BOLU BELEDİYE BAŞKANLIĞI STRATEJİK PLAN DÖNEMİ. [ ] Stratejik Plan

Transkript

1 BOLU BELEDİYE BAŞKANLIĞI STRATEJİK PLAN DÖNEMİ [ ] Stratejik Plan

2 Bolu Belediye Başkanlığı Dönemi Stratejik Planı

3

4 İÇİNDEKİLER SUNUŞ... 1 MİSYON BİLDİRİMİ... 3 VİZYON BİLDİRİMİ... 4 TEMEL DEĞERLER... 5 I. BOLU HAKKINDA GENEL BİLGİLER... 7 I.1 COĞRAFYA VE İKLİM... 7 I.2 TARİH... 8 I.3 DEMOGRAFİ... 9 II. EKONOMİK VE SOSYAL YAPI II.1 EKONOMİ II.1.1. Genel Yapı II.1.2. Tarım, Orman ve Hayvancılık II.1.3. Sanayi ve Ticaret II.1.4. Kültür ve Turizm II.2. İSTİHDAM VE YOKSULLUK II.3. EĞİTİM II.3.1. İlk ve Ortaöğretim II.3.2. Yükseköğretim II.4. SAĞLİK II.5. GÜVENLİK III. BOLU BELEDİYE BAŞKANLIĞI STRATEJİK PLAN HAZIRLAMA SÜRECİ III.1. ONAY VE GÖREVLENDİRME III.2 YASAL MEVZUAT, ÇALIŞMA SÜRECİ VE EKİBİ IV. DURUM ANALİZİ IV.1. KURUMSAL YAPILANMA, YETKİ, GÖREV VE SORUMLULUKLAR IV.1.1. Organizasyon Yapısı IV.1.2. Yasal Görev, Yetki ve Sorumluluklar IV.1.3. İnsan Kaynakları Analizi IV.1.4. Bolu Belediyesi nin Mali Yapısı IV.2. PAYDAŞ ANALİZİ IV.3 GÜÇLÜ YÖNLER ZAYIF YÖNLER FIRSATLAR TEHDİTLER ANALİZİ (GZFT). 81 IV.3.1 Güçlü Yönlerimiz IV.3.2 Zayıf Yönlerimiz: IV.3.3 Fırsatlar : IV.3.4 Tehditler : V. AMAÇ VE HEDEFLER AMAÇ 1: HER YÖNDEN AFETLERE HAZIRLIKLI, KENTSEL ALTYAPISINI GÜÇLENDİREREK SÜRDÜRÜLEBİLİR KENTLEŞMEYİ SAĞLAYAN VE KONFORLU BİR KENT YAŞAM ALANI OLUŞTURMUŞ BOLU İLİ AMAÇ 2: İNSAN ODAKLI BELEDİYECİLİK ANLAYIŞI İÇİNDE GÜVENLİ, HUZURLU BİR BARIŞ KENTİ OLUŞTURULMASI AMAÇ 3: BÜTÜNCÜL SOSYAL YARDIM VE SOSYAL HİZMET UYGULAMALARI İLE TOPLUMSAL REFAHIN ARTTIRILMASI VE SOSYAL DAYANIŞMANIN GÜÇLENDİRİLMESİ AMAÇ 4: KATILIMCILIĞIN VE HEMŞEHRİLİK HUKUKUNUN GELİŞTİRİLMESİ, BELEDİYE FAALİYETLERİNİN TANITILMASI VE KÜLTÜREL HAYATIN ZENGİNLEŞTİRİLMESİ SURETİYLE MARKA KENT OLUŞTURULMASI... 95

5 AMAÇ 5: BOLU BELEDİYESİNDE BELİRLENEN MİSYONU YERİNE GETİREBİLMEK VE VİZYONA ULAŞABİLMEK İÇİN DANIŞMA VE DESTEK HİZMETLERİNİN EN OPTİMUM SEVİYEDE YÜRÜTÜLMESİ AMAÇ 6: DOĞAYA SAYGILI, SAĞLIKLI VE YAŞANABİLİR BİR ÇEVRENİN OLUŞTURULMASI VE SÜRDÜRÜLMESİ AMAÇ 7: BOLU'YU YAŞAYANLARA EKONOMİK, GÜVENLİ VE KONFORLU ULAŞIM HİZMETİ SUNMAK VI. STRATEJİK PLANIN MALİYET YAPISI VII. İZLEME VE DEĞERLENDİRME EKLER

6 TABLOLAR Tablo 1 Bolu İli Temel Göstergeleri... 6 Tablo 2 Bolu İli Nüfusu (2013 yılı)... 9 Tablo 3 Bolu İli Nüfus Yoğunluğu Tablo 4 Bolu İl Merkezi Nüfusun Yaş Bazında Dağılımı Tablo 5 Bölgesel Düzeyde Net Göç Gelişimi Tablo 6 Bolu İlinin Göç Verdiği İller ve Göç Aldığı İller Sıralaması (2013) Tablo 7 Diğer İllerde İkamet Eden Bolu lar ve Diğer İllerden Bolu da İkamet Edenler Tablo 8 Mahalle Bazlı Nüfus Tablo 9 Bolu İli Arazi Varlığı Tablo 10 Bolu İlinde Hektar Başına Traktör Sayısı ve Traktör Tablo 11 Bolu İli Kayıtlı Hayvan Sayıları Tablo 12 Bolu İli Kanatlı Sektörü Tablo 13 Yıllar İtibariyle Hayvancılığa Devlet Tarafından Verilen Destek Tablo 14 Bolu İlinde Faaliyette Bulunan Ticari Firma Sayıları Tablo 15 Bolu Dış Ticaret Rakamları Tablo 16 Anma Günleri Tablo 17 Festivaller - Şenlikler Tablo 18 Bolu İli Turizm Belgeli Restaurantlar Tablo 19 Bolu İli Belgeli Seyahat Acentaları Tablo 20 Geceleme İstatistikleri Tablo 21 Kongre ve Toplantı Salon Kapasiteleri Tablo 22 Yıllar İtibariyle İşgücü Verileri Tablo 23 Bolu İli ve TR42 Bölgesi İşgücü Göstergeleri (2013) Tablo 24 Bolu İli 2013 Yılı İş İstatistikleri Tablo 25 Yıllar İtibariyle İş Başvurularının Cinsiyet Dağılımı Tablo 26 Engelli İş Başvurusu Sayıları Tablo 27 SYDV Tarafından 2013 Yılında Yapılan Yardım Faaliyetleri Tablo 28 Bolu İlinde Eğitim Düzeyi (15+ yaş) Tablo 29 Örgün Eğitimde Okullaşma Oranları Tablo 30 Yıllar İtibariyle Öğrenci Sayıları Tablo 31 Yıllar İtibariyle Okul Derslik Sayıları Tablo 32 Yıllar İtibariyle Rehabilitasyon / Rehberlik ve Araştrma Merkezi Sayıları Tablo 33 Yıllar İtibariyle Çıraklık / Kalfalık / Ustalık Belgesi Sayıları Tablo 34 Yıllar İtibariyle Branşlarına Göre Öğretmen Sayıları Tablo 35 Yıllar İtibariyle Öğrenci ve Mezun Sayıları Tablo 36 Yıllar İtibariyle Öğretim Üyesi ve Görevlisi Sayıları Tablo 37 Öğrenci Sayısı Son Durum Tablo 38 Yıllar İtibariyle Yurt-Kur Öğrenci Sayıları Tablo 39 Bölüm Sayıları Tablo 40 Bolu İli Temel Sağlık Göstergeleri (2014) Tablo 41 Bolu İli Sağlık Personel Sayıları (2014) Tablo 42 Yaşa Göre Ölüm Sayıları (2013) Tablo 43 Hayati İstatistikler 2013 ( ) Tablo 44 Sağlık Kuruluşları Sayısı Tablo 45 Yıllar İtibariyle Yatak İstatistikleri Tablo 46 Doğumların Gerçekleştiği Yere Göre Dağılım (%)... 40

7 Tablo 47 Yıllar İtibariyle Acil Yardım Vaka Sayıları Tablo 48 İl Geneli Sağlık Kurum/Kuruluşlarının Sektörlere ve Yıllara Göre Dağılım Tablosu Tablo 49 Yıllar İtibariyle Branşlarına Göre Doktor Sayıları Tablo 50 Yıllar İtibariyle Acil Yardım Vaka Sayıları Tablo 51 Yıllar İtibariyle Sağlık Kuruluşlarının Acil Vaka Sayısı Tablo 52 Yıllar İtibariyle Portör Muayene Sayıları Tablo 53 Yıllar İtibariye Meydana Gelen Suç Sayları Tablo 54Yıllar İtibariyle Asayiş - Yaş İstatistiği Tablo 55 Yıllar İtibariyle Meydana Gelen Trafik Kazaları Tablo 56 Yıllar İtibariyle Meydana Gelen Trafik Kazalarında Ölüm Sayıları Tablo 57 Yıllar İtibariyle Meydana Gelen Trafik Kazalarında Yaralanma Sayıları Tablo 58 Stratejik Planlama Süreci Tablo 59 Bolu Belediyesi Stratejik Plan Hazırlama Ekibi Tablo 60 Bolu Belediye Başkanlığının Norm Kadro Yönetmeliğine Göre İstihdam Edebileceği Personel Sayısı Tablo 61 Bolu Belediye Başkanlığı Personel Dağılımı Tablo 62 Bolu Belediye Başkanlığı Kadro İhdas Cetveli Tablo 63 Personellerin Müdürlük Bazında Dağılımı Tablo 64 Bolu Belediyesi Personelinin Öğrenim Durumlarına Göre Sınıflandırılması Tablo 65 Bolu Belediye Başkanlığı Personelin Yaş Dağılımı Tablo 66 Bolu Belediye Başkanlığı Bütçe Tablosu Tablo 67 Bolu Belediye Başkanlığı Gelir Kesin Hesap Tablosu Tablo 68 Bolu Belediye Başkanlığı Gider Tablosu Tablo 69 Yıllar İtibariyle Varlıklardaki Değişim Tablo 70 Bolu Belediyesi Mevcut Araçların Dağılımı Tablo 71 Kiralama Yoluyla Alınan Araçların Dağılımı Tablo 72 Yıllara Göre Teknik Altyapı ve İnternet Hizmetleri Tablo 73 Müdürlük Bazında Donanım Sayıları Tablo 74 Yıllar İtibariyle Toplanan Geri Dönüşebilir Atık Miktarları Tablo Yılında Toplanan Atık Pil Verileri Tablo Yılında Toplanan Atık Pil Verileri Tablo Yılında Toplanan Atık Pil Verileri Tablo 78 Yıllar İtibariyle Park, Yeşil Alan, Ormanlık Alan Tablo 79 Personelimizin Aldığı Eğitimler Tablo 80 Yıllar İtibariyle Halkımıza Eğitim Verileri Tablo 81 Halkımıza Verilen Çeşitli Kurslar Tablo 82 Yıllar İtibariyle Düzenlenen Kültür Gezileri Tablo 83 Yıllar İtibariyle Yapılan Sosyal Yardımlar Tablo 84 Yıllar İtibariyle Mahalle Bazlı Gıda Yardımı (Aile Sayısı) Tablo 85 Yıllar İtibariyle Yapılan Giyim Yardımı Tablo 86 Mahalle Bazlı İşyeri Denetim Sayıları Tablo 87 Mahalle Bazında Ruhsatlı İşyeri Sayıları Tablo 88 Yıllar İtibariyle Çeşitli İmar Bilgileri Tablo 89 Yıllar İtibariyle Evlendirme Faaliyetleri Tablo 90 Çeşitli Evlilik İstatistikleri Tablo 91 Belediyemizle İlgili Haber Sayıları Tablo 92 Yıllar İtibariyle Şikayet Sayıları ve Konularının Dağılımı... 70

8 Tablo 93 Müdürlükler Bazında Şikâyet Dağılımları Tablo 94 Mahalle Bazında Engelli Sayıları Tablo 95 Yıllar İtibariyle Veterinerlik Hizmetleri Tablo 96 Yapılan Asfalt Çalışmaları Tablo 97 Parke Taşı Yapılan Yol ve Kaldırımlar (2013) Tablo 98 Bolu Belediye Başkanlığı İç Paydaş Listesi Tablo 99 Bolu Belediye Başkanlığı Önceliklendirilmiş Paydaş Tablosu Tablo 100 Stratejik Planda Yer Alan Amaçlar Tablo 101 Stratejik Planda Yer Alan Amaç ve Hedefler Tablo 102 Amaç 1 Hedefleri Tablo 103 Amaç 1 ve Hedeflerine İlişkin Maliyet Tablosu Tablo 104 Amaç 2 Hedefleri Tablo 105 Amaç 2 ve Hedeflerine İlişkin Maliyet Tablosu Tablo 106 Amaç 3 Hedefleri Tablo 107 Amaç 3 ve Hedeflerine İlişkin Maliyet Tablosu Tablo 108 Amaç 4 Hedefleri Tablo 109 Amaç 4 ve Hedeflerine İlişkin Maliyet Tablosu Tablo 110 Amaç 5 Hedefleri Tablo 111 Amaç 5 ve Hedeflerine İlişkin Maliyet Tablosu Tablo 112 Amaç 6 Hedefleri Tablo 113 Amaç 6 ve Hedeflerine İlişkin Maliyet Tablosu Tablo 114 Amaç 7 Hedefleri Tablo 115 Amaç 7 ve Hedeflerine İlişkin Maliyet Tablosu Tablo 116 Stratejik Planın Maliyet Tablosu GRAFİKLER Grafik 1 Yaş Gruplarına Göre Kadın Ve Erkek Nüfusunun Dağılımı Grafik Yılı Gelir Kesin Hesabı Grafik Yılı Gider Kesin Hesabı EKLER EK 1 Bolu İli Endeksleri (EDAM) EK 2 Yasal Mevzuat EK 3 Bolu Belediyesi Mülkiyetindeki Arsa Bilgileri EK 4 Bolu Belediyesi Mülkiyetindeki Bina Bilgileri EK 5 Bolu Belediyesi Kiraya Verilen Yerler

9 Bolu Belediyesi olarak; Tabiatın kalbini yaşayanlarla birlikte, ihtiyaçları en hızlı ve sonuç odaklı karşılayan, yeniliğe ve gelişime koşan etkin bir belediyecilik misyonunu gerçekleştirmek amacından hareketle, Bugünden daha iyi bir yarın oluşturmak için bütün faaliyetlerde mükemmelliği uluslararası düzeye taşımış Marka Kent Bolu vizyonuna ulaşmak için var gücü ile çalışan bir belediye olmayı hedefliyoruz. SUNUŞ Bu hedefimize ulaşmak için ise; sevgi ve hoşgörüye dayalı, doğaya ve insana saygılı, tarafsız ve her insana eşit davranan, sorumluluk sahibi, güvenilir, saydam, katılımcı, hizmetleri konusunda daima ulaşılabilirsürdürülebilir, verimli, etkili, yeniliğe ve gelişime açık, bilimsel, hesap verebilir, ölçülebilir, cesur ve mükemmeliyetçi bir Bolu Belediyesi ne kavuşmayı arzuluyoruz Yıllarını kapsayan ve Bolu Belediyesi nin geleceğe dönük olarak yapacağı çalışmalarını ve hedeflerini kapsayan Stratejik Plan, bizim rehber kitabımızdır. Bu rehberimizde, Bolu ile ilgili genel bilgiler, belediyemizin yapısı ve dinamikleri ile ilgili bilgiler, stratejik amaç ve hedefleri bulunmaktadır Sayılı Belediye Kanunu çerçevesinde faaliyetlerine devam eden Bolu Belediyesi ve Bolu İli son 10 yılda kabuğunu kırmış, üniversite kenti-turizm kenti-spor kenti olma konusunda Türkiye nin parlayan yıldızı olma yolunda emin adımlarla ilerlemektedir. Bu konuda hem kendimize hem de genç ve dinamik ekibimize güveniyoruz. Bolu nun Marka Kent olması amacı çerçevesinde Türk Dünyası ile birlikte gerçekleştirdiğimiz Köroğlu Festivali, Tabiatın Kalbi projesi çerçevesinde yürüttüğümüz tanıtım-turizm çalışmaları kendimizden emin ve gelecekten ümit vaat eden bir şekilde devam etmektedir. 43 mahallemize hitap eden ve genel itibarıyla tamamlanan altyapı hizmetlerimizle halkımızın asli ihtiyaçlarını karşılamanın yanında altyapı hizmetlerinin bitmesi ile birlikte üstyapıya yönelmiş, ayrıca halkımızın moral-motivasyon-eğlence-dinlenme vb. manevi değerlerini karşılayabilecek ve tatmin edebilecek duruma gelmiş bir belediyeyiz. Hazırlamış olduğumuz ve hayata geçirdiğimiz projelerle hem 1

10 ülkemiz bazında, hem de dünya çapında örnek belediye durumundayız. Örnek vermek gerekir ise; Bolu Belediyesi İtfaiyesi olarak TSE belgesi alan ilk belediyeyiz. İçme Suyu ve Kullanma Suyu Şebeke Hattı nı dünyada birbirinden ayıran ilk belediyeyiz. Köroğlu Festivali ve Sempozyumları ile Türk Coğrafyasında örnek olan ilk belediyeyiz. Uygulamaya yakın dönem içinde başlayacağımız Yaşlılar Köyü ile de, daha pek çok projede olduğu gibi, halkımızdan aldığımız güçle ilk olacağız. Hayatın her alanına ve insan ömrünün her dönemine hitap eden yatırımlarımızın, bundan sonra da çığ gibi büyüyeceğinin sözünü, bizlere inanan, güvenen, inanamayan herkese Bizim ne olduğumuzu ispatlamak gibi bir kaygımız var. Bizler; Bolu da yaşayan değil, Bolu yu yaşayan ve bu uğurda varını yoğunu ortaya koyan bir neslin temsilcileriyiz. Stratejik planımızın hazırlanmasında emeği geçen herkese teşekkür eder, vatandaşlarımıza hayır getirmesini diler, saygılarımı sunarım. Alaaddin YILMAZ Bolu Belediye Başkanı

11 MİSYON BİLDİRİMİ Tabiatın kalbini yaşayanlarla birlikte, ihtiyaçları en hızlı ve sonuç odaklı karşılayan, yeniliğe ve gelişime koşan etkin bir belediyecilik. 3

12 VİZYON BİLDİRİMİ Bugünden daha iyi bir yarın oluşturmak için bütün faaliyetlerde mükemmelliği uluslararası düzeye taşımış Marka Kent Bolu 4

13 TEMEL DEĞERLER Sevgi ve Hoşgörü Doğaya ve İnsana Saygı Tarafsızlık ve Eşitlik Sorumluluk Güvenilirlik Saydamlık Katılımcılık Ulaşılabilirlik Sürdürülebilirlik Verimlilik ve Etkililik Yeniliğe ve Gelişime Açıklık Bilimsellik Hesap Verebilirlik ve Ölçülebilirlik Cesurluk ve Mükemmeliyetçilik 5

14 Tablo 1 Bolu İli Temel Göstergeleri BOLU İLİ TEMEL GÖSTERGELERİ Yüzölçümü Merkez / İl 1.523,47 km² / km² Nüfusu Merkez / İl (2013) / Nüfus Yoğunluğu (Türkiye Ortalaması 100 kişi) 34 kişi Okulöncesi Okullaşma Oranı (Türkiye % 43,49) % 55,78 İlköğretim Okullaşma Oranı (Türkiye % 99,31) % 98,85 Ortaöğretim Okullaşma Oranı (Türkiye % 76,65) % 95,71 İlköğretimde Derslik Başına Öğrenci Sayısı (Türkiye 29) 20 Kaba Ölüm Hızı (binde) (Türkiye 4,9) 6,7 Bebek Ölüm Hızı (onbinde) (Türkiye 10,8) ,3 DPT Gelişmişlik Endeksi Sıralaması (İller Bazında) 26 Fiziki Altyapı Endeksi (EDAM) Sosyal sermaye Endeksi (EDAM) Organize Sanayi Bölgesi 22. sırada 19. sırada 2 adet 6

15 I. BOLU HAKKINDA GENEL BİLGİLER I.1 COĞRAFYA VE İKLİM Türkiye yüzölçümünün % 1,015'lik bölümünü kaplayan Bolu İli, km² ( Ha.) yüzölçümü ile Karadeniz Bölgesi nin Batı Karadeniz bölümünde yer alır. İl arazisinin yaklaşık % 18 in tarım alanlar oluşturmaktadır. Orman alanları ise % 59 luk bir oran ile Türkiye ormanları içinde % 2,55 lik paya sahiptir. Çayır ve meraların kapladığı alan yaklaşık % 15 tir. Geriye kalan % 8 dolayında alan ise tarım dışı alanlardır. Ortalama rakım 1000 m., merkez ilçe rakımı ise 725 m. civarındadır. Bolu İl Merkezine göre; Dörtdivan, Yeniçağa ve Gerede İlçeleri doğuda, Mengen kuzeydoğuda, Göynük ve Mudurnu İlçeleri güneybatıda, Seben ve Kıbrıscık İlçeleri ise güneyde yer almaktadır. Bolu nun, batısında Düzce ve Sakarya, güneybatısında Bilecik ve Eskişehir, güneyinde Ankara, doğusunda Çankırı, kuzeyinde Zonguldak ve kuzey doğusunda Karabük İlleri yer alır. İl sınır uzunluğu 621,4 km.dir. İlimiz iklim bakımından ağırlıklı olarak Karadeniz Bölgesi nin etkisi altında bulunmakla birlikte, coğrafi konumu nedeni ile başka komşu bölgelerin özelliklerini de taşımaktadır. Bolu; Karadeniz, Marmara ve Orta Anadolu ikliminden etkilenmekte, bu durum tarımsal yapıyı çeşitlendiren farklılıklara yol açmaktadır. Yüzey biçimlerinin farklılığı, denizden uzaklık ve 7

16 yüksekliklerin etkileriyle il bütününde değişik iklim türlerine ve mikroklima alanlarına rastlamak mümkündür. İlimizin güneyinde yağışlar, kuzeye göre daha azdır. Yağışların Bolu da % 60 ı, Mudurnu da % 70 i, Seben de % 56 sı, Göynük te % 68 i ilkbahar ve kış aylarında görülür. Kış aylarında yağışlar, Bolu, Mudurnu ve Göynük te kar olarak, Seben de yağmur olarak düşer. Gerede İlçesinde yağışlar genellikle yaz mevsiminin ilk ayında en yüksek değerine ulaşır. Kış aylarında ise yağış kar olarak düşer ve uzun süre kalır. Bolu ve çevresinde hakim rüzgar lodos dur. Seben de ise, kuzeyindeki dağların kuzey rüzgarlarını tutması sonucunda, daha çok güney-güneybatı rüzgarlarının etkisi görülür. Denizlerden karaya doğru gelen hava kitlelerinin getirdiği bol nem ve sıcaklığın ılımlı oluşu nem açısından zenginliğe neden olmaktadır. I.2 TARİH Bolu yöresine ilk yerleşenlerin Bebrikler olduğu sanılmaktadır. Bebrikya adıyla anıldığı sanılan bu yöreye İ.Ö. 8.yy sonra batıdan gelen Bithynialılar yerleşti. Daha sonra Bithynia olarak adlandırılan bu topraklardaki başlıca yerleşme yerleri Kienos (daha sonra Prusias, bugün Konuralp) ile Bithynion (bu günkü Bolu) du. İskender in ölümünü izleyen dönemde Bolu yöresinde bağımsız Bithynia Krallığı kuruldu. Roma döneminde önemi artan Bithynia, Bizans yönetimi altındayken elverişli doğal konumu sayesinde 7. ve 9. yüzyıllardaki Arap akınlarından etkilenmedi. 11.yy dan sonra Bizanslılar ile Anadolu Selçuklular arasında el değiştiren yöre 13. yüzyılda Anadolu Selçuklularının, daha sonra İlhanlıların eline geçti. Osman Gazi döneminde ( ) Konur Alp tarafından Osmanlı topraklarına katıldı ve sancak merkezi yapıldı dönemine Bolu'yu yöneten sancak beyleri arasında Konur Alp, Gündüz Alp, I. Süleyman (Kanuni) ve Zor Mustafa Paşa dikkat çeker. Bu dönemde, bir ara İsfendiyaroğulları nın istila ettiği Bolu, 1692'de sancak beyleri yerine atanan Voyvodalarca yönetildi. 1811'de II. Mahmud voyvodalığı kaldırınca, Bolu-Viranşehir adıyla yeniden sancak oldu Vilayet Nizamnamesi ile Bolu Sancağı Kastamonu Vilayetine bağlandı. II. Meşrutiyet ilan edildiğinde Bolu Kastamonu ya bağlı olduğundan, ilk Bolu Mebusları Kastamonu mebusları arasında yer almıştır. 8

17 II. Meşrutiyetten (1908) Cumhuriyet dönemine kadar bağımsız sancak olarak yönetilen Bolu, 1923 te Vilayet haline getirildi. Bolu nun son Mutasarrıfı Ahmet Fahrettin Bey, Bolu nun ilk valisi oldu. Roma döneminde Bithynium olarak anılan kente İmparator Cladius un hüküm sürdüğü yıllarda Cladiopolis adı verildi. İ.S.12 yy. başlarında İmparator Hadrianus un sevgilisi Antinoos un doğum yeri olması nedeniyle önem kazanan kent daha sonra Hadrionapolis olarak adlandırılmaya başlandı. Bir piskoposluk merkezi olan ve Bizans döneminde Polis denen kenti, 11.yy da yöreye gelmeye başlayan Türkmenler Bolu olarak adlandırdılar. I.3 DEMOGRAFİ Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemine göre Bolu ilinin 2013 nüfusu kişidir. Bu nüfus erkek ve bayandan oluşmaktadır. İl ve ilçe merkezlerindeki toplam nüfus kişi ve belde ve köylerdeki nüfus kişidir. Merkez ve merkeze bağlı köylerde yaşayan kişi 20 yaşın altındadır. Genellikle köy merkezlerinde genç çalışma nüfusu bulunmamaktadır. Genç bireyler çalışmak ve yaşamlarını sürdürmek için şehir merkezlerine göç etmektedir. Bu veri eğitim, sağlık, iş, sosyal güvenlik açısından son derece önemlidir. Merkezde genç bir nüfus vardır. Yine 60 yaş üzerinde kişi yaşamaktadır. Bolu ili il dışından net göç alan bir ildir döneminde, Bolu ya kişi göç etmiş kişi ise Bolu dan ayrılmıştır. Tablo 2 Bolu İli Nüfusu (2013 yılı) Toplam İl/ilçe merkezleri Belde/Köyler Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Türkiye Bolu Kaynak: TÜİK, Adrese Dayalı Nüfus Sistemi, Erişim Tarihi: Ağustos 2014 Bolu il nüfusunun 2013 yılı itibarıyla % 32,88 i belde ve köylerde yaşamaktadır. 9

18 Grafik 1 Yaş Gruplarına Göre Kadın Ve Erkek Nüfusunun Dağılımı Bolu ili Türkiye ortalamasının çok altında bir nüfus yoğunluğuna sahip il olma özelliğini de taşımaktadır. Tablo 3 Bolu İli Nüfus Yoğunluğu 2009 Türkiye 94 Bolu Türkiye 96 Bolu Türkiye 97 Bolu Türkiye 98 Bolu Türkiye 100 Bolu 34 Bolu merkez nüfusunun yapısına bakıldığında nüfusun % 69 inin çalışabilir yaş olarak kabul edilen yaş aralığında olduğu görülmektedir. Bu oran Türkiye ortalamasının yaklaşık bir puan üstündedir. Nüfusun eğitim çağı grupları itibarıyla dağılımına baktığımızda; 5 yaş altı nüfus olup toplam nüfusu içindeki payı % 8,39 civarındadır. 10

19 İlköğretim çağındaki nüfusun toplam nüfus içindeki payı ise % 20 ler düzeyindedir. Yine yerel hizmet açısından önemli olan 65 yaş ve üstünde Bolu da kişi yaşamakta olup bunların toplam nüfusa oranı % 5,56 dır. Tablo 4 Bolu İl Merkezi Nüfusun Yaş Bazında Dağılımı Yaş Aralığı Kişi Sayısı Oran Türkiye Ortalaması ,39 8, ,16 8, ,30 8, ,08 8, ,66 8, ,13 8, ,28 8, ,20 7, ,74 6, ,30 6, ,25 5, ,94 4, ,01 3, ,06 2, ,45 1, ,16 1, ,63 1, ,21 0, ,06 0,13 Toplam Kaynak: TÜİK, 2013 verileri (Nüfus sayısı, bucak toplamı ile birlikte verilmiştir.) Çalışan aktif nüfusun fazla olduğu ve okula çağına gelmemiş çocuk sayısının arttığı Bolu da birçok ilde olduğu gibi özellikle okul öncesi eğitim ile yerel hizmet talebine konu olan kreş hizmeti önemli hale gelmektedir. Ayrıca 65 yaş üstü nüfusla ilgili azımsanmayacak olan %5,56'lık yaşlı nüfusa yönelik sosyal projelerle yaşlılarımızın yaşamlarını özel hale getirecek hizmetlere önem verilmelidir. 11

20 Tablo 5 Bölgesel Düzeyde Net Göç Gelişimi Yıllar Aldığı Göç Verdiği Göç Net Göç Net Göç Hızı Kocaeli , ,8 Sakarya ,9 Bolu , ,6 Yalova , ,3 Düzce , ,0 TR42 Bölgesi ,40 Kaynak: TÜİK, Göç İstatistikleri ,77 Bolu ilinin yıllarında aldığı göçün ( kişi) hangi illerden olduğuna bakıldığında, İstanbul, Ankara, Zonguldak, Düzce, Kocaeli, Sakarya, gibi çevre illerinden göç alındığı görülmektedir. Verdiği göçün il bazında dağılımı incelendiğinde ise, İstanbul, Ankara, Düzce, Sakarya ve Kocaeli gibi yine çevre iller olduğu görülmektedir. Bolu İli, Türkiye nin birçok ilinden gelen vatandaşlarımızla birlikte kültürel bir zenginliğe sahiptir. 12

21 Tablo 6 Bolu İlinin Göç Verdiği İller ve Göç Aldığı İller Sıralaması (2013) Sıra No Göç Verdiği İller Göç Aldığı İller Sıra No Göç Verdiği İller Göç Aldığı İller 1 İstanbul İstanbul Kırıkkale 54 Trabzon 69 2 Ankara Ankara Trabzon 52 Osmaniye 69 3 Düzce 708 Zonguldak Isparta 51 Giresun 64 4 Sakarya 598 Düzce Siirt 49 Bilecik 63 5 Kocaeli 589 Kocaeli Yozgat 49 Muş 61 6 Zonguldak 549 Sakarya Sinop 48 Kırıkkale 59 7 Bursa 269 Karabük Mardin 47 Denizli 58 8 Antalya 249 Bursa Erzincan 45 Kırşehir 53 9 Karabük 237 Antalya Erzurum 44 Van İzmir 230 Çorum Kahramanmaraş 43 Amasya Eskişehir 205 İzmir Amasya 40 Mardin Konya 148 Adana Ağrı 39 Edirne Samsun 126 Bartın Malatya 39 Isparta Balıkesir 117 Mersin Giresun 38 Elazığ Adana 115 Konya Aksaray 38 Siirt Bartın 115 Hatay Denizli 36 Aksaray Van 111 Ağrı Elazığ 36 Sinop Çorum 110 Balıkesir Kırşehir 35 Adıyaman Tekirdağ 108 Eskişehir Hakkari 33 Batman Kastamonu 103 Kastamonu Kırklareli 32 Erzincan Hatay 102 Ordu Gümüşhane 31 Bitlis Çanakkale 95 Samsun Adıyaman 29 Rize Mersin 95 Erzurum Nevşehir 28 Yalova Muğla 93 Afyonkarahisar Rize 27 Artvin Aydın 88 Tekirdağ Burdur 26 Kırklareli Çankırı 88 Kahramanmaraş Kars 26 Iğdır Yalova 87 Çanakkale Şırnak 26 Şırnak Diyarbakır 74 Şanlıurfa Bitlis 25 Gümüşhane Kayseri 74 Sivas Muş 25 Kars Tokat 71 Tokat Batman 23 Niğde Gaziantep 69 Gaziantep Bingöl 20 Uşak Afyonkarahisar 68 Kayseri Bayburt 20 Nevşehir Osmaniye 68 Malatya Artvin 18 Bayburt Şanlıurfa 62 Manisa Uşak 17 Burdur Manisa 61 Muğla Ardahan 17 Hakkari Kütahya 60 Çankırı Niğde 16 Karaman Edirne 59 Aydın Iğdır 15 Bingöl Ordu 59 Kütahya Tunceli 8 Ardahan Sivas 58 Yozgat Karaman 8 Tunceli Bilecik 55 Diyarbakır Kilis 3 Kilis 3 13

22 Tablo 7 Diğer İllerde İkamet Eden Bolu lar ve Diğer İllerden Bolu da İkamet Edenler Sıra No Diğer İllerden Bolu'da İkamet Edenler Diğer İllerde İkamet Eden Bolu'lular Sıra No Diğer İllerden Bolu'da İkamet Edenler Diğer İllerde İkamet Eden Bolu'lular 1 Düzce Ankara Sinop 457 Gaziantep Zonguldak İstanbul Bursa 454 Aksaray Ankara Kocaeli Kocaeli 447 Şanlıurfa Çorum Antalya Ardahan 441 Şırnak Karabük Sakarya Mardin 426 Sivas Sakarya İzmir Manisa 421 Amasya Sivas Düzce Osmaniye 413 Malatya Trabzon Karabük İzmir 379 Van İstanbul Zonguldak Artvin 363 Yozgat Kastamonu Eskişehir Adıyaman 353 Ordu Ordu Bursa Nevşehir 351 Kırşehir Ağrı Muğla Muş 340 Mardin Bartın Konya Erzincan 335 Tokat Erzurum Tekirdağ Gümüşhane 293 Giresun Samsun Balıkesir Denizli 286 Ağrı Malatya 985 Aydın Bitlis 280 Hakkari Konya 977 Mersin Iğdır 279 Kars Tokat 975 Çanakkale Antalya 275 Elazığ Çankırı 973 Yalova Aksaray 273 Kahramanmaraş Yozgat 967 Bilecik Kütahya 271 Niğde Adana 946 Bartın Isparta 254 Batman Kayseri 910 Adana Aydın 249 Uşak Giresun 799 Kayseri Siirt 244 Siirt Kırıkkale 676 Kastamonu Bilecik 239 Erzincan Kırşehir 675 Kütahya Batman 233 Sinop Kahramanmaraş 674 Samsun Bayburt 227 Rize Mersin 661 Edirne Çanakkale 211 Muş Amasya 657 Manisa Edirne 192 Tunceli Niğde 648 Kırıkkale Tekirdağ 177 Burdur Diyarbakır 628 Çankırı Karaman 167 Adıyaman Eskişehir 610 Hatay Muğla 161 Karaman Hatay 608 Kırklareli Uşak 159 Iğdır Balıkesir 605 Denizli Kırklareli 158 Gümüşhane Şanlıurfa 591 Afyonkarahisar Bingöl 150 Osmaniye Kars 586 Erzurum Tunceli 141 Artvin Rize 570 Trabzon Kilis 128 Bitlis Van 550 Diyarbakır Burdur 115 Bingöl Afyonkarahisar 535 Isparta Şırnak 93 Bayburt Elazığ 513 Çorum Yalova 65 Ardahan Gaziantep 501 Nevşehir Hakkari 33 Kilis 24 T O P L A M TÜİK verilerine baktığımızda Bolu nüfusunun % 24 ünün nüfus kayıtları başka illerde bulunmaktadır. Bu kişilerin illere dağılımını gösteren 14

23 Tablo 7 incelendiğinde Bolu da ikamet etmeyi seçen diğer iller sıralamasında ilk beş il sırasıyla Düzce, Zonguldak, Ankara, Çorum ve Karabük illeridir. Diğer taraftan, Bolu nüfusuna kayıtlı olup da, başka illerde ikamet eden kişinin bulunduğu görülmektedir. Bu kişilerin, illere dağılımını gösteren Tablo 7 incelendiğinde Boluluların ikamet etmek için seçtiği ilk beş il sırasıyla Ankara, İstanbul, Kocaeli, Antalya ve Sakarya illeridir. Tablo 8 Mahalle Bazlı Nüfus BELEDİYE ADI MAHALLE ADI TOPLAM ERKEK KADIN BOLU AKPINAR BOLU AKTAŞ BOLU ALPAĞUT BOLU ALPAĞUTBEY BOLU AŞAĞISOKU BOLU BAHÇELİEVLER BOLU BEŞKAVAKLAR BOLU BORAZANLAR BOLU BÜYÜKCAMİ BOLU ÇAKMAKLAR BOLU ÇIKINLAR BOLU ÇİVRİL BOLU DAĞKENT BOLU DODURGA BOLU GÖLYÜZÜ BOLU İHSANİYE BOLU İZZET BAYSAL BOLU KARACAAĞAÇ BOLU KARAÇAYIR BOLU KARAKÖY BOLU KARAMANLI BOLU KASAPLAR BOLU KILIÇARSLAN BOLU KÖROĞLU BOLU KURUÇAY BOLU KÜÇÜKBERK BOLU KÜLTÜR BOLU KÜRKÇÜLER BOLU OVADÜZÜ BOLU PAŞAKÖY BOLU SAĞLIK BOLU SALIBEYLER

24 BOLU SANDALLAR BOLU SARICALAR BOLU SEMERKANT BOLU SEYİT BOLU SÜMER BOLU TABAKLAR BOLU TEPECİK BOLU UMUTKENT BOLU YAŞAMKENT BOLU YENİMAHALLE BOLU YUKARISOKU Bolu belediye nüfusunun mahaller bazında dağılımına baktığımızda toplam 43 mahallenin nüfus büyüklüklerinin 380 kişi ile bin kişi arasında değiştiği görülmektedir. Nüfusu ün üzerinde olan ilk 20 mahalle toplam nüfusun yaklaşık % 81 ini barındırmaktadır. 16

25 II. EKONOMİK VE SOSYAL YAPI II.1 EKONOMİ II.1.1. Genel Yapı Kalkınma Bakanlığı tarafından 2011 yılında yayımlanan İllerin ve Bölgelerin Sosyo-ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması incelendiğinde Bolu İlinin 11. sırada olduğu görülmektedir. Ayrıca EDAM ın çalışmasında Bolu sosyal sermaye endeksinde 19. sırada rekabet endeksinde ise 15. sırada yer almaktadır. Bolu nun ekonomik durumuna ilişkin bazı araştırma kurumları tarafından yapılan çalışma sonuçları da bulunmaktadır. Bu kapsamda Ekonomi ve Dış Politika Araştırmalar Merkezi (EDAM) tarafından yayımlanan Türkiye İçin Bir Rekabet Endeksi çalışmasına bakıldığında Bolu ili göreli olarak Sosyal Sermaye Endeksi nde tüm iller içinde 19 uncu sırada, Fiziki Altyapı Endeksi nde 22 inci sıra ile iyi bir konumda çıkmaktadır. Buna karşılık Ekonomik Etkinlik Canlılık Endeksi nde ise 6'ıncı sırada yer almaktadır (Ek 1). Bolu ilinin yaklaşık olarak % 14,53 ü tarım alanı, % 60,47 si orman, % 14,92 si çayır ve mera, % 10,08 i tarım dışı alan olması nedeniyle geleneksel olarak ekonominin hayvancılık (kanatlı sektörü), ormancılık ve kısmen tarımda yoğunlaştığı görülmektedir. Bolu'nun 5084 Sayılı Yatırımların ve İstihdamın Teşviki ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun kapsamında bulunmaması ve çevresindeki bazı illerin söz konusu Kanun kapsamında bulunması İldeki yatırım ortamını olumsuz etkilemiştir. Sanayi alt yapısındaki sorunlar, yatırımcı-girişimci sayısının az oluşu ve özendirici önlemlerin yetersizliği nedenleriyle arzu edilen düzeyde yatırım yapılamamakta, çevre illerden ve yabancı ülkelerden girişimci ve yabancı sermaye çekilmesi de mümkün olmamaktadır. Sanayinin büyük ölçüde küçük ve orta ölçekli işletmelerden oluştuğu Bolu da faaliyette bulunulan önemli sanayi dalları; gıda, orman ürünleri ve mobilya, madeni eşya ve metal sanayi, ısı cam ve temperli cam sanayi, elektrik cihazları üretimi, dokuma-giyim eşyası ve deri sektörleridir. 17