TÜRKİYE'DE VE DÜNYADA ENERJİ KRİZİ VE BU KRİZİN ÇÖZÜMÜNE YÖNELİK ÖNEMLİ BİR ALTERNATİF

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "TÜRKİYE'DE VE DÜNYADA ENERJİ KRİZİ VE BU KRİZİN ÇÖZÜMÜNE YÖNELİK ÖNEMLİ BİR ALTERNATİF"

Transkript

1 TÜRKİYE'DE VE DÜNYADA ENERJİ KRİZİ VE BU KRİZİN ÇÖZÜMÜNE YÖNELİK ÖNEMLİ BİR ALTERNATİF Enerji, dünya siyasetine yön veren, sınırların çizilmesini sağlayan, ülkelerin ekonomik gelişmişlik göstergesi olan en temel unsurdur. Yakın geçmişte yaşanan petrol savaşları olarak tanımlanabilecek Körfez ve Irak Savaşları, enerjinin, sanayinin ihtiyacı dışında büyük bir uluslararası bağımsızlık yönünün de olduğunu göstermektedir. Günümüzde, ülkelerin gelişmişlik seviyeleri, enerji üretim ve tüketim miktarlarıyla belirlenmeye başlamıştır. İhtiyacı olan enerjiyi kendi kaynaklarını kullanarak üretebilen ülkeler, ekonomik açıdan gelişmişler ve uyguladıkları enerji politikalarıyla, dünya siyasetine yön vermeye başlamışlardır. Ekonomik olarak gelişme, enerji üretimindeki bağımsızlığa bağlıdır. İnsan yaşamının vazgeçilmez bir parçası olan enerji, geçmişte olduğu gibi bugün de dünya ve Türkiye gündeminde yoğun olarak tartışılan konuların başında yer almaktadır. Enerji, ülkelerin ekonomik ve sosyal olarak gelişiminde, toplumsal refahın arttırılmasında önemli bir etken olmaya devam etmektedir. Dünyada üretilmekte olan enerjinin yüzde 85 i petrol, kömür ve doğalgaz gibi fosil yakıtlardan elde edilmekte olup, yeni rezervler bulunmadığı takdirde çok uzun sayılamayacak bir süre sonra tükenecekleri bilim adamları tarafından ifade edilmektedir. Bu nedenle, küresel güçlerin emrindeki, sermaye gurupları teknoloji, enerji ve petrol kaynaklarının paylaşımı için tüm dünyanın gözleri önünde, büyük bir mücadele vermektedirler. Dünyada, bilinen üretilebilir fosil yakıt rezervleri, petrolde 40 yıl, doğal gazda 62 yıl, kömürde ise 216 yıl yetecek seviyededir. Fosil yakıtlardan elde edilen enerji türlerinde, atıklar doğrudan havaya karışmakta ve bu atıkların büyük bir bölümü Karbondioksit başta olmak üzere sera gazlarına dönüşmektedir. Karbondioksit gazı atmosferde bir tabaka oluşturmaktadır. Bu tabakayı delerek yeryüzüne ulaşan güneş ışınları ise atmosfere geri dönmek istediklerinde bu tabakayı geçememekte ve yansıtılarak tekrar yeryüzüne gönderilmektedir. Bu ışınlar ise atmosfer sıcaklığının artmasına neden olmaktadır. Bütün dünyadaki Karbondioksit emisyonları kontrol altına alınmadığı takdirde, 2010 yılında atmosferin ortalama sıcaklığında 5 lik bir artış olacaktır. Atmosfer 1 / 12

2 sıcaklığındaki artış kutuplarda buzulların erimesine ve tahıl üretiminin düşmesine neden olacaktır. Ayrıca, doğalgaz kullanımı sırasında meydana gelen kaçaklar yüzünden atmosfere sızan Metan gazı da, Karbondioksit den daha fazla sera etkisine neden olmaktadır. Buna ek olarak, Azotoksit ( ), Kükürtdioksit ( ) gazları da asit yağmurlarına neden olmaktadır. Asit yağmurları, göllerdeki doğal yaşamı tehdit etmekte, bitki örtüsünü, ormanları, tarımsal alanları, metalik ve beton yapıları geri dönüşü olmayan bir biçimde tahrip etmektedir. Dünyada kişi başına düşen enerji, sürekli bir artış eğilimi içerisindedir. Enerji talepleri konusunda yapılan incelemelere göre, 2020 yılındaki enerji talebinin, bugünkü enerji talebine göre yüzde 65, 2050 yılındaki enerji talebinin ise yüzde 250 daha fazla olacağı tahmin edilmektedir yılına yönelik tahminler, enerji üretiminde fosil yakıtların ağırlıklarının devam edeceği yönündedir. Enerji taleplerinin artışı fosil yakıtlara, özellikle de petrol ve doğalgaza olan bağımlılığı arttırmaktadır. Petrole duyulan ihtiyacın artması Basra Körfezi ni, ABD ile AB arasında giderek açığa çıkmakta olan rekabetin, önemli alanlarından birisi haline getirmiştir. Fosil yakıt tüketimine dayalı sanayileri olan gelişmiş ülkeler için petrolün Ortadoğu da; doğalgazın ise Ortadoğu, Rusya ve Orta Asya/Kafkasya da bulunması, yakın gelecekte yeni gelişmelerin yaşanmasına neden olabilecektir. İki önemli enerji kaynağı olan petrol ve doğalgazın dağılımındaki coğrafi dengesizliğin yanında, bu kaynakların kullanımı konusunda da ülkeler açısından büyük farklılıklar bulunmaktadır. ABD, tek başına dünya birincil enerji tüketiminin yüzde 23 ünü kullanırken, dünyada 1,6 milyar insan henüz elektrikle tanışamamıştır. 2,4 milyar insan ise, ısınmak ve yemek pişirmek için odun, tarımsal atıklar ve tezek gibi kaynakları kullanmaktadır. Dünyada üretilen enerjinin yüzde 23 ünü tek başına kullanan ABD, bu tüketimin yüzde 27 sini ithal kaynaklardan sağlamaktadır. ABD Enerji Bakanlığı tahminlerine göre, ABD nin enerji tüketiminde ithalat oranı 2025 yılında yüzde 38 e 2 / 12

3 yükselecektir. ABD, dünyada tüketilen ham petrolün de yüzde 25 ini tüketmektedir. ABD, kullandığı petrolün yaklaşık yüzde 55 ini ithal etmektedir. ABD nin petrol ve doğalgaz ithalat miktarları çok yüksektir ve bu miktarlar sürekli bir artış içerisindedir. ABD gibi Avrupa Birliği ülkeleri de, petrol ve doğalgaza bağımlı durumdadır. AB nin yerli enerji kaynakları yetersiz ve üretim maliyetleri de oldukça yüksektir. AB açısından en büyük tehlike, doğalgazda giderek artan oranlarda Rusya ya bağlanmaya başlamasıdır. Çin ve Hindistan da, enerji tüketimleri ve enerji kaynakları ithalatı artan önemli ülkelerdir. Çin, dünyadaki petrolün yüzde 8 ini, Hindistan ise yüzde 3 ünü kullanmaktadır. Petrol ve doğalgaz kaynakları açısından fakir olmasına rağmen, en az onlar kadar önem taşıyan su kaynaklarına sahip, petrol ve doğalgaz taşımasında transit ülke olan ülkemiz, küresel enerji mücadelesinden olumsuz etkilenmektedir. Devlet politikası haline dönüştürülemeyen enerji politikalarımız nedeniyle Türkiye, enerji ihtiyacını, kendi kaynaklarından karşılamak yerine, ithalat yoluyla karşılar bir duruma gelmiştir. Enerji alanındaki bağımsızlığını sağlayamamış Türkiye, daha çok dışa bağımlı hale gelmektedir. Enerji üretim ve tüketiminin farklı eğilimlerle gelişim göstermesi ve uygulanan yanlış enerji politikaları sonucunda, 1970 yılında yüzde 76 olan üretimin tüketimi karşılama oranı, 1990 yılında yüzde 48 e düşmüş, 2004 yılında ise yüzde 28 olarak gerçekleşmiştir. Enerji Bakanlığı tahminlerine göre, enerji üretiminin tüketimi karşılama oranının, 2007 yılında yüzde 26 ya, 2020 yılında yüzde 23 e düşecektir. Petrol fiyatlarındaki artış, petrol ithalatçısı pek çok ülke gibi ülkemizide tehdit etmeye başlamıştır yılının ilk altı ayındaki petrol faturamız, 2000, 2001 ve 2002 yıllarının toplamındaki petrol faturamıza eşittir. Yıllık bazda ithal edilen petrol miktarında artış olmamasına karşın beklentilerin çok üzerinde artan petrol fiyatları, ülkemizin petrol faturasının da şişmesine neden olmaktadır. Türkiye, ham petrol, doğalgaz ve petrol türevlerine, 2003 te 11,6 milyar Dolar, 2004 te 14,4 milyar Dolar, 2005 yılında ise 21,2 milyar Dolar ödemesine karşın, 2006 yılında yaklaşık 30 milyar Dolar ödemiştir. Dünya Bankası na 6 milyar Dolar ve IMF ye 10 milyar Dolar borcu olan Türkiye nin, petrol, doğalgaz ve petrol 3 / 12

4 türevlerine 2006 yılında 30 milyar Dolar ödeme yapması, içerisinde bulunduğumuz enerji krizini gözler önüne sermektedir. Enerji krizinin çözülebilmesi için tüm dünyada hidroelektrik, rüzgar, jeotermal, güneş, dalga, gel-git, biyoenerji gibi yenilenebilir enerji kaynakları ve hidrojen enerjisi, yakıt pilleri gibi yeni enerji kaynaklarının kullanımına öncelik verilmektedir. Fosil yakıt rezervlerinin tükenir kaynaklar oluşu, çevreye vermiş oldukları telâfisi mümkün olmayan zararlar ve küresel ısınma problemi, 1979 yılındaki ikinci petrol kriziyle birlikte yoğun olarak kullanılmaya başlayan nükleer enerjinin yeniden gündeme gelmesini sağlamıştır. Dünya genel enerji ihtiyacının yüzde 7 si, elektrik ihtiyacının ise yüzde 16 sı nükleer enerjiden karşılanmaktadır. Uluslararası Atom Enerjisi (IAEA) tarafından yayınlanan Ocak 2007 verilerine göre dünyada toplam 442 adet nükleer santral çalışmakta olup, bu nükleer santrallerin kurulu gücü MWe dır. Hâlen, 29 adet nükleer santralinde inşası devam etmekte olup, inşası devam eden nükleer santrallerin de toplam kurulu gücü MWe dır. Nükleer enerjinin dünyadaki kullanımı gelişmiş ülkelerde sabit kalırken, gelişmekte olan ülkelerde bu enerji seçeneğine yöneliş artmaktadır. Özellikle, Çin, Hindistan, Güney Kore, Tayvan gibi Asya ülkelerinde yeni nükleer santral projeleri plânlanmaktadır. Diğer bir önemli noktada, bazı gelişmekte olan ülkelerin yıllık elektrik enerjisi talebi yüzde 5 7 arasında (Türkiye de yaklaşık yüzde 10) değişirken, gelişmiş ülkelerin talep artışının yüzde 1 2 seviyesinde kalmasıdır. Bu sebeble, Türkiye gibi sanayileşmekte olan ülkelerin enerjiye gereksinimi yüksektir ve enerji üretim seçeneklerinin nükleer enerjide dahil hepsini değerlendirmesi şarttır. Yerli fosil kaynaklarının yetersiz olduğu Finlandiya, Fransa, İsveç, İsviçre, Güney Kore Cumhuriyeti ve Japonya gibi ülkelerde nükleer teknoloji, enerji temin güvenliğine ve enerjide çeşitlilik ilkesine katkıda bulunmuştur. Nükleer teknolojide, 4 / 12

5 birim elektrik başına ihtiyaç duyulan yakıt miktarı düşük olduğu için uzun yıllar ihtiyaç duyulacak yakıtı depolayacak nükleer yakıt depoları kurulabilir. Bu sayede, fiyatlardaki ve ticarî politikalardaki âni değişikliklerin, ekonomiye etkisi minimuma indirilebilir. 30 ton yakıtla, bir yıl boyunca MWe gücünde bir nükleer santralden elektrik temin etmek, nükleer teknolojiyi seçmek için yeterli bir nedendir. Diğer taraftan, dört ünitesi olan Keban Barajı nın toplam kurulu gücü tam kapasiteyle çalıştığı takdirde MWe tır ve kapladığı alan MWe lık bir nükleer santralin kaplayacağı alanın 250 katından daha fazladır. 104 adet nükleer reaktör sâhibi olan ABD elektrik enerjisi ihtiyacının yüzde 20 sini, 59 adet reaktörü olan Fransa ise yüzde 78 ini nükleer santrallerden elde etmektedir. Ayrıca, Fransa nükleer enerjiye dayalı elektrik enerjisi ihracatçısıdır ve Orta Avrupa ülkelerinin birçoğunun elektrik enerjisi ihtiyacını karşılamaktadır. Japonya da, 54 adet nükleer santral çalışmakta olup, iki reaktöründe inşası devam etmektedir. 13 adet nükleer reaktöründe sipariş aşamasına geldiği Japonya da, nükleer enerji, önemli bir alternatif enerji olarak değerlendirilmektedir. Petrol fiyatlarındaki artışla birlikte enerji krizine sürüklenen dünyamızda, nükleer enerji kullanımına ara vermeyi plânlayan birçok gelişmiş, çevreci ülke, nükleer enerjiyi yeniden kullanma yönünde enerji politika ve stratejileri geliştirmeye başlamıştır. Dünyanın en büyük elektrik ithalatçısı ve nükleer santralsiz tek büyük Avrupa ülkesi İtalya, nükleer santral kurmak için çalışmalara başlamıştır. Doğalgaza giderek bağımlılığı artmakta olan İngiltere, nükleer enerjiyi enerji politikalarının temeline yerleştirmeyi plânlamaktadır. Güney Afrika Cumhuriyeti, Fransa ve Finlandiya yeni tip reaktörlerin inşası için girişimde bulunmaktadır. Brezilya, hidroelektrik santrallerinin yanında nükleer enerjiyi kullanacak yeni enerji politikaları belirlemektedir. Rusya, iç ve dış pazara yönelik nükleer enerji teknolojisini geliştirme yönünde çalışmaktadır. Dünya nüfusunun yüzde 40 ına sâhip Çin ve Hindistan ise daha iddialı nükleer enerji politikalarına sâhiptirler. Çin ve Hindistan 2050 yılına kadar 250 adet nükleer santrale sâhip olmayı hedeflemişlerdir. 5 / 12

6 Nükleer Santraller ve Atmosfere Verdikleri Gaz Emisyonları Nükleer güç santralleri işletme sırasında atmosfere kirletici gazlar bırakmazlar. Buna karşılık, kömür, petrol ya da doğalgaz gibi fosil yakıtlarla çalışan termik elektrik üretim santrallerinin çevreye pekçok zarar verdigi tespit edilmiştir. Fosil yakıtların yanabilmesi için Oksijen e ihtiyaç vardır. Yanma işlemi sonucunda, Karbondioksit (CO2), Azotoksitler ( ), Kükürtdioksit ( ) gibi gazlar oluşmakta ve bunlar santralin bacasından atmosfere atılmaktadır. Kyoto Protokolü ne taraf olan ülkeler, emisyonlarını yıllarında 1990 yılı seviyesinin yüzde 5,2 altına çekmeyi hedeflemekte ve yenilenebilir enerji kaynakları için araştırma-geliştirme çalışmalarını hızlandırmayı düşünmektedirler. Çeşitli enerji üretim zincirlerinden elektrik üretimi başına düşen Karbondioksit emisyon miktarları açısından değerlendirme yapıldığında 1 kwattsaat enerji elde edebilmek için kömürde gram, petrolde gram, doğal gazda gram Karbondioksit emisyonu atmosfere verilirken, bu değer nükleerde gram aralığına düşmektedir. Nükleer Enerji ve Radyasyon Riski Nükleer enerji, pek çok ülkede radyasyon riski nedeniyle engellemelerle karşı karşıya kalmıştır. Nükleer teknolojide risk değerlendirmeleri, analitik ve istatistiksel metotlarla yapılırken, kamuoyunun risk algılaması duygusal ve taraflı düşüncelere dayanmaktadır. Doğal ve yapay radyasyon kaynaklarından alınan radyasyon farklı faktörlere bağlı olarak 0,5 msv/yıl (msv:radyasyon ışınımını gösteren bir birimdir) ile 1,5 msv/yıl arasında değişmektedir. ABD, kendi vatandaşları için sürekli alınan doğal ve yapay radyasyonun izin verilen toplam ortalama dozunu 1,8 msv/yıl 6 / 12

7 olarak tespit etmiştir. Doğal ve yapay radyasyon kaynaklarından alınan sürekli ortalama etkin doz 2,4 msv/yıl düzeyindedir. Normal işletme şartlarındaki nükleer güç santralinin toplam doza katkısı ise 0,001-0,01 msv/yıl seviyesindedir. Diğer bir ifâdeyle sıfıra yakındır. Dünya Sağlık Örgütü (WHO), sürekli alınan doğal ve yapay radyosyon üst limitini 5 msv/yıl olarak belirlemiştir. ABD nde faaliyette bulunan 104 nükler santral ve diğer nükleer endüstrinin bir kişiye yüklediği fazladan doz 0,001 msv/yıl olmasına rağmen, MWe gücündeki kömürle çalışan bir termik santralin (yaklaşık Afşin-Elbistan termik santralimiz düşünülebilir) bacasından çıkan radyoaktif partiküllerin bir kişiye yüklediği fazladan doz 0,004 msv/yıl dır. Burada önemli olan, ABD ndeki sâdece nükleer santrallerin değil, tıpta, tarımda, sanayideki tüm nükleer uygulamaların bir kişiye fazladan yüklediği doz, tek başına Afşin-Elbistan termik santralinin bir kişiye yüklediği fazladan dozun dörtte biri kadardır. Diğer taraftan, ABD de MW kurulu güçte, 104 nükleer santralin olduğu da önemli bir gerçek olarak karşımızda durmaktadır. Nükleer Enerji ve Güvenlik Günümüzde temiz ve güvenli nükleer enerji için önemli çalışmalar yapılmaktadır. Uzun yıllar önce yaşanmış olan Three Mile Island ve Çernobil kazaları, halk üzerinde negatif izlenim ve endişelere neden olmuştur yılında yaşanan Three Mile Island kazasında, herhangi bir can kaybı yaşanmaması ve çevreye doğal yaşamı tehlikeye sokacak oranlarda radyasyon verilmeyişi, 26 yıl önce nükleer güvenliğin geldiği boyutu göstermesi açısından önemlidir. Çernobil kazası ise reaktör tasarımındaki hatalarla, güvenlik sistemlerinin devreden çıkarılması, işletme kurallarının dikkate alınmaması ve reaktörün kararsız duruma getirilmesi gibi bir dizi insan hatası sonucu meydana gelmiştir. Diğer önemli bir nokta da; Çernobil kazası, elektrik üretim sürecinde değil, nükleer güvenlik kural ve 7 / 12

8 gereklerine uygun olmayan şartlarda yapılan bir deney sırasında meydana gelmiştir. Günümüzde işletilmekte olan modern nükleer santrallerin, nükleer güvenlik açısından en kötü durum olan, reaktör kalbi erime olasılığı, bir reaktör işletim yılında, yaklaşık olarak de bir ile da bir arasında değişmektedir. Nükleer teknolojideki gelişmelerle birlikte, üzerinde çalışılan yeni güvenlik uygulamaları, reaktör/yıllık teknik deneyimle, geçmişte yaşanılan kazalarıda dikkate alarak ciddî güvenlik parametreleri oluşturulmuş ve uygulamaya alınmıştır. Nükleer santrallerde, Three Mile Islands ve Çernobil kazaları dışında büyük kaza yaşanmaması, nükleer enerjinin güvenilir bir teknoloji olduğu gerçeğini gölgede bırakmamalıdır. Nükleer Atıklar Nükleer enerji santralleri, radyoaktif atıklar ve radyasyon sızıntısı açısından değerlendirildiğinde, çevresel etkilerinin çok düşük olduğu görülmektedir. Nükleer enerjiden kaynaklanan radyoaktif atıklar, kontrollü olarak depolandıkları için çevre açısından herhangi bir tehlike oluşturmamaktadırlar. Nükleer atıkların depolanması teknolojisi günümüzde kullanılmaktadır. Yakın gelecekte de, başta ABD olmak üzere, nükleer teknolojide gelişmiş ülkelerde, nihâî atık depolama teknolojisi uygulamalarına geçilmesi beklenmektedir. Dünyada teknolojik olarak çözülmüş olan nükleer atık problemi, çözümsüz gibi gösterilerek, nükleer enerjiye karşı kamuoyu oluşturulması hedeflenmektedir. Gelişen teknoloji, nükleer atıkları bir çevre problemi olmaktan kurtarmıştır. Ülkemizde kurulacak olan bir nükleer santralin yüksek radyoaktivite içeren yıllık kullanılmış yakıt miktarı yaklaşık 30 ton seviyesinde olacaktır. Diğer bir ifâdeyle, bir nükleer santralin ömrü boyunca üreteceği yüksek radyoaktiviteye sâhip kullanılmış yakıt yaklaşık ton dur. Eğer, bu atıklar yeniden işlemeye tâbi tutulacak olursa bu santralin ömrü boyunca (40 50 yıl) üreteceği atık, yaklaşık 8 / 12

9 olarak 200 m3 civarındadır. Önemli olan bu atığın bağımsız bir denetleme otoritesinin de gözetimi altında güvenilir bir şekilde depolanabilmesidir ve günümüz teknolojisi bunu başarabilecek düzeydedir. Buna karşılık, MW gücünde bir kömür santrali yılda; 6,5 milyon ton CO2, 300 bin ton kül, 4 bin ton NOx ve 400 ton ağır metali çevreye bırakmaktadır. Nükleer Enerji Santrallerinin Ekonomisi Nükleer enerji ekonomik açıdan değerlendirildiğinde, nükleer santralin işletmede kaldığı dönem boyunca, işletme maliyetinin çok fazla değişmediği görülmektedir. Nükleer santrallerde, inşaat süresinin uzun (5-7 yıl) ve güvenlik harcamalarının yüksek olması ilk yatırım maliyetini arttırmaktadır. Fakat, nükleer santrallerde, işletme ve yakıt maliyeti yüksek değildir. Yapılan çalışmalarda, nükleer santrallerde ilk yatırım maliyetinin toplam maliyet içerisindeki payının yüzde seviyelerinde olduğu, doğal gaz yakıtlı kombine çevrim santrallerinde ise bu oranın yüzde 20 olduğu bulunmuştur. Buna karşılık, elektrik üretim maliyeti içerisinde yakıtın payı nükleer santrallerde yüzde 15 in altında iken, doğalgaz yakıtlı kombine çevrim santrallerinde ise bu oran yüzde 60 ın üzerindedir. Dolayısıyla, doğalgaz kullanılarak yapılan elektrik üretiminin, doğalgaz fiyatlarındaki âni değişimlere aşırı derecede bağımlı olduğu ortaya çıkmaktadır. Doğal gaz, kömür gibi fosil yakıtların birim fiyatı iki katına çıktığında, termal santrallerden üretilen elektriğin maliyeti yüzde 60 oranında artarken, nükleer yakıtın fiyatı aynı oranda arttığında nükleer santrallerden elde edilen elektrik üretiminin maliyeti maksimum yüzde 15 artış gösterecektir. Dolayısıyla, nükleer santrallerde üretilen elektriğin maliyeti, yakıt fiyatına aşırı derecede bağımlılık göstermemektedir. Bu özelliğiyle nükleer santraller, piyasalardaki yakıt fiyatı değişikliklerine karşı bir güvence olarak enerji portföyünde önemli bir yer tutmaktadır. Doğalgaz, kömür gibi enerji yoğunluğu daha düşük olan kaynaklar için elektrik üretimi sırasında oluşabilecek yakıt fiyatlarındaki dalgalanmalar santral işletmecisini çok fazla etkileyecektir. Buna karşılık, nükleer yakıt fiyatlarında yüksek artış beklenmemektedir ve olabilecek artışlarda üretim 9 / 12

10 maliyetlerini çok fazla etkilemeyecektir. Ana para sıkıntısı çeken ülkelerde, nükleer enerji, ilk yatırım maliyetinin yüksek olması nedeniyle, uzun vadede ekonomik avantajlarına rağmen tercih edilemeyen bir enerji alternatifi olmuştur. Nükleer enerjinin, diğer santrallerle ekonomik açıdan rekabet edebilmesi için ilk yatırım maliyetini azaltmak amacıyla, standart veya tek tip santral kurma politikasının oluşturulması gereklidir. Böylece, projelendirme ve lisanslama maliyeti düşürülebilecektir. Türkiye İçin Nükleer Enerji Gelişmiş ülkelerin uyguladıkları enerji politikaları, ülkemizin sanayileşmesi ve ekonomik olarak kalkınabilmesi için nükleer santrallerin kurulmasını ihtiyaçtan çok bir zorunluluk hâline getirmiştir. Son 20 yılda sanayileşme ve büyümede atağa geçmiş olan Çin in 15, Güney Kore nin 19, Hindistan ın 14, İspanya nın 9, İsviçre nin 5 reaktörü olduğu dikkate alındığında, sanayileşmenin ucuz ve dışa bağımlı olmayan enerjiden geçtiği sonucuyla karşılaşılmaktadır. Çin in 4, Hindistan ın 8, Kore nin de 1 adet nükleer reaktörünün inşasının devam ettiği göz önüne alınırsa, sürdürülebilir büyüme hedefinde, ucuz ve yakıt fiyatlarına aşırı derecede bağımlı olmayan nükleer enerjinin önemi ortaya çıkmaktadır. Dünyanın en pahalı enerjilerinden birisini kullanan ülkemizde, sürekli olarak artan petrol ve doğalgaz ithalatı, enerji açısından dışa bağımlılığımız, nükleer enerji alternatifinin değerlendirilmesini de daha yoğun olarak gündeme taşımaktadır. Enerji Bakanlığı tarafından, 2015 yılında, elektrik tüketimizin yüzde 8-10 unu karşılayacak üç adet nükleer santral kurulması plânlanmaktadır. İnşaatı yılan hikâyesine dönen Akkuyu da ki nükleer santralin faaliyete geçirilememesinin 10 / 12

11 yanında, 2000 yılında yaşanan ekonomik krizle birlikte, kısa vadeli olarak daha çabuk elektrik enerjisi üretilebilmek için politika değişikliği yapılması, ülkemizde elektrik üretimi için yoğun olarak doğalgaz kullanımını da beraberinde getirmiştir. Uygulanan bu yanlış enerji politikası sonucunda, hızla kurulan doğalgazlı kombine çevrim santralleri, kısa vadede elektrik enerjisi ihtiyacımızın karşılanmasına yardımcı olsa da, doğal gaz tedariğinde yapılan yanlış anlaşmalarla, uzun vadede ülkemize çok daha pahalıya mal olacak yatırımlar olmaya başlamıştır. Petrol fiyatlarındaki artışa endekslenmiş olan doğal gaz fiyatlarındaki artışla, gerek halkımız, gerekse sanayicimiz uluslararası fiyatların üzerinde elektrik kullanmak durumunda kalmıştır. Türkiye nin bu enerji cenderesinden kurtulabilmesi için 2015 yılından itibaren MW gücündeki nükleer santrallerin devreye alınması yönünde ortaya konan irade geç kalınmış, ancak olumlu bir gelişmedir. Nükleer enerji, diğer enerji üretim alternatiflerine göre enerji ithalatını önleyen ve dışa bağımlılığı azaltan bir alternatiftir. Bu özelliğiyle de, diğer yakıt türleri üzerinde fiyat istikrarının oluşturulabilmesi için kullanılabilmektedir. On yıllık nükleer yakıtı alıp, depolama şansı bulunmaktadır. Fakat, on yıllık petrol, doğal gaz ve kömürü depolama şansı yoktur. Bu nedenle nükleer enerji, gelişen ve yoğun enerji talebi olan ülkemizin, uluslararası piyasalardaki yakıt fiyatlarındaki değişikliklerden en az zarar görmesi ve ülke çıkarlarının korunabilmesi için de gereklidir. Gelişmekte olan ülkemizde, gelişmenin sürdürülebilir olması için öncelikli olarak enerji ihtiyacı problemi çözülmelidir. Ülkemizin kısıtlı ve ithalata dayalı enerji kaynakları nedeniyle, yüksek teknoloji ve çevreci enerji üretimi olan nükleer enerjiye geçmesi gereklidir. Dünyada bu kadar yaygın olarak kullanımı bulunan nükleer enerjinin, ülkemizde henüz kullanılmaya başlanmaması, yakın gelecekte büyük bir enerji darboğazına neden olabilecektir. Ülkemiz açısından nükleer enerji, enerji problemlerimiz için tek çözüm değildir, ancak çözümün önemli bir parçası olduğu da unutulmamalıdır. Enerji portföyümüz içerisinde nükleer enerji mutlaka bulunmalıdır. 11 / 12

12 Kaynak: Dergisi 71. sayı 12 / 12

NÜKLEER ENERJİ. Dr. Abdullah ZARARSIZ TMMOB-Fizik Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı

NÜKLEER ENERJİ. Dr. Abdullah ZARARSIZ TMMOB-Fizik Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı NÜKLEER ENERJİ Dr. Abdullah ZARARSIZ TMMOB-Fizik Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı Dünyada Elektrik Enerjisi Üretimi (2005) Biyomas ve atık: %1,3 Nükleer: %16,5 Kömür: %38,8 Diğer yenilenebilir:

Detaylı

Enerji ve İklim Haritası

Enerji ve İklim Haritası 2013/2 ENERJİ İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Enerji ve Çevre Yönetimi Dairesi Başkanlığı Enerji ve İklim Haritası Uzm. Yrd. Çağrı SAĞLAM 22.07.2013 Redrawing The Energy Climate Map isimli kitabın çeviri özetidir.

Detaylı

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARIMIZ VE ELEKTRİK ÜRETİMİ. Prof. Dr. Zafer DEMİR --

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARIMIZ VE ELEKTRİK ÜRETİMİ. Prof. Dr. Zafer DEMİR -- YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARIMIZ VE ELEKTRİK ÜRETİMİ Prof. Dr. Zafer DEMİR -- zaferdemir@anadolu.edu.tr Konu Başlıkları 2 Yenilenebilir Enerji Türkiye de Politikası Türkiye de Yenilenebilir Enerji Teşvikleri

Detaylı

Doç. Dr. Mehmet Azmi AKTACİR HARRAN ÜNİVERSİTESİ GAP-YENEV MERKEZİ OSMANBEY KAMPÜSÜ ŞANLIURFA. Yenilenebilir Enerji Kaynakları

Doç. Dr. Mehmet Azmi AKTACİR HARRAN ÜNİVERSİTESİ GAP-YENEV MERKEZİ OSMANBEY KAMPÜSÜ ŞANLIURFA. Yenilenebilir Enerji Kaynakları Doç. Dr. Mehmet Azmi AKTACİR HARRAN ÜNİVERSİTESİ GAP-YENEV MERKEZİ OSMANBEY KAMPÜSÜ ŞANLIURFA 2018 Yenilenebilir Enerji Kaynakları SUNU İÇERİĞİ 1-DÜNYADA ENERJİ KAYNAK KULLANIMI 2-TÜRKİYEDE ENERJİ KAYNAK

Detaylı

ENERJİ KAYNAKLARI ve TÜRKİYE DİYARBAKIR TİCARET VE SANAYİ ODASI

ENERJİ KAYNAKLARI ve TÜRKİYE DİYARBAKIR TİCARET VE SANAYİ ODASI ENERJİ KAYNAKLARI ve TÜRKİYE DİYARBAKIR TİCARET VE SANAYİ ODASI ENERJİ KAYNAKLARI ve TÜRKİYE Türkiye önümüzdeki yıllarda artan oranda enerji ihtiyacı daha da hissedecektir. Çünkü,ekonomik kriz dönemleri

Detaylı

TÜRKIYE NİN MEVCUT ENERJİ DURUMU

TÜRKIYE NİN MEVCUT ENERJİ DURUMU TÜRKIYE NİN MEVCUT ENERJİ DURUMU Zinnur YILMAZ* *Cumhuriyet Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, SİVAS E-mail: zinnuryilmaz@cumhuriyet.edu.tr, Tel: 0346 219 1010/2476 Özet Yüzyıllardan

Detaylı

Enervis H o ş g e l d i n i z Ekim 2015

Enervis H o ş g e l d i n i z Ekim 2015 Enervis H o ş g e l d i n i z Ekim 2015 Dünya Enerji Genel Görünümü Genel Görünüm Dünya Birincil Enerji Tüketimi 2013-2035 2013 2035F Doğalgaz %24 Nükleer %4 %7 Hidro %2 Yenilenebilir Petrol %33 Kömür

Detaylı

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI ENERJİ Artan nüfus ile birlikte insanların rahat ve konforlu şartlarda yaşama arzuları enerji talebini sürekli olarak artırmaktadır. Artan enerji talebini, rezervleri sınırlı

Detaylı

ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI

ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI KONULAR 1-Güneş Enerjisi i 2-Rüzgar Enerjisi 4-Jeotermal Enerji 3-Hidrolik Enerji 4-Biyokütle Enerjisi 5-Biyogaz Enerjisi 6-Biyodizel Enerjisi 7-Deniz Kökenli Enerji 8-Hidrojen

Detaylı

ENERJİ ALTYAPISI ve YATIRIMLARI Hüseyin VATANSEVER EBSO Yönetim Kurulu Sayman Üyesi Enerji ve Enerji Verimliliği Çalışma Grubu Başkanı

ENERJİ ALTYAPISI ve YATIRIMLARI Hüseyin VATANSEVER EBSO Yönetim Kurulu Sayman Üyesi Enerji ve Enerji Verimliliği Çalışma Grubu Başkanı ENERJİ ALTYAPISI ve YATIRIMLARI Hüseyin VATANSEVER EBSO Yönetim Kurulu Sayman Üyesi Enerji ve Enerji Verimliliği Çalışma Grubu Başkanı İZMİR BÖLGESİ ENERJİ FORUMU 1 Kasım 2014/ İzmir Mimarlık Merkezi FOSİL

Detaylı

RÜZGAR ENERJĐSĐ. Erdinç TEZCAN FNSS

RÜZGAR ENERJĐSĐ. Erdinç TEZCAN FNSS RÜZGAR ENERJĐSĐ Erdinç TEZCAN FNSS Günümüzün ve geleceğimizin ekmek kadar su kadar önemli bir gereği; enerji. Son yıllarda artan dünya nüfusu, modern hayatın getirdiği yenilikler, teknolojinin gelişimi

Detaylı

Yenilenebilir olmayan enerji kaynakları (Birincil yahut Fosil) :

Yenilenebilir olmayan enerji kaynakları (Birincil yahut Fosil) : Günümüzde küresel olarak tüm ülkelerin ihtiyaç duyduğu enerji, tam anlamıyla geçerlilik kazanmış bir ölçüt olmamakla beraber, ülkelerin gelişmişlik düzeylerini gösteren önemli bir kriterdir. İktisadi olarak

Detaylı

ENERJİ ÜRETİMİ VE ÇEVRESEL ETKİLERİ

ENERJİ ÜRETİMİ VE ÇEVRESEL ETKİLERİ ENERJİ ÜRETİMİ VE ÇEVRESEL ETKİLERİ Prof. Dr. Ferruh Ertürk Doç. Dr. Atilla Akkoyunlu Çevre Yük. Müh. Kamil B. Varınca 31 Mart 2006 İstanbul İçindekiler İÇİNDEKİLER...İ ÇİZELGELER LİSTESİ...İİİ ŞEKİLLER

Detaylı

KÜRESEL ISINMA ve ENERJİ POLİTİKALARI. Özgür Gürbüz Yeşiller Enerji Çalışma Grubu 8 Ekim 2006 - İstanbul

KÜRESEL ISINMA ve ENERJİ POLİTİKALARI. Özgür Gürbüz Yeşiller Enerji Çalışma Grubu 8 Ekim 2006 - İstanbul KÜRESEL ISINMA ve ENERJİ POLİTİKALARI Özgür Gürbüz Yeşiller Enerji Çalışma Grubu 8 Ekim 2006 - İstanbul Sera gazları ve kaynakları Kyoto Protokolü tarafından belirtilen 6 sera gazı: Karbon dioksit (CO

Detaylı

Nükleer Teknoloji Tarihçesi, Gelişimi ve Elektrik Üretimi. Dr. Halil DEMİREL

Nükleer Teknoloji Tarihçesi, Gelişimi ve Elektrik Üretimi. Dr. Halil DEMİREL Nükleer Teknoloji Tarihçesi, Gelişimi ve Elektrik Üretimi Dr. Halil DEMİREL Nükleer Teknoloji Tarihçesi ve Gelişimi (1) Zincirleme reaksiyondan kontrollü olarak enerji üretebilen ilk düzenek CP-1, Chicago

Detaylı

Ülkemizde Elektrik Enerjisi:

Ülkemizde Elektrik Enerjisi: Karadeniz Teknik Üniversitesi Elektrik-Elektronik-Bilgisayar Bilim Kolu Eğitim Seminerleri Dizisi 6 Mart 8 Mayıs 22 Destekleyen Kuruluşlar: Karadeniz Teknik Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği

Detaylı

NÜKLEER ENERJİ GERÇEĞİ. Serdar İSKENDER Türkiye Teknik Elemanlar Vakfı (TÜTEV) Enerji Danışmanı, Makina Yük. Müh.

NÜKLEER ENERJİ GERÇEĞİ. Serdar İSKENDER Türkiye Teknik Elemanlar Vakfı (TÜTEV) Enerji Danışmanı, Makina Yük. Müh. NÜKLEER ENERJİ GERÇEĞİ Serdar İSKENDER Türkiye Teknik Elemanlar Vakfı (TÜTEV) Enerji Danışmanı, Makina Yük. Müh. Gelişmekte olan ülkelerdeki hızlı nüfus artışı ve sanayileşme, enerjiye olan talebin hızla

Detaylı

Yakın n Gelecekte Enerji

Yakın n Gelecekte Enerji Yakın n Gelecekte Enerji Doç.Dr.Mustafa TIRIS Enerji Enstitüsü Müdürü Akademik Forum 15 Ocak 2005 Kalyon Otel, İstanbul 1 Doç.Dr.Mustafa TIRIS 1965 Yılı nda İzmir de doğdu. 1987 Yılı nda İTÜ den Petrol

Detaylı

KÖMÜRÜN ENERJİDEKİ YERİ

KÖMÜRÜN ENERJİDEKİ YERİ KÖMÜRÜN ENERJİDEKİ YERİ Prof. Dr. Güven ÖNAL Yurt Madenciliğini Geliştirme Vakfı 1 Sunumun Ana Konuları Dünya da Kömür ve Enerji Türkiye nin Kömür Rezervleri ve Üretimi Türkiye nin Enerji Durumu Yerli

Detaylı

İÇİNDEKİLER SUNUŞ... XIII 1. GENEL ENERJİ...1

İÇİNDEKİLER SUNUŞ... XIII 1. GENEL ENERJİ...1 İÇİNDEKİLER SUNUŞ... XIII 1. GENEL ENERJİ...1 1.1. Dünya da Enerji...1 1.1.1. Dünya Birincil Enerji Arzındaki Gelişmeler ve Senaryolar...1 1.2. Türkiye de Enerji...4 1.2.1. Türkiye Toplam Birincil Enerji

Detaylı

Dünyada Enerji Görünümü

Dünyada Enerji Görünümü 22 Ocak 2015 Dünyada Enerji Görünümü Gelir ve nüfus artışına paralel olarak dünyada birincil enerji talebi hız kazanmaktadır. Özellikle OECD dışı ülkelerdeki artan nüfusun yanı sıra, bu ülkelerde kentleşme

Detaylı

İÇİNDEKİLER TABLO VE ŞEKİLLER...

İÇİNDEKİLER TABLO VE ŞEKİLLER... İÇİNDEKİLER TABLO VE ŞEKİLLER...4 1.Yönetici Özeti... 11 2.Giriş... 12 3.Sektörel Analiz... 13 3.1 Birincil Enerji Kaynaklarına Bakış...13 3.1.1 Kömür... 13 3.1.1.1 Dünya da Kömür... 14 3.1.1.1.1 Dünya

Detaylı

ELEKTRİK ve PLANLAMA 21. YÜZYILDA PLANLAMAYI DÜŞÜNMEK. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Cengiz GÖLTAŞ 14 Mayıs 2011

ELEKTRİK ve PLANLAMA 21. YÜZYILDA PLANLAMAYI DÜŞÜNMEK. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Cengiz GÖLTAŞ 14 Mayıs 2011 ELEKTRİK ve PLANLAMA 21. YÜZYILDA PLANLAMAYI DÜŞÜNMEK Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Cengiz GÖLTAŞ 14 Mayıs 2011 TÜRKİYE DE ELEKTRİK ENERJİSİ KURULU GÜCÜ (Nisan 2011) TERMİK - İTHAL KÖMÜR

Detaylı

4. Ünite 2. Konu Enerji Kaynakları. A nın Yanıtları

4. Ünite 2. Konu Enerji Kaynakları. A nın Yanıtları ENERJİ KAYNAKLARI 1 4. Ünite 2. Konu Enerji Kaynakları A nın Yanıtları 1. Günümüzde kullanılan nin maliyetinin düşük, çevreye zarar vermeyen... yenilenebilir ve güvenli olmasına önem verilmektedir. 12.

Detaylı

RÜZGAR ENERJİSİ. Cihan DÜNDAR. Tel: Faks :

RÜZGAR ENERJİSİ. Cihan DÜNDAR. Tel: Faks : RÜZGAR ENERJİSİ Cihan DÜNDAR Tel: 312 302 26 88 Faks : 312 361 20 40 e-mail :cdundar@meteor.gov.tr Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü A r a ş t ı r m a Ş u b e M ü d ü r l ü ğ ü Enerji Kullanımının

Detaylı

AR& GE BÜLTEN Yılına Girerken Enerji Sektörü Öngörüleri

AR& GE BÜLTEN Yılına Girerken Enerji Sektörü Öngörüleri 2006 Yılına Girerken Enerji Sektörü Öngörüleri Nurel KILIÇ Dünya da ve Türkiye de ulusal ve bölgesel enerji piyasaları, tarihin hiçbir döneminde görülmediği kadar ticaret, rekabet ve yabancı yatırımlara

Detaylı

Yenilebilir Enerji Kaynağı Olarak Rüzgar Enerjisi

Yenilebilir Enerji Kaynağı Olarak Rüzgar Enerjisi Yenilebilir Enerji Kaynağı Olarak Rüzgar Enerjisi İbrahim M. Yağlı* Enerji üretiminde Rüzgar Enerjisinin Üstünlükleri Rüzgar enerjisinin, diğer enerji üretim alanlarına göre, önemli üstünlükleri bulunmaktadır:

Detaylı

2014 YILI EYLÜL AYI TÜRKİYE DERİ VE DERİ ÜRÜNLERİ İHRACATI DEĞERLENDİRMESİ

2014 YILI EYLÜL AYI TÜRKİYE DERİ VE DERİ ÜRÜNLERİ İHRACATI DEĞERLENDİRMESİ DERİ VE DERİ MAMULLERİ SEKTÖRÜ 2014 EYLÜL AYLIK İHRACAT BİLGİ NOTU İİTKİİB GENEL SEKRETERLİİĞİİ AR & GE VE MEVZUAT ŞUBESİİ Ekiim 2014 2014 YILI EYLÜL AYI TÜRKİYE DERİ VE DERİ ÜRÜNLERİ İHRACATI DEĞERLENDİRMESİ

Detaylı

Dünyada Enerji Görünümü

Dünyada Enerji Görünümü 09 Nisan 2014 Çarşamba Dünyada Enerji Görünümü Dünyada, artan gelir ve nüfus artışına paralel olarak birincil enerji talebindeki yükseliş hız kazanmaktadır. Nüfus artışının özellikle OECD Dışı ülkelerden

Detaylı

İZMİR İLİ ENERJİ TESİSLERİNİN ÇEVRESEL ETKİLERİ (Aliağa Bölgesi) TMMOB Çevre Mühendisleri Odası İzmir Şubesi

İZMİR İLİ ENERJİ TESİSLERİNİN ÇEVRESEL ETKİLERİ (Aliağa Bölgesi) TMMOB Çevre Mühendisleri Odası İzmir Şubesi İZMİR İLİ ENERJİ TESİSLERİNİN ÇEVRESEL ETKİLERİ (Aliağa Bölgesi) TMMOB Çevre Mühendisleri Odası İzmir Şubesi Giriş Sanayi devriminin gerçekleşmesi ile birlikte; üretimde enerji talebi artmış, sermaye sınıfı

Detaylı

ÜLKEMİZDE ENERJİ ARZ GÜVENLİĞİ VE ALINAN TEDBİRLER

ÜLKEMİZDE ENERJİ ARZ GÜVENLİĞİ VE ALINAN TEDBİRLER ÜLKEMİZDE ENERJİ ARZ GÜVENLİĞİ VE ALINAN TEDBİRLER DÜNYA & TÜRKİYE ENERJİ TALEBİ Dünya Enerji Talebi Değişimi (02-14) Türkiye Birincil Enerji Talebi (Milyon TEP) 76% 33% 1% -8% 77 61% 124 OECD Dışı Dünya

Detaylı

Türkiye nin Enerji Politikalarına ve Planlamasına Genel Bakış

Türkiye nin Enerji Politikalarına ve Planlamasına Genel Bakış Türkiye nin Enerji Politikalarına ve Planlamasına Genel Bakış Yrd. Doç. Dr. Vedat GÜN Enerji Piyasası İzleme ve Arz Güvenliği Daire Başkanı Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı 28-29-30 Haziran 2007, EMO-İÇEF,

Detaylı

Çevre Biyolojisi II BYL 118 Hacettepe Üniv. Biyoloji Bölümü

Çevre Biyolojisi II BYL 118 Hacettepe Üniv. Biyoloji Bölümü Çevre Biyolojisi II BYL 118 Hacettepe Üniv. Biyoloji Bölümü lisans dersi Enerji, Yenilenebilir ve Yenilenemez enerji kaynakları Çağatay Tavşanoğlu Hacettepe Üniv., Biyoloji Böl., Ekoloji Anabilim Dalı

Detaylı

SANAYĠ KAYNAKLI HAVA KĠRLĠLĠĞĠ KONTROLÜ

SANAYĠ KAYNAKLI HAVA KĠRLĠLĠĞĠ KONTROLÜ SANAYĠ KAYNAKLI HAVA KĠRLĠLĠĞĠ KONTROLÜ İsken Sugözü Termik Santrali Adana Türkiye de 200 binin üzerinde iģletme, 70 bin dolayında üretim/sanayi iģletmesi bulunmaktadır. Bunlar arasında; Enerji tesisleri

Detaylı

Nükleer Enerji Santrali Nedir? Yararları ve Zararları

Nükleer Enerji Santrali Nedir? Yararları ve Zararları Nükleer Enerji Santrali Nedir? Yararları ve Zararları Nükleer enerji santrali, bilinenin aksine daha az zararlı olup termik ve hidroelektrik santrallerin çevreye verdiği zarardan daha az zarar vermektedir.

Detaylı

KÜRESELLEŞEN DÜNYA GERÇEKLERİ TÜRKİYE NİN ENERJİ GÖRÜNÜMÜ VE TEMİZ TEKNOLOJİLER

KÜRESELLEŞEN DÜNYA GERÇEKLERİ TÜRKİYE NİN ENERJİ GÖRÜNÜMÜ VE TEMİZ TEKNOLOJİLER KÜRESELLEŞEN DÜNYA GERÇEKLERİ TÜRKİYE NİN ENERJİ GÖRÜNÜMÜ VE TEMİZ TEKNOLOJİLER Prof.Dr. Hasancan OKUTAN İTÜ Kimya Mühendisliği Bölümü okutan@itu.edu.tr 18 Haziran 2014 İTÜDER SOMA dan Sonra: Türkiye de

Detaylı

Türkiye nin Elektrik Üretimi ve Tüketimi

Türkiye nin Elektrik Üretimi ve Tüketimi Türkiye nin Elektrik Üretimi ve Tüketimi -Çimento Sanayinde Enerji Geri Kazanımı Prof. Dr. İsmail Hakkı TAVMAN Dokuz Eylül Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü Enerji Kaynakları Kullanışlarına Göre

Detaylı

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI VE ÇEVRE MEVZUATI

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI VE ÇEVRE MEVZUATI YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI VE ÇEVRE MEVZUATI Dr. Gülnur GENÇLER ABEŞ Çevre Yönetimi ve Denetimi Şube Müdürü Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü 06/02/2016 YENİLENEBİLİR ENERJİ NEDİR? Sürekli devam eden

Detaylı

Dünya Enerji Görünümü Dr. Fatih Birol Baş Ekonomist, Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) İstanbul, 20 Aralık 2013

Dünya Enerji Görünümü Dr. Fatih Birol Baş Ekonomist, Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) İstanbul, 20 Aralık 2013 Dünya Enerji Görünümü 2013 Dr. Fatih Birol Baş Ekonomist, Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) İstanbul, 20 Aralık 2013 Günümüzde dünyanın enerji görünümü Enerji sektöründeki bazı ezberler bozuluyor. Ülkelerin

Detaylı

Kömür, karbon, hidrojen, oksijen ve azottan oluşan, kükürt ve mineral maddeler içeren, fiziksel ve kimyasal olarak farklı yapıya sahip bir maddedir.

Kömür, karbon, hidrojen, oksijen ve azottan oluşan, kükürt ve mineral maddeler içeren, fiziksel ve kimyasal olarak farklı yapıya sahip bir maddedir. KÖMÜR NEDİR? Kömür, bitki kökenli bir maddedir. Bu nedenle ana elemanı karbondur. Bitkilerin, zamanla ve sıcaklık-basınç altında, değişim geçirmesi sonunda oluşmuştur. Kömür, karbon, hidrojen, oksijen

Detaylı

World Energy Outlook Dr. Fatih BİROL UEA Baş Ekonomisti İstanbul, 1 Aralık 2011

World Energy Outlook Dr. Fatih BİROL UEA Baş Ekonomisti İstanbul, 1 Aralık 2011 World Energy Outlook 2011 Dr. Fatih BİROL UEA Baş Ekonomisti İstanbul, 1 Aralık 2011 Bağlam: halihazırda yeterince kaygı verici olan eğilimlere yeni zorluklar ekleniyor Ekonomik kaygılar dikkatleri enerji

Detaylı

KÜRESELLEŞEN DÜNYA GERÇEKLERİ TÜRKİYE NİN ENERJİ GÖRÜNÜMÜ VE TEMİZ TEKNOLOJİLER

KÜRESELLEŞEN DÜNYA GERÇEKLERİ TÜRKİYE NİN ENERJİ GÖRÜNÜMÜ VE TEMİZ TEKNOLOJİLER KÜRESELLEŞEN DÜNYA GERÇEKLERİ TÜRKİYE NİN ENERJİ GÖRÜNÜMÜ VE TEMİZ TEKNOLOJİLER Prof.Dr. Hasancan OKUTAN İTÜ Kimya Mühendisliği Bölümü okutan@itu.edu.tr 24 Ekim 2014 29. Mühendislik Dekanları Konseyi Toplantısı

Detaylı

BİYOKÜTLE ENERJİ SANTRALİ BİOKAREN ENERJİ

BİYOKÜTLE ENERJİ SANTRALİ BİOKAREN ENERJİ BİYOKÜTLE ENERJİ SANTRALİ BİOKAREN ENERJİ BİYOKÜTLE SEKTÖRÜ Türkiye birincil enerji tüketimi 2012 yılında 121 milyon TEP e ulaşmış ve bu rakamın yüzde 82 si ithalat yoluyla karşılanmıştır. Bununla birlikte,

Detaylı

SAĞLIK SEKTÖRÜ RAPORU

SAĞLIK SEKTÖRÜ RAPORU SAĞLIK SEKTÖRÜ RAPORU İçindekiler DÜNYA ÜRETİMİ... 3 DÜNYA TİCARETİ... 4 TÜRKİYE DE İLAÇ ve ECZACILIK ÜRÜNLERİ SEKTÖRÜ... 5 Türkiye de Sağlık Harcamaları... 5 TÜRKİYE DE DIŞ TİCARET... 6 İhracat... 7 İthalat...

Detaylı

Türkiye nin İnşaat Demiri Üretim ve İhracatındaki Rekabet Gücü. Dr. Veysel Yayan Genel Sekreter Türkiye Demir Çelik Üreticileri Derneği

Türkiye nin İnşaat Demiri Üretim ve İhracatındaki Rekabet Gücü. Dr. Veysel Yayan Genel Sekreter Türkiye Demir Çelik Üreticileri Derneği Türkiye nin İnşaat Demiri Üretim ve İhracatındaki Rekabet Gücü Dr. Veysel Yayan Genel Sekreter Türkiye Demir Çelik Üreticileri Derneği 2 Kasım 2010 İstanbul Dünyanın En Büyük Ham Çelik Üreticileri (1000

Detaylı

ENERJİ. KÜTAHYA www.zafer.org.tr

ENERJİ. KÜTAHYA www.zafer.org.tr ENERJİ 2011 yılı sonu itibarıyla dünyadaki toplam enerji kaynak tüketimi 12.274,6 milyon ton eşdeğeri olarak gerçekleşmiştir. 2011 yılı itibarıyla dünyada enerji tüketiminde en yüksek pay %33,1 ile petrol,

Detaylı

2014 YILI EKİM AYI TÜRKİYE DERİ VE DERİ ÜRÜNLERİ İHRACATI DEĞERLENDİRMESİ

2014 YILI EKİM AYI TÜRKİYE DERİ VE DERİ ÜRÜNLERİ İHRACATI DEĞERLENDİRMESİ DERİ VE DERİ MAMULLERİ SEKTÖRÜ 2014 EKİM AYLIK İHRACAT BİLGİ NOTU İİTKİİB GENEL SEKRETERLİİĞİİ TEKSTİİL,, DERİİ VE HALII ŞUBESİİ Kasıım 2014 2014 YILI EKİM AYI TÜRKİYE DERİ VE DERİ ÜRÜNLERİ İHRACATI DEĞERLENDİRMESİ

Detaylı

Biliyor musunuz? Enerji. İklim Değişikliği İle. Mücadelede. En Kritik Alan

Biliyor musunuz? Enerji. İklim Değişikliği İle. Mücadelede. En Kritik Alan Biliyor musunuz? Enerji İklim Değişikliği İle Mücadelede En Kritik Alan Enerji üretimi için kömür, petrol ve doğalgaz gibi fosil yakıtların kullanımı sanayileşme devriminden beri artarak devam etmektedir.

Detaylı

Elektrik Enerjisi Üretimi. Dr. Öğr. Üyesi Emrah ÇETİN

Elektrik Enerjisi Üretimi. Dr. Öğr. Üyesi Emrah ÇETİN Elektrik Enerjisi Üretimi Dr. Öğr. Üyesi Emrah ÇETİN ELEKTRİK PİYASALARI İŞLETME A.Ş. Doğalgaz Yenilenemez (Fosil) Kaynaklı Kömür Elektrik Enerjisi Üretim Çeşitleri Nükleer Petrol türevleri

Detaylı

ENERJİ VERİMLİLİĞİ (ENVER) GÖSTERGELERİ VE SANAYİDE ENVER POLİTİKALARI

ENERJİ VERİMLİLİĞİ (ENVER) GÖSTERGELERİ VE SANAYİDE ENVER POLİTİKALARI ENERJİ VERİMLİLİĞİ (ENVER) GÖSTERGELERİ VE SANAYİDE ENVER POLİTİKALARI Erdal ÇALIKOĞLU Sanayide Enerji Verimliliği Şube Müdürü V. Neden Enerji Verimliliği? Fosil kaynaklar görünür gelecekte tükenecek.

Detaylı

Hidroelektrik Enerji. Enerji Kaynakları

Hidroelektrik Enerji. Enerji Kaynakları Hidroelektrik Enerji Enerji Kaynakları Türkiye de kişi başına yıllık elektrik tüketimi 3.060 kwh düzeylerinde olup, bu miktar kalkınmış ve kalkınmakta olan ülkeler ortalamasının çok altındadır. Ülkemizin

Detaylı

İstanbul Bilgi Üniversitesi Enerji Sistemleri Mühendisliği. Çevreye Duyarlı Sürdürülebilir ve Yenilenebilir Enerji Üretimi ve Kullanımı

İstanbul Bilgi Üniversitesi Enerji Sistemleri Mühendisliği. Çevreye Duyarlı Sürdürülebilir ve Yenilenebilir Enerji Üretimi ve Kullanımı İstanbul Bilgi Üniversitesi Enerji Sistemleri Mühendisliği Çevreye Duyarlı Sürdürülebilir ve Yenilenebilir Enerji Üretimi ve Kullanımı Günlük Hayatımızda Enerji Tüketimi Fosil Yakıtlar Kömür Petrol Doğalgaz

Detaylı

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ POLİTİKALARI ve ENERJİ

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ POLİTİKALARI ve ENERJİ İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ POLİTİKALARI ve ENERJİ LİTİ Gürcan SEÇGEL Uzman 01 Mart 2010, GEBZE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN NEDENLERİ Fosil Yakıtların kullanılması (ısınma, ulaşım, sanayi, enerji) Endüstriyel üretim, Atık,

Detaylı

ENERJİ VERİMLİLİĞİ MÜCAHİT COŞKUN

ENERJİ VERİMLİLİĞİ MÜCAHİT COŞKUN ENERJİ VERİMLİLİĞİ MÜCAHİT COŞKUN 16360019 1 İÇİNDEKİLER Enerji Yoğunluğu 1. Mal Üretiminde Enerji Yoğunluğu 2. Ülkelerin Enerji Yoğunluğu Enerji Verimliliği Türkiye de Enerji Verimliliği Çalışmaları 2

Detaylı

Yenilenebilir Enerji Kaynakları

Yenilenebilir Enerji Kaynakları Yenilenebilir Enerji Kaynakları Nurel KILIÇ Türkiye de tüketilen birincil enerjinin % 39 u petrol, % 27 si kömür, % 21 i doğal gaz ve % 13 ü büyük oranda hidroelektrik ve diğer yenilenebilir kaynaklardan

Detaylı

Dünya Enerji Görünümü 2012. Dr. Fatih BİROL Uluslararası Enerji Ajansı Baş Ekonomisti Ankara, 25 Aralık 2012

Dünya Enerji Görünümü 2012. Dr. Fatih BİROL Uluslararası Enerji Ajansı Baş Ekonomisti Ankara, 25 Aralık 2012 Dünya Enerji Görünümü 2012 Dr. Fatih BİROL Uluslararası Enerji Ajansı Baş Ekonomisti Ankara, 25 Aralık 2012 Genel Durum Küresel enerji sisteminin temelleri değişiyor Bazı ülkelerde petrol ve doğalgaz üretimi

Detaylı

YENİLENEBİLİR ENERJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. Türkiye Güneş Enerjisi Geleceği Solar TR2016, 06 Aralık

YENİLENEBİLİR ENERJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. Türkiye Güneş Enerjisi Geleceği Solar TR2016, 06 Aralık YENİLENEBİLİR ENERJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Türkiye Güneş Enerjisi Geleceği Solar TR2016, 06 Aralık 1 YE ve EV Politika,Mevzuat İzin süreçleri Enerji Verimliliği Yenilenebilir Enerji YEGM Teknik Etki Analizleri

Detaylı

SANAYİDE ENERJİNİN VERİMLİ KULLANILMASI

SANAYİDE ENERJİNİN VERİMLİ KULLANILMASI SANAYİDE ENERJİNİN VERİMLİ KULLANILMASI Abdulkadir ÖZDABAK kadir.ozdabak@evd.com.tr -1- EVD ENERJİ YÖNETİMİ VE DANIŞMANLIK HİZMETLERİ SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ Adres: Göksu Evleri Şakayık Sok. B71-B Kavacık

Detaylı

Küresel Enerji Trendleri Işığında İklim Değişikliği ve Doğalgaz

Küresel Enerji Trendleri Işığında İklim Değişikliği ve Doğalgaz Küresel Enerji Trendleri Işığında İklim Değişikliği ve Doğalgaz Altan Kolbay Genel Sekreter EGD Küresel Isınma Kurultayı Ankara 16 Haziran 2010 PETFORM Hakkında 2000 yılında kurulan PETFORM, geçtiğimiz

Detaylı

TÜRKİYE KÖMÜR İŞLETMELERİ KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ PAZARLAMA SATIŞ DAİRE BAŞKANLIĞI 2006; EYLÜL ANKARA. Mustafa AKTAŞ

TÜRKİYE KÖMÜR İŞLETMELERİ KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ PAZARLAMA SATIŞ DAİRE BAŞKANLIĞI 2006; EYLÜL ANKARA. Mustafa AKTAŞ TÜRKİYE KÖMÜR İŞLETMELERİ KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 2006; EYLÜL ANKARA Mustafa AKTAŞ DÜNYA BİLİNEN FOSİL REZERVLERİN ÖMRÜ (R/Ü,YIL) 2005 SONU 250 227 Y I L 200 150 100 50 0 136 65,1 40,6 14 16 PETROL DOĞALGAZ

Detaylı

Türkiye nin Enerji Geleceği İklim bileşenini arıyoruz

Türkiye nin Enerji Geleceği İklim bileşenini arıyoruz EWEA-TWEA Policy Workshop Türkiye nin Enerji Geleceği İklim bileşenini arıyoruz Mustafa Özgür Berke, WWF-Türkiye 27.03.2013, Ankara 27-Mar-13 / 1 Photo: Michel Roggo / WWF-Canon KISACA WWF +100 5 kıtada,

Detaylı

İTKİB Genel Sekreterliği AR&GE ve Mevzuat Şubesi

İTKİB Genel Sekreterliği AR&GE ve Mevzuat Şubesi HALI SEKTÖRÜ 2014 EYLÜL AYLIK İHRACAT BİLGİ NOTU İİTKİİB GENEL SEKRETERLİİĞİİ AR & GE VE MEVZUAT ŞUBESİİ EKİİM 2014 1 2014 YILI EYLÜL AYINDA HALI SEKTÖRÜ İHRACATININ DEĞERLENDİRMESİ Ülkemizin halı ihracatı

Detaylı

GDF SUEZ de Su Ayak İzi ve Su Risklerinin Yönetimi. Peter Spalding: HSE Manager, GDF SUEZ Energy International April 2015

GDF SUEZ de Su Ayak İzi ve Su Risklerinin Yönetimi. Peter Spalding: HSE Manager, GDF SUEZ Energy International April 2015 GDF SUEZ de Su Ayak İzi ve Su Risklerinin Yönetimi Peter Spalding: HSE Manager, GDF SUEZ Energy International April 2015 GDF SUEZ Önemli Rakamlar 2013 de 81,3 milyar gelir 147,400 dünyada çalışan sayısı

Detaylı

TÜRKİYE NİN RÜZGAR ENERJİSİ POLİTİKASI ZEYNEP GÜNAYDIN ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI ENERJİ İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

TÜRKİYE NİN RÜZGAR ENERJİSİ POLİTİKASI ZEYNEP GÜNAYDIN ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI ENERJİ İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TÜRKİYE NİN RÜZGAR ENERJİSİ POLİTİKASI ZEYNEP GÜNAYDIN ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI ENERJİ İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ GİRİŞ POTANSİYEL MEVZUAT VE DESTEK MEKANİZMALARI MEVCUT DURUM SONUÇ Türkiye Enerji

Detaylı

Azerbaycan Enerji Görünümü GÖRÜNÜMÜ. Hazar Strateji Enstitüsü Enerji ve Ekonomi Araştırmaları Merkezi. www.hazar.org

Azerbaycan Enerji Görünümü GÖRÜNÜMÜ. Hazar Strateji Enstitüsü Enerji ve Ekonomi Araştırmaları Merkezi. www.hazar.org Azerbaycan Enerji GÖRÜNÜMÜ Hazar Strateji Enstitüsü Enerji ve Ekonomi Araştırmaları Merkezi EKİM 214 www.hazar.org 1 HASEN Enerji ve Ekonomi Araştırmaları Merkezi, Geniş Hazar Bölgesi ne yönelik enerji,

Detaylı

ÜLKEMİZDE ENERJİ ARZ GÜVENLİĞİ VE ALINAN TEDBİRLER

ÜLKEMİZDE ENERJİ ARZ GÜVENLİĞİ VE ALINAN TEDBİRLER ÜLKEMİZDE ENERJİ ARZ GÜVENLİĞİ VE ALINAN TEDBİRLER TÜRKİYE BİRİNCİL ENERJİ TALEBİ Türkiye Birincil Enerji Talebi (Milyon TEP) 61% Son 13 yılda: Politik istikrar 77 124 İsikrarlı ekonomik büyüme İyileşen

Detaylı

Gökmen ÖZER-Elazığ Kovancılar Çok Programlı Anadolu Lisesi

Gökmen ÖZER-Elazığ Kovancılar Çok Programlı Anadolu Lisesi Gökmen ÖZER-Elazığ Kovancılar Çok Programlı Anadolu Lisesi Kazanım No: D.11.2 Gökmen ÖZER-Coğrafya Öğretmeni 2 Toprak, orman, madenlerdir. Enerji kaynaklarından petrol ve kömürün kullanımı diğer yer altı

Detaylı

Türkiye de Rüzgar Enerjisi. www.euas.gov.tr 1

Türkiye de Rüzgar Enerjisi. www.euas.gov.tr 1 Türkiye de Rüzgar Enerjisi www.euas.gov.tr 1 Enerjinin Önemi Günümüz dünyasında bir ülkenin sürdürülebilir kalkınma hamlelerini gerçekleştirmesi, toplumsal refahı yükseltmesi ve global ölçekte rekabet

Detaylı

Türkiye de Yenilenebilir Enerji Piyasası. Dünya Bankası Shinya Nishimura 28 Haziran 2012

Türkiye de Yenilenebilir Enerji Piyasası. Dünya Bankası Shinya Nishimura 28 Haziran 2012 Türkiye de Yenilenebilir Enerji Piyasası Dünya Bankası Shinya Nishimura 28 Haziran 2012 Yenilenebilir Enerji Türkiye için Neden Enerji Arz Güvenliği Önemli? Enerji ithalat oranı %70 in üzerinde (tüm ithalatın

Detaylı

Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi TÜRKİYE 10. ENERJİ KONGRESİ

Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi TÜRKİYE 10. ENERJİ KONGRESİ Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi TÜRKİYE 10. ENERJİ KONGRESİ TÜRKİYE DE KULLANILAN VE KULLANILABİLECEK OLAN ENERJİ KAYNAKLARI ARASINDA NÜKLEER ENERJİNİN YERİ VE ÖNEMİ N. Füsun SERTELLER Marmara

Detaylı

AYLIK ENERJİ İSTATİSTİKLERİ RAPORU-5

AYLIK ENERJİ İSTATİSTİKLERİ RAPORU-5 EİGM İstatistik & Analiz Enerji İşleri Genel Müdürlüğü http://www.enerji.gov.tr/yayinlar_raporlar/ Mayıs 2014 AYLIK ENERJİ İSTATİSTİKLERİ RAPORU-5 Esra KARAKIŞ, Enerji İstatistikleri Daire Başkanlığı İçindekiler

Detaylı

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI. Gökhan BAŞOĞLU

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI. Gökhan BAŞOĞLU YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI İÇERİK 1. DÜNYADAKİ VE ÜLKEMİZDEKİ ENERJİ KAYNAKLARI VE KULLANIMI 1.1 GİRİŞ 1.2 ENERJİ KAYNAKLARI 1.3 TÜRKİYE VE DÜNYADAKİ ENERJİ POTANSİYELİ 2. YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI

Detaylı

Türkiye Enerji Piyasasının Uzun Vadeli Görünümü. Katherine Poseidon

Türkiye Enerji Piyasasının Uzun Vadeli Görünümü. Katherine Poseidon Türkiye Enerji Piyasasının Uzun Vadeli Görünümü Katherine Poseidon 13 Şubat 219 Araştırma Alanları Temiz enerji Ulaşımın geleceği Güneş Rüzgar Depolama Dağıtık enerji Öncü Enerji ve teknolojiler sanayiye

Detaylı

AYLIK ENERJİ İSTATİSTİKLERİ RAPORU-7

AYLIK ENERJİ İSTATİSTİKLERİ RAPORU-7 EİGM İstatistik & Analiz Enerji İşleri Genel Müdürlüğü http://www.enerji.gov.tr/tr-tr/eigm-raporlari Temmuz 2016 AYLIK ENERJİ İSTATİSTİKLERİ RAPORU-7 Latife DEMİRTAŞ, Enerji İstatistikleri Daire Başkanlığı

Detaylı

TÜRKİYE NİN HİDROLİK ENERJİ KAYNAKLARI VE EÜAŞ IN BÖLGEMİZE KATKISI

TÜRKİYE NİN HİDROLİK ENERJİ KAYNAKLARI VE EÜAŞ IN BÖLGEMİZE KATKISI TÜRKİYE NİN HİDROLİK ENERJİ KAYNAKLARI VE EÜAŞ IN BÖLGEMİZE KATKISI Nevzat N. DOĞAN* Aydoğan ÜNVER** *EÜAŞ Karakaya HES İşletme Müdürü **EÜAŞ Atatürk HES İşletme Müdürü 1. GİRİŞ İnsanlık tarihinde geliştirilmiş

Detaylı

AR& GE BÜLTEN. Enerjide Yeni Ufuklara

AR& GE BÜLTEN. Enerjide Yeni Ufuklara Enerjide Yeni Ufuklara Nurel KILIÇ Enerji yol haritalarının oluşturulduğu dünyada, yapısal değişim gözleniyor. Ülkemizi coğrafi/stratejik konumu gereği çok yakından etkileyen bu süreçte ülkemiz için çizilen

Detaylı

AYLIK ENERJİ İSTATİSTİKLERİ RAPORU-1

AYLIK ENERJİ İSTATİSTİKLERİ RAPORU-1 EİGM İstatistik & Analiz Enerji İşleri Genel Müdürlüğü http://www.enerji.gov.tr/yayinlar_raporlar/ Ocak 2015 AYLIK ENERJİ İSTATİSTİKLERİ RAPORU-1 Esra KARAKIŞ, Enerji İstatistikleri Daire Başkanlığı İçindekiler

Detaylı

ENERJİDE SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ. Özgür Gürbüz 20. Pratisyen Hekimlik Kongresi 4 Kasım 2016-Antalya

ENERJİDE SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ. Özgür Gürbüz 20. Pratisyen Hekimlik Kongresi 4 Kasım 2016-Antalya ENERJİDE SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ Özgür Gürbüz 20. Pratisyen Hekimlik Kongresi 4 Kasım 2016-Antalya Enerji kaynakları Sınırlı Kaynaklar Yenilenebilir kaynaklar Uranyum Petrol Karbondioksit (CO 2 ) Doğalgaz

Detaylı

RAKAMLARLA AKKUYU NÜKLEER SANTRALİ

RAKAMLARLA AKKUYU NÜKLEER SANTRALİ RAKAMLARLA AKKUYU NÜKLEER SANTRALİ Türkiye enerji konusunda son birkaç yıldır önemli girişimlerde bulunuyor. Kömürden hidroelektriğe, rüzgâr ve güneş gibi yenilenebilir enerji kaynaklarına kadar geniş

Detaylı

İÇİNDEKİLER. Türkiye İçin Nükleer Enerji Neden Gereklidir? Dünyada Nükleer Santrallerin Durumu. Tarım, Turizm, Çevre ve Radyasyon

İÇİNDEKİLER. Türkiye İçin Nükleer Enerji Neden Gereklidir? Dünyada Nükleer Santrallerin Durumu. Tarım, Turizm, Çevre ve Radyasyon İÇİNDEKİLER 1 2 3 4 Türkiye İçin Nükleer Enerji Neden Gereklidir? Dünyada Nükleer Santrallerin Durumu Tarım, Turizm, Çevre ve Radyasyon Nükleer Enerjinin Katkıları TÜRKİYE İÇİN NÜKLEER ENERJİ NEDEN GEREKLİDİR?

Detaylı

İZMİR KEMALPAŞA ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ GÜNEŞ SANTRALİ UYGULAMASI

İZMİR KEMALPAŞA ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ GÜNEŞ SANTRALİ UYGULAMASI İZMİR KEMALPAŞA ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ GÜNEŞ SANTRALİ UYGULAMASI Mustafa Orçun ÖZTÜRK mustafaozturk@kosbi.org.tr ÖZET Günümüzde fosil yakıtlarının sonunun gelecek olması maliyetlerinin fazla olması ve

Detaylı

21. YÜZYILDA TEMEL RİSKLER

21. YÜZYILDA TEMEL RİSKLER 21. YÜZYILDA TEMEL RİSKLER KÜRESEL EKONOMİYİ ROTASINDAN ÇIKARABİLECEK 10 BÜYÜK TEHLİKE DÜNYA EKONOMİSİ VE ABD EKONOMİSİNDE OLASI MAKRO DENGESİZLİKLER (BÜTÇE VE CARİ İ LEMLER AÇIĞI) (TWIN TOWERS) İSTİKRARSIZ

Detaylı

RUANDA ÜLKE RAPORU 15.10.2015

RUANDA ÜLKE RAPORU 15.10.2015 RUANDA ÜLKE RAPORU 15.10.2015 YÖNETİCİ ÖZETİ Uludağ İhracatçı Birlikleri nin kayıtlarına göre, Bursa dan Ruanda ya ihracat yapan 1 firma bulunmaktadır. (AHENK KOZMETİK İÇ VE DIŞ TİC. A.Ş) 30.06.2015 tarihi

Detaylı

Türkiye nin Endüstriyel Emisyonlar Direktifine Uyumu: Enerji Sektörü Üzerindeki Muhtemel Maliyetler

Türkiye nin Endüstriyel Emisyonlar Direktifine Uyumu: Enerji Sektörü Üzerindeki Muhtemel Maliyetler tepav Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Türkiye nin Endüstriyel Emisyonlar Direktifine Uyumu: Enerji Sektörü Üzerindeki Muhtemel Maliyetler Ankara, 24 Mart 2015 Çerçeve Temel endişe: İklim değişikliği

Detaylı

Enerji Verimliliği : Tanımlar ve Kavramlar

Enerji Verimliliği : Tanımlar ve Kavramlar TEMİZ ENERJİ GÜNLERİ 2012 15-16 17 Şubat 2012 Enerji Verimliliği : Tanımlar ve Kavramlar Prof. Dr. Sermin ONAYGİL İTÜ Enerji Enstitüsü Enerji Planlaması ve Yönetimi ve A.B.D. onaygil@itu.edu.tr İTÜ Elektrik

Detaylı

Türkiye nin Enerji Teknolojileri Vizyonu

Türkiye nin Enerji Teknolojileri Vizyonu Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu 26. Toplantısı Türkiye nin Enerji Teknolojileri Vizyonu Prof. Dr. Yücel ALTUNBAŞAK Başkanı Enerji İhtiyacımız Katlanarak Artıyor Enerji ihtiyacımız ABD, Çin ve Hindistan

Detaylı

AR& GE BÜLTEN. Ülkemiz önemli maden yataklarına sahip olup belirli madenlerde kendine yetebilen ender ülkelerden birisidir.

AR& GE BÜLTEN. Ülkemiz önemli maden yataklarına sahip olup belirli madenlerde kendine yetebilen ender ülkelerden birisidir. Türkiye nin Doğal Kaynağı Kömür Hande UZUNOĞLU Ülkemiz önemli maden yataklarına sahip olup belirli madenlerde kendine yetebilen ender ülkelerden birisidir. Özellikle madenciliğin gelişiminde hız kazanılmasıyla

Detaylı

Enerji Kaynakları ENERJİ 1) YENİLENEMEZ ENERJİ KAYNAKLARI 2) YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI

Enerji Kaynakları ENERJİ 1) YENİLENEMEZ ENERJİ KAYNAKLARI 2) YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI ENERJİ Enerji, iş yapabilme kabiliyetidir. Bir sistemin enerjisi, o sistemin yapabileceği azami iştir Enerji Kaynakları 1) YENİLENEMEZ ENERJİ KAYNAKLARI 2) YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI YENİLENEMEZ ENERJİ

Detaylı

TEKNİK ELEMANLARA YÖNELİK BİNALARDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ SEMİNERİ

TEKNİK ELEMANLARA YÖNELİK BİNALARDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ SEMİNERİ TEKNİK ELEMANLARA YÖNELİK BİNALARDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ SEMİNERİ 03 ARALIK 2008 Saat 14:00 Proje Bilgisi Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü için Binalarda Enerji Verimliliğine Yönelik Toplum Bilincinin

Detaylı

ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE TASARRUFU KURSU

ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE TASARRUFU KURSU ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE TASARRUFU KURSU Prof. Dr. Hüsamettin BULUT Harran Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü Osmanbey Kampüsü, Şanlıurfa E-mail: hbulut@harran.edu.tr KISA ÖZGEÇMİŞ

Detaylı

ÇEVRE KORUMA ÇEVRE. Öğr.Gör.Halil YAMAK

ÇEVRE KORUMA ÇEVRE. Öğr.Gör.Halil YAMAK ÇEVRE KORUMA ÇEVRE Öğr.Gör.Halil YAMAK 1 Çevre Kirlenmesi İnsanoğlu, dünyada 1,5 milyon yıl önce yaşamaya başlamıştır. Oysa yer küre 5,5 milyar yaşındadır. Son 15 yıl içinde insanoğlu, doğayı büyük ölçüde

Detaylı

EKONOMİK GÖRÜNÜM MEHMET ÖZÇELİK

EKONOMİK GÖRÜNÜM MEHMET ÖZÇELİK Dünya Ekonomisine Küresel Bakış International Monetary Fund (IMF) tarafından Ekim 013 te açıklanan Dünya Ekonomik Görünüm raporuna göre, büyüme rakamları aşağı yönlü revize edilmiştir. 01 yılında dünya

Detaylı

Çevre ve Enerji. Enerji, iş yapabilme kabiliyeti ya da değişikliklere yol açan etki olarak tanımlanır Çevre ve Enerji 1

Çevre ve Enerji. Enerji, iş yapabilme kabiliyeti ya da değişikliklere yol açan etki olarak tanımlanır Çevre ve Enerji 1 Enerji, iş yapabilme kabiliyeti ya da değişikliklere yol açan etki olarak tanımlanır. 25.03.2016 Çevre ve Enerji 1 Fosil enerji kaynakları (depolanmış güneş enerjisi): Enerji kullanımı, gelişmişliğin bir

Detaylı

Enerjinin varlığını cisimler üzerine olan etkileri ile algılayabiliriz. Isınan suyun sıcaklığının artması, Gerilen bir yayın şekil değiştirmesi gibi,

Enerjinin varlığını cisimler üzerine olan etkileri ile algılayabiliriz. Isınan suyun sıcaklığının artması, Gerilen bir yayın şekil değiştirmesi gibi, ENERJİ SANTRALLERİ Enerji Enerji soyut bir kavramdır. Doğrudan ölçülemeyen bir değer olup fiziksel bir sistemin durumunu değiştirmek için yapılması gereken iş yoluyla bulunabilir. Enerjinin varlığını cisimler

Detaylı

ÇEVRE KORUMA ENERJİ. Öğr.Gör.Halil YAMAK

ÇEVRE KORUMA ENERJİ. Öğr.Gör.Halil YAMAK ÇEVRE KORUMA ENERJİ Öğr.Gör.Halil YAMAK 1 Enerjinin Tanımı Maddelerin yapısında var olan çeşitli şekillerde (yanma, düşme, sürtünme, hareket etme vb.) açığa çıkan güce enerji denir. Fiziksel anlamda enerji,

Detaylı

DERS VI-VII Nüfus Artışı Küresel Isınma

DERS VI-VII Nüfus Artışı Küresel Isınma DERS VI-VII Nüfus Artışı Küresel Isınma Demografi (nüfus bilimi), sınırları belli olan bir coğrafyanın nüfus yapısını, özelliklerini ve değişimlerini incelemektedir. Doğum, ölümün yanı sıra göç gibi dinamikleri

Detaylı

TÜRKİYE PLASTİK SEKTÖRÜ 2014 YILI 4 AYLIK DEĞERLENDİRMESİ ve 2014 BEKLENTİLERİ. Barbaros Demirci PLASFED - Genel Sekreter

TÜRKİYE PLASTİK SEKTÖRÜ 2014 YILI 4 AYLIK DEĞERLENDİRMESİ ve 2014 BEKLENTİLERİ. Barbaros Demirci PLASFED - Genel Sekreter TÜRKİYE PLASTİK SEKTÖRÜ 2014 YILI 4 AYLIK DEĞERLENDİRMESİ ve 2014 BEKLENTİLERİ Barbaros Demirci PLASFED - Genel Sekreter 2013 yılı, dünya ekonomisi için finansal krizin etkilerinin para politikaları açısından

Detaylı

TÜRKİYE DE ENERJİ SEKTÖRÜ SORUNLAR ve ÇÖZÜM ÖNERİLERİ. 25 Kasım 2015

TÜRKİYE DE ENERJİ SEKTÖRÜ SORUNLAR ve ÇÖZÜM ÖNERİLERİ. 25 Kasım 2015 TÜRKİYE DE ENERJİ SEKTÖRÜ SORUNLAR ve ÇÖZÜM ÖNERİLERİ 25 Kasım 2015 1 Türkiye de Enerji Sektörü Ne Durumda? Fosil kaynaklar bakımından oldukça yetersiz olan Türkiye enerjide %73 oranında dışa bağımlıdır.

Detaylı

Dr. Fatih BİROL IEA Baş Ekonomisti İstanbul, 22 Aralık 2014

Dr. Fatih BİROL IEA Baş Ekonomisti İstanbul, 22 Aralık 2014 Dr. Fatih BİROL IEA Baş Ekonomisti İstanbul, 22 Aralık 2014 Küresel enerji sisteminde ciddi baskı belirtileri Piyasalardaki mevcut sakinlik önümüzdeki zor yolu saklamamalı Orta Doğu daki jeopoplitik gelişmeler

Detaylı