Tarihi Ġle Kastamonu TAPRAMMĠ NĠN SIRRI

Transkript

1 Tarihi Ġle Kastamonu Kastamonu nun, arkeolojik bazı kazı ve yüzey araştırmaları sonucunda Paleolitik dönemden günümüze kadar kesintisiz bir kronolojiye sahip olduğu görülür.anadolu arkeolojisi içerisinde bölge üzerine pek araştırma olmaması nedeniyle Kastamonu üzerine bilgiler de özellikle erken dönemler için çok yetersizdir. Kısıtlı sayıdaki yüzey araştırması ve kazı çalışmasına bakarak elde edilen veriler ise bölge arkeolojisinin Anadolu tarihi açısından yine de önemli olduğunu vurgular. Yapılan araştırmalar bölgenin Paleolitik dönemle birlikte neolitik, kalkolitik ve erken tunç dönemlerine kadar kesintisiz bir yerleşime sahne olduğunu gösterir. Bu çağların sonrasında, M.Ö. II. Bin Anadolu tarihi coğrafyasına bakıldığında Kastamonu ve çevresinde Pala ve Tummana adı verilen kavimlerin yerleşik olduğu görülür. Bu kavimlerin kullandığı dile Palaca adı verilirken, çivi yazısı formatındaki yazılarını içeren çok az sayıda kil tablete de Hitit arşivlerinde rastlanmıştır. Büyük ihtimalle Transkafkasya kökenli olan bu kavimler yakın akrabaları olan Hititler ve Luwiler ile aynı çağlarda Anadolu ya gelmiş ve bu bölgeye yerleştikleri düşünülmektedir. TAPRAMMĠ NĠN SIRRI MÖ II. Binin sonlarında bölgedeki Hitit varlığı Kastamonu nun Devrekani ilçesi sınırlarındaki Kınık kazısı ile ortaya konmuştur. Buradan elde edilen gümüş sanat eserleri klasik Hitit sanatının özelliklerini yansıtırken, kazılarda bulunan diğer arkeolojik buluntular da bölgenin Erken Tunç (M.Ö. 3000) döneminden itibaren iskân edildiğini gösterir. Kınık kazıları, Hitit kültürünün somut kanıtlarını Kastamonu da ortaya koyarken bir yandan da bu kazılarda bulunan özel bir metal kap sayesinde de önemini ortaya koydu. Taprammi Çanağı adı verilen üzerinde kabartma şeklinde av sahneleri bulunan kap, ismini üzerindeki Hitit hiyeroglifleri ile yazılmış Taprammi kelimesinden alır. Bu kelime bir isim olmakla beraber, bu ismin Hitit in başkenti Hattuşa da çok önemli bir tüccara ait olduğu da vakit geçmeden belirlendi. Hititlerin yıkılmasıyla bölge bir müddet Phryg hakimiyeti altında kalıp, daha sonra Kastamonu sırasıyla Lydia, Pers, Helen ve Pontus Devletlerinin denetimine girer. Gnaeus Pompeus Magnus tarafından Roma İmparatorluğuna dahil edilen bölge, Bizans hakimiyeti sonrasında MS 1211 tarihinden itibaren kesin olarak Türk İslam bayrağını taşır. Paphlagonia (Paflagonya) ve Homeros un İlyadası nda Paphlagonialılar M.Ö lü yılların sonlarına doğru Hitit Devleti yıkılırken Anadolu, özellikle Balkanlar dan gelen Trak Kavimlerinin tarafından istila edilmişti. Bu Tak kabilelerinden olan ve özellikle Eskişehir Afyon dolaylarında hâkimiyeti bilinen Frigler Kastamonu bölgesinde de siyasal bir güç olmayı başarmışlardı. M.Ö. 7. Yy da Kimmer istilasına maruz kalan bölge, daha sonra Lydia kralı Alyettes in Kimmer tehlikesini ortadan kaldırması ile kral Kroissos döneminde ( M. Ö ), Lydia egemenliğine girmiştir. M.Ö. 546 yılından itibaren ise bölgede Pers hâkimiyeti başlar. M.Ö. I. Bin olarak anılan çağla birlikte Kastamonu Bölgesi Paphlagonia olarak adlandırılır. Bu bölgenin halkı açık olmamakla birlikte batıdan yani Balkanlar dan gelmiş bir Thrak boyunun uzantısı olduğu düşünülebilir. Antik tarihçilerden Ksenphon Paphlagonia bölgesinde Kotys adlı bir liderden söz eder ki, bu isime Thrakialılar arasında sık rastlanır. Ancak, Thrak

2 göçlerinden etkilense bile bölge, halkının önemli bir bölümünün bu bölgede M.Ö. II. Binyılda yaşadığı bilinen Palaların devamının olması daha da mümkün görünmektedir. Yazılı kaynaklarda Paphlagonia ve Paphlagonia Bölgesinden ilk bahsedilen yer ünlü ozan Homeros un Troya Savaşını anlattığı İlyada adlı eseridir. Homeros bu eserinde Paphlagonialıları Pylamenes ve oğlu Harpalion önderliğinde Akhalara karşı Troyalıların saflarında savaşan onurlu bir halk olarak gösterir. Anadolu da başlayan Pers hakimiyeti ile Papahlagonia Phrygia satraplığına bağlanmıştır. Aynı yıllarda yani M.Ö. 6. yy da bölgenin kıyı kesimleri Ionia Bölgesi şehri olan Miletos tarafından kolonize edilmeye başlamıştır. M.Ö. 333 yılına gelindiğinde Büyük İskender yönetimi altına giren bölgede M.Ö. 298 yılında Ktistes Mitridates tarafından Pontus Devleti kurulmuştur. GÜN YÜZÜNE ÇIKAN ANTĠK BAġKENT, POMPEIOPOLIS Antik dönemin başlarında Paphlagonia olarak adlandırılan Kastamonu ve bölgesinde M.Ö yıllarından itibaren Roma hakimiyeti yaşanmaya başlar. Roma bölgenin kültür dokusuna nüfuz edemese de kendini bölgenin metropolisi yani başkentliğini de yapan Taşköprü deki antik Pompeiopolis kentinde gösterir. Bu antik kent M.Ö. 64 yılında kurulmakla birlikte en güçlü zamanını Roma İmparatoru Marcus Aurelius un damadı olan Klaudius Severus un valilik yaptığı dönemde (M.S II. yy) yaşamaya başlar. Bu yöneticiyle birlikte Pompeiopolis başkent konumuna yükselir. Kent, Paphlagonia Bölgesinde Metropolis Sebaste yani Paphlagonia nın ana ve kutsal şehri konumunda anılmaya başlar. M.S yılları arasında başkentliği devam eden kentin M.S. 325 ler itibariyle piskoposluk olarak temsil etmesi bölgede Hıristiyanlığın yayılmaya başladığını göstermektedir. M.S yıllarında başpiskoposluğa yükselen kent M.S 13. yy a kadar piskoposluk listelerinde var olmaya devam etti. Antik kentte son iki sezondur Münih Üniversitesi nden Prof. Dr. Latife Summerer başkanlığındaki uluslararası bir ekip tarafından arkeolojik kazı çalışmaları sürdürülmektedir. Antik kentin ana yapısının belirlenmesine yönelik yapılan kazı çalışmaları içindeki jeofizik çalışmalarında şu ana dek, hamam, agora (Pazar alanı-forum), iki adet tiyatro ve bir adette İmparator Augustus a ait olduğu düşünülen bir tapınak yapısı belirlendi. CASTAMON DAN KASTAMONU YA Kastamonu ismine ilişkin bilimsel bir etimolojik çalışma yapılmamıştır. Kentin ismine dair birkaç farklı görüş olsa da günümüzde Bizans Döneminde bölgede hüküm süren Komnen Sülalesine atfen bulunan isimlendirme akla yakın gelmektedir. Bu isimlendirme kökeni ise Komnenlerin Kalesi anlamına gelen Kastra-Komnen olmasına karşın aynı sülale dönemi yazılı kayıtlarında Kastamonu, Castamon olarak görülür. M.S yüzyıl Bizans kaynaklarında Kastamonu kenti ilk olarak Castamon olarak anılmaya başlar. Bu dönemde Bizans İmparatorluk ailelerinden Komnenoiler e ait tahkimatlı bir yerleşim olarak karşımıza çıkan kent, 1084 yılı ile itibariyle Emir Kara Tigin Bey komutasındaki Türklerin eline geçer. Bu tarih ile Türklerle tanışan Kastamonu, 1211 yılına kadar Bizans ve Türklerin arasında sürekli el değiştirir tarihi ile birlikte Kayı Boyundan olan Emir Hüsameddin Çoban Bey tarafından bölge tamamen Türk hâkimiyetine geçirilir ve böylece Kastamonu da Çobanoğulları Beyliği kurulur. Yaklaşık olarak 1295 li yıllara kadar hüküm süren bu beylikten sonra, Eflâni tımarına bağlı Şemseddin Yaman Candar tarafından yine Kastamonu merkezli Candaroğulları Beyliği kurulur. Bu dönemde kent bir ilim ve sanat merkezi haline gelerek, dönem Türk-İslam

3 dünyası içerisinde saygın bir konuma yükselir tarihine gelindiğinde Fatih Sultan Mehmed, beyliği Osmanlı Devleti sınırlarına katarak önemli bir sancak haline getirir. Osmanlı imparatorluğu döneminde, idari taksimat bakımından, geçmişten gelen bir yönetim merkezi olma özelliğini sürdüren Kastamonu Sancağı, doğuda Samsun, batıda İzmit, güneyde Kalecik ve kuzeydeki doğal sınırı olan Karadeniz sahili ile imparatorluğun geniş bir eyaleti olarak, cumhuriyete kadar bir idari merkez konumunu sürdürmüştür. Cumhuriyetin ilanı ile birlikte yapılan yeni değişikliklerle Kastamonu 12 ilçe ile birlikte, bir il olma özelliğini korumuştur. MĠLLĠ MÜCADELE DE ANITSALLAġAN BĠR KENT Çanakkale Savaşları ile birlikte Milli Mücadele de de çok önemli rol oynayan Kastamonu, bu savaşın kazanılmasında önemli bir etken olan İnebolu-Ankara lojistik hattında, İnebolu mavnacılarından başlayarak, kağnı kollarını çeken Şerife Bacılar, Halime Çavuşlar, Necibe Nineler ve 10 Aralık 1919 tarihinde Anadolu nun ilk kadınlar mitingini yapan kadınlarına kadar anıtsallaşan isimlere ve efsaneleşen olaylara da imza atmıştır. Çanakkale Savaşlarından başlayarak Milli Mücadele yıllarında artarak devam eden Kastamonu insanının göstermiş olduğu yararlılıkları, Mustafa Kemal Atatürk 1925 yılı 24 Ağustos tarihinde Kastamonu İnebolu ilçesinden başlatmış olduğu Şapka ve Kıyafet İnkılabı ile onurlandırmıştır. Mustafa Kemal Atatürk ün bu devrimi gerçekleştirme yerindeki seçimi; milletini seven geleneklerine bağlı ve ilerici Kastamonu ve Kastamonu halkının arasında olması ise asla tesadüfi değildir. Türkiye de bir ilk ve tek olarak T.B.M.M. tarafından 9 Nisan 1924 tarihinde İnebolu ilçemiz Mavnacılar Loncasına verilmiş olan Beyaz Şeritli İstiklal Madalyası ve Vesikası da Türkiye Cumhuriyeti Devletinin ilimize vermiş olduğu yüksek onurlardan bir diğeridir Coğrafi Yapı Kastamonu ili Batı Karadeniz bölgesinde 41 derece 21' kuzey enlemi i!e 33 derece 46' doğu boylamları arasında yer alır. Deniz seviyesinden yüksekliği 775m.dir. Yüzölçümü ,1 km²dir. Bu ülke topraklarının %1,7 sini oluşturur. Kastamonu İli çoğunlukla engebeli arazilerden oluşmaktadır, ilin kuzeyinde Batı Karadeniz Dağları bulunmaktadır. Karadeniz sahiline paralel olarak İsfendiyar (Küre) Dağları il merkezinin kuzeyinde, güneyinde ise yine doğu batı uzantılı Ilgaz dağları yer alır. Türkiye nin Karadeniz e doğru uzanan çıkıntısının büyük bölümünü kapsar. Doğuda Çatalzeytin ilçesinin Sinop ile birleştiği noktadan, batıda Kerempe burnuna kadar kıyı düz bir şerit halinde uzanır. Kerempe Burnunda bariz bir çıkıntı meydana getirerek güney batı doğrultusunda Bartın il sınırına kadar kıyı devam eder. Karadeniz e olan bu kıyının uzunluğu 170 km dir. Kastamonu nun yüzölçümünün %74,6 sı dağlık ve ormanlık, %21,6 sı plato ve %3,8 i ovadan oluşur. Dağılımdan da anlaşılacağı gibi ilin tarıma elverişli geniş alanları yoktur. Ancak vadiler etrafında küçük ovalar göze çarpar. Bunlardan önemlileri Daday ve Taşköprü ovalarını içine alan Gökırmak ile Tosya tarım alanını kapsayan Devrez Vadileridir. Ayrıca

4 Araç Cide ve Devrekani çay yatakları çevresinde de ekim ve dikime elverişli alanlar bulunmaktadır. Münferit olarak Yaralıgöz Dağı (1985m.), Göynük Dağı (1770m.), Dikmen Dağı (1471m.), Kurtgirmez Dağı (1450 m.),güruh Dağı (1493m.), Ballıdağ {1400 m.), lsırganlık Dağı, Harami Dağı ve Elek Dağı önemli yükseltileri teşkil etmektedir. İlin güneyinde ise Ilgaz Dağları uzanmaktadır. Bu Dağlar yüksek ve devamlıdır. Kuzeyde Gökırmak ve Araç Çayı, güneyde ise Devrez Çayı vadileri ile sınırlanmıştır. En yüksek noktası Çatalılgaz tepesi (2565m.) dır. Nüfus Kastamonu ili Batı Karadeniz bölgesinde 41 derece 21' kuzey enlemi i!e 33 derece 46' doğu boylamları arasında yer alır. Deniz seviyesinden yüksekliği 775m.dir. Yüzölçümü ,1 km²dir. Bu ülke topraklarının %1,7 syxini oluşturur. Kastamonu İli çoğunlukla engebeli arazilerden oluşmaktadır, ilin kuzeyinde Batı Karadeniz Dağları bulunmaktadır. Karadeniz sahiline paralel olarak İsfendiyar (Küre) Dağları il merkezinin kuzeyinde, güneyinde ise yine doğu batı uzantılı Ilgaz dağları yer alır. Türkiye nin Karadeniz e doğru uzanan çıkıntısının büyük bölümünü kapsar. Doğuda Çatalzeytin ilçesinin Sinop ile birleştiği noktadan, batıda Kerempe burnuna kadar kıyı düz bir şerit halinde uzanır. Kerempe Burnunda bariz bir çıkıntı meydana getirerek güney batı doğrultusunda Bartın il sınırına kadar kıyı devam eder. Karadeniz e olan bu kıyının uzunluğu 170 km dir. Kastamonu nun yüzölçümünün %74,6 sı dağlık ve ormanlık, %21,6 sı plato ve %3,8 i ovadan oluşur. Dağılımdan da anlaşılacağı gibi ilin tarıma elverişli geniş alanları yoktur. Ancak vadiler etrafında küçük ovalar göze çarpar. Bunlardan önemlileri Daday ve Taşköprü ovalarını içine alan Gökırmak ile Tosya tarım alanını kapsayan Devrez Vadileridir. Ayrıca Araç Cide ve Devrekani çay yatakları çevresinde de ekim ve dikime elverişli alanlar bulunmaktadır. Münferit olarak Yaralıgöz Dağı (1985m.), Göynük Dağı (1770m.), Dikmen Dağı (1471m.), Kurtgirmez Dağı (1450 m.),güruh Dağı (1493m.) YILLAR ERKEK NÜFUSU KADIN NÜFUSU TOPLAM NÜFUS

5 KıĢ Turizmi İlimizin güneyinde 40 km mesafede bulunan Ilgaz Dağı Çankırı ile sınırımızı da oluşturur. Orta Anadolu ile Kuzey Anadolu arasında yer alan Ilgaz Dağı antik dönemde Olgassys olarak adlandırılmakta ve o dönemlerden günümüze heybeti ile saygı uyandıran bir dağ konumundadır. Ilgaz Dağları önemli bir kış sporları Turizm merkezi olarak da kullanılmaktadır. Burada çeşitli resmi ve özel kuruluşlara ait tatil köyü ve konaklama tesislerinin yanında alanda 800 mt ve 1500 m. uzunluğunda 2 adet pist de yer almaktadır. Ayrıca alan üzerinde telesiyej ve teleksi tesisleride bulunmaktadır yılında Milli Park alanı ilan edilen Ilgaz Dağlarını en yüksek noktasını 2587 m. ile büyük Hacet tepesi oluşturur. Deniz Turizmi Kastamonu'nun Karadeniz'e 170 km'lik bir sahil şeridi bulunmaktadır. Bu sahil şeridi üzerinde Cide, Doğanyurt, İnebolu, Abana, Bozkurt ve Çatalzeytin ilçeleri doğal plaj, liman ve dalış alanları ile bulunur. Bu ilçelerden Cide 8 km'lik kumsalı ile Türkiye'nin en önemli kumsal sahillerine sahip beldelerden bir tanesi arasında yer alırken, Gideros doğal koyu ise eşsiz güzelliği ve arkeolojik sit alanı olmasıyla da önem kazanmaktadır. Sahil üzerinde bulunan İnebolu, yaklaşık 2 bin yıllık kent kültürü ve kendine özgü yapısı ile Karadeniz'in en önemli yerleşimden biri iken, Bozkurt'a bağlı Beldeğirmeni Kasabası'nda yer alan 600 yıllık anıt ağaç da dikkat çekmektedir. Kastamonu sahilinin en doğusundaki Çatalzeytin de antik Ginolu Koyu ile Kastamonu sahilinin bir incisi olarak parlamaktadır.

6 Ġnanç Turizmi Kastamonu'nun sahip olduğu tarihsel yapıların birçoğu, ilin Türk-İslam kültürü içinde kalan ve dinsel alanda kullanılan yapılardır. En eskisi yaklaşık 800 yıllık olan bu yapılar hala birebir kullanılırken, Kastamonu halkının geçmişle olan bağlantısını daima canlı tutmaktadır. Kastamonu'da inanç turizminin odak noktaları arasında; kent merkezinde bulunan Şeyh Şaban-ı Veli Külliyesi, Kasaba Köyü Mahmutbey Camii, Yakupağa Külliyesi, Benli Sultan Türbesi gelmektedir. Külliyeler - Medreseler Nasrullah Külliyesinde Münire Medresesi: Mülkiyeti Nasrullah Kadı Camii Şerifi Vakfına aittir yılında Yakup oğlu Nasrullah Kadı tarafından yaptırılmıştır. - Nasrullah caminin batı köşesinden başlayıp kıble tarafı boyunca uzanarak güney doğu köşesine kadar uzanan bina kesme taş karışık ve tuğla hatıllı duvar yapısına sahiptir. Üzeri kiremit kaplı, moloz ve 15 adet odadan oluşmaktadır , 1230, 1259 ve 1279 hicri yıllarında onarım görmüştür. - Yapı şu anda el sanatları çarşısı olarak kullanılmaktadır. Nasrullah Külliyesinde Numaniye Medresesi: Mülkiyeti Nasrullah Kadı Camii Şerifi Vakfına aittir yılları civarında Cecelizade İbrahim Nureddin Efendi tarafından yaptırılmıştır. - Kesme ve moloz taştan yapılmış bina kubbeli bir çatı örtüsüne sahiptir. - Yapılan onarımında dış cephe derzleri, iç sıvaları ve çatı örtüsü yenilenmiştir. - Medrese restoran olarak kiralanmıştır.

7 Nasrullah Külliyesinde Tevfikiye Medresesi: Mülkiyeti Nasrullah Kadı Camii Şerifi Vakfına aittir / 1824 yılında Hatipefendizade Mehmet Tevfik Efendi tarafından yaptırılmıştır. - Ahşap olan yapı Cumhuriyet döneminde yeniden kesme taş ile inşa edilmiştir. - Medrese dükkan olarak kiraya verilmiştir. Ġsmailbey Külliyesinde Medrese: Mülkiyeti İsmailbey Vakfına aittir. İsmail Bey tarafından 1461 yılında yaptırılmıştır. İsmailbey Caminin kuzey doğu köşesinde moloz taş örgülü, üzeri kiremit örtülü bir medresedir.içerisinde 10 adet oda vardır yıllarında yapılan onarımda dış cephe derzleri, avlu düzenlemesi ve çatı örtüsü yenilenmiştir. - Medreseye ait odalar dükkan olarak kiraya verilmiştir. Ġsmailbey Külliyesinde Sıbyan Mektebi (Kur-An Kursu): Mülkiyeti İsmailbey Vakfına aittir. İsmail Bey tarafından 1461 yılında yaptırılmıştır. - Üzeri tuğla örtülü moloz-tuğla almaşık örgülü bir yapıdır. 2 odadan oluşur. Etrafında moloz duvar örgülü, pencereli bahçe duvarı mevcuttur. - Yapılan onarımda cephe derzleri yenilenmiş, muhdes yapılar kaldırılmıştır. - Kuran kursu olarak kullanılmaktadır. ġeyh ġaban-i Veli Külliyesi (Türbe): Mülkiyeti Şeyh Şaban-i Veli Vakfına ait olup, 1611 yılında yaptırılmıştır yılları onarımında türbe kurşun kaplaması ve dış cephe derzleri yenilenmiş, türbeye ek yapılan muhdes yapılar kaldırılmıştır. Sandukalar onarılmıştır. - Türbe ziyarete açıktır. Yakupağa Külliyesinde 1. Medrese: Mülkiyeti Yakupağa Camii Vakfına aittir yılında Abdurrahman oğlu Yakup Ağa tarafından yaptırılmıştır. - Kesme taştan yapılmış, üzeri kubbeli ve kurşun kaplı, dikdörtgen planlı bir yapıdır yılında tamamlanan onarımında harabe durumda olan medresenin üst örtüsü kurşun olarak yapılmış, yıkılan duvarları tamamlanmıştır. - Yapı kiraya verilmiş olup, hizmete açıktır. Yakupağa Külliyesinde 2. Medrese: Mülkiyeti Yakupağa Camii Vakfına aittir yılında Abdurrahman oğlu Yakup Ağa tarafından yaptırılmıştır. - Kesme taştan yapılmış, üzeri kubbeli ve kurşun kaplı, dikdörtgen planlı bir yapıdır yılında tamamlanan onarımında harabe durumda olan medresenin üst örtüsü kurşun olarak yapılmış, yıkılan duvarları tamamlanmıştır. - Yapı kiraya verilmiş olup, hizmete açıktır. Yılanlı Külliyesi Kapı Portalı: Mülkiyeti Vakıflar Genel Müdürlüğüne aittir. Şeyh Abdulfettah-ı Veli tarafından 1272 yılında yapılmıştır. - Kesme taştan yapılmış Yılanlı Darüşşifası taç kapısında Türk Süsleme Sanatı nın sonsuzluk ve simetri ilkesi en iyi şekilde uygulanmıştır. Bitkisel ve geometrik içerikli motiflerle bezenmiştir.

8 Konaklar Kastamonu'nun coğrafi yapısındaki değişik etmenlerden dolayı sivil mimarlık öğeleri de, içinde bulundukları yörenin beşeri coğrafyasına uygun olarak yapım tekniği ve tasarımlarında oldukça zengin bir çeşitlilik sunmaktadırlar.özellikle kent merkezinde yer alan konakların en önemli özellikleri arasında ilk başta gelen unsur, her bir yapının ön cephelerinde farklı mimari tasarım ve estetik anlayışın hayata geçirilmiş olmasıdır. Yani bu belirli bir "Kastamonu Konağı" denilebilecek bir olgunun ortaya çıkması değil 400 adet farklı mimari tipolojinin varlığı anlamına gelmektedir. Kastamonu konaklarındaki bir diğer önemli farklılık ise üç katlı konakların birinci katı, diğer kentlerin aksine sağır değil, birebir hayata açılan ve günlük yaşamın başladığı ve hayat bulduğu kat olmasıdır. İkinci katlar aile yaşamının ortak alanı iken, üçüncü katlar ise evin konakların için ayrılmış özel mekanlar olarak tasarlanmışlardır. Sivil mimarlık yapılarındaki, komşunuzun güneşini, gölgesini ve manzarasını engellememek ile bulunduğu alanı en iyi şekilde değerlendirme düşüncesi, Kastamonu'daki konaklarda en iyi şekliyle görülmektedir. Doğa Turizmi Valla Kanyonu: Devrekani çayının Karadeniz'e yolculuğunda Küre Dağları içinde açmış olduğu bu doğa üstü fenomen, Pınarbaşı'nın 26 km. kuzeyindeki Muratbaşı Köyü yakınlarında Devrekani çayı ile Kanlıçay'ın buluştuğu yerde başlar. Kuzeyindeki Cide'ye doğru yaklaşık 10 km. uzanan kanyon, m. arasındaki yüksek kayalık uçurumlara sahiptir. Bu kayalıklarda Kartal, Şahin, Akbaba gibi yırtıcı kuşlar bulunur. Kanyonun içi profesyonel ya da yerel rehber ve uygun ekipman olmadan asla geçilemez. Ilgarini Mağarası: Pınarbaşı'nın 36 km. kuzeydoğusundaki Yamanlar Köyü yakınlarındadır.

9 Uzunluğu 858 metre, derinliği 250 metre olan mağaraya yaklaşık saatlik bir yürüyüş ile ulaşmak mümkündür. Ancak yoğun ormanlık alanda kaybolma tehlikesine karşı yerel rehber mutlaka alınmalıdır. Mağara içinde bir çok sarkıt ve dikitler bulunduğu gibi Geç Roma ve Bizans dönemlerine ait şapel, mezarlar ve sarınçlar da görülebilir. Ilıca Şelalesi: Pınarbaşı'na 12 km. uzaklıkta Ilıca Köyü içinde yer alan şelale, 15 metre yükseklikten aşağıya dökülmektedir. Suyun döküldüğü yerde oluşan doğal havuzun çevresi oldukça çeşitli bitki örtüsü ile de kaplıdır. Horma Kanyonu: İçinden Zarı Çayı geçen yaklaşık 4 km. olmasına rağmen yerel rehber kullanılmadan geçilmemesi gereken bir kanyondur. Suyu geçtiği alanlarda oluşan derin kazanlar ve kuyular, Horma Kanyonunu oldukça tehlikeli kılmaktadır Anıtlar - Müzeler Liva PaĢa Konağı-Kastamonu Etnografya Müzesi: Yıllarında Mir Liva Sadık Paşa tarafından haremlik ve selamlıklı olarak bodrum artı üç katlı olarak yaptırılmış, konak 1997 senesinde Etnografya müzesine dönüştürülmüştür. Müzenin girişinde zemin katta, Kastamonu ya ait eski görüntülerin bulunduğu fotoğraflar bulunmaktayken, kışlık kat olarak kullanılan orta katta Kastamonu el zanaatlarını yansıtan ahşap el oymacılığı eserleri, dokumacılık, semer ve koşum takımcılığı, baskıcılık, kunduracılık, urgancılık ve bakırcılık seksiyonları bulunmaktadır. Yazlık kat olarak kullanılan üst kat ise bir müze ev olarak düzenlenmiş, bir konağın içinde bulunan gelin odası, oturma odası, günlük odalar (kadınerkek), misafir odası, başoda olarak hazırlanmıştır. Kastamonu Valiliği Kent Tarihi Müzesi: Tarihi kentler Birliği 2002 Eylül ayında almış olduğu tavsiye kararı uyarınca 29 Ekim 2002 tarihinde Türkiye nin ilk kent tarihi müzesini Kastamonu Valiliği açmıştır. Kastamonu Valiliği tarafından oluşturulan ve kendi formatında bir öncü olan müze Hükümet Konağının hemen altında yer almaktadır. Kastamonu nun kentlileşme süreci içerisindeki gelişmelerini fotoğraf, grafik ve çeşitli objelerle ziyaretçilerine sunan müze içersinde 1904 yılına ait Anadolu nun ilk el yapımı konsol piyanosu Kastamonu sanayi nefise mektebinde 1907 yılında yapılan 40mt karelik halı gibi nadir eserlerde sergilenmektedir. Ġstiklal Yolu Projesi Kapsamında yapılan Halime ÇavuĢ Anıtı: Ilgaz Dağı ndan Kastamonu ya uzanan 40 Kilometrelik Havzamızın içinde, turizm projelerimizin temilini oluşturan, İnebolu dan Ankara ya uzanan Atatürk ve İstiklal Yolu nun da bir bölümü bulunmakta. Daha önce önemli bir parkur olarak hayata geçirdiğimiz İstiklal Yolu projesi kapsamında diktiğimiz Halime Çavuş Anıtı nın çevresindeki düzenleme daha da genişletilecek. Ayrıca yine buradaki protokol karşılama alanı da düzenlenecek. Hamamcı Kadı Salih Reis Heykeli: Proje kapsamında yine İnebolu da Hamamcı Kadı Salih

10 Reis in heykeli dikilmiştir. Biz, Türk Oacağı binasının duvarlarına asılacak olan siyah beyaz eski fotoğrafları incelerken 70 yaşını aşkın bir ihtiyarın bir top mermisini omuzlarına alıp taşıması bizi oldukça heyecanlandırdı. Ve o anda bu kişinin anısının ölümsüzleştirilmesi için anıtın dikilmesi karırını aldık ve fotoğrafltaki aslına uygun olarak heykeli yapıldı. Kastamonu ġehitler Anıtı: Proje kapsamsındaki diğer bir çalışma ise Kastamonu Şehitliği ve Şehitler Anıtı nda yapılan düzenlemeler olmuştur. Oradaki anıt elden geçmiş, anıtı kaplayan mermerlerin tümü değiştirilecrek yenilenmiştir. Bunun yanı sıra anıtın kaidesindeki Milli Mücadeleyi simgeleyen seramik rölyefler oldukça önemlidir. Belli bir olay örgüsünü takip eden bu rölyefler 7 bölümden oluşturulmuştur. Halime ÇavuĢ Heykeli: proje kapsamında en son çalışmamız ise kadı dağı mevkiindeki halime çavuş anıt heykeli nin yapımı olmuştur. Kastamonu için yine tarihsel öneme haiz bu kahramanımız, olayları birebir yaşamış ve savaş sonrasında da Mustafa Kemal Atatürk tarafından Ankara da ağırlanıp, Gazi unvanı ve İstiklal Madalyası ile taltif edilmiş bir şahsiyettir. Biz de bu tarihsel şahsiyeti ölümsüzlüğe taşımak için böyle bir anıt yapımı için kollarımızı sıvadık. KıĢla Parkı Atatürk Anıtı: İki bölümden oluşan Atatürk Anıtı, Kastamonu Valiliği 100. Yıl kutlama komitesi tarafından heykel bölümü heykeltıraş Metin Haseki, yerleşim projesi ise Mete Ünal a yaptırılmış ve 23 Ağustos 1982 yılında da açılışı yapılmıştır. Atatürk ve ġerife Bacı Heykeli: Kastamonu nun olduğu kadar Türk kadının da Milli Mücadele deki sonsuz cefakarlığını anlatan bir olay varsa o da Şehit Şerife Bacı nın trajik ama anıtsallaşmış hikayesidir. Milli Mücadele yıllarlında, özellikle İnebolu dan Ankara ya olan sevkiyatı yazıları ile gönümüze taşıyanlar, Kastamonu kadınının sonsuz cefakarlığını sık sık dile getirmişlerdir. Şerife Bacı vatanın istiklal yolunda şehit olan kahramanlarımızdan biri olarak Milli Mücadele deki Türk kadının sembollerinden biri olmuştur. Kastamonu Valiliği hem Şehit Şerife Bacı yı sonsuza taşımak ve Kastamonu Kadının Milli Mücadele deki katkısını anıtsallaştırmak, hem de Milli Mücadele den Cumhuriyete uzanan o destansı günleri anlatmak üzere Cumhuriyet Meydanı na bir anıt heykel grubu yapımına karar vermiştir. Prof. Dr. Tankut Öktem, Atatürk ve Şehit Şerife Bacı Anıtını 1985 yılında tamamlamış, anıt, aynı tarihte de meydandaki yerini almıştır. Arkeoloji Kastamonu nun, arkeolojik bazı kazı ve yüzey araştırmaları sonucunda Paleolitik dönemden günümüze kadar kesintisiz bir kronolojiye sahip olduğu görülür. Anadolu arkeolojisi içerisinde bölge üzerine pek araştırma olmaması nedeniyle Kastamonu üzerine bilgiler de özellikle erken dönemler için çok yetersizdir. Kısıtlı sayıdaki yüzey araştırması ve kazı çalışmasına bakarak elde edilen veriler ise bölge arkeolojisinin Anadolu tarihi açısından yine

11 de önemli olduğunu vurgular. Yapılan araştırmalar bölgenin Paleolitik dönemle birlikte neolitik, kalkolitik ve erken tunç dönemlerine kadar kesintisiz bir yerleşime sahne olduğunu gösterir. Bu çağların sonrasında, M.Ö. II. Bin Anadolu tarihi coğrafyasına bakıldığında Kastamonu ve çevresinde Pala ve Tummana adı verilen kavimlerin yerleşik olduğu görülür. Bu kavimlerin kullandığı dile Palaca adı verilirken, çivi yazısı formatındaki yazılarını içeren çok az sayıda kil tablete de Hitit arşivlerinde rastlanmıştır. Büyük ihtimalle Transkafkasya kökenli olan bu kavimler yakın akrabaları olan Hititler ve Luwiler ile aynı çağlarda Anadolu ya gelmiş ve bu bölgeye yerleştikleri düşünülmektedir. M.Ö lü yılların sonlarına doğru Hitit Devleti yıkılırken Anadolu, özellikle Balkanlar dan gelen Trak Kavimlerinin tarafından istila edilmişti. Bu Tak kabilelerinden olan ve özellikle Eskişehir Afyon dolaylarında hâkimiyeti bilinen Frigler Kastamonu bölgesinde de siyasal bir güç olmayı başarmışlardı. M.Ö. 7. Yy da Kimmer istilasına maruz kalan bölge, daha sonra Lydia kralı Alyettes in Kimmer tehlikesini ortadan kaldırması ile kral Kroissos döneminde ( M. Ö ), Lydia egemenliğine girmiştir. M.Ö. 546 yılından itibaren ise bölgede Pers hâkimiyeti başlar. Anadolu da başlayan Pers hakimiyeti ile Papahlagonia Phrygia satraplığına bağlanmıştır. Aynı yıllarda yani M.Ö. 6. yy da bölgenin kıyı kesimleri Ionia Bölgesi şehri olan Miletos tarafından kolonize edilmeye başlamıştır. M.Ö. 333 yılına gelindiğinde Büyük İskender yönetimi altına giren bölgede M.Ö. 298 yılında Ktistes Mitridates tarafından Ilgaz Dağları nda yer alan Kimiata kentinde Pontus Devleti kurulmuştur. M.Ö. I. Bin olarak anılan çağla birlikte Kastamonu Bölgesi Paphlagonia olarak adlandırılır. Bu bölgenin halkı açık olmamakla birlikte batıdan yani Balkanlar dan gelmiş bir Thrak boyunun uzantısı olduğu düşünülebilir. Antik tarihçilerden Ksenphon Paphlagonia bölgesinde Kotys adlı bir liderden söz eder ki, bu isime Thrakialılar arasında sık rastlanır. Ancak, Thrak göçlerinden etkilense bile bölge, halkının önemli bir bölümünün bu bölgede M.Ö. II. Binyılda yaşadığı bilinen Palaların devamının olması daha da mümkün görünmektedir. Roma çağlarına geldiğimizde ise MÖ 64 yılında Pompeiopolis-Taşköprü kentinin kurulması, buranın ilk önce bölge meclisinin birlik merkezi olması, daha sonra ise MS 150 lerle birlikte bölge başkenti olması ekonomik, sosyal ve kültürel alanda bölgeyi hem ilerletmiş hem de bilinir kılınmasını sağlamıştır. Mutfağımız Kastamonu kültürünün kökenleri ve geniş coğrafyasının sunduğu çeşitlilik zengin bir mutfak kültürü oluşturmuştur. Bu kültürü besleyen ana damarlar; iklim, coğrafya ve bunlara bağlı olarak da tanımsal faaliyetlerdir. Binlerce yıllık kültür birikiminde Kastamonu önemli bir

12 derinliğe sahip olmuştur. Bu derinlik tanımsal faaliyetlere bağlı olarak yemek çeşitliliği, beşeri koşullara da bağlı olarak bu yemeklerin isimlendirilmesinden, pişirme yöntemine, sofra araç gereçlerinden ahşap ve bakırdan sofra eşyası üretimine kadar yayılmıştır. Kastamonu mutfağı üzerine yapılan derleme ve tespit çalışmaları 1950'li yılların başına kadar gider. Bu tarihlerde Arkeolog Ahmet Gökoğlu'nun yaptığı çalışma sonucunda 812 çeşit yemek tespit edilmiş ancak tespit edilen bu türlerin tümünün yer aldığı bir yayın çıkarılamamıştır Gökoğlu, Türk Etnografya Dergisinde bu derlemesinden yalnızca Kastamonu Ekmekleri ve Kastamonu Çorbalan adını taşıyan iki makale yayınlamıştır Ahmet Gökoğlu'nun yanı sıra ihsan Ozanoğlu'da Kastamonu Elması, Kastamonu Yemekleri vb. konularda risale tarzındaki yayınlan kaleme almış ve bir arşivleme yapmıştır. Ahmet Gökoğlu 1967'de yayınladığı "Kastamonu Ekmekleri" adlı makalesinde Kastamonu'daki yemek çeşidinin yine o tarihlerde yapılan ve 36 ilden derlenen "Anadolu Yemekleri ve Türk Mutfağı" adlı kitaptaki yemek çeşidinden 280 adetten fazla olduğunu belirtmiştir: Bu rakamlar bile Kastamonu Mutfağının derinlere inen köklerine işaret etmektedir Genel anlamda ekmekler, çorbalar, et yemekleri, hamurlu yemekler, sebze yemekleri, tatlılar ve içecekler olarak ana başlıkları olarak ayrılan Kastamonu mutfak kültürü içinde neredeyse her ilçe de sahip olduğu bir meyve ya da başka ürünle de ön plana çıkar Neredeyse ilin geneline yayılmış Kastamonu Elması, Üryani Eriği, İnebolu Kestanesi, Taşköprü Sarımsağı, Araç Cevizi bunlara bir örnek olarak gösterilebilir. Türk Şekerciliğinin dönüm noktası olan ve halen bu sektörün en önemli markalarından biri olan Hacı Bekir isminin Kastamonu Araç ilçesinden çıkması ve halen bu sektörde en çok hizmet verenlerin Araçlılardan olması, bunun yanında yine bir sembol haline gelen Çekme Helva yapımcılığı Kastamonu Mutfağının spesifik bir başka alanını oluşturur. Kastamonu'da orman varlığının fazlalığı mutfak ve sofra kültürüne de yansımıştır. Kullanılan eşyaların arasında ahşaptan yapılmış saklama (tıkır, çalmaç, yayık, sepet), pişirme (yaslağaç, bisleğeç, oklağaç), tabak, çanak ve sini altlığı gibi araç gereçler oldukça yoğundur Ayrıca Tunç Çağlan'dan bu yana işletildiği bilinen Küre Ocaklarından çıkarılan bakır da Kastamonu mutfağına yansıyan önemli bir maddedir. Bakırdan yapılan, işlevsel olduğu kadar estetik anlamda da sofraları süsleyen eşyalar arasında sahan, leğenler, siniler, sürahiler, mataralar, çatal kaşık gibi örnekler sayılabilir. UlaĢım Ulaşımda iki ana merkez olarak İstanbul ve Ankara sayılabilir. İstanbul dan doğuya doğru yola çıkıldığında 530 Km. sonra varacağınız yolculuğunuzda, Ankara üzerinden gelindiğinde bu mesafe 240 Km. olacaktır. Her iki yönden de yola çıkılıp, özellikle Kastamonu il sınırlarına

13 girdiğiniz andan itibaren seyahatinizi oldukça fantastik kılacak yeşil bir denizin ve imkansız gibi görünen dorukların içinde rahat bir yolculuk sizi bekliyor. Yeşilin mavi ile kucaklaştığı Karadeniz sahili boyunca diğer illere ulaşabilmek mümkündür. Kastamonu kara yolları ile tüm ilçelerimize ve diğer illere rahatlıkla ulaşım mümkündür. Birçok ille karşılıklı otobüs seferleri mevcuttur. Ekonomik Alt Yapı SANAYĠ: A- KASTAMONU - ORGANĠZE SANAYĠ: Kastamonu Organize Sanayi Bölgesi İnebolu yolu 18. Km'sinde gelindağı mevkiinde Halife ve Aksinir Köy hudutları dahilinde 100 hektar alanda kurulmuştur tarih ve 5084 sayılı yatırımların ve istihdamın teşviki ile bazı kanunlarda değişiklik yapılması hakkında kanunun geçici 1 maddesi ve tarih ve sayılı resmi gazetede yayınlanan " Organize Sanayi Bölgelerinde yer alan parsellerin gerçek veya tüzel kişilere bedelsiz tahsisine ilişkin yönetmelik" gereğince bölgemizde boş bulunan parsellerin tamamı tahsis edilmiştir. Organize Sanayi Bölgemizin altyapı inşaatı bitirilmiştir. Temeli atılan Gülcan Orman Ürünleri Sanayi ve Ticaret A.Ş. yaklaşık 100 dönüm alan tahsis edilmiş, mobilya imalatı için 1500 kişilik istihdam sağlanacaktır. Ayrıca Müteşebbislerle ilgili diğer çalışmalarda ise; Daypa Gıda ve İhtiyaç Mad. Unlu Mam. İmal ve Paz. Koli. Şti.' nin dondurma deposu faaliyettedir.bülbüloğlu Gıda Sanayi Adi Ortaklığı inşaatı çatı seviyesindedir.alpen Alüminyum PVC Doğrama, Mobilya, Isı Yalıtımlı Cam, Turizm ve İnşaat LTD.ŞTİ.1800 m² alanda geçici olarak imalat yapabilir seviyeye gelmiştir.bürüt 400 dönüm alan tahsis edilen Kastamonu Entegre Ağaç Sanayi ve Ticaret A.Ş. nin kapalı alan olarak kaplayacağı alan m² olup, m² si tamamlanmış ve inşaatı hızlı bir şekilde devam etmektedir.ayrıca Ayhan KÖMEÇ (Çelik Kontrüksiyon) inşaata başlamış olup, kazı yapılmıştır. Diğer Müteşebbislerin proje çalışmaları devam etmektedir. Organize Sanayinde toplam 35 adet sanayi parseli olup, 34 adet Sanayi tesisi kurulacaktır. B- TAġKÖPRÜ ORGANĠZE SANAYĠ BÖLGESĠ: Taşköprü Organize Sanayi Bölgesi için yer seçimi tarihinde yer seçimi komisyonu tarafından yapılmış olup, belirlenen alan 70 hektardır. Taşköprü Organize Sanayi Bölgesinin 2006 yılı yatırım programına alınması için Bakanlığa teklifte bulunulmuş, Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca yer seçim komisyonu oluşturularak bu komisyonca seçilen alan Organize Sanayi Bölgesi alanı olarak önerilmiş (70 hektarlık alan) ve çalışmaları tamamlanmıştır. Yer seçimi komisyonu tarafından incelenen alanın Kadastro ve Tapulaması mevcut olmadığından Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca; OSB çalışmalarına devam edilebilmesi için Kadastro çalışmaları tamamlanmış olup, Tapu tescilleri devam etmektedir.sanayi ve Ticaret

14 Bakanlığının gün ve 6267 sayılı yazılarına istinaden de mevcut alanın jeolojik etüt raporunun hazırlanması istenmiş ve gözlemsel jeolojik etüdü yapılarak Sanayi ve Ticaret Bakanlığına gönderilmiştir.sanayi ve Ticaret Bakanlığının tarih ve sayılı yazılarına istinaden; yatırım proğramı teklifinde değerlendirmeye alınmak üzere '' OSB Bilgilendirme Raporu'' hazırlanarak Sanayi ve Ticaret Bakanlığına teslim edilmiştir. C- TOSYA ORGANĠZE SANAYĠ BÖLGESĠ : Tosya Organize Sanayi Bölgesi alanı olarak Tosya-Samsun-Karayolu 13 Km. Akseki Yazısı Mevkiinde 200 hektar alan Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca yer tespiti yapılmıştır. Bu alana ait 1/ ölçekli hali hazır haritası yaptırılmıştır. Ancak, Organize Sanayi Bölgesi Tosya Müteşebbis Heyetinin 2005 yılında almış olduğu karar ile mevcut alanın haklarının saklı kalmak üzere, özellikle hazine arazisi olan yerlerden yeni bir OSB alanı arama çalışmalarına başlanılmış olup, yapılan çalışmalar neticesinde Kurtbeli Mevkii Tayyare Meydanında bulunan büyük bir kısmı hazine arazisi olan 63 hektar alanın OSB alanı olarak tespit edilmesi kararlaştırılmış, Sanayi ve Ticaret Bakanlığına yer seçimi için müracaat edilmiştir. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından yeni alan üzerinde yapılan çalışmalar neticesinde, Sanayi ve Ticaret Bakanlığının belirlemiş olduğu Kurumlardan (DSİ Genel Müdürlüğü, Orman Genel Müdürlüğü, Maden İşleri Genel Müdürlüğü ve Tarım İl Müdürlüğü) alınan görüşlerde yeni alanın OSB alanı olarak kullanılmasının uygun olacağı görüşlerinin alındığı bildirilmiş ve Müteşebbis Teşekkül Heyeti tarafından eski alandan vazgeçildiğine dair kararın Sanayi ve Ticaret Bakanlığına gönderilmesi halinde Yer Seçimi çalışmalarına devam edileceği bildirilmiştir. Bunun üzerine Tosya Organize Sanayi Bölgesi Müteşebbis Heyetinin tarihinde yapılan toplantısında, 200 hektarlık eski alandan vazgeçildiği ve yeni alan için yer seçimi yapılması doğrultusunda karar alınmış ve alınan bu karar Sanayi ve Ticaret Bakanlığına gönderilmiştir. Yeni belirlenen OSB alanı için yer seçim komisyonunca tarihinde mevcut alan üzerinde gerekli çalışmalar yapılarak yer seçim raporu düzenlenmiştir. Sanayi ve Ticaret Bakanlığının tarih ve 9802 sayılı yazılarına istinaden, yeni seçilen alana ait gözlemsel etüd raporu hazırlama çalışmaları devam etmektedir.tapu Sicil Müdürlüğünce onaylı mülkiyet listelerinin çıkartılması, Kadastro Müdürlüğünce onaylı 1/5000 ölçekli kadastral pafta ile birlikte istenilen evrak ve belgeler Sanayi ve Ticaret Bakanlığına gönderilecektir. D-SEYDĠLER ÖZEL ORGANĠZE SANAYĠ : Seydiler Özel Organize Sanayi İnebolu-Kastamonu yolu üzerinde Kocakırı mevkiinde toplam m²'lik alan üzerinde kurulmuştur.1998 yılında Seydiler Belediye Başkanlığının kendi imkânlarıyla altyapı projeleri ve şahıs arazilerinin kamulaştırma işlemleri tamamlanmıştır.47 parsel arsanın yatırımcı firmalara tahsisi sağlanmış, 10 yatırımcı firma yatırımlarına başlamıştır.şuanda 3 tane fabrika deneme üretimine başlamış olup, 9 tane fabrika inşaatı da farklı aşamalarda devam etmektedir. Seydiler Özel Organize Sanayi tam olarak faaliyete geçtiğinde kişiye istihdam sağlanacaktır. E SAYILI TEġVĠK YASASI KAPSAMINDAKĠ YATIRIMLAR:

15 İlimizde yatırım yapmak amacıyla 9 adet taşınmaz mal 5084 sayılı kanuna göre yatırımcılara tahsis edilmiştir. Bu taşınmazların toplam değeri ,45 YTL'dir. Bu yatırımların öngördüğü istihdam sayısı ise 768 kişidir. Yatırımlar; Gemi yapımı tersanesi, Çelik ve Ahşap Deniz Araçları Tersanesi Tesisleri, Özel Hastane ve Yardımcı Hizmet Binası, Beton ve Hazır Beton Elemanları Tesisleri konularından oluşmaktadır.bu yatırımların bedelsiz devir işlemleri tamamlanmıştır. Cide Gemiyat Sanayi ve Ticaret A.Ş ile Yapı Kur. Mim. Müh. İnş.Ür.Makine İml.İth.İh.San.Tic.Şirketleri üretime başlamış, diğerleride yatırım amaçlı faaliyetlerine başlamıştır. Ayrıca; Cide İlçesinde ART İnş. Taah.San. ve Tic. A.Ş'ne 9.928,17 m²'lik alan ile ,12 m²'lik alan üzerinde deniz ulaşım nakil araçları üretimi ve yatırım imalatı yapmak amacıyla Maliye Bakanlığından bedelsiz kullanma izni talebinde bulunulmuştur. KASTAMONU SFC AĞAÇ SANAYĠ : SFC Firmasının Dortek kapı sanayi 1.kısım 2004 yılında işletmeye alınmış ve 360 kişi istihdam edilmiştir. 2.kısım tesislerinin inşaatı bitmiştir. Kingdoor monoblok kapı üretimine 2006 yılında başlanmıştır. Parke, dış cephe kaplaması ve monoblok pencere deneme üretimine başlanmıştır. Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığına ait işlemler; Akaryakıt dağıtım şirketlerince akaryakıt ürünlerine uygulanan fiyat düzenlemeleri aylık olarak İlçe Kaymakamlıkları, bütün Kamu Kurum ve Kuruluşları ile özel ve tüzel kişiliklere talepleri halinde bildirimde bulunulmuştur. Bakanlığa bağlı Maden İşleri Genel Müdürlüğünce ihaleye çıkarılan,ruhsatları iptal edilen maden sahaları ile ilgili yazışmalar yapılmıştır. Ulaştırma Bakanlığına ait İşlemler; 4925 Sayılı Karayolu Taşıma Kanunu ve bu Kanuna istinaden hazırlanan Karayolu Taşıma Yönetmeliğinin 2. maddesine istinaden hazırlanan Kastamonu Valiliği Karayolu Taşıma Yönergesi" kapsamında İlimiz sınırları içerisinde ve 100 km. ye kadar olan mesafelerde yolcu taşımacılığı yapmak isteyenlerin talepleri incelenmiş, uygun bulunanlara (Y) türü taşımacılık belgesi düzenlenmiştir. Valilik Makamı tarafından verilen diğer görevler ifa edilmiştir. İl Müdürlüğümüze 2005 yılı sonu itibariyle 6028 adet evrak girişi ve 1645 evrak çıkışı yapılmış, ayrıca çeşitli konularda 422 adet Valilik ve Müdürlük oluru alınmıştır. TĠCARET ĠÇ TĠCARET a) Ġl Hudutları Ġçindeki Ġç Piyasa Faaliyetleri:

16 Kastamonu İlinin ticaret hayatı genel olarak il merkezinde toplanmaktadır. Tosya, Taşköprü, İnebolu ilçelerinde de ticaret hayatı bir nebze gelişmiştir. Kastamonu ilinde ticari yoğunluk, giyim, tuhafiye, dayanıklı tüketim maddelerinin yanı sıra tarıma dayalı olarak, kendir elyafından mamul ip, sicim, urgan ile sarımsak, yün ve tiftik sayılabilir. İl Merkezi dışında Tosya ilçesinde yine tarıma dayalı pirinç, elma, kıl ipliği ve telacılık, inşaat tuğlası ile linyit kömürü, küre ilçesinde kireç imali, bakırlı prit cevheri, Azdavay ilçesinde taşkömürü, Abana ilçesinde elektrik motoru ve çeşitleri, yine il merkezinde tekstil, Araç ilçesinde tekstil, İnebolu da ambalaj sandığı, Cide ilçesinde kereste ve mobilya mamulleri ile Taşköprü ilçesinde sigara kağıdı ve jüt ipliği önemli ticaret mallarındandır. b) Diğer Ġllerle Ġlgili Mübadeleler: İlimizden diğer illere gönderilen mamuller, başta kereste, doğrama, yonga-levha, ağaç parke, sarımsak, pirinç, canlı hayvan ve hayvansal ürünler (et, süt ve süt mamulleri, deri), kıl ipliği, tela, kendir elyafı, ip, sicim, urgan, bakırlı prit, sigara kağıdı ve çeşitleri, jüt ipliği, inşaat tuğlası, kristal şeker, küspe, zincir, elektrik motoru, konfeksiyon başlıcalarındandır. Tarım Kastamonu ili arazilerinin % 59 unun ormanlık ve fundalık olması, kışların uzun ve sert geçmesi, arazi yapısının engebeli olması, birinci sınıf tarım arazisinin az olması, sulama imkânlarının yetersizliği bitkisel üretimde çeşitliliği azaltmaktadır. Tarım arazilerinin darlığı tarla bitkileri üretimini kısıtlamakta, ilkbahar geç donları meyveciliğin ekonomik olmasını zorlaştırmaktadır. İlimizin bazı yöreleri hava şartları itibarıyla meyvecilik için oldukça müsait bir iklime sahiptir. Ancak; tarımsal girdi fiyatlarının yüksekliği ve uygun pazar bulunamaması sebepleri ile meyvecilik istenilen düzeyde gelişememiştir. Buna karşılık hayvansal üretim daha yoğun olarak yapılmakta ve daha iyi karlılık getirmektedir. Kesme Çiçek İlimiz süs bitkileri ve kesme çiçek yetiştiriciliği açısından diğer illere göre daha avantajlıdır. Bunun nedeni Akdeniz ve Ege bölgelerinde yaz aylarının sıcak ve kurak gitmesi ve aynı zamanda yaz aylarında yüksek sıcaklıktan dolayı çiçeklerin kalitesinin düşmesi sorununun ilimizde görülmemesidir. İlimizde gece ve gündüz sıcaklık farkının fazla olması süs bitkileri ve kesme çiçek üretimini olumlu yönde etkilemektedir. En çok üretilen kesme çiçek glayöldür. Yem Bitkileri İlimizde 2007 yılı istatistiklerine göre toplam ha alanda yem bitkileri üretimi gerçekleştirilmiş olup, 2008 yılında yem bitkileri desteklemesi kapsamında ha alanda yem bitkileri üretimi gerçekleştirilmiştir. Bu üretimin % 84 ünü tek yıllık, % 3 ünü çok yıllık yem bitkileri oluşturmaktadır. Silajlık mısır ekiliş oranı ise % 12 dir. Sarımsak EkiliĢ ve Üretimi İlimizin açısından sarımsak önemli bir ürün olup ülkemiz üretiminin yaklaşık dörtte biri Kastamonu da gerçekleştirilmektedir. Ayrıca topraklarımızda bulunan selenyum minerali sayesinde Kastamonu sarımsağının tat ve kalitesi diğer ürünlerden daha iyi olmaktadır. 10 yıllık dönem içersinde sarımsak ekiliş ve üretiminde dalgalanmalar olsa da yükselen bir eğilim görülmektedir. Sarımsak ekim alanlarında görülen sarımsak sak nematodu üretimi tehdit etmektedir. Üreticilerimiz karlı olduğu için her yıl veya en fazla bir yıl ara ile üretim

17 yapmaktadırlar. Ancak bu zararlı 4 yıllık bir münavebe ile etkisiz hale getirilebilmektedir. Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programı (KKDYP) Tarım ve Köyişleri Bakanlığı tarafından, Kırsal kalkınma plan ve programları ile Ulusal Tarım Stratejisi çerçevesinde, tarım üreticilerine kırsal alanlarda bireysel ve/veya bir arada yapacakları öz sermayeye dayalı projeli yatırımları için belirlenen iller dâhilinde kırsal alanda ekonomik ve sosyal gelişmeyi sağlamak için kırsal kalkınma programları uygulamaya konulmuştur. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı adına Teşkilatlanma ve Destekleme Genel Müdürlüğü vasıtasıyla Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programı 2006 yılında uygulanmaya başlanmıştır. Program kapsamında, I, II, III ve IV. Etap yatırım başvuruları alınmış, değerlendirilmiş ve hibe desteği kapsamında uygun görülen yatırımlara ait uygulamalar devam etmektedir. Tarımsal Desteklemeler 2008 yılında tarımsal desteklemeler kapsamında Doğrudan Gelir Desteği (DGD) ile buzağı ve gebe düve desteği kaldırılmış olup, mazot ve kimyevi gübre, yem bitkileri, süt, alabalık, anaç sığır desteklemeleri ile diğer bazı desteklemeler devam etmektedir yılında başlayan tarımsal desteklemelerde 2008 yılına kadar hızlı bir artış görülmüş ve 2007 yılı sonuna kadar tüm tarımsal desteklemelere toplam YTL tutarında hakediş ödemesi yapılmıştır yılında ise bazı desteklemelerin başvurularının 2009 Ocak ayına kadar uzatılması nedeniyle icmalleri henüz hazırlanmamıştır. Desteklemeler içerisinde Doğrudan Gelir Desteği (DGD) önemli bir paya sahiptir. Ancak son yıllarda ürüne ve üretime yönelik desteklerin arttırılıp DGD desteğinin önce azaltılması ve 2008 yılında kaldırılması ile DGD nin desteklemedeki payı azalmıştır ve 2008 yıllarında ilimizde en önemli tarımsal destekleme yem bitkileri üretiminin desteklemesidir. Sanayii Kastamonu Organize Sanayi Bölgesi Kastamonu Organize Sanayi Bölgesi Kastamonu-İnebolu yolu 18. Kilometrede Gelindağı mevkiinde Halife ve Aksinir köy hudutları dâhilinde 126,99 Hektar alanda kurulmuştur yılından itibaren çalışmalar yapılmakta olup, altyapı inşaatına tarihinde başlanılmıştır tarih ve 5084 sayılı Yatırımların ve İstihdamın Teşviki ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun un geçici 1.maddesi ve tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayınlanan Organize Sanayi Bölgelerinde Yer Alan Parsellerin Gerçek ve Tüzel Kişilere Bedelsiz Tahsisine İlişkin Yönetmelik gereğince bölgemizde boş bulunan parsellerin tamamı tahsis edilmiştir. Ancak, tarih ve 198 sayılı Müteşebbis Heyet Kararı ile 14 adet müteşebbisin arsa tahsisleri iptal edilmiştir. Tahsisi yapılan parseller üzerinde ihtiyaç maddeleri ve gıda sektöründe 2, mobilya sektöründe 1, alüminyum doğrama alanında 1, çelik konstrüksüyon alanında 1, yonga levha ve MDF sektöründe 1 olmak üzere toplam 6 yatırımcı yatırım faaliyetlerine başlamış olup, bunlardan 3 adedi yatırımını tamamlamış, 1 adedi faaliyete geçmiş, 2 adedinin ise yatırımı devam etmektedir. Ayrıca; 5084 sayılı Teşvik Yasasında süre uzatımı yapılacağından, söz konusu müteşebbislerin teşviklerden yararlanmaları için en kısa zamanda imalata geçmeleri gerekmektedir. Kastamonu OSB; Enerji Piyasası Düzenleme Kurumundan tarihinde 49 yıllık süreyle OSB de elektrik dağıtım faaliyeti göstermek üzere OSB Dağıtım Lisansı almıştır.

18 tarihinde BEDAŞ ile elektrik anlaşması imzalanmış olup, sanayicilere düşük fiyatla elektrik verilmektedir. Kastamonu OSB de Mayıs 2008 den itibaren Doğalgaz kullanımına başlanmıştır. TaĢköprü Organize Sanayi Bölgesi Taşköprü Organize sanayi Bölgesi için yer seçimi tarihinde yer seçimi komisyonunu tarafından yapılmış olup, belirlenen alanın Taşköprü Organize Sanayi Bölgesi alanı olarak kesinleştiği Sanayi ve Ticaret Bakanlığının tarih ve sayılı yazıları ile bildirilmiştir. Sanayi ve Ticaret Bakanlığının tarih ve sayılı yazılarına istinaden dönemi yatırım programının hazırlanmasına esas olmak üzere DPT Müsteşarlığına sunulmak üzere Taşköprü Organize Sanayi Bölgesi Bilgilendirme Raporu hazırlanmış ve Bakanlığa gönderilmiştir. Bakanlığın talebi üzerine Gözlemsel Jeolojik Rapor hazırlanarak Bakanlığa sunulmuştur. Yer seçimi komisyonu tarafından incelenen alanın Kadastro ve Tapulaması mevcut olmadığından, İl Özel İdaresi ile Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü arasında yapılan protokol doğrultusunda kadastro işlemleri tamamlanmıştır. Kastamonu Özel İdaresi, Taşköprü Belediye Başkanlığı ve Taşköprü Ticaret ve Sanayi Odası temsilcilerinden Müteşebbis Heyet oluşturulmuş ve hazırlanan kuruluş protokolü onay için Sanayi ve Ticaret Bakanlığına sunulmuştur. Tosya Organize Sanayi Bölgesi Tosya OSB alanı olarak Kurtbeli mevkii Tayyare Meydanında bulanan büyük bir kısmı Hazine arazisi olan 63 Hektarlık alan OSB yer seçim komisyonunca tarihinde gerekli çalışmalar yapılarak uygun görüldüğüne dair yer seçim raporu düzenlenmiştir. Sanayi ve Ticaret Bakanlığının tarih ve 9802 sayılı yazılarına istinaden bu seçilen alana ait gözlemsel jeolojik etüt raporu, Tapu Sicil Müdürlüğünce onaylı mülkiyet listelerinin çıkartılması ve Kadastro Müdürlüğünce onaylı 1/5000 ölçekli Kadastral pafta ile birlikte istenilen evrak ve belgeler Sanayi ve Ticaret Bakanlığına gönderilmiş, gözlemsel jeolojik etüt raporu Bakanlık tarafından onaylanmıştır. Tosya Organize Sanayi Bölgesi alanı olarak belirlenen yerin Belediye sınırları içinde bulunması nedeniyle, Müteşebbis Heyetin almış olduğu karar gereği Tosya Belediyesi de Müteşebbis heyete dâhil edilerek yeni Müteşebbis Heyet oluşturulmuştur. Tosya OSB alanı olarak belirlenen alanın onaylanması için Sanayi ve Ticaret Bakanlığına müracaatta bulunulmuştur. Seydiler Sanayi Bölgesi Seydiler İlçesinde Belediye tarafından 1998 yılında İnebolu yolu üzeri Kocakırı mevkiinde hektar alan üzerinde Sanayi Bölgesi oluşturmak üzere alt yapı çalışmaları ile kamulaştırma işlemleri yapılarak tamamlanmıştır. Bu alanda bulunan 47 parselden oluşan arsaların yatırımcı firmalara tahsisi sağlanmış, 10 yatırımcı firma yatırımlarına başlamış olup, üç fabrika ise üretime geçmiştir. 9 fabrikaya ait inşaat ise farklı aşamalarda olup, devam etmektedir.

19 Eğitim TEġKĠLAT YAPISI İlimizde Milli Eğitim Müdürlüğü, Merkez İlçe hariç her ilçede İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü bulunur. İl Milli Eğitim Müdürlüğü aynı zamanda merkez ilçe Milli Eğitim hizmetlerini de yürütür. İl ve İlçe Milli Eğitim Müdürlükleri hizmetin özelliklerine göre şubeler ve bürolar ile sürekli kurul ve komisyonlardan meydana gelir. İlimiz Milli Eğitim Müdürlüğünde, 1 Müdür, 3 Asil ve 1 i Vekil olmak üzere toplam 4 Müdür Yardımcısı, 1 Asil ve 2 si Vekil olmak üzere 3 Şube Müdürü, 1 Sivil Savunma uzmanı, 1 uzman, 1 Tesis Müdürü, 13 Şef, 3 Tekniker, 8 Teknisyen, 3 Bilgisayar İşletmeni, 21 Veri Hazırlama ve Kontrol İşletmeni, 12 Memur, 11 Şoför ve 14 Hizmetli, 657-4/C Maddesine göre 10 geçici personel ile hizmetler sürdürülmektedir RAKAMLARLA ĠLĠMĠZĠN EĞĠTĠM DURUMU KASTAMONU DA OKUL VE KURUM SAYILARI OKUL ÖNCESĠ (4 ÖZEL) 12 ĠLKÖĞRETĠM (2 ÖZEL) 308 ORTAÖĞRETĠM 62 GENEL LĠSELER 27 MESLEK LĠSELERĠ 35 BAĞLI KURULUġLAR 70 HALK EĞĠTĠM MERKEZĠ 20 MESLEKĠ EĞT.MERKEZĠ 6 BĠLĠM SAN.MERKEZĠ 1 REHBERLĠK VE ARAġ.MERKEZĠ ÖĞRETMENEVĠ 20 ĠLÇE MÜDÜRLÜKLERĠ 20 SPOR VE ĠZCĠLĠK OKULU 1 TURĠZM EĞĠTĠM MERKEZĠ ÖZEL ÖĞRETĠM KURUMLARI GENEL TOPLAM 488 OKUL ÖNCESĠ Okul öncesi eğitiminde 8 i Devlet, 4 ü Özel olmak üzere 12 bağımsız, 89 u İlköğretim okulu, 7 si Yatılı İlköğretim Bölge Okulu 4 ü Kız Meslek Lisesi, 2 si Halk Eğitimi Merkezi-Akşam Sanat Okulu ve 1 i özel ilköğretim okulu bünyesinde toplam 115 anasınıfında 2930 öğrenci eğitim-öğretim görmektedir. GENEL BĠLGĠLER KURUM SAYISI 12

20 RESMĠ 8 ÖZEL 4 ÖĞRENCĠ SAYISI 2930 ERKEK ÖĞRENCĠ 1515 KIZ ÖĞRENCĠ 1415 DERSLĠK SAYISI 171 DERSLĠK BAġINA DÜġEN ÖĞRENCĠ SAYISI 17 ÖĞRETMEN SAYISI 114 ÖĞRETMEN BAġINA DÜġEN ÖĞRENCĠ SAYISI 26 OKULLAġMA ORANI % 33 ERKEK ÖĞRENCĠ % 32 KIZ ÖĞRENCĠ % 33 İlimizde Okul Öncesi Eğitimi yaygınlaştırmak, çocuklarımızın okula devamını sağlamak açısından hepimize ortak görev ve sorumluluk düşmektedir. %33 olan okullaşma oranını 2013 yılına kadar %50 nin üzerine yükseltmeliyiz. VIII. Beş Yıllık Kalkınma Planı sonunda okullaşma oranı hedefi %25 olarak belirlenmiş, Ülke genelinde gerçekleşen oranın %16.1 olduğu gerçeği göz önünde bulundurulduğunda İlimizdeki tablo hiç de küçümsenmemelidir. Her İlçeye bir Anaokulu, her İlköğretim Okuluna bir Anasınıfı kazandırmak için gereken gayret ve çabayı göstermeliyiz. Bunun ilgili olarak ilimizde kapalı olup da eğitim yapılacak durumda bulunan ilköğretim okullarımızın anasınıfına dönüştürülmesi için çalışmalarımız devam etmektedir. Okul öncesi öğretmen ihtiyacı Bakanlıkça İlimize tahsis edilen kadrosuz usta öğretici kadrolarına görevlendirme yapılmak suretiyle karşılanmaktadır. Eğitim Fakülteleri ve Çocuk Gelişimi Bölümü mezunu olanlardan başlanarak önlisans mezunları puan sırasına göre geçen yıllarda görev alanlara öncelik vermek kaydıyla görevlendirilmeleri yapılmaktadır ĠLKÖĞRETĠM İlimizdeki 306 resmi ve 2 özel İlköğretim okulunda toplam öğrenci eğitim öğretim görmektedir. Bunlardan 182 si birleştirilmiş sınıflı ilköğretim, 104 ü normal ilköğretim, 20 si Yatılı İlköğretim Bölge Okulu olarak hizmet vermektedir. İlimiz genelinde 20 YİBO olmak üzere toplam 308 İlköğretim okulunda toplam öğrenci öğrenim görmektedir. 3 ü merkez, 1 Tosya,1 Taşköprü olmak üzere 5 okulumuzda 2 li öğretim yapılmakta diğer okullarımızda normal eğitim yapılmaktadır. Derslik başına düşen öğrenci sayısı 23, öğretmen başına düşen öğrenci sayısı 19 dir. Ancak Merkez ilçeye bağlı Kuzeykent Mahallesinin 2008 nüfus sayımına göre nüfusunun hızlı bir şekilde artmasından dolayı burada bulunan iki okulumuz yetersiz kalmış çok acil olarak bu bölgeye ilköğretim okulu yapımı hızlandırılmış ve programa alınmıştır. Birleştirilmişli sınıflı ilköğretim okullarımızda ise 2768 öğrenci eğitim görmektedir. Açık İlköğretimde aktif 1451 kayıtlı öğrencimiz bulunmaktadır. Eğitim ve Öğretim hizmetlerinde, Türk Milli Eğitiminin Genel Amaçları ve Temel İlkeleri doğrultusunda; öğrencilerimizi, Atatürk İlke ve İnkılaplarına, Anayasa da ifadesini bulan