TÜRK HAVA YOLLARI 74ÜNCÜ YILINI KUTLUYOR

Transkript

1

2 TÜRK HAVA YOLLARI 74ÜNCÜ YILINI KUTLUYOR Ulusal bayrak taşıyıcımız Türk Hava Yolları (THY), 74'üncü yılını bir dizi etkinlikle görkemli bir şekilde kutladı. 18 Mayıs 2007'de gerçekleştirilen THY Şenliği'nde canlı müzik eşliğinde eğlenen THY yöneticileri ve personeli, 68 ülkeden gelen yerel personel ile 20 Mayıs 2007 tarihinde de Taksim Meydanı'nda buluşarak THY'nin kurucusu ve modern Türkiye'nin mimarı Büyük Önder Atatürk'ün anıtına çelenk koyup, saygı duruşunda bulunduktan sonra dünyanın dört bir yanından gelen THY personeli kendi ülkelerine ait bayraklarla yürüdü. Aynı akşam da tüm THY çalışanları, aileleri ve dostları ile Sezen Aksu'nun şarkıları eşliğinde güzel vakit geçirdiler yılında kurulan ve Avrupa, Asya, Amerika ile Afrika kıtalarına hizmet taşıyarak ülkemizi gökyüzünde temsil eden THY yönetim ve personelini tebrik ediyor ve nice başarı dolu yıllar diliyoruz. 2 TAI N N SES EK M 2007

3 çindekiler TUSAfi-TÜRK Havac l k ve Uzay Sanayii A.fi. ISSN TAI N N SES 84 TUSAfi ADINA SAH B Muharrem DÖRTKAfiLI SORUMLU YAZI filer MÜDÜRÜ Orhan Veli KAYA YAYIN KURULU Nursel KÖRAN (Baflkan) Bican Çelik ATEfi Bilge TOKMAKÇIO LU Nevin ÜÇYILDIZ U ur BAYDUR DANIfiMA KURULU Atila HAfiLAMAN Aylin SÖNMEZ Bo açhan TELER Bülent TANYOLAÇ Canan AVfiAR Yeflim NEFTÇ FOTO RAFLAR Ferda GÜNAYDIN DARE YER TUSAfi-TÜRK Havac l k ve Uzay Sanayii A.fi. P.K. 18, Kavakl dere Ankara - TÜRK YE Tel: (312) Fax: (312) TASARIM, GRAF K UYGULAMA Mönch Türkiye Yay nc l k Tel: (312) RENK AYRIMI ReproTek BASKI Ankara Ofset çindekiler... 3 Yay n Kurulu ndan... 4 Yönetimden... 5 fl Gelifltirme Faaliyetleri Tesislerimizden Organizasyon De iflikli i Tasar m ve Mühendislik Faaliyetleri IDEF Ziyaretçilerimiz...34 Organizasyon, Fuar ve Sergiler...35 Personelimizden Aktüel...39 TAI N N SES EK M

4 Yay n Kurulu ndan Değerli Okurlarımız, 2007 yılı gerek imzalanan sözleşmeler, gerekse yapılan yatırımlar açısından son derece önemli gelişmelerin yaşandığı, Şirketimize önümüzdeki 20 yıl süresince ciddi sorumluluklar ve yeni teknik kabiliyetler kazandıracak önemli programlara ilişkin sözleşmelerin imzalandığı bir yıl olarak hatırlanacaktır. Çok uluslu Müşterek Taarruz Uçağı (JSF) programı çerçevesinde, üretilecek olan 5. nesil savaş uçağı F-35'in orta gövdesinin ABD dışında tek kaynak olarak TUSAŞ tesislerinde üretilmesine yönelik anlaşmanın Northrop Grumman ile Şubat ayında imzalanmasıyla başlayan 2007 yılı, son montaj ve teslimat işlemleri yine Şirketimiz tesislerinde gerçekleşecek olan 30 adet yeni nesil F-16 Blok 50+ uçağı alımına ilişkin sözleşmenin SSM ile ABD Hükümeti arasında Nisan ayında imzalanmasıyla devam etmiştir. Haziran ayında Hv.K.K. envanterinde bulunan 55 adet T-38A Tekamül Eğitim Uçağı'nın aviyonik modernizasyonunu kapsayan T-38 Aviyonik Modernizasyon Sözleşmesi nin SSM ile Şirketimiz arasında imzalanmasından sonra Temmuz ayında da Hv.K.K. Temel Eğitim Uçağı ihtiyacının karşılanması amacıyla Savunma Sanayii İcra Komitesi (SSİK) tarafından, sözleşme görüşmelerine başlama kararı alınan Korea Aerospace Industries, Ltd. (KAI) firması ile Şirketimiz arasında montaj, uçuş testi ve teslimatları Şirketimiz tarafından gerçekleştirilecek olan toplam (opsiyonel) Temel Eğitim Uçağı'nın üretimine yönelik sözleşme imzalanmıştır. Son olarak da K.K.K. Taarruz Taktik/Keşif Helikopteri ihtiyacının karşılanmasına yönelik (opsiyonel) Taarruz Taktik/Keşif Helikopteri'nin tedariği için 7 Eylül'de ATAK Programı sözleşmesi imzalanmıştır. İmzalanan sözleşmeler gereği yeni teknik kabiliyetler kazanılmasına yönelik alt yapı yatırımlarına da başlanmıştır. Bu çerçevede, F-35 orta gövde kompozit parçalarının üretileceği İleri Teknoloji Kompozit İmalat Tesisi ile C-130E/B Aviyonik Modernizasyon (Erciyes) programı çerçevesinde Hv.K.K. envanterinde bulunan 13 adet C-130 nakliye uçağının modernize edileceği C-130 Modernizasyon Hangarı'nın temeli 21 Haziran 2007 tarihinde düzenlenen törende Milli Savunma Bakanı Sn. Vecdi Gönül tarafından atılmıştır. Şirketimize büyük sorumluluklar ve bir o kadar da iş yükü getiren söz konusu sözleşmelerle yaklaşık 9 milyar dolarlık bir iş taahhüdüne ulaşan Şirketimiz, organizasyonel yapısını da yeni iş yükü ve sorumluluklarına cevap verecek şekilde yeniden yapılandırma ihtiyacını duymuştur. Dünya Şirketi TUSAŞ,yeni organizasyon yapısı, profesyonel ve genç yönetim kadrosuyla üstlenmiş olduğu programların altından başarıyla kalkmayı hedeflemektedir. Geride bıraktığımız üç aylık zaman diliminde Şirketimiz tanıtım ve pazarlama faaliyetleri kapsamında Mayıs ayında Ankara'da düzenlenen 8. Uluslararası Savunma Sanayi Fuarı IDEF ile Haziran ayında da Paris-Le Bourget'de düzenlenen 47. Uluslararası Paris Havacılık Fuarı'na birer standla katılarak özgün ürünlerini ve kabiliyetlerini tanıtmış ve potansiyel iş olanakları konusunda görüşmeler yapmıştır. Şirketimiz açısından son derece yoğun geçen IDEF 2007 sırasında Şirketimiz tarafından geliştirilmekte olan Türk Başlangıç ve Temel Eğitim Uçağı'na Türk havacılık tarihinin önemli simalarından Sn. Vecihi Hürkuş anısına HÜRKUŞ isminin verildiği bir tören düzenlenmesinin yanı sıra, Şirketimiz ile Aselsan arasında ASELFLIR 300T Alt Sözleşmesi, Özgün TİHA (MALE) geliştirme programı çerçevesinde Savronik ile Veri Linki Alt Sözleşmesi, Pakistan ın Air Weapon Complex firması ile Niyet Mektubu ve Stratejik İHA konusunda SSM ile bir Mutabakat Muhtırası imzalanmıştır. Hava ve Uzay platformlarının tasarımı, geliştirilmesi, imalatı, entegrasyonu, modernizasyonu ve satış sonrası hizmetleri alanındaki deneyimimizle kabiliyetlerimizi birleştirip, gerçekleştireceğimiz yeni hedeflerle gökyüzüne imzamızı atıyoruz. YAYIN KURULU 4 TAI N N SES EK M 2007

5 Yönetimden K ymetli Okurlar m z, TUSAfi Ailesi'nin De erli Mensuplar, fiirketimiz önemli ölçüde bir de iflim ve büyüme sürecinden geçmektedir. Gerek global pazardaki büyüme ve ortaya ç kan ifl f rsatlar, gerekse yurt içi pazardaki Silahl Kuvvetlerimize olabildi ince Egemen Sistemlerin Milli Firmalarca gelifltirilip teslim edilmesi anlay fl, Türkiye'mizin Havac l k Entegratörü ve Sancak Gemisi konumundaki fiirketimizin sorumlulu unu ve toplumsal beklentilerini art rm fl bulunmaktad r. Sorumluluk art fl sadece üzerimizdeki taahhüt toplam ndaki büyümeden kaynaklanmamakta, ayn zamanda daha önce tecrübe etme flans m z olmayan yeni ve riski yüksek, mühendislik yo un projelerin fiirketimize lay k görülmüfl olmas ndan da kaynaklanmaktad r. fiirketimizin, memleketimiz için çok özel olan statüsü nedeniyle, projelerin bir k sm na düflük öncelik verilmesi gibi bir seçene imizin olamayaca aflikard r. Bu projelerin yaratt heyecan ve buna uygun yap lanma ihtiyac, baflta Yönetim Kurulumuz olmak üzere, Hissedarlar m z ve onlar n da üst kurulufllar nca de iflik vesilelerle belirtilmifl, beklentiler önemle vurgulanm flt r. Birkaç y l önce; 1700 kiflinin istihdam edildi i, çift haneli say da tasar m mühendisinin görev yapt, y ll k cironun 60-70M$ oldu u, uzun vadeli planlama yapabilecek miktarda toplam taahhüt yükü tafl mayan ve genellikle bir yabanc ana yüklenicinin deste i alt nda, az say da proje yürüten fiirketimiz art k eski TUSAfi de ildir. Bugün itibariyle; Milli yan sanayimize artan oranda ifl verme politikalar m za ra men, 3000 kiflilik kadrolara dayanan istihdam potansiyeliyle, yaklafl k 700 tasar m mühendisiyle, birkaç y l içinde yar m milyar $' hedefleyen cirosuyla, 10 milyar $'a t rmanan toplam taahhüt yüküyle, 100'ün üzerinde ve çok de iflik disiplinden oluflan program say s yla ve hepsinden önemlisi yan na bir yabanc firmay almadan tamamlamas gereken ve önce TSK'm z daha sonra yurt d fl n hedef alan mühendislik yo un projeleriyle bir Dünya fiirketi olma f rsat n yakalam fl bulunmaktay z. Bu durum çerçevesinde; fiirketimizin, benzer projelere hizmet eden müflahhas disiplinleri toparlayarak, daha dinamik, ihtisaslar n kümelendi i, benzer müflterilerin odakland kendi içerisinde olabildi ince özerk, yetki ve sorumluluk dengesinin azami optimize edilebilece i bir Grupsal yönetim flekline dönmesi faydal mütalaa edilmifltir. Ancak, proje esasl olmayan ve Gruplar'a da t lamayan üretim ve yönetim birimlerimizin, yat r m tekrarlar n engellemek ve merkezi disiplinlerin da t lmamas prensibine uygun olarak, ortak hizmet sa lay c s fleklinde çal flmaya devam etmesinin daha verimli olaca ve kaynak israf n engelleyece i düflünülmüfltür. Dergimizin içerisinde, 29 A ustos 2007 tarihinde gerçeklefltirilen Yönetim Kurulu Toplant s 'nda kabul edilen yeni Teflkilat Yap m z ve uygun görülen yeni Atamalar yer almaktad r. Yeni bir dönemin bafl olarak adland rabilece imiz ve fiirket tarihinde önemli bir yer tutacak olan bu de iflikli in gerçekleflmesinde hissedarlar m zca verilen deste e ve yönetim kurulumuzca tensip olunan karara flükranlar m sunuyorum. Ülkemiz, sektörümüz, müflterilerimiz, alt yüklenicilerimiz, fiirketimiz ve tüm çal flanlar m z için hay rl olmas n diliyorum. Sizlerle paylaflmak istedi im, baflta savunma/havac l k sanayimiz ve fiirketimiz için büyük öneme haiz bir baflka önemli geliflme de ATAK Program sözleflmesinin imzalanmas d r. Yaz l m ve donan m milli imkanlarla tasarlan p üretilen yüksek teknoloji ürünü aviyonik cihazlar n tedarik edilecek helikopter platformuna entegre edilmesi suretiyle Kara Kuvvetleri Komutanl 'n n (KKK) Taarruz Taktik/Keflif Helikopteri ihtiyac n n karfl lanmas na yönelik 51 adet (+41 adet opsiyonel) Taarruz Taktik/Keflif Helikopteri'nin tedari ine iliflkin sözleflme 7 Eylül 2007 tarihinde imzalanm flt r. ATAK Program 'nda fiirketimizin ana yüklenicili i ve ASELSAN ile AgustaWestland alt yüklenicili inde ihtiyaç duyulan taarruz helikopterlerinin program hedefleri ve takvimine uygun olarak Kara Kuvvetleri Komutanl 'na sa lanmas amac yla güçlü bir birliktelik oluflturmufltur. Program ve Sözleflme Yönetimi, Sistem Entegrasyonu, Üretim, Mühendislik ve Entegre Lojistik Destek alanlar nda ifl pay na sahip olan fiirketimiz, SSM'ye karfl T-129 ATAK Helikopteri'nin nihai tasar m ve performans sorumlulu unu da üstlenmifl bulunmaktad r. Ayr ca, AgustaWestland ile imzalad m z flbirli i Anlaflmas bizi helikopterin yeni konfigürasyonunun fikri mülkiyetine ortak yapm flt r. Nihai Montaj ve Uçufl fllemleri de dahil olmak üzere bütün gövde üretimi için de dünyada tek kaynak olunmufltur, özgünlefltirilmifl ürünün lojistik haklar, 3'ncü ülke sat fl ve destek lisanlar da sahiplenilmifltir. ATAK Program 'n n baflta Ülkemiz, Kara Kuvvetleri Komutanl 'm z, savunma/havac l k sanayimiz ve fiirket çal flanlar m z için hay rl olmas n diliyor, eme i geçenleri kutluyorum. Sevgi ve sayg lar mla, Muharrem DÖRTKAfiLI Genel Müdür TAI N N SES EK M

6 fl Gelifltirme Faaliyetleri fi RKET M Z LE KOREA AEROSPACE INDUSTRIES, LTD. ARASINDA TEMEL E T M UÇA I ÜRET M SÖZLEfiMES MZALANDI Soldan sa a: KAI Baflkan Sn. Hae Joo Chung, TUSAfi Yön. Kur. Bflk. Korg. (E) Atalay Efeer, TUSAfi Gn. Md. Sn. Muharrem Dörtkafll. Türkiye'nin havacılık ve uzay merkezi konumunda olan Şirketimiz ile Korea Aerospace Industries, Ltd. (KAI) firması arasında 18 Temmuz 2007 tarihinde Temel Eğitim Uçağı Üretimi sözleşmesi imzalanmıştır. Sözleşmeyi Şirketimiz adına Yönetim Kurulu Başkanımız Korg. (E) Atalay Efeer ile Genel Müdürümüz Sn. Muharrem Dörtkaşlı, KAI firması adına da Başkan Sn. Hae Joo CHUNG imzalamıştır. Hava Kuvvetleri Komutanlığı mızın (Hv.K.K.) temel eğitim uçağı ihtiyacını karşılamak için Savunma Sanayii Müsteşarlığı (SSM) Ocak 2006'da bir Teklife Çağrı Dosyası (TÇD) yayımlamıştır. Temmuz 2006'da sona eren teklif verme süresi içerisinde Embraer (Brezilya) ve KAI (Güney Kore) firmaları ihale için tekliflerini Savunma Sanayii Müsteşarlığı'na (SSM) sunmuşlardır. SSM ve Hv.K.K. temsilcilerinden oluşan değerlendirme heyetleri tarafından gerçekleştirilen çalışmalar 2007 yılının Haziran ayı başında tamamlanmıştır. Savunma Sanayii İcra Komitesi'nin (SSİK) 20 Haziran 2007 tarihinde düzenlenen toplantısında, Temel Eğitim Uçağı projesi için KAI firması ile KT-1 uçağı için sözleşme görüşmelerine başlama kararı alınmıştır. Proje kapsamındaki ortak üretim hedefine paralel olarak Şirketimiz ile KAI firması arasında yapılan müzakerelerin tamamlanmasıyla 18 Temmuz 2007 tarihinde iki firma arasında bir sözleşme imzalanmıştır. Diğer taraftan, 3 Ağustos 2007 tarihinde ise SSM ile KAI firması arasında Temel Eğitim Uçağı Tedarik anlaşması, Hv.K.K. temsilcileri, Güney Kore Cumhuriyeti Büyükelçisi, KAI ve Şirketimiz yetkililerinin katılımlarıyla imzalanmıştır. Program çerçevesinde tedarik edilecek olan toplam 40 adet kesin (+15 opsiyon) KT-1 Temel Eğitim Uçağı'nın beş adedi KAI tesislerinde, geriye kalan 35 adet uçak ile opsiyon kapsamında alınacak olan uçakların üretimi, montajı, uçuş testleri ve teslimatları Şirketimiz tarafından gerçekleştirilecektir Bu uçakların Hv.K.K. tarafından temel eğitim uçağı olarak kullanılan ve ekonomik ömrünü tamamlamak üzere olan T-37 eğitim uçaklarının yerini alması hedeflenmektedir. Temel Eğitim Uçağı programının ülkemiz, Hava Kuvvetleri Komutanlığımız, TUSAŞ ve KAI firmaları ile savunma sanayimiz için hayırlı olmasını diliyoruz. KAI Baflkan Sn. Hae Joo Chung, SSM Sn. Murad Bayar. KAI ve TUSAfi Ekibi. 6 TAI N N SES EK M 2007

7 fl Gelifltirme Faaliyetleri fi RKET M Z LE SSM ARASINDA T-38 AV YON K MODERN ZASYON PROJES SÖZLEfiMES MZALANDI Hava Kuvvetleri Komutanlığı'mızın (Hv.K.K.) envanterinde bulunan T-38A Tekamül Eğitim Uçakları'ndan 55 adedinin aviyonik modernizasyonunu kapsayan T-38 Aviyonik Modernizasyon Sözleşmesi, Şirketimiz ile Savunma Sanayii Müsteşarlığı (SSM) arasında 21 Haziran 2007 tarihinde tesislerimizde düzenlenen törende imzalanmıştır. İmza töreni Genel Müdürümüz Sn. Muharrem Dörtkaşlı'nın T-38 Tekamül Eğitim Uçağı Aviyonik Modernizasyonu (ARI) projesi hakkında bilgi vermesi ile başlamıştır. Sn. Dörtkaşlı konuşmasında; uçakların modernizasyon faaliyetlerinin toplam 69 ayda tamamlanacağını belirtmiştir. T-38 projesinin sözleşme görüşmelerinin çok kısa bir sürede tamamlandığını belirten Dörtkaşlı, sözlerine Savunma Sanayii İcra Komitesi'ne vermiş olduğu karar ve göstermiş olduğu itimat için, Hava Kuvvetleri Komutanlığı'na bu projenin yurt içinde tamamlanması konusundaki itimadı ve desteği için, ayrıca projede görev alan gerek Savunma Sanayii Müsteşarlığı, gerek Hava Kuvvetleri Komutanlığı personeline de teşekkür ederek son vermiştir. Sözleşme; Şirketimiz adına Yönetim Kurulu Başkanımız Korg. (E) Atalay Efeer ile Genel Müdürümüz Sn. Muharrem Dörtkaşlı, Savunma Sanayii Müsteşarlığı adına ise Sn. Murad Bayar, şahit olarak da Milli Savunma Bakanı Sn. Vecdi Gönül tarafından imzalanmıştır. Soldan sa a: TUSAfi Yön. Kur. Bflk. Korg. (E) Atalay Efeer, MSB Sn. Vecdi Gönül, SSM Sn. Murad Bayar, H.v.K.K. Pl. Prs. Bflk. Tümg. Turgut Atman, TUSAfi Gn. Md. Sn. Muharrem Dörtkafll. TUSAfi Yön. Kur. Bflk. Korg. (E) Atalay Efeer, MSB Sn. Vecdi Gönül. T-38 AVİYONİK MODERNİZASYON PROGRAMI 30 Haziran 2006 tarihinde düzenlenen Savunma Sanayii İcra Komitesi kararı ile Şirketimizin ana yüklenici olarak belirlendiği proje çerçevesinde, uçakların aviyonik modernizasyonu Prototip ve Seri Üretim olmak üzere iki fazda gerçekleştirilecektir. Prototip Fazı, beş adet T-38 Tekamül Eğitim Uçağı modernizasyonunun Şirketimiz tesislerinde gerçekleştirilmesini, Seri Üretim Fazı ise, Şirketimiz tarafından sağlanacak malzeme, ünite ve teknik dokümanın kullanılarak geri kalan 50 adet T- 38 uçağının 1nci Hava İkmal Bakım Merkez Komutanlığı'nın (HİBMK) tesislerinde modernizasyonunu içermektedir. Sistemlerden Özgün Merkezi Kontrol Bilgisayarı na yine milli imkan ve olanaklarla geliştirilecek olan harekat uçuş yazılımları gömülecektir. Opsiyon olarak da geliştirilecek olan sanal atış/skorlama ve aletli iniş eğitim programları Merkezi Kontrol Bilgisayarı nda yer alacaktır. Proje çerçevesinde Hv.K.K.'lığına yedek ünite temini, eğitim tedariği, uzun süreli teknik destek, teknik doküman güncelleme, lojistik destek ve teknoloji transferi işlemleri de yine Şirketimiz tarafından gerçekleştirilecektir. Gerçekleştirilecek olan tadilatlarla uçakların eğitim konseptine uygun hale getirilmesi ve uzun süre desteklenebilir sistemlere sahip olması sağlanacaktır. TAI N N SES EK M

8 fl Gelifltirme Faaliyetleri ŞİRKETİMİZİN ANA YÜKLENİCİ OLDUĞU ATAK PROGRAMI SÖZLEŞMESİ İMZALANDI Kara Kuvvetleri Komutanlığı'nın ihtiyacı olan 51 adet kesin, 41 adet opsiyonel Taarruz/Taktik Keşif Helikopteri'nin, kullanıcı ihtiyaçları doğrultusunda özgünleştirilip, üretilmesi ve entegre lojistik destek sağlanmasına yönelik olarak Ekim 1996 tarihinde başlatılan Taarruz/Taktik Keşif Helikopteri (ATAK) İhalesi, Savunma Sanayii İcra Komitesi'nin (SSİK) 14 Mayıs 2004 tarihli kararı ile iptal edilmişti. Savunma Sanayii Müsteşarlığı (SSM), 10 Şubat 2005 tarihinde yayınladığı yeni Teklife Çağrı Dokümanı (RFP) ile, ATAK Helikopteri İhalesi'ni yeniden açmıştı. Söz konusu ihaleye, AgustaWestland, Eurocopter, KAMOV ve Denel Firmaları teklif vermişti. 30 Mart 2007 tarihinde yapılan SSİK toplantısında AgustaWestland firması ATAK Programı ihalesini kazanan firma olarak ilan edilmiş ve Nisan 2007'de Şirketimiz, SSM, ASELSAN ve AgustaWestland arasında sözleşme müzakerelerine başlanmıştı. Müzakereler 27 Ağustos 2007 tarihinde sona ermiş ve 7 Eylül 2007 tarihinde de sözleşmeler imzalanmıştır. ATAK Programı kapsamında Şirketimiz ana yüklenici, ASELSAN ve AgustaWestland firmaları da Şirketimizin alt yüklenicileri olacaklardır. Bu kapsamda imzalanan sözleşmeler: TUSAŞ-SSM Ana Sözleşme TUSAŞ- AgustaWestland Ana Alt Yüklenicilik Sözleşmesi TUSAŞ- AgustaWestland İşbirliği Anlaşması TUSAŞ-ASELSAN Alt Yüklenicilik Sözleşmesi ATAK Programı kapsamında kurgulanan modele göre Şirketimiz Ana Yüklenici olarak; Program ve Sözleşme Yönetimi, Sistem Entegrasyonu, Üretim, Mühendislik ve Entegre Lojistik Destek alanlarında iş payına sahip olacaktır. Buna göre: Şirketimiz, AgustaWestland ile birlikte tanımlayacağı operasyonel ve fonksiyonel gereksinimler doğrultusunda, ATAK Özgün Görev Bilgisayarı yazılım ve donanım tasarımı ile entegrasyonundan ve silahlar dahil bütün görev sistemlerinin tedariğinden sorumlu olan ASELSAN'ın iş payının ve bunlara yönelik sözleşmelerin yönetilmesinden ve programın bütünüyle harmonize edilmesinden sorumlu olacaktır. Sistem Entegrasyonu faaliyetleri kapsamında Şirketimiz, A-129 CBT Helikopteri'ni esas alan Temel Konfigürasyon Helikopteri (BCH) üzerinde T-129 ATAK Helikopteri konfigürasyonunu oluşturmaya yönelik: Aviyonik ve Silah Sistemleri Paketi'nin T-129 ATAK Helikopteri Sistem Performans Spesifikasyonu 8 TAI N N SES EK M 2007

9 fl Gelifltirme Faaliyetleri gereklerini karşılayacak şekilde helikoptere entegre edilmesi, Aviyonik ve Silah Sistemleri Paketi'nin donanım ve yazılım entegrasyonu için gerekli tasarım ve üretim aktivitelerinin gerçekleştirilmesi, T-129 ATAK Helikopteri konfigürasyonuna ulaşılmasına yönelik Test ve Kalifikasyon faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi, bu kapsamda: Fonksiyonel Kabul Testleri, EMI/EMC Testleri, Yer Testleri, Uçuş Testleri, T-129 ATAK Helikopteri Kalifikasyonu, faaliyetleri gerçekleştirilecektir. Şirketimiz, AgustaWestland ile yapmış olduğu iş paylaşımı doğrultusunda kademeli olarak; iş payı altıncı helikopterden itibaren maksimum olacak biçimde gövde üretimine yönelik olarak nihai montaj ve uçuş işlemleri, komponent ve alt-montaj üretimi, detay parça ile elektriksel kablaj üretiminden sorumlu olacaktır. Ayrıca, Şirketimizin üretim iş payına yönelik takım/aparat tasarım ve üretimi, üretim iş payımıza yönelik destek ve test ekipmanı tedarik işleri ve ATAK Helikopteri'ne özgü yapısal/elektriksel parçaların üretim ve montajı da yine Şirketimiz tarafından gerçekleştirilecektir. Şirketimiz, AgustaWestland firmasının Temel Konfigürasyon Helikopteri'nin modifiye edilerek T- 129 ATAK Helikopteri'nin yaratılmasına yönelik olarak; Performans ve Uçuş Mekaniği Analizleri, Yapısal Modifikasyon, Uçuşa Elverişlilik ve Kalifikasyon İşlemleri, ASELSAN'ın tasarlayacağı sisteme yönelik olarak operasyonel, sistem/alt sistem ve fonksiyonel tanımlamaları, Elektrik ve Grup-A Kiti Modifikasyonu, SEL Kabul Testleri, yer, uçuş ve EMI/EMC Testlerini gerçekleştirerek, SSM'ye karşı helikopterin nihai tasarım ve performans sorumluluğunu üstlenecektir. Şirketimiz, AgustaWestland'ın gerçekleştireceği motor değiştirme ve Otomatik Uçuş Kontrol Bilgisayarı ve Uçak Sistemleri İzleme Bilgisayarı modifikasyonlarına yönelik mühendislik faaliyetlerine de aktif katılım sağlayacaktır. Ayrıca Şirketimiz, ATAK Programı'nın Ana Yüklenicisi olarak Entegre Lojistik Destek kapsamında; AgustaWestland ve ASELSAN'dan aldığı ELD Veri Paketi modüllerini (bakım ve pilot el kitapları v.b) birleştirerek, nihai T- 129 ATAK Helikopteri'nin ELD Veri paketini hazırlayacak, Kendi tasarım aktivitelerinin uzantısı olarak Lojistik Destek Analizi yapacak, ATAK Helikopteri'ne ait Pilot ve Bakımcı Eğitimleri'ni gerçekleştirecek, T-129 ATAK Helikopteri ve Temel Konfigürasyon Helikopterleri'ne ait Garanti, Destek Ekipmanı, Teknik ve Yedek Parça yönetimini ve koordinasyonunu gerçekleştirecek, KKK'na bağlı dört farklı üs'te üçer yıl boyunca, yerleşik personel bulundurmak suretiyle teknik destek sağlayacak, T-129 ATAK Helikopteri ve Temel Konfigürasyon Helikopterleri'nin parçaları ve ekipmanlarına ait NATO Stok Numarası (NSN) alınmasına yönelik kodlandırma işlemlerini gerçekleştirecektir. ATAK Programı'nın öngörülen toplam proje süresi, sözleşmenin yürürlük tarihinden itibaren 114 ay olup; 58nci ayda T-129 ATAK Helikopteri'nin kalifikasyonu ve 60ncı ayda ise ilk seri üretim helikopterinin müşteriye teslimatı gerçekleştirilecektir. İlk yedi helikopterin müşteriye teslimi iki ayda bir adet, sonraki helikopterlerin ise ayda bir adet olarak gerçekleştirilecektir. ATAK Programı kapsamında AgustaWestland ile imzalanmış olan İşbirliği Anlaşması ile Şirketimiz helikopterin yeni konfigürasyonunun fikri mülkiyetine ortak olmasının yanı sıra. Nihai Montaj ve Uçuş İşlemleri de dahil olmak üzere bütün gövde üretimi için dünyada tek kaynak olarak belirlenmiş ve İtalya ile İngiltere dışında tüm dünya ülkelerine de helikopterin satış hakkına sahip olmuştur. TAI N N SES EK M

10 fl Gelifltirme Faaliyetleri SAVUNMA SANAYİİNDE YENİ BİR İŞBİRLİĞİ Şirketimiz, alt sözleşme faaliyetleri kapsamında, ülkemizde savunma ve havacılık sanayisinin yaygınlaşarak gelişmesi ve rekabet gücünün artırılması amacıyla, yerli savunma sanayii firmaları ile işbirliği yapmaya devam etmektedir. Bu çerçevede, Mayıs ve Temmuz 2007'de SAVRONİK A.Ş. firması ile iki adet alt sözleşme imzalanmıştır. Şirketimiz tarafından geliştirilmekte olan Özgün Türk İnsansız Hava Aracı-Orta İrtifa Uzun Havada Kalış (TİHA-MALE) programı kapsamında 29 Mayıs 2007 tarihinde SAVRONİK A.Ş. ile Veri Linki Sistemi (VLS) için bir alt sözleşme imzalanmıştır. SAVRONİK tarafından geliştirilecek olan VLS, hava aracı ile yer sistemleri arasında gerçek zamanlı veri aktarımını sağlayacaktır. 2. Paket Türk İnsansız Hava Aracı-Orta İrtifa Uzun Havada Kalış (TİHA-MALE) Doğrudan Alım Programı kapsamında ise 27 Temmuz 2007 tarihinde Şirketimiz ile SAVRONİK firması arasında Uydu Yer Terminali'ne (UYT) ilişkin bir alt sözleşme imzalanmıştır. Hava aracından aldığı görüntü ve bilgileri uydu aracılığıyla Yer Kontrol İstasyonuna (YKİ) ve/veya Taşınabilir Görüntü Kıymetlendirme Sistemi'ne (TGKS) ileten UYT, YKİ ve/veya TGKS'den aldığı kontrol bilgilerini de hava aracına iletecektir. Alt sözleşmelerin Şirketimiz, SAVRONİK firması ve savunma/havacılık sanayimiz için hayırlı olmasını diliyoruz. ŞİRKETİMİZ, GÖZCÜ KORUNAK SİSTEMİ'Nİ TESLİM ALDI GÖZCÜ - Kısa Menzil Taktik İnsansız Hava Aracı (İHA) Sistemi Geliştirme Programı kapsamında, Şirketimiz ile SAVRONİK A.Ş. arasında 12 Ocak 2007'de imzalanan alt sözleşme çerçevesinde SAVRONİK firması tarafından imal edilen GÖZCÜ Uçağı Yer Kontrol İstasyonu Korunak Sistemi'nin kabulü 20 Nisan 2007 tarihinde yapılmıştır. Korunağın üretim, test, değerlendirme ve dokümantasyonu ile ilgili çalışmaları NATO- 6516/SCHPE/86, MIL-STD-1472F ve ISO 1161 standartlarına uygun şekilde gerçekleştiren SAVRONİK firmasına teşekkür ediyor, işbirliğimizin artarak devam etmesini diliyoruz. Çalışmalarına 1986 yılında elektronik ürün ve sistemlerin tasarımı, geliştirilmesi ve üretilmesi yönünde başlayan SAVRONİK A.Ş., 1996 yılında STFA Expertiz A.Ş. ile birleşerek faaliyetlerini karayolları ve raylı sistemler için otomasyon ve sinyalizasyon alanlarına da genişletmiştir. 10 TAI N N SES EK M 2007

11 fl Gelifltirme Faaliyetleri TUSAŞ VE TEI FİRMALARI GÜÇLERİNİ BİRLEŞTİRİYOR Havacılık alanında dışa bağımlılığın azaltılması ve azami yurt içi faydanın sağlanmasını teminen yerli platform-yerli motor modelini başlatmak üzere Türkiye'nin Havacılık ve Uzay Merkezi konumunda olan Şirketimiz ile hava araçlarında kullanılan motorların tasarımı, geliştirmesi ve üretimi alanlarında faaliyet gösteren TUSAŞ Motor Sanayii A.Ş. (TEI) arasında 11 Eylül 2007 tarihinde bir İşbirliği Protokolü imzalanmıştır. Genel Müdürümüz Sn. Muharrem Dörtkaşlı ile TEI Genel Müdürü Sn. Akın Duman tarafından imzalanan protokol ile Şirketimiz ile TEI firması havacılık alanındaki birikim ve tecrübelerini bir araya getirerek bir işbirliği oluşturmuşlardır. Söz konusu protokol TEI tarafından geliştirilen özgün Turboprop (T/P) motorunun Şirketimiz tarafından geliştirilen özgün Hedef Uçak Platformu Turna modeline entegre edilmesi ve uçuş faaliyetlerinin yürütülmesini içermektedir. Şirketimiz ile TEI arasında imzalanan protokol, Ülkemizde Havacılık ve Uzay Sanayinin özgün çözümler üreterek ihtiyaçların ülke içinden karşılanması hedefi doğrultusunda atılmış önemli bir adımdır. Soldan sa a: TEI Genel Müdürü Sn. Ak n Duman, TUSAfi Yönetim Kurulu Üyesi Tu g. (E) Haluk Alper, TUSAfi Genel Müdürü Sn. Muharrem Dörtkafll. Soldan sa a: TEI Genel Müdürü Sn. Ak n Duman, TUSAfi Yönetim Kurulu Üyesi Tu g. (E) Haluk Alper, TUSAfi Genel Müdürü Sn. Muharrem Dörtkafll. YARASA AVINT PROGRAMI'NDA BİRİNCİ BLACK HAWK İLK UÇUŞUNU BAŞARI İLE GERÇEKLEŞTİRDİ YARASA Programı; Şirketimizin Savunma Sanayii Müsteşarlığı'na karşı Ana Yüklenicilik sorumluluğu altında Özel Kuvvetler Komutanlığı'na ait dört adet Sikorsky S70 Black Hawk helikopterlerine iki ayrı fazda uygulanacak olan bir geliştirme ve modernizasyon projesidir. Programın birinci fazı Ek Yakıt Tankı Entegrasyonu (AFTI) projesi olup, ikinci fazı ise Aviyonik Entegrasyon (AVINT) projesi olarak isimlendirilmiştir. YARASA modernizasyon programının ikinci fazını oluşturan AVINT; S70 Black Hawk helikopterlerine yönelik sistem geliştirme, aviyonik sistem entegrasyonu ve platformun yapısal ve elektriksel alt yapısının yeniden tasarlanarak oluşturulmasına yönelik Şirketimizin kritik bir projesi olarak kabul edilmektedir. Program çerçevesinde gerekli sistem ve yer testleri tamamlanan YARASA konfigürasyonlu birinci helikopter ilk uçuşunu 20 Eylül 2007 tarihinde başarı ile gerçekleştirmiştir. TAI N N SES EK M

12 Tesislerimizden F-35 ORTA GÖVDE KOMPOZİT PARÇALARININ ÜRETİLECEĞİ İLERİ TEKNOLOJİ KOMPOZİT İMALAT TESİSİ'NİN TEMELİ ATILDI Müşterek Taarruz Uçağı (JSF) programı çerçevesinde Şirketimiz ile Northrop Grumman arasında Şubat 2007'de imzalanan anlaşma ile F-35 uçağının orta gövdesi ABD dışında tek kaynak olarak Şirketimiz tesislerinde üretilecektir. Son insanlı savaş uçağı olarak değerlendirilen F-35'in en sofistike yapısal ana bölümlerinden biri olan orta gövde nin üretim programının gereksinimleri dikkate alınarak; mevcut kompozit atölyesinin ileri teknoloji kompozit üretimi yapabilecek düzeye getirilmesi ve kapasitesinin talep doğrultusunda artırılması gereği ortaya çıkmıştır. Hazırlanan yatırım planı doğrultusunda F-35 orta gövde kompozit parçalarının üretileceği İleri Teknoloji Kompozit İmalat Tesisi nin temeli 21 Haziran 2007 tarihinde düzenlenen törende Milli Savunma Bakanı (MSB) Sn. Vecdi Gönül tarafından atılmıştır. Temel atma töreninde sırasıyla Genel Müdürümüz Sn. Muharrem Dörtkaşlı, Savunma Sanayii Müsteşarı (SSM) Sn. Murad Bayar ile MSB Sn. Vecdi Gönül birer konuşma yapmışlardır. Dörtkaşlı konuşmasına, JSF programında şu ana kadar aldığımız, almayı planladığımız, mutabakat muhtırasını imzaladığımız işin toplamı 3.5 milyar doların üzerindedir. Hedefimiz JSF'in envantere girmesinden sonra verilecek olan hizmetlerin de TUSAŞ olarak gerek kendi kabiliyetlerimizle, gerekse ülkemizin hem askeri, hem de sivil tesislerinde bulunan kabiliyetlerini konsolide ederek iş payı almak yönündedir diyerek başlamıştır. Temeli atılan tesisin JSF programı kapsamında yapılacak yatırımın birinci aşaması olduğunu ifade eden Dörtkaşlı, İleri Teknoloji Kompozit İmalat Tesisi: İleri Teknoloji Kompozit İmalat Tesisi, 90x75 m boyutlarında, makas altı yüksekliği 10 m olan, 6,275 m 2 imalat alanına sahip çelik konstrüksiyon bir yapıdır. Tesis içinde, kompozit parça imalatlarının yapılacağı 1,200 m 2 100,000 sınıfı bir Temiz Oda, iki adet Kür Fırını (Otoklav), bir adet Hassas Freze Tezgahı, bir adet Ultrasonik Muayene Tezgahı, bir adet X-Işınlı Muayene Tezgahı, bir adet Kumaş Kesme Tezgahı, bir adet Kenar Kesme Tezgahı bulunacaktır. Ayrıca tesiste 55 m 2 (-18 C) ve 10 m 2 (+4 C) olmak üzere iki adet soğuk oda yer alacaktır. İmalat alanının iki ana bölümünde 10 ton kapasiteli iki adet, Temiz Oda içerisinde ise bir adet beş ton kapasiteli köprü vinç bulunacaktır yılının sonuna kadar tamamlanması planlanan tesiste bulunacak tezgah ve sistemlerin tedarik ve montaj işlemleri ile bina ve ekipman sertifikasyonlarının da 2008 yılı Mart ayına kadar tamamlanarak, imalata başlanması planlanmaktadır. Soldan sa a: Hv.K.K. Plan ve Prensipler Bflk. Tümg. Turgut Atman, TUSAfi Yön. Kur. Bflk. Korg. (E) Sn. Atalay Efeer, MSB Sn. Vecdi Gönül, TUSAfi Gn. Md. Sn. Muharrem Dörtkafll, SSM Sn. Murad Bayar. Buraya yapacağımız yatırım JSF programına özgü hassas teknolojileri ve insan melekesinden ziyade tezgah kabiliyetini ve yeteneğini öne çıkartan yatırımları olacak. demiştir. JSF programı ile TUSAŞ'ın cirosunun ikiye katlanacağını belirten Dörtkaşlı, 2013'den itibaren işlerin en yoğun olduğu dönemde aşağı yukarı 500 kişiye 20 yıl boyunca iş yaratılacağını belirtmiştir. SSM Sn. Bayar ise konuşmasına, TUSAŞ'da görülen gelişme ve yapılanmanın, yatırım faaliyetinin, aslında Savunma Sanayiimizde son yıllarda gerçekleşen büyük atılımın bire bir yansıması olduğunu söyleyerek başlamıştır. Bayar, TUSAŞ'daki gelişme defalarca tekrarlandı. Bunu ifade etmeye gerek yok. Fakat, ağırlıklı olarak aslında parça imalatı yapan bir şirketten bugün kendi özgün ürünleri olan, uçak yapan, geliştiren, modernize eden çok mükemmel 12 TAI N N SES EK M 2007

13 Tesislerimizden MSB Sn. Vecdi Gönül. tekamül bir Havacılık Merkezi'ne doğru hızla ilerliyor. Uydu alanındaki kabiliyetlerini geliştiriyor. Bu çalışmalar çok kısa bir sürede TUSAŞ'ı gerçek anlamda bir Havacılık ve Uzay Merkezi haline getirecek mühendislik gücünü geliştiriyor. Bu konudaki atılımları son derece süratli. diyerek konuşmasını noktalamıştır. MSB Sn. Gönül, yaptığı konuşmada, Türk Savunma Sanayii'nin son yıllarda büyük bir gelişim içinde olduğuna hep beraber şahit oluyoruz. Bugün ileri teknoloji üretecek büyük bir yatırımın temellerini atıyoruz. Burada bugün temelini atacağımız İleri Teknoloji Kompozit İmalat Tesisi ile Türk Havacılık ve Uzay Sanayii, Dünya Savunma ve Havacılık Sanayii'nin önemli bir parçası olma özelliğine kavuşmaktadır. Bu tesiste JSF uçaklarının orta gövdesinin imalatı yapılacak, ve JSF'ler dünyanın en ileri teknolojisine sahip olan uçaklar olacaktır. demiştir. Gönül konuşmasında, Türkiye'nin 100 uçak ile ortak olduğu bu program kapsamında Türk Sanayii nin yaklaşık 5 milyar ABD Dolarlık mertebesinde bir iş payı alacağından, ve bugün bir taraftan kendi mühendislik tasarım faaliyetlerimizle envanterimizdeki uçaklarımızı modernize etme kabiliyetine haiz olurken, diğer SSM Sn. Murad Bayar. taraftan dünyanın en gelişmiş savaş uçağı F-35'in dokuz üretici ülkesinden biri olduğumuzu belirtmiştir. Sözlerine, TUSAŞ'ın bu faaliyetleri ile nitelikli ihracat yapacağına, yerli yan sanayi ile F-35 ORTA GÖVDE ÜRET M PROGRAMI F-35 orta gövde kompozit parça üretimi iş paketinde ilk teslimatın Haziran 2008'de planlanmış olması dikkate alınarak, inşaat, tezgah tedarik ve tezgah/sistem montaj faaliyetleri iç içe geçmiş, paralel aktiviteler olarak yürütülmektedir. Şirketimizin F-35 uçağının orta gövde üretiminden sağlayacağı teknolojik kazanımlar: Hassas toleranslı ileri teknoloji kompozit parça üretimi, tasarım ve imalat süreçleri arasında yüksek seviyede dijital entegrasyon, Robot kontrollü hassas delme, kesme ve bütünleştirme işlemleri, Sofistike yapılar için otomatik tezgahlar kullanılarak fiber yerleştirme teknikleri, Yüksek teknoloji kullanarak kompozit ve metal yapıştırma teknikleri, Robot kontrollü hassas kaplama ve boyama uygulamaları ile 5. nesil savaş uçakları için gereken yüksek standartlı kalite uygulamaları. Şirketimiz, JSF projesinde kazandığı mali değeri büyük, içeriği kapsamlı ve teknolojik getirisi yüksek iş paketleri ile ülke ekonomisine katkıda bulunmanın yanı sıra 20 yıl boyunca yaklaşık 500 mühendis ve teknisyene iş olanağı sağlayacaktır. İş paketine ilişkin sözleşmenin imzalanmasıyla, detaylar belirlendikten sonra yatırım hacmi hesaplanacaktır. Bu nedenle, başlangıç fazı yatırımlarında, Orta Gövde yatırım ihtiyaçları da dikkate alınarak, stratejik bir yaklaşım sergilenmiş; tesis planı ve tezgah yerleşimleri Orta Gövde nedeniyle kapasite artışını ve genişlemeyi mümkün kılacak şekilde planlanmıştır. Temeli atılan İleri Teknoloji Kompozit İmalat Tesisi öncelikle F-35 projesi için planlanmış olmakla birlikte kompozit parçaların tüm sivil ve askeri uçak ve helikopterlerde kullanımı dikkate alınarak, Şirketimize yeni iş imkanları açacağı değerlendirilmektedir. birlikte binlerce kişiye istihdam sağlayacağına güveniyorum. diyerek devam eden Gönül, Sistem entegrasyonu, tasarımı ve mühendislik ağırlıklı modernizasyon projeleri, ileri teknoloji kompozit imalatı, insansız uçak tasarım ve üretimi, uygun montaj ve entegrasyonu görevleri ile Türk Havacılık ve Uzay Sanayii çağ atlamaktadır. demiştir. MSB Bakanı Gönül konuşmasını, buradaki ürünlerin her şeyden evvel ülkemiz savunmasını yapacak Silahlı Kuvvetlerimize en faydalı ürünler olmasını temenni ederek noktalamıştır. Tören, MSB Sn. Vecdi Gönül, SSM Sn. Murad Bayar, Hava Kuvvetleri Komutanlığı Plan ve Prensipler Başkanı Tümg. Turgut Atman, Yönetim Kurulu Başkanımız Korg. (E) Atalay Efeer ve Genel Müdürümüz Sn. Muharrem Dörtkaşlı'nın birlikte beton mikserinin düğmesine basarak ilk harcı dökmesiyle son bulmuştur. TAI N N SES EK M

14 Tesislerimizden C-130 AVİYONİK MODERNİZASYON HANGARI'NIN TEMELİ ATILDI C-130E/B Aviyonik Modernizasyon (Erciyes) programı çerçevesinde, Hava Kuvvetleri Komutanlığı'mızın (Hv.K.K.) envanterinde bulunan C-130E/B uçaklarının modernize edileceği C-130 Modernizasyon Hangarı'nın temeli 21 Haziran 2007 tarihinde Milli Savunma Bakanı (MSB) Sn. Vecdi Gönül tarafından atılmıştır. Ayrıca, hangarın hemen karşında bulunan ve C-130 modernizasyonunu yürüten Aviyonik ve Elektrik Sistemleri ve Modernizasyon Projeleri birimlerinin yer aldığı binada da C-130 Sistem Entegrasyon Laboratuarı (SIL) kurulacaktır. Törende MSB Sn. Vecdi Gönül, Savunma Sanayii Müsteşarı Sn. Murad Bayar, Hava Kuvvetleri Komutanlığı Plan ve Prensipler Başkanı Tümg. Turgut Atman, Yönetim Kurulu Başkanımız Korg. (E) Atalay Efeer ve Genel Müdürümüz Sn. Muharrem Dörtkaşlı birlikte beton mikserinin düğmesine basarak C-130 Modernizasyon Hangarı nın temeline ilk harcı dökmüşlerdir. C-130 Aviyonik Modernizasyon Hangarı: İnşaatının 2007 yılının sonuna kadar tamamlanması planlanan C- 130 Hangarı, 40x90 metre boyutlarında, makas altı yüksekliği 13 metre olan, betonarme temel üzerine kurulu, 3,600m 2 kapalı alana sahip, prekast betonarme kolonlar üzerine çelik konstrüksiyon makaslar oturtularak ve taş yünü dolgulu cephe ve çatı panelleri ile kaplanmış bir yapı olarak tasarlanmıştır. Hangarda aynı anda iki adet C-130 uçağı üzerinde işlem yapılabilecektir. Modernizasyon faaliyetlerinde kullanılmak üzere enerji ve basınçlı hava hatlarının yer alacağı tesiste, depo ve ofis alanları da bulunacaktır. C-130 AV YON K MODERN ZASYON PROGRAMI Sözleşmesi Aralık 2006'da Savunma Sanayii Müsteşarlığı (SSM) ile Şirketimiz arasında imzalanan ve Şirketimizin ana yüklenici olduğu Erciyes programı ile Hv.K.K. envanterindeki C-130E/B uçakları modernize edilerek; uçakları uluslararası seyrüsefer ihtiyaçlarına uyumlu, dijital kokpit ile modernize edilmiş, yüksek harekat etkinliğine sahip çok amaçlı görev bilgisayarı ve yer görev planlama sistemi ile gece görüş uyumlu gösterge ve aydınlatma sistemleriyle donatılacaktır. Uçaklar, uluslararası havacılık kurallarına uyumlu hale getirilerek, uçuş emniyeti artırılacak ve üzerine takılacak modern sistemler ile uzun yıllar desteklenebilir hale getirilecektir. Erciyes programı kapsamında, aviyonik modernizasyonu yapılacak 13 uçaktan (yedi C-130E ve altı C-130B) ilk iki uçak üzerinde yapılacak tadilat ve sistem entegrasyonu çalışmaları tesislerimizde gerçekleştirilecek olup, diğer 11 uçak üzerindeki işlemler ise 2nci Hava İkmal ve Bakım Merkezi Komutanlığı'nda (2nci HİBM K.lığı) yapılacaktır. Prototip uçakların tadilat, entegrasyon, fonksiyonel test ve teslimat işlemlerinin de tesislerimizde gerçekleştirileceği program çerçevesinde, tüm uçakların tadilatlarında kullanılacak parça ve sistemlerin temini ve üretimi de yine Şirketimiz tarafından yapılacaktır. C-130 Aviyonik Modernizasyon Programı; sertifikasyon sürecinden geçecek ilk yerli geliştirme programı olması, yabancı bir ortak veya teknoloji kullanmadan Şirketimizin görev bilgisayarı ve Operasyonel Uçuş Programı (OFP) geliştirmesi dahil tamamen kendi kabiliyetleri ile geliştireceği bir program olması ve ilk defa yerli bir firmaya offset yükümlülüğü getirmesi nedenleriyle son derece önemlidir. Program çerçevesinde 2012 yılına kadar tesiste yaklaşık 122'si mühendis, 60'ı teknisyen olmak üzere yaklaşık 200 kişiye adam/saatlik iş olanağı sağlanacaktır. Erciyes programı ile birlikte C-130 nakliye uçağı kullanan pek çok ülkenin de modernizasyon ihtiyacının karşılanmasında önemli bir avantaj elde edilecektir. 14 TAI N N SES EK M 2007

15 Tesislerimizden ŞİRKETİMİZİN UÇAK/UYDU MONTAJ VE ENTEGRASYON TESİSİ AÇILDI Soldan sa a: SSM Sn. Murad Bayar, Hv.K.K. Plan ve Prensipler Bflk. Tümg. Turgut Atman, MSB Sn. Vecdi Gönül, TUSAfi Yön. Kur. Bflk. Korg. (E) Sn. Atalay Efeer, TUSAfi Gn. Md. Sn. Muharrem Dörtkafll. Türkiye'nin havacılık ve uzay merkezi olan Şirketimiz, yurt içi ve yurt dışı müşterilerinin ileri teknoloji gerektiren ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik projelerde mevcut kabiliyetlerini uzay/uydu projelerini de kapsayacak şekilde yeni alt yapı yatırımlarıyla geliştirmektedir. Bu doğrultuda, 19 Ekim 2006 tarihinde temeli atılan Uçak/Uydu Montaj ve Entegrasyon Tesisi'nin inşaatı programa uygun olarak yedi ay gibi kısa bir zamanda tamamlanarak, 21 Haziran 2007 tarihinde düzenlenen törende Milli Savunma Bakanı (MSB) Sn. Vecdi Gönül tarafından açılmıştır. MSB Sn. Vecdi Gönül, Savunma Sanayii Müsteşarı Sn. Murad Bayar, Hava Kuvvetleri Komutanlığı Plan ve Prensipler Başkanı Tümg. Turgut Atman, Yönetim Kurulu Başkanımız Korg. (E) Atalay Efeer ve Genel Müdürümüz Sn. Muharrem Dörtkaşlı'nın birlikte kurdeleyi kesip tesis açılışını yapması ile başlayan törende bir konuşma yapan Genel Müdürümüz, binayı ihracat atölyesi olarak adlandırdığını vurgulayarak, Büyük hangarımızda çok kısa bir süre sonra pek çok sayıda uçağımız olacak. Ürdün Hava Kuvvetleri için gerçekleştirmekte olduğumuz F-16 modernizasyon projesi bir yandan devam ederken, diğer yandan da Hava Kuvvetleri Komutanlığımız için yapacağımız F-16 modernizasyon projesine başlayacağız. Keza, Deniz Kuvvetleri ve Sahil Güvenlik Komutanlıklarımız için yapmış olduğumuz Deniz Karakol, Deniz Gözetleme Uçakları hangara girecek. Bilahare T-38 Uçakları ve arkasından da ATAK Projesi'nin faaliyetleri 10 no'lu hangarda yürütülecek. 10 no'lu hangarda uçak montajı ve modernizasyonu yapabilmemiz gerekiyor. Dolayısıyla üretimimizi buraya çektik. Buraya ağırlıklı olarak Boeing, Sikorsky ve Spirit gibi ihracata yönelik projelerimizi getirdik. demiştir. Konuşmasının sonunda Dörtkaşlı, açılışı yapılan tesisin memleketimiz ve Şirketimiz için hayırlı olmasını dilemiş ve müteahhit firma olan Atlas İnşaat Sanayii ve Ticaret Limited Şirketi'nin verdikleri sözü zamanında yerine getirdiklerini belirterek çalışmaları için teşekkür ederek, firmanın Genel Müdürü Sn. Ender Haberdar'a bir plaket takdim etmiştir. Açılış töreni tesisin gezilmesinden sonra sona ermiştir. UÇAK/UYDU MONTAJ VE ENTEGRASYON TES S Toplam 14,545 m 2 kapalı alandan oluşan 59x80 metre boyutlarında betonarme temel üzerine oturtulmuş tesis, 12,720m 2 kapalı alana sahip çelik konstrüksiyon bir yapı olup, makas altı yüksekliği 6 metredir. Uçak/Uydu Montaj ve Entegrasyon Tesisi, farklı program ve projeler kapsamında, her türlü üretim, montaj ve entegrasyon faaliyetinin yürütülebileceği esnek bir altyapı konsepti ile tasarlanmış ve yapılmıştır. Tesiste, üretim alanı ile bütünleşik, toplam 1,375m 2 zemin alanına sahip, iki katlı idari birimler, temsilci ofisleri ve genel hacimlerden oluşan ofis bloğu bulunmaktadır. Uçak/Uydu Montaj ve Entegrasyon Tesisi'nde yaklaşık 100 mühendis ile 500 teknisyene 3.5 milyon adam/saatlik iş olanağı sağlanacaktır. Şirketimizin alacağı yeni işlerle bu rakamın daha da artması söz konusudur. Ana Üretim ve İmalat Binası Son Montaj Hattı'nda yürütülen Boeing, Sikorsky ve Spirit AeroSystems programlarının üretim alanları da yeni tesise taşınmıştır. TAI N N SES EK M

16 Tesislerimizden F-16 PEACE ONYX III PROGRAMI BAŞLADI Soldan sa a: Sn. Dinçer Bat rbek, Alb. Akif Aydo du, Alb. Tayyar Durmaz, Sn. Cemal Nadir Say n, Alb. An l Kesebir, Sn. Bekir Ata Y lmaz, Sn. Lance Bruton, Sn. Muharrem Dörtkafll, Tu g. Adnan Demirci, Tu g. Muammer Akp nar, Tu g. (E) Haluk Alper, Dr. Faruk Özlü, Tu g. Güngör Kurubafl, Sn. Sedat Güldo an, Sn. Özcan Ertem, Sn. Bülent Tahran. Peace Onyx (PO) III Programı, Hava Kuvvetleri Komutanlığı (Hv.K.K.), Lockheed Martin Aeronautics ve Şirketimiz arasındaki hazırlıkların tamamlanmasını takiben, 2 Temmuz 2007 tarihinde dört adet F-16 uçağının tesislerimize gelişi ile başlamıştır. PO-III programı ile Hava Kuvvetleri Komutanlığı mız envanterinde bulunan F-16 uçakları, son derece etkili ve güçlü ileri teknolojiye sahip aviyonik ve silah sistemleri ile donatılacaktır. 11 Temmuz 2007 tarihinde PO- III Programı'nın başlaması münasebetiyle tesislerimizde Hv.K.K., Savunma Sanayii Müsteşarlığı ve Lockheed Martin firma temsilcilerinin katılımıyla bir tören düzenlenmiş ve program hakkında bilgi verilmiştir. Tören sırasında Genel Müdürümüz Sn. Muharrem Dörtkaşlı ile Lockheed Martin Proje Müdürü Sn. Lance Bruton birer konuşma yapmışlardır. F-16 uçağının üretimine ve modernizasyonuna yönelik olarak gerçekleştirilen önceki F-16 programları dikkate alındığında, Şirketimizin PO-III projesini de başarıyla gerçekleştirmek için yeterli bilgi birikimi ve deneyime sahip olduğu yetkili tüm kuruluşlarca kabul edilmektedir. Diğer taraftan, PO-III faaliyetlerinin Hv.K.K. ve Lockheed Martin ile çok yakın bir işbirliği ve koordinasyon gerektirdiğinin bilincinde olan Şirketimiz, PO-III projesini ve takip edecek seri modifikasyon faaliyetlerini gereken kalite ve öngörülen takvim içinde başarı ile gerçekleştirecektir. TUSAfi Gn. Md. Sn. Muharrem Dörtkafll. Lockheed Martin PO-III Proje Müdürü Sn. Lance Bruton. 16 TAI N N SES EK M 2007

17 Tesislerimizden MELTEM II PROGRAMINDA İLK UÇAĞIN UÇUŞ TESTİ BAŞARI İLE GERÇEKLEŞTİRİLDİ Eylül 2002'de yürürlüğe giren Meltem II programı, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı (Dz.K.K.) ve Sahil Güvenlik Komutanlığı (S.G.K.) için Şirketimizde üretilen dokuz adet CN-235 platformuna Deniz Karakol (MPA) ve Deniz Gözetleme (MSA) kabiliyeti kazandırılmasına yönelik bir sistem entegrasyonu projesidir. Programın ana yüklenicisi THALES Airborne Systems (TAS) firması olup, Şirketimiz projede önemli sistemlerin uçağa giydirilmesinden sorumlu alt yüklenici olarak görev yapmaktadır. Program kapsamında PDMS, aydınlatma, kabin içi mefruşat tasarımlarını gerçekleştirecek olan Şirketimiz ayrıca, ihtiyaç duyulan tüm detay parça, kablo demeti, takım imalatı ve entegre lojistik destek kapsamında teknik dokümantasyon ile eğitimlerden de sorumludur. Seri uçaklara ait modifikasyon işlemleri de yine Şirketimiz tarafından gerçekleştirilecektir. Modifikasyon faaliyetleri Aralık 2005'te başlayan ilk uçak, aerodinamik testlerine yönelik Flight Physics konfigürasyonunun da tamamlanmasıyla, ilk test uçuşunu 18 Haziran 2007 tarihinde başarı ile gerçekleştirmiştir. Meltem II programının ana hedeflerinden biri olan ilk uçuş testinin başarı ile gerçekleştirilmesi, ileri aşamalar açısından önemli bir adım olarak değerlendirilmektedir. Şirketimizin tasarımının programın sertifikasyon/kalifikasyon otoritesi olan Fransız DGA kurumu tarafından kabul edilecek olmasından dolayı, tasarımın program ve sertifikasyon / kalifikasyon gereksinimlerine uygunluğu ve doğru dokümante edilmesi büyük önem arz etmektedir. HAVADAN ERKEN İHBAR VE KONTROL UÇAKLARI BASINA TANITILDI Barış Kartalı olarak bilinen ve Şirketimiz ile Boeing firması tarafından imal edilecek Havadan Erken İhbar ve Kontrol (HİK) uçakları 21 Mayıs 2007 tarihinde basına tanıtıldı. Tesislerimizde düzenlenen proje tanıtım toplantısında Boeing Başkan Yardımcısı Sn. Maureen Dougherty, ilk uçağın Türk Hava Kuvvetleri'ne teslimatının gecikmesinin tüm sorumluluğunun Boeing'e ait olduğunu belirterek, İlk uçağın teslimatının gecikmesi nedeniyle üstümüze düşen yükümlülükleri, SSM ile görüşerek yerine getireceğiz dedi. İlk uçağın modifikasyonunun Boeing'in Seattle'daki merkezinde devam ettiğini belirten Dougherty, geri kalan üç uçağın modifikasyonlarının da TUSAŞ tarafından başarıyla gerçekleştirildiğini kaydetti. Toplantıda Boeing yetkilileri, sözleşmesi 2003 yılında gerçekleştirilen ilk HİK uçağının Türkiye'ye en erken 2010 yılında teslim edilebileceğini bildirdiler. Birinci uçağın test uçuşlarının sonbaharda gerçekleştirileceğini belirten Doughterty, Türkiye'deki uçakların test uçuşlarının da gelecek yıl yapılacağını ifade etti. Daha sonra, TUSAŞ hangarlarında modifikasyonları yapılan HİK uçakları basına tanıtıldı. Barış Kartalı projesi kapsamında biri ABD'de üçü Türkiye'de olmak üzere toplam dört uçak üretilecek. TAI N N SES EK M

18 Organizasyon De iflikli i YENİ ORGANİZASYON ŞEMASI 29 Ağustos 2007 tarihinde düzenlenen Yönetim Kurulu Toplantısı nda alınan karar doğrultusunda Şirketimizin organizasyon şeması değiştirilmiştir. Aşağıda sunulmakta olan Yeni Organizasyon Şeması ile Şirketimizin daha dinamik, ihtisasların kümelendiği, benzer müşterilerin odaklandığı, kendi içerisinde olabildiğince özerk, yetki ve sorumluluk dengesinin azami optimize edilebileceği bir Grupsal yönetim şekli benimsenmiştir. 18 TAI N N SES EK M 2007

19 Organizasyon De iflikli i ATAMALAR 1 Eylül 2007 itibariyle Aralık 2003'ten itibaren Havacılık ve Uzay Programları Bölüm Başkanı olarak çalışmakta olan Bekir Ata Yılmaz Yapısal ve Uydu Tasarım ve Üretim Grup Başkanı kadrosuna, Nisan 2005'ten itibaren İş Geliştirme Bölüm Başkanı olarak çalışmakta olan Ahmet Metan Entegre Helikopter Sistemleri Grup Başkanı kadrosuna, Aralık 2005'ten yılından itibaren Tasarım ve Mühendislik Bölüm Başkanı olarak çalışmakta olan Özcan Ertem Entegre Uçak Sistemleri Grup Başkanı kadrosuna, Ocak 2002'den itibaren Üretim ve Malzeme Bölüm Başkanı olarak çalışmakta olan Cemal Nadir Sayın Üretim Başkanı kadrosuna, Eylül 2005'ten itibaren Kalite Teminatı Grup Müdürü olarak çalışmakta olan Ahmet Tokmakçıoğlu Teknik Hizmetler Başkanı kadrosuna, Temmuz 1999'dan itibaren İnsan Kaynakları Müdürü olarak çalışmakta olan Bora Öskiper İnsan Kaynakları Başkanı kadrosuna, Ocak 1999'dan itibaren Tesisler Müdürü olarak çalışmakta olan İsmail Ulubayram Tesisler ve Destek Hizmetleri Başkanı kadrosuna, Ekim 2005'ten itibaren Finansman ve Muhasebe Müdürü olarak çalışmakta olan Adnan Aydoğan Mali İşler Başkanı kadrosuna, Nisan 2006'dan itibaren İş Planlama Müdürü olarak çalışmakta olan Orhan Veli Kaya Planlama ve Strateji Başkanı kadrosuna, Nisan 1999'dan itibaren Pazarlama Müdürü olarak çalışmakta olan Yılmaz Güldoğan Programlar Grup Müdürü kadrosuna, Haziran 2006'dan itibaren İmalat Müdürü olarak çalışmakta olan İlhami Tanyolu Üretim Grup Müdürü kadrosuna, Nisan 2003'ten itibaren İmalat Mühendisliği Müdürü olarak çalışmakta olan Naki Polat İmalat Mühendisliği ve İmalat Teknolojileri Grup Müdürü kadrosuna, Kasım 1999 yılından itibaren Sözleşme Müdürü olarak çalışmakta olan Dilek Yazıcı Program Müdürü kadrosuna, Nisan 2005'ten itibaren JSF Koordinasyon Müdürü olarak çalışmakta olan Tamer Şengöz Program Müdürü kadrosuna, Nisan 2005'ten itibaren Yapısal Projeler Müdürü olarak çalışmakta olan Murat Sorguç Yapısal Tasarım Müdürü kadrosuna, Aralık 2006'dan itibaren Yapısal Teknolojiler Müdürü olarak çalışmakta olan Gürsel Erarslanoğlu Yapısal Tasarım Müdürü kadrosuna, Aralık 2006'dan itibaren Montaj ve Uçuş Hattı İşlemleri Müdürü olarak çalışmakta olan Serdar Ölez Montaj/Uçuş Hattı İşlemleri/Test Müdürü kadrosuna, Eylül 2002'den yılından itibaren Alt Sözleşme Müdürü olarak çalışmakta olan Semih Seçkin Yan Sanayi Müdürü kadrosuna atanmışlardır. Kendilerini tebrik ediyor ve yeni görevlerinde başarılar diliyoruz. TAI N N SES EK M

20 Organizasyon De iflikli i YÖNETİM KADROMUZA YENİ KATILANLAR Eray GÖKALP 1967 yılında Ankara'da doğan Eray Gökalp lise eğitimini Ankara Bahçelievler Deneme Lisesi'nde tamamlamıştır. ODTÜ Makine Mühendisliği Bölümü'nden 1989 yılında mezun olan Gökalp, yılları arasında California State Üniversitesi İşletme Yüksek Lisans programına devam etmiştir yılında Şirketimizde çalışmaya başlamış, yılları arasında F-16, CN-235 ve AS-532 programlarında MRB Mühendisi ve MRB Uzman Mühendisi olarak görev yapmıştır. Bu görevinin yanı sıra, yılları arasında ATAK Programı teklif hazırlama ekibinde görev almıştır yılında A400M Programı kapsamında Tasarım ve Mühendislik Direktörlüğü'nün yeniden yapılanma sürecinde yeni kurulan Uçuşa Elverişlilik ve Sertifikasyon Şefliği ne atanmış, 2002 yılına kadar sürdürdüğü bu görev sürecinde Airbus Military firmasındaki A400M Sertifikasyon Paneli'nde TUSAŞ adına görev yapmıştır yılında İmalat Mühendisliği ve Konfigürasyon Kontrol Müdürlüğü görevini üstlenen Gökalp, yıllarında Avrupa Sivil Havacılık Otoritesi'nin denetimlerinden başarıyla geçmiş olan TUSAŞ tasarım organizasyonunun kurulması sürecinde Tasarım ve Geliştirme Müdürü olarak görev yapmıştır yılları arasında Şirketimizdeki hizmetine ATAK Programı sözleşme görüşmeleri kapsamında Teknik Danışman olarak devam eden Gökalp, 1 Eylül 2007'de Entegre Helikopter Sistemleri Grup Başkanlığı bünyesinde Mühendislik Grup Müdürlüğü görevine atanmıştır. Eray Gökalp bir çocuk babası olup, İngilizce bilmektedir. Devrim LBAfi 1966 yılında Ankara'da doğan Devrim İlbaş, orta ve lise eğitimini Fransa'da tamamlamıştır yılında ESEM Orleans Fransa Uçak Mühendisliği Bölümü'nden mezun olan İlbaş, sonraki yıl ESTA Orsay Fransa Yüksek Mühendislik Okulu'nun aynı bölümünden mezun olmuştur. Helikopter Aerodinamiği konusunda yüksek lisans yapmış olan İlbaş, 1993 yılında Şirketimiz Mühendislik Bölümü'ne MRB ve Liaison Mühendisi olarak katılmıştır. İlbaş, aynı bölümde yedi yıl süreyle CN-235 ve Cougar projelerinde görev yapmıştır yılında bir seneliğine Eurocopter Marignane Fransa tesislerinde TUSAŞ Sistem Yerleşim tasarımı için görevlendirildikten sonra 2000 yılında A400M Proje Şefliği görevine atanmıştır. 1 Eylül 2007 tarihinde 'Yapısal ve Uydu Tasarım & Üretim Grup Başkanlığı altında Mühendislik Ürün Müdürü görevine atanan Devrim İlbaş evli ve iki çocuk babası olup Fransızca, Almanca ve İngilizce bilmektedir. Ergin AKHUNLAR 1957 yılında İzmir'de doğan Ergin Akhunlar ilk, orta ve lise eğitimini İzmir'de tamamlamıştır yılında İstanbul Teknik Üniversitesi Uçak Mühendisliği Bölümü'nden mezun olan Akhunlar, 1987 yılında Şirketimiz F-16 Montaj Hattı'nda ITL Formen olarak çalışmaya başlamıştır. Daha sonra farklı F-16 Montaj istasyonlarında Genel Formen, AS-532 Helikopter Yer Testleri ve Uçuş Hattı Şefi, Airbus Sect.18 Montaj Şefi ve A400M Yapısal Montaj Şefi olarak görev yapmıştır. 1 Eylül 2007 tarihinde Yapısal ve Uydu Tasarım ve Üretim Grup Başkanlığı altında Yapısal Montaj Müdürü görevine atanan Ergin Ahunlar evli olup, İngilizce bilmektedir. Murat ALDO AN 1966 yılında Ankara'da doğan Murat Aldoğan, 1989 yılında ODTÜ Metalürji Mühendisliği Bölümü'nden mezun olmuştur yılında Şirketimiz Montaj ve Uçuş İşlemleri Kalite Teminatı Bölümü'nde Kalite Kontrolörü olarak çalışmaya başlayan Aldoğan, aynı bölümde sekiz yıl süreyle F-16 ve CASA programlarında, Kalite Kontrolörü ve Kalite Teminatı Mühendisi olarak çalışmıştır yılından itibaren ATAK Programı ihalesinin hazırlık, teklif hazırlama ve müzakere aşamalarında ve Sözleşme Müdürlüğü Bölümü'nde görev yapmıştır. 1 Eylül 2007 tarihinde Entegre Helikopter Sistemleri Grup Başkanlığı'nda Program Müdürü görevine atanan Murat Aldoğan İngilizce bilmektedir. 20 TAI N N SES EK M 2007