KÜRT AÇILIMINI DESTEKLİYORUZ

Transkript

1 3 Kürdistan Başkanı: Kürt kadınları örnek aldığım liderlerdir Halkına hizmet eden büyük liderlere sonsuz saygı duyuyorum. Ben birgün bir Kürt kadını gördüm. Evini bombalamışlardı. Elinde bir torba vardı. Dört oğlunu kaybetmişti. Çoçuklarının parçalarını bir torbaya toplamıştı. Hepsi elindeydi. Yanına gittim. Ben dayanamadım. Bana Seni ağlarken görmek istemiyorum dedi. Benim iki oğlum daha var. Onu da Kürdistan a feda edebilirim. İşte o Kürt kadını benim örnek liderim oldu. Kürdistan Başkanı ve tarafsızlık Rebwar Kerim Weli 2 19 AĞUSTOS 2009 ÇARŞAMBA - SAYI: 21 8 KDP 63. Yıldönümünü kutluyor «Hoşgörü toplumun kültürü haline geldiği zaman şiddet son bulur» Mesut Barzani KÜRT AÇILIMINI DESTEKLİYORUZ 3 te Başbakan ın Kardeşlik Manifestosu Prof. Dr. Ümit Yazıcıoğlu 4 Osmanlılar Tarafından 1. Şeref Bey in Katledilişi ve Barzani Modeli Remzi Pêşeng 10 Kürdistan Bölgesi hükümeti uyardı Hedba Listesi haddi aşıyor 2 Süphan Dağından-Gâvur Dağlarına... Dr.Ömer Uluçay 7 A dan Z ye Kürt Sorunu Açılımı Nasıl Olmalı? Ali Rugeş 8 Bilbilo; Aram Tigran Hûseyin Palewî 12 Federasyon u kabul etmem 5 Erbil Hazır Giyim ve Moda Fuarı büyük bir açılış töreniye başladı 6

2 Kürdistan Başkanı ve tarafsızlık Gorran (Değişim) Listesi nin seçim sandıklarından ve Kürdistan siyasi arenasında varolan şartlarıdan başarıyla çıkması, bazı formülleri değiştirdiği gibi bazı mefhumları ve gerçeklerin değişmesini de beraberinde getirir. Kürdistan yeniden şarj edilmiş siyasi bir atmosferden geçiyor. Bu, eğer bir taraftan sağlıklı bir demokratik gelişme olarak görülürse ki bu durumda da çok sayıda siyasi grup birbirleriyle bir yarış içindedirler, ancak bir diğer taraftan da hala üzerinde her taraftan tehdit olduğu Rebwar Kerim Weli için Kürdistan için tehlikeli bir durumdur. Lider bütün dünyada milletin babasıdır. O, milletin seçim sandıklarıyla seçtiği sembolük liderdir ve millet ülkelerinin değerlerini onun eline verir. 25 Temmuz da KDPliler ve KYBlilerin dışında İslamcılar, Türkmenler ve Aşuriler de Barzani ye oy verdiler. Eğer böyle olmasaydı Kürdistan Listesi nin de Barzani kadar oy alması gerekiyordu. Ancak Barzani nin Kürdistan Listesi nden daha çok sevildiği ortaya çıktı ve halkın büyük çoğunluğu Barzani nin Kürdistan Başkanı olarak kalması gerektiğine karar verdi. Barzani nin şimdiki başkanlığı, öncekinden çok farklıdır. Bugün muhalefet var ve iktidarla yarışıyor. İktidarın da yarısı, Barzani nin liderliğini yaptığı partinin elinde. Şimdi görülenlere bakılacak olursa, gelecekte sorunlar ortaya çıkabilir. Parlamento ile hükümet arasında büyük münakaşlar meydana gelecek. Herkesin sıkışık zamanlarda sığınacakları bir merciiye ihtiyaç vardır. Bu mercii için de Başkan Barzani den başka hiçkimse olamaz. Çünkü eğer Parlamento da da kavga etsek ve anlaşmazlığımız da olsa, biz kendi içimizde sadece kendimizle ilişkiliyiz. Kürtlerin evinde de herkeste olduğu gibi sorunlara vardır. Ancak, baba hikmeti bu sorunları çözer. Kendi içimizdeki sorunlar başkalarına gitmemeli. Sorunlarınımız maliki, Caferi ve Haşimi nin önüne gitmemeli. Kürdistan Başkanı, özellikle onun şahsiyeti, Kürdistan da gelecekte var olacak sorunların çözümü için bir merciidir. Bundan dolayı Başkan Barzani nin muhalefet dahil diğer bütün tarafların güvenini alması önemlidir. Başkan Barzani nin partisinin onun başkanlığı ve makamı üzerinde rengi olmamalı. Bugünden itibaren Barzani, bir partinin başkanlığından çok, muhalefetin de desteğiyle bir milletin başkanıdır. Türkiye de cumhurbaşkanı Abdullah Gül ün daha önce dışişleri bakanı ve AKP nin kurucularından biri olduğu doğrudur ancak, Erdoğan ın doğrularını da tamir ediyor. DTP dahil bütün muhalefetler oturur ve onun insiyatifi herkes tarafıdan kabul edilir çünkü tarafsız biri olarak biliniyor. Muhalefetimiz sıkışıklıklarda, Ban ki Mun ve Maliki ye gideceğine Başkan Barzani ye gitmeli. Bunun için şuna ihtiyaçımız var; Kürdistan vatandaşlarının Kürdistan Başkanı nın herkese eşit gözle baktığından ve tarafsız olduğundan emin olması gerekiyor. Şuan içinde bulunduğumuz aşmada, Kürdistan Başkanlığı, bir partinin başkanlığından çok çok büyüktür. Çünkü bu durumda KDP dahil diğer bütün partilerin de başkanıdır. Bölge Başkanı, üstün bir mercii olarak, muhalefet ile iktidar arasında meydana gelen sorunların çözümü için hakim olacak ve onlar için uygun çözüm yolları önerecek. Yarın Irak ta parlamento seçimi yapılacak ve Kürdistan Bölgesi Başkanı, ulusal bir sembol olarak bütün partilerden ortak bir listeyle katılmalarını isteyebilir. Kürdistan nın durumu, Başkan Barzani nin eşit bir gözle muahalefete ve iktidara bakmasını gerektiriyor. KÜRDİSTAN-BAŞYAZI Musul da Kürdistan Kardeşlik Listesi ile Hedba Listesi arasında yerel seçimlerden sonra meydana anlaşmazlıklar devam ediyor. Hedba Listesi nin kentteki son olaylarla ilgili iddialara Kürdistan Bölgesi nden sert tepki geldi. Hedba Listesi nin Musul da Kürdistan Bölgesi hakkında yapmış olduğu açıklamalara karşı Kürdistan Hükümeti Sözcülüğü nden yazılı bir açıklama geldi. Açıklamada Kürdistan hükümeti ve Kürdistan Başkanlığının her zaman 19 Ağustos 2009 Çarşamba 2 Kürdistan Bölgesi hükümeti uyardı Hedba Listesi haddi aşıyor Irak ta demokrasinin gelişmesi, federal yapının kurulması, huzurlu ve refah içinde bir gelecek için çalıştıklarına değinilerek, Hedba Listesi nin ortaya attığı iddaların asılsız olduğu şu ana kadar yaklaşık 2000 Kürd ün yaşanan patlamalarda şehit oluğuna işaret edildi. K ü r d i s t a n Hükümeti nden yapılan açıklamada bu dönemde Kürdistan Hükümeti federal sistemin kurulması ve demokrasinin gelişmesi için aynı zamanda yasal kurumların oturması ve gelişmesi, Bölge de ve Irak ta huzurun ve refahın gelişmesi için ki demokratik Irak çerçevesinde ve aynı zamanda yeni Irak ta birlikte yaşamanın örneği ola bilmek için gereken çabayı göstermektedir. Ancak Hedba Listesi gibi demokrasi ve özgürlük karşıtı olanlarla da mücadele etmek zorunda kalıyoruz denildi. Açıklamada Hedba nın iddalarına da yer veren açıklamada Bu şahıslar Kürdistan Hükümeti ve Başkanlığını suçlamaktalar. Musul da son dönemde gerçekleşen patlamalarda bizim parmağımızın olduğunu idda etmekteler ancak ne tuhaftırki son dönemdeki patlamaların çoğunluğu Kürdlere karşı yapılmış ve Hedba nın Kürdlere karşı yükselttiği bu düşmanlık bayrağı dayanaksızdır denildi. İddalara karşı sert bir yanıtın verildiği açıklamada: bizi suçlayan kişilerin iddaları baştan sona anlamsız ve hiç bir dayanağı yoktur. Bir grup Hedba yöneticisinin yaptığı bu açılamalara kınama veya başka bir cevap verecek değiliz çünkü onlarla aynı seviyede ve aynı zeminde değiliz en iyi cevap Musul halkı tarafından verilecektir denildi. Hedba nın yaptığı planların tehlikeli olduğuna işaret edilerek, açıklamada, Musul halkı arasına nifak tohumları ekilmek isteniyor ve bunlar ırki, dini ve mehzepsel hassasiyetleri kulanmaya çalışıyorlar denildi. Patlamaların çoğunluğunun Êzidi ve Şebek Kürdlerinin yaşadığı bölgelerde gerçekleştiği ifade edilen açıklamada Yüzlerce Kürd ve Hiristiyan aile göç etmek zorunda kalmıştır ve bu Nuceyfi kardeşlerin suçudur denildi. Hükümet açıklamasında, Biz hep acılı tarafta durduk. huzuru koruya bilelim diyerek mezhep çatışmalarını amaç edinmesinler. Çünkü onlar bu siyaset ve davranışlarla Kürdlere karşı düşmanlık yaratmak istiyorlar ancak bunu başaramayacaklar denildi. Açıklamada: biz şunu açık bir dille dile getiriyoruz ki şu andan itibaren Hedba Listesi nin bu tarz davranışları kabul edilmeyecektir. Onların yaptığı bu siyaset büyük bir felakati de kendisiyle beraber getirecektir. Hedba yöneticilerinden bazılarının yaptığı bu siyaset tehlikelidir. Irak ın yaraları vardır ve bu yeni ve derin bir yara açacaktır denilerek, bunun Irak için tehikeli bir yaklaşım olduğu açıkça dile getildi. Açıklamanın sonunda Federal Irak merkezi yönetimine çağrıda bulunularak : Bu konuyla ilgi olarak bir komite kurulmasının gereği dile getirildi. Haftalık Türkçe web gazetesi information@hewlerpost.com hewlerpost@gmail.com Adres: Ankawa Yolu, kale Televizyonu Karşısı/Hewler İmtiyaz sahibi ve Baş Yazar Rebwar Kerim Weli rebwar2001@yahoo.com Genel Yayın Yönetmeni Agid Khorshid Zaher agit.kh.zaher@gmail.com Yazı İşleri Müdürü Erşed Abdullah birinkur2@yahoo.com Kültür ve Sanat Serhat İbrahim f2_help@hotmail.com Dizgi Foad Yousefi foadyousefi@gmail.com Reklam Arif Selimi

3 KÜRDİSTAN Başbakan Barzani den Kürt Açılımına Destek Kürdistan Bölgesi Başbakanı Neçirvan Barzani, Türkiye deki Kürt açılımının kendilerini sevindirdiğini ve bu projeye herkesin katkı sağlaması gerektiğini söyledi. Başbakan Neçirvan Barzani, Türkiye deki Kürt sorununun barışçıl çözüm projesi hakkında Türk medya kurumlarına yolladığı yazılı açıklamada Türkiye deki Kürt sorununun çözülmesi için atılan barış projesinin adım adım ileriye doğru gitmesinden dolayı çok sevinçli olduğunu belirtti. Kürt açılımının Irak Kürt halkının ve barışı seven Irak halkını sevindirip ümitlendirdiğini ifade edilen açıklamada, Barzani Atılan bu adım için biz Türkiye Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ve Türkiye Başbakanı Recep Tayip Erdoğan ın bu konulardaki çok değerli demeçlerini destekliyoruz. dedi Barzani, Aynı zamanda şunu vurgulamak isteriz ki Kürt sorunu Türkiye de barışçıl yollarla çözülmesi gereken bir konudur. Başbakan Recep Tayip Erdoğan ın DTP lideri Ahmet Türk ile yapığı görüşme nedeniyle çok mutlu olduk. Bu görüşme Türkiye ve dışarıdaki Kürt halkları için iyimser ve ümit vericidir. Ümidimiz görüşmenin sonucu bu sorunun çözümü için demokratik adalet ve insanlık için başarı olur. ifadelerine yer verdi. Sorunun çözümüne yönelik adımları sevinçle karşıladıklarını ifade ederek bu projeye ellerinden gelen desteği vermeye hazır olduklarını belirten Neçirvan Barzani, Kürt sorununun komşu ülkemizde barışçıl çözümü Irak halkları arasında barış ve sorunlarımızı çözümünde de destek ve örnek olur. dedi. Başbakan Barzani, Umarım Türkiye Cumhuriyeti ile Kürdistan Bölgesi arasındaki ilişkiler daha da güçlenecek. Bu da Türkiye ve Irak ilişkilerinin daha da güçleneceği anlamına geliyor. Ümidim Türkiye de tüm halklar bu barışçıl projeye destek verirler ve arka çıkarlar. Erdoğan Hükümetine destek verip uygun zemin hazırlarlar. Bu proje herkesin desteği ile de başarıya ulaşacak. Umarım Türkiye de ki siyasi partiler bu projeye destek veriler. Kürt sorununa barışçıl çözüm önerisi Türk ve Kürt halklarının yararınadır. Türkiye yi bu bölgede daha güç ve önem verir. En önemlisi Türkiye de ki Kürt sorunun barışçıl çözümü bütün Ortadoğu için barış ve Guvenlıge katkı ve hizmet verecektir. Ayrıca bu sorunun barışçıl çözümü bu bölgede bulunan Kürdistan Bölgesi Başbakanı Neçirvan Barzani 19 Ağustos 2009 Çarşamba 3 diğer sorunları da barışçıl çözümlerinin projelerini iyi yönde etkiler. Dedi. Kürdistan Başkanı: Kürt kadınları örnek aldığım liderlerdir Kürdistan Bölgesi Başkanı Mesut Barzani Ben birgün bir Kürt kadını gördüm. Evini bombalamışlardı. Elinde bir torba vardı. Dört oğlunu kaybetmişti. Çoçuklarının parçalarını bir torbaya toplamıştı. Hepsi elindeydi. Yanına gittim. Ben dayanamadım. Bana Seni ağlarken görmek istemiyorum dedi. Benim iki oğlum daha var. Onları da Kürdistan a feda edebilirim. İşte o Kürt kadını benim örnek liderim oldu. Federal Kürdistan Bölgesi Başkanı Mesud Barzani, Türk Merkezli Sabah Gazetesine verdiği roportaj da, Kürd kadını nın Kürd ulusal mücadalesindeki rolüne değindi ve bazı tarihi noktaları açıkladı. Röportaj Sayın Celal Talabani Silêmaniye deki söyleşimizde bana Özal ın Türk- Kürt federasyonu çerçevesinde Musul un iadesini istediğini söylemişti. Sayın Barzani Özal la yaptıkları bu gürüşmeyi doğruladı. Ama Federasyon fikrine pek de sıcak bakmadığını gösterdi. Sayın Barzani, söyleşimiz sırasında Özal a duyduğu saygıyı açıkça ortaya koydu. Onun kaybının sadece Türkiye için değil, Kürtler ve tüm bölge için de kayıp olduğunu vurguladı. Peki Sayın Barzani, Özal a nasıl hitap ediyordu acaba? Özal a saygım sonsuzdu. Ona her zaman Cumhurbaşkanı diye hitap ettim dedi. Bir araştırma yazısında da Barzani nin Çankaya Köşkü nde Özal la görüşmelerinden birinde elini öptüğünü de okumuştum. Sizin de Özal ın elini öptüğünüzü okudum diye sordum? Sayın Barzani gülümsedi ve Kimsenin elini öpmedim. Sadece şehit analarının elini öperim dedi. Kürdistan Bölgesi Başkanı Mesut Barzani Sonra da Tabii, rahmetli Şeyh Babu amcamın elini öptüm. Başka kimsenin elini öpmedim. Belirli bir mevkide olan herkese saygım sonsuz. Ancak bizim geleneklerimize göre biz sadece aile büyüğünün elini öperiz diye ekledi. Ya Babanızın (Mela Mustafa Barzani)? Onun da elini öpmediniz mi? diye üsteledim. Kendisi izin vermiyordu. Anamın da elini öptüm tabi ki diyerek güldü... Başkan Barzani nin Örnek Lideri Kürd Kadını Liderlerin hayatlarında örnek seçtikleri siyasetçiler vardır. Acaba Sayın Mesut Barzani rol model olarak kimi seçmişti? Hayalindeki lider Babası Mele(imam) Mustafa Barzani miydi? Yoksa Batılı bir lider mi? Barzani ye Hayatınızı etkileyen lider kim? diye sorduğum zaman nedense Babamdı demedi. Bir an düşündü. Sonra Rol modelim bir Kürt kadını oldu diyerek anlatmaya başladı: Başkan Barzani Halkına hizmet eden büyük liderlere sonsuz saygı duyuyorum. Ben birgün bir Kürt kadını gördüm. Evini bombalamışlardı. Elinde bir torba vardı. Dört oğlunu kaybetmişti. Çoçuklarının parçalarını bir torbaya toplamıştı. Hepsi elindeydi. Yanına gittim. Ben dayanamadım. Bana Seni ağlarken görmek istemiyorum dedi. Benim iki oğlum daha var. Onu da Kürdistan a feda edebilirim. İşte o Kürt kadını benim örnek liderim oldu. Sorunlarımız Var Ben Hewlêr den ayrılırken Irak Başbakanı Maliki nin Hewlêr i ziyareti henüz gündemde yoktu. Sayın Barzani ye Bağdat la ilişkilerinizi nasıl yumuşatacaksınız diye de sordum. İlişkilerimizin yumuşamasını istiyoruz diye yanıtlamaya başladı ve ekledi: Biz hükümetin ortağıyız. Sorunlarımız var. Görüş ayrılıklarımız var ama çözmemiz gerekiyor. Sayın Barzani yle 1,5 saat süren söyleşimizin ardından fotoğraf çekimi için koridora çıktığımızda duvarı kaplayan kocaman yağlı boya tabloyu gördüm. Tabloda bir peşmerge elinde silahıyla Kürt bayrağına sarılı bir tabutun üzerine kapaklanmıştı. Tabutun üstünde sayfaları kopmuş bir kitap duruyordu. Ufukta ise yanında karısı ve çocuğu olan bir peşmerge silahıyla nöbet tutuyordu. Gökyüzünde ise bir güvercin uçuyordu... Sayın Barzani ye Bu tablo neyi simgeliyor diye sordum. Enfal katliamını dedi. Yani Saddam ın 1980 lerin sonunda kimyasal silahlarla Kürtlere saldırısını ve jenositi... Bunun üzerine, Saddam la birkaç kez oturup konuştunuz. Sizce tarihi hatasını nerede yaptı? diye sordum. Sayın Barzani, Mart 1970 deki anlaşmayı uygulamış olsaydı Arapların büyük bir lideri olurdu. Ancak bu fırsatı kendisi de kaybetti, Irak a da kaybettirdi. O anlaşmayı uygulamaması bütün Irak ın bu duruma gelmesine yol açtı dedi. En büyük hatası bu muydu? diye üsteleyince, Evet en büyük tarihi hatasıydı. Tabii 1980 de İran a açtığı savaş, Kuveyt i işgal etmesi de büyük hataydı. Sonra Kürt halkına yaptıkları büyük bir zulümdu. Arka arkaya çok hata yaptı. Ama bütün hatalarının temelinde 1970 anlaşmasını uygulamayışı yatıyor diye yanıtladı.

4 Konuya değerli Abdulmelik Fırat amcadan bir alınntıyla başlamak istiyorum. Osmanlı İmparatorluğu mağlup olunca, İngiltere Jön Türklerin partisiyle anlaşarak ülkeyi onlara verdi. Yeniden kursunlar diye... O zaman Kürtlerin de Avrupa`da okuyanları vardı. Yani Jön Kürtler... Onlarla birlikte, Kürtlerin Osmanlı İmparatorluğu`nda asker ve sivil bürokratları, ileri gelen şeyhleri, ağaları, beyleri, `Biz Türklerle beraber yaşayalım, beraber devlet kuralım` dediler. Bu anlaşmayı yapan da en başta Mustafa Kemal. Kürtlerin ileri gelen ailelerinin evlerinde onun yazdığı mektuplar var. Bunun en büyük belgesi ise Mustafa Kemal`in 1919`daki Amasya Beyannamesi. Orada diyor ki, `Kuracağımız hükümet Türk ve Kürt ittifakı olacaktır.` Gerçek bu kadar ortada! Mustafa Kemal, Erzurum`da, Sivas`ta hep, `Bu işi Kürtlerle birlikte yapacağız` diyor. Lozan`da İsmet Paşa, Kürt sorunu konuşulunca, `Biz beraberiz, ben de Kürdüm` diyor. Sonra ne oluyor? Birinci Meclis feshedilince, Atatürk İkinci Meclis`i tayin ediyor. İkinci Meclis`in anayasası hazırlanıyor, ama içinde Kürt kelimesi bile yok. Kısacası Kürtlere 1919da verilen sözler tutulmamıştır. İnkar siyasetine karşı Prof. Dr. Ümit Yazıcıoğlu* KÜRDİSTAN-SİYASET Başbakan ın Kardeşlik Manifestosu yapılan nefsi müdafaa isyan sayılmıştır. Yakın tarihimiz incelendiğinde Kürt Meselesi nin asıl çıkış noktası budur. Şimdi Kürt sorunu enflasyon ve işsizlikten daha ciddi ve önemlidir. Ülkede bugün Kürt sorunu siyasal bir kriz halini almıştır. Kürt Sorunu nun bugüne kadar çözülmemesinin ana sebebi, Türkiye nin bunu çözecek demokratik olgunluğa erişmemiş olmasından kaynaklanmaktaydı. Halklarımızın kardeşliği ve devletin bekası için bu sorunu çözmek gerekiyor. Çünkü Kürt sorunu devletin geleceğini belirleyen en önemli sorundur. AK- Parti Hükümeti nin Kürt açılımı na yönelik çalışmaları Sorunun çözümü için cesur siyasal adımlara ihtiyaç vardır. Bu nedenle Kürt gerçeği, Kürt kimliği ve dili hızla kabul edilerek, Kürtler`in siyasal hakları verilmelidir. Bu durum Türkiye`de demokrasiye ufuklar açar. Başbakan ında istediği bu sorunu çözerek halklarımızın kardeşliğini, sağlamak, demokrasiye ufuklar açmaktır. Zaten büyük devlet olmanın yolu, bu meseleyi çözmekten, Kürtler`in Türkiye Cumhuriyeti`nin kurucu unsurlarından biri olduğunu Anayasa`da kabulünden geçer. Bu bağlamda AK Parti Hükümeti nin Kürt açılımı na yönelik çalışmaları, değerli Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ın 11 Ağustos 2009 da Ankara da yaptığı konuşmayla tarihi bir değer kazandı. Gerçekten kendiler çok samimi ve kalıcı bir çözüm arayışında. Türk-Kürt kardeşliğinden söz ettiler. Söyledikleri doğru, çünkü Kürt meselesi nereden bakarsanız bakın, en az 85 yıllık bir mesele. Dolayısıyla 1923 den bugüne kadar ilk kez bir iktidar partisi, sandalye hesabı yapmaksızın, ülkenin en kritik sorunu olan Kürt meselesine çözüm bulmak üzere kollarını sıvamış bulunuyor. Hükümetin sergilediği riskli bir siyasi davranış; bu yönüyle de gelmiş-geçmiş iktidarlardan hiçbirine benzemiyor. Köy ve yerleşim yerlerimizin isimlerinin değiştirilmesi tarihi bir dert ve derin bir yaradır den 2000 yılına kadar Türkiye de 28 bin yerin adı değiştirilmiş. Bu adı değiştirilen yerlerden birisi ise Norşin dir. Başbakan Erdoğan Demokratik Açılım a büyük tepki gösteren MHP lideri Devlet Bahçeli ye AK Parti İl Başkanları Divan Toplantısı nda yaptığı konuşmada seslenerek, Norşin kelimesini dilinize dolayarak Türkiye ye de haksızlık ediyorsunuz. Alparslan, Malazgirt kelimesine dokunmadı. Siz Alparslan dan daha mı milliyetçisiniz? Rahmetli Orhan Gazi Bursa kelimesine dokunmadı. Orhan Gazi den daha mı milliyetçisiniz? Gazi Mustafa Kemal Ankara kelimesine dokunmadı. Ankara Latince Ankira dan geliyor. Gazi Mustafa 19 Ağustos 2009 Çarşamba 4 Kemal den daha mı milliyetçisiniz? diye sordu. Bunlar haklı sorular. Bilmek gerekir, bu halk yıllardır mücadele ediyor. Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı, Mezopotamya nın Kızıl Tilki sine, (Vulpes Vulpes Kurdistanicum) der? Norşin ismine kızanlar Vulpes Vulpes Kurdistanicum ismini değiştiremeyecekleri gibi, aklı selim içerisinde meseleleri değerlendirip, hükümete demokratik acılımlardan dolayı yardımcı olmaları gerektiğine ben inanıyorum. Aksi takdirde, Sovyetlerin, Yugoslavyanın başına gelenler ülkenin başına gelebilir. Hükümetin açılım politikası ülkede hepimizin kardeşce birlikte yaşamasını sağlamaktan ibarettir. Tabiidir ki biz Kürtlere ve Türklere çok özveri düşüyor, zafer serhoşu olmamamız gerekir. Sonuç: Sayın Erdoğan Hükümeti nin Kürt Sorunu nun çözümüne dönük açılımını alkışlıyor ve destekliyoruz. Kürtler in bu ülkenin her karış toprağında bedel ödediği ise çok açık bir hakikattir. Mustafa Kemal eğer Kürt halkı ile ittifak yapmasıydı bu ülkeyi kuramazdı. Kürtlerin amacı bu ülkeyi bölmek değildir. Kürtlerin mücadelesi ortak bir vatanda özgürce ve kardeşce yaşamaktır. Dolayısıyla Kürtlerin kardeş bir millet olarak, evrensel kurallara ve modellere göre tarih sahnesine çıkacağı çağımızda artık tartışmasızdır. *Araştırmacı-Yazar Başkan Barzani: Hewler ile Bağdat arasındaki sorunlar Irak Anayasası ile çözülmeli Federal Kürdistan Bölgesi Başkanı (FKB) Mesud Barzani, ülke siyasetinin milli temeller izerinde olması gerektiğini, Hewler ile Bağdat arasında var olan sorunların Irak Anayasası ile çözülmesi gerektiğini söyledi. Dava İslami Partisinin 15. Kongresinde, Irak Dışişler Bakanı ve KDP Politbüro Üyesi Hoşyar Zebari, Kürdistan Bölgesi Başkanı Mesud Barzani tarafından gönderilen mesajı okudu. Başkan Barzani tarafından gönderilen mektup, Irak Başbakanı ve Irak İslami Dava Partisi nin Başkanı Nuri el Maliki ye verildi. Başkan Barzani mektubunda, özgürlük, barış, demokrasi ve İnsan haklarının korunmasın güçlendirilmesine değindi ve Hewler ile Bağdat arasınada var olan sorunların Irak Anayasası ile çözülmesi gerektiğini vurguladı. Mektupta, ülke siyasetinin milli temeller üzerinde olması gerektiğini söyleyen Başkan Barzani, Kürdistan Bölgesi Başkanlığının, Kürdistan Bölgesinin, ilişkilerinin daha da güçlenmesi konusunda hazır olduğunu söyledi. Rêdaksîona rojnama ``METBÛAT NEZARETÎ`` ji Azerbaycanê, Serok Mesud Barzanî pîroz dike Rêzdarê hêja kek Mesud Barzanî, em kurdên Azerbaycanê, Laçînê bi nabê rojnama ``METBÛAT NEZARETÎ`` we, bona helbijartina cara duyemîn serokê herêma Kurdistanê pîroz dikin, wera emirê dirêj, can saxî, li malbetê bextewerî, vê karê pîroz wera ji Xwedêye mezin pêş keftin û serfirazî hîvî dikin. Bila dengê we ji rêzên serokên dewletên pêşketî bê, bila sîyaseta we bona sîyasetmedarên cîhanê bibe minaq. We hemu heqê welatîyên ne kurd daye lema jî we bawarîya kurdistanîya qazanc kirîye û welatîyên Kurdistanê bi dengekî we jibartin Serokê herêma Kurdistanê. Dîsa em dibêjin pîrozbe,pîrozbe,pîrozbe! Bi hurmet û rêz: Gulnar Zengezurî, Xûdan îmtîyaz û sernivîsarê rojnama ```METBÛAT NEZARETÎ``

5 KÜRDİSTAN-SİYASET PKK Lideri Abdullah Öcalan gündemdeki Kürt Açılımı nı değerlendiriyor Federasyon u kabul etmem Türkiye de ömür boyu hapis cezasına çarptırılan Abdullah Öcalan, avukatlatı aracılığıyla yaptığı açıklamada, yeni bir süreçte olduklarını ve bu süreçle beraber herşeyin değişmek zorunda olduğunu belirtti. Öcalan, DTP dahil bütün partilerin yeni sürci anlaması durumunda eriyeceklerini belirtti. Öcalan, açıklamasında, PKK nin dağ kadrosunun da eski yaşamı bırakması gerektiğini belirtiyor. Federasyon konusuna da değinen Öcalan, federasyonu kabul etmeyeceğini belirtti. Afn nin geçtiği haberde Öcalan, Yeni bir süreç başladı. Bu yeni, farklı bir dönemdir. Mustafa Kemal in Cumhuriyeti kurması kadar önemlidir bu süreç. Demokratik bir toplum inşa edilecek bu dönemde. Herkes, her şey tepeden tırnağa değişmek durumunda dedi. PKK Lideri Abdullah Öcalan, avukatlarıyla görüştü. Edinilen bilgiye göre görüşmede siyasal gelişmeleri değerlendiren Öcalan, Kürtlerin kendilerini kararlaştırmaları gerekiyor. Sorumluluğu sadece benim üzerime atarak bu işler yürümez. Bir şeyler gelişiyorsa sürece onlar da dahil olacaklar. Bir yerlerde hazırlansın, ben de emre uyayım demekle olmaz. Genci, kadını herkes kendini kararlaştıracak. Herkes kendisi kararlaşacak. Bir yerden ısmarlama çözümler beklemek çözüme, başarıya götürmez. Bu tip çözüm mantığı eskiden teokratik düzenlerde hakimdi. Daha sonra pozitivizmde ulus-devlette halen de hakimdir. Onlar orada kararlaşacak, ben burada kararlaşacağım, diğerleri şurada kararlaşacak, böylece bu işi beraber götüreceğiz, yürüteceğiz dedi. Herkes yeni süreci iyi anlamalı Öcalan, şöyle devam etti: Yeni bir süreç başladı. Bu yeni, farklı bir dönemdir. Mustafa Kemal in Cumhuriyeti kurması kadar önemlidir bu süreç. Demokratik bir toplum inşa edilecek bu dönemde. Türkiye toplumu demokrasiyi, demokrasi kültürünü öğrenecek. Bunun Cumhuriyetin kurulması kadar derin sonuçları olacaktır. Ben Cumhuriyetin kazanımlarını göz ardı etmiyorum ama Cumhuriyet şimdi demokratikleşecek, Cumhuriyetin tüm olumlu yanları, kazanımları yeni döneme taşırılacak. Geç oldu ama iyi olacak lerde yapılması gereken şimdi yapılacak lerde başlanan işi şimdi tamamlayacağız. O zaman Cumhuriyet kuruldu şimdi demokratikleştirilecek. Herkes bu yeni süreci, dönemi iyi anlamalıdır. DTP de derinlemesine anlamalıdır. DTP bu yeni dönemi anlamazsa, derinlemesine anlamazsa aşılır. MHP ve CHP de böyle devam ederse biter. MHP ve CHP bu sürecin önünde engel olmamalıdır, engel olmaya devam ederlerse altı aya kalmaz biterler. Yeni dönemin ruhu onları bitirir. AKP de fazla bekleyemez. Yeni yılı bile bekleyemezler. Eylül den sonra belli olur, birkaç aya kadar hatta bir iki ay sonra AKP nin gerçek niyeti, gidebileceği yer belli olur. Samimi olup olmadıkları netleşir. H. Barkey in söylediği bazı yönleriyle doğrudur. Eğer AKP tatmin edici, derin açılımlar yapmazsa dağılıp, gider diyor. Eski yaşam terkedilmeli Ben mevcut yaşamı, sokaktaki, dışarıdaki yaşamı hep korkunç buldum. Bu mevcut yaşamdan hep kaçtım, altmış yaşındayım halen de kaçıyorum. Benim de bir zamanlar pilot olmak, uzaya uçmak gibi hayallerim vardı. Fakat ben bu hayallerimin hepsini terkettim, özgürlük peşinde koştum. Dışarıdakiler de eski döneme, eski yaşama ait ne varsa terk etmeleri gerekir. Cesaretlerini, güçlerini, bilgilerini, varsa yeni özgürlük ütopyalarını, yeni yaşam biçimlerini kuracaklar. Duygusal zekalarını, analitik zekalarını geliştirecekler. Duygusal zeka ile analitik zeka birlikte kullanılmalı, birbirini destekler ve zenginleştirir biçimde kullanmalıdırlar. Gladyo desteğini çekti 2007 de Amerika Gladio dan desteğini çekti, artık kanun dışı infaz dönemini, yasa dışı cinayetleri desteklemediğini ilan etti. Bundan sonra muhtemelen pek öyle yasa dışı infaz olmaz, ne yapılacaksa kanunlar çerçevesinde yapılacak. Amerika ve diğer siyasi güçler yeni bir tarzla Ortadoğu da politika yürütecek. Bu süreçte PKK nin de olmasını istemiyor ancak bunu zorla, silahla bitiremeyeceğini anlamış durumda. PKK yi de silahsızlandırmak istiyor ama bizimle de uzlaşmak zorunda. Bir uzlaşma doğacak. Bu, İngiltere ve Amerika nın iki yüz yıllık politikalarının bizi de dikkate alacak uzlaşması olacak. İşte Kuzey Irak ta zaten Barzani-Talabani yle işbirliği içindeler. Bizimle de bu şekilde uzlaşmak isteyebilirler. Somut bir şeyin olması o kadar kolay değil. Kolay kolay somutlaştırmak istemeyeceklerdir. O kadar kolay değil, çocuk işi değil. Bunlar hassas konular, ciddi konular, somutlaştıramıyorlar. Çünkü Türkiye üzerine düşünceleri yok. Türkiye üzerine düşüncesi olan kimse yok. Devlet olacak, ama demokratik Kürt ulusu da olacak Anlayış düzeyinde değişimler olacak. Ben de eskiden devlet kurarsak her şey hallolunur diye düşünüyordum. Sonra devletin çözüm değil, sorunun kaynağı olduğu düşüncesine vardım. Hegel in ulus-devlet için söylediği tanrının yeryüzüne inmiş hali sözü önemlidir. Doğrudur. Devletin varlığı sorunu çözmüyor, daha da derinleştiriyor sorunları. Bu nedenle ben çözümü devlette görmüyorum. Bana Güney deki gibi bir federal devleti verseler de ben kabul etmem. Ama ben Kürt sorunun çözümünde devlet olmasın da demiyorum. Devlet olacak ama özgürlüklere saygılı bir devlet olacak. Şunlar olsun, bunlar olsun, şu olmazsa bu olmaz gibi şeyler önemli şeyler değil. Kürtlerin topyekün yaşam tarzını folklorunu hatta sporunu içerecek. Ya da devlet bize şunu versin şu kadar versin gibi şeyler önemli şeyler değil. İçişleri Bakanı da Türkiye modelinden bahsetti. Tabi bunu nasıl yapmayı düşünüyor, içini nasıl dolduracak bilemiyorum. Türkiye modeli önemlidir ancak öyle kolay değil ama samimi olunursa başarılabilir. Benim çözüm modelim şudur: Devlet olacak, diğer tarafta da demokratik Kürt ulusu olacak. Kürtler devletin varlığını tanıyacak, kabul edecek. Devlet de Kürtlerin demokratik ulus olma hakkını kabul edecek. Böylece orta bir yerde buluşacak, uzlaşacaklar. Benim çözüm anlayışım kısaca budur. Geri kalan her konu daha sonra gelir. Bu şu demektir: Sivil toplumun demokratikleşmesidir. Yani demokratik sivil toplum oluşacak. Sonra devlet isterse yine her yerde bayrağı olacak, isterse her yere hizmet götürecek, isterse her yerde Türkçe öğretecek. Kürtlerin önü açılacak Ama Kürtlerin önü açılacak, Kürtlerin her alanda örgütlenmesinin önü açılacak, Kürtler demokratik bir ulus olarak varlık kazanacak. Kendi sporunu, eğitimini, dini örgütlenmelerini, meclisini, belediyelerini yapabilirse kendisi yapacak, kuracak. Hatta kendi özsavunması bile olacak. Kendi ihtilaflarını çözecek bir savunma gücü olacak. Yani Kürtler kendi kendini demokratik bir şekilde örgütleyecek, savunacak. Kendini örgütleyemeyen bir toplum ölü bir toplumdur. Kendini örgütleyemeyen bir toplum sağır toplumdur. Kendini örgütleyemeyen bir toplum dilsiz bir toplumdur. Ama Kürtlerle Devletin bu uzlaşmasından sonra bu anlayışın içi nasıl doldurulacak, bunu konuşmak lazım. Bu süreçte önümün açılması için bunu hep beraber yürütebilmemiz için koşullarımın düzeltilmesi lazım. Bu topyekün bir süreçtir. Anı anına bazı şeylerin yürütülmesi gerekir. 19 Ağustos 2009 Çarşamba 5 Herkes herşey değişmeli Herkes, her şey tepeden tırnağa değişmek durumunda. Eskiden, neden Ekim Devrimi gibi yapmadım, kökten bir şekilde yeni bir devleti örgütlemedim diye düşünürdüm, Fransız Devrimi gibi Rus Devrimi gibi toptan zaferler. Bunların dönemi kapandı. Büyük kayıpları, büyük riskleri olurdu. Şimdi bunları aştım, artik klasik anlamda bir devlet çözümünün daha ziyade bir çözümsüzlük olduğunu ortaya koyuyorum. Hatta bu anlamda devlet bir çözüm değildir, engeldir. Toplumun yeniden yapılandırılmasından yeniden demokratik bir yapılandırma, en küçük hücresine kadar değişimden, demokratik toplumdan bahsediyorum. İyi olan, güzel olan ne varsa ortaya konacak, bunlar yan yana olacak ve hangisi daha çekiciyse, daha fazla talep görürse o kazanacak. Bunlar kapitalist anlamda bir rekabet şeklinde değil de, demokratik bir yarış içinde yan yana olacaklar. Kültürler yan yana olacak Şimdi anadilde eğitimden, kültürden falan bahsediyorlar. Benim çözümümde Türkler de Kürtler de kendi dillerini, kültürlerini, tarzlarını ortaya koyacaklar, ikisi de yan yana olacak. Hangisi daha çok istenirse o alınacak, o ilgi görecek. Ben eskisi gibi değişimi, devlete dayalı, güce dayalı, torpile dayalı olarak ele almıyorum. Toplum kendi demokratik işleyişini, öz yönetimini, eğitimini, hatta öz savunmasını yapılandıracak, Devlet buna engel olmayacak, destek olsa da olmasa da böyle yapılanacak. Devletin de jandarması olacaksa demokratik olacak, bu hakka saygılı olacak. Devletin kurumları kendi örgütlenmemiz önünde engel olmayacak. Demokratik ulus olma özgürlüğümüz önündeki engeller kalkacak. Federasyon kabul etmem Şimdi bugün bana, Amerika nın Barzani ye verdiği gibi bir federasyon deseler ben bunu kabul etmem. Benim çözümüm bunu aşıyor. Klasik şablonlarla, kalıplarla değil yeni bir yaklaşımla. Avrupa modeli benimkine biraz yakindir ama Avrupa dan da daha gelişkindir, Avrupa modeli tam demokratik değil. Bu tür süreçler zorlu süreçlerdir. Her iki taraftan da savrulmalar olur, olabilir. Bizim yöntemimiz zor. Sabır, emek ve çaba gerektirir ama doğru olan da budur. Güleni olumsuz değerlendirmiyorum Şimdi basında Amasya Protokolleri tartışılıyor. Amasya Protokolleri Ekim 1919 tarihlidir. Amasya Tamimi olarak bilinenden farklı bir protokoldür. Amasya Protokollerinden üçü açık ikisi halen gizlidir. 22 Ekim no lu protokolde altında Mustafa Kemal in de imzası olan Kürtlerin ırki ve içtimai haklarını da içeriyor. Açık olanlar 1960 da ortaya çıkarılmış. Daha ötesi var. 10 Şubat 1922 de yapılan oturum var. C.evinden bir arkadaş bana yazmıştı. Meclis in bir toplantısında 64 e red e karşı 273 kabul oyu var, Kürtlerin özerkliğiyle ilgili. Fethullah Gülen ilgili olarak da değerlendirme yapan Öcalan, Ben Fethullah Hoca yı takip ediyorum, okuyorum. Olumsuz degerlendirmiyorum. Kürdistan da okulları cemaatleri var, örgütlüler. Demokratik temelde, karşılıklı yaklaşımlar olabilir diye konuştu, şöyle devam etti: Eski tarz iktidar olmaz öyleyse eski tarz muhalafette olmaz. Büyük provokasyonların olmaması halinde sorun çözüm yoluna girer.

6 KÜRDİSTAN-EKONOMİ 19 Ağustos 2009 Çarşamba 6 Erbil Hazır Giyim ve Moda Fuarı büyük bir açılış töreniye başladı Botsalı: Ticaret ve ekonomi vesilesiyle Türkiye ile Irak arasındaki ilişkilerin geliştirimesini ümit ediyorum Uluslararası Erbil Hazır Giyim ve Moda fuarı Türkiye nin Musul Başkonsolosu Hüseyin Avni Botsalı nın da katıldığı büyük bir törenle açıldı. Fuar, Pyramid Group tarafıdan organize ediliyor ve Laleli Sanayi ve İşadamları Derneği (LASİAD) ın tarafıdan destekleniyor. Yoğun sıcaklıktan dolayı akşam 5:00-11:00 saatleri arasında düzenlenen fuara, 15 ülkeden 150 ye yakın firma katıldı. Firmaların büyük çoğunluğu Türk markalarından oluştu. Dün saat 5 te yapılan açılış törenine, Türkiye nin Musul Başkonsolosu Hüseyin Avni Botsalı, Kürdistan Bölgesi Ticaret Bakanı Muhammed Rauf, Hewler Valisi Nevzat Hadi, Hewler Ticaret Odası Başkanı Dara Celil Hayat, LASİAD Başkanı Orhan Altun ve çok sayıda yetkili katıldı. Açılış töreninde konuşan Hewler Valisi Nevzad Hadi, fuarın Kürdsitan Bölgesi ile Türiye arasındaki ilişkilerin daha da geliştirimesine vesile olacağını ve butür organizasyonlara destek verdiklerini belirtti. Türkiye nin Musul Başkonsolosu Hüseyin Avni Botsalı da yaptığı konuşmada, ticaret ve ekonomi vesilesiyle Türkiye ile Irak arasındaki ilişkilerin geliştirimesi ümidinde bulundu. Botsalı, Ankara nın Türkiye ile Irak arasındaki ilişkilerin köprüsü olduğunu ifade etti. Türkiye nin Irak la ortak sınırının olduğunu belirten Botsalı, Türkiye nin aynı zamanda Avrupa ile ortak sınırının olduğunu ve Türkiye nin Irak ile Avrupa arasındaki ilişkilerin köprüsü olarak nitelenebileceğini ifade etti. Botsalı, Türkiye nin Irak ta Kürt, Türkmen, Arap, Sünni, Şii, Hristiyan olmak üzere bütün oluşumların birlikte kardeşlik ilişkileri çerçevesinde yaşamalarına destek verdiğini ifade etti. Fuarın Organizasyonu nu yapan Pyramid Group tarafıdan hazırlanan basın bildirisinden şöyle denildi: Türk ve Dünya hazır giyim markaları Erbil de buluşuyor Pyramids Group un organize ettiği, Laleli Sanayici ve İşadamları Derneği nin (LASİAD) desteklediği, Erbil 5 IN1 Uluslararası Moda Fuarı, bugünden başlamak üzere (16 Ağustos 2009) üç gün boyunca dünyaca ünlü hazır giyim ve moda markaları Erbil de buluşturuyor. Yüksek iş hacmi ve yatırım teşvik yasalarıyla gelişmekte olan Kuzey Irak, ihracatçıların ve yatırımcıların gözde pazarı haline gelmiş bulunmakta. Küresel Ekonomik Kriz in etkilerinden uzak, hızla gelişen ve yeniden yapılanmakta olan Kuzey Irak, artan ihtiyaç ve teleplerin hemen hemen tamamını ithalatla karşılayan bir model ülkedir. Türk markalarının ayrıcalıklı rağbet gördüğü Irak ve çevresi, özellikle de Kuzey Irak, geleceğin Dubai si olarak görülmektedir. Dünya ve Türk markaları, Pyramids Group tarafından organize edilen ve Türkiye den LASİAD ın desteklediği ve Kuzey Irak Kürt yönetimi, bölgedeki ticaret odaları ve işadamları tarafından desteklenen Erbil Uluslararası Moda Fuarıyla Kuzey Irak pıyasalarına açılıyor. Damat Tween, Avva, Darkmen, Gizia, Colin s Jeans, Cross Jeans, Calvin Klein, Romano Botta, Seven Hill, Vitali Ricci, Madoc Jeans, Pulltonic, Tugi, Cioe, Ferraro, Fimka, Chantelle, Playtex gibi 13 ülkeden toplam 151 firma bu Fuar a katılıyor. Türkiye den Fuar a toplam 123 firma katılım sağlamıştır. Fuar a aşağıdaki ülkelerden firmalar katılacak: Türkiye, Irak, İran, Mısır, İtalya, Fransa, ABD, Suriye, Lübnan, Bangladesh, Almanya, Ukrayna, İspanya

7 Irak ta Parlamento için yakın bir tarihte yapılacak olan seçimlere Kerkük ten 764 binden fazla kişinin katılacağı belirtildi. Kerkük valisi Abdulrahman Mustafa ve Yüksek Seçim Kurulu nun Kerkük şubesi başkanı Fehat Talabani yaptıkları ortak bir basın açıklamasında, Irak ta Parlamento için yakın bir tarihte yapılacak olan seçimlere Kerkük ten 764 binden fazla kişinin katılacağı belirtildi. Açıklamada seçmenlerin hangi sandıkta oy kullanacaklarını belirlemeyi planladıklarını ancak isimlerin düzenlenmesi henüz tamamlanmadığından bunun 22 Ağustos ta yapılacağını belirttildi. Kerkük valisi, Kerkük idaresinin seçim komisyonuna desteğini dile getirerek, halkın da seçimler sırasında komisyon çalışanlarına gerekli yardımı yapmalarını istedi. Kerkük te uzlaşma sistemine tepki Dr.Ömer Uluçay* Ulu destanlar ulaşır insanlara, devreder kültürü çağdan çağa. Yorumlanır, zenginleşir ulu destanlar, zaman içinde. Büyük ozanlar, dengbejler yorumlar büyük destanları. Buyük destanlar, yaratır ulu ozanları. Çok dilli, çok kültürlü toplumda yetişen ulu ozanlar, yazarlar, zengin mutfaktaki aşçı gibidirler. Zengin sofralar, farklı lezzetler sunarlar sağa sağrıya. İsteyen bulur bedenin ruhunun gıdasını. Tanıdık yemekler vardır, damak tadına hasret çekenler için. Yeni lezzetler vardır, hercai yürekler için. Bilineni yazar kalem ehli, olmazsa yeniden örer belikleri. Farklı gergeflerden geçer iplikler; ipek için, kıl için, yün için ve bir de halı, kilim, urgan için Nakışlar yere ve zamana göre, renkler de değişir zamana, isteğe ve ihtiyaca göre Her kumaşta çalışır usta kalem. Ozan, her toplumda konuşur yürekten. Nağmeler bağlar kalpleri ezelden. Yeni bir yapı yükselir kültürde, eski malzemeden ve yeni düzenlemeden. Birleşince ıramklar, döner bir cuybare ve onunla ulaşır bahri umyane. Böylece geçmişten günümüze, rayiha verir gül menekşe, nergiz ve hanımeli, yasemin ve bir de kardelen Dengbêj olur, ozan olur öter gönül dağında. Doğan olur, kartal olur yuvalanır dağ başlarında. Er olur, rehber olur, divan açar, düzen kurar çağlarda. Birer köprüdür yazarlar, ozanlar, dengbejler ve sanat adamları; insanlar, kültürler ve çağlar arasında. Yeniden yaratırlar ve korurlar toplumsal değerleri. İki kaşın ve iki dağın arasını bileştirirler, sevgi ve barış KÜRDİSTAN-SİYASET Irak Parlamento seçimlerinde 764 bin kişi oy kullanabilecek Kerkük valisi Abdulrahman Mustafa Arap Birlik Listesi ne bağlı Kerkük il Meclisinden bir üye: Eğer Kerkük te seçimin uzlaşam sistemi ile yapılmasının kabul edilemeyeceğini belirtti. ekerler yüreklere. * Ulu bir amaç, uzun ve çok gözlü, insanlık temelli, Anadolu kemerli bir yürek, böyle bir kalem, böyle bir köprüdür Yaşar Kemal. Onun nişanı, varı, Anadolu ve insanlıktır. Önce Anadoluyu tanır, tanıtır ve sonra çıkar dünya sahnesine de gördüğü güzellikleri eker ülkesinde. Bir çiçek olur farklı ellerde, bir söz olur farlı dillerde, bir cümbüş olur farklı renklerde. Bakar ki kanlı akıyor Fırat isyan eder kalemle. Karacaoğlan sevdasında yürekleri teskin eder. Ağrıdağında Demirci Hüso, bir Kawayê Nemir olur, çağlar öncesinden, kılavuz olur derdimize. Siyabend û Xecê, Alağeyik olur Gavurdağı nda. Süphan Dağı, Gavurdağı olur Toroslar da. Ağrıdağı döner Bolkara. Akdamar Adası örnek olur Karıncanın Su İçtiği Ada ya. Van gölü Ege ye benzer, Diyarbakır da sur Rumeli Hisarı na... Kadim Roma şehri Konstantinopolis, Fatih le döner İstanbula. Harmanlanır kültürler, kaynaşır Anadolu, dillenir toplum, sosyal barış içinde. İç içe geçmiştir toplum ve kültürler, bedenin uzuvları gibi ve biri diğerinden haberli. Birinin ızdırabından hepsi kederli. Sevinci de ızdırabı da bölüşmeli. Herkes kendi doğal yerinde, adı ve işlevinde, bedende olduğu gibi. Toplumda işbölümü rızaya ve gereklere göre. Söylenecek çokşey var, ama şimdi bununla yetinmeli. Sözü ustasına, Yaşar Kemale vermeli. Yaşar Kemal, eserler, ödüller, sözler, anıla, kültürler definesidir; kelamın, anlatımın ve Türk dilinin ustasıdır, bir ulu ozan, bir bal arısıdır Türkiyenin. Daha nice özgünlükleri ve güzellikleri vardır Yaşar Kemal in. Amacımız onu tanıtıp methetmek değildir şüphesiz, buna gerek yok. Ama bunların bir gerçeğe dayandığı da kesin. Yaşar Kemal, Çukurova Kadirli de doğmuş ama onun mayası Kürt kültüründedir. Evin içinde Kürtçe, dışında Türkçe konuşmaktadır. Kürt dengbêjlerinin evlerinde söyledikleri klamları, pencereden Yaşar ın Türkmen arkadaşları dinlemekte, sözün ve musikinin sırrına kapılmaktadırlar. Yaşar Kemal, bunları bir de Türkçe olarak arkadaşlarına söylemektedir. Böylece dengbêjozan olmasının yolu açılmaktadır. Köye gelen Türkmen âşıklarını dinlemekte ve onların huzurunda okumaktadır. Dino Kardeşlerin katkısıyla yazımı ilerlemekte, bilgisi artmakta ve şiir yazıp, folklor derlemektedir. Yaşar Kemal elinde sopası (gopal), Toros Dağlarında Türkmenler arasında ağıt derlemekte ve dönemin/yörenin ünlü ustalarıyla birlikte ağıt çığırmaktadır.. Toroslardaki Yörük obaları arasında ve daha sonra Van da, Diyarbakır da, Urfa-Mardin ovasında incelemeler yapmakta ve bunları yayınlamaktadır. Batı Anadolu da orman yangınlarını izlemekte, dağcı bir grup ile Ağrıdağına çıkmakta, Antep te bir gruba katılarak kaçakçılarla birlikte sınırı geçende çatışmaya girmekte, balıkçılar arasında denizde yüzmektedir. Dahası mezarlıkları ve gecekonduları kıyaslamaktadır. Anadolu nun insanını tüm özellikleriyle ve tipik karaekterlerle insanımızı romanlarında bize ve dünyaya anlatmaktadır. 19 Ağustos 2009 Çarşamba 7 Kürt tarafı uzlaşma sistemini reddecek Arap ve Türkmenler olmak üzere seçimin uzlaşma yolu ile yapılmasını istiyorlar. Kardeşlik Listesine bağlı ve Kerkük İl Meclis üyesi Kamuran Kerkuki bir açıklama yaparak Kerkük te, hazırlık yapılmasına rağmen bu kentte seçiminin yakında yapılmasına inanmadığını dile getirerek bu kentte uzlaşma sistemiyle seçim yapılmasının adaletsizlik olduğunu belirtti. Kerkuki, bunu kabul etmeyeceklerini belirtti. Seçimden önce nüfus sayımı şarttır Arap ve Türkmenlerin karşı çıktığı seçime değinen Kerküki, biz Kardeşlik listesi olarak seçimden once nüfus sayımının yapılması gerektiğini her zaman vugulamışızdır diyen Kerkuki ye göre nufüs sayımının yapılması ile beraber Kerkük teki listelerin oy oranları ve yandaşlarının beli olacağını ve seçimin yapılmasıyla çoğunluğun Kürtlerde olacağını belirtti. YAŞAR KEMAL Süphan Dağından-Gâvur Dağlarına Bir Çınarın Kökleri ve Gölgesi Karanlığa Işık Sıkan Dengbej-Ozan Yerelden Evrensele Toplumsal sorunlarımızı tahlil etmekte, çözüm istemektedir. Sosyal sorunların çözümünde aracı olmaktadır Yaşar Kemal. Bir asra yakın ömründe, Yaşar Kemal, farklı kültürleri derdi, onlara insanlık suyu verdi, güzelliklerini korudu, haklarını savundu, deldi yasak ağlarını. Yaşar Kemal görüyordu, göller yunuslara dar geliyordu, su çiftliklerinin çitlerini yırtıyor, yunusların denizlere çıkmasını istiyordu, okyanusları, cihan insanlığını hedefliyordu. Bunun için yapılacakları sayıyor, konuşuyor ve yazıyordu, insanlığa meşale yakıyordu. Karanlığa ışık sıkıyordu, bir mum bin mum istiyordu. Bunu herkes için istiyordu. Görülüyor ki Yaşar Kemal, toplumun her katmanında yaşamı bölüşerek gözlemler yapmakta ve yazar kişiliği ile bunu yuğurup şekilledirerek topluma sunmaktadır. Anlaşılıyor ki Y.Kemal sadece bir nakilci, aktarımcı değil, o yeniden yapılandıran, renk verip dillendiren, yorumlayan biridir. Eser Yaşar Kemal in kurgusu olarak onun mührünü taşımaktadır. Eserin özü, aynı kaldığı halde örgüsü değişmektedir. Yaşar Kemalin bütün yapıtlarında, özünde bu böyledir. Bu çınarın kökleri Mezopotamya da, Anadolu da ve başı göklerde, gölgesi isanlık üzerindedir. Yaşar Kemalin yüreğindeki inci ve dilindeki sözcüklerin çeşidi, sayısı, rengi ve ahengi bu söylenenlerin belgesidir. Dede torun birlikte Yaşar Kemali dinliyoruz. Sağlıklı nice yıllar dileğiyle ellerinden öperiz. *Araştırmacı Yazar

8 Kürdistan Demokratik Partisi 63. Kuruluş Yıldönümünü ve aynı zamana denk gelen Kürdistan Başakanı Mesut Barzani nin doğum günü münasebetiyle çeşitli etkinlikler düzenlendi. Kürdistan Demokratik Partisi 16 Ağuston 1996 da ölümsüz Mustafa Barzani tarafından kuruldu. Barzani nin vefatından sonra Parti nin başına geçen oğlu Mesut Barzani, bugüne kadar da partinin başında bulunuyor. Parti nin 63.Yıldönümü münasebetiyle Başkan Mesut Barzani ye kutlama mesajları geldi. Federal Irak Cumhurbhaşkanı Celal Talabani, Kürdistan Demokratik Partisi nin (KDP) ve Kürdistan Bölgesi Başkan Mesud Barzani nin 63. doğum yıldönümünü kutladı. Irak Cumhurbaşkanı Celal Talabani, Kürdistan Demokratik Partisi nin (KDP) ve Kürdistan Bölgesi Başkan Barzani nin 63. doğum yıl dönümünü vesilesiyle bir beyanneme yayınladı. Cumhurbaşkanı Celal Talabani beyannemesinde, bütün Kürdistan halkını, PDK nin siyasi büro, diğer kadrolarını, taraftarlarını ve ayrıca şehit ailerini kutladı. Calal Talabani beyannemesinde, KDP nin Kürdistan tarihinde ve Kürdistan halkının özgürlüğü için önemine ve KDP ile Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) müttefiklikliğine de değindi. Ali Rugeş Kürt sorununun çözümü hususunda son zamanlarda devletin tepesinden gelen açılım sinyalleri herkesi umutlandırdığı gibi beni de umutlandırmıştır. Geçmişte de çeşitli şekillerde bu sorunun çözümü hususunda çeşitli adımlar atılmak istendiyse de bu, bir şekilde engellendi ya da engellendirildi. Evet iyimserlik havasının hakim olduğu bu günlerde bu fırsatı çok iyi değerlendirmeliyiz.tam da bu noktada zihnimi haklı olarak kurcalayan bir soru var, bu soru da sorunun ne kadarı çözülmek isteniyor? Ne zaman kürt sorunu açılımından bahsedilse bu soru beni tedirgin ediyor. Neden mi? Çünkü çözümü isteyen iradeler yerli iradeler olmadığı için. Yani istenilen çözüm miktarı yabancı iradelerin stratejik çıkarlarının uygulandığı kadar olacaktır. Bu da yarım yamalak ve arızi bir çözüm olarak kalacaktır. Oysaki sorunun çözümü hususundaki açılım a dan z eye bir açılım olmalı yani çok kapsamlı ve yerli iradelerin isteği doğrultusunda bir çözüm olmalı. Eğer çözüm kapsamlı olmazsa geçmişte olduğu gibi pkk gider, pkk nin yerini başkası doldurur. Evet bu coğrafyada devlet, pkk gibi yapılanmaları bir KÜRDİSTAN-SİYASET KDP 63. Yıldönümünü kutluyor A dan Z ye Kürt Sorunu Açılımı Nasıl Olmalı? daha görmek istemiyorsa çok kapsamlı bir çözüm yoluna gitmelidir. Artık devlet çocuklarına müşfik sorumlu bir baba gibi onları dinleyerek sorunlarına çözüm getirmelidir. Bu çözümün tarihi de cumhuriyetin kuruluşuna kadar dayanıyor. Nasıl mı? Öncelikle 12 Eylül darbesinin ürünü olan 1982 Anayasasının yerine yirmibirinci yüzyıla uyarlanmış olarak 1924 Anayasasını ikame etmekle açılımlara başlayabiliriz. Evet bu bir bakıma yeniden başlangıç yapmaktır. Böylece bu ülkede yaşayan her kesimin etnik kimliği, dini ve düşüncesi anayasal güvence altına alınmış olur. Böyle bir başlangıç sorunun her iki tarafını da sorunun çözümü hususunda cesaretlendirir.evet bugün sorunun çözümü hususunda en çok ihtiyaç duyduğumuz duygulardan biridir cesaret. Bu da toplumun her kesiminin açılıma katkıda bulunmasına sebep olacaktır. Sorunun sorumluları için yelpaze genişledikçe açılım da o kadar hakkaniyetli ve kalıcı olur. Diğer husus da Kürt sorununun çözümündeki açılım misakı milli sınırlarını aşmalıdır. Çünkü Kürt sorunu bumerang gibidir, bu sorunu ne kadar sınırlarının dışına itsende yine de gelip seni bulacak tarzda bir sorundur. Yani devlet sadece sınırları içerisinde olan Celal Talabani, Başkan Barzani nin Kürdistan Bölgesi seçimlerinde yeniden Kürdistan Bölgesi Başkanı seçimlesinden KDP nin 63. Yıldönümü ve Başkan Barzani nin 63. Doğum yıldönümün dolayı tekrar Başkan Barzani yi kutladı. Irak Başkanı Maliki mesajında şöyle dedi: 19 Ağustos 2009 Çarşamba 8 Kürdistan Bölge Başkanı olan sayın kardeşim Mesut Barzani...selamlar 16 Ağustos Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) nin kuruluş yıl dönümü dolayısıyla sizleri gönülden kutluyor, sizlerin sağlıklı ve başarılı olmanız temennisinde bulunuyorum. Umuyorumki, halk ve Irak ın toprak bütünlüğü çerçevesinde her kesim için ulusal çalışmalarınıza devam edersiniz. Saygı ve sevgilerimizi kabulünüz umuduyla... Kardeşiniz Irak Başbakanı Nuri Maliki Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB), Kürdistan Demokratik Partisi nin (KDP) 63. Yıldönümünü kutladı. YNK Siyasi Bürosu, KDP nin 63. Yıldönümü vesilesiyle bir kutlama mektubu gönderdi. YNK nin kutlama mektubunda, KDP kurucuları alan Ölümsüz Kahraman Mustafa Barzani ve İdris Bazani nin herzaman için ölümsüzleştiği belirtilerek, KDP nin Kürt halkına hizmet ve çalışmalarında daha da başarılı olması dileğinde bulunuldu Başkan Bazani, yurtiçinden ve yurtdışından çok sayıda kutlama mesajı aldı. Kürt vatandaşlarına kucak açmamalı, sınırları dışında olan Kürt kardeşlerine de kucak açmalı. Böylece Kürt Federe Bölgesindeki Kürt kardeşleri kandilerini komşusuna karşı ne kadar güvende hissetseler, sınırları içerisindeki Kürt kardeşlerinin de güvenini kazanmış olur. Bunu Kürt Federe Bölgesine kucak açarak tüm dünyaya onu tanıdığını ilan ederek başlayabilir. Halepçe katliamının olduğu günü resmiyette yad ederek başlangıç yapabilir. Mahmur Mülteci Kampındaki 11 bin 200 Türkiyeli Kürt mülteciyi bağrına basarak bu işe başlayabilir. Ayrıca 25 temmuz seçimlerinde birinci olan Mesut Barzaniyi kutlayarak da başlangıç yapabilir. Böyle jestlerle dolu bir başlangıç her iki tarafında yararınadır. Tarihte nasılki Kürtler Orta Asyadan gelen Türk kardeşlerine anadolu kapılarının açılmasında yardımcı olmuşlarsa, bugünde Türkler onlara kucak açarak kardeşlik ruhunun yolunu açabilirler. Evet yukarıda saydığım açılımlara İslam tarihinde model olan, Medine Vesikasından da ilham alabiliriz. Peygamberimizin (a.s) kanunlaştırdığı Medine vesikası, çok dinli ve çok ırklı bir siyasi yapıyı kurmuş olup çoğulculuğu kabul eden ilk anayasadır. Vesika üzerinde proje inşa edebileceğimiz azınlık, etnik, dini, mezhebi ve ideolojik ayırımları aşabileceğimiz bir projeyi temsil edebiliriz. Böyle bir modelden ilham alarak Ankara Vesikası oluşturabilirsek sadece ortadoğunun değil tüm dünyanın model alacağı pratik bir model ortaya çıkar. Böylece kardeşlik hukuku da güvence altına alınmış olur. Peygamberimiz kardeşlik hukukunu şu sözüyle anlamlandırmıştır: Kendisi için istediğini kardeşi için istemedikçe iman etmiş olamaz Evet böyle bir zamanda kaçımızın aklına gelir böyle bir ilke. Oysaki yıllardan beri ne zamanki Kürt sorunu dillendirilse birileri ortaya çıkar Türk Kürt kardeştir diyerek mağduriyeti yok saymıştır. Ve sorunun önüne duvar örer gibi dillendirmiştir. Unutmayalım ki lafla peynir gemisi yürümez. Kardeşlik hukukunun somut karşılıkları da vardır. Bu karşılıkları karşılamadığınz zaman başkaları bundan nemalanır. Bundan dolayı herkes elini taşın altına koyma cesaretinde bulunmalıdır. Hamasetle naralar atarak bu sorun çözülmez. Yapılacak iş Kürt sorunu açılımı, Kürt sorunu saçılımı olmaması için pratikte kardeşlik hukukunu gözetmektir. Ancak o zaman adalet ve hakkaniyet gözetilmiş olunur. *Gazeteci-Yazar

9 KÜRDİSTAN-SİYASET 19 Ağustos 2009 Çarşamba 9 Kürdistan seçimleri, kazananlar ve kaybedenler Rebwar Kerim Veli Herkesin bildiği gibi 25 Temmuz da Kürdistan da bir seçim gerçekleştirildi. Seçimin çok daha öncesinde bir çok şeyin değişeceğini bu bölgede yaşayan herkes biliyordu. İlk dafa insanlar KDP ve KYB nin ortak iktidarını sürdürmeleri için değil, başka karakterleri siyasi arenaya dahil etmek için sandık başına gittiler. Resmi sonuçlar henüz açıklanmadı ama sonuçların belli olduğu söylenebilir. KDP ve KYB ittifakı bu seçimlerde çok kan kaybetti ve seçim öncesi hesaplar altüst olmuş durumda. O yüzden iki partide de bir panik yaşanıyor. İki parti de yeni dönemde ne yapacalarını uzun uzun düşünmüyor değiller. GORRAN in yükselişi Gorran bir parti değil da Reform sloganıyle KYB den ayrılan ve o dönemde Talabani den sonra ikinci adam statüsündeki Noşirvan Mustafa, önce bir medya grubu kurdu ve sonra da seçimler yaklaştığında hem sloganını değiştirdi, hem de hareketin ismini koydu. Sistem içerisinde reform hedefleyen hareket, seçimler öncesinde mevcut sistemi degiştireceğiz şeklinde stratejisini değiştirdi ve bunu herkese deklare etti. KYB nin yetkilileri Gorran ın o kadar oy almasını şaşkınlıkla izlerken, aslında hesaba katmadıkları çok şeyin farkına da vardılar şimdi. Noşirvan Mustafa onların kalelerini feth etmiş durumda. Yıllarca Talabani nin kalesi olarak bilinen Süleymaniye artık Gorran ın kalesi durumuna geldi. KYB nin yetkilileri başta Gorran Listesi nin yeni parlementoda 3 yada 4 sandalye alacaklarını öne sürüyorlardı, ama şimdi bakıyorlar ki KYB nin üçte iki oylarını almış durumdalar. Gorran Listesi Süleymaniye bölgesinin yüksek seçmen oranını iyi kulandı. Erbil ve Dohuk ta 1 miliyon 300 bin seçmen varken, sadece Süleymaniye de 1 miliyon 200 bin seçmen var. Gorran bu oyların yarısını aldı ve Erbil de de çok iyi oy aldı. İktidar partilarinin beklemediği bir çıkış yaptı. Sandıklar KYB nin tarih olduğunu gösteriyor Sandıklardan çıkan oylar artık KYB yi bu bölgede iki güçlü partiden biri olma konumundan üçüncü parti konumuna getirdi. Çünkü eğer KYB yi Kürdistan da % 45 oranında oy sahibi bir parti olarak düşünürsek, bu son seçimlerin sonuçu KYB nin oy oranı %18 e düştüğünü gösteriyor. Bu durumda KDP ve Gorran Listesi nden sonra üçüncü sırada yer alıyor. KYB hala parti ve örgütlenme olarak bu rakamın üzerindedir. Ama sandıklar gösterdi ki seçimde onu destekleyen kişiler tercihlerini değiştirip Gorran dan yana oy kullamış. Talabani ye büyük darbe Bu sonuçlarla birlikte Talabani nin siyasi prestijine çok büyük bir darbe indirildi. Gerek iç politikada ve gerekse de Irak siyaset sahasında, Talabani, Noşirvan Mustafa karşısında çok güçsüz duruma düştü ve o kadar mitinglere rağmen, yandaşlarından oy alamadı. Bu sonuçlarla birlikte Noşirvan Mustafa, KYB nin kongre döneminde (2006) aldığı yenilginin rövanşını Talabani den almış oldu. Çünkü geçmiş tarihte Noşirvan Mustafa KYB nin Liderliğine oynadı ama kazanamadi. Bundan dolayı KYB den ayrıldı ve yeni bir oluşumun sinyallerini verdi. Ve bu hareket üç yıl aradan sonra sadece KYB ye değil KDP ye de meydan okudu. KYB nin aldığı bu yenilgi Talabani nin Bağdat taki konumunu da kötü etkiledi ve Irak siyasi grupları içerinde artık yeni oluşmun (Gorran) sözü geçiyor. KDP de tedirgin ve endişeli KDP başta KYB nin analizlerine inanarak, Gorran Listesi nin bölgede çok oy almayacağına inandı. Ancak KYB nin hasapları tutmayınca, şimdi 2002 de yapılan anlaşmayla ne yapacaklarını konuşuyorlar de yapılan anlaşma gereği KYB ve KDP tek listeyle seçime katılıp, bu iki partinin Parlemento da elde edilen sandalyeleri paylaşıp, başbakanlık koltuğununun da KYB nin adayı Berhem Salih e verilmesi öngörülmüştü. Ama şimdi durum değişti. KDP genel olarak bölgede ve güçlü olduğu bölgelerde kan kaybına ugramamış. Zaten KDPliler ne olursa olsun Gorran Listesi ne ve onun liderine iç savas yılarından kalan bir tarihi öfke duyuyorlar ve bundan dolayı bu listeye oy verme durumları çok düşük ve Dohuk vilayetinde (KDP nin kalesi) Gorran hiç oy cıkartamamış. Bu nedenle KDP şimdi tereddüt içerisinde olaylara bakıyor ve tam olarak ne yapacağını da bilmiyor. KDP nin içinden yükselen ses şöyle: KYB yandaşları bu seçimlerde taktik uygulamışlar. Onların çok az bir kısmı Kürdistan Listesine (KDP-KYB itifaki) oy vermişler KDP liler bu işte bir komplo oldugunu düşünüyorlar. KDPliler arasında yükselen seslerin devamı ise şöyle: KYBliler zaten Kürdistani Listesi içinde elde edilen sandalyelerin yarısını garanti altına almışlar. Gorran da zaten onlardan ayrılan bir gruptur ve sonuçta eski KYBliler, oylarını Gorran a vermişler. Ve aynı zamanda madem onlar o kadar düşük oy almışlar biz niye onlara basbakanlığı verelim? Yada kazandığımız sandalyeleri nasıl onlarla paylaşalım? KYB liler sadece Kürdistan Listesini değil, Barzaniyi de desteklemediler Sandıktan çıkan sonuçlar KYBlilerin Barzani yi desteklemediklerini gösteriyor. Barzani nin bölge başkanlığı için aldığı oyların coğu KDPliler, Islamcılar, Türkmenler ve Hristiyanlar tarafından gelmiş. KYBliler kendi oylarını Gorran Listesi ne verirken, başkanlık için ise Barzani ye değil burdaki insanların hiç tanımadığı bir adaya, yani Kemal Mir Avdeli ye oy verdiler. Ve bu şekilde Kemal Mir Avdeli, Süleymaniye de Barzani ye çok büyük bir fark atarak galip geldi. KDPliler bunun burukluğunu yaşıyor ve şimdi KYB ye güvenmekle hata ettiklerini düşünüyorlar. İslamcılar da kaybedenler arasında Eski parlementoda iki İslami parti (Kürdistan İslam Birliği ve İslami Komala) 15 sandalyeye sahip iken şimdi ise iki solcu partiyle kurudukları ittifaka rağmen bu seçimlerde oylarını yarı yarıya kaybettiler. Gorran hareketi bir şekilde KYB ve KDP iktidarı süresince kendilerini mağdur durumda düşünenlerin oylarını topladı ve bu mağdur insanların oyları eğer Gorran olmasaydı kesinlikle İslamcılara gidecekti. Bundan dolayı şimdi eskiden Gorran ve İslamcılar arasında bir yakınlaşma söz konusu iken bu seçimden sonra İslamcılar iki iktidar partiye daha yakın bir duruş sergileyebiliyorlar. Hükümet nasıl kurulacak? Seçim sonuçlarının yarattığı şok devam ederken, henüz KDP ve KYB arasında bir toplantı gerçekleşmemiş ve her iki taraf, biri Süleymaniye de ve diğeri Erbil de, kendi aralarında ne yapacaklarını konuşuyorlar. KDP nin içinden çıkan güçlü ses, KYB ye değil başbakanlığın verilmesi meselesinin aynı zamanda sandalye paylaşım meselesinin dahi gözden geçirilmesi yönünde. Bu durumda KYB nin tavrı ne olacak henüz belli değil ama Talabani nin, Neçirvan Barzani nin 4 yıl daha başbakanlığa devam etmesindan yana olduğu konuşuluyor. Bunun için KYB nin politbürosu tarafından onay bekleniyor. Bu şekilde olmazsa yada başka bir formül bulmazsa iş çıkmaza girer ve belki gerginlik ve şidett de yaşanabilir. Gorran Listesiyse hükümete katılmayacağını açıklamış. Onların asıl amaçları iktidar olmaktır ve onlar gelecekteki seçimlere oynuyorlar. onların hükümette yer almaları gelecek seçimler için çok büyük oy kaybı demektir. Şimdilik kısa vadede hedefi 2010 ocak ayında yapılacak olan yerel yönetim seçimlerinde Süleymaniye nin yönetimine sahip olmaktır. Birêz Mesûd Barzanî Serokê Herêma Kurdistan Serokê hêja, Gelê me li Kurdistana Başurê bi irada xwe cenabê te ji bo serokatiya herêmê hilbijart. Em ji wek her dilsoz û welatparezên Kurdistanê bi hilbijartinê cenabê te kefxweş in. Ez bi navê hemû heval, endam û aligirên Yekitiya Komelên Kurdistan KOMKARê we bi dil û can piroz dikim. Em bawer in ku ji wir pê va jî xebata cenabê we ji bo doza gelê me û pêşdabirina Kurdistanê berdavam be. Silav û rêz Serokê KOMKARê Bekir Topgider

10 KÜRDİSTAN-TARİH 19 Ağustos 2009 Çarşamba 10 Osmanlılar Tarafından 1. Şeref Bey in Katledilişi ve Barzani Modeli Remzi Pêşeng* Ulame Bey 1, İ. Hakkı Uzun çarşılı bu ismi Olama Han olarak kaydederken, diğer bazı tarihçiler ise Ulama olarak yazmışlardır 2. Biz de Osmanlı belgeleri ve Osmanlıca tarih eserlerinde Ulâme yazıldığı için bu kaynakları esas alarak yazdık 3. Ulâme Paşa, Tekeli dir. Sipahilerden olup Şahkulu vak asında yakalanmamak için İran a kaçtı. İran devleti tarafından birçok görevlerde istihdam olunup en son Azerbaycan valisi oldu. 937/1530, 1531 de İran şahı Tahmasb aleyhinde savaştı, İran ı terk ederek Van a gelmiş ve oradan Kanuni Sultan Süleyman a arz-ı ubudiyet ve itaat eylemiştir. Ulame Bey, Şah Tahmasb zamanında Azerbaycan valisi iken Şah tan kaçarak Azerbaycan a bağlı ve Safevi hakimiyetinde bulunan Van a geçti. Buradan Diyarbakır beylerbeyi aracılığıyla Osmanlı himayesine girmek için talepte bulundu. Durumdan haberdar olan Kanuni Sultan Süleyman, Ulame Bey ve ailesini Van dan alıp İstanbul a getirtmek üzere 938 de Şeref Han dan istekte bulunur. Şeref Han da Ulame yi aile fertleriyle birlikte Padişah dergahına göndermek üzere Van a doğru yola çıktı. Ulame Han ile beraberinde Tekelu aşiretlerinin liderlerinden ve ileri gelenlerinden 200 kişi olduğu halde Harkom nehri üzerinde karşılaştılar. 4 Şeref Han, Ulame ile birlikte Harkom köyünde kaldı. Emir Bey ve Mahmud un yanına Ulame nin ileri gelen adamlarından bazılarını alarak, onun ve yanındakilerin ailelerini getirmek üzere Van a gittiler. Emir Bey Van Kalesi ne gelince Ulame nın kardeşi ve ileri gelenler isyan ederek kalenin kapılarını kendilerine kapatarak ailelerini teslime yanaşmadılar. Ulame Han, ailesini almadan İstanbul a gitmek istemiyordu. Bu isteği Şeref Han tarafından reddedilerek Bitlis e getirildi. Şeref Han, Ulâme nin yanına askerlerini vererek İstanbul a yolladı. 5 İstanbul a ulaşan Ulâme, divanda vezirlere Şeref Han ın Şah Tahmasb la ilişkisinin bulunduğunu, bu sebeple kendisini öldürtmeye teşebbüs ettiğini ve İstanbul a çağrılsa dahi buna itaat etmeyeceğini ve dolayısıyla da İstanbul a gelmeyeceğini söyledi. Divan da bulunan vezirler Ulame Han ın söylediklerine inanıp durumu Kanuni Sultan Süleyman a arz ettiler. Bunun üzerine 938/1531 baharında Şeref Han ın görevine son verildi. Bitlis ve mülhakatı Ulâme Paşa ya Beylerbeylik payesiyle tevcih edildi. Ulame Paşa burayı ele geçirmek üzere Diyabakır a gönderildi. 6 Bunu duyan Şeref Han kendisine verilen Bitlis, Ahtamar, Ahlat, Muş, Kifnedur, Amurk, Kelhok, Firuz, Sılim, Gülhar, Tatik ve diğer kaleleri Rozki Ağaları na bırakıp ailesini ve çocuklarını Ahtamar Kalesine yolladı. Yanına birkaç Osmanlı devletine sunulan Kürdistan haritası. El Yazma Şerefnameden alınmıştır adamını alıp Şah Tahmasb a iltica etmek zorunda kaldı. Başından geçenleri Şah a anlatarak destek ve yardım talep etti. Şah da ona iltifat ederek destek sözü verdi. Ulâme Paşa, Osmanlının da yardımını alarak Diyarbakır Beylerbeyi Fil Yakub Paşa ile birlikte Bitlis i kuşatıp top ateşine tuttu (1532) ve kale duvarlarını tahrip etti. Kalenin ele geçirilmesine ramak kalmışken Bitlis in yardımına Tebriz den Şah Tahmasb ın geldiğine dair haberler Adilcevaz ile Ahlat ta yayıldı. Aslında Şeref Han, Safevîlerin teşvikiyle kuşatma altında bulunan Rozkilere destek vermek üzere geliyordu. Bunu duyan Fil Yakub ve Ulâme Paşa kuşatmayı kaldırmak zorunda kaldılar. Bu geri çekilişte birçok mühimmatın da bırakıldığı belgelerde ifade edilmektedir. Ahlat a gelen Şah Tahmasb a Şeref Han büyük bir ziyafet vererek değerli mücevherler hediye etti. Bunun üzerine Şah da ona mücevherlerle işlenmiş bir kılıç hediye etti. Şeref Bey e Hanlık unvanıyla birlikte Kürdistan Beylerbeyi payesi verilerek Bitlis, Muş, Hınıs gibi birçok şehir ve kasabayı kendisine tevcih etti. Böylelikle Kürdistan ın büyük bir kısmı yeniden Safevîlerin hâkimiyetine girmiş oldu. 7 Şeref Han ın İran ile ilişkiye girmesiyle Osmanlı Devleti büyük bir toprak kaybına uğramış oldu. Osmanlı Devleti nin Bitlis e müdahalesi diğer Kürt beylerini de tedirgin etti. Kendilerine müdahale edileceği korkusuyla Şeref Han la birlikte bazı beyler de Safevîlere sığınmışlardı. Kânûnnâme-i Sultânî li-azîz Efendi adlı çalışmada Kürt beylerinin düştüğü perişanlık ayrıntılı bir şekilde ifade edilmiştir, Ekrad hakimleri beylerbeylerin zir-i dest-i kahrinde paymal ve zulüm ve teaddilerinden her biri muzdarib ve perişan-hal olub iki padişah-ı alişanın verdikleri ahidnameleri mucibince mabeynlerinde azl ve nasb emri muhal ve yerleri ecnebiye verilmek ademü l-ihtimâl iken ahz-ü celb içün beylerbeyleri beyini ma zul ve kimini bila-sebeb katl edub ve kimi dahi azl ve nasb ve katl havfundan terk-i vatan ve cela-yı mesken etmek zorunda kalıyordu 8 Şah Tahmasb Ahlat ı terk ederek Tebriz e doğru hareket ederken Şeref Han da Ulâme ye yardım eden Kürt beylerine karşı savaş açtı. Hizan lı Emir Davud a taarruz ederek mallarını müsadere etti. Hizan Kalesi kuşatıldı, iki taraftan birçok insan öldürüldü. Şeref Han ın bu tavrı Osmanlının da desteğini alan Ulâme için de bir fırsat oldu. Şeref Han a bazı Kürt beyleri cephe aldılar. Bu saldırıyı duyan Ulâme, derhal Bitlis bölgesine doğru yola çıktı. Ulâme ye daha önce katılmamış birçok bey de destek vermiş oldu. Emir Budak Keysani, Şeyh Emir in oğlu İbrahim Ağa, Derviş Mahmud Keleçuri gibi Rozkan Aşireti nin bazı ileri gelenleri de Şeref Han ın tutum ve davranışlarından gücendiklerinden Ulâme ye iltihak ettiler. 9 Bu şekilde toparlanan Ulâme ve Fil Yakub kişilik süvari ve piyade birlikleriyle Hizan üzerinden Tatik bölgesine geçerek Bitlis üzerine yürüdüler (940/1534). Şeref Han azınlıkta kalan kuvvetleriyle düşmanıyla savaşamayacağını anladı ve arkadaşlarına geri çekilme talebinde bulundu. Bunu reddeden Rozki ağaları ise savaşma kararı aldılar. Bunun yanında Şeref Han, Safevîlerden yardım talebinde bulunulmasını teklif etti. Fakat Rozki beyleri bu teklifi kabul etmeyip mevcut kuvvetleriyle savaşa girmekte kararlı olduklarını gösterdiler. Çarpışmalar Tatik Kalesi nin güneyinde başladı. Savaşın şiddetlenmesi sonucunda Rozkan Aşireti nden birçok savaşçı öldü. Şeref Han da bu savaşta hayatını kaybetti. Rozkanlı beylerinin bir kısmı esir edildi. Ulâme Paşa Bitlis e girmeyerek Vestan ve Van a doğru hareket etti. Böylece Şeref Han ın otuz yıla varan inişli çıkışlı siyasi hayatı da ölümüyle noktalanmış oldu (940/1534). Bitlis Beylerbeyi olup Şeref Han ile savaşıp onu katlettiler. Tebriz ve Revan valisi oldu. 941/ de Beylerbeyliği payesiyle Rumeli ye geçti. Lipve muharebesinde güzel hizmetle Bosna yı muhafaza etmiştir. Şah oğullarından Mirza itaatinde Erzurum beylerbeyi olarak tekrar sınıra gönderildi. 955/1548 yılında Yanova savaşında katledilmiş oldu. 10 Savaş zaferle sonuçlanınca Ulâme nın Sadarete gönderdiği dilekçede, Bitlis te Şeref kafiri muharebesine katılan ve büyük yararlılıklar gösteren Murad Bey tabirini kullanmış- devamı 11 de

11 KÜRDİSTAN-TARİH 19 Ağustos 2009 Çarşamba 11 Remzi Pêşeng yazisinin devamı tır. Bu belgede Murad Bey ve Suhrab Beylerle ilgili net bir bilgi yoktur. Fakat Ulâme Paşa yla birlikte hareket e den ve birçok savaşlarda kendisiyle birlikte olan Bayındır oğlu Murad Bey dir. Murad Bey, Şeref Han la yapılan savaşta ve diğer savaşlarda gösterdiği üstün başarıdan dolayı Irak fethedildikten sonra 22 Safer 941 de Murad Bey e Beylerbeyliği payesi verilerek tayin edilmiştir. Kanaatimce taltif edilen Murat Bayındır oğlu Murad dır. 11 Murat Bey ve kardeşi Suhrab Bey in taltif edilmesini istemiş ve bu talebinin gerçekleşmesinin önemine işaret ederek isteklerinin mutlaka yerine getirilmesini arz etmiştir. 12 Bu belgede tarih yoktur. Altında Mine l-muhlisi l-hakîr Ulâme el-fakîr yazılı imza mevcuttur. Tahminen Kanuni dönemine ait 940/1534 tarihli bir belgedir. Şeref Han, Ulâme,ye yardım ettiği halde, Ulâme, Osmanlılar ile ittifak ederek Şeref Han ı katletmişlerdir. Sonuç itibariye, Osmanlının ve Ulâme nın, Şeref Han nın nezdinde Kürdistan halkına yaklaşım biçiminin en bariz örneğini gösteren Şeref Kafiri ifadesi hiçbir yoruma gerek bırakmamaktadır. Bu sorunun ismi, Osmanlı Kürt ilişkisi neticesinde, Şeref beyle başlayıp günümüze kadar devam eden - Kürt sorunu değil, Kürdistan sorunudur.- Aynı zamanda Şeref Han ın neden İran ile ilişkiye girdiği anlaşıldığı gibi, Yüz yıllardır Kürtler dışında hiçbir millet geleceğini iyi niyetlere havale edilmemesi gerektiğinin de açık bir örneğidir. Şeref Han örneğin de olduğu gibi, dışlanmış ve politikaların çıkar kurbanı olan Kürdistan halkı, zulümden asla acı duymamıştır, düşmandan korkmamıştır ve yenilgiden dolayı umutsuzluğa kapılmamıştır. Politika! Bu acımasız kılıçla her zaman gerçeğin şer i hükmünü yerine getirmişlerdir. Gerçek, düşmanın cinayet sahnesinden her zaman zaferle döner; onu dostun!ihanet Ülkesinde politika eliyle boğarlar. Şeref Han ın ve Kürdistan halkının yazgısı bunun kanıtıdır. Sorunun çözümüne yönelik Model; Barzani Modeli dir: Bugün Türkler, Kürtleri yutarak beslenmeye çalışıyor. Bu nasıl oluyor? İlmi, Kültürel, Ekonomik, Din, Edebiyat gibi bir toplumu oluşturan tüm özellikleri inkar ve tek boyutlu bir toplum oluşturma, yani Kürtleri kendisine yabancılaştırma diğer bir tabiri ile Halkların Mozaiği tezi geliştiriliyor. Mozaik nedir? bir taş düşünelim, beş yüzeyi vardır, mozaikte o taşın bir yüzeyi gözükmektedir, taşın diğer yüzeyleri nerdedir? çamurun içinde kaybolmuştur. Yani sosyal sömürgeciliğin bir uzantısı olan Halkların Kardeşliği veya Halkların Mozaiği tezi Kürt halkını tek boyutlu bir toplum haline getirmenin projesidir. Kültür nedir? Kültür bir Kavmin tarih boyunca biriktirdiği senbol işaret adet gelenek ve toplumsal hareket tarzları şeklinde ortaya çıkan Dini, Manevi, Sanatsal, Tarih, Edebi, ve Hissi tecellilerin toplamından ibarettir. bu birikimler kavimlerin dertlerini istek ve ihtiyaçlarını Sosyal özelliklerini ve Ekonomik yapısını temsil eder. Bugün Türkiye de azınlıklar söz konusu olduğunda Solcular Liberaller İslamcılar da dahil, tüm güçlerin, Lozan Antlaşması na sarılmak istemesinin kolaylığı buradan gelmektedir. Ulusal ve uluslararası düzeyde onaylanmış anlaşmaların ve metinlerin öneminin küçümsenmemesi gerektiği kanısındayız. Bir tek madde bile, gelişebilecek bir hareketin ivme noktası haline gelebilir. Politikalar, her iki tarafın da bu yükümlere uymasını gerektirdiği gibi, birer baskı unsuru haline de gelebilirler. Prensiplerin ihlali ise savunma hakkını doğurduğundan, sosyal ve siyasal eylemliliklere haklılık zemini kazandırır. Kitleleri, bu tarzda yaratılan propagandalarla hareket geçirmek çok daha olanak dahilindedir. Daha önce dediğimiz gibi: Kürt hareketlerinin hiç birinin, kendi varlıkları dışında, yasal perspektifleri yoktur ve bunun için mücadele etmemişlerdir. Yine bu nedenledir ki, kendilerini dünya kamuoyuna da anlatamamışlardır. Güney Kürdistan da süren direnişin, Sevr Barış Görüşmelerinde politik masaya bir taraf olarak oturtulmak istenmesi karşısında, İngiliz ve Fransız çevrelerinin bu yasal girişime tepkileri, yukarıda sözünü ettiğimiz konu açısından önem kazanmaktadır. Mesut Barzanin bu günkü tavrı ve anayasal güvencenin bir metnin üzerinde olması ve bunu siyasi ve askeri alanda somut objektif yapının üstüne kurulmasında ki ısrarı çok önemli tarihi bir tavırdır. Kürtlerin siyaseti artık en üst düzende yaptığı gerçeğini göstermektedir. Türkiye Kürdistanı nda ise, Şeyh Sait effendi dönemine baktığımızda bu açıdan en önemlisi olduğu görülmektedir. Kemalizmin kendi iktidarını kuvvetlendirmesinden sonra, Kürtlere yönelik karşı eylemlere girmesi, 1925 Ayaklanması nı doğurmuştur. Bu hareket içinde yer alan birçok önder Kemalistlerle birlikte, Kardeşlik adına, uzun yıllar birlikte çalışmışlar, ama onlara karşı ayaklandıklarında önlerinde hiçbir yasal dayanağın olmadığını görmüşlerdir. Türklerin, Müslümanı, Liberali, Solcusu vs. çevrelerinden, bir itiraz yükselmekte ve şu soruyu akla getirmektedir. Farklı Milletlerin kendi kültürlerinde bağımsız bir yapıda kalmaları ve böyle bir caba ve teşebbüs Ümmetin birlik düşüncesine darbe olmayacak mıdır.? Bütün ümmet arasında ortak bir uyum sağlanırsa bu ümmetin işini kolaylaştıracaktır. Halkların Mozaiği ideal olan değilmidir. Ama her ulus kendi farklı özelliklerini korumaya devam ederse ve bu özelliklere uygun yapılar oluşturursa,bu bir nevi ümmeti parçalama sonucunu doğuracaktır. Denilmektedir. İnsanların kendi ulusal kabuklarına çekilmeleri beşeri bir tefrikadır. Benim de arzum İnsanların dünyada bir birlik sağlamalarıdır. İnsanların tümünün kendilerini beşeri bir kültüre bağımlı kılmaları ideal bir düşüncedir. Ama ulusların kendi özelliklerini korumaları veya kendi kabuklarına çekilmeleri bir parçalanma meydana getirir mi? Cevabımız, HAYIR DIR. Çünkü bu biçimsel bir alanda ayrılma olacaktır. Kültürlerin çeşitlenmesi insani birliği daha kolay sağlar. Bir Kürt ve bir Türk ün arasında ne zaman anlaşma sağlanabilir. Bu ancak ikimizin de insan olmasıyla mümkün ola bilir. Eğer ikimizde bir tür olursak ben onun kalıbında bir insan olurum, ama muhtevası olamam. Bu durum insani birlik için Türk olmayanın da insan yerine konulmalı ki başkalarıyla birleşe bilecek bir varlık olsun. Konuyla ilgili bir misal vermek gerekirse, sözgelimi, 5 milyon Türk, 5 milyon da alt sınıf olsun, alt sınıf oldukça birlik imkânsızdır. Çünkü 5 milyon insandır, ama diğerleri insan yerine konulmuyor. Onlarda önce insan kabul edilmeli ki birlik olsun. Kürdistanlı bir Kürt, önce Kürt olacak, eğer Kürt kimliği ondan alınırsa onu Kürt yapan tüm muhtevasından ayırmış olacağız. Ben eğer Kürdistani sanatım, Dinim, Edebiyatım, Ruhumdan uzaklaştırır ve uzaklaştırılırsam, bunlarla ilişkilerim kesilirse insanlığımdan da uzaklaştırılmış olacağım. o zaman ben Türklere benzeyen bir kalıba dönüşürüm. Türk Düşünür başkaları düşünemez, yargısı geçerli olur. Birlik nasıl sağlana bilinir ki? Öyleyse herkes kendi özüne, kendi ulusuna dönmeli. Ve öyle bir düzeye varalım ki hem Kürt düşüne bilsin, hem Türk. Hem Kürt üretip tüketebilsin, hem de Türk, hem benim Dinim olsun, hem senin. İşte o zaman iki insan gibi ( o bir efendi, ben bir köle olarak değil ) el ele vere biliriz ve insani birlikteliğimizi sağlamak için oturur düşünürüz. Bunun dışında bir tutum, birlik ve beraberlik düşüncesine ihanetten başkası değildir. Halkların Mozaiği bir ütopyadır. Türk ve Kürt birlikteliği artık hiç bir zaman mümkün olmayacak siyasi sosyal anlaşmalardan anlaşılmaktadır. Zaman, birçok nedensellikleri soru sorulmayacak tarzda su yüzüne çıkarmaktadır. Yeterki bunları sebeb ve sonuç ilişkilerinden anlamaya çalışalım. Bir soru: Sorunun çözümü için birçok öneri sunulurken, Yüksek sesle soruyoruz: Neden Barzani Modelinin dışında, her öneri kabul edilmektedir? 1-Sicili Osmanide ki Ulama paşa maddesi. Ulama Paşa: Tekelidir. Sipahilerden olup şeytankulu tabilerinden iken vak asında İran a kaçtı. Cesaretinden dolayı İran devleti tarafından istihdam olunup Azerbaycan valisi olmuştur. 937 (1530/1) de İran şahı Tahmasb aleyhinde kıyam ile harbetmiş ve Sultan Süleyman Hz. lerine arz-ı ubudiyet ve itaat eylemekle 938 de Cânib-i Saltanat-ı seniyyeden aldığı yardım ile devam eylemiştir. Ancak Tebriz i İran aldığından kendisi Memâlik-i Saltanat-ı Seniyyeye gelip yapılan savaşlarda sadakat gösterdi. Oranın fethinde Canib-i saltanat-ı seniyyeden Tebriz ve Revan valisi oldu. 941 (1534/5) de Bitlis beylerbeyisi olup şeref Han ile muharebe edip onu katleyledi. O sene iş gereği Rumeli ye geçirilip ardından beylerbeyi oldu. Lipve muharebesinde güzel hizmetle Bosna yı muhafaza etmiştir. şah oğullarından Mirza itaatinde Erzurum beylerbeyisi olarak tekrar hududa gönderildi. 955 (1548) yılında Yanova muharebesinde hazır bulunarak şehit olmuştur. Cesur, yiğit ve müdebbir ve sadık idi. Güzel hizmetleri görülmüştür. Oğlu, İskender Bey dir ki, onun oğlu şair Gayretî Mehmed Çelebi zeamete mutasarrıf olmuş, ancak 990 (1582) da gençliğinde ölmüştür. 2- Osmanlı Tarihi, II., Belge, MKT. 1/10 veya 1/ M. Fahrettin Kırzıoğlu, T.T.K.Y.Ankara 1993, s , Ahsenü t-tevârîh, s ; Şerefnâme, s Şeref Han, Şerefnâme Farsça dan çev. Muhammed b. Ahmed b. Mirza s İbrahim Efendi Peçevi, Târîh-i Peçevi. 7- Şeref Han, Şerefnâme (Farsça dan çev.muhammed b. Ahmed b. Mirza 8- Kanunnâme-i Sultânî li-azîz Efendi, Rhoads Murphey, Harvard University, 1985, s Fahrettin Kırzıoğlu, Osmanlıların Kafkas Elleri nin Fethi, TTKY. Ankara 1993, s Ahsenü t-tevârîh, s ; Şerefnâme, I., BOA, Sicilli Osmani d s. I. s Feridun Bey, Mecmû atü Münşeâti s-selâtîn, İstanbul 1247, s BOA. A. MKT. 1/10.

12 Bilbilo; Aram Tigran Üstünde yaşayamadığı toprakların altında da yaşamasına izin vermediler Hûseyn Palewî* Sesin gitti ama sesin aramızda. Sesin aramızda kelimelerle yaşıyor. Anlamda yaşıyor. Yaşamadığın yerlerde, dili yasak olan çocuklar, hep sesinle yaşamaya asıldılar. Acının sesiyle. Bir gün ruhunu geride bırakıp, sesin ayrıldı aramızda. Büyük bir ses olarak kalacak hep sesin. Bir daha sesin çıkmayacağını bilerek dinleyeceğiz bundan sonra sesini. Bir tek sözcüğü atlamadan ve yüreğinden gelen ateşi söndürmeden dinleyeceğiz seni. Geceyi ve gündüzü kulaklarımız yaparak. Şimdi gerçekten doğdun. Gerçek bir yaşama doğdun. Bir daha ölmemek üzere gittin. Sesini çocukların gözlerinde bırakarak ve umudunu yüreklere aşılayarak doğdun. Tüm hayatının belki de özeti budur: Geldin ve gittin. İşte hayat bu kadar kısa bir şeydir. Ama biz düşündüğümüz için belki de uzun gelir bize. Şimdi sesinin yanına gittin artık. Sesinin olduğu yere. Kendi Amed ine. Pasaportsuz ve kimliksiz olarak gittin. Gitmek gelmektir. Aram Tigran ermeniydi. Yaşadığı topraklar onlara fazla görüldü. Hep birileri olur insanın hayatını altüst eden. Onların da hayatlarını birileri altüst etmişti. Birileri de hayatınızı düzenler hep.hiç sebepsiz yere rakamlarla ifade edilmeyecek kadar çok insan öldürülmüştü. Tüm mesele farklı olmalarıydı. Dinleri, milletleri, kültürleri farklıydı. İlerde bölücü olabilirlerdi. Aram ın babası da bu kargaşa içinde olanlardan biriydi. Birçok Ermeni gibi, onu da bir Kürt aile yanına alıp saklamışlardı. Korumuşlardı. Tüm baskılara ve korkulara rağmen, sahip çıkmışlardı. Bu onlar için vazgeçemeyecekleri bir değerdi. İnsan olmanın önsüzüydü yaptıkları. Sakladılar. Uzun sürdü. Bir gün sakladıkları çocuk artık büyümüştü. Evlenmiş ve bir oğlu olmuştu tarihinde Aram Tigran doğmuştu. Şimdi Suriye sınırların da kalan Kurdistan topraklarında. Kamışlı da doğdu. Babası adını Aram koydu. Huzur, dinginlik anlamına geliyordu. Hayatları boyunca bulamadıkları özlemlerinin adını koymuştu oğluna. Bulamadıkları huzuru hiç olmasa, dilleriyle söyleyecekti. Aram, ailesine biraz da olsa bir huzur getirmişti aslında. Sadece söz konusu olan onlar değil, iyiliğini unutmadığı insanlara da huzur ve dinginlik vermesini istiyordu Aram ın. Büyümeye başlamıştı Aram. Kürt çocuklarıyla beraber. Büyüdükçe aslın da dünyanın çok küçük olduğunun farkına varmıştı. Babası da müzik ile uğraşan biriydi. Bir gün Aram a, müzik ile uğraşmasını tavsiye etti. Aram da kabul etti. O na bir vasiyette bulundu Ben Kürtler sayesinde hayattayım. Bugün karşımdaysan ve seni görüyorsam bunu da Kürtlere borçluyum. Onun için sana vasiyetim sürekli Kürtler ve Kürt kültürünün hizmetinde ol. Kürtlerin dostu o ve onların yanında yer al. Aram Tigran yaşadığı sürece, babasının kendisine söylediklerini unutmadı. Daha sonra, Ermenistan a taşınır. 18 sene boyunca Erivan radyosun da çalışır. Bugün halen, yaşlı Kürtlerle konuştuğunuz da, Erivan radyosundan nasıl müzik dinlediklerini anlatmaya başlarlar. İşte o kişilerden biri de Aram Tigran dır. Sesiyle Kürtlerin varlığının resmini çizer Aram Tigran. Kürtleri asla unutmaz. Babasının söylediklerini her zaman aklında tutar. Daha sonra Yunanistan da yaşamına devam eder Aram. Hayatının en anlamlı anların da birini, iki yıl önce Amed de yaşar. Büyük bir aşkla düşlediği Amed de olmak onu heyecanlandırır. Hayatı boyunca düşlediği yerde olmak, bambaşka bir duygudur onun için. Yaşamak istediği ama yaşayamadığı yerde, hiç olmazsa öldüktün sonra yaşamak ister. Aram adı gibi hayatı boyunca hep mutluluk peşinde koşar. Ülkeden ülkeye gider. Birçok kültür insan ve medeniyet tanır. Bir şeyler verir ve bir şeyler alır. Yaşadığı süre için de adı gibi yaşamak nasip olmaz ona. İçinde hep büyük bir yürek taşıyarak yaşar. Yüreği onun müziğinin kaynağıdır aslında. Birçoğumuza oradan seslendi. Yaşadığı sürece de sadece yüreği olanlar onun ne demek istediğini anladılar. Oda bir insandı. Evet Ermeniydi. Yani bizden farklıydı. Vatanlarından sürgün edilen insanlar en iyi şekilde birbirini anlarlar. Aram Tigran, bir çok Kürtten daha çok Kürtleri anladı. Kürtlerin acılarını dillendirdi. Birçok dil bilmesine rağmen, müziğinin dilini Kürtçe yapmıştı. Ölmeden önce Amed de gömülmek istemişti. Ermenilerin makûs tarihi Aram ın da peşini bırakmadı. Sonuçta o bir Ermeniydi. Türkiye cumhuriyetinin kırmızı çizgileri bazen o kadar kalın çizilir ki, kırmızıdan çok siyaha benzer o çizgiler. Dışı siyah gibi görünse de kırmızı çizgilerin, Aram ın içi hep kırmızıydı. Gülerken onun mutlu olduğunu zannediyorduk. Oysaki gülmek insanın mutlu olduğunu göstermez. Gülmek, bazen de unutmayı istemektir. Unutmak bazen de insanın unutamadığı trajedilerden meydana gelir. Gülümsemesinin içinde Kürtler vardır. Kendi milleti olan Ermeniler vardı. O bu iki millete yapılanları unutmak istiyordu. Unuturken de sözcükler kendiliğinden gelip kulaklarınızdan içeriye giriyorlardı. Sözcüklerin sesi yoktu. Bazen o sözcükler suskunluktan başka bir şey değildir. Biz çoğu zaman bilemeyiz suskunluğun anlamının. Suskunluğun sadece suskunluk olduğunu düşünürüz. Suskunluk belki de seslerin en fazla olanıdır. Suskunluğa göre belki de yüreğimizde kulaklar olmadığı için duymaktan aciziz. Aram Tigran ise, tüm suskunluğa diliyle hayat vermişti. Artık suskunluk yok Aram Tigran için. Belki de Brüksel deki mezarından Amed i bir daha görürsün. Kim bilir belki de orada Amed e yerleşirsin. Burada hükmü geçenlerin orada sesleri çıkmaz. Bu utanç zaman geçtikçe daha fazla yüzlerinde belirecek bir gün. Zamanın aydınlığını bekleyelim biraz. Yüreğindeki ışık zamana aydınlığını verecek elbette. Orada suskunluğuna ses vermeyeceksin. Çünkü sesin burada aramızda olacak hep. Vefanı gösterdin Aram Tigran. Bulamadığın huzuru orada, bulmanı diliyoruz. Rüyasını Amed de gördü. Artık orada huzurla uyuyabilirsin Aram Tigran. Tam 75 yıl katlandı bu hayata. Birçok şey bırakıp gitti. Birçok şey gördü. Birçok şey gösterdi. İnsanlığını asla unutmayacağız. Belki de bizden biri olmadığı içindir. Ama şu da var ki, o birçoğumuzdan daha çok bizden biri oldu. Birçoğumuz kendimizi unuttuğumuzda, O boşluğu doldurdu. Onun boşluğunu doldurmak zor olacak. Hepimiz bir boşluğu dolduruyoruz sonuçta. Bir boşluğun parçasıyız aynı zamanda. Yeni boşluğunda, neyi dolduracaksın. Aramızdaki yerini boş bırakıp gittin. Yerin gözlerimizdeki boşluğu hep dolduracak.