN BAKIŞ (2005) Prof.Dr.İbrahim Lazol

BURSA DAKİ ENBÜYÜK 250 FİRMAYA FİNANSAL ANALİZ AÇISINDAN BAKIŞ (2005) Prof.Dr.İbrahim Lazol BURSA DAKİ ENBÜYÜK 250 FİRMAYA FİNANSAL ANALİZ AÇISINDAN BAKIŞ (2005) Prof.Dr.İbrahim Lazol 1. Giriş Bu yazıda, Bursa daki (ciro açısından) en büyük 250 firmanın finansal profilini ortaya koymak amacındayız.

Detaylı

TÜRKİYE DE ÇALIŞAN KADINLAR: SORUNLARI, BEKLENTİLERİ VE SENDİKALARA KARŞI TUTUMLARI

TÜRKİYE DE ÇALIŞAN KADINLAR: SORUNLARI, BEKLENTİLERİ VE SENDİKALARA KARŞI TUTUMLARI TÜRKİYE DE ÇALIŞAN KADINLAR: SORUNLARI, BEKLENTİLERİ VE SENDİKALARA KARŞI TUTUMLARI Anket Kasım 2014-Ocak 2015 tarihleri arasında 26 ilde, kadınların çalıştığı işkolları dikkate alınarak 10 işkolunda,

Detaylı

Deneysel Verilerin Değerlendirilmesi

Deneysel Verilerin Değerlendirilmesi Deneysel Verilerin Değerlendirilmesi Ölçme-Birimler-Anlamlı Rakamlar Ölçme: Bir nesnenin bazı özelliklerini (kütle, uzunluk vs..) standart olarak belirlenmiş birimlere göre belirlenmesi işlemidir (ölçüm,

Detaylı

Spor Yapan ve Yapmayan Bayanların Sosyo-Ekonomik Seviyelerinin Araştırılması

Spor Yapan ve Yapmayan Bayanların Sosyo-Ekonomik Seviyelerinin Araştırılması G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt 21, Sayı 3 (2001) 209-221 Spor Yapan ve Yapmayan Bayanların Sosyo-Ekonomik Seviyelerinin Araştırılması Hamdi PEPE * Emin KURU * * G.Ü. Beden Eğit. Spor.Y.O ÖZET

Detaylı

This information on (4) Breast cancer and genetics is in Turkish Göğüs kanseri ve genetiği (İngilizce'si Breast cancer and genetics)

This information on (4) Breast cancer and genetics is in Turkish Göğüs kanseri ve genetiği (İngilizce'si Breast cancer and genetics) Kanser ve genler This information on (4) Breast cancer and genetics is in Turkish Göğüs kanseri ve genetiği (İngilizce'si Breast cancer and genetics) Vücudumuz milyonlarca hücreden (cells) meydana gelir.

Detaylı

DOĞURGANLIK TERCİHLERİ 8

DOĞURGANLIK TERCİHLERİ 8 DOĞURGANLIK TERCİHLERİ 8 Turgay Ünalan ve Sutay Yavuz Bu bölümde gebeliği önleyici yöntemlere olan talebin belirlenmesine yönelik olarak sorulan sorular incelenmektedir. Cevaplayıcı başka çocuk sahibi

Detaylı

HAK ARAMA SÜRECÝNDE YASAL UYGULAMALAR HAKKINDA TUTUMLARI ARAÞTIRMASI. Giriþ. Örneklem ve Yöntem

HAK ARAMA SÜRECÝNDE YASAL UYGULAMALAR HAKKINDA TUTUMLARI ARAÞTIRMASI. Giriþ. Örneklem ve Yöntem Giriþ Bu yazýda TODAÝE KYUP (Türkiye ve Ortadoðu Amme Ýdaresi Enstitüsü Kamu Yönetimi Lisans Üstü Uzmanlýk Programý) gereðince hazýrlanan Bireysel Ýþ Uyuþmazlýklarýnda Hak Arama baþlýklý tez de yer alan

Detaylı

Antalya, 2015 FEP. Katılımcı Anket. Sonuçları

Antalya, 2015 FEP. Katılımcı Anket. Sonuçları FEP Katılımcı Anket Sonuçları Antalya, 2015 w Türkiye Bağımlılıkla Mücadele Eğitim Programı (TBM) Formatör Eğitim Programı (FEP) Uygulama Değerlendirme Raporu (Yönetici Özeti) Antalya da 10.11.2014 ile

Detaylı

EFA 2008 Küresel İzleme Raporu. 2015 e Kadar Başarabilecek miyiz? Önemli Noktalar

EFA 2008 Küresel İzleme Raporu. 2015 e Kadar Başarabilecek miyiz? Önemli Noktalar EFA 2008 Küresel İzleme Raporu 2015 e Kadar Başarabilecek miyiz? Önemli Noktalar EFA 2008 Raporu bir orta dönem değerlendirmesidir. 2000 yılından bu yana gerçekleşen önemli gelişmeler 1999-2005 yılları

Detaylı

pecya Huzur Evinde Kalan Ya şl ıların Psikososyal Yönlerinin incelenmesi Nurgül BÖLÜKBA Ş *, Hatice ARSLAN *

pecya Huzur Evinde Kalan Ya şl ıların Psikososyal Yönlerinin incelenmesi Nurgül BÖLÜKBA Ş *, Hatice ARSLAN * Huzur Evinde Kalan Ya şl ıların Psikososyal Yönlerinin Nurgül BÖLÜKBA Ş *, Hatice ARSLAN * ÖZET Bu çalışma huzurevinde kalan ya şlıların psikososyal yönlerini, ya şlıl ıkta ilgili düşüncelerini ortaya

Detaylı

Ek 1. Fen Maddelerini Anlama Testi (FEMAT) Sevgili öğrenciler,

Ek 1. Fen Maddelerini Anlama Testi (FEMAT) Sevgili öğrenciler, Ek 1. Fen Maddelerini Anlama Testi (FEMAT) Sevgili öğrenciler, Bu araştırmada Fen Bilgisi sorularını anlama düzeyinizi belirlemek amaçlanmıştır. Bunun için hazırlanmış bu testte SBS de sorulmuş bazı sorular

Detaylı

ÖĞRETMENLİK MESLEĞİNE YÖNELMEDE AİLENİN VE BRANŞ SEÇİMİNDE CİNSİYETİN ROLÜ

ÖĞRETMENLİK MESLEĞİNE YÖNELMEDE AİLENİN VE BRANŞ SEÇİMİNDE CİNSİYETİN ROLÜ ÖĞRETMENLİK MESLEĞİNE YÖNELMEDE AİLENİN VE BRANŞ SEÇİMİNDE CİNSİYETİN ROLÜ Kamil AKBAYIR Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Ortaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi A.B.D., VAN ÖZET: Bu çalışmada,

Detaylı

Tam yağlı süt ürünleri tüketen erkeklere kötü haber

Tam yağlı süt ürünleri tüketen erkeklere kötü haber Tam yağlı süt ürünleri tüketen erkeklere kötü haber Sağlıklı, güçlü kuvvetli bir erkeksiniz ama çocuğunuz olmuyorsa bu önemli sorunun sebebi yediklerinizle ilgili olabilir. Erkekler üzerinde yapılan bilimsel

Detaylı

GALATA YATIRIM A.Ş. Halka Arz Fiyat Tespit Raporu DEĞERLENDİRME RAPORU SAN-EL MÜHENDİSLİK ELEKTRİK TAAHHÜT SANAYİ VE TİCARET A.Ş.

GALATA YATIRIM A.Ş. Halka Arz Fiyat Tespit Raporu DEĞERLENDİRME RAPORU SAN-EL MÜHENDİSLİK ELEKTRİK TAAHHÜT SANAYİ VE TİCARET A.Ş. 22-11-2013 Fiyat Tespit Raporu DEĞERLENDİRME RAPORU İş bu rapor, Galata Yatırım A.Ş. tarafından, Sermaye Piyasası Kurulu nun 12/02/2013 tarihli ve 5/145 sayılı kararında yer alan; payları ilk kez halka

Detaylı

YURTDIŞINA SEYAHAT AMAÇLI GİDEN VATANDAŞLARIMIZ VE TURİZM GİDERLERİ

YURTDIŞINA SEYAHAT AMAÇLI GİDEN VATANDAŞLARIMIZ VE TURİZM GİDERLERİ YURTDIŞINA SEYAHAT AMAÇLI GİDEN VATANDAŞLARIMIZ VE TURİZM GİDERLERİ ARAŞTIRMA SONUÇLARI 2013 Sosyal Sektör İstatistikleri Daire Başkanlığı Turizm İstatistikleri Grubu Kasım 2014 İÇİNDEKİLER 1. Giriş...

Detaylı

1990 GENEL NÜFUS SAYIMI VE SAMSUN İLİ NÜFUSU

1990 GENEL NÜFUS SAYIMI VE SAMSUN İLİ NÜFUSU 1990 GENEL NÜFUS SAYIMI VE SAMSUN İLİ NÜFUSU Bu çalışmada 1927 yılından itibaren yapılan 13 genel nüfus sayımında elde verilere göre Samsun ili nüfusunun Türkiye toplam nüfusu içerisindeki durumu, sayım

Detaylı

Konut Kredisi Piyasasına Bakış

Konut Kredisi Piyasasına Bakış Konut Kredisi Piyasasına Bakış Türkiye Konut Kredisi İstatistikleri (Kasım 2010 - Ekim 2011) Kasım 2011 Uyarı: Bu raporda sunulan istatistiklerin bir kısmı Konutkredisi.com.tr web sitesinin ziyaretçilerinin

Detaylı

Kadına Yönelik Fiziksel ve Cinsel Şiddet: Üç Grup Evli Çiftte Kar şılaştırmal ı Bir Çal ışma

Kadına Yönelik Fiziksel ve Cinsel Şiddet: Üç Grup Evli Çiftte Kar şılaştırmal ı Bir Çal ışma Kadına Yönelik Fiziksel ve Cinsel Şiddet: Üç Grup Evli Çiftte Kar şılaştırmal ı Bir Çal ışma Evrim ERBEK *, Nezih ERADAMLAR **, Emrem BE ŞTEPE *, Hülya AKAR ***, Latif ALPKAN **** ÖZET Amaç: Bu çalışmada,

Detaylı

Akaryakıt Fiyatları Basın Açıklaması

Akaryakıt Fiyatları Basın Açıklaması 23 Aralık 2008 Akaryakıt Fiyatları Basın Açıklaması Son günlerde akaryakıt fiyatları ile ilgili olarak kamuoyunda bir bilgi kirliliği gözlemlenmekte olup, bu durum Sektörü ve Şirketimizi itham altında

Detaylı

2009 YILI UBAT AYINDA BÜTÇE G DERLER 25 M LYAR 808 M LYON TL, BÜTÇE GEL RLER 18 M LYAR 415 M LYON TL VE BÜTÇE AÇI I 7 M LYAR 393

2009 YILI UBAT AYINDA BÜTÇE G DERLER 25 M LYAR 808 M LYON TL, BÜTÇE GEL RLER 18 M LYAR 415 M LYON TL VE BÜTÇE AÇI I 7 M LYAR 393 UBAT 2009 DÖNEM 2009 YILI UBAT AYINDA BÜTÇE G DERLER 25 M LYAR 808 M LYON TL, BÜTÇE GEL RLER 18 M LYAR 415 M LYON TL VE BÜTÇE AÇI I 7 M LYAR 393 LYON TL OLARAK GERÇEKLE R. 2009 YILI UBAT AYINDA 9 M LYAR

Detaylı

Öğrencilerimiz TED Kayseri Kolejinde Ulusal Sorunları ve Çözümleri Tartıştılar

Öğrencilerimiz TED Kayseri Kolejinde Ulusal Sorunları ve Çözümleri Tartıştılar 2013 / 2014 SAYI: 04 Öğrencilerimiz TED Kayseri Kolejinde Ulusal Sorunları ve Çözümleri Tartıştılar Haftanın Bazı Başlıkları Sağ ve Sol Beynin Şifreleri Öğrencilerimiz TED Kayseri Kolejinde Ulusal Sorunları

Detaylı

ANKARA EMEKLİLİK A.Ş GELİR AMAÇLI ULUSLARARASI BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU 3 AYLIK RAPOR

ANKARA EMEKLİLİK A.Ş GELİR AMAÇLI ULUSLARARASI BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU 3 AYLIK RAPOR ANKARA EMEKLİLİK A.Ş GELİR AMAÇLI ULUSLARARASI BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU 3 AYLIK RAPOR Bu rapor Ankara Emeklilik A.Ş Gelir Amaçlı Uluslararası Borçlanma Araçları Emeklilik Yatırım Fonu

Detaylı

Araştırmanın Künyesi;

Araştırmanın Künyesi; Araştırmanın Künyesi; Araştırma; 05 06 Nisan 2008 günleri Türkiye nin 7 coğrafi bölgesinde, 26 il ve 68 ilçede bunlara bağlı 81 mahalle ve köyde, 18 yaş ve üstü seçmen nüfusunu temsil eden 724 ü kadın

Detaylı

KÖMÜRÜN GÖRÜNÜMÜ, Mehmet GÜLER Maden Mühendisleri Odas Yönetim Kurulu Üyesi

KÖMÜRÜN GÖRÜNÜMÜ, Mehmet GÜLER Maden Mühendisleri Odas Yönetim Kurulu Üyesi DÜNYADA VE TÜRK YEDE ENERJ VE KÖMÜRÜN GÖRÜNÜMÜ, PROJEKS YONLAR VE EM SYONLAR Mehmet GÜLER Maden Mühendisleri Odas Yönetim Kurulu Üyesi Dünya Dünya Kömür Rezervi Bölge Görünür Ç kar labilir Rezervler (Milyon

Detaylı

MANİSA KENT MERKEZİNDE YAŞAYAN YAŞ GRUBU KADINLAR VE EŞLERİ ARASINDA SİGARA İÇME BOYUTU VE BUNU ETKİLEYEN SOSYOEKONOMİK FAKTÖRLER

MANİSA KENT MERKEZİNDE YAŞAYAN YAŞ GRUBU KADINLAR VE EŞLERİ ARASINDA SİGARA İÇME BOYUTU VE BUNU ETKİLEYEN SOSYOEKONOMİK FAKTÖRLER MANİSA KENT MERKEZİNDE YAŞAYAN 15-49 YAŞ GRUBU KADINLAR VE EŞLERİ ARASINDA SİGARA İÇME BOYUTU VE BUNU ETKİLEYEN SOSYOEKONOMİK FAKTÖRLER Dr. Ümit ATMAN CİHAN Dr. Gönül DİNÇ Yük. Hemş. Safiye ÖZVURMAZ Dr.

Detaylı

Farkl ı Nab ız Kontrol Yöntemlerinin Elektronik Pulsatör Performans ı na Etkisi Üzerinde Karşı laştı rmal ı Araşt ı rma

Farkl ı Nab ız Kontrol Yöntemlerinin Elektronik Pulsatör Performans ı na Etkisi Üzerinde Karşı laştı rmal ı Araşt ı rma TARIM BILIMLERI DERGISI 1997 3 (1) 47-53 Farkl ı Nab ız Kontrol Yöntemlerinin Elektronik Pulsatör Performans ı na Etkisi Üzerinde Karşı laştı rmal ı Araşt ı rma Mustafa VATANDA Ş ' Recai GÜRHAN' Geli ş

Detaylı

Diyabet te Sağlık Önerileri. Diyabet

Diyabet te Sağlık Önerileri. Diyabet Diyabet te Sağlık Önerileri Diyabet BR.HLİ.041 Diyabette Sağlık Önerileri Her sağlıklı birey gibi diyabetli birey de bireysel bakımını sağlamalı; diyabete bağlı gelişen özellikli durumlarda gereken uygulamaları

Detaylı

SAVUNUCULUK, E M VE H ZMETLERE ULA TIRMA YOLU LE ANNE SA LI ININ

SAVUNUCULUK, E M VE H ZMETLERE ULA TIRMA YOLU LE ANNE SA LI ININ SAVUNUCULUK, E M VE H ZMETLERE ULA TIRMA YOLU LE ANNE SA LI ININ LE LMES PROJES (Bu proje, T.C. Sa k Bakanl Türkiye Üreme Sa Program kapsam nda Avrupa Birli i taraf ndan finanse edilmi tir. Bu yay n içeri

Detaylı

ELLE SÜT SAĞIM FAALİYETİNİN KADINLARIN HAYATINDAKİ YERİ ARAŞTIRMA SONUÇLARI ANALİZ RAPORU

ELLE SÜT SAĞIM FAALİYETİNİN KADINLARIN HAYATINDAKİ YERİ ARAŞTIRMA SONUÇLARI ANALİZ RAPORU ELLE SÜT SAĞIM FAALİYETİNİN KADINLARIN HAYATINDAKİ YERİ ARAŞTIRMA SONUÇLARI ANALİZ RAPORU Hazırlayan Sosyolog Kenan TURAN Veteriner Hekimi Volkan İSKENDER Ağustos-Eylül 2015 İÇİNDEKİLER Araştırma Konusu

Detaylı

TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ

TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ Sayfa 1 Gözden Geçirme Notları 2010 Yılı Gençlerin İşsizlik ve İstihdam İstatistikleri İstatistik Kurumu (TÜİK) Hanehalkı İşgücü İstatistikleri veri tabanı 2010 yılı sonuçlarına göre ülkemizde gençlerin

Detaylı

ADANA İLİ EĞİTİM DURUMU RAPORU

ADANA İLİ EĞİTİM DURUMU RAPORU ADANA İLİ EĞİTİM DURUMU RAPORU Ağustos 2013, Adana Hazırlayanlar Doç. Dr. Sedat UÇAR, Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Tuba DEMİRCİOĞLU, Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Mehmet Akif Davarcı;

Detaylı

YAZILI YEREL BASININ ÇEVRE KİRLİLİĞİNE TEPKİSİ

YAZILI YEREL BASININ ÇEVRE KİRLİLİĞİNE TEPKİSİ YAZILI YEREL BASININ ÇEVRE KİRLİLİĞİNE TEPKİSİ Savaş AYBERK, Bilge ALYÜZ*, Şenay ÇETİN Kocaeli Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü, Kocaeli *İletişim kurulacak yazar bilge.alyuz@kou.edu.tr, Tel: 262

Detaylı

2015 KASIM AYI ENFLASYON RAPORU

2015 KASIM AYI ENFLASYON RAPORU 2015 KASIM AYI ENFLASYON RAPORU HAZIRLAYAN 03.12.2015 Yrd. Doç. Dr. Sema ULUTÜRK AKMAN - İstatistik Araştırma Merkezi Araş. Gör. Dr. Hakan BEKTAŞ İktisat Fakültesi Ekonometri Bölümü RAPOR Kasım ayında

Detaylı

MİKRO İKTİSAT ÇALIŞMA SORULARI-10 TAM REKABET PİYASASI

MİKRO İKTİSAT ÇALIŞMA SORULARI-10 TAM REKABET PİYASASI MİKRO İKTİSAT ÇALIŞMA SORULARI-10 TAM REKABET PİYASASI 1. Firma karını maksimize eden üretim düzeyini seçmiştir. Bu üretim düzeyinde ürünün fiyatı 20YTL ve ortalama toplam maliyet 25YTL dir. Firma: A)

Detaylı

ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ

ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ Bilimsel Araştırmaların Sınıflandırılması İlişki Aramayan Araştırmalar Betimsel Araştırmalar Deneysel Olmayan Araştırmalar İlişki Arayan Araştırmalar Sebep-Sonuç İlişkisine Dayalı

Detaylı

GEKA NİHAİ RAPOR TEKNİK BÖLÜM. 1. Açıklama

GEKA NİHAİ RAPOR TEKNİK BÖLÜM. 1. Açıklama GEKA NİHAİ RAPOR TEKNİK BÖLÜM 1. Açıklama 1.1.Proje Ortaklarının Adları: Uzman Klinik Psikolog Özge Yaren YAVUZ ERDAN, Uzman Klinik Psikolog Elvan DEMİRBAĞ, Uzman Klinik Psikolog Nilay KONDUZ 1.2.Nihai

Detaylı

T.C. IZMİR BÜYÜKŞEHIR BELEDİYE BAŞKANLIĞI SATINALMA DAİRESİ BAŞKANLIĞI HİZMET ALIMLARI ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI HAKKINDA YÖNERGE

T.C. IZMİR BÜYÜKŞEHIR BELEDİYE BAŞKANLIĞI SATINALMA DAİRESİ BAŞKANLIĞI HİZMET ALIMLARI ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI HAKKINDA YÖNERGE T.C. IZMİR BÜYÜKŞEHIR BELEDİYE BAŞKANLIĞI SATINALMA DAİRESİ BAŞKANLIĞI HİZMET ALIMLARI ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI HAKKINDA YÖNERGE BİRİNCİ BÖLÜM Genel Hükümler Amaç ve Kapsam MADDE 1- (1)

Detaylı

DENİZLİ İLİ ÇALIŞAN NÜFUSUN İÇME SUYU TERCİHLERİ VE ETKİLEYEN FAKTÖRLER. PAÜ Tıp Fak. Halk Sağlığı A.D Araş. Gör. Dr. Ayşen Til

DENİZLİ İLİ ÇALIŞAN NÜFUSUN İÇME SUYU TERCİHLERİ VE ETKİLEYEN FAKTÖRLER. PAÜ Tıp Fak. Halk Sağlığı A.D Araş. Gör. Dr. Ayşen Til DENİZLİ İLİ ÇALIŞAN NÜFUSUN İÇME SUYU TERCİHLERİ VE ETKİLEYEN FAKTÖRLER PAÜ Tıp Fak. Halk Sağlığı A.D Araş. Gör. Dr. Ayşen Til Su; GİRİŞ ekosisteminin sağlıklı işlemesi, insanların sağlığı ve yaşamının

Detaylı

BURDUR İLİNDE SPORA KATILIMIN SOSYO EKONOMİK BOYUTUNUN ARAŞTIRILMASI

BURDUR İLİNDE SPORA KATILIMIN SOSYO EKONOMİK BOYUTUNUN ARAŞTIRILMASI 996 I.BURDUR SEMPOZYUMU BURDUR İLİNDE SPORA KATILIMIN SOSYO EKONOMİK BOYUTUNUN ARAŞTIRILMASI Kemal FİLİZ * Kadir PEPE ** ÖZET Araştırmada, Burdur ilinde aktif spor yapan sporcuların sosyoekonomik profillerinin

Detaylı

Araştırma Notu 18/226

Araştırma Notu 18/226 Araştırma Notu 18/226 20 Nisan 2018 23 NİSAN ULUSAL EGEMENLİK VE ÇOCUK BAYRAMI NDA ÇOCUĞA BAKIŞ Sebahat Kurutaş *, Simay Şevval Baykal ** Yönetici Özeti 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı vesilesiyle

Detaylı

Dünya Hububat Pazarında Neredeyiz?

Dünya Hububat Pazarında Neredeyiz? Dünya Hububat Pazarında Neredeyiz? Şebnem BORAN 1.Dünya Hububat Pazarı Günümüzde dünyanın stratejik ürün grubunu oluşturan hububat pazarında önemli gelişmeler yaşanıyor. Dünya toplam hububat üretimine

Detaylı

Orta Vadede (Dönemde) Piyasa Dengesi:

Orta Vadede (Dönemde) Piyasa Dengesi: .E.. Orta Vadede (Dönemde) iyasa Dengesi: S e D n öyle bir dengede denge şartı noktasında gerçekleşmektedir. Üretim kadar piyasa fiyat düzeyi ise seviyesinde gerçekleşmektedir. Olaya S eğrisi açısında

Detaylı

TNSA-2003 BÖLGE TOPLANTISI-V ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI

TNSA-2003 BÖLGE TOPLANTISI-V ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI TNSA-2003 BÖLGE TOPLANTISI-V ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI Prof. Dr. Sabahat Tezcan H.Ü. Nüfus Etütleri Enstitüsü Müdürü 22 Haziran 2005 - İSTANBUL Bebek ve Çocuk Ölümlülüğü 0-4 Yaş Dönemindeki Ölümler Perinatal

Detaylı