ÇOCUKLARDA PERĠYODĠK ATEġ SENDROMLARI

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "ÇOCUKLARDA PERĠYODĠK ATEġ SENDROMLARI"

Gonca Kavur
7 yıl önce
İzleme sayısı:

1 ÇOCUKLARDA PERĠYODĠK ATEġ SENDROMLARI Dr.Emin Ünüvar İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Astım ve Rinit Günleri - Kıbrıs 1

2 ateģ 37 C TEKRARLAYAN PERĠYODĠK ATEġ SENDROMLARI zaman Astım ve Rinit Günleri - Kıbrıs 2

3 Tekrarlayan ateģler Enfeksiyon hastalıkları Romatolojik hastalıklar Otoimmun hastalıklar Ġmmun yetersizlikler Maligniteler Sonra Astım ve Rinit Günleri - Kıbrıs 3

4 TEKRARLAYAN ATEġ (REKÜRREN) PERĠYODĠK ATEġ Astım ve Rinit Günleri - Kıbrıs 4

5 Periyodik AteĢ Tanım Periyodik? Rekürren? Son 6 ayda, en az 3 atak, en az 10 gün ara Hastalık tanımı nedir? Tekrarlayan Enfeksiyonların dıģlanabildiği Otoantikorların negatif olduğu Herediter olan Hastalıklardır Astım ve Rinit Günleri - Kıbrıs 5

6 Hangileri? FMF PFAPA sendromu Siklik nötropeni Hiper IgD sendromu TRAPS Kriyoprinopatiler Diğerleri Astım ve Rinit Günleri - Kıbrıs 6

7 Patogenez Patogenez? Bazıları biliniyor Herediter >>> genlerimiz Otoantikorlar negatif Kültürler negatif, ancak Otoinflamasyon self immunite bozukluğu immun yetersizlik? Astım ve Rinit Günleri - Kıbrıs 7

8 Klinik özellikler Multidisipliner, her hekim görebilir Çocukların hastalığı <10yaĢ Kronik tekrarlayan seyirli AteĢ epizodları, düzenli veya düzensiz Kültürler negatif Otoantikorlar negatif Otoinflamasyon Astım ve Rinit Günleri - Kıbrıs 8

9 Aile öyküsü Bölgesel özellikler epidemiyoloji AteĢli ve ateģsiz dönemler Astım ve Rinit Günleri - Kıbrıs 9

10 AĠLEVĠ AKDENĠZ ATEġĠ (FMF) Ülkemizde en sık görülen OR hastalık Hastalık sıklığı 1/1000 TaĢıyıcılık sıklığı 1/ Astım ve Rinit Günleri - Kıbrıs 10

11 Astım ve Rinit Günleri - Kıbrıs 11

12 ATEġ % C 12 saat ile 96 saat sürebilir. Major bir kriterdir. AteĢ düģürücülere sınırlı yanıt verir Astım ve Rinit Günleri - Kıbrıs 12

13 KARIN AĞRISI %75-90 En önemli klinik bulgulardan Bir kadrandan baģlar ve tüm karına yayılır Kusma, ishal, hematüri olabilir Periton irritasyonu bulguları vardır Sıklıkla ateģ eģlik eder Analjeziklere kısmen yanıtlı Astım ve Rinit Günleri - Kıbrıs 13

14 Eklem bulguları, artrit: %75 %27-75 sıklığında Alt ekstremite eklemleri daha sık Eritem eklem yüzeyinde görülebilir Kalıcı sekel bırakmaz Tekrarlayabilir Astım ve Rinit Günleri - Kıbrıs 14

15 Deri: %25 Bacak ön yüzünde, Ayak bileğinde veya ayak sırtında Deriden kabarık tek taraflı, sıcak hassas, Keskin sınırlı kırmızı plaklarla seyreden Erizipel olarak adlandırılan döküntülerdir. Genelde 2-3 gün içinde kendiliğinden geriler Astım ve Rinit Günleri - Kıbrıs 15

16 Diğer, Göğüs ağrısı %40 Sadece ateģ %25 Nadir <%1-5 OrĢit, skrotal ödem Orbita çevresinde ödem Miyosit Perikardit Tekrarlayan menenjit Astım ve Rinit Günleri - Kıbrıs 16

17 AMĠLOĠDOZ Olasılık tedavisiz vakalarda >>>> %90! 1- Ailede Amiloidoz öyküsü 2- Anne-baba arasında akrabalık 3- Erkek cinsiyet 4- Artritin önde gelen bulgu olması SAA, inflamatuvar bir protein.dokularda birikir Astım ve Rinit Günleri - Kıbrıs 17

18 Tanı Öykü + FM bulguları LABORATUVAR BULGULAR Lökositoz ve periferik yaymada sola kayma Sedimentasyon, CRP, Fibrinojen artıģı Hipergamaglobulinemi ( Özellikle IgA ve IgD) C3 ve C4 yüksekliği Ataklar sırasında geçici proteinüri ve mikroskopik hematüri görülebilir Astım ve Rinit Günleri - Kıbrıs 18

19 TEL HASHOMAR KRİTERLERİ MAJOR KRİTERLER 1- Peritonit, plevrit ve eklem bulguları ile seyreden tekrarlayan ateģ atakları 2-Altta yatan bir hastalık olmaksızın SAA tipi amiloidoz 3-KolĢisine iyi yanıt MİNÖR KRİTERLER 1-Tekrarlayan ateģ atakları 2- Erizipel benzeri döküntü 3- Ailede birinci derecede akrabada FMF öyküsü Kesin tanı: 2 Major veya 1 Major+2 Minor bulgu Muhtemel Tanı: 1 Major+1Minor bulgu Astım ve Rinit Günleri - Kıbrıs 19

20 ARTRİTİS VE RHEUMATİSM KRİTERLERİ MAJOR KRİTERLER (Tipik ataklar) 1- Yaygın peritonit 2- Plevrit (Tek taraflı) veya perikardit 3- Monoartrit (Kalça, diz, ayak bileği) 4- Tek bulgu AteĢ 5- Tipik olmayan karın ağrısı MİNOR KRİTERLER (İnkomplet ataklar) 1-Göğüs ağrısı 2- Egzersiz ile bacak ağrısı 3- Eklem ağrısı 4- KolĢisine iyi yanıt Tanı için 1 Major veya 2 Minor kriter Astım ve Rinit Günleri - Kıbrıs 20

21 Genin 16. kromozomda MEFV Geni Genin 30'un üzerinde mutasyonu Hastalığın %85'inden 5 mutasyon sorumlu tutulmaktadır: M694V, M680I, M694I, V726A, E148Q. Ülkemizde en sık M694V Astım ve Rinit Günleri - Kıbrıs 21

22 MUTASYONLAR FREKANS(%) M694V 33.8 E148Q 12.8 M608I 9.3 V726A 7.1 A761H 2.8 M694I 1.1 L695A 0.5 Bilinmeyen Astım ve Rinit Günleri - Kıbrıs 22

23 Genetik analiz sonucunda alınan sonuçlar; Homozigot (+/+) (Örneğin M694V/M694V) BirleĢik heterozigot (+/+) (Anneden ve babadan gelen farklı genler; örneğin M694V/E148Q) Heterozigot (+/-) (TaĢıyıcı)(Örneğin M694V/-) Mutasyon yok Astım ve Rinit Günleri - Kıbrıs 23

24 GENETĠK KLĠNĠK TEDAVĠ? Genetik Analiz tanıyı ekarte ettirmez. Homozigot veya birleģik homozigot alan bir hastada klinik olmaz ise bu olgularda izlem önerilir. Ancak aile öyküsü varsa ve ailede amiloid birikimi söz konusu ise bu olgularda da tedavi baģlanır. Heterozigot yani taģıyıcı olgularda da genelde izlem önerilir Astım ve Rinit Günleri - Kıbrıs 24

25 PFAPA sendromu (Periyodik AteĢ, Aftöz stomatit, Farenjit, Servikal lenfadenit) 1987 Marshall sendromu <5 yaģ AteĢler düzenli periyodik, 3-5 gün süreli Dirençli bir ateģ + aftlar, farenjit, servikal adenit GAS negatif Astım ve Rinit Günleri - Kıbrıs 25

26 PFAPA sendromu tanı kriterleri: <5 yaģ, periyodik ateģler ÜSYE bulguları olmaksızın, Aftöz stomatit Servikal lenfadenit Farenjit Ataklar arası sağlıklı Siklik nötropeninin dıģlanmıģ olması GAS negatif olması Astım ve Rinit Günleri - Kıbrıs 26

27 PFAPA Akut faz reaktanları yüksek Ataklar arası testler normal FMF ve siklik nötropeni dıģlanmalı IgD düzeyi normal Prognozu iyi Amiloidoz riski yok Astım ve Rinit Günleri - Kıbrıs 27

28 Siklik nötropeni Herediter, OD KĠ de miyeloid seride matürasyon duraksaması Regüler ateģler + nötropeni 6 haftada en az 1 ateģ, ateģli dönemde haftada 2-3 kan sayımında < 500 /mm 3 nötrofil sayısı, KĠ incelemesi Ataklar arası normal Ağızda aftlar, ülserler var Astım ve Rinit Günleri - Kıbrıs 28

29 HMG-CoA Mevalonic Acid HMG-CoA reductase X mevalonate kinase Hyper-IgD syndrome Mevalonate phosphate Kolesterol metabolizması Astım ve Rinit Günleri - Kıbrıs 29

30 Hiper IgD sendromu Mevalonat kinaz eksikliği Avrupa da sık AteĢ epizodları, aft yok, farenjit yok Eklem bulguları + splenomegali BaĢka bulgular >> sinir sistemi Astım ve Rinit Günleri - Kıbrıs 30

31 IgD yüksek, IgA yüksek Ġdrarda mevalonik asid yüksek, Enzim analizi, mutasyon analizi Amiloidoz riski var Astım ve Rinit Günleri - Kıbrıs 31

32 TRAPS TNF reseptör mutasyonu ve ateģ Ġrlandalılarda sık, OD AteĢ atakları düzensiz ve uzun AteĢe kas bulguları eklenir Yüzde ödem, orbita çevresinde ödem Serum TNF reseptör düzeyi yüksek Amiloidoz riski yüksek Astım ve Rinit Günleri - Kıbrıs 32

33 Temel testler TKS, periferik kan yayması, ESH veya CRP, TĠT Boğaz kültürü, kültürler IgG, IgM, IgA, IgD ve IgE C3, C4, CH50 ANA, RF FMF gen mutasyon analizi Astım ve Rinit Günleri - Kıbrıs 33

34 Diğerleri Ailesel soğuk otoinflamatuar sendromlar Ailesel soğuk ürtikerler (kriyoprinopatiler) Sistemik form JRA Crohn hastalığı BaĢka?? Astım ve Rinit Günleri - Kıbrıs 34

35 TEġEKKÜRLERĠMLE TeĢekkürlerimle Astım ve Rinit Günleri - Kıbrıs 35

Benzer belgeler

AİLESEL AKDENİZ ATEŞİ. İnt.Dr Elif Nur ÖZBAY

AİLESEL AKDENİZ ATEŞİ. İnt.Dr Elif Nur ÖZBAY AİLESEL AKDENİZ ATEŞİ İnt.Dr Elif Nur ÖZBAY KAYNAKLAR Clinical manifestations and diagnosis of familial Mediterranean fever Cecil romatoloji textbook Managament of FMF FMF tekrarlayan ateş atakları ve