Halkla İlişkilerde Meslekleşme Sorunu

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Halkla İlişkilerde Meslekleşme Sorunu"

Transkript

1 İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi - Sayı 40 / Bahar 2015 Gazi Üniversitesi İletişim Fakültesi Süreli Elektronik Dergi Copyright Bütün Hakları Saklıdır E-ISSN: Halkla İlişkilerde Meslekleşme Sorunu The Problem of Professionalization in Public Relations Burcu ÖKSÜZ, Yrd. Doç. Dr., İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Sosyal ve Beşeri Bilimler Fakültesi, oksuz.burcu@gmail.com Anahtar Kelimeler: Halkla İlişkiler, Meslek, Meslekleşme. Öz Ülkemizde uzun yıllardır halkla ilişkiler eğitimi verilmesine ve halkla ilişkiler faaliyetleri sürdürülmesine rağmen, halkla ilişkiler mesleği hak ettiği konumu elde edememiştir. Halkla ilişkiler, belirli bir eğitim ve yeterliliğe sahip olmaksızın herkesin yapabildiği bir iş olarak görülmektedir. Halkla ilişkilerin bir meslek olmadığı düşüncesi, halkla ilişkiler eğitimi alan kişilerin işsiz kalması, halkla ilişkiler uygulamacılarının alt konumlarda istihdam edilmesi ve düşük ücretle çalıştırılması, üniversitelerde halkla ilişkiler bölümlerinin tercih edilmemesi gibi pek çok sorunun kaynağını oluşturmaktadır. Bu çalışmanın amacı, halkla ilişkilerin meslekleşme sorununu nedenleri ile irdelemektir. Bu doğrultuda, halkla ilişkilerin meslek konumunu elde edememesine neden olan faktörler tartışılmıştır. Halkla ilişkiler mesleğinin hak ettiği değere sahip olamamasının altında, toplum tarafından tanınmama, imaj sorunu, profesyonel standartların ve yetkinliklerin belirsizliği, kamu yararı sağlamadığı görüşü, meslek örgütlerine katılımın fazla olmaması ile akreditasyon ve lisanslamanın olmaması gibi pek çok faktör yatmaktadır. Keywords: Public Relations, Profession, Professionalization. Abstract Although there has been the education of public relations for a long time in our country and maintanence of public relations practices, public relations profession could not obtained the deserved position. Public relations is seen as a job that does not require a specific training and qualification and a job that everybody can do. The idea that public relations is not a profession constitutes many problems sources such as people with public relations training being unemployed, public relations practitioners being employed in the lower positions, and being run on low wages, and public relations departments not being preferred by students. The aim of this study is to examine the causes of the problem of professionalization of public relations. In this respect, factors that cause public relations not to obtain professional position are discussed. Many factors such as not to be recognized by society, the image problem, the uncertainty of the professional standards and competence, the view of not providing public interest, not participating to professional associations and lack of accreditation and licensing lie behind the inability of public relations profession to have the value it deserves.

2 Halkla İlişkilerde Meslekleşme Sorunu Giriş Meslekleşme üzerine tartışmalar, 1970 li yıllarda bürokratik yönetimin gelişmesi, süreç odaklı çalışma yöntemleri ve orta sınıf işgücünün vasıfsızlaştırılmasına ilişkin gözlemlerin bir sonucu olarak başlamıştır. Meslekleşme 20. yüzyıldan itibaren halkla ilişkiler alanın da bir amacı haline gelmiştir (Meintjes ve Niemann-Struweg, 2009). Halkla ilişkilerin önemi gün geçtikçe daha fazla anlaşılsa da meslek olarak görülmemesi, gerek mesleğin kendisinin gerekse uygulamacılarının saygınlığı açısından problemler yaratmaktadır. Toplumun halkla ilişkileri bir meslek olarak değerlendirmemesi, hem bu alanda eğitim almak ve uzmanlaşmak isteyen kişileri uzaklaştırmakta, hem de hali hazırda bu mesleği icra edenlerin yaptıkları işten memnuniyetsizlik duymalarına neden olmaktadır. Günümüzde kurumların farklı iç ve dış paydaşlarıyla etkileşimde olması gerektiğinden, halkla ilişkilerin kurumsal düzeyde tanınması ve değer görmesi şaşırtıcı olmamaktadır. Ancak halkla ilişkiler hızlı büyüse de henüz tıp, avukatlık ve muhasebe gibi gerçek bir meslek haline gelememiştir (Abdullah ve Threadgold, 2008: 286). Küreselleşme halkla ilişkiler uygulamacıları için hem fırsatlar hem de meydan okumalar yaratmıştır. Halkla ilişkiler uygulamacıları değişim dönemlerinde örgütlere liderlik etme potansiyeline sahip olmakta, hedef kitlelerle ilişkileri oluşturmakta, değiştirmekte ve sürdürmektedir. Bunun yanında örgütlerin hedef kitleleri ile etkili iletişim kurması, çeşitli kültürel ve sosyal güçlere dayanmaktadır (Taylor, 2000: 278). Halkla ilişkiler, bir meslek konumuna sahip olmadığında, örgüt içindeki ve dışındaki çalışmaların kendi kuralları, değerleri ve ilkeleri doğrultusunda yürütülmesi oldukça zordur. Mesleğin rehberliği doğrultusunda hareket edemeyen halkla ilişkiler uygulamacıları, çalıştıkları örgütlerin kendilerine sunduğu sınırlar içinde hareket etmekte ve mesleklerinin doğrularını çalışmalarına aktarmakta problem yaşamaktadır. O halde halkla ilişkiler uygulamacılarının meslekleri tarafından yönlendirilmeye bir anlamda ihtiyaçları bulunmaktadır. Nasıl ki bir hekime sağlık hizmeti sunarken Hipokrat yemini rehberlik ediyorsa, halkla ilişkiler mesleğini icra edenlerin de güçlü bir meslek yönlendiriciliğine ihtiyaçları vardır. Halkla ilişkilerin meslek konumunu elde etmesi ise alandaki akademisyenlerin, uygulamacıların ve meslek örgütlerinin işbirliği halinde yürütecekleri çalışmalar ile mümkün olabilecektir. Diğer bir deyişle, halkla ilişkilerin meslekleşme sorununu çözebilecek olan kişilerde mesleğin içindekilerdir. L Etang (2002) meslek standartlarının oluşturulmasında münhasır yetkinin öneminden söz eder. Mesleğin yürütücüleri, birlikte hareket ederek halkla ilişkilerin kurallarını oluşturduğunda ve bunu yerine getirmeyenlere bir takım yaptırımlar uygulanabildiğinde, halkla ilişkiler isteyen herkesin icra edebildiği basit bir iş olarak görülmekten uzaklaşabilecek ve hak ettiği konumu elde edebilecektir. Bu çalışmanın amacı, meslek konumunu elde etmekte gerekli olan kriterleri irdelemek ve halkla ilişkilerin meslekleşme sorununun altında yatan faktörleri tartışmaktır. Meslek ve Meslekleşme Meslek kavramı, Bir zanaatkârın nerede bulunduğunu açık bir şekilde beyan etmek 250 İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi

3 Burcu Öksüz anlamına gelen Latince profiteor dan gelmektedir (Van Ruler, 2005: 160). Grunig (2000: 25) meslekleşme fikrinin Milattan Önce 5. yüzyılda tıp etiğinde Hipokrat Yemininin geliştirilmesi ile başladığını ifade eder. Meslek, bir uzmanlık alanını tanımlayan uğraşla ilgili bir kavram olarak görülmektedir (Abdullah ve Threadgold, 2008: 285). Bir meslek, kendi çıkarlarının ötesinde hizmet ettiği kamunun ihtiyaçlarına ve çıkarlarına öncelik vermeye müşterek olarak ve açık şekilde adanmış uzman hizmet sunanların birliğidir ve kamu tarafından da bu birliğe güven duyulmaktadır. Meslek açısından hizmet sunanlarla kamu arasındaki söz konusu anlaşma, bir sosyal sözleşme olarak açıklanabilir (Welie, 2004: ). Meslek, bir kişinin hayatını kazanmak ve geçimini sağlamak için sürekli olarak üzerinde çalıştığı iş veya fikir alanı olarak anlaşılabilir (Ertekin, 1987: 35). Profesyoneller, mesleklerine ilişkin standartlara ve bilgiye dayalı olarak işlerini gerçekleştirme gücüne sahiptir. Profesyonel olmayanlar ise bu güce sahip değildir, müşterileri veya yöneticileri onlara yapacaklarını söylemekte ve genellikle bu emirler mesleki standartları ihlal etmektedir (Grunig, 2000: 26). Bir uğraşın meslek olup olmadığını değerlendirebilmek, mesleğin niteliklerinin bilinmesini gerekli kılar. Ertekin (1987: 36) mesleğin karşılığı olarak uğraş sözcüğü kullanılsa da, bu sözcüğün daha dar kapsamlı olduğunu söyler ve kavramın tam bir mesleki faaliyeti anlatmadığını vurgulayarak mesleği, belirli bir öğrenim ve tecrübe sonunda kazanılan bilgi ve beceriler yoluyla, belirli kurallara uyularak yapılan çalışmalar olarak tanımlar. Bunun yanında, bir uğraşın meslek olarak tanınmasının belirli düzeyde uzmanlığı ve ahlaki durumu gerektirdiği; meslek kavramının birkaç yıllık eğitim aracılığıyla edinilen teorik ve pratik bilginin yanında kamu yararını desteklemeye olan adanmışlığa sahip olduğu ifade edilmektedir (Lim ve Hussein, 2006: 55). Kişinin başkalarıyla ilişki kurmadan ve kendi başına yaptığı, sosyal kabullenme görmemiş ve piyasa değeri de bulunmayan iş ve faaliyetler mesleki sayılmazlar. (Ertekin, 1987: 36). Bir mesleğin gelişimi, yerel ve küresel değişimlerden etkilenmektedir ve aynı zamanda uygulamacıların faaliyetlerini ve çalışma koşullarını etkilemektedir (Meintjes ve Niemann-Struweg 2009). Meslekler, o mesleği icra edenlere yüksek bir konum sunarlar (Morris ve Goldsworthy 2008: 113). Bir uğraşın meslekleşmesi, hem uygulamacıları olan hem de olmayanların gözünde o uğraşın öneminin artmasının bir yoludur (Sha 2011a: 188). Meslekler, sosyal zihin haritalarında yüceltildiği için insanların çoğunlukla itibarlı gördükleri sektörlerde çalışması şaşırtıcı olmamaktadır (Morris ve Goldsworthy, 2008: 114). Nitekim Meslek, kişinin bedeni özellikleri, davranışları, tutumları, duyguları ve düşünceleri üzerinde olduğu gibi, eğilimleri ve kişilik özellikleri üzerinde de belirleyici etkiler yapar. (Ertekin 1987: 35). Halkla İlişkilerde Meslekleşme Halkla ilişkilerin bir meslek olup olmadığına ilişkin tartışmalar uzun zamandır devam etmektedir. Halkla ilişkilerin henüz bir meslek olmadığı kanısının yaygın olarak kabul gördüğünü ileri sürenlerin yanında (Hainsworth, 1993), halkla ilişkilerin Sayı 40 /Bahar

4 Halkla İlişkilerde Meslekleşme Sorunu meslekleşme sürecinde olduğunu belirtenler de bulunmaktadır (Morris ve Goldsworthy, 2008). Bunun yanı sıra halkla ilişkilerin mesleki konumu hakkında akademisyenlerin ve uygulamacıların bakış açılarının benzerliği konusunda da farklı görüşler bulunmaktadır. Van Ruler (2005) akademisyenlerin ve uygulamacıların farklı dünyalarda yaşadığını belirtmekle birlikte, uygulamanın gelişimi açısından meslekleşmenin ön şart olduğu konusunda her iki grubun da hemfikir olduğunu belirtirken, Palea (2012) halkla ilişkilerle ilgili tartışmalı konuların varlığını sürdürdüğünü, bu konulardan birinin de halkla ilişkiler mesleğinin konumu hakkında araştırmacılar ve uygulamacılar arasında bir fikir birliğinin yokluğu olduğunu ileri sürer. Halkla ilişkiler akademisyenleri, halkla ilişkilerde meslekleşmenin önemini kabul etse de, halkla ilişkiler pek çok nedenden ötürü yaygın bir uğraş olarak görülmektedir (Abdullah ve Threadgold, 2008: 285). Uygulamacılar, halkla ilişkileri kolayca meslek olarak tanımlayamamaktadır (Parkinson ve Parkinson, 2003: 136). Bunun yanında uygulamacılarının sürekli eğitim sorumluluğu olmaması nedeniyle halkla ilişkilerin meslek olarak görülemeyebileceğini iddia edenler bulunmaktadır (Newsom vd., 2013: 3). Buna karşılık meslek örgütleri, halkla ilişkilerin bir meslek olduğu konusunda ısrarcı olmaktadır. Ancak eleştirel bakanlar, halkla ilişkilerin henüz bir meslek statüsüne ulaşmadığı, yalnızca bir iş veya kalifiye teknik iletişim aktivitesi olduğu konusunda görüş bildirmektedir (Bowen, 2009: 403). Halkla ilişkilerin meslek olarak değerlendirilmesi, iyi bir konuma sahip olması ve uygulamacılarının fayda sağlaması açısından son derece önemlidir. Halkla ilişkilerin henüz meslek haline gelip gelmediği konusuna yönelik tartışmalar devam etse de, halkla ilişkilerin meslek statüsü kazanmasının önemli olduğu, nitekim bunun sektöre güven ve itibar vereceğini, uygulamacıların hesap verebilirliklerini ve güvenirliğini arttıracağını, uygulamacılar tarafından üretilen işlerin kalitesini yükselteceğini ve örgütsel karar almaya katkı sağlamada uygulamacılara önemli fırsatlar sunacağı vurgulanmaktadır (Sriramesh ve Hornaman, 2006: 156). Benzer şekilde, profesyonel statünün halkla ilişkiler için önemli olduğu, nitekim böyle tanınmanın toplumsal saygınlığı arttırdığı ve halkla ilişkileri propagandadan net bir biçimde ayırmayı kolaylaştırarak toplumsal arzuları karşıladığı belirtilmektedir (L Etang ve Pieczka, 2002: 25-26). Halkla ilişkiler uygulamacıları meslek statüsünü kazanmadığı sürece, ne toplum ne de müşterileri onlara saygı ve güven duymayacaktır (Meintjes ve Niemann-Struweg, 2009). Halkla ilişkilerin meslekleşmesi açısından temel problemler şöyle açıklanabilmektedir (Kruckeberg, 1998): Mesleğin temel amaçları, esas fonksiyonları ve sorumlulukları konusunda genel bir anlaşmanın olmaması. Mesleğin saygın bir bilimsel çalışma alanı olarak görülmemesi ve bazı uygulamacıların halkla ilişkiler mesleğini icra eden birçok kişinin meslekten ayrılma isteğine sahip olduğunu düşünmesi. Halkla ilişkiler alanı ve uygulamalarının endüstride ve işletmelerde düşük farkındalığının olması. Abdullah ve Threadgold (2008: 286) pek çok işletme liderinin halkla ilişkiler 252 İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi

5 Burcu Öksüz uygulamacılarının yeteneklerinin ve yetkinliklerinin düşük düzeyde olduğunu ve halkla ilişkilerin (performans ve kullanılan araçlar ile ilgili) karmaşık ya da sofistike olmadığını düşündüğünü vurgular. Bu anlayış, halkla ilişkiler uygulamacılarının daha düşük konumlarda istihdam edilmesi ve daha düşük ücretlerle çalışması sonucuna neden olmaktadır. İşletmelerde liderlerin halkla ilişkileri önemli bir görev olarak görmemesi, gerek mesleğin kendisi gerekse uygulamacılar açısından dezavantajlar oluşturmaktadır. Halkla ilişkiler diğer birimlere göre daha düşük bir konumda değerlendirilmekte ve uygulamacılarda benzer pozisyonlarda çalışan kişilere nazaran daha güçsüz olabilmektedir. Halkla ilişkilerin mesleki konumuna ilişkin çeşitli araştırmalar yürütülmüştür. İtalya da yapılan bir araştırmada, halkla ilişkiler mesleğinin belirsizliğinin yaygın olduğu, birçok insanın halkla ilişkilerin ne olduğunu tam olarak bilmediği, fonksiyonları ve rolleri hakkında yanıltıcı yorumlara sahip olduğu, bunun kısmen bu mesleğin sınırları hakkında tutarlı bir önerinin yokluğunun bir sonucu olduğu saptanmıştır (Valentini, 2011). Başka bir çalışmada, Yeni Zelanda ve Avustralya da halkla ilişkiler mesleğinin çoğunlukla erkek gazetecilerin örgütler ve müşteriler adına medya ilişkilerini yürütmesi ile başladığı, mesleğin ilk yıllarında halkla ilişkiler uygulamacılarının neredeyse tamamının halkla ilişkiler alanına girmeden önce mesleki hayatlarına gazeteci olarak devam ettiği bulgusuna ulaşılmıştır (Motion vd., 2009: 109). Halkla ilişkiler alanında çalışan akademisyenlerin ve uygulamacıların halkla ilişkilerin meslek olarak görülmesi gerektiğine ilişkin bir kanısı bulunmasına rağmen, halkla ilişkilerin toplum tarafından bir meslek olarak değerlendirildiğini söylemek henüz mümkün değildir. Halkla ilişkilerin meslek konumuna sahip olamamasının altında, meslek olarak görülmenin bazı gerekliliklerini karşılamaması ve toplumun bazı kesimlerindeki olumsuz imajı yatmaktadır. İlgili yazında halkla ilişkilerin yalan söyleme sanatı, bilimi, yeteneği, hilesi (Dodge) veya ticareti (Harrington, 1959: 209), basın ajansı ya da tanıtımın bir eşanlamlısı (Brody, 1992) olarak görülebildiği ifade edilmektedir. Oysaki kamunun pek çok kesiminde ve birçok uygulamacıda var olan popüler yanılgının aksine, halkla ilişkilerin kapsamı olumlu tanıtım veya imaj oluşturma değildir ve olmamalıdır (Sriramesh ve Hornaman, 2006: 155). Özsoy (2006) tarafından televizyon metinlerinde halkla ilişkiler mesleğinin temsiline yönelik yapılan araştırmanın sonuçlarına göre; Halkla ilişkiler mesleği özelinde temsil edilen kadınların konumları ve temsillerinde de kalıp yargılar görülmektedir. Halkla ilişkiler alanının kendisine de gönderme taşıyan bu temsillerde kadın, güzel, bakımlı, gösterişli ve çalışkandır. Halkla ilişkiler alanı egemen olarak kadınsı/kadınca bir dünya olarak vurgulanır ve ona ait özellikler üzerinden kodlanır. Profesyonel meslek yaşamına yönelik vurgular sınırlı ve zayıftır (2006: 22). Halkla ilişkiler uygulamacılarının çoğu, müşterilerinin olumlu imajını sürdürmeye çalışırken, kendi mesleklerinin imajı için nadiren çalışmaktadır (Callison, 2001: 219). Grunig (2000: 24) halkla ilişkilerle yaygın olarak ilişkilendirilen damgaların üstesinden gelmek için akademi ve uygulama dünyasının mesleki değerlerinin geliştirilmesi gerektiğini vurgular. Aynı zamanda toplum bu değerlerin önemli olduğunu düşünmeli; Sayı 40 /Bahar

6 Halkla İlişkilerde Meslekleşme Sorunu bu değerlerin uygulanması için gerekli olan bilgi ve beceriler tanımlanmalıdır. Temel değerlerin rastgele seçilmemesi ya da birilerinin kişisel değerlerini diğerlerine empoze etmemesi gereklidir. Bundan ziyade değerler entelektüel geleneklerden ve araştırmadan tanımlanmalıdır. Meslek olmanın gereklilikleri diğer disiplinlerin yanı sıra halkla ilişkiler akademisyenleri tarafından da uzun zamandır tartışılmaktadır. Bir uğraşın meslek haline gelmesinde, o uğraşın üyelerinin belirli özellikleri ve davranış normlarını (etik kodlara uymak, belirli bir bilgi bütününü öğrenmek, meslektaşlarına bağlılık göstermek, kendi zanaatlerinin icra edilmesinde kalite standartlarının elde edilmesi gibi) gerektirir (Picciotto, 2011: 167). Grunig ve Hunt (1984) bir mesleğin beş özelliğini profesyonel değerler bütünü, meslek örgütlerine üyelik, profesyonel normlara bağlılık, bilgi yapısıyla ilgili entelektüel bir gelenek, uzun bir süre belirlenmiş mesleki eğitimle edinilen teknik beceriler olarak açıklar. Broom (2009: 120) profesyonel statünün göstergelerini, alana giriş için uzmanlaşmış eğitimsel hazırlık, teori temelli bilgi yapısı, etik kodlar ve performans standartları, uygulama özerkliği ve uygulamacıların kişisel sorumluluğu kabulü ve alanın kendine özgü ve asli hizmet sunduğuna ilişkin toplumun farkındalığı olarak sıralamaktadır. Wright (1981) halkla ilişkilerde meslekleşme kriterlerini entelektüellik, etik kodlar, kapsamlı özerklik, kamu hizmetine kişisel çıkarlardan daha fazla odaklanmak, temel bilgi yapısına dayalı olarak kendine özgü ve asli hizmetleri yerine getirmek, uygulamacıların diğerkâmlıkla yönlendirilmesi olarak açıklar. Abdullah ve Threadgold (2008: 286) ise halkla ilişkilerin meslekleşmesinin dört boyutunu bilgi ve kişisel yetkinlikler; araştırma ve eğitim; etik kodlar; akreditasyon ve lisans olarak sıralamaktadır. Görpe (2013) ise halkla ilişkilerin meslekleşmesi için gerekli olanları şöyle sıralamaktadır: Ne olduğunun açıklanması Diğer iletişim disiplinlerine katkısının ve onları nasıl tamamladığının gösterilmesi Yönetsel düzeyde çalışması gerektiğinin ispatlanması Yalnızca medya ilişkileri ve etkinlik yönetimine eşit olmadığının ispatlanması Araştırma ile başlanmanın gerekliliğinin gösterilmesi Araştırmanın neden gerekli olduğunun gösterilmesi Kamu çıkarının son derece önemli olduğunun vurgulanması Alandaki ve ilgili alandaki bilgiden yararlanılması Profesyonel standartların düşünülmesi Halkla İlişkiler, Kamu Yararı ve Etik Kamu yararı, bir uğraşın meslek olarak görülmesindeki en önemli gerekliliklerden biridir. Meslek gelişirken aynı zamanda faaliyet gösterdiği toplumun özelliklerini ve halkla ilişkilerin yapısını belirleyen kültürü, dili, coğrafyayı, ekonomiyi, politikayı ve işletmelerdeki farklılıkları yansıtmaktadır (Singh ve Smyth, 2000: 388). İçinde 254 İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi

7 Burcu Öksüz bulunduğu toplumun etkisi ile şekillenen mesleksel faaliyetler, aynı zamanda toplumu etkilemekte ve çıkarlarına hizmet edebilmektedir. Sharpe (1986) halkla ilişkilerin meslek olarak tanınmasının temelinin, sosyal ve çevresel durumlara ve mesleğin bu durumlara verdiği tepkiye dayandığını belirtir. O halde halkla ilişkilerin meslekleşmesinin önemli bir boyutunu, kamu yararına olan adanmışlık oluşturmaktadır. Kamu yararına hizmet etme yalnızca bir mesleğin tanımlanmasında kullanılan bir kriter değildir, mesleğin değerinin belirlenmesinde de kamu yararına sıklıkla gönderme yapılmaktadır (Bivins, 1993). Meslekleşme, uygulamacıların topluma azami katkı sağlamasının ölçümüne dayanır (Wilensky, 1964). Diğer bir deyişle, topluma yapılan katkı, bir uğraşın meslek olmasında ve değerinin saptanmasında belirleyici bir faktördür. Meslek kavramı kelimenin tam anlamıyla kamu onayı anlamına gelmekte, bir uğraş kolay bir şekilde profesyonel konum talep edememekte, bu konumun kamu tarafından kabul edilmesi gerekmektedir. Profesyonellerin kamu faydasını koruduğu ve arttırdığı genel olarak kabul görür (Welie, 2004: 530). Amerika Halkla İlişkiler Derneği ne göre Halkla ilişkiler, gruplar ve kurumlar arasında karşılıklı anlayış oluşmasına katkı sağlayarak kompleks ve çoğulcu toplumun kararlarını ve fonksiyonlarını yerine getirmesine destek olmaktadır. Halkla ilişkiler, özel ve kamu politikalarının uyum sağlamasına hizmet etmektedir. (Fitzpatrick ve Gauthier, 2001: 193). Dolayısıyla halkla ilişkiler, yalnızca müşterileri olan kişilerin ve örgütlerin çıkarlarına hizmet etmeye adanmış bir meslek değildir. Toplum ve çıkarları da halkla ilişkilerin temel bir önceliğidir. Halkla ilişkiler performansının standartları, kamu çıkarı ve refahının yanında örgütün, kişilerin veya ilgi gruplarının haklarının korunması açısından belirlenmelidir (Sharpe, 1987). Halkla ilişkilerin yalnızca adına çalıştığı kurumların ve kişilerin çıkarları doğrultusunda hareket etmesi, meslekleşme sürecinin başarısını sekteye uğratacaktır. Şöyle ki halkla ilişkiler, kamunun çıkarlarına gözlerini kapatarak, yalnızca faaliyetlerini yürüttüğü kişi veya kuruma saygınlık kazandırma, hedef kitleleri ikna etme, çalışan ve müşteri sadakatini arttırma, satışları destekleme gibi amaçlarını yerine getirmeye çalışırsa kamu onayını alması mümkün olamayacaktır. Halkla ilişkiler uzlaştırıcı ve savunucu rolleri ile hem kamu tartışmaları ile ilgilenme hem de onları destekleme fırsatına sahip olmaktadır (Bivins, 1993: 126). Halkla ilişkiler uygulamacıları bu rolleri yerine getirirken kamunun çıkarlarını gözetmelidir. Etkili halkla ilişkiler yalnızca örgütün çıkarları ile değil aynı zamanda örgütsel paydaşların çıkarları, değerleri ve ihtiyaçları tarafından yürütülmelidir (Sriramesh ve Hornaman, 2006: 155). Grunig e göre (2000: 25) halkla ilişkilerin, bir mesleğin temel özellikleri olan kamu çıkarını ve görece otonomiyi geliştirmesi gerekmektedir. Bunun yanında er ya da geç halkla ilişkiler uygulamacıları yalnızca müşterilerinin kişisel çıkarlarına hizmet etmenin ötesine geçmelidir. Halkla ilişkilerin bir meslek haline gelmesi, kamu yararına hizmet etme yönünde etik yükümlülüklerin açıklığa kavuşturulması, amacına ulaşması ve toplum tarafından meşru bir meslek olarak görülmesi açısından önem taşımaktadır (Bivins, 1993: 117). Bazı halkla ilişkiler akademisyenleri ve uygulamacıları, günümüzde halkla ilişkilerin iknanın ve retoriğin ötesine geçtiğini, profesyonel halkla ilişkiler çalışmaları müzakere Sayı 40 /Bahar

8 Halkla İlişkilerde Meslekleşme Sorunu ve arabuluculuk ilkeleri ile yürütülmektedir. Halkla ilişkilerin amacı, basit bir şekilde kurumun çıkarını için hedef kitleleri etkilemek değildir. Bunun yerine (en azından olması önerilen) örgütlerin ve hedef kitlelerin karşılıklı faydası için çıkarlarını bağdaştırmaktır (Fitzpatrick ve Gauthier, 2001: 194). Halkla ilişkiler, bir kere toplum tarafından meslek olarak tanındığında sorumluluktan kaçamayacaktır. Bu kabul, kısmen beklenen sonuçlara dayanır. Halkla ilişkilerin toplumun kabul edeceği şekilde kamu yararını tanımlamak dışında seçeneği yoktur (Bivins, 1993: 127). Halkla ilişkilerin meslek olarak değerlendirilmesinde kamu yararının yanında etik de büyük önem taşır. Aydede ye göre (2001: 177) halkla ilişkiler alanında makine, fabrika, üretim, tüketim gibi kavramlar yerlerini davranışlara ve değerlere bırakmıştır. Uygulamacılar her gün aldıkları kararların haklılığını değerlendirmek için bazı temellere ihtiyaç duyarlar. Halkla ilişkiler profesyoneli olarak işlerini tanımlarken temel değerlerden türetilen etik ilkelere ihtiyaç duyarlar. Mesleklerinin savunuculuğu ve sosyal vicdan arasında olası çatışmaların uzlaştırılmasında bir rehbere ihtiyaç duyarlar. Bu tür standartların geliştirilmesi halkla ilişkiler uygulamacılarının bir profesyonel olarak konumlarına ilişkin farkındalıklarının en önemli basamaklarındadır (Fitzpatrick ve Gauthier, 2001: 201). Halkla ilişkilerde evrensel kodların geliştirilmesi gerekir (Kruckeberg, 1993). Tüm dünyada halkla ilişkiler meslek örgütleri, etik kodlar ile uygulamacıların etik davranışlarına seslenir (Lim ve Hussein, 2006: 57). Halkla ilişkiler uygulamacılarının etiği, hem kamu hem de uygulamacıların kendileri tarafından düşük görülmektedir. Dolayısıyla halkla ilişkiler uygulamalarında algılanan meslek ahlakının arttırılması gerekir (Pratt, 1991: 234). Ancak halkla ilişkiler alanında etiğin önemine rağmen, bu alandaki birçok kişi etik konusunda oldukça az bilgiye sahiptir (Wright, 1989). Halkla ilişkiler uygulamacılarının müşteri ve işverenlere karşı sorumluluk, medyaya karşı sorumluluk, topluma karşı sorumluluk ve meslektaşlarına karşı sorumluluk olmak üzere dört alanda sorumluluğu bulunmaktadır (Aydede, 2001). Halkla ilişkiler uygulamalarında etik davranışın öneminden ötürü mesleki standartları bozan, ihlal eden kimselere karşı müeyyideler uygulamak için çalışmalar yapılmıştır (Okay ve Okay 2001:654) yılında Melbourne de gerçekleşen Dünya Halkla İlişkiler Forumu nda Melbourne Direktifi belirlenmiştir. Halkla ilişkiler ve iletişim profesyonellerine, örgütün karakterini-değerlerini tanımlama ve sürdürme, dinleme ve bağlantı kurma, kişilere ve örgütlere sorumluluk aşılama talimatları verilmiştir. Bu direktife göre halkla ilişkiler uygulamacılarının profesyonel sorumlulukları şöyledir: Profesyonel etik kodları anlamak, onlara uymak ve faaliyetleri onlara uygun şekilde sürdürmek. İç ve dış paydaşlara yönelik halkla ilişkiler ve iletişim çalışmalarına rehberlik eden profesyonel standartları iletmek. Sürekli eğitim ve öğrenme ile etkili ve sorumlu şekilde yetkinliklerini korumak ve sürdürmek. 256 İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi

9 Burcu Öksüz Halkla ilişkilerin meslekleşmesi açısından etik kodlar zaruridir ve kodların gerekliliği iki yönden açıklanabilir. Birincisi, etik kodlar uğraşın mesleğe dönüşümünde, özellikle halkla ilişkiler açısından, mutlaka yerine getirilmesi gereken bir parçadır. İkincisi, halkla ilişkiler uzun yıllar sahip olduğu olumsuz imajına bağlı olarak güvenilir bir meslek kabul edilmemesinden dolayı sıkıntı çekmiştir. Bu sorunun çözümünde etik kodlar önemlidir (Huang, 2001). Bilgi, Eğitim ve Profesyonel Yetkinlikler Meslekler, temel değerlere ve bu değerlerin yerine getirilmesine yönelik uzmanlığı sağlayan bilgi yoğunluğuna dayanır (Grunig, 2000: 23). Bir meslek, üyelerinin yürüttükleri işlerin esaslarını, performansını ve amaçlarını kontrol eder (Beam, 1990). Bir mesleğin sahip olması gereken kriterler iyi tanımlanmış bilgi yapısı, eğitimde verilen derslerin standartlaşmış olması, sınav-belgelendirme ve uygulamacıların üzerinde disiplinsel bir gücü kullanacak uygun bir otorite tarafından denetimin olması şeklinde açıklanabilir. Ancak halkla ilişkiler, yalnızca birincisini yerine getirmektedir (Wylie, 1994). L Etang ve Pieczka (2002: 25) halkla ilişkiler uygulamasının kendini profesyonelleştirmek arzusunda olduğunu ve halkla ilişkiler eğitiminin bunu başarıya ulaştırmanın yardımcı bir aracı olduğunu vurgular. Akademisyenler, eğitimciler ve uygulamacılar arasında iyi eğitimin, halkla ilişkiler mesleğinin güçlendirilmesine büyük katkı yapma potansiyeline sahip olduğu konusunda fikir birliği bulunmaktadır. Eğitim ve bilgi, halkla ilişkiler mesleğini icra edenlerin kendilerini yetkin görmesinin temelini oluşturur. Nitekim bir uğraşın meslek olması, kendine özgü bilgi yapısını gerekli kılar (Sriramesh ve Hornaman, 2006: 156). Halkla ilişkiler mesleğinin uygulayıcıları da mesleğin gerektirdiği bilgiye sahip olmalı ve bu alanda çalışmak isteyen kişilerin belirli bir eğitimden geçmesi zorunlu kılınmalıdır. Aksi halde halkla ilişkiler, belirli bir bilgi ve eğitim olmaksızın herkesin yapabildiği bir iş olmaya devam edecektir. Halkla ilişkiler eğitiminde bir standardın olması, farklı yazarlarca vurgulanmaktadır. Örneğin Coombs ve Holladay (2007: 5), halkla ilişkileri oluşturan kavramların geniş biri ağa dağıldığını ve tutarsızlık gösterdiğini belirtir. Oysaki meslek kriterlerinden biri de standart bir müfredatın kabulüdür (Newsom vd. 2013: 3). Halkla ilişkiler eğitiminin diğer bir boyutu, teori yanında uygulamanın gerekliliğidir. Yengin (2004: 190) tarafından ifade edildiği şekilde İletişim alanında teorik ve pratik iç içe geçmiş ayrılmaz bir bütündür. L Etang ve Pieczka (2002: 27) halkla ilişkilerin eğitimsel gelişmeleri hakkında yayınlanan kayıtların Amerikan deneyiminin kontrolü altında olduğunu belirtir. Yazarlara göre bu durum kısmen, günümüze kadar gelen iki akademik halkla ilişkiler dergisinin Public Relations Review ve Journal of PR Research ün, Amerika temelli olmasından ve büyük oranda Amerikan araştırma ve akademik yönelimlere dayanmasından kaynaklanır. Halkla ilişkiler eğitimi ile ilgili bilgilerin çoğunlukla ABD temelli olması, mesleğin diğer ülkelerdeki eğitimi ve uygulaması hakkında yeterli bilgiye ulaşılamamasına neden olmaktadır. Bu durum mesleğin gelişiminin ve geldiği konumun öğrenilmesi konusunda eksikler oluşturmaktadır. Halkla ilişkiler uygulamacılarının birtakım yetkinliklere sahip olması beklenmektedir. Bu yetkinliklerin gerek eğitim gerekse iş dünyasına girdikten sonra Sayı 40 /Bahar

10 Halkla İlişkilerde Meslekleşme Sorunu edinilmesi, halkla ilişkiler uygulamacılarının başarısı ve halkla ilişkilerin meslekleşmesi açısından büyük önem taşır. Halkla ilişkiler uygulamacılarının iletişim becerileri, medya ve yönetim bilgisi, problem çözme kabiliyeti, motivasyon ve entelektüel meraka sahip olması gerekmektedir (Broom 2009). Öğrencinin bir iletişim, halkla ilişkiler profesyoneli olabilmesi için sahip olması gereken nitelikler şöyle sıralanabilmektedir (Yengin, 2004: 190): Teknolojik gelişmelere ve bunların yol açtığı değişime adapte olabilme ve sürekli olarak kendini yenileyebilme yeteneği, İleri teknolojilere aşinalık, özellikle okuryazarlığı, Kendi mesleki alanlarındaki derinleme bilginin yanında, fen ve mühendislik alanlarındakiler için asgari düzeyde bir sosyal bilimler bilgisi, sosyal bilim alanındakiler için de asgari bir fen ve teknoloji bilgisi, özellikle teknolojinin toplumsal etkilerini kavrayabilme yeteneği, Anadili ile birlikte en az bir yabancı dilde yazılı ve sözlü iletişim yeteneği, Grup halinde çalışabilme, özellikle disiplinlerarası çalışma yapabilme beceri ve yeteneği. Halkla İlişkiler Eğitimi Komisyonu nun 1987 yılındaki raporunda belirtilen halkla ilişkilerin beş yetkinliğini sağlamaya yönelik müfredata dört yetkinlik daha eklenmiştir (Leuven, 1999): İlkeler, uygulamalar, teori, etik odaklılık Teknikler, yazma, mesaj yayılımı, medya ağları Planlama ve değerlendirme için araştırma Örnek vakaları içeren halkla ilişkiler stratejisi ve uygulama Staj, uygulama Eklenen dört yetkinlik ise şöyledir: Halkla ilişkiler etiği Görsel ve interaktif iletişim Halkla ilişkiler yönetimi Halkla ilişkiler kampanyaları Türkiye de halkla ilişkiler eğitiminin başlangıcı, 1960 lı yılların ortalarına rastlamaktadır (Yıldırım Becerikli, 2004: 202). Günümüzde birçok devlet ve vakıf üniversitesinde halkla ilişkiler alanında ön lisans, lisans ve lisansüstü eğitim verilmektedir. Ancak halkla ilişkiler alanında çalışmak için halkla ilişkiler veya iletişim eğitimi almanın zorunlu olmaması, başka alanlarda eğitim alan veya üniversite eğitimi almayan kişilerin halkla ilişkiler alanında çalışmasına imkan sağlamaktadır. Böylece belirli bir eğitime veya yetkinliklere sahip olma koşulu aranmaksızın isteyen herkes halkla ilişkiler alanında çalışabilmektedir. 258 İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi

11 Burcu Öksüz Lisanslama ve Akreditasyon Meslek kriterlerinden biri de alana girişlerin ve çıkışların kontrol altında olmasıdır (Newsom vd., 2013: 3). Gerçek bir mesleğe girişler ve uygulama kodlarına uyulması sıkı şekilde düzenlenmiştir ve bu durum üyelerine birçok fayda sağlamaktadır. Bu faydaların muhtemelen en önemlisi belirli kişilerin istihdam edilmesidir (Morris ve Goldsworthy, 2008: 113). Bu anlamda bir uğraşı icra etmek için girişlerin denetime tabi olmaması, o uğraşın meslekleşmesinde önemli bir eksiklik oluşturur. Mesleğe girişlerin kontrolü için akreditasyon ve lisanslama olmak üzere iki uygulamadan söz etmek mümkündür. Devlet tarafından yönetilen zorunlu bir süreç olan lisanslama (Broom, 2009), bilgi sahibi olmayan kişileri işinde yetkin olmayandan korumaktadır ve lisans sahibinin belirli hizmetleri memnuniyet yaratacak şekilde icra ettiğinin ve lisansı olmayan kişilerin bu hizmetleri yerine getiremeyeceğinin teminatını vermektedir (Nolte, 1980: 14). Bernays (1983: 32) halkla ilişkilerin lisansının ve halkla ilişkiler uygulamacılarının sicili olmasının hukuk tarafından (avukatlar, hekimler ve diğer profesyoneller gibi) belirlenmesi gerektiğini, halkla ilişkilerin bir kamu malı olarak herhangi bir eğitim veya etik davranış olmaksızın herkesin yaptığı işi tanımlamakta kullanılan bir kavram olduğunu vurgular. Dolayısıyla lisanslama, halkla ilişkilerin meslek olarak tanınmasında temel bir zorunluluktur ve aynı zamanda kamu algılarında önemli bir öğedir (Parkinson ve Parkinson, 2003: 136). Meslek konumu elde etmek için alanın, uygulama öncesinde avukatlık sınavı veya tıbbi komite gibi bir çeşit lisansı benimsemesi gereklidir. Bunun yanında halkla ilişkiler, tutarlı etik standartlara sahip olmalı ve ihlalleri izlemelidir (Bowen, 2009: 403). Halkla ilişkilerde lisanslama düzenlemesi yapan ülke sayısı son derece az olsa da bu uygulamalar, gelecekteki düzenlemelere örnek teşkil edebilmesi açısından önemlidir. Brezilya, Nijerya, Panama ve Peru da halkla ilişkilerde lisanslama devlet tarafından düzenlenmektedir (Molleda ve Alhassan, 2006) yılında halkla ilişkileri bir meslek olarak kanunlaştıran Brezilya, dünyada bu tür bir yasayı halkla ilişkilere adapte eden ilk ülkedir. Brezilya da yasayı uygulamak için federal ve bölgesel konseyler oluşturulmuştur. Bu konseyler, yasaya uymayanlara cezai yaptırım uygulamaktadır. Brezilya da profesyoneller halkla ilişkiler lisansına sahip olmalı ve konseyler tarafından ruhsatlandırılmalıdır (Molleda ve Athaydes, 2003: 271). Halkla ilişkilerin lisanslandırılmasına karşı olan görüşler de bulunmaktadır. Örneğin, Kruckeberg (1993) halkla ilişkilerin yasal olarak korunan bir meslek olmasının veya devlet tarafından ruhsatlandırılmasının gerekli olmadığını ifade eder. Yazara göre, Yeminli Mali Müşavirlerin mesleki modeline benzer bir uygulama halkla ilişkiler mesleği için daha uygun olacaktır. Böyle bir model, uygulamacıların tüm faaliyetlerinin kendilerine münhasır olmasını ve bunların profesyonel uygulamayla sınırlandırılmasını kabul eder. Halkla ilişkilerin meslekleşmesinde önemli görülen bir diğer uygulama akreditasyondur. Akreditasyon, meslek örgütleri tarafından yürütülen gönüllü bir süreçtir (Broom, 2009). Akreditasyon, halkla ilişkiler ve uygulamacıları hakkında kamunun Sayı 40 /Bahar

12 Halkla İlişkilerde Meslekleşme Sorunu algılarını değiştirebilir (Bailey, 1984). Amerika Halkla İlişkiler Derneği (PRSA) akreditasyon programına 1964 yılında başlamıştır. Günümüzde İş İletişimcileri Derneği ve İngiltere Halkla İlişkiler Derneği akreditasyon süreci hizmeti vermektedir (Sha, 2011c). Ancak tüm dünyada meslek örgütleri tarafından uygulanan evrensel bir akreditasyon ve lisanslama standardı bulunmamaktadır (Abdullah ve Threadgold, 2008: 285). Türkiye de, Türkiye Halkla İlişkiler Derneği (TÜHİD) henüz bir akreditasyon programı hizmeti vermemektedir. Ancak eski TÜHİD başkanı Fügen Toksü, derneğin en önemli hedeflerinden birinin mesleki yeterlilik bilgisi ve akreditasyon olduğunu belirtmiştir ( 2010). Lisanslama ve akreditasyon, meslekleşme sürecinde kilit bir rol üstlenir. Nitekim mesleğin isteyen herkesin rahatça faaliyet gösterebildiği bir alan olmasını engeller. Aynı zamanda mesleği icra edenlerin belirli bilgi ve yeteneklere sahip olmasını zorunlu kılar. Böylece mesleğini iyi bir şekilde yerine getirenleri ödüllendirmiş, mesleki gerekliliklere sahip olmayanları da diğerlerinden ayırmış olur. Türkiye de halkla ilişkilerin lisanslanması kısa vadede çok mümkün görünmese de, akreditasyon halkla ilişkiler uygulamacılarının taşıması gereken niteliklere sahip olup olmadığının belirlenmesi açısından önemlidir. Nitekim akredite olmak demek, halkla ilişkiler uygulamacının belirli sınavlardan geçtiği ve mesleği yerine getirebilecek donanıma sahip olduğunun onaylanması anlamına gelir. Böylece işini ehli ile yapan uygulamacılar, halkla ilişkilerin ne olduğunu bilmeden halkla ilişkilerciyim diyenlerden kendilerini ayırmış olurlar. Halkla İlişkiler ve Meslek Örgütleri Bir mesleğin varlığı, meslek örgütlerinin varlığını gerektirir (Wilson vd., 2013: 1223). Uğraşların mesleğe yükselmesinde önemli bir rol oynayan meslek örgütleri (Sha, 2011b: 122), bir mesleğin geliştirilmesinde, desteklenmesinde ve güçlendirilmesinde kilit bir rol üstlenmektedir. Halkla ilişkiler açısından bakıldığında meslek örgütleri, etik kodların ve profesyonel standartların geliştirilmesinde ve uygulanmasında, profesyonel gelişim için koşulların yaratılmasında, mesleğin konumunun düzenlenmesinde ve güçlendirilmesinde etkin bir rol oynar (Palea, 2012: 18). Bir mesleğin gücü, meslek örgütünün ne kadar güçlü olduğuyla yakından ilişkilidir. Meslek örgütünün güçlenmesi ise, o mesleği icra edenlerin katılım ve işbirliği ile gerçekleşebilecektir. Böylece eğitim ve uygulama arasında sürekli bilgi paylaşımı yapılabilecek ve aradaki boşluklar azaltılabilecektir. Nitekim mesleğin gelişimi ve toplum nezdinde iyi bir konum elde etmesi, işbirliği halinde yapılacak çalışmalar ile mümkündür. Halkla ilişkiler uygulamacılarının meslek örgütlerine üye olma zorunluluğu bulunmamaktadır. Bir kimse eğitimi, deneyimi ve etik anlayışı ne olursa olsun halkla ilişkiler danışmanı unvanını kullanabilmektedir (Motion vd., 2009: 109). Bu durum, halkla ilişkiler uygulamacılarının kendi meslektaşları tarafından değerlendirilmesi uygulamalarını azaltmaktadır. Halkla ilişkiler uygulamacılarının kendi aralarındaki özdenetim mekanizmasının ülkemizde etkili bir şekilde işlediğini söylemek mümkün değildir. Meslek örgütlerinin güçlenmesi ve üye sayılarının artması, halkla ilişkiler 260 İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi

13 Burcu Öksüz uygulamalarının standartlara uygunluğunun sağlanması açısından önemli bir rolü yerine getirir. Bunun yanında mesleki yeterliliklere sahip ve meslek değerlerine özen gösteren halkla ilişkiler uygulamacılarının da meslek örgütleri tarafından korunması sağlanmış olur. Böylece, uygulamacılar, meslek standartlarına uygun olmayan davranışlara karşı kendisini ve mesleğini savunabilir. Türkiye nin ilk halkla ilişkiler derneği (şu anki adı Türkiye Halkla İlişkiler Derneği) 1972 yılında kurulmuştur. TÜHİD in web sitesinde yer alan bilgilere göre 2015 yılı itibariyle üye sayısı, 197 olmaktadır. Halkla ilişkiler mesleğini icra etmek için bir derneğe üye olma zorunluluğu bulunmuyor olsa da, üye sayısının oldukça az olduğunu söylemek yanlış olmayacaktır. Dolayısıyla Türkiye de meslek örgütlerine üye sayısının artması, mesleğin daha iyi bir konuma yükselmesinin en önemli basamaklarından birini oluşturmaktadır. Sonuç Günümüzde halkla ilişkilerin artan önemine rağmen henüz meslek konumuna ulaştığını söylemek mümkün görünmemektedir. İlgili alandaki akademisyenlerin ve uygulamacıların halkla ilişkilerin bir meslek olarak görülmesi gerektiğine ilişkin görüşlerine rağmen gerek dünyada, gerekse Türkiye de toplum halkla ilişkileri tam olarak bir meslek olarak değerlendirmemektedir. Halkla ilişkilerin olumsuz bir imaja sahip olması, kamu yararını hedeflemediği görüşü, belirli bir eğitime ve yetkinliğe sahip olmayan kişilerin mesleği icra etmesinde herhangi bir engelle karşılaşmaması, lisanslama ve akreditasyon çalışmalarının yetersizliği, etik kodlara uyumun kontrol edilmemesi ve meslek örgütlerine üyeliğin azlığı halkla ilişkilerin meslekleşme sürecini sekteye uğratan başlıca faktörlerdir. Tuncer (2011) tarafından yapılan araştırmanın sonuçlarına göre, Türkiye de halkla ilişkiler mesleğinin standartları özellikle meslek eğitimi ve dernekleşme boyutlarında eksik, uzmanlık ve meslek etiği boyutlarında ise yetersizdir. Dolayısıyla Türkiye de halkla ilişkiler meslekleşme kriterlerini yerine getirmekten uzak görünmektedir. Uzun yıllardır halkla ilişkiler eğitimi verilmesine, halkla ilişkiler uygulamaları yürütülmesine ve halkla ilişkiler derneğinin kuruluşunun geçmişe uzanmasına rağmen, günümüzde halkla ilişkiler herkesin yapabildiği bir iş etiketinden kurtulamamıştır. Halkla ilişkilerin meslek olabilmesi ve toplumdaki algıların değişmesi ise bu mesleği icra edenlerin işbirliği içinde yürütecekleri çalışmalara bağlıdır. Halkla ilişkilerin yalnızca müşterilerinin çıkarlarını düşünen bir meslek olmadığı, kamunun çıkarının da halkla ilişkilerin temel hedeflerinden olduğu anlatılmalıdır. Halkla ilişkilere getirilen temel eleştirilerden birinin toplumun çıkarlarını gözetmemesi olduğu göz önünde bulundurulduğunda, kamu yararının meslekleşme açısından önemi açığa çıkmaktadır. Etik yükümlülüklerini anlatmak, halkla ilişkilerin meslekleşme sürecinin en önemli boyutlarından bir diğeridir. Halkla ilişkiler uygulamacılarını yönlendiren etik kodlar bulunsa da, uygulamacıların bunlara uyup uymadığı konusunda güçlü yaptırımlar bulunmamaktadır. Sayı 40 /Bahar

14 Halkla İlişkilerde Meslekleşme Sorunu Lisanslama ve akreditasyon, halkla ilişkiler mesleğine girişlerde sınırlamalar getirilmesini sağlamaktadır. Böylece her isteyenin, istediği zaman halkla ilişkiler uzmanı/ danışmanı gibi unvanları kullanmasının önüne geçilmiş olacaktır. Bu uygulamalar, mesleğinin gerektirdiği donanıma sahip insanların diğerlerinden ayrılmasını ve mesleki ilkelere uymayan kişilerin mesleğin tümüne yönelik olumsuz algılar oluşturmasının önlenmesini sağlayacaktır. Meslek örgütleri, halkla ilişkilerin meslek konumunu elde etmesinin önemli bir parçasıdır. Türkiye de halkla ilişkiler meslek örgütlerine üyelikler oldukça azdır. Bu sayının artması, meslekleşme sürecinin başarıya ulaşmasının temel önceliklerinden biridir. Halkla ilişkiler, Türkiye de henüz meslek konumunu elde edememiştir. Kamu çıkarlarının önemsendiğinin ve etik ilkelerin gözetildiğinin anlatılması, mesleğe girişlerde belirli bilgi ve yetkinliklerin zorunlu kılınması ve meslek örgütlerinin ve özdenetimin daha güçlü hale gelmesi ile halkla ilişkilerin meslekleşmesi mümkün olabilecektir. Kaynaklar Abdullah, Z. ve Threadgold, T., (2008). Towards The Professionalisation Of Public Relations in Malaysia: Perception Management and Strategy Development, Public Relations Review, 34 (3), s Aydede, Ceyda, (2001). Teorik ve Uygulamalı Halkla İlişkiler Kampanyaları, Ankara: Mediacat Yayınları. Bailey John N., (1984). The Credentials Of Public Relations: Licensing? Certification? Accreditation?, Public Relations Quarterly, 29 (2), s. 9. Beam, Randal A., (1990). Journalism Professionalism As An Organizational Level Concept, Journalism Monographs, 121, s Bernays, Edward L., (1983). Viewpoint: The Case For Licensing Pr Practitioners. Public Relations Quarterly, 28 (1), s. 32. Bivins, Thomas H., (1993). Public Relations, Professionalism, and the Public Interest. Journal of Business Ethics, 12(2), s Bowen, Shannon A., (2009). All Glamour, No Substance? How Public Relations Majors and Potential Majors in an Exemplar Program View The Industry and Function, Public Relations Review, 35(4), Brody E. W., (1992). We Must Act Now To Redeem PR s Reputation, Public Relations Quarterly, 37(3), s. 44. Broom, Glen M., (2009). Cutlip and Center s Effective Public Relations, Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall. Callison, Coy, (2001). Do Pr Practitioners Have A Pr Problem?: The Effect of Associating A Source With Public Relations And Client Negative News on Audience Perception of Credibility, Journal of Public Relations Research, 13(3), s Coombs W. T. ve Holladay S. J. (2007). It s Not Just PR: Public Relations in Society, Malden, MA: Blackwell Publishing. 262 İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi

15 Burcu Öksüz Ertekin, Yücel, (1987). Halkla İlişkiler ve Meslekleşme Olgusu, Ankara: Ankara Üniversitesi Basın Yayın Yüksekokulu Yayınları: 10, Türkiye Ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü Yayınları: 221, Halkla İlişkiler Sempozyumu, A.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi Ve Basın Yayın Yüksekokulu Basımevi,, Nisan 1987, s Fitzpatrick K. ve Gauthier, C. (2001). Toward A Professional Responsibility Theory of Public Relations Ethics, Journal of Mass Media Ethics: Exploring Questions of Media Morality, 16(2 3), s Görpe, Serra, (2013). PR As A Profession: How Much Does it Matter?, as a profession how much does it matter, Erişim Tarihi: Grunig, James E., (2000). Collectivism, Collaboration, And Societal Corporatism As Core Professional Values in Public Relations, Journal of Public Relations Research, 12(1), s Grunig, J. E. ve Hunt, T., (1984). Managing Public Relations, New York: Holt, Rinehart & Winston. Haınsworth, Brad E., (1993). Commentary: Professionalism in Public Relations, Public Relations Review, 19(4), s Huang, Yi Hui. (2001). Should A Public Relations Code of Ethics Be Enforced?, Journal of Business Ethics, 31(3), s Harrington, A. (1959). Life in the Crystal Palace, New York: Alfred A. Knopf, Inc. Kruckeberg, Dean, (1993). Universal Ethics Code: Both Possible and Feasible, Public Relations Review, 19 (1), s Kruckeberg, Dean, (1998). The Future of PR Education: Some Recommendations, Public Relations Review, 24 (2), s L Etang, Jacquie, (2002). Public Relations Education in Britain: A Review At The Outset of The Millennium and Thoughts For A Different Research Agenda, Journal of Communication Management, 7 (1), s L Etang, J. ve Pieczka, M., (2002). Halkla İlişkiler Eğitimi, J. L etang, M. Pieczka, Halkla İlişkilerde Eleştirel Yaklaşımlar, Çev. Gülcan Işık, Der. Sema Yıldırım Becerikli, İstanbul, Vadi Yayınları, s Leuven, Jim Van, (1999). Four New Course Competencies for Majors. Public Relations Review, 25(1), s Lim, K. Y. ve Hussein, A., (2006). Professionalism and Ethics: Is The Tobacco Industry Damaging the Health of the Public Relations Profession?, Kajian Malaysia, XXIV (1 & 2), s Meintjes, C. ve Niemann Struweg, I. (2009). The Role of A Professional Body in Professionalisation: The South African Public Relations Case, Prism 6(2), massey.ac.nz/prism_on line_journ.html, Erişim Tarihi: Molleda, J. C. ve Athaydes, A. (2003). Public Relations Licensing in Brazil: Evolution and The Views of Professionals, Public Relations Review, 29 (3), s Sayı 40 /Bahar

16 Halkla İlişkilerde Meslekleşme Sorunu Molleda, J. C. ve Alhassan, A. D., (2006). Professional Views on the Nigeria Institute of Public Relations Law and Enforcement, Public Relations Review, 32(1), s Morris, T. ve Goldsworthy, S. (2008). PR A Persuasive Industry? Spin, Public Relations and The Shaping of the Modern Media, New York: Palgrave Macmillan. Motion, J., Leitch, S. R. ve Cliffe, S., (2009), Public Relations in Australasia: Friendly Rivalry, Cultural Diversity, and Global Focus, Krishnamurthy Sriramesh ve Dejan Verčič (der.), The Global Public Relations Handbook Theory, Research, and Practice, New York: Routledge, s Newsom, D., Turk, J. V. ve Kruckeberg, D., (2013). This is PR: The Realities of Public Relations, Boston: Wadsworth, Cengage Learning. Nolte, Lawrence W., (1980). Let s Forget Licensing, Public Relations Quarterly, 25(2), s.14. Okay, Ayla ve Okay, Aydemir (2001). Halkla İlişkiler Kavram, Strateji ve Uygulamaları, Der Yayınları, İstanbul. Özsoy, Aydan, (2006). Televizyon Metinlerinde Halkla İlişkiler Mesleğinin Temsili Üzerine Eleştirel Bir Bakış: Yağmur Zamanı Ve Ihlamurlar Altında Dizi Metinlerinde Halkla İlişkilerin Nesnesi Olarak Kadın, 2. Ulusal Halkla İlişkiler Sempozyumu, Nisan 2006, Kocaeli, s Palea, Adina, (2012). The Role of Professional Associations in Defining the Public Relations Profession The Romanian Case, Professional Communication and Translation Studies, 5(1 2), s Parkınson, M. G. ve Parkinson, L. M. (2003). Constitutional Mythology in the United States: The Arguments Against Public Relations Licensing Refuted, Intercultural Communication Studies, XII (2), s Picciotto, Robert, (2011). The Logic of Evaluation Professionalism, Evaluation, 17(2), s Pratt, Cornelius B., (1991). Public Relations: The Empirical Research on Practitioner Ethics, Journal of Business Ethics,10 (3), s Sha, Bey Ling, (2011a) Practice Analysis: Professional Competencies And Work Categories in Public Relations Today, Public Relations Review, 37(3), s Sha Bey Ling, (2011b). Accredited vs. Non Accredited: The Polarization of Practitioners in the Public Relations Profession, Public Relations Review, 37 (2), s Sha, Bey Ling, (2011c). Does Accreditation Really Matter in Public Relations Practice? How Age and Experience Compare to Accreditation, Public Relations Review, 37 (1), s Sharpe, Melvin L., (1986). Recognition Comes from Consistently High Standards. Public Relations Review, 12(4), İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi

17 Burcu Öksüz Singh, R. ve Smyth, R. (2000). Australian Public Relations: Status at the Turn of the 21st Century. Public Relations Review, 26(4), s Sriramesh, K. ve Hornaman, Lisa B., (2006). Public Relations As A Profession An Analysis of Curricular Content in the United States, Journal of Creative Communications, 1(2), s Taylor, Maureen, (2000). Cultural Variance As A Challenge to Global Public Relations: A Case Study of the Coca Cola Scare in Europe, Public Relations Review, 26(3), s The Melbourne Mandate, (2012). Erişim Tarihi: Toksü, Fügen, (2010). penceresinden halkla iliskiler.html, Erişim Tarihi: Tuncer, M. Umut, (2011). Halkla İlişkilerde Meslek Standartları: Uygulayıcılara Yönelik Bir Araştırma, İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 32, s Valentini, Chiara, (2011). Looking for Institutionalization Italian Public Relations and the Role of Credibility and Professionalism, content/uploads/lookingforınstitutionalization.pdf, Erişim Tarihi: Van Ruler, Betteke, (2005). Commentary: Professionals Are From Venus, Scholars Are From Mars, Public Relations Review, 31(2), s Welie, Jos V. M., (2004). Is Dentistry A Profession? Part 1. Professionalism Defined, Journal of the Canadian Dental Association,70(8), s Wilensky, Harold L., (1964). The Professionalization of Everyone?, American Journal of Sociology, 70(2), s Wilson, A., Åkerlind, G., Walsh, B., Stevens, B., Turner, B. ve Shield, A., (2013). Making Professionalism Meaningful to Students in Higher Education, Studies in Higher Education, 38(8), s Wright, Donald K., (1981). Accreditation s Effects on Professionalism, Public Relations Review, 7(1), s Wright, Donald K., (1989). Ethics Research in Public Relations: An Overview, Public Relations Review, 15(2), s Wylie, Frank W., (1994). Commentary: Public Relations İs Not Yet A Profession, Public Relations Review, 20(1), s Yengin, Hülya, (2004). Türkiye de Halkla İlişkiler Öğrenimi ve Sorunları, 2. Uluslararası Milenyumda İletişim Sempozyumu, Mart 2004, İstanbul, s Yıldırım Becerikli, Sema, (2004). Türkiye deki Lisans Düzeyindeki Halkla İlişkiler Eğitimine İlişkin Bir Değerlendirme, 2. Uluslararası Milenyumda İletişim Sempozyumu, Mart 2004, İstanbul, s Sayı 40 /Bahar

21. YÜZYIL BECERİLERİ

21. YÜZYIL BECERİLERİ 21. YÜZYIL BECERİLERİ 21. YÜZYIL BECERİLERİ 21. yüzyıl becerileri genel olarak, öğrencilerin bilgi çağında başarılı olabilmeleri için geliştirmeleri gereken üst düzey becerileri ve öğrenme eğilimlerini

Detaylı

MÜHENDİSLİK KARİYERİ Mühendislik Kariyeri Mezun olduktan sonra çalışmak için seçtiğiniz şirket ne olursa olsun genelde işe basit projelerle başlayacaksınız. Mühendis olmak için üniversitede 4 yıl harcamanıza

Detaylı

Amaç. Octopus Program, InoTec Akademi uzmanlarının on yılı aşan tecrübesi ile hazırladığı, bir uzmanlık seviyesi belirleme ve geliştirme programıdır.

Amaç. Octopus Program, InoTec Akademi uzmanlarının on yılı aşan tecrübesi ile hazırladığı, bir uzmanlık seviyesi belirleme ve geliştirme programıdır. Tanıtım Sunumu 1 Amaç Octopus Program, InoTec Akademi uzmanlarının on yılı aşan tecrübesi ile hazırladığı, bir uzmanlık seviyesi belirleme ve geliştirme programıdır. 1 Amaç Kendine güveniyor musun? Uzmanlık

Detaylı

Prof.Dr.Muhittin TAYFUR Başkent Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Beslenme ve Diyetetik Bölümü

Prof.Dr.Muhittin TAYFUR Başkent Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Beslenme ve Diyetetik Bölümü Prof.Dr.Muhittin TAYFUR Başkent Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Beslenme ve Diyetetik Bölümü İyi ve kötü, yanlış ve doğru kavramlarını tanımlar, Etik bilincini geliştirmeye ve insanları aydınlatmaya

Detaylı

MEDYA VE İLETİŞİM YÖNETİMİ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI BÜTÜNLEŞİK PAZARLAMA İLETİŞİMİ YÖNETİMİ YOĞUNLAŞMA ALANI BİLGİ PAKETİ

MEDYA VE İLETİŞİM YÖNETİMİ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI BÜTÜNLEŞİK PAZARLAMA İLETİŞİMİ YÖNETİMİ YOĞUNLAŞMA ALANI BİLGİ PAKETİ MEDYA VE İLETİŞİM YÖNETİMİ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI BÜTÜNLEŞİK PAZARLAMA İLETİŞİMİ YÖNETİMİ YOĞUNLAŞMA ALANI BİLGİ PAKETİ 1. Program Bilgileri Amaçlar: Medya ve İletişim Yönetimi Yüksek Lisans Programına

Detaylı

DERS BİLGİLERİ. Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS ULUSLARARASI POLİTİK İKTİSAT ECON 367 8 3 + 0 3 6

DERS BİLGİLERİ. Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS ULUSLARARASI POLİTİK İKTİSAT ECON 367 8 3 + 0 3 6 DERS BİLGİLERİ Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS ULUSLARARASI POLİTİK İKTİSAT ECON 367 8 3 + 0 3 6 Ön Koşul Dersleri - Dersin Dili Dersin Seviyesi Dersin Türü İngilizce Lisans Zorunlu Dersin Koordinatörü

Detaylı

Kamusal Akıl Stüdyosu VI (KAM 346) Ders Detayları

Kamusal Akıl Stüdyosu VI (KAM 346) Ders Detayları Kamusal Akıl Stüdyosu VI (KAM 346) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Kamusal Akıl Stüdyosu VI KAM 346 Bahar 2 2 0 3 5 Ön Koşul Ders(ler)i Dersin

Detaylı

İKTİSAT YÜKSEK LİSANS PROGRAM BİLGİLERİ

İKTİSAT YÜKSEK LİSANS PROGRAM BİLGİLERİ İKTİSAT YÜKSEK LİSANS PROGRAM BİLGİLERİ Genel Bilgiler Programın Amacı Kazanılan Derece Kazanılan Derecenin Seviyesi Kazanılan Derecenin Gerekleri ve Kurallar Kayıt Kabul Koşulları Önceki Öğrenmenin Tanınması

Detaylı

TÜRKİYE CUMHURİYETİ GİRESUN ÜNİVERSİTESİ ŞEBİNKARAHİSAR MYO RADYO TELEVİZYON TEKNOLOJİSİ BÖLÜMÜ BİLGİ FORMU

TÜRKİYE CUMHURİYETİ GİRESUN ÜNİVERSİTESİ ŞEBİNKARAHİSAR MYO RADYO TELEVİZYON TEKNOLOJİSİ BÖLÜMÜ BİLGİ FORMU TÜRKİYE CUMHURİYETİ GİRESUN ÜNİVERSİTESİ ŞEBİNKARAHİSAR MYO RADYO TELEVİZYON TEKNOLOJİSİ BÖLÜMÜ BİLGİ FORMU Bölüm Bölüm Başkanı Bölümün amacı Bölümün Hedefi Öğrenme Çıktıları RADYO TV TEKNOLOJİSİ Öğr.

Detaylı

İŞVERENLERİN ÇALIŞANLARDAN BEKLENTİLERİ

İŞVERENLERİN ÇALIŞANLARDAN BEKLENTİLERİ İŞVERENLERİN ÇALIŞANLARDAN BEKLENTİLERİ TEMEL YETENEKLER YETENEKLER Okuma: El kitapları, grafikler ve programlar gibi kaynaklardaki yazılı bilgileri bulma, anlama ve yorumlama Yazma: Düşünceleri, fikirleri,

Detaylı

ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ Tıp Eğitimi Anabilim Dalı Mezun Görüşleri Anketi

ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ Tıp Eğitimi Anabilim Dalı Mezun Görüşleri Anketi ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ Tıp Eğitimi Anabilim Dalı Mezun Görüşleri Anketi Değerli Hekim Arkadaşımız, Bu anket ülkemizdeki farklı eğitim kurumlarınca uygulanan örnekler temel alınarak UÜTF Tıp

Detaylı

T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ MÜFREDAT FORMU Ders İzlencesi

T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ MÜFREDAT FORMU Ders İzlencesi T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ MÜFREDAT FORMU Ders İzlencesi Sayı : Tarih : 11.1.216 Diploma Program Adı : MEDYA VE İLETİŞİM, ÖNLİSANS PROGRAMI, (UZAKTAN ÖĞRETİM) Akademik

Detaylı

ÇALIŞMA RAPORU KONU: TURİZM YÖNETİMİ PROGRAM: TURİZM YÖNETİMİ VE PLANLAMA TÜRÜ/SÜRESİ: LİSANSÜSTÜ DİPLOMA, 04/10/2010 01/10/2011

ÇALIŞMA RAPORU KONU: TURİZM YÖNETİMİ PROGRAM: TURİZM YÖNETİMİ VE PLANLAMA TÜRÜ/SÜRESİ: LİSANSÜSTÜ DİPLOMA, 04/10/2010 01/10/2011 ÇALIŞMA RAPORU KONU: TURİZM YÖNETİMİ PROGRAM: TURİZM YÖNETİMİ VE PLANLAMA TÜRÜ/SÜRESİ: LİSANSÜSTÜ DİPLOMA, 04/10/2010 01/10/2011 HAZIRLAYAN: MURAT KOÇAK Müfettiş KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI Teftiş Kurulu

Detaylı

4-Beşeri bilimler alanlarında uygulanan araştırma yöntem ve tekniklerini kullanır, kuramsal ve uygulamalı bilgilere sahiptir.

4-Beşeri bilimler alanlarında uygulanan araştırma yöntem ve tekniklerini kullanır, kuramsal ve uygulamalı bilgilere sahiptir. Öğrenme Yetkinliği Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk labilme Yetkinliği Beceri Bilgi nca Mutercim Tercumanli Temel lan Yeterlilikleri (TYYÇ Beşeri Bilimler) 1 2 3 4 5 1-Beşeri bilimler alanında lisans

Detaylı

YÖNETİCİ GELİŞTİRME PLUS. Programın Amacı: Yönetici Geliştirme Eğitimi. Yönetici Geliştirme Uzmanlığı Eğitim Konu Başlıkları. Kariyerinize Katkıları

YÖNETİCİ GELİŞTİRME PLUS. Programın Amacı: Yönetici Geliştirme Eğitimi. Yönetici Geliştirme Uzmanlığı Eğitim Konu Başlıkları. Kariyerinize Katkıları YÖNETİCİ GELİŞTİRME 360 Yönetici Geliştirme Eğitimi İşletmelerde kalıcı başarının sağlanması, kurumun stratejik hedefleri ile uyumlu, yüksek performans göstermeye odaklanmış; motive olmuş takımları oluşturmak

Detaylı

Öğretmenlik Meslek Etiği. Sunu-2

Öğretmenlik Meslek Etiği. Sunu-2 Öğretmenlik Meslek Etiği Sunu-2 Tanım: Etik Etik; İnsanların kurduğu bireysel ve toplumsal ilişkilerin temelini oluşturan değerleri, normları, kuralları, doğru-yanlış ya da iyi-kötü gibi ahlaksal açıdan

Detaylı

Uluslararası İşletmecilik (MGMT 419T) Ders Detayları

Uluslararası İşletmecilik (MGMT 419T) Ders Detayları Uluslararası İşletmecilik (MGMT 419T) Ders Detayları Ders Adı Uluslararası İşletmecilik Ders Kodu MGMT 419T Dönemi Ders Uygulama Laboratuar Kredi AKTS Saati Saati Saati Bahar 3 0 0 3 6 Ön Koşul Ders(ler)i

Detaylı

SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TARİH BÖLÜMÜ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI DERS BİLGİ PAKETİ

SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TARİH BÖLÜMÜ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI DERS BİLGİ PAKETİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TARİH BÖLÜMÜ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI DERS BİLGİ PAKETİ 1. Program Bilgileri Amaç: Bölümümüzün amacı, öğrencilerimize sadece geçmişle ilgili bilgi ve disiplinleri değil aynı zamanda

Detaylı

Doç.Dr. Elif Asude TUNCA. Girne Amerikan Üniversitesi İletişim Fakültesi Dekanı Üniversite Cad. Karmi Kampüsü, PK.5 Girne/KKTC

Doç.Dr. Elif Asude TUNCA. Girne Amerikan Üniversitesi İletişim Fakültesi Dekanı Üniversite Cad. Karmi Kampüsü, PK.5 Girne/KKTC Doç.Dr. Elif Asude TUNCA Girne Amerikan Üniversitesi İletişim Fakültesi Dekanı Üniversite Cad. Karmi Kampüsü, PK.5 Girne/KKTC ÖZGEÇMİŞ Adı Soyadı: Elif Asude TUNCA Doğum Tarihi: 12 Nisan 1970 Ünvanı: Doç.Dr.

Detaylı

DERS BİLGİLERİ. Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS. Seminer MES

DERS BİLGİLERİ. Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS. Seminer MES DERS BİLGİLERİ Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS Seminer MES 680 2 3+0 0 0 Ön Koşul Dersleri - Dersin Dili Dersin Seviyesi Dersin Türü İngilizce Doktora Zorunlu Dersin Koordinatörü Dersi Verenler Doç.

Detaylı

T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ MÜFREDAT FORMU Ders İzlencesi

T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ MÜFREDAT FORMU Ders İzlencesi T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ MÜFREDAT FORMU Ders İzlencesi Sayı : Tarih : 11.1.216 Diploma Program Adı : MEDYA VE İLETİŞİM, ÖNLİSANS PROGRAMI, (UZAKTAN ÖĞRETİM) Akademik

Detaylı

III. PwC Çözüm Ortaklığı Platformu Şirketlerde İç Kontrol ve İç Denetim Fonksiyonu* 22 Aralık 2004

III. PwC Çözüm Ortaklığı Platformu Şirketlerde İç Kontrol ve İç Denetim Fonksiyonu* 22 Aralık 2004 III. PwC Çözüm Ortaklığı Platformu Şirketlerde İç Kontrol ve İç Denetim Fonksiyonu* *connectedthinking PwC İçerik İç kontroller İç kontrol yapısının oluşturulmasında COSO nun yeri İç denetim İç denetimi

Detaylı

HALKLA İLİŞKİLER ETİĞİ SKY Güz

HALKLA İLİŞKİLER ETİĞİ SKY Güz HALKLA İLİŞKİLER ETİĞİ SKY403 2013-2014 Güz Halkla ilişkiler, bir kurumun algılanma birikimidir. Bir kurumun üretiminin, icraatının, felsefesin ve başkalarının o kurum hakkındaki sözlerinin ve düşüncelerinin

Detaylı

X X X X X X X X X X X

X X X X X X X X X X X Bezmiâlem Vakıf Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Program Yeterlilikleri TYYÇ Yaşam Bilimleri Temel Alanı Yeterlilikleri 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 BİLGİ (Kurumsal ve Olgusal) 1-Lisans düzeyi yeterliliklerine

Detaylı

EIS526-H02-1 GİRİŞİMCİLİK (EIS526) Yazar: Doç.Dr. Serkan BAYRAKTAR

EIS526-H02-1 GİRİŞİMCİLİK (EIS526) Yazar: Doç.Dr. Serkan BAYRAKTAR GİRİŞİMCİLİK (EIS526) Yazar: Doç.Dr. Serkan BAYRAKTAR SAKARYA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ Bu ders içeriğinin basım, yayım ve satış hakları Sakarya Üniversitesi ne aittir. "Uzaktan Öğretim" tekniğine

Detaylı

Stratejik Yönetim ve İşletme Politikası (MGMT 402) Ders Detayları

Stratejik Yönetim ve İşletme Politikası (MGMT 402) Ders Detayları Stratejik Yönetim ve İşletme Politikası (MGMT 402) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Stratejik Yönetim ve İşletme Politikası MGMT 402 Bahar

Detaylı

2016 YILI İLK FPD TOPLANTISI. Faaliyetlerimiz, Planlarımız..

2016 YILI İLK FPD TOPLANTISI. Faaliyetlerimiz, Planlarımız.. 2016 YILI İLK FPD TOPLANTISI Faaliyetlerimiz, Planlarımız.. 2 Finansal Planlama Derneği (FPD) FPD, 2014 yılında FPSB nin üyesi olarak kabul edilmiştir. FPSB nin eğitim ve lisanslama standartlarını Türkiye

Detaylı

ÇALIŞMA GRUBU II Mühendislik programlarında Çekirdek Müfredat (Yeterlilik Temelli Eğitim Planı oluşturulması)

ÇALIŞMA GRUBU II Mühendislik programlarında Çekirdek Müfredat (Yeterlilik Temelli Eğitim Planı oluşturulması) ÇALIŞMA GRUBU II Mühendislik programlarında Çekirdek Müfredat (Yeterlilik Temelli Eğitim Planı oluşturulması) 28 Mart 2017 33. MDK Toplantısı, ANKARA ÇEKİRDEK EĞİTİM PROGRAMINDAN (ÇEP) NE ANLAŞILMAKTADIR?

Detaylı

Stratejik Plan 2015-2019

Stratejik Plan 2015-2019 Stratejik Plan 2015-2019 Bu Stratejik Plan önümüzdeki beş yıl Bezmiâlem in gelmesini umut ettiğimiz yeri ve buraya nasıl geleceğimizi anlatan bir Vizyon Belgesidir. 01.01.2015 Rektör Sunuşu Sevgili Bezmiâlem

Detaylı

HALKLA İLİŞKİLER (HİT102U)

HALKLA İLİŞKİLER (HİT102U) DİKKATİNİZE: BURADA SADECE ÖZETİN İLK ÜNİTESİ SİZE ÖRNEK OLARAK GÖSTERİLMİŞTİR. ÖZETİN TAMAMININ KAÇ SAYFA OLDUĞUNU ÜNİTELERİ İÇİNDEKİLER BÖLÜMÜNDEN GÖREBİLİRSİNİZ. HALKLA İLİŞKİLER (HİT102U) KISA ÖZET

Detaylı

Sağlık Hizmetlerinde Halkla İlişkiler

Sağlık Hizmetlerinde Halkla İlişkiler Sağlık Hizmetlerinde Halkla İlişkiler Halkla İlişkiler Nedir? Yrd. Doç. Dr. Perihan ŞENEL TEKİN HALKLA İLİŞKİLER Toplumsal, ekonomik ve teknolojik değişimlerin hızlı bir şekilde yaşandığı, yoğun bir rekabetin

Detaylı

Mesleki Sorumluluk ve Etik-Ders 5 Çalışma ve Meslek Ahlakı

Mesleki Sorumluluk ve Etik-Ders 5 Çalışma ve Meslek Ahlakı Mesleki Sorumluluk ve Etik-Ders 5 Çalışma ve Meslek Ahlakı Öğr. Gör. Hüseyin ARI 1 İş Ahlakı Çalışma Ahlakı Meslek Ahlakı 2 Çalışma Ahlakı Çalışma ahlakı, bir toplumda işe ve çalışma karşı geliştirilen

Detaylı

Yükseköğretim Kurumlarında Kalite Süreçleri

Yükseköğretim Kurumlarında Kalite Süreçleri Yyyzaffer Elmas Yükseköğretim Kurumlarında Kalite Süreçleri Prof.Dr.Muzaffer Elmas Yükseköğretim Kalite Kurulu Başkanı elmas@yokak.gov.tr WEB tabanlı İç Değerlendirme Raporları ve Performans Göstergeleri

Detaylı

Ders Adı : HEMŞİRELİKTE LİDERLİK Ders No : Teorik : 2 Pratik : 0 Kredi : 2 ECTS : 3. Ders Bilgileri. Genel Bilgiler

Ders Adı : HEMŞİRELİKTE LİDERLİK Ders No : Teorik : 2 Pratik : 0 Kredi : 2 ECTS : 3. Ders Bilgileri. Genel Bilgiler Image not found http://bologna.konya.edu.tr/panel/images/pdflogo.png Ders Adı : HEMŞİRELİKTE LİDERLİK Ders No : 0350010019 Teorik : 2 Pratik : 0 Kredi : 2 ECTS : 3 Ders Bilgileri Ders Türü Öğretim Dili

Detaylı

DÜZCE ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK HİZMETLERİ MESLEK YÜKSEKOKULU DIŞ PAYDAŞ MEMNUNİYET ANKETİ SONUÇLARI

DÜZCE ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK HİZMETLERİ MESLEK YÜKSEKOKULU DIŞ PAYDAŞ MEMNUNİYET ANKETİ SONUÇLARI DÜZCE ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK HİZMETLERİ MESLEK YÜKSEKOKULU DIŞ PAYDAŞ MEMNUNİYET ANKETİ SONUÇLARI Haziran, 2016 SUNUŞ Değerli Çalışma Arkadaşlarım, Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu olarak Sağlık ve Bakım

Detaylı

T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ MÜFREDAT FORMU Ders İzlencesi

T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ MÜFREDAT FORMU Ders İzlencesi T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ MÜFREDAT FORMU Ders İzlencesi Sayı : Tarih : 11.1.216 Diploma Program Adı : MEDYA VE İLETİŞİM, ÖNLİSANS PROGRAMI, (UZAKTAN ÖĞRETİM) Akademik

Detaylı

UYGULAMALI EĞİTİM KALICI ÖĞRENİM

UYGULAMALI EĞİTİM KALICI ÖĞRENİM UYGULAMALI EĞİTİM KALICI ÖĞRENİM ARS Training, profesyonel iş dünyasında gereksinim duyulan eğitim ve danışmanlık hizmetlerini bütünsel yaklaşımla, duygu ve davranışları temel alarak uygulayan bir eğitim

Detaylı

ÇOCUK HEMŞİRELİĞİ EĞİTİMİNDE BİLİŞİM VE TEKNOLOJİNİN KULLANIMI

ÇOCUK HEMŞİRELİĞİ EĞİTİMİNDE BİLİŞİM VE TEKNOLOJİNİN KULLANIMI 15. MİLLİ ÇOCUK HEMŞİRELİĞİ KONGRESİ ÇOCUK HEMŞİRELİĞİ EĞİTİMİNDE BİLİŞİM VE TEKNOLOJİNİN KULLANIMI Doç. Dr. Ayşe GÜROL Atatürk Üniversitesi, ayseparlak42@gmail.com Bilim ve teknoloji alanında değişim

Detaylı

MEHMET ŞİRİN DENETİM STANDARTLARI DAİRESİ BAŞKANI

MEHMET ŞİRİN DENETİM STANDARTLARI DAİRESİ BAŞKANI MEHMET ŞİRİN DENETİM STANDARTLARI DAİRESİ BAŞKANI Bağımsız Denetim Standartları 1. Kilit Terimlerin Belirlenmesi 2. Metnin Çevrilmesi 3. İlk Uzman Kontrolü 4. Çapraz Kontrol İkinci Uzman Kontrolü 5. Metnin

Detaylı

TYYÇ-TIP EĞİTİMİ PROGRAM YETERLİKLERİNİN İLİŞKİLENDİRİLMESİ

TYYÇ-TIP EĞİTİMİ PROGRAM YETERLİKLERİNİN İLİŞKİLENDİRİLMESİ BİLGİ YÖK TYYÇ YÜKSEK LİSANS EQF-LLL : 7. Düzey QF-EHEA: 2. Düzey -Kuramsal -Olgusal Lisans düzeyi yeterliliklerine dayalı olarak, aynı veya farklı bir alanda bilgilerini uzmanlık düzeyinde geliştirebilme

Detaylı

MANİSA CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK HİZMETLERİ MESLEK YÜKSEKOKULU

MANİSA CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK HİZMETLERİ MESLEK YÜKSEKOKULU MANİSA CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK HİZMETLERİ MESLEK YÜKSEKOKULU MİSYON Analitik düşünceye sahip, sorunlara uygun çözümler geliştirebilen, yetki ve sorumluluklarını vakarla taşıyabilecek bilgi ve becerilerle

Detaylı

MEDYA VE İLETİŞİM YÖNETİMİ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI MEDYA VE İLETİŞİM YÖNETİMİ YOĞUNLAŞMA ALANI BOLOGNA BİLGİ PAKETİ

MEDYA VE İLETİŞİM YÖNETİMİ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI MEDYA VE İLETİŞİM YÖNETİMİ YOĞUNLAŞMA ALANI BOLOGNA BİLGİ PAKETİ MEDYA VE İLETİŞİM YÖNETİMİ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI MEDYA VE İLETİŞİM YÖNETİMİ YOĞUNLAŞMA ALANI BOLOGNA BİLGİ PAKETİ 1. Program Bilgileri Amaçlar: Medya ve İletişim Yönetimi Yüksek Lisans Programı na bağlı

Detaylı

BÜRO YÖNETİMİ ve YÖNETİCİ ASİSTANLIĞI PROGRAMI - TÜRKİYE YÜKSEKÖĞRETİM YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ İLE PROGRAM YETERLİLİKLERİ İLİŞKİSİ

BÜRO YÖNETİMİ ve YÖNETİCİ ASİSTANLIĞI PROGRAMI - TÜRKİYE YÜKSEKÖĞRETİM YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ İLE PROGRAM YETERLİLİKLERİ İLİŞKİSİ Alana Özgü Yetkinlik YETKİNLİKLER İletişim ve Sosyal Yetkinlik Öğrenme Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme BÜRO YÖNETİMİ ve YÖNETİCİ ASİSTANLIĞI PROGRAMI - TÜRKİYE YÜKSEKÖĞRETİM YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ

Detaylı

%30 u İngilizcedir. MÜDEK 2/27

%30 u İngilizcedir. MÜDEK 2/27 MÜDEK Mühendislik Eğitim Programları Değerlendirme ve Akreditasyon Derneği dir. Müdek, farklı disiplinlerdeki mühendislik eğitim programları için akreditasyon, değerlendirme ve bilgilendirme çalışmaları

Detaylı

T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ MÜFREDAT FORMU Ders İzlencesi

T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ MÜFREDAT FORMU Ders İzlencesi T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ MÜFREDAT FORMU Ders İzlencesi Sayı : Tarih : 11.1.216 Diploma Program Adı : MEDYA VE İLETİŞİM, ÖNLİSANS PROGRAMI, (UZAKTAN ÖĞRETİM) Akademik

Detaylı

EĞİTİM FAKÜLTESİ Ortaöğretim Fen ve Ortaöğretim Fen ve ENSTİTÜSÜ

EĞİTİM FAKÜLTESİ Ortaöğretim Fen ve Ortaöğretim Fen ve ENSTİTÜSÜ ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ Adı Soyadı E-posta : SAFİYE ASLAN : safiyeaslan@gmail.com 1. EĞİTİM DURUMU Unvan Bölüm/Anabilim Dalı Fakülte / Y.Okul Üniversite Yıllar Lisans Kimya Öğretmenliği/ EĞİTİM FAKÜLTESİ

Detaylı

TÜRKİYE CUMHURİYETİ GİRESUN ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TARİH A.B.D. BİLGİ FORMU

TÜRKİYE CUMHURİYETİ GİRESUN ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TARİH A.B.D. BİLGİ FORMU TÜRKİYE CUMHURİYETİ GİRESUN ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TARİH A.B.D. BİLGİ FORMU Bölüm TARİH ANA BİLİM DALI Bölüm Başkanı PROF.DR. AYGÜN ATTAR Bölümün amacı Tarih Anabilim Dalının amacı yüksek

Detaylı

Amaç. Octopus Program, InoTec Akademi uzmanlarının on yılı aşan tecrübesi ile hazırladığı, bir uzmanlık seviyesi belirleme ve geliştirme programıdır.

Amaç. Octopus Program, InoTec Akademi uzmanlarının on yılı aşan tecrübesi ile hazırladığı, bir uzmanlık seviyesi belirleme ve geliştirme programıdır. Tanıtım Sunumu 1 Amaç Octopus Program, InoTec Akademi uzmanlarının on yılı aşan tecrübesi ile hazırladığı, bir uzmanlık seviyesi belirleme ve geliştirme programıdır. 1 Amaç Kendine güveniyor musun? Uzmanlık

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ. 1. Adı Soyadı: Merba TAT 2. Doğum Tarihi: 1977 3. Ünvanı: Dr., Öğretim Görevlisi 4. Öğrenim Durumu: Derece Alan Üniversite Yıl

ÖZGEÇMİŞ. 1. Adı Soyadı: Merba TAT 2. Doğum Tarihi: 1977 3. Ünvanı: Dr., Öğretim Görevlisi 4. Öğrenim Durumu: Derece Alan Üniversite Yıl ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı: Merba TAT 2. Doğum Tarihi: 1977 3. Ünvanı: Dr., Öğretim Görevlisi 4. Öğrenim Durumu: Derece Alan Üniversite Yıl Doktora Halkla İlişkiler ve Ege Üniversitesi 2007 Y. Lisans Halkla

Detaylı

T.C. ANKARA ÜNİVERSİTESİ BELGE YÖNETİMİ VE ARŞİV SİSTEMİ STRATEJİSİ

T.C. ANKARA ÜNİVERSİTESİ BELGE YÖNETİMİ VE ARŞİV SİSTEMİ STRATEJİSİ T.C. ANKARA ÜNİVERSİTESİ BELGE YÖNETİMİ VE ARŞİV SİSTEMİ STRATEJİSİ (Doküman No: BEYAS-DK-02) Ankara Üniversitesi için aşağıda verilen temel bir Belge Yönetimi ve Arşiv Sistemi Stratejisi metni hazırlanmıştır.

Detaylı

T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ MÜFREDAT FORMU Ders İzlencesi

T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ MÜFREDAT FORMU Ders İzlencesi T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ MÜFREDAT FORMU Ders İzlencesi Sayı : Tarih : 11.1.216 Diploma Program Adı : MEDYA VE İLETİŞİM, ÖNLİSANS PROGRAMI, (UZAKTAN ÖĞRETİM) Akademik

Detaylı

TYYÇ-MD (TIP EĞİTİMİ) PROGRAM YETERLİKLERİNİN İLİŞKİLENDİRİLMESİ

TYYÇ-MD (TIP EĞİTİMİ) PROGRAM YETERLİKLERİNİN İLİŞKİLENDİRİLMESİ BİLGİ -Kuramsal -Olgusal Lisans düzeyi yeterliliklerine dayalı olarak, aynı veya farklı bir alanda bilgilerini uzmanlık düzeyinde geliştirebilme ve derinleştirebilme. YÖK TYYÇ YÜKSEK LİSANS EQF-LLL : 7.

Detaylı

TÜRKİYE CUMHURİYETİ GİRESUN ÜNİVERSİTESİ FEN EDEBİYAT FAKÜLTESİ TARİH BÖLÜMü BİLGİ FORMU

TÜRKİYE CUMHURİYETİ GİRESUN ÜNİVERSİTESİ FEN EDEBİYAT FAKÜLTESİ TARİH BÖLÜMü BİLGİ FORMU TÜRKİYE CUMHURİYETİ GİRESUN ÜNİVERSİTESİ FEN EDEBİYAT FAKÜLTESİ TARİH BÖLÜMü BİLGİ FORMU Bölüm Bölüm Başkanı TARİH PROF.DR. AYGÜN ATTAR Bölümün amacı Tarih Bölümünün amacı; tarih bilimi ile ilgili meslek

Detaylı

Yapay Zeka (MECE 441) Ders Detayları

Yapay Zeka (MECE 441) Ders Detayları Yapay Zeka (MECE 441) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Yapay Zeka MECE 441 Bahar 3 0 0 3 4 Ön Koşul Ders(ler)i Yok Dersin Dili Dersin Türü

Detaylı

İNGİLİZCE ÖĞRETMENLİĞİ PROGRAM BİLGİLERİ

İNGİLİZCE ÖĞRETMENLİĞİ PROGRAM BİLGİLERİ İNGİLİZCE ÖĞRETMENLİĞİ PROGRAM BİLGİLERİ Amaç: Programımız, kalite kültürüne verilen önem bağlamında, öğretim üyelerinin öğrencilerle birebir iletişim kurabilmesini, Bilgi ve İletişim Teknolojilerini yetkin

Detaylı

T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ MÜFREDAT FORMU Ders İzlencesi

T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ MÜFREDAT FORMU Ders İzlencesi T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ MÜFREDAT FORMU Ders İzlencesi Sayı : Tarih : 8.9.216 Diploma Program Adı : MEDYA VE İLETİŞİM, ÖNLİSANS PROGRAMI, (UZAKTAN ÖĞRETİM) Akademik Yıl

Detaylı

T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ MÜFREDAT FORMU Ders İzlencesi

T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ MÜFREDAT FORMU Ders İzlencesi T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ MÜFREDAT FORMU Ders İzlencesi Sayı : Tarih : 11.1.216 Diploma Program Adı : MEDYA VE İLETİŞİM, ÖNLİSANS PROGRAMI, (UZAKTAN ÖĞRETİM) Akademik

Detaylı

Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Doktora Programı Bologna Bilgi Paketi

Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Doktora Programı Bologna Bilgi Paketi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Doktora Programı Bologna Bilgi Paketi 1. Program Bilgileri 1.1. Amaç: Yeditepe Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Doktora Programı 2004 yılından

Detaylı

İnsan Kaynakları Yönetimi (MGMT 317) Ders Detayları

İnsan Kaynakları Yönetimi (MGMT 317) Ders Detayları İnsan Kaynakları Yönetimi (MGMT 317) Ders Detayları Ders Adı İnsan Kaynakları Yönetimi Ders Kodu MGMT 317 Dönemi Ders Uygulama Saati Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Güz 3 0 0 3 6 Ön Koşul Ders(ler)i

Detaylı

DOĞAN GRUBU İNSAN KAYNAKLARI POLİTİKASI

DOĞAN GRUBU İNSAN KAYNAKLARI POLİTİKASI DOĞAN GRUBU İNSAN KAYNAKLARI POLİTİKASI Sayfa : 1/7 1. AMAÇ Bu politikanın amacı Doğan Grubu olarak tüm şirketlerimizde İnsan Kaynakları yönetiminde uyguladığımız değerleri açıklamaktır. 2. KAPSAM Doğan

Detaylı

EĞİTİM FAKÜLTESİ Ortaöğretim Fen ve Ortaöğretim Fen ve ENSTİTÜSÜ

EĞİTİM FAKÜLTESİ Ortaöğretim Fen ve Ortaöğretim Fen ve ENSTİTÜSÜ ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ Adı Soyadı : SAFİYE ASLAN Doğum Tarihi : 15/05/1979 E-posta : safiyeaslan@gmail.com 1. EĞİTİM DURUMU Unvan Bölüm/Anabilim Dalı Fakülte / Y.Okul Üniversite Yıllar Lisans Kimya

Detaylı

Öğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci;

Öğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci; Image not found http://bologna.konya.edu.tr/panel/images/pdflogo.png Ders Adı : YÖNETİMİN TEMEL İLKELERİ Ders No : 0350040013 Teorik : 3 Pratik : 0 Kredi : 3 ECTS : 6 Ders Bilgileri Ders Türü Öğretim Dili

Detaylı

Ýþletme Fakültesi Ýþletme

Ýþletme Fakültesi Ýþletme Ýþletme Fakültesi Ýþletme BA 234 - Ýþletme Ýletiþimi DERS TANITIM BÝLGÝLERÝ Dersin Adý Kodu Yarýyýl Teori (saat/hafta) Uygulama/Laboratuar (saat/hafta) Yerel Kredi AKTS Ýþletme Ýletiþimi BA 234 Bahar 3

Detaylı

İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ

İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ YÖNETİM İşletme amaçlarına etkili ve verimli bir şekilde ulaşmak üzere planlama, örgütleme, yöneltme, koordinasyon ve denetimin yapılması sürecidir. 2 YÖNETİM TEORİLERİ KLASİK

Detaylı

TAIEX PROGRAMI BÖLGESEL EĞİTİM PROGRAMI (RTP)

TAIEX PROGRAMI BÖLGESEL EĞİTİM PROGRAMI (RTP) TAIEX PROGRAMI BÖLGESEL EĞİTİM PROGRAMI (RTP) 1. Bölgesel Eğitim Merkezi (RTP) Bilindiği üzere; Avrupa Komisyonu Genişleme Genel Müdürlüğü Kurumsal Yapılanma Birimi tarafından uygulanan Bölgesel Eğitim

Detaylı

İngilizce İletişim Becerileri I (ENG 101) Ders Detayları

İngilizce İletişim Becerileri I (ENG 101) Ders Detayları İngilizce İletişim Becerileri I (ENG 101) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS İngilizce İletişim Becerileri I ENG 101 Güz 4 0 0 4 4.5 Ön Koşul

Detaylı

Yaz Stajı II (IE 499) Ders Detayları

Yaz Stajı II (IE 499) Ders Detayları Yaz Stajı II (IE 499) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Yaz Stajı II IE 499 Güz 0 0 0 0 6 Ön Koşul Ders(ler)i IE 399 Dersin Dili Dersin Türü

Detaylı

1. KURUMSAL DEĞERLENDİRME

1. KURUMSAL DEĞERLENDİRME 1. KURUMSAL DEĞERLENDİRME 1.1. ÖZDEĞERLENDİRME Bu raporda yer alan özdeğerlendirme çalışmaları Yükseköğretim Kurumlarında Akademik Değerlendirme ve Kalite Geliştirme Rehberi nin 2007 yılında yayınlanan

Detaylı

Öğretmen Liderliği ÖĞRETMEN LİDERLİĞİ

Öğretmen Liderliği ÖĞRETMEN LİDERLİĞİ Öğretmen Liderliği ÖĞRETMEN LİDERLİĞİ Doç. Dr. Cevat ELMA İlköğretim Bölümü Sınıf Öğretmenliği Anabilim Dalı E-posta: cevat.elma@omu.edu.tr Öğretmen liderliğini etkileyen faktörler: Bilgi kaynaklarının

Detaylı

Türk Tıbbi Onkoloji Derneği nin

Türk Tıbbi Onkoloji Derneği nin Türk Tıbbi Onkoloji Derneği nin Kanser Kontrolü ndeki Rolü DR. PINAR SAİP TÜRK TIBBİ ONKOLOJİ DERNEĞİ BAŞKANI Misyonumuz Ülkemizdeki tıbbi onkologların özlük haklarını savunmak, birlikte çalışma kültürünü

Detaylı

DSK nın Ortaya Çıkışı ve Gelişimi

DSK nın Ortaya Çıkışı ve Gelişimi Balanced Scorecard DSK nın Ortaya Çıkışı ve Gelişimi Bu yöntemin ortaya çıkışı 1990 yılında Nolan Norton Enstitüsü sponsorluğunda gerçekleştirilen, bir yıl süren ve birçok şirketi kapsayan Measuring performance

Detaylı

T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ MÜFREDAT FORMU Ders İzlencesi

T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ MÜFREDAT FORMU Ders İzlencesi T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ MÜFREDAT FORMU Ders İzlencesi Sayı : Tarih : 11.1.216 Diploma Program Adı : MEDYA VE İLETİŞİM, ÖNLİSANS PROGRAMI, (UZAKTAN ÖĞRETİM) Akademik

Detaylı

T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ MÜFREDAT FORMU Ders İzlencesi

T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ MÜFREDAT FORMU Ders İzlencesi T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ MÜFREDAT FORMU Ders İzlencesi Sayı : Tarih : 11.1.216 Diploma Program Adı : MEDYA VE İLETİŞİM, ÖNLİSANS PROGRAMI, (UZAKTAN ÖĞRETİM) Akademik

Detaylı

Öğretim planındaki AKTS 345072003140504 3 0 0 3 6

Öğretim planındaki AKTS 345072003140504 3 0 0 3 6 Ders Kodu Teorik Uygulama Lab. Sağlık Yönetiminde Seçme Konular Ulusal Kredi Öğretim planındaki AKTS 345072003140504 3 0 0 3 6 Ön Koşullar : Bu dersin ön koşulu ya da yan koşulu bulunmamaktadır. Önerilen

Detaylı

Kentsel Siyaset (KAM 404) Ders Detayları

Kentsel Siyaset (KAM 404) Ders Detayları Kentsel Siyaset (KAM 404) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Kentsel Siyaset KAM 404 Bahar 3 0 0 3 5 Ön Koşul Ders(ler)i - Dersin Dili Dersin

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ. Derece Alan Üniversite Yıl. Unvan Alan Kurum Yıl Prof. Dr. Doç. Dr. Yrd. Doç. Dr. Görev Kurum Yıl

ÖZGEÇMİŞ. Derece Alan Üniversite Yıl. Unvan Alan Kurum Yıl Prof. Dr. Doç. Dr. Yrd. Doç. Dr. Görev Kurum Yıl Arş. Gör. Dr. Çiğdem APAYDIN ÖZGEÇMİŞ Adres Akdeniz Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Dumlupınar Bulvarı, Kampus, 07058/ Antalya E-posta cigdemapaydin@akdeniz.edu.tr Telefon 0 242-310 2077 Faks 0 242-2261953

Detaylı

T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ MÜFREDAT FORMU Ders İzlencesi

T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ MÜFREDAT FORMU Ders İzlencesi T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ MÜFREDAT FORMU Ders İzlencesi Sayı : Tarih : 11.10.2016 Diploma Program Adı : HALKLA İLİŞKİLER VE TANITIM, LİSANS PROGRAMI, (UZAKTAN ÖĞRETİM)

Detaylı

ABÜ KAMU HUKUKU (TEZLİ-TÜRKÇE)

ABÜ KAMU HUKUKU (TEZLİ-TÜRKÇE) ABÜ KAMU HUKUKU (TEZLİ-TÜRKÇE) Hukuk uygulamasının içinde yüksek lisans ve doktora derecesine sahip çok az hukukçu vardır. Avukat, hâkim ve savcıların tez yazarak yüksek lisans derecesi alması ve ardından

Detaylı

Bologna Süreci Çerçevesinde Önceki Öğrenmenin Tanınması. Süheyda Atalay 1. Ulusal Sürekli Eğitim Kongresi 19-21 Nisan 2012 Kuşadası - İZMİR

Bologna Süreci Çerçevesinde Önceki Öğrenmenin Tanınması. Süheyda Atalay 1. Ulusal Sürekli Eğitim Kongresi 19-21 Nisan 2012 Kuşadası - İZMİR Bologna Süreci Çerçevesinde Önceki Öğrenmenin Tanınması Süheyda Atalay 1. Ulusal Sürekli Eğitim Kongresi 19-21 Nisan 2012 Kuşadası - İZMİR Önceki Öğrenme (Prior Learning) Eğitim-Öğretim Kurumlarında Örgün

Detaylı

MBA MBA. İş Analitiği. Yüksek Lisans Programı (Tezsiz, Türkçe)

MBA MBA. İş Analitiği. Yüksek Lisans Programı (Tezsiz, Türkçe) MBA 1 MBA İş Analitiği Yüksek Lisans Programı (Tezsiz, Türkçe) Neden ŞEHİR? Uluslararası yetkinliğe ve sektör tecrübesine sahip eğitim kadrosu 2 Disiplinel yaklaşım yerine, disiplinler arası bakış açısı

Detaylı

Tez Konularında Özel Çalışmalar (MECE 598) Ders Detayları

Tez Konularında Özel Çalışmalar (MECE 598) Ders Detayları Tez Konularında Özel Çalışmalar (MECE 598) Ders Detayları Ders Adı Tez Konularında Özel Çalışmalar Ders Kodu MECE 598 Dönemi Ders Uygulama Laboratuar Kredi AKTS Saati Saati Saati Bahar 0 0 0 0 10 Ön Koşul

Detaylı

Teori (saat/hafta) BES Yrd. Doç. Dr.Ayşe Ünlü, Araş.Gör.Saadet Özen

Teori (saat/hafta) BES Yrd. Doç. Dr.Ayşe Ünlü, Araş.Gör.Saadet Özen BESLENME ve DİYETETİK ALANINDA ETİK Dersin Adı Kodu Yarıyıl BESLENME ve DİYETETİK ALANINDA ETİK Önkoşullar Dersin dili Dersin Türü Dersin öğrenme ve öğretme teknikleri Dersin sorumlusu(ları) Dersin amacı

Detaylı

Sınıf Öğretmenliği Anabilim Dalı Yüksek Lisans Ders İçerikleri

Sınıf Öğretmenliği Anabilim Dalı Yüksek Lisans Ders İçerikleri Sınıf Öğretmenliği Anabilim Dalı Yüksek Lisans Ders İçerikleri Okuma-Yazma Öğretimi Teori ve Uygulamaları ESN721 1 3 + 0 7 Okuma yazmaya hazıroluşluk, okuma yazma öğretiminde temel yaklaşımlar, diğer ülke

Detaylı

Halkla İlişkilere Giriş I (PR 201) Ders Detayları

Halkla İlişkilere Giriş I (PR 201) Ders Detayları Halkla İlişkilere Giriş I (PR 201) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Halkla İlişkilere Giriş I PR 201 Bahar 3 0 0 3 6 Ön Koşul Ders(ler)i Dersin

Detaylı

MBA MBA. Altın ve Kıymetli Metaller. Yüksek Lisans Programı (Tezsiz, Türkçe)

MBA MBA. Altın ve Kıymetli Metaller. Yüksek Lisans Programı (Tezsiz, Türkçe) MBA 1 MBA Altın ve Kıymetli Metaller Yüksek Lisans Programı (Tezsiz, Türkçe) Neden ŞEHİR? Uluslararası yetkinliğe ve sektör tecrübesine sahip eğitim kadrosu 2 Disiplinel yaklaşım yerine, disiplinler arası

Detaylı

Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Lisans Programı

Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Lisans Programı Yeni Nesil Devlet Üniversitesi SİYASAL BİLGİLER FAKÜLTESİ Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Lisans Programı 2015-2016 Tanıtım Broşürü Bölüm Hakkında Genel Bilgiler Kamu Yönetimi, işlevsel anlamda kamu politikaları

Detaylı

Kurumsal Yönetim ve Değişim (ISE 502) Ders Detayları

Kurumsal Yönetim ve Değişim (ISE 502) Ders Detayları Kurumsal Yönetim ve Değişim (ISE 502) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Kurumsal Yönetim ve Değişim ISE 502 Her İkisi 3 0 0 3 5 Ön Koşul Ders(ler)i

Detaylı

DERS PROFİLİ. Uluslararası Yönetim MAN 514 I I

DERS PROFİLİ. Uluslararası Yönetim MAN 514 I I DERS PROFİLİ Dersin Adı Kodu Yarıyıl Dönem Kuram+PÇ+Lab (saat/hafta) Kredi AKTS Uluslararası Yönetim MAN 514 I I 3+0+0 3 7 Ön Koşul - Dersin Dili Ders Tipi İngilizce Zorunlu Dersin Okutmanı Dersin Asistanı

Detaylı

Eğitim Yönetimi ve Denetimi Tezsiz Yüksek Lisans Programı (5 Zorunlu Ders+ 6 Seçmeli Ders)

Eğitim Yönetimi ve Denetimi Tezsiz Yüksek Lisans Programı (5 Zorunlu Ders+ 6 Seçmeli Ders) Eğitim Yönetimi ve Denetimi Tezsiz Yüksek Lisans Programı (5 Zorunlu Ders+ 6 Seçmeli Ders) Eğitim Yönetimi ve Denetimi Tezsiz Yüksek Lisans Programı Dersin Kodu Dersin Adı T U/L Kredi ECTS EYD-504 Eğitim

Detaylı

Yönetim ve Yöneticilik

Yönetim ve Yöneticilik Yönetim ve Yöneticilik Dersin Amaçları Öğrencinin Yönetim kavramını ve sürecini kavramasını Yönetim biliminin özelliklerini anlamasını Yöneticiliğin fonksiyonlarını ve gereklerini anlayıp gerekli bilgi

Detaylı

Çalışma Alanı Çevre Düzenlemesi (IE 512) Ders Detayları

Çalışma Alanı Çevre Düzenlemesi (IE 512) Ders Detayları Çalışma Alanı Çevre Düzenlemesi (IE 512) Ders Detayları Ders Adı Ders Dönemi Ders Uygulama Laboratuar Kredi AKTS Kodu Saati Saati Saati Çalışma Alanı Çevre Düzenlemesi IE 512 Her İkisi 3 0 0 3 7.5 Ön Koşul

Detaylı

Örgütsel Davranış (MGMT 206T) Ders Detayları

Örgütsel Davranış (MGMT 206T) Ders Detayları Örgütsel Davranış (MGMT 206T) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Örgütsel Davranış MGMT 206T Bahar 3 0 0 3 6 Ön Koşul Ders(ler)i Dersin Dili

Detaylı

AJANDA HAKKIMIZDA EĞİTİMLERİMİZ. Biz Kimiz? Vizyonumuz Misyonumuz Değerlerimiz. Eğitim Bölümlerimiz Eğitim İçeriklerimiz

AJANDA HAKKIMIZDA EĞİTİMLERİMİZ. Biz Kimiz? Vizyonumuz Misyonumuz Değerlerimiz. Eğitim Bölümlerimiz Eğitim İçeriklerimiz AJANDA HAKKIMIZDA Biz Kimiz? Vizyonumuz Misyonumuz Değerlerimiz EĞİTİMLERİMİZ Eğitim Bölümlerimiz Eğitim İçeriklerimiz BİZ KİMİZ? Eğitim Sektöründe 11 yıllık tecrübe ve bilgi birikimine sahip olarak yola

Detaylı

SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK POLİTİKASI. Sürdürülebilirlik vizyonumuz

SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK POLİTİKASI. Sürdürülebilirlik vizyonumuz SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK POLİTİKASI Sürdürülebilirlik vizyonumuz 150 yıllık bir süreçte inşa ettiğimiz rakipsiz deneyim ve bilgi birikimimizi; ekonomiye, çevreye, topluma katkı sağlamak üzere kullanmak, paydaşlarımız

Detaylı

DERS BİLGİLERİ. Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS KÜLTÜRLERARASI YÖNETİM MAN 338 6 3 + 5 3 5

DERS BİLGİLERİ. Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS KÜLTÜRLERARASI YÖNETİM MAN 338 6 3 + 5 3 5 DERS BİLGİLERİ Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS KÜLTÜRLERARASI YÖNETİM MAN 338 6 3 + 5 3 5 Ön Koşul Dersleri Dersin Dili Dersin Seviyesi Dersin Türü Almanca Lisans Zorunlu Dersin Koordinatörü Dersi

Detaylı

DERS BİLGİLERİ. Yönetim Bilgi Sistemleri BBA 384 Bahar 3+0+0 3 5

DERS BİLGİLERİ. Yönetim Bilgi Sistemleri BBA 384 Bahar 3+0+0 3 5 DERS BİLGİLERİ Ders Kodu Yarıyıl T+U+L Saat Kredi AKTS Yönetim Bilgi Sistemleri BBA 384 Bahar 3+0+0 3 5 Ön Koşul Dersleri - Dersin Dili Dersin Seviyesi Dersin Türü İngilizce Lisans Zorunlu Dersin Koordinatörü

Detaylı

İletişim: Bir düşüncenin, bilginin, haberin veya mesajın kişiler, gruplar ve örgütler arasında karşılıklı değiş tokuş sürecidir.

İletişim: Bir düşüncenin, bilginin, haberin veya mesajın kişiler, gruplar ve örgütler arasında karşılıklı değiş tokuş sürecidir. PAZARLAMA İLETİŞİMİ İLETİŞİM NEDİR? İletişim: Bir düşüncenin, bilginin, haberin veya mesajın kişiler, gruplar ve örgütler arasında karşılıklı değiş tokuş sürecidir. -SÖZLÜ -SÖZSÜZ *İletişimden Söz Edebilmek

Detaylı

Öğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci;

Öğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci; Image not found http://bologna.konya.edu.tr/panel/images/pdflogo.png Ders Adı : A.SEÇMELİ V: KISA SÜRELİ PSİKOLOJİK DANIŞMA Ders No : 0310360193 Teorik : 3 Pratik : 0 Kredi : 3 ECTS : 4 Ders Bilgileri

Detaylı

30.12.2010 HALKLA İLİŞKİLER YÖNETİMİNDE ARAŞTIRMA. SBR 215 Halkla İlişkiler ve İletişim

30.12.2010 HALKLA İLİŞKİLER YÖNETİMİNDE ARAŞTIRMA. SBR 215 Halkla İlişkiler ve İletişim SBR 215 Halkla İlişkiler ve İletişim HALKLA İLİŞKİLER YÖNETİMİNDE ARAŞTIRMA Kamu kurumunun halkla ilişkiler uygulamasındaki aşamalar ile özel sektördeki aşamalar farklı ve değişik amaçlıdır. Özel kesimde

Detaylı