TÜRKİYE NİN RÜZGÂR ENERJİSİ TÜRBİNİ İHTİYACI VE KALIN KESİTLİ RÜZGÂR TÜRBİN ROTOR GÖBEĞİNİN SFERO DÖKÜMDEN ÜRETİLMESİNİN PRENSİPLERİ

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "TÜRKİYE NİN RÜZGÂR ENERJİSİ TÜRBİNİ İHTİYACI VE KALIN KESİTLİ RÜZGÂR TÜRBİN ROTOR GÖBEĞİNİN SFERO DÖKÜMDEN ÜRETİLMESİNİN PRENSİPLERİ"

Transkript

1 37 TÜRKİYE NİN RÜZGÂR ENERJİSİ TÜRBİNİ İHTİYACI VE KALIN KESİTLİ RÜZGÂR TÜRBİN ROTOR GÖBEĞİNİN SFERO DÖKÜMDEN ÜRETİLMESİNİN PRENSİPLERİ Çağlar Yüksel, Özkan Şen Yıldız Teknik Üniversitesi, Kimya Metalürji Fakültesi, Metalürji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü Özet Rüzgâr enerjisi yenilenebilir, ekonomik ve çevre dostu bir enerji olması dolayısıyla dünyada yaygın olarak kullanılmaya başlanmıştır. Türkiye deki kullanım düzeyi dünyadakine göre oldukça düşük seviyelerde bulunmaktadır. Aslında Türkiye rüzgâr enerjisi üretilebilirliği açısından yüksek bir potansiyele ve konuma sahip olmasına rağmen bunun yaklaşık %1 ini kullanmaktadır. Bu nedenle, Türkiye nin rüzgâr türbini ihtiyacı, Türk dökümhaneleri ve girişimci firmalar için gerekli verileri ortaya koymak için araştırılmıştır. Bu veriler göstermektedir ki; Türkiye deki dökümhaneler ve girişimci firmalar için yeni hedefler ve fırsatlar bulunmaktadır. Ancak bu tür kalın kesitli sfero dökümleri hatasız ve yüksek kalitede üretmek için dökümhanelerin belli imkânlara sahip olması gerekir. Bunun yanında üretim işlemlerinin başlangıçtan sonuna kadar sıkı kontrol altında tutulması zorunluluğu vardır. Bu makalede Türkiye nin rüzgâr türbini ihtiyacı ve ayrıca esas olarak kalın kesitli rüzgâr türbin rotor göbeğinin sfero dökümden üretimindeki dökümhane ihtiyaçları ve prensipleri literatürden faydalanılarak ortaya konmuştur. Anahtar Kelimeler: Rüzgâr türbini, Rotor göbeği, Kalın kesitli sfero döküm

2 THE WIND ENERGY TURBINE NEEDS OF TURKEY AND PRINCIPLES OF MANUFACTURING HEAVY SECTION WIND TURBINE ROTOR HUB FROM DUCTILE IRON Abstract Wind energy which is renewable, economical and friendly to environment has been so widely used worldwide. Level of using it in Turkey is very low level according to the world use. Although Turkey has a high potential and position in terms of wind energy producability, it uses only 1% of this. Therefore, Turkey's wind turbine needs has been investigated to put in place the necessary data for the Turk foundries and enterprising companies. These data show that the new targets and opportunities for the foundries and enterprising companies in Turkey are available. However, the foundries to produce castings with heavysection from ductile iron must have certain facilities. Besides, the production process from start to the end should be kept under strict control. This article discusses the need for Turkey's wind turbines and also foundry needs and principles in the production of wind turbine rotor hub with heavy-section from ductile iron were put forward by the literature. Key words: Wind turbine, Rotor hub, Heavy section ductile iron 1.GİRİŞ Küreselleşen dünyada enerji ihtiyacı özellikle endüstriyel ülkelerde sürekli artmaktadır. Türkiye deki artış yılda %8 dir. Bu enerji artışının karşılanabilmesi için yenilenemeyen enerji kaynaklarına ilaveten yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanılması gerekmektedir. Yenilenebilir enerji kaynaklarından biri olan rüzgâr enerjisinin özellikle 21. yüzyılın başından itibaren dünyada kullanımı artmıştır ve bu artışın gelecek 10 yılda devam edeceği tahmin edilmektedir. Dünyadaki bu hızlı artışa rağmen Türkiye de rüzgâr enerjisi kullanımı şu anda potansiyelinin %1 i civarındadır. Ancak 2007 kasım ayındaki rüzgar enerjisi üretmek için başvuru taleplerine bakıldığında, Türkiye de rüzgar enerjisi yatırım ve üretiminin gerekli düzenlemeler yapıldığı takdirde dünyadaki diğer ülkelerden daha hızlı bir artış göstereceği aşikardır.(1) Dünya üzerindeki rüzgâr enerjisinin gelişmesinin nedenleri arasında; yenilenemeyen enerji kaynaklarının enerji üretirken meydana getirdiği olumsuzlukların fazla olması, yenilenemeyen enerji kaynaklarının gelecekte tükeneceğinden bağımlılığı ve fiyatları azaltmak, rüzgâr enerjisinin yenilenebilir, ekonomik ve çevre dostu olması, teknolojik gelişimi hızlı olduğundan kısa sürede devreye alınabilmesi, v.b. sayılabilir.(2) Son zamanlarda kalın kesitli küresel grafitli dökme demir dökümlerinde bir artış mevcuttur.(3) Özellikle rüzgar türbin pervane göbeği dökümlerinde küresel grafitli dökme demir tercih edilmektedir.(6,7) Bu makalede Türkiye deki rüzgar türbini ihtiyacı, Türk dökümhaneleri için fırsatlar ve rüzgar türbin pervane göbeğinin küresel grafitli dökme demirden dökülmesinin prensipleri literatür yardımıyla sunulur.

3 2.TÜRKİYE DE RÜZGÂR ENERJİSİNİN TARİHÇESİ, GELİŞİMİ ve GELECEĞİ Ülkemizde rüzgâr enerjisiyle ilgili çalışmaların başlangıcı 1980'li yılların ortalarında Elektrik İşleri Etüt İdaresi(EİEİ) tarafından yapılmıştır. O yıllarda rüzgâr enerjisiyle ilgili bir kanun düzenlemesi bulunmamaktaydı. Türkiye'deki rüzgâr enerjisi potansiyeli teorik olarak Türkiye'nin elektriğinin tamamını karşılayabilecek düzeydedir. Bu potansiyel gücün kullanımı için gerekli altyapı tasarımlanmalıdır. Türkiye Rüzgâr Atlası çalışmaları 1989 yılında tamamlanmıştır. Ancak toplanan veriler rüzgâr enerjisinden yararlanmak amacıyla yapılacak çalışmalarda kullanılabilecek düzeyde değildi. Türkiye Rüzgâr Enerjisi Birliği (TÜREB)'in kuruluşundan sonra rüzgâr enerjisi gelişimini desteklemek üzere girişimler yapılmıştır. Bazı küçük uygulamalar Yap İşlet Devret modeliyle 1995 ten sonra gerçekleştirilmiştir. Türkiye'de ilk rüzgâr santrali özel bir şirket tarafından İzmir Çeşme de kurulu gücü 1.74MW ve 3 adet türbinli bir tesistir. Daha sonra, Çeşme'de (1.5MW), Alaçatı'da (7.2MW), Bozcaada'da (10.2MW), ve Hadımköy'de (1.2MW) lık rüzgar santralleri kurulmuştur. Türkiye'de yenilenebilir enerji kaynaklarıyla ilgili ilk kanun 2001 yılındaki Elektrik Piyasası Kanunu'dur. Bu kanunla devletin alım garantisinden vazgeçmesi rüzgâr enerjisi yatırımlarını durdurmuştur. Ancak özel sektörün kendisi için gerçekleştirdiği projeler mevcuttur. Rüzgâr enerjisiyle ilgili ilk ciddi girişim 2005'de yenilenebilir enerji kaynakları kanunu'yla ortaya çıkmıştır. Bunun sonrasında Bandırma, Çeşme, Hatay, Manisa ve Çanakkale'de toplam 150MW gücündeki santraller kurulmuştur. Bu tarihten sonra EPDK'ya (Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu) rüzgâr enerjisi üretim tesisi kurmak için başvurular gerçekleştirilmiştir(kasım 2007). EPDK başvurulardan uygun olanlarını seçmiş ve 2008 itibarıyla 1420MW kurulu gücünde rüzgâr enerji santralı projesine üretim lisansı vermiştir. Yıllara göre Türkiye rüzgâr türbini gücü Şekil 1 de verilir.(4,5) Şekil 1. Türkiye Rüzgâr Türbini Gücü. (4) Hızla büyüyen ülkemizin, enerji ihtiyacı da büyük bir hızla artmaktadır. Ekonomik büyüme ve sanayileşme sonucundaki enerji üretimi bugünkü kurulu gücümüzün 5 6 yıl içerisinde iki katına çıkartmamızı gerektirmektedir. Bu enerji artışının en verimli ve çevreyle dost olarak karşılanabilirliği de ancak yenilenebilir enerji potansiyellerinin değerlendirilmesi ile olacaktır.

4 Türkiye, Avrupa'da rüzgâr enerjisi potansiyeli en yüksek olan ülkelerden biridir.(5) Türkiye'nin teknik potansiyeli MW (85GW) dır. Bu veri kullanılması gereken önemli bir rüzgâr enerjisi potansiyelini göstermektedir. Atmosferdeki CO 2 oranı sanayinin artışı ile %25 artmıştır ve 2050 yılında iki katına çıkacağı öngörülmektedir. Dünya genelindeki bu kirlenmelerin üçte birinin elektrik üretiminden kaynaklandığı belirlenmiştir yılı rakamlarıyla aktüel kullanım ve rezerv oranlarına göre kömür 235 yıl, petrol 43 yıl, doğalgaz 66 yıl sonra tükenecektir. (2) Bu nedenlerle yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı ve hayata geçirilmesi artık ihtiyaçtan çok zorunluluktur. 3. KALIN KESİTLİ RÜZGÂR TÜRBİN PERVANE GÖBEĞİ ÜRETİMİ İÇİN DÖKÜMHANELERİN İHTİYAÇLARI Ülkemizin rüzgâr enerjisi potansiyeli ve yaygın olarak üretilen 2MW lık türbin göbeğini referans alırsak yaklaşık olarak ton sfero dökümüne ihtiyaç vardır. (2MW göbeği= ortalama 12 ton). Şekil 2 de örnek bir pervane göbeği verilmiştir. Bu sadece potansiyelin pervane göbeği dökümü, bir de diğer parçalar ve işler eklendiğinde dökümhaneler ve girişimci şirketler için önemli üretim fırsatları ortaya çıkmaktadır. Aşağıdaki tablo 1 de bir rüzgâr türbininin içerdiği küresel grafitli dökme demir parçalar verilmiştir. Şekil 2. Örnek bir pervane göbeği(vestas 2T)(8) Tablo 1. Rüzgâr türbinindeki küresel grafitli dökme demir parçaları,(6) Düzenek Küresel Grafitli Dökme Demir Parçalar Ortalama Ağırlık (t/mw) Rotor Gövdesi Göbek, Kanat anahtarı, Yatak (göbek:4.5 t/mw) Mil Döner mil, Yatak 0.44 Türbin Gövdesi 5.85 Motor kabini, Taban Levhası, (Motor kabini 10t a kadar Çark halkası çıkabilir) Dişli Kutusu Muhafaza, destek, yatak 2.21 Diğerleri 1.00 TOPLAM Kalın kesitli büyük dökümler yapabilmek için öncelikle dökümhanelerin fiziksel yapısının yeterince büyük olması gerekmektedir. Fiziksel yapı ile birlikte ergitmede kullanılacak elektrikli indüksiyon ocaklarının yeterli ergitme kapasitesini sağlayacak büyüklükte olması

5 gerekmektedir. Büyük tonajlı Mg işlemi potaları ve ergiyik taşıma potaları, Reçineli kalıplama ve maça sistemleri, büyük tonajlar için vinç sistemleri, kalıp bozma ve parça temizleme üniteleri, hatasız dökümler üreterek istenen spesifikasyonları sağlamak ve kaliteyi kontrol altında tutmak için özel döküm simülasyon programı, spektrometre, termal analiz ünitesi, ölçü kontrol cihazı, tahribatsız muayene cihazları, mekanik test cihazları ve metalografi cihazlarının bulunması gerekmektedir. Gerektiğinde kullanılabilecek ısıl işlem fırını da olması gerekir. Bunların yanında ISO ve ISO gibi sertifikaların alınmış olması gerekmektedir. 4. RÜZGÂR TÜRBİN PERVANE GÖBEĞİ DÖKÜMLERİNİN ÜRETİMİ 4.1. Malzeme Spesifikasyonları ve Özellikleri Rüzgâr türbini dökümlerinde genellikle kullanılan malzeme ferritik küresel grafitli dökme demirdir. Bu malzeme standartlarda EN1563 e göre EN GJS U LT, ASTM A536 da ve DIN normu 1693 e göre de GGG 40.3 olarak gösterilmektedir. Bu malzeme yüksek yorulma özelliklerine ve darbe tokluğuna sahiptir. Yorulma özelliklerinin yüksek olması için malzemedeki ve yüzeydeki hataların en az düzeyde olmasıyla birlikte yüksek eş dağılımlı bir içyapıya da sahip olmalıdır. Darbe deneyleri sonuçları -20 o C de ISO V çentikli test parçalarından elde edilmelidir.(6,7) Yüksek ölçü isteklerinden dolayı tolerans olarak ISO 8062 de CT12 kullanılmalıdır. Üretilen parçanın kalitesinin belgelenmesi gerektiğinden tahribatsız muayeneye ve mekanik testlere tabi tutulması gerekmektedir. Tablo 2 de GGG 40.3 malzemesinin mekanik özellikleri verilmektedir. Malzemenin dökümden sonra işlenmesi de gerektiğinden kolay işlenebilir özellikte olması gerekmektedir.(6) Tablo 2. GGG 40.3 malzemesinden istenilen mekanik özellikler.(6) Mekanik Özellikleri Değer Çekme Dayanımı 400 MPa Akma Dayanımı 240 N/mm 2 Uzama %18 Sertlik HB Darbe Enerjisi (-20 o C de) 12J Mekanik özelliklere etkilerin başında malzemenin içermiş olduğu karbon miktarı gelir. Karbon miktarı ile oluşacak küre sayısı mm 2 de adet arasında olmalıdır.(6) Küre sayısının azalması yani mm 2 de daha az ya da tane boyutunun büyümesi durumunda ya da ASTM A247 ye göre grafit şekillerinin Tip 1 gibi olmaması mekanik değerleri özellikle çentik darbe dayancını olumsuz etkiler. İstenen grafit oluşumu için karbon yüzdesi asgari düzeyde tutulmalıdır. Diğer küresel grafitli dökme demir dökümlerinde karbon yüzdesi % iken GGG 40.3 ün karbon yüzdesi %3 3.3 gibi değerlere kadar düşürülür.(14) Küre sayısı kadar küreselleşme de oldukça önemli bir parametredir. %95 in altında bir küreselleşme oranı yapı içerisinde gerilim arttırıcı etki yapar bu da kırılmaya meyilli olan bölgelerde darbe dayanımını azaltacağından çatlağa sebebiyet verir.(6)

6 Bir diğer özellikte ferritik bir içyapıya ulaşmaktır. Ferritik bir doku sağlayabilmek için yapıdaki %Si oranını arttırmalıyız ancak silisyum yüzdesi %1.90 2,2 aralığında tutmak gerekir. Böylece karbon eşdeğerliği(ce) oranında olur. Hücreler arası mesafe önemlidir. Bu aşamada ayrışmaya sebep olan elementler minimum miktarlarda olmalıdır.(12) 4.2. Kimyasal Analiz Küresel grafitli dökme demir isminden de anlaşılacağı üzere bünyesinde bulunan grafitlerin şekli küreseldir. Küresel grafitli dökme demir literatürde ve sınaîde sfero, düktil, sünek ve nodüler dökme demir olarak ta bilinmektedir. Tablo 3 te pervane göbeği için kullanılacak malzemenin kimyasal analiz aralıkları verilmiştir. Tablo 3. EN-GJS U-LT malzemesi için gerekli kimyasal analiz (6,7) Element Oran %C %Si %Mn < 0.15 %Mg %P < %S Karbon: Yüksek karbon içeriği geçiş sıcaklığını düşürmesine rağmen absorblanan darbe enerjisini azaltır. Düşük karbon içeriği ise yüksek darbe enerjisi için uygundur ama geçiş sıcaklığını yükseltir. Silisyum: Düşük silisyum içeriği, düşük geçiş sıcaklığı verir. Bununla birlikte silisyum grafitleşme potansiyeli ve son aşı ilavesi olarak gereklidir. Mangan: Kalın kesitli dökümlerde mangan hücre sınırlarına ayrışır ve orada perlit oluşumunu teşvik eder. Özellikle rüzgâr türbini dökümlerinde perlit oluşumunu önlemek için en fazla %0.15 Mn oranı önerilir. Perlit oluşturan diğer elementler düşük miktarda tutulmalıdır. Magnezyum: Mg içeriği %0.045 ten düşük olması, cüruf oluşumunu en aza indirmek ve iyi küreselleşme sağlamak için önerilir. Fosfor: Fosfor kırılgan bir element olduğundan en düşük seviyede tutulmalıdır. Ayrıca katılaşma sırasında hücre sınırlarına ayrışarak steadit (Fe 3 P) yapısı oluşturur. Bu nedenle pervane göbeği gibi kalın kesitli dökümlerde fosfor bileşimi %0.030 dan düşük hatta tercihen %0.025 den düşük olması tavsiye edilir. Kükürt: Kükürt içeriği grafit küreselliğini etkilememesi için %0.012 in altında ve aşılama için en az %0.006 olmalıdır.(6-9)

7 4.3. Üretim Prosesi Küresel grafitli dökme demirlerde yüksek uzama/yüksek darbe özelliklerine ulaşabilmek için şarj malzemeleri, ergitme, magnezyum işlemi, aşılama, döküm sıcaklığı ve döküm, kalıplama ve kalıp bozma parametrelerini sıkı bir şekilde kontrol altında tutmak gerekir.(9-11) Şarj Malzemeleri: Yüksek saflıkta pik demir en az %40 kullanılmalıdır. Ayrıca şarj malzemesi olarak yüksek kalitedeki çelik hurdası, ferritik küresel grafitli dökme demir dönüş hurdaları kullanılabilir. SiC ile ön aşılama da tavsiye edilmektedir. (6,7,12) Ergitme: Yüksek metalürjik kalite ve çekirdeklenme oranı için 1500 C de çok az bekleme süresi gerektiren bir ergitme prosesi uygulanmalıdır.(6,7) Magnezyum İşlemi: Kapaklı Tandiş potası Mg alaşımının miktarını en az düzeye indirdiği için adapte edilebilir. Yüksek magnezyum alaşımları aşırı deoksidasyon meydana getirdiği için önerilmez. Ce içermeyen işlem alaşımları kullanılabilir. Bir diğer seçenekte nikel-magnezyum alaşımı kullanımıdır. Perlit oluşumunu arttırmayan darbe enerjisine yararlı olan nikel ile alaşımlandırırken silisyum miktarının düşük olması bu seçeneğin üstünlüğüdür. (6-9) Aşılama: Yüksek küre sayısını sağlamak ve gözenek oluşumundan kaçınmak için gerekli bir adımdır. Etkisini çabuk kaybetmeyen aşılayıcılar kullanılmalıdır. Aşılama, % oranında aşılayıcı döküm potasına transfer esnasında, % oranında aşılayıcı son aşılamada katılarak iki aşamada uygulanmalıdır. (6,7) Döküm Sıcaklığı ve Döküm: Besleyicisiz dökümler genellikle C sıcaklıklarında dökülür. Döküm sıcaklığı kullanılan besleme yöntemine ve döküm kesitine göre belirlenmelidir.(6,7) Kalıplama: Şekli değişmeyen iyi sıkıştırılmış kalıplar, hatasız kalın kesitli dökümlerin üretimi için çok önemlidir. Yüksek yüzey kalitesi gerektiren küresel grafitli dökme demir döküm parçaları ve özellikle rüzgâr türbin göbekleri için geliştirilmiş düşük kükürtlü yeni bağlayıcı ve katalizörler kullanılabilir.(13) Filtre kullanımı da tavsiye edilir. Kritik bölgelerde soğutucu kullanımı ve kalıp boyası kullanımı tavsiye edilir.(6,7) Kalıp Bozma: Kalıpta soğuma zamanı perlit oluşumundan kaçınmak için önemlidir. Bu nedenle kalıp bozma işlemi yeterince geç yapılmalıdır.(6,7) 4.4. Isıl işlem Küçük ferrit tane boyutu akma ve çekme dayanımlarını artırmak için ve geçiş sıcaklığını düşürmek için faydalıdır. İstenilen kaliteyi elde etmek için östenitleştirme sıcaklığı C ve bekleme süresi 10 saatin üzerinde olmalıdır. Daha sonra kritik sıcaklığın altına soğutulup burada birkaç saat tutulduktan sonra oda sıcaklığına soğutularak küçük tane sınırlı ferrit oluşumu teşvik edilir.(9)

8 4.5. Kalite kontrol testleri Mekanik testler ve metalografik incelemeler ASTM A 536 ya uygun olarak dökümlerde gerçekleştirilir.(15) Sıvı nüfuziyet, manyetik parçacık, ultrasonik ve radyografik muayeneler hatasız üretimin kalitesini doğrulamak için gereklidir. Bu muayeneler yıllardır süregelen ve sürekli geliştirilen standartlara tabi olarak uygulanmaktadır. Sıvı nüfuziyet muayenesi ASTM E165, manyetik parçacık muayenesi de ASTM E709, radyografik muayene ASTM E94 e göre yapılmaktadır. 5. SONUÇLAR VE ÖNERİLER Türkiye deki rüzgâr enerjisi gelişimi özellikle 2007 den sonra hızlanmıştır. Bu eğilimin gelecek 10 yılda artarak devam edeceği tahmin edilmektedir. Rüzgar türbini pervane göbeği üretimi için uygun yorulma ve çentik darbe özellikleri sağladığından EN-GJS U-LT (GGG 40.3) tercih edilmektedir. Bu üretim prosesinde hedef ısıl işlemsiz (as cast) üretimdir. Böylece ekonomik bir üretim gerçekleştirilebilir. Kalın kesitli küresel grafitli dökme demir dökümler(özellikle rüzgâr türbin göbekleri) üreten dökümhanelerde malzeme yüzeyinin kontrolü, yeni geliştirilmiş reçine sistemlerinin kullanılmasıyla gerçekleştirilebilir. Türk Dökümhaneleri ısıl işlemsiz dökümde kalite seviyelerini sürekli arttırmak için şarj malzemelerini dikkatli seçmeli, kimyasal analiz denetimini iyi yapmalı ve üretim parametrelerini optimize etmelidir. Ülke potansiyeli ve yaygın olarak üretilen 2MW lık türbin göbeği referans alındığında yaklaşık olarak ton küresel grafitli dökme demir dökümlerine ihtiyaç vardır. Bundan dolayı rüzgâr türbini pervane göbeği üretimi Türk dökümcüler için yeni iş imkânları sunmaktadır. Kalın kesitli dökümlerde ürün miktarı fazla olduğundan dökümhaneler daha karlı üretim yapabilecek ve böylece rekabet edebilecektir. Rüzgâr türbin pervane göbeklerinin dökülmesiyle hem çevre açısından hem de rüzgâr enerjisinin ülkemizdeki gelişimi açısından kazançlar sağlanacaktır. KAYNAKLAR 1. A. Duran Şahin, A Revew of Research and Development of Wind Energy in Turkey, Clean 2008, 36(9), M. Wessen, IL Swensson and R. Aagaard, Influence of antimony on microstructure and mechanical properties in thick-walled ductile iron castings International Journal of Cast Metals Research, 2003, Vol 16 Nos. 1-3 p

9 6. H. Roedter and M.Gagne, Ductile Iron for Heavy Section Wind Mill Castings: An European Experience, Keith Millis symposium on ductile Cast Iron, Martin, G., Ductile Iron and Wind Energy: A Symbiotic Relationship, Rio Tinto Iron & Titanium Inc., 2004, U.S 8. Forrest R.D, Sorel Metal for GGG 40.3 As Cast Production? The Answer is blowing in the wind. Suggestions for Ductile Iron Production, Sheet 90, March, R.D. Forrest, Meeting Low Temperature Property Specifications In Ductile Iron, Suggestions for Ductile Iron Production, Sheet 82, March, M. Gagne and C. Labrecque, Microstructural defects in Heavy Section Ductile Iron Castings: Formation and Effect on Properties, AFS Transactions, 2009, p Ductile Iron Handbook, American Foundrymen s Society, Inc., Şimşir, Arif Oktay, GGG 40.3 Küresel Grafitli Dökme Demir, Metalürji Dergisi, Sayı 122, s.22-23, ASTM A 395(ASTM A 247), Standard Specification for Ferritic Ductile Iron Pressure- Retaining Castings for Use at Elevated Temperatures 15. ASTM A 536, Standard Specification for Ductile Iron Castings

Bu bildiri 6. Uluslararası Ankiros Döküm kongresinde sunulmuştur. This paper was presented on 6th Ankiros Foundry Congress

Bu bildiri 6. Uluslararası Ankiros Döküm kongresinde sunulmuştur. This paper was presented on 6th Ankiros Foundry Congress Bu bildiri 6. Uluslararası Ankiros Döküm kongresinde sunulmuştur This paper was presented on 6th Ankiros Foundry Congress http://kongre.tudoksad.org.tr/ Eylül 2012 September 2012 Tüyap, İstanbul 27.09.2012

Detaylı

Arda Çetin, Peyman Çelenkoğlu, Burcu Tunç, Ayhan Comart (Ekstra Metal)

Arda Çetin, Peyman Çelenkoğlu, Burcu Tunç, Ayhan Comart (Ekstra Metal) «SSF ve CGI ın Birleşimi: Çözelti Sertleştirmeli Ferritik Vermiküler Grafitli Dökme Demirlerin Üretimi ve Özellikleri» «Combination Of SSF and CGI: Production and Characterization Of Solid Solution Strenghtened

Detaylı

Emre Yalçın (Odöksan ELBA) 7.Oturum: Süreçler ve Kontrol 7th Session: Process and Control

Emre Yalçın (Odöksan ELBA) 7.Oturum: Süreçler ve Kontrol 7th Session: Process and Control «İnce ve Kalın Kesitli SiMo Küresel Dökme Demirlerin Isıl İşlem Öncesinde ve Sonrasında Mikroyapı ve Mekanik Özellikleri» «The Effect of Heat Treatment To Microstructure and Mechanic Properties of Thin

Detaylı

Dökme Demirlerin Korozyonu Prof.Dr.Ayşegül AKDOĞAN EKER

Dökme Demirlerin Korozyonu Prof.Dr.Ayşegül AKDOĞAN EKER Dökme Demirlerin Korozyonu DÖKME DEMİR %2,06-%6,67 oranında karbon içeren Fe-C alaşımıdır. Gevrektirler. İstenilen parça üretimi sadece döküm ve talaşlı şekillendirme ile gerçekleştirilir. Dayanım yükseltici

Detaylı

Pik (Ham) Demir Üretimi

Pik (Ham) Demir Üretimi Pik (Ham) Demir Üretimi Çelik üretiminin ilk safhası pik demirin eldesidir. Pik demir için başlıca şu maddeler gereklidir: 1. Cevher: Demir oksit veya karbonatlardan oluşan, bir miktarda topraksal empüriteler

Detaylı

ISIL İŞLEM UYGULAMASI YAPILMADAN UYGUN MEKANİK ÖZELLİKLERDE EN-GJS 400-18LT (GGG 40.3 DIN1693) MALZEMENİN DÖKÜM PROSES ŞARTLARININ SAĞLANMASI

ISIL İŞLEM UYGULAMASI YAPILMADAN UYGUN MEKANİK ÖZELLİKLERDE EN-GJS 400-18LT (GGG 40.3 DIN1693) MALZEMENİN DÖKÜM PROSES ŞARTLARININ SAĞLANMASI Hakan ÖKER ÖZET ISIL İŞLEM UYGULAMASI YAPILMADAN UYGUN MEKANİK ÖZELLİKLERDE EN-GJS 400-18LT (GGG 40.3 DIN1693) MALZEMENİN DÖKÜM PROSES ŞARTLARININ SAĞLANMASI Ay Döküm Makine Sanayi Ferritik yapılı küresel

Detaylı

1. GİRİŞ. 1.1.Küreleştirme İşlemi

1. GİRİŞ. 1.1.Küreleştirme İşlemi 1010 1011 1. GİRİŞ Grafitli dökme demirlerde karbon miktarının büyük kısmı katılaşma sırasında ayrışır ve dökme demirin mikro yapısında ayrı bir yapı elemanı olarak görülür. Karbonun oluşturduğu şekil

Detaylı

Farklı Metalografik İşlem Yazılımlarının Küresel Grafitli Dökme Demirlerin Küresellik Boyut ve Oran Tayininde Kullanımı

Farklı Metalografik İşlem Yazılımlarının Küresel Grafitli Dökme Demirlerin Küresellik Boyut ve Oran Tayininde Kullanımı Tüdöksad Akademi 10. Uluslararası Döküm Kongresi 25-27 Ekim 2018 Farklı Metalografik İşlem Yazılımlarının Küresel Grafitli Dökme Demirlerin Küresellik Boyut ve Oran Tayininde Kullanımı Erdem FERİK* Eren

Detaylı

TSE TS-526 KÜRESEL GRAFİTLİ DÖKME DEMİRLER / GENEL MAÇLAR İÇİN Çentik Dayanımı Sertlik min. kgf/cm2 (20 C) Kgf/mm2 % HB min. min.

TSE TS-526 KÜRESEL GRAFİTLİ DÖKME DEMİRLER / GENEL MAÇLAR İÇİN Çentik Dayanımı Sertlik min. kgf/cm2 (20 C) Kgf/mm2 % HB min. min. SFERO DÖKÜM TS-526 KÜRESEL GRAFİTLİ DÖKME DEMİRLER TS-526 Çekme Dayanımı Kgf/mm2 min. TSE TS-526 KÜRESEL GRAFİTLİ DÖKME DEMİRLER / GENEL MAÇLAR İÇİN Çentik Dayanımı Akma Sınırı Kopma Uzama Sertlik min.

Detaylı

Metallerde Döküm ve Katılaşma

Metallerde Döküm ve Katılaşma 2015-2016 Güz Yarıyılı Metalurji Laboratuarı I Metallerde Döküm ve Katılaşma Döküm:Metallerin ısı etkisiyle sıvı hale getirilip uygun şekilli kalıplar içerisinde katılaştırılması işlemidir Döküm Yöntemi

Detaylı

İnce ve Kalın Kesitli SiMo Küresel Dökme Demirlerin, Isıl İşlem Öncesinde ve Sonrasında Mikroyapı ve Mekanik Özellikleri

İnce ve Kalın Kesitli SiMo Küresel Dökme Demirlerin, Isıl İşlem Öncesinde ve Sonrasında Mikroyapı ve Mekanik Özellikleri İnce ve Kalın Kesitli SiMo Küresel Dökme Demirlerin, Isıl İşlem Öncesinde ve Sonrasında Mikroyapı ve Mekanik Özellikleri Emre YALÇIN* *Elba Basınçlı Döküm San. A.Ş. Odöksan Osmaneli Şubesi ÖZET Bu çalışmada,

Detaylı

BÖLÜM 7 DÖKME DEMİRLER

BÖLÜM 7 DÖKME DEMİRLER A Bölüm 7 Dökme Demirler 71 BÖLÜM 7 DÖKME DEMİRLER Sayfa A. Genel Kurallar.. 71 B. Nodüler Dökme Demir... 73 C. Kır Dökme Demir. 76 A. Genel Kurallar 1. Kapsam 1.1 Bu kısım, nodüler ve kır dökme demirlerin

Detaylı

Paslanmaz Çeliklerin. kaynak edilmesi. Özlem Karaman Metalurji ve Malzeme Mühendisi Kaynak Mühendisi

Paslanmaz Çeliklerin. kaynak edilmesi. Özlem Karaman Metalurji ve Malzeme Mühendisi Kaynak Mühendisi Paslanmaz Çeliklerin kaynak edilmesi Özlem Karaman Metalurji ve Malzeme Mühendisi Kaynak Mühendisi İçerik Kaynak Yöntemleri Östenitik Paslanmaz Çeliklerin Kaynağı Ferritik Paslanmaz Çeliklerin Kaynağı

Detaylı

«Termal Analiz ile Döküm Süreçlerinin Kontrolü» «Controlling the Casting Process With Thermal Analysis»

«Termal Analiz ile Döküm Süreçlerinin Kontrolü» «Controlling the Casting Process With Thermal Analysis» «Termal Analiz ile Döküm Süreçlerinin Kontrolü» «Controlling the Casting Process With Thermal Analysis» Dr. Arda Çetin (Heraeus Electro-Nite Türkiye) 6.Oturum: Süreçler ve Kontrol 6th Session: Process

Detaylı

Vermiküler/Silindirik Grafitli Dökme Demir COMPACTED GRAPHITE CAST IRON

Vermiküler/Silindirik Grafitli Dökme Demir COMPACTED GRAPHITE CAST IRON Vermiküler/Silindirik Grafitli Dökme Demir COMPACTED GRAPHITE CAST IRON Ferrit Silindirik grafitler (Ferrit + Perlit) Matrix Grafit küreleri Silindirik, Gri ve Küresel grafitli dökme demirler arası özelliklere

Detaylı

CERRAHİ İĞNE ALAŞIMLARI. Microbiologist KADİR GÜRBÜZ

CERRAHİ İĞNE ALAŞIMLARI. Microbiologist KADİR GÜRBÜZ CERRAHİ İĞNE ALAŞIMLARI Microbiologist KADİR GÜRBÜZ Bileşimlerinde en az % 12 krom bulunan çelikler paslanmaz çeliklerdir.tüm paslanmaz çeliklerin korozyon direnci, çok yoğun ve koruyucu krom oksit ince

Detaylı

TOKLUK VE KIRILMA. Doç.Dr.Salim ŞAHĠN

TOKLUK VE KIRILMA. Doç.Dr.Salim ŞAHĠN TOKLUK VE KIRILMA Doç.Dr.Salim ŞAHĠN TOKLUK Tokluk bir malzemenin kırılmadan önce sönümlediği enerjinin bir ölçüsüdür. Bir malzemenin kırılmadan bir darbeye dayanması yeteneği söz konusu olduğunda önem

Detaylı

ZIRH ÇELİKLERİN KAYNAĞINDA KAYNAK AĞZI GEOMETRİSİ VE İLAVE TEL OPTİMİZASYONU Kaynaklı İmalatta İyileştirme Çalışmasına Örnek

ZIRH ÇELİKLERİN KAYNAĞINDA KAYNAK AĞZI GEOMETRİSİ VE İLAVE TEL OPTİMİZASYONU Kaynaklı İmalatta İyileştirme Çalışmasına Örnek ZIRH ÇELİKLERİN KAYNAĞINDA KAYNAK AĞZI GEOMETRİSİ VE İLAVE TEL OPTİMİZASYONU Kaynaklı İmalatta İyileştirme Çalışmasına Örnek Çağrı ÇELİK Makina ve Kaynak Mühendisi NUROL Makina Sanayi A.Ş / Ankara cagri.celik@nurolmakina.com.tr

Detaylı

2.2 DÖKME DEMİRLER. MALZEME BİLGİSİNE GİRİŞ, Burhan Oğuz, OERLIKON Yayını,

2.2 DÖKME DEMİRLER. MALZEME BİLGİSİNE GİRİŞ, Burhan Oğuz, OERLIKON Yayını, 2.2 DÖKME DEMİRLER Başlarda gördüğümüz gibi, yüksek fırından alman dökme demir (pik demiri) genellikle çeliğe dönüştürülür. Ama bunun bir bölümü, kupol ocaklarında ergitilerek, çelik endüstrisinin hemen

Detaylı

Haydar Kahraman a İ. Hayri Keser a Ümit Cöcen a M. Kemal Tozan b ( a Dokuz Eylül Üniversitesi) ( b Çukurova Kimya End. AŞ)

Haydar Kahraman a İ. Hayri Keser a Ümit Cöcen a M. Kemal Tozan b ( a Dokuz Eylül Üniversitesi) ( b Çukurova Kimya End. AŞ) «Döküm Hatalarının Karakterize Edilmesi ve Besleyici Gömlekleri ile İlişkileri» «Characterization of Casting Defects and Their Relation With Riser Sleeves» Haydar Kahraman a İ. Hayri Keser a Ümit Cöcen

Detaylı

DENEYİN ADI: Kum ve Metal Kalıba Döküm Deneyi. AMACI: Döküm yoluyla şekillendirme işleminin öğrenilmesi.

DENEYİN ADI: Kum ve Metal Kalıba Döküm Deneyi. AMACI: Döküm yoluyla şekillendirme işleminin öğrenilmesi. DENEYİN ADI: Kum ve Metal Kalıba Döküm Deneyi AMACI: Döküm yoluyla şekillendirme işleminin öğrenilmesi. TEORİK BİLGİ: Metalik malzemelerin dökümü, istenen bir şekli elde etmek için, seçilen metal veya

Detaylı

Prof. Dr. İRFAN AY / Öğr. Gör. FAHRETTİN KAPUSUZ 1

Prof. Dr. İRFAN AY / Öğr. Gör. FAHRETTİN KAPUSUZ 1 MAKİNE PROGRAMI MALZEME TEKNOLOJİSİ-I- (DERS NOTLARI) Prof.Dr.İrfan AY Öğr. Gör. Fahrettin Kapusuz 2008-20092009 BALIKESİR Prof. Dr. İRFAN AY / Öğr. Gör. FAHRETTİN KAPUSUZ 1 DEMİR-KARBON (Fe-C) DENGE DİYAGRAMI

Detaylı

Malzeme Bilgisi Prof. Dr. Akgün ALSARAN. Temel kavramlar Demir-Karbon Denge Diyagramı

Malzeme Bilgisi Prof. Dr. Akgün ALSARAN. Temel kavramlar Demir-Karbon Denge Diyagramı Malzeme Bilgisi Prof. Dr. Akgün ALSARAN Temel kavramlar Demir-Karbon Denge Diyagramı İçerik Giriş Demir-sementit diyagramı Demir-grafit diyagramı Dökme demir 2 Giriş Demir, pek çok mühendislik alaşımının

Detaylı

Döküm Süreçleri ve Uygulamaları (MATE 401) Ders Detayları

Döküm Süreçleri ve Uygulamaları (MATE 401) Ders Detayları Döküm Süreçleri ve Uygulamaları (MATE 401) Ders Detayları Ders Adı Döküm Süreçleri ve Uygulamaları Ders Kodu MATE 401 Dönemi Ders Uygulama Saati Saati Laboratuar Kredi AKTS Saati Güz 3 2 0 4 5 Ön Koşul

Detaylı

DÖKME DEMİRLER: Mikroyapı ve Alaşım Elementleri

DÖKME DEMİRLER: Mikroyapı ve Alaşım Elementleri DÖKME DEMİRLER: Mikroyapı ve Alaşım Elementleri Mikroyapı Dökme demirler mikroyapıya duyarlı alaşımlara örnek teşkil ederler, bir başka deyimle metal özellikleri büyük ölçüde metalografik yapıya bağlı

Detaylı

Küresel Grafitli Dökme Demirlerin Dökümünde Ticari Olarak Kullanılan Farklı Küreleştirici ve Aşılayıcıların Döküm Kalitesine Etkisinin İncelenmesi

Küresel Grafitli Dökme Demirlerin Dökümünde Ticari Olarak Kullanılan Farklı Küreleştirici ve Aşılayıcıların Döküm Kalitesine Etkisinin İncelenmesi 1010 Küresel Grafitli Dökme Demirlerin Dökümünde Ticari Olarak Kullanılan Farklı Küreleştirici ve Aşılayıcıların Döküm Kalitesine Etkisinin İncelenmesi 1 Muhterem YILDIZ, * 2 Murat ÇOLAK ve 3 Ramazan KAYIKCI

Detaylı

GRUP: Aktif güç (Kw): (Trafo gücü (KVA) + (trafo gücü (KVA) x % sürşarj) ) x 0,80

GRUP: Aktif güç (Kw): (Trafo gücü (KVA) + (trafo gücü (KVA) x % sürşarj) ) x 0,80 GRUP: 3710 DEMİR ÇELİK SANAYİ 2- ELEKTRİK ARK OCAKLARI İLE ÇELİK ÜRETİMİ Elektrik ocakları ile düşük, normal, yüksek karbonlu ve alaşımlı çelik üretimi kapasite hesabı aşağıdaki esaslara göre yaplır. Yapılan

Detaylı

DÖKÜM TEKNOLOJİSİ. Döküm:Önceden hazırlanmış kalıpların içerisine metal ve alaşımların ergitilerek dökülmesi ve katılaştırılması işlemidir.

DÖKÜM TEKNOLOJİSİ. Döküm:Önceden hazırlanmış kalıpların içerisine metal ve alaşımların ergitilerek dökülmesi ve katılaştırılması işlemidir. DÖKÜM TEKNOLOJİSİ Döküm:Önceden hazırlanmış kalıpların içerisine metal ve alaşımların ergitilerek dökülmesi ve katılaştırılması işlemidir. DÖKÜM YÖNTEMİNİN ÜSTÜNLÜKLERİ Genelde tüm alaşımların dökümü yapılabilmektedir.

Detaylı

DEMİR KARBON FAZ DİYAGRAMI

DEMİR KARBON FAZ DİYAGRAMI MARMARA ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MALZEME BİLİMİ Demir, Çelik ve Dökme Demir Yrd. Doç. Dr. Abdullah DEMİR DEMİR KARBON FAZ DİYAGRAMI Saf demire teknolojik özellik kazandıran

Detaylı

AlSi7Mg DÖKÜM ALAŞIMINDA T6 ISIL İŞLEM DEĞERLERE ETKİSİNİN İNCELENMESİ. Onur GÜVEN, Doğan ALPDORUK, Şükrü IRMAK

AlSi7Mg DÖKÜM ALAŞIMINDA T6 ISIL İŞLEM DEĞERLERE ETKİSİNİN İNCELENMESİ. Onur GÜVEN, Doğan ALPDORUK, Şükrü IRMAK AlSi7Mg DÖKÜM ALAŞIMINDA T6 ISIL İŞLEM PARAMETRELERİNİN MEKANİK DEĞERLERE ETKİSİNİN İNCELENMESİ Onur GÜVEN, Doğan ALPDORUK, Şükrü IRMAK DÖKÜMCÜLÜK İSTENEN BİR ŞEKLİ ELDE ETMEK İÇİN SIVI METALİN SÖZ KONUSU

Detaylı

MIG-MAG KAYNAK METODUNDA KULLANILAN KAYNAK ELEKTROTLARI VE ELEKTROT SEÇİMİ

MIG-MAG KAYNAK METODUNDA KULLANILAN KAYNAK ELEKTROTLARI VE ELEKTROT SEÇİMİ MIG-MAG KAYNAK METODUNDA KULLANILAN KAYNAK ELEKTROTLARI VE ELEKTROT SEÇİMİ Prof. Dr. Ramazan YILMAZ Sakarya Üniversitesi, Teknoloji Fakültesi, Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü Esentepe Kampüsü,

Detaylı

Tarım Makinalarında Kullanılan Döküm Parçaların Standartlara Uygunluğunun Belirlenmesi 1

Tarım Makinalarında Kullanılan Döküm Parçaların Standartlara Uygunluğunun Belirlenmesi 1 Tarım Makinalarında Kullanılan Döküm Parçaların Standartlara Uygunluğunun Belirlenmesi 1 Ümit KAVAKLI 2, Haydar HACISEFEROĞULLARI 3,4 1 27.07.2006 tarihinde S.Ü. Fen Bil. Enstitüsünce kabul edilen Yüksek

Detaylı

TEKNOLOJİSİ--ITEKNOLOJİSİ. Prof. Dr. İRFAN AY / Öğr. Gör. FAHRETTİN KAPUSUZ

TEKNOLOJİSİ--ITEKNOLOJİSİ. Prof. Dr. İRFAN AY / Öğr. Gör. FAHRETTİN KAPUSUZ MAKİNE PROGRAMI MALZEME TEKNOLOJİSİ--ITEKNOLOJİSİ (DERS NOTLARI) Prof.Dr.İrfan AY Öğr. Gör. Fahrettin Kapusuz 2008-2009 2008BALIKESİR 1 DEMİR-KARBON DEMİR(Fe--C) (Fe DENGE DİYAGRAMI 2 DEMİR KARBON DENGE

Detaylı

Demir-Karbon Denge Diyagramı

Demir-Karbon Denge Diyagramı Demir-Karbon Denge Diyagramı Sıcaklık Demir-Karbon diyagramı Demir, pek çok mühendislik alaşımının temelini oluşturan metaldir. Külçe demir olarak bilinen ve hemen hemen saf durumdaki demir çatı, soba

Detaylı

GENEL OLARAK ÇELİK. Dünya da halen genel olarak çelik üretimi

GENEL OLARAK ÇELİK. Dünya da halen genel olarak çelik üretimi Dünya da halen genel olarak çelik üretimi GENEL OLARAK ÇELİK Entegre tesislerde demir cevheri ve kok kömürü ile veya Elektrik Ark Ocaklarında hurdanın ergitilmesi ile gerçekleştirilmektedir. Çelik ürünleri:

Detaylı

Uygulama Çalışmaları. Bilgi Kitapçığı. Dökümhane Akademi Dokumhane.net

Uygulama Çalışmaları. Bilgi Kitapçığı. Dökümhane Akademi Dokumhane.net Uygulama Çalışmaları Bilgi Kitapçığı Dökümhane Akademi Dokumhane.net Denemeleri Birlikte Yapalım Dökümhane Akademi kapsamında, öğrendiği bilgileri uygulamaya dökmek isteyen dökümhanelerle uygulama çalışmaları

Detaylı

BİLYALI FİLTRELERLE YAPILAN METAL FİLTRASYONU İŞLEMİNİN KGDD LERİN MİKROYAPI VE MEKANİK ÖZELLİKLERİNE ETKİSİ ÖZET

BİLYALI FİLTRELERLE YAPILAN METAL FİLTRASYONU İŞLEMİNİN KGDD LERİN MİKROYAPI VE MEKANİK ÖZELLİKLERİNE ETKİSİ ÖZET Politeknik Dergisi Journal of Polytechnic Cilt: 4 Özel Sayı 53-57, 2002 Vol: 4 Special Issue pp. 53-57, 2002 BİLYALI FİLTRELERLE YAPILAN METAL FİLTRASYONU İŞLEMİNİN KGDD LERİN MİKROYAPI VE MEKANİK ÖZELLİKLERİNE

Detaylı

Yüksek Mukavemetli Düşük Alaşımlı Çeliklerin Kaynağı. Özlem Karaman Metalurji ve Malzeme Mühendisi Kaynak Mühendisi

Yüksek Mukavemetli Düşük Alaşımlı Çeliklerin Kaynağı. Özlem Karaman Metalurji ve Malzeme Mühendisi Kaynak Mühendisi Yüksek Mukavemetli Düşük Alaşımlı Çeliklerin Kaynağı Özlem Karaman Metalurji ve Malzeme Mühendisi Kaynak Mühendisi Yüksek Mukavemetli Düşük Alaşımlı Çelikler Yüksek mukavemetli ince taneli çelikler, yani

Detaylı

MalzemelerinMekanik Özellikleri II

MalzemelerinMekanik Özellikleri II MalzemelerinMekanik Özellikleri II Doç.Dr. Derya Dışpınar deryad@istanbul.edu.tr 2014 Sünek davranış Griffith, camlarileyaptığıbuçalışmada, tamamengevrekmalzemelerielealmıştır Sünekdavranışgösterenmalzemelerde,

Detaylı

Isıl işlem, katı haldeki metal ve alaşımlarına belirli özellikler kazandırmak amacıyla bir veya daha çok sayıda, yerine göre birbiri peşine uygulanan

Isıl işlem, katı haldeki metal ve alaşımlarına belirli özellikler kazandırmak amacıyla bir veya daha çok sayıda, yerine göre birbiri peşine uygulanan ISIL İŞLEMLER Isıl işlem, katı haldeki metal ve alaşımlarına belirli özellikler kazandırmak amacıyla bir veya daha çok sayıda, yerine göre birbiri peşine uygulanan ısıtma ve soğutma işlemleridir. İşlem

Detaylı

Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi

Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, 5 (2017) 210-219 Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi Araştırma Makalesi Kriyojenik İşlem Uygulanmış Dökme Demir Malzemelerin Mekanik Özelliklerinin

Detaylı

Demir Esaslı Malzemelerin İsimlendirilmesi

Demir Esaslı Malzemelerin İsimlendirilmesi Demir Esaslı Malzemelerin İsimlendirilmesi Malzemelerin listelerde, tablolarda ve raporlarda kısa ve tam olarak belirtilmesi için (Alman normu DIN e göre) iki olanak vardır: a) DIN 17007 ye göre malzeme

Detaylı

KARBON EŞDEĞERİ, CE. CE'nin 4.3 %'ye eşit olduğu değer 100 % Ötektik yapıya karşılık gelmektedir. Bu değerin üzerinde. ötektiküstü.

KARBON EŞDEĞERİ, CE. CE'nin 4.3 %'ye eşit olduğu değer 100 % Ötektik yapıya karşılık gelmektedir. Bu değerin üzerinde. ötektiküstü. GRİ DÖKME DEMİRLER KARBON EŞDEĞERİ, CE CE'nin 4.3 %'ye eşit olduğu değer 100 % Ötektik yapıya karşılık gelmektedir. Bu değerin üzerinde altında ise ötektiküstü ötektikaltı Katılaşma gerçekleşmektedir Gri-Beyaz

Detaylı

DOĞAL KURŞUN METALİK KURŞUN PLAKALAR

DOĞAL KURŞUN METALİK KURŞUN PLAKALAR KURŞUN ve ALAŞIMLARI DOĞAL KURŞUN METALİK KURŞUN PLAKALAR 1 KURŞUN ve ALAŞIMLARI Romalılar kurşun boruları banyolarda kullanmıştır. 2 KURŞUN ve ALAŞIMLARI Kurşuna oda sıcaklığında bile çok düşük bir gerilim

Detaylı

Kaybolan Köpük Yöntemi Kullanılarak Al-Si Alaşımlarının Akışkanlığının İncelenmesi

Kaybolan Köpük Yöntemi Kullanılarak Al-Si Alaşımlarının Akışkanlığının İncelenmesi 2015 İstanbul ALUS'07 7. Alüminyum Sempozyumu - 7th Aluminium Symposiuırn Kaybolan Köpük Yöntemi Kullanılarak Al-Si Alaşımlarının Akışkanlığının İncelenmesi Fluidity of Lost Foam Cast Al-Si Alloys Nazlıcan

Detaylı

Dr. F. Can Akbaşoğlu, Serhat Adışen, Uğur Gürol, Eylem Subaşı (Akmetal) Prof. Dr. S. Can Kurnaz (Sakarya Üni.)

Dr. F. Can Akbaşoğlu, Serhat Adışen, Uğur Gürol, Eylem Subaşı (Akmetal) Prof. Dr. S. Can Kurnaz (Sakarya Üni.) «Kalın Kesitli G18NiMoCr3-6 Test Bloklarının Farklı Isıl İşlem Koşullarında Kenar ve Orta Bölgelerindeki Mikro Yapı ve Mukavemet Değerlerinin İncelenmesi» «The Effect of Different Heat Treatment Conditions

Detaylı

Prof. Dr. HÜSEYİN UZUN KAYNAK KABİLİYETİ

Prof. Dr. HÜSEYİN UZUN KAYNAK KABİLİYETİ KAYNAK KABİLİYETİ Günümüz kaynak teknolojisinin kaydettiği inanılmaz gelişmeler sayesinde pek çok malzemenin birleştirilmesi artık mümkün hale gelmiştir. *Demir esaslı metalik malzemeler *Demirdışı metalik

Detaylı

BA KENT ÜNİVERSİTESİ. Malzemeler genel olarak 4 ana sınıfa ayrılabilirler: 1. Metaller, 2. Seramikler, 3. Polimerler 4. Kompozitler.

BA KENT ÜNİVERSİTESİ. Malzemeler genel olarak 4 ana sınıfa ayrılabilirler: 1. Metaller, 2. Seramikler, 3. Polimerler 4. Kompozitler. MALZEMELER VE GERĐLMELER Malzeme Bilimi mühendisliğin temel ve en önemli konularından birisidir. Malzeme teknolojisindeki gelişim tüm mühendislik dallarını doğrudan veya dolaylı olarak etkilemektedir.

Detaylı

MMT209 Çeliklerde Malzeme Bilimi ve Son Gelişmeler 10 Yüksek mukavemetli yapı çelikleri. Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2013-2014 Güz Yarıyılı

MMT209 Çeliklerde Malzeme Bilimi ve Son Gelişmeler 10 Yüksek mukavemetli yapı çelikleri. Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2013-2014 Güz Yarıyılı MMT209 Çeliklerde Malzeme Bilimi ve Son Gelişmeler 10 Yüksek mukavemetli yapı çelikleri Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 20132014 Güz Yarıyılı Genel yapı çelikleri esasta düşük ve/veya orta karbonlu çelik olup

Detaylı

Bu bildiri 6. Uluslararası Ankiros Döküm kongresinde sunulmuştur. This paper was presented on 6th Ankiros Foundry Congress

Bu bildiri 6. Uluslararası Ankiros Döküm kongresinde sunulmuştur. This paper was presented on 6th Ankiros Foundry Congress Bu bildiri 6. Uluslararası Ankiros Döküm kongresinde sunulmuştur This paper was presented on 6th Ankiros Foundry Congress http://kongre.tudoksad.org.tr/ Eylül 2012 September 2012 Tüyap, İstanbul KÜRESEL

Detaylı

MMT209 Çeliklerde Malzeme Bilimi ve Son Gelişmeler 11 Yüksek sıcaklığa dayanıklı çelikler. Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir Güz Yarıyılı

MMT209 Çeliklerde Malzeme Bilimi ve Son Gelişmeler 11 Yüksek sıcaklığa dayanıklı çelikler. Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir Güz Yarıyılı MMT209 Çeliklerde Malzeme Bilimi ve Son Gelişmeler 11 Yüksek sıcaklığa dayanıklı çelikler Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2011-2012 Güz Yarıyılı Sıcaklık, K Sıcaklık, C 4000 W Ergiyik Ta 3000 T m Mo Nb Hf 2000

Detaylı

YORULMA HASARLARI Y r o u r l u m a ne n dir i?

YORULMA HASARLARI Y r o u r l u m a ne n dir i? YORULMA HASARLARI 1 Yorulma nedir? Malzemenin tekrarlı yüklere maruz kalması, belli bir tekrar sayısından sonra yüzeyde çatlak oluşması, bunu takip eden kopma olayı ile malzemenin son bulmasına YORULMA

Detaylı

OTOMOTİV ENDÜSTRİSİNİN MALZEME VE METALURJİ MÜHENDİSLERİNDEN BEKLENTİLERİ

OTOMOTİV ENDÜSTRİSİNİN MALZEME VE METALURJİ MÜHENDİSLERİNDEN BEKLENTİLERİ OTOMOTİV ENDÜSTRİSİNİN MALZEME VE METALURJİ MÜHENDİSLERİNDEN BEKLENTİLERİ Hazırlayan: Volkan ÇABUK OYAK RENAULT Malzeme Laboratuvarı Sorumlusu CONFIDENTIEL C EĞİTİMİN AMACI Malzeme mühendisi otomotiv endüstrisinde;

Detaylı

MMT209 Çeliklerde Malzeme Bilimi ve Son Gelişmeler 2 Çelik üretimi. Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir Güz Yarıyılı

MMT209 Çeliklerde Malzeme Bilimi ve Son Gelişmeler 2 Çelik üretimi. Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir Güz Yarıyılı MMT209 Çeliklerde Malzeme Bilimi ve Son Gelişmeler 2 Çelik üretimi Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2013-2014 Güz Yarıyılı Bir entegre çelik tesisinde üretim akışı 2 Hematit, Fe2O3 Manyetit, Fe3O4 Götit, FeO(OH)

Detaylı

6XXX EKSTRÜZYON ALAŞIMLARININ ÜRETİMİNDE DÖKÜM FİLTRELERİNDE ALIKONAN KALINTILARIN ANALİZİ

6XXX EKSTRÜZYON ALAŞIMLARININ ÜRETİMİNDE DÖKÜM FİLTRELERİNDE ALIKONAN KALINTILARIN ANALİZİ 6XXX EKSTRÜZYON ALAŞIMLARININ ÜRETİMİNDE DÖKÜM FİLTRELERİNDE ALIKONAN KALINTILARIN ANALİZİ Kemal Örs ve Yücel Birol ASAŞ Alüminyum Malzeme Enstitüsü MAM TUBİTAK Maksimum billet uzunluğu :7.300mm, ve152,178,203,254,355mm

Detaylı

2.Oturum / 2nd Session Oturum Başkanı / Session Chairman: Bülent Şirin (Döktaş Dökümcülük) Yaşar Uğur Akı, Emre Erol, Cüneyt İnal (Demisaş Döküm)

2.Oturum / 2nd Session Oturum Başkanı / Session Chairman: Bülent Şirin (Döktaş Dökümcülük) Yaşar Uğur Akı, Emre Erol, Cüneyt İnal (Demisaş Döküm) «Dökme Demirlerde Termal Analiz ile Metalurjik Proses Kontrolü ve Uygulamaları» «Metallurgical Process Control Using Thermal Analysis System In Cast Irons and Case Studies» Yaşar Uğur Akı, Emre Erol, Cüneyt

Detaylı

MIG-MAG GAZALTI KAYNAK ELEKTROTLARI. K ayna K. Teknolojisi. Teknolojisi HOŞGELDİNİZ. Doç. Dr. Hüseyin UZUN Kaynak Eğitimi Ana Bilim Dalı Başkanı 1 /27

MIG-MAG GAZALTI KAYNAK ELEKTROTLARI. K ayna K. Teknolojisi. Teknolojisi HOŞGELDİNİZ. Doç. Dr. Hüseyin UZUN Kaynak Eğitimi Ana Bilim Dalı Başkanı 1 /27 K ayna K MIG-MAG GAZALTI KAYNAK ELEKTROTLARI K ayna K Teknolojisi Teknolojisi HOŞGELDİNİZ Doç. Dr. Hüseyin UZUN Kaynak Eğitimi Ana Bilim Dalı Başkanı 1 /27 KAYNAK ELEKTROTLARI 1- MASİF MIG-MAG GAZALTI

Detaylı

Faaliyetleri. Üniteleri ve Makineleri Referanslar. Üretim 2/34

Faaliyetleri. Üniteleri ve Makineleri Referanslar. Üretim 2/34 1/34 Đçerik Cer Döküm D m A.Ş. Faaliyetleri Tarihçesi Ürünleri Üretim Üniteleri ve Makineleri Referanslar 2/34 Faaliyetleri CER Döküm, D kuruluşundan undan bu yana başta otomotiv sanayi olmak üzere yurtiçinde

Detaylı

«Demir Dökümlerde Uygulanan Noktasal Besleme Teknolojisindeki En Son Gelişmeler» «Latest Developments In Spot Feeding For Iron Castings»

«Demir Dökümlerde Uygulanan Noktasal Besleme Teknolojisindeki En Son Gelişmeler» «Latest Developments In Spot Feeding For Iron Castings» «Demir Dökümlerde Uygulanan Noktasal Besleme Teknolojisindeki En Son Gelişmeler» «Latest Developments In Spot Feeding For Iron Castings» Cemal Andıç (Foseco ) 1.Oturum / 1st Session Oturum Başkanı / Session

Detaylı

İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1 BÖLÜM 2

İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1 BÖLÜM 2 İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1 Malzeme Seçiminin Temelleri... 1 1.1 Giriş... 2 1.2 Malzeme seçiminin önemi... 2 1.3 Malzemelerin sınıflandırılması... 3 1.4 Malzeme seçimi adımları... 5 1.5 Malzeme seçiminde dikkate

Detaylı

SPİRAL KAYNAKLI ÇELİK BORULARIN ÜRETİM SÜRECİ Spiral Kaynaklı Borular, spiral formda ve tamamıyla

SPİRAL KAYNAKLI ÇELİK BORULARIN ÜRETİM SÜRECİ Spiral Kaynaklı Borular, spiral formda ve tamamıyla 2 3 4 SPİRAL KAYNAKLI ÇELİK BORULARIN ÜRETİM SÜRECİ Spiral Kaynaklı Borular, spiral formda ve tamamıyla tozaltı ark kaynak yöntemiyle dikişlenerek üretilen çelik borulardır. Spiral Kaynaklı Boru üretiminde

Detaylı

Ferro Silikon. Ekzotermik Besleyici Gömlek. Kromit Kumu YÜZER. Karbon. Bentonit. Magnezyum. Yapıştırıcı. Reçineler. Alkol. Besleyici Toz.

Ferro Silikon. Ekzotermik Besleyici Gömlek. Kromit Kumu YÜZER. Karbon. Bentonit. Magnezyum. Yapıştırıcı. Reçineler. Alkol. Besleyici Toz. Besleyici Toz Inokulant Ocak ve Pota Astarları Bentonit Alkol Karbon Shell Kum Besleyici Toz Reçineler Karbon Reçineler Ferro Silikon Reçineler Besleyici Toz Bentonit Karbon Bentonit Ocak ve Pota Astarları

Detaylı

1. AMAÇ Çeliklerde ısıl işlem yoluyla mikroyapı ve mekanik özelliklerin değişiminin incelenmesi

1. AMAÇ Çeliklerde ısıl işlem yoluyla mikroyapı ve mekanik özelliklerin değişiminin incelenmesi 1. AMAÇ Çeliklerde ısıl işlem yoluyla mikroyapı ve mekanik özelliklerin değişiminin incelenmesi 2. TEORİK BİLGİ 2.1. Çeliklerin Isıl İşlemi Metal ve alaşımlarının, faz diyagramlarına bağlı olarak ergime

Detaylı

YAŞ KALIPLAMA KUMUNUN OPTİMİZASYONU VE STANDARTLAŞTIRILMASI

YAŞ KALIPLAMA KUMUNUN OPTİMİZASYONU VE STANDARTLAŞTIRILMASI YAŞ KALIPLAMA KUMUNUN OPTİMİZASYONU VE STANDARTLAŞTIRILMASI Erkan DALAY* ve Onur ER** * Laboratuvar Uzmanı, EKU Fren ve Döküm Sanayi AŞ, Kocaeli, TÜRKİYE ** Ar-Ge Mühendisi, EKU Fren ve Döküm Sanayi AŞ,

Detaylı

«Gri Dökme Demirlerde Hasar Analiz Yöntemleri Kullanılarak Kalite Kontrol Aşamalarının İyileştirilmesi»

«Gri Dökme Demirlerde Hasar Analiz Yöntemleri Kullanılarak Kalite Kontrol Aşamalarının İyileştirilmesi» «Gri Dökme Demirlerde Hasar Analiz Yöntemleri Kullanılarak Kalite Kontrol Aşamalarının İyileştirilmesi» Bülent Şirin, Erkan Bulut, İsrafil Küçük, Muhammet Uludağ (Componenta Dökümcülük Orhangazi, Bursa

Detaylı

SÜPER ALAŞIMLAR Prof.Dr.Ayşegül AKDOĞAN EKER Prof.Dr.Ayşegül AKDOĞAN EKER

SÜPER ALAŞIMLAR Prof.Dr.Ayşegül AKDOĞAN EKER Prof.Dr.Ayşegül AKDOĞAN EKER Süper alaşım; ana yapısı demir, nikel yada kobalt olan nisbeten yüksek miktarlarda krom, az miktarda da yüksek sıcaklıkta ergiyen molibden, wofram, alüminyum ve titanyum içeren alaşım olarak tanımlanabilir.

Detaylı

AR& GE BÜLTEN Yılına Girerken Enerji Sektörü Öngörüleri

AR& GE BÜLTEN Yılına Girerken Enerji Sektörü Öngörüleri 2006 Yılına Girerken Enerji Sektörü Öngörüleri Nurel KILIÇ Dünya da ve Türkiye de ulusal ve bölgesel enerji piyasaları, tarihin hiçbir döneminde görülmediği kadar ticaret, rekabet ve yabancı yatırımlara

Detaylı

Çentik Açma (Charpy Test Numunesi) 5 TL / Numune 1 gün DİNAMİK LABORATUVARI * TS EN ISO 148-1:2011 TS EN ISO 148-1:2011 TS EN ISO 9016:2012:2013

Çentik Açma (Charpy Test Numunesi) 5 TL / Numune 1 gün DİNAMİK LABORATUVARI * TS EN ISO 148-1:2011 TS EN ISO 148-1:2011 TS EN ISO 9016:2012:2013 Sayfa No Sayfa 1 / 5 STATİK LABORATUVARI Yöntem Birim Fiyat Deney Süresi Çekme deneyi (Oda sıcaklığında) TS EN ISO 6892-1:2011 80 TL / Numune Çekme deneyi (1000 C ye kadar) TS EN ISO 6892-2:2011 160 TL

Detaylı

EMAYE KAPLANAN SFERO DÖKÜM PARÇALARIN ÜRETİM PROSESLERİ

EMAYE KAPLANAN SFERO DÖKÜM PARÇALARIN ÜRETİM PROSESLERİ EMAYE KAPLANAN SFERO DÖKÜM PARÇALARIN ÜRETİM PROSESLERİ Serkan PEHLİVAN ENTİL ENDÜSTRİ YATIRIMLARI ve TİCARET A.Ş. ESKİŞEHİR-TÜRKİYE NEDEN EMAYE? Üretilen döküm parçaların kullanımı sırasında, kullanım

Detaylı

Biliyor musunuz? Enerji. İklim Değişikliği İle. Mücadelede. En Kritik Alan

Biliyor musunuz? Enerji. İklim Değişikliği İle. Mücadelede. En Kritik Alan Biliyor musunuz? Enerji İklim Değişikliği İle Mücadelede En Kritik Alan Enerji üretimi için kömür, petrol ve doğalgaz gibi fosil yakıtların kullanımı sanayileşme devriminden beri artarak devam etmektedir.

Detaylı

GGG-60 KÜRESEL GRAFİTLİ DÖKME DEMİR ÜRETİMİNDE AŞILAYICI TÜRÜ VE MİKTARININ İÇYAPI VE MEKANİK ÖZELLİKLERE ETKİSİNİN İNCELENMESİ

GGG-60 KÜRESEL GRAFİTLİ DÖKME DEMİR ÜRETİMİNDE AŞILAYICI TÜRÜ VE MİKTARININ İÇYAPI VE MEKANİK ÖZELLİKLERE ETKİSİNİN İNCELENMESİ OHÜ Müh. Bilim. Derg. / OHU J. Eng. Sci. ISSN: 2147-012X Ömer Halisdemir Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, Cilt 6, Sayı 1, (2017), 275-282 Omer Halisdemir University Journal of Engineering Sciences,

Detaylı

EN 13674-1 madde 8.2 Fracture toughness (Klc) EN 13674-1 madde 8.4 Fatique Test

EN 13674-1 madde 8.2 Fracture toughness (Klc) EN 13674-1 madde 8.4 Fatique Test Sayfa No Sayfa 1 / 5 STATİK LABORATUVARI * Yöntem Birim Fiyat Deney Süresi Çekme deneyi (Oda sıcaklığında) TS EN ISO 6892-1 80 TL / Numune Çekme deneyi (1000 C ye kadar) TS EN ISO 6892-2 160 TL / Numune

Detaylı

ULUSLARARASI MÜHENDİSLİK HİZMETLERİ VE METAL PARÇA ORTAKLARI

ULUSLARARASI MÜHENDİSLİK HİZMETLERİ VE METAL PARÇA ORTAKLARI ULUSLARARASI MÜHENDİSLİK HİZMETLERİ VE METAL PARÇA ORTAKLARI Üretimde ve Pazarlamada Dünyada Yenilikçi Bir Marka... HAKKIMIZDA 3MEK, ulaşım, otomotiv sanayii, savunma sanayii, denizcilik, traktör ve iş

Detaylı

ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI

ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI KONULAR 1-Güneş Enerjisi i 2-Rüzgar Enerjisi 4-Jeotermal Enerji 3-Hidrolik Enerji 4-Biyokütle Enerjisi 5-Biyogaz Enerjisi 6-Biyodizel Enerjisi 7-Deniz Kökenli Enerji 8-Hidrojen

Detaylı

Çelik Hasır Kaynak Elektrotları

Çelik Hasır Kaynak Elektrotları CUPRAL 5M CUPRAL 12M Çelik Hasır Kaynak Elektrotları Malzeme Adı, EN Malzeme Numarası, EN Malzeme Numarası, DIN Malzeme Numarası,ASTM Cr Zr Co Ni Be Al Sİ Fe Mn Diğerleri Cu Sertlik (HB) Çekme Dayanımı

Detaylı

Faz dönüşümleri: mikroyapı oluşumu, faz dönüşüm kinetiği

Faz dönüşümleri: mikroyapı oluşumu, faz dönüşüm kinetiği Faz dönüşümleri: mikroyapı oluşumu, faz dönüşüm kinetiği Faz dönüşümleri 1. Basit ve yayınma esaslı dönüşümler: Faz sayısını ve fazların kimyasal bileşimini değiştirmeyen basit ve yayınma esaslı ölçümler.

Detaylı

Bölüm 11: Uygulamalar ve Metal Alaşımların İşlenmesi

Bölüm 11: Uygulamalar ve Metal Alaşımların İşlenmesi Bölüm 11: Uygulamalar ve Metal Alaşımların İşlenmesi Metal alaşımlar nasıl sınıflandırılır ve genel uygulama alanları nedir? Metallerin genel üretim teknikleri nelerdir? Demir esalı olan ve olmayan alaşımlarda

Detaylı

METALİK MALZEMELERİN GENEL KARAKTERİSTİKLERİ BAHAR 2010

METALİK MALZEMELERİN GENEL KARAKTERİSTİKLERİ BAHAR 2010 METALİK MALZEMELERİN GENEL KARAKTERİSTİKLERİ BAHAR 2010 WEBSİTE www2.aku.edu.tr/~hitit Dersler İÇERİK Metalik Malzemelerin Genel Karakteristiklerİ Denge diyagramları Ergitme ve döküm Dökme demir ve çelikler

Detaylı

Yenilebilir Enerji Kaynağı Olarak Rüzgar Enerjisi

Yenilebilir Enerji Kaynağı Olarak Rüzgar Enerjisi Yenilebilir Enerji Kaynağı Olarak Rüzgar Enerjisi İbrahim M. Yağlı* Enerji üretiminde Rüzgar Enerjisinin Üstünlükleri Rüzgar enerjisinin, diğer enerji üretim alanlarına göre, önemli üstünlükleri bulunmaktadır:

Detaylı

Alüminyum Jant Üretiminde Baştan Sona Çözümler

Alüminyum Jant Üretiminde Baştan Sona Çözümler Alüminyum Jant Üretiminde Baştan Sona Çözümler 1 Ajanda Al Jant Üretimi Genel bakış FOSECO ve jant üretimi 3 yenilikçi teknoloji SMARTT Tane inceletmede otomasyon Alçak basınç ocakları için kuru uygulanan

Detaylı

TÜRK STANDARDI TURKISH STANDARD

TÜRK STANDARDI TURKISH STANDARD ICS 77.140.01 TÜRK STANDARDI STANDARDI tst EN 10277-5 TÜRK STANDARDI TURKISH STANDARD TS EN 10277-5 Mart 2004 ICS 77.140.60 PARLAK ÇELİK MAMULLER TEKNİK TESLİM ŞARTLARI - BÖLÜM 5: SU VERME VE TEMPLERLEME

Detaylı

STATİK LABORATUVARI Yöntem Akredite Durumu Birim Fiyat Deney Süresi TS EN ISO :2011. Basma deneyi TS 206: TL / Numune 1 gün

STATİK LABORATUVARI Yöntem Akredite Durumu Birim Fiyat Deney Süresi TS EN ISO :2011. Basma deneyi TS 206: TL / Numune 1 gün Sayfa No Sayfa 1 / 10 STATİK LABORATUVARI Yöntem Durumu Birim Fiyat Deney Süresi TS EN ISO 6892-1:2011 Çekme deneyi (Oda sıcaklığında) TS EN ISO 4136 100 TL / Numune 1 gün ASTM A370 TS EN ISO 6892-2:2011

Detaylı

DERS BİLGİ FORMU Dersin Adı Alan Meslek/Dal Dersin okutulacağı Dönem /Sınıf/Yıl Süre Dersin amacı Dersin tanımı Dersin Ön Koşulları Ders ile

DERS BİLGİ FORMU Dersin Adı Alan Meslek/Dal Dersin okutulacağı Dönem /Sınıf/Yıl Süre Dersin amacı Dersin tanımı Dersin Ön Koşulları Ders ile DERS BİLGİ FORMU Dersin Adı Alan Meslek/Dal Dersin okutulacağı Dönem /Sınıf/Yıl Süre Dersin amacı Dersin tanımı Dersin Ön Koşulları Ders ile kazandırılacak yeterlikler Dersin İçeriği Yöntem ve Teknikler

Detaylı

KİMYASAL BİLEŞİMİ. Element % Karbon Silisyum Manganez Fosfor Kükürt

KİMYASAL BİLEŞİMİ. Element % Karbon Silisyum Manganez Fosfor Kükürt GRİ DÖKME DEMİRLER GRİ DÖKME DEMİR Katılaştıktan sonra bileşimindeki karbonun büyük bir kısmı serbest grafit yaprakları (lamel) halinde bulunan bir dökme demir çeşididir. Kırıldığı zaman, yüzeyi gri görünüşlüdür.

Detaylı

Rüzgar Gücü İzleme ve Tahmin Merkezi

Rüzgar Gücü İzleme ve Tahmin Merkezi MMO TEPEKULE KONGRE VE SERGİ MERKEZİ - İZMİR Rüzgar Gücü İzleme ve Tahmin Merkezi Maksut SARAÇ Tel: 0532 710 43 31 e-mail : maksutsarac@hotmail.com 1 Rüzgar Gücü İzleme ve Tahmin Merkezi (RİTM) Elektrik

Detaylı

Eczacıbaşı - Lincoln Electric ASKAYNAK. Düşük Alaşımlı Yüksek Dayanımlı Çelikler İçin MIG/TIG Kaynak Telleri

Eczacıbaşı - Lincoln Electric ASKAYNAK. Düşük Alaşımlı Yüksek Dayanımlı Çelikler İçin MIG/TIG Kaynak Telleri Eczacıbaşı - Lincoln Electric ASKAYNAK Düşük Alaşımlı Yüksek Dayanımlı Çelikler İçin MIG/TIG Kaynak Telleri Düşük Alaşımlı Yüksek Dayanımlı Kaynak Teli Ürün Ailesi Genel Ürün Özellikleri Kararlı ark ve

Detaylı

EN ISO 9606-1 e Göre Kaynakçı Belgelendirmesi Semineri (28 Mart 2014) SINAVIN YAPILIŞI, MUAYENE, KABUL KRİTERLERİ.

EN ISO 9606-1 e Göre Kaynakçı Belgelendirmesi Semineri (28 Mart 2014) SINAVIN YAPILIŞI, MUAYENE, KABUL KRİTERLERİ. EN ISO 9606-1 e Göre Kaynakçı Belgelendirmesi Semineri (28 Mart 2014) SINAVIN YAPILIŞI, MUAYENE, KABUL KRİTERLERİ. Dr. Caner BATIGÜN ODTÜ Kaynak Teknolojisi ve Tahribatsız Muayene Araştırma / Uygulama

Detaylı

MESA MAKINA. Since 1979 MESA MAKİNA DÖKÜM GIDA SAN.TİC.A.Ş. Since 1979

MESA MAKINA. Since 1979 MESA MAKİNA DÖKÜM GIDA SAN.TİC.A.Ş. Since 1979 MESA MAKİNA DÖKÜM GIDA SAN.TİC.A.Ş. Tarihçe KURULUŞ Mehmet Tekelioğlu KENDI BÜNYESİNDE İLK DÖKÜM ISO 9001:2000 BVQI TARAFINDAN ISO TS 16949 BVQI TARAFINDAN OTOMATİK DÖKÜM HATTI İLE ÜRETİM OHSAS 18001:

Detaylı

Yeniden Ergitilmiş A356 Alüminyum Alaşımı Hurdasının Çekme Dayancı Üzerine Olan Etkileri

Yeniden Ergitilmiş A356 Alüminyum Alaşımı Hurdasının Çekme Dayancı Üzerine Olan Etkileri Yeniden Ergitilmiş A356 Alüminyum Alaşımı Hurdasının Çekme Dayancı Üzerine Olan Etkileri ÖZET Çağlar Yüksel 1, Eray Erzi 2, Özge Tamer 1, Derya Dışpınar 2, Mustafa Çiğdem¹ ¹Yıldız Teknik Üniversitesi Metalurji

Detaylı

Demir Karbon Denge Diyagramı

Demir Karbon Denge Diyagramı Demir Karbon Denge Diyagramı Saf Demirin Soğuma ve Isınma Eğrileri 769 C Curie noktasıdır. Bu sıcaklığın altında Fe manyetik özellik gösterir. 1 Fe-C Denge Diyagramı Fe-C Denge Diyagramı 2 Fe-C Denge Diyagramı

Detaylı

ÇİNKO ALAŞIMLARI :34 1

ÇİNKO ALAŞIMLARI :34 1 09.11.2012 09:34 1 Çinko oda sıcaklıklarında bile deformasyon sertleşmesine uğrayan birkaç metalden biridir. Oda sıcaklıklarında düşük gerilimler çinkonun yapısında kalıcı bozunum yaratabilir. Bu nedenle

Detaylı

Metalik malzemelerdeki kaynakların tahribatlı muayeneleri-kaynaklı yapıların soğuk çatlama deneyleri-ark kaynağı işlemleri Bölüm 2: Kendinden ön gerilmeli deneyler ISO 17642-2:2005 CTS TESTİ Hazırlayan:

Detaylı

15 th International Materials Symposium (IMSP 2014) 15-17 October 2014 Pamukkale University Denizli - Turkey

15 th International Materials Symposium (IMSP 2014) 15-17 October 2014 Pamukkale University Denizli - Turkey 15 th International Materials Symposium (IMSP 14) ARAKRİTİK ÖSTENİTLEME SICAKLIKLARINDAN KADEMELİ ÖSTEMPERLEME ISIL İŞLEMİNİN KÜRESEL GRAİTLİ DÖKME DEMİRLERİN MİKROYAPI VE MEKANİK ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE ETKİSİ

Detaylı

2012 SEKTÖR RAPORU TEMSAN TÜRKİYE ELEKTROMEKANİK SANAYİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

2012 SEKTÖR RAPORU TEMSAN TÜRKİYE ELEKTROMEKANİK SANAYİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TEMSAN TÜRKİYE ELEKTROMEKANİK SANAYİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ DÜNYADA ELEKTRİK ENERJİSİ SEKTÖRÜNÜN GÖRÜNÜMÜ Bilindiği üzere, elektrik enerjisi tüketimi gelişmişliğin göstergesidir. Bir ülkedeki kişi başına düşen

Detaylı

Bazik Oksijen Fırını (BOF)

Bazik Oksijen Fırını (BOF) ÇELİK ÜRETİMİ Bazik Oksijen Fırını (BOF) Çelik üretimindeki ilk modern anlamdaki uygulamalar 1850 lerdeki Bessemer uygulamaları ile başlamıştır. İlk başta bu uygulamalarda kullanılan konvertörlerin iç

Detaylı

MTS 1500 OTOMATİK METAL TRETMAN İSTASYONU. Kalıcı mekanik ve fiziksel özellikler. Kabul edilebilir düzeyde metal temizliği. Emisyonların azaltılması

MTS 1500 OTOMATİK METAL TRETMAN İSTASYONU. Kalıcı mekanik ve fiziksel özellikler. Kabul edilebilir düzeyde metal temizliği. Emisyonların azaltılması BOYA FİLTRASYON BESLEYİCİ SİSTEMLERİ OCAK VE POTA ASTARLARI METALURJIK VE DÖKÜM KONTROL SISTEMLERI REÇİNELER POTALAR MTS 1500 OTOMATİK METAL TRETMAN İSTASYONU Kalıcı mekanik ve fiziksel özellikler Kabul

Detaylı

Demir, atom numarası 26 olan kimyasal element. Simgesi Fe dir. Demir, yerkabuğunda en çok bulunan metaldir. Yerkürenin merkezindeki sıvı çekirdeğin

Demir, atom numarası 26 olan kimyasal element. Simgesi Fe dir. Demir, yerkabuğunda en çok bulunan metaldir. Yerkürenin merkezindeki sıvı çekirdeğin Demir, atom numarası 26 olan kimyasal element. Simgesi Fe dir. Demir, yerkabuğunda en çok bulunan metaldir. Yerkürenin merkezindeki sıvı çekirdeğin de tek bir demir kristali olduğu tahmin edilmekle birlikte,

Detaylı

THE PRODUCTION OF AA5049 ALLOY SHEETS BY TWIN ROLL CASTING

THE PRODUCTION OF AA5049 ALLOY SHEETS BY TWIN ROLL CASTING AA5049 ALÜMİNYUM ALAŞIMI LEVHALARIN İKİZ MERDANELİ SÜREKLİ DÖKÜM TEKNİĞİ İLE ÜRETİMİ Koray TURBALIOĞLU Teknik Alüminyum San. A.Ş., İstanbul koray.turbalioglu@teknikaluminyum.com.tr ÖZET AA5049 alaşımı

Detaylı

STATİK LABORATUVARI Yöntem Akredite Durumu Birim Fiyat Deney Süresi TS EN ISO :2011. Basma deneyi TS 206: TL / Numune 1 gün

STATİK LABORATUVARI Yöntem Akredite Durumu Birim Fiyat Deney Süresi TS EN ISO :2011. Basma deneyi TS 206: TL / Numune 1 gün Sayfa No Sayfa 1 / 11 STATİK LABORATUVARI Yöntem Durumu Birim Fiyat Deney Süresi TS EN ISO 6892-1:2011 Çekme deneyi (Oda sıcaklığında) TS EN ISO 4136 100 TL / Numune 1 gün ASTM A370 TS EN ISO 6892-2:2011

Detaylı

ÜRÜN KATALOĞU BM TEKNİK

ÜRÜN KATALOĞU BM TEKNİK TR ÜRÜN KATALOĞU BM TEKNİK HAKKIMIZDA Bm Lazer olarak sektörde edindiğimiz tecrübe ile siz değerli müşterilerimize daha kaliteli, güvenilir ve sürdürülebilir hizmet ulaştırmayı hedefliyoruz. 2009 yılından

Detaylı