ŞİRKET ORTAKLARI VE KANUNİ TEMSİLCİLERİN VERGİSEL YÜKÜMLÜLÜKLERİ NİHAT CEYLAN YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİR

Transkript

1 ŞİRKET ORTAKLARI VE KANUNİ TEMSİLCİLERİN VERGİSEL YÜKÜMLÜLÜKLERİ NİHAT CEYLAN YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİR 1

2 KAPSAM 1- Kar Payı/Avans Kar Payı Dağıtımının Vergilendirilmesi 2- Ortaklık Paylarının Devrinden Kaynaklı Kazancın Vergilendirilmesi 3- Şirket Ortağı ve Kanuni Temsilcinin Sorumluluğu 2

3 1-Kar Payı/Avans Kar Payı Dağıtımının Vergilendirilmesi Dağıtılan kâr payları üzerinden elde edenin hukuki niteliğine göre vergi kesintisi yapılacaktır. 3

4 Kar Payı Dağıtımı Kar Payı Dağıtımı 1-Kar Payı/Avans Kar Payı Dağıtımının Vergilendirilmesi Şirket Ortağının Tam Mükellef Gerçek Kişi Olması Durumunda: - GVK 94-6/b.i hükmünce karı dağıtan kurum kar payını elde eden ortak adına istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya mecburdurlar. Bu oran % 15 tir. - Karın sermayeye ilavesi durumunda vergilendirme olmayacaktır. - Elde edilen bu kar payı beyan sınırının üzerinde olması durumunda GVK 75. Maddesinde belirtilen Menkul Sermaye İradı elde etmiş olacak, - GVK 86 maddesindeki beyan sınırını geçmesi durumunda yine aynı kanunun 22.maddesi uyarınca yarısı istisnaya tabi tutulup beyan edecektir. 4

5 1-Kar Payı/Avans Kar Payı Dağıtımının Vergilendirilmesi Şirket Ortağının tam mükellef tüzel kişi /Şirket olması durumunda: Tam mükellef kurumlardan tam mükellef kurumlara dağıtılacak kâr payları İştirak kazancı niteliğinde olmaları nedeniyle tevkifata konu edilmeyeceklerdir. 5

6 1-Kar Payı/Avans Kar Payı Dağıtımının Vergilendirilmesi a b c GVK nın Geçici 62 nci maddesine göre; kurumlar vergisi mükelleflerinin, 31/12/1998 veya daha önceki tarihlerde sona eren hesap dönemlerinde elde ettikleri kazançlarının, (a) bendi kapsamı dışında kalan ve 31/12/2002 veya daha önceki tarihlerde sona eren hesap dönemlerinde elde edilen, kurumlar vergisinden istisna edilmiş kazançlarının, Geçici 61 inci madde kapsamında tevkifata tâbi tutulmuş kazançlarının, dağıtılması halinde Gelir Vergisi Kanunu nun 94 üncü maddesi hükmüne göre tevkifat yapılmayacaktır. 6

7 1-Kar Payı/Avans Kar Payı Dağıtımının Vergilendirilmesi Avans Kâr Payı Dağıtımı Kurumlar vergisi mükelleflerince avans kâr payı dağıtımı yapılması halinde, dağıtılan kâr payları üzerinden elde edenin hukuki niteliğine göre vergi kesintisi yapılacaktır. Kesilen vergiler, avans kâr payı dağıtımının yapıldığı aya ait muhtasar beyanname ile beyan edilecektir. 7

8 1-Kar Payı/Avans Kar Payı Dağıtımının Vergilendirilmesi Avans Kâr Payı Dağıtımı Avans kâr payı dağıtımında kurum ortakları açısından elde etme, kurumun yıllık safi kazancının kesinleşip, kârın nakden veya hesaben dağıtıldığı, diğer bir ifadeyle avansın kâr dağıtım kararı uyarınca dağıtılan kârdan mahsup edildiği tarihte gerçekleşecektir. Şu kadar ki; bu süre, ilgili hesap dönemine ilişkin beyannamenin verilmesi gereken tarihi içeren hesap döneminin sonunu geçemeyecektir. 8

9 1-Kar Payı/Avans Kar Payı Dağıtımının Vergilendirilmesi Örneğin Ekim 2016 de dağıtılan kâr payı avansının, şirketin ortakları tarafından elde edilme tarihi, 2017 yılında şirket genel kurul tarafından gerçekleşen hesap dönemi kârının, kâr payı avansı ile mahsubunun yapıldığı tarihtir. Bu konuda genel kurul karar almamış olsa dahi, kârın elde edilme yılı 2017 yılı olacaktır. Bu durumda, GVK nın 86. maddenin şartlarının gerçekleşmesi halinde 2018 yılında beyan edilecektir. Avans kâr payı dağıtılması halinde, transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı hükümleri uygulanmayacaktır. Ancak, hesap dönemi itibarıyla zarar doğması veya safi kazancın avans olarak dağıtımı yapılan kârdan düşük çıkması halinde, transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı hükümleri uygulanacaktır. 9

10 2-Ortaklık Paylarının Devrinden Kaynaklı Kazancın Vergilendirilmesi 1 Anonim Şirketlerde Hisse Senedi/Hisse Payı Satışı 2 Limited Şirketlerde Ortaklık Payı Satışı 10

11 2-Ortaklık Paylarının Devrinden Kaynaklı Kazancın Vergilendirilmesi 1- Anonim Şirketlerde Hisse Senedi/Hisse Payı Satışı G.V.K Mükerrer 80/1. Maddesinde tam mükellef kurumlara ait olan ve iki yıldan fazla süreyle elde tutulan hisse senetlerinin değer artış kazancına tabi olmadığı belirtilmiştir. Dikkat edilmesi gereken husus anonim şirket ortağının hisse senetlerini iktisap eder etmez hisse senedi veya ilmuhaber bastırması gerekliliğidir. Hisse senedi ya da geçici ilmühaber bastırmamış bir anonim şirketin ortağı olan gerçek kişi hisse payını ister 5 yıl ister 20 yıl sonra satsın bu istisnadan yararlanamıyor. 11

12 2-Ortaklık Paylarının Devrinden Kaynaklı Kazancın Vergilendirilmesi 2- Limited Şirketlerde Ortaklık Payı Satışı GVK Mükerrer 80/4. Maddesinde Ortaklık haklarının veya hisselerinin elden çıkarılmasından doğan kazançlar değer artış kazancıdır hükmü amirdir. Limited şirketlerde hisse senedi veya il muhaber çıkartılamadığı için limited şirket ortaklarının ortaklık paylarının satışları her halükarda değer artış kazancına göre vergiye tabidir. 12

13 2-Ortaklık Paylarının Devrinden Kaynaklı Kazancın Vergilendirilmesi KDV Açısından Durum KDV açısından bakıldığında üç farklı durum söz konusu; 1 Şirket ortağı gerçek kişi şahısların hisse senedi/ortaklık payları satışları hiçbir şekilde KDV ye tabi değildir. 13

14 2-Ortaklık Paylarının Devrinden Kaynaklı Kazancın Vergilendirilmesi 2 Anonim şirketin hisse senetlerini/ilmuhaberlerini satması durumunda KDV Kanunu nun17/4-g maddesi uyarınca KDV hesaplanmayacaktır. 14

15 2-Ortaklık Paylarının Devrinden Kaynaklı Kazancın Vergilendirilmesi 3 - Anonim şirketin hisse senedi ya da ilmühaberi bastırılmadığı durumlar ile - Limited şirket ya da başka bir şirkete ait hissenin (iştirakin) edinme tarihinden itibaren iki yıl dolmadan elden çıkartılması halinde yüzde 18 KDV ye tabidir. 15

16 3-Şirket Ortağı ve Kanuni Temsilcinin Sorumluluğu Bilindiği üzere şirket tüzel kişiliğinden tamamen veya kısmen tahsil edilemeyen veya tahsil edilemeyeceği anlaşılan bir amme borcu söz konusu olduğunda, ilk önce ortakların veya yöneticilerin bu borç dolayısıyla sorumlu olup olmadıkları tartışılır. Belirtilen bu sorumluluğun sınırları 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun (A.A.T.U.H.K) 35 ve mükerrer 35 olmak üzere iki maddesinde çizilmiş bulunmaktadır. 16

17 3-Şirket Ortağı ve Kanuni Temsilcinin Sorumluluğu Limited Şirketlerin Amme Borçlarında Sorumluluk: Ortak Sıfatıyla Sorumluluk Anonim Şirketlerin Amme Borçlarında Sorumluluk: Ortak Sıfatıyla Sorumluluk Kanuni Temsilci Sıfatıyla Sorumluluk Kanuni Temsilci Sıfatıyla Sorumluluk Ortaklık Devrinde Devredenle Devralanın Sorumluluğu 17

18 3-Şirket Ortağı ve Kanuni Temsilcinin Sorumluluğu Limited Şirketlerin Amme Borçlarında Sorumluluk: Ortak Sıfatıyla Sorumluluk 6183 Sayılı Kanunun 35. Maddesinde; amme alacağından sermaye hisseleri oranında doğrudan doğruya sorumlu olurlar ve bu Kanun hükümleri gereğince takibe tabi tutulurlar. hükmü yer almaktadır. Limited şirket ortakları sermaye hisseleri oranında sorumludur. 18

19 3-Şirket Ortağı ve Kanuni Temsilcinin Sorumluluğu Limited Şirketlerin Amme Borçlarında Sorumluluk: Kanuni Temsilci Sıfatıyla Sorumluluk Ortaklar açısından sermaye hissesi nispetinde olan sorumluluk 6183 sayılı Kanunun mükerrer 35. Maddesi uyarınca yönetici ve temsilciler açısından şirket borcunun tamamını kapsayacak şekilde müşterek müteselsil sorumluluk esasına göre belirlenmiştir. 19

20 3-Şirket Ortağı ve Kanuni Temsilcinin Sorumluluğu Limited Şirketlerin Amme Borçlarında Sorumluluk: Ortaklık Devrinde Devredenle Devralanın Sorumluluğu Ortağın şirketteki sermaye payını devretmesi halinde, payı devreden ve devralan şahıslar devir öncesine ait amme alacaklarının ödenmesinden müteselsilen sorumlu tutulur. Amme alacağının doğduğu ve ödenmesi gerektiği zamanlarda pay sahiplerinin farklı şahıslar olmaları halinde bu şahıslar, amme alacağının ödenmesinden müteselsilen sorumlu tutulur. 20

21 3-Şirket Ortağı ve Kanuni Temsilcinin Sorumluluğu Anonim Şirketlerin Amme Borçlarında Sorumluluk: Ortak Sıfatıyla Sorumluluk Şirketin kamu borçları açısından, ortakların şirkete koymayı taahhüt ettikleri sermaye dışında hiçbir sorumlulukları yoktur. 21

22 3-Şirket Ortağı ve Kanuni Temsilcinin Sorumluluğu Anonim Şirketlerin Amme Borçlarında Sorumluluk: Kanuni Temsilci Sıfatıyla Sorumluluk Şayet şirketi temsil yetkisi murahhas üye veya üyeler ile, şirkette pay sahibi olmayan sorumlu müdürlere bırakılmış ise, takip ve tahsil işlemleri bu kişiler için yapılır. Diğer yönetim kurulu üyeleri için takip yapılmaz. Temsil yetkisi murahhas üyelere veya pay sahibi olmayan müdürlere bırakılmamış ise, yönetim kurulu üyeleri kanuni temsilci olarak kabul edilir ve amme alacağının ödenmesinden yönetim kurulu üyeleri şahsi mal varlıklarıyla da sınırsız ve müteselsil olarak sorumludurlar. 22

23 katılımınız ve katkılarınız için teşekkür ederiz Teşekkürler Nihat CEYLAN Yeminli Mali Müşavir 23