2007 Yılında Akaryakıt Sektöründeki Gelişmeler ŞUBAT 2008 BASIN TOPLANTISI / İSTANBUL

Transkript

1 2007 Yılında Akaryakıt Sektöründeki Gelişmeler ŞUBAT 2008 BASIN TOPLANTISI / İSTANBUL

2 SUNUŞ PETDER Faaliyet Konuları ve Üyeleri 2007 YILI PETROL SEKTÖRÜNÜN ÖNEMLĠ GELĠġMELERĠ Akaryakıt, Otogaz LPG ve Madeni Yağ konularında önemli pazar geliģmeleri, mevzuat değiģiklikleri ve uygulamalar, Petrol sektördeki diğer geliģmeler ve AB sürecinde petrol sektörünün önemli konuları, 2008 YILI SEKTÖR BEKLENTĠLERĠ 2/27

3 PETDER ÜYELERİ Belgin Madeni Yağlar BP Petrolleri A.Ş. BP Gaz A.Ş. DELTA Petrol Ürünleri San. Tic.A.Ş. ERK Petrol Yatırımları A.Ş. PETROL OFİSİ A.Ş. Shell & Turcas Petrol A.Ş. The SHELL Company of TURKEY Ltd. TOTAL Oil Türkiye A.Ş. TURCAS Petrol A.Ş. FAALİYET ALANLARI : AKARYAKIT ÜRÜNLERİ, (Beyaz ve Siyah Ürünler) LPG ÜRÜNLERİ, (Tüplü, dökme, otogaz) MADENĠ YAĞLAR, (atık yağların bertarafı) HAVACILIK YAKITLARI DENĠZCĠLĠK YAKITLARI MOBIL Oil Türk A.Ş. 3/27

4 2007 YILI AKARYAKIT PAZARI / Benzinler Toplam benzin tüketimi %2,9 oranında azalarak 3,28 Milyon m 3 olmuģtur m %7,4 -%3,4 -%2, Kurşunsuz Benzin (RON 95) Kurşunsuz Benzin (RON 98) Süper Benzin/Katkılı Kurşunsuz Normal Benzin 4/27

5 2007 YILI AKARYAKIT PAZARI / Benzinler Benzin tüketiminin %93 ü 95 oktan kurģunsuz benzindir. Katkılı kurģunsuz benzin tüketimi m 3 e inerek piyasadan çekilme noktasına gelmiģtir. 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 10,9% 6,4% 85,5% 93,0% 3,7% 0,6% Katkılı Kurşunsuz Kurşunsuz Benzin (RON 95) Kurşunsuz Benzin (RON 98) 5/27

6 2007 YILI AKARYAKIT PAZARI / Motorinler Toplam motorin tüketimi % 8,1 artarak 15,3 milyon m 3 olmuģtur m % 1,9 % 8,4 % 8,1 Motorin Düşük Kükürtlü Motorin 6/27

7 2007 YILI AKARYAKIT PAZARI / Motorinler DüĢük kükürtlü motorin tüketimi bir önceki yıla göre % 70 artmıģtır. 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 11,2% 88,8% 17,6% 82,4% 0% Motorin DK Motorin 7/27

8 BEYAZ ÜRÜNLERI Benzinler ve Motorinler Beyaz ürünlerin tüketimi %5,9 oranında artarak 18,62 milyon m3 olmuģtur % 0 % 5,8 % 5, m Motorin Düşük Kükürtlü Motorin Kerosene ULG (RON 95) Süper Benzin/Katkılı Kurşunsuz Normal Benzin ULG (RON 98) 8/27

9 Milyon Ton OTOMOTİV YAKITLARI Otomotiv yakıtları % 8,5 oranında artmıģtır. Oto LPG Kullanımı % 29,4 artarak 2.0 milyon ton olmuģtur % 6,3 % 8, Benzinler LPG Otogaz Motorin Düşük Kükürtlü Motorin 9/27

10 OTOMOTİV YAKITLARI Otomotiv yakıtları pazarındaki oto LPG payı artmaktadır. 100% 90% 9,6% 11,5% 80% 16,2% 14,5% 70% 60% 50% 40% 30% 74,1% 74,0% 20% 10% 0% Motorinler Benzinler LPG Otogaz 10/27

11 1000 ton SİYAH ÜRÜNLER Siyah Ürünler pazarı daralmaya devam etmektedir, 2007 yılında tüketim % 13,3 oranında azalmıģtır Fuel Oil No:6 85% Kalorifer Yakıtı 15% Fuel Oil No:6 Kalorifer Yakıtı 11/27

12 1000 ton TOPLAM AKARYAKITLAR Siyah ürün tüketimindeki azalma nedeniyle toplam akaryakıt tüketimi (beyaz ve siyah ürünler toplamı) 18 milyon ton düzeyindedir Motorin Düşük Kükürtlü Motorin Kerosene Kurşunsuz Benzin (RON 95) Süper Benzin/Katkılı Kurşunsuz Normal Benzin Kurşunsuz Benzin (RON 98) Kalorifer Yakıtı Fuel Oil No:6 12/27

13 Milyar YTL 2007 YILI SEKTÖR BÜYÜKLÜKLERİ Akaryakıt sektörünün büyüklüğü : 47,6 Milyar YTL PETDER üyelerinin faaliyette bulunduğu (Akaryakıt, LPG, madeni yağ, havacılık, denizcilik yakıtları) Sektörlerin Büyüklüğü : 62 Milyar YTL % 8,24 2,8 2,9 9,5 9,5 35,3 31, Toplam Motorinler Toplam Benzinler Siyah Ürünler Toplamı Gazyağı 13/27

14 Dolaylı Vergi Milyar YTL VERGİLER ( Kasım 2007 ÖTV düzenlemesi) ESKİ ÖTV YENİ ÖTV YTL YTL/lt /lt FARK % Benzin (K. 95) 1,3625 1,4765 8,40% Benzin (K.98) 1,4845 1,5985 7,70% Motorin 50 0,927 0,9945 7,30% Motorin 1000, 2000, ,8345 0, ,80% Fuel Oil 0,204 0,224 9,80% Oto LPG 0,862 0,998 15,80% Tüplü LPG 0,743 0,93 25,20% 2007 yılında akaryakıt Ürünleri ve oto LPG den sağlanan dolaylı vergiler toplamı 28,3 Milyar YTL olmuģtur Motorinler Benzinler Oto LPG Fuel Oiller Genel Toplam ÖTV KDV 14/27

15 YILLIK ARAÇ SAYISINDAKİ NET DEŠİŞİM Türkiye araç parkına son üç yılda her yıl otomotiv yakıtları tüketimine doğrudan etki edecek bin araç katılmaktadır Otomobil Minibüs, Otobüs Kamyonet, Kamyon Motosiklet Diğer 15/27

16 ARAÇ PARKI VE OTOMOTİV YAKITLARINDAKİ DEŠİŞİM Otomotiv yakıtları tüketimi ve araç sayısı değişimi bir önceki yıla göre % 0,2 0,15 0,1 0,05 0-0, ,1 Toplam otomotiv yakıt tüketim değişimi Toplam araç sayısı değişimi 16/27

17 Brent Tipi Ham Petrol $/varil PETROL FİYATLARI 2007 de petrol fiyatları bir önceki yıla göre ortalama %11,1 artarak 72,4 $/varil olmuģtur Ortalama 54,6 $/b 2006 Ortalama 65,1 $/b 2007 Ortalama 72,4 $/b Ortalama 38,2 $/b Kaynak : Platts 17/27

18 ÜRÜN FİYAT HAREKETLERİ VE VERGİLERİN PAYI Pompa fiyat hareketleri, dünya petrol fiyat hareketleri ve rafineri çıkış fiyatları ile paralel bir süreç içinde seyretmektedir. 3,50 YTL / Litre ÖTV Artışı 3,00 2,50 2,00 1,50 1,00 95 Oktan Kurşunsuz Benzin Motorin Düşük Kükürtlü Motorin LPG Otogaz 18/27

19 ÜRÜN FİYAT HAREKETLERİ VE VERGİLERİN PAYI Benzin ve motorinlerde dolaylı vergiler, toplam pompa fiyatının % ini oluşturmaktadır. YTL / Litre 3,00 2,50 2,00 1,50 Motorin % 3,2 % 15 % 15 % 49 % 48 Kurşunsuz Benzin 95 Oktan % 3,6 % 15 % 15 % 38 % 37 1,00 0,50 0,00 % 36 %37 % 47 Ürün+Dağıtım ÖTV KDV % 47 19/27

20 2007 YILININ ÖNEMLİ KONULARI Petrol Piyasası Kanunu ve EPDK tarafından yayımlanan ikincil mevzuatlar ile liberal piyasa yapılanması büyük ölçüde tamamlanmıģtır. Teknik kriterler, ulusal marker ve denetim yönetmekleri uygulanmaya baģlanmıģ, yazar kasa ülke çapında yaygın olarak kullanılmaya baģlanmıģtır yılında akaryakıt sektöründeki resmi ve kayıtlı satıģlar genel ekonomik büyüme rakamlarının üzerinde gerçekleģmiģtir. Yeni araçların dizel motor ağırlıklı olması, düģük kükürtlü yakıtların kullanımını önemli ölçüde arttırmıģtır. Benzinden otogaza geçiģ nedeni ile otogaz tüketim artıģı 2007 de de devam etmiģtir. 20/27

21 2007 YILININ ÖNEMLİ SEKTÖR KONULARI 1 Ocak 2007 tarihi itibarı ile baģlayan ulusal marker uygulamasındaki teknik sorunlar önemli ölçüde giderilmiģtir. Mayıs Temmuz döneminde, istasyon ve terminal bazında yapılan marker denetimleri büyük ölçüde olumlu sonuçlar vermiģtir. Yeni düzenlemeler ile birlikte, marker, yazar kasa ve piyasa denetimleri, akaryakıt sektöründeki kayıt dıģı ve kaçak faaliyetlerin azalmasına katkıda bulunmuģ, resmi ve kayıtlı akaryakıt satıģlarında ekonomik büyümenin de üzerinde bir artıģ gerçekleģmiģtir. 10 numara yağ, motorin piyasasına kayıt dıģı / kaçak giriģ için yeni bir Ģemsiye araç olarak kullanılmaktadır. Geçtiğimiz yıllarda biyodizel adı altında yapılan sahte biodizel ticaretine 10 numara yağ ilave olmuģtur. 21/27

22 2007 YILININ ÖNEMLİ SEKTÖR KONULARI Dağıtım Ģirketleri açısından büyük önem taģıyan ceza sürecinde yürütmenin durdurulması kararı ile daha olumlu bir sürece geçilmiģtir. Teknik Kriterler Yönetmeliği uyarınca; Rafineri teslimi ve ithalat ile yurt içi piyasaya sunulan akaryakıtlar akredite laboratuvarlar tarafından full test sürecinden geçmektedir. Terminal giriģ ve çıkıģlarında PETDER üyelerinin tamamı ürün kalite testleri için akredite laboratuvar kurmuģlar ve iģletmeye almıģlardır. Motorinlerin kükürt miktarı ile ilgili sınırlama yıl sonu itibarı ile baģlamıģtır. 1 Ocak 2008 den itibaren 1000 ppm motorin piyasaya girdi. 1 Temmuz 2008 itibarı ile 7000 ppm motorin piyasadan tamamen kalkacak. 22/27

23 2007 YILININ ÖNEMLİ SEKTÖR KONULARI PETDER Üyeleri, Sağlık Emniyet ve Çevre konularına önemli yatırımlar yapmaktadırlar. Acil durum ekipman paylaģımı ve acil müdahele planları için ortak ekipman havuzu ve müdahale ekipleri oluģturulmuģtur yılında iģletmeden toplam ton atık motor yağı toplanarak çevre ve insan sağlığına zarar vermeden, AB ilkelerine uyumlu Ģekilde bertaraf edilmiģtir. Ġstasyon ve terminallerde sağlık, emniyet ve çevre uygulamaları geliģmiģ ülke standartları ile aynı düzeydedir. 23/27

24 AB ile Türkiye PETROL Sektörü karşılaştırması Benzin ve Motorin Tüketimleri (Milyon Ton) Türkiye, benzin ve motorin tüketiminde AB Ülkeleri ile kıyaslandığında altıncı en büyük tüketime sahiptir. Kaynak : EUROPIA, 2006 report 24/27

25 AB VE TÜRKİYE İSTASYON SAYILARI İstasyon Sayıları (Adet) Türkiye, istasyon sayısı açısından AB Ülkeleri ile kıyaslandığında dördüncü en büyük istasyon ağına sahiptir. Kaynak : EUROPIA, 2006 report 25/27

26 AB PETROL ENDÜSTRİSİNİN GÜNDEMİ Enerji arz güvenliği Ġklim değiģikliği ve çevre kaygıları 2020 yılına kadar yenilenebilir enerji kullanımı toplamda % 20 ye ulaģacak, CO 2 emisyonları % 20 azaltılacak; Karbon ticareti ve borsası yaygınlaģıyor.. Enerji verimliliği Avrupa Temiz Hava programı revizyonu Akaryakıt kalitesi, biyoyakıtlar ve denizcilik yakıtları direktiflerinde revizyon çalıģmaları Enerji ürünlerinin vergilendirilmesinde harmonizasyon 26/27

27 SEKTÖRÜN 2008 BEKLENTİLERİ Akaryakıt sektöründe geçtiğimiz iki üç yıllık süreç içinde kayıt dıģı ile mücadele, kalite, sağlık emniyet ve çevre alanlarında önemli yatırımlar yapılmıģtır de olduğu gibi 2008 de de resmi ve kayıtlı piyasada ki iyileşme ve büyüme eğiliminin devam etmesi beklenmektedir. Enerji alanında Dünya ve AB deki konjonktür ve geliģmeler, ülkemiz ve sektörümüz için önemli fırsatlar yaratmaktadır. Bu fırsatların (rafineriler, boru hatları vb.) yatırıma dönüģerek ülkemizin stratejik konumunun güçlenmesi ve beraberinde sektörümüzün bölgesel gücünün artması beklenmektedir. AB mevzuat uyum süreci, enerji piyasalarının liberalleģmesi nedenleri ile yenilenen birçok mevzuat Kurumlar arası eģgüdüm ihtiyacını çok üst düzeye taģımıģtır. Kurumlar arası eşgüdüm sorunlarının giderilmesi önemli bir beklentidir. Kayıt dıģı faaliyetlere karģı edinilen baģarı düzeyinin artarak devam etmesi için iģletme bazında veya risk alanlarına yönelik doğrudan denetimlerin arttırılması (örn. 10 numara yağ, sahte biyodizel, atık yağlar,..., vb.) beklenmektedir. Ulusal Petrol Stoğu Ajansı Kanunun yayınlanması ve Petrol Piyasası Kanununda aksayan konularda düzenlemeler yapılması beklenmektedir. 27/27

28 SUNUM SONU, TEŞEKKÜRLER

29