Hastane infeksiyonlar na ba l morbidite ve

Transkript

1 Hastane nfeksiyonlar Dergisi 1997; 1: 8-20 Hastane İnfeksiyonları Dr. Ömrüm UZUN* * Hacettepe Üniversitesi T p Fakültesi ç Hastal klar ABD nfeksiyon Hastal klar Ünitesi, Hacettepe, Ankara. Hastane infeksiyonlar na ba l morbidite ve mortalite ve tedavinin artan maliyeti, infeksiyon kontrol stratejilerinin uygulanmas n gerekli k lm flt r. Her merkezin kendi hasta profilini, hastane floras n oluflturan mikroorganizmalar, bunlar n direnç paternlerini, her bölümdeki hastane infeksiyonu da l m n ve s kl n bilmesi do ru stratejilerin gelifltirilmesini sa lar. Bu da ancak sürveyansla mümkündür. Sürveyans n temel elemanlar ndan biri de infeksiyon kategorilerinin tan m d r. Zaman içinde toplanan verilerin güvenilirli i ve bunlar n eski verilerle ya da di er merkezlerle karfl laflt r lmas, tan mlar konusunda fikir birli inin olmas n gerektirir (1). Amerika Birleflik Devletleri nde National Nosocomial Infection Survey e (NNIS) kat lan hastanelerde uygulanmak üzere 1987 y l nda Centers for Disease Control (CDC) taraf ndan bir dizi tan mlar gelifltirilmifl ve Ocak 1988 de uygulanmaya bafllam flt r (2). Bu tan mlar, daha sonra dünyan n her yerinde birçok hastane infeksiyonu kontrol program na uyarlanm flt r. Cerrahi yara infeksiyonlar n n tan m 1992 y l nda gözden geçirilmifl ve yeniden düzenlenmifltir (3). Genel olarak tan mlar, bir infeksiyonun var olup olmad n belirlemek veya saptanan infeksiyonu s n fland rmak için kullan lmaktad r. Bu tan mlar n yap labilmesi için gereken klinik ve laboratuvar bulgular ve di er tan sal testler hasta dosyas ndan veya laboratuvardan kolayl kla elde edilebilir. Laboratuvar verileri, klinik örneklerin mikroskopik incelemesi, kültür sonuçlar ve antijen/antikor saptanmas na yönelik testlerden oluflur. Radyografiler, lökosit say m gibi di er laboratuvar ve tan sal testler destekleyici veriler sa lar. Doktorun infeksiyon tan s koymas, tan için yeterli bir kriterdir. Hasta hastaneye yatt nda inkübasyon döneminde de ilse veya o infeksiyonun belirti ve bulgular yoksa hastanede ortaya ç kan infeksiyonlar nozokomiyal olarak de erlendirilir. Genellikle nozokomiyal infeksiyonlar hasta hastaneye yatt ktan saat sonra ve taburcu olduktan sonra 10 gün içinde geliflir. Lejyonella veya su çiçe i gibi inkübasyon süresi uzun olan infeksiyonlar için bu zaman çerçevesi uygun flekilde düzenlenir. nfeksiyon hastaneye yat fl s - ras nda var olan infeksiyöz bir olay n komplikasyonu veya uzant s ise nozokomiyal kabul edilmez. Yenido anda nozokomiyal infeksiyon kriterleri karmafl kt r ve hastanede kal fl süresiyle iliflkilidir. Annede hastaneye yat fl s ras nda infeksiyon yok, ama saat sonra do an bebek infekte ise bu infeksiyon nozokomiyal kabul edlir. Transplasental yoldan geçen infeksiyonlar bu kategoriye al nmaz. CDC nin nozokomiyal infeksiyon tan mlar n n geçerlili i ve güvenilirli i yap lan bir çal flmada NNIS e kat lmayan hastanelerde %79, kat lanlarda %86 olarak belirlenmifltir (4). Do ru tan üriner sistem infeksiyonlar için en yüksek (%93); bu oran cerrahi yara infeksiyonlar nda %86, solunum sistemi infeksiyonlar nda %76, kan dolafl - m na iliflkin infeksiyonlarda %78 dir. NNIS e kat lmayan grupta yer alan hastaneler aras nda uyum %79 gibi oldukça iyi bir düzeydedir. Bu ça- 8

2 Uzun Ö. l flma, özellikle solunum sistemi ve kan dolafl - m na iliflkin infeksiyonlarda tan mlar n daha da düzeltilebilece ini göstermektedir. Bu alanda yap lacak de iflikliklerin geçerlili inin yine genifl çapl araflt rmalarda denenmesi gereklidir. CERRAH BÖLGE NFEKS YONU Cerrahi bölge infeksiyonlar üç alt gruba ayr - l r: yüzeyel insizyonel, derin insizyonel ve organ/boflluk. Yüzeyel nsizyonel Cerrahi Bölge nfeksiyonu: Ameliyattan sonraki 30 gün içinde geliflen, sadece insizyon yap lan cilt ve ciltalt dokusunu ilgilendiren ve afla dakilerden en az birinin oldu u infeksiyon, yüzeyel insizyonel cerrahi bölge infeksiyonu olarak de erlendirilir: 1. Yüzeyel insizyondan pürülan drenaj olmas, 2. Yüzeyel insizyondan aseptik olarak elde edilen s v veya doku kültüründe organizma izole 3. nfeksiyon belirti ve bulgular ndan en az birinin (a r veya hassasiyet, lokal flifllik, k zar kl k, s art fl ) bulunmas ve insizyon kültür-negatif de ilse cerrah n insizyonu yeniden açmas. 4. Cerrah n veya konsültan doktorun yüzeyel insizyonel cerrahi bölge infeksiyonu tan s koymas. Derin nsizyonel Cerrahi Bölge nfeksiyonu: Kal c olarak yerlefltirilmifl implant (prostetik kalp kapa, insan dokusundan olmayan damar grefti, mekanik kalp veya kalça protezi gibi insan dokusu kökenli olmayan implante edilmifl yabanc cisim) yoksa ameliyattan sonraki 30 gün, implant varl nda bir y l içinde geliflen, ameliyata ba l görünen, insizyon bölgesinde derin yumuflak dokular (fasiya ve kas tabakalar ) ilgilendiren ve afla dakilerden en az birinin oldu u infeksiyon, derin insizyonel cerrahi bölge infeksiyonu olarak ele al nmal d r: 1. Organ veya boflluk komponentinden kaynaklanmayan derin insizyondan pürülan drenaj olmas, 2. Hastada atefl (>38 C), lokal a r veya hassasiyetten en az birinin oldu u durumda ve insizyon kültür-negatif de il iken derin insizyonun spontan aç lmas ya da cerrah n açmas, 3. Do rudan do ruya muayenede, yeniden ameliyatta ya da histopatolojik veya radyolojik incelemede derin insizyonu ilgilendiren abse veya baflka bir infeksiyon bulgusu 4. Cerrah n veya konsültan doktorun derin insizyonel cerrahi bölge infeksiyonu tan s n koymas. Organ/Boflluk Cerrahi Bölge nfeksiyonu: Organ veya boflluk cerrahi bölge infeksiyonu, insizyon d fl nda ameliyatta aç lan veya manipüle edilen herhangi bir anatomik organ veya bofllu u ilgilendirir. nfeksiyon yeri daha ayr nt l olarak bildirilir (Tablo 1). Örne in, appendektomi sonras geliflen subdiafragmatik abse, intraabdominal bölgede geliflen bir organ/boflluk cerrahi bölge infeksiyonu olarak de erlendirilmelidir. Tablo 1. Organ/Boflluk Cerrahi Bölge nfeksiyonlar n n Özel Yerleflimleri. Arteryel veya venöz infeksiyon Endokardit Miyokardit veya perikardit Mediastinit Meme absesi veya mastit Göz, konjunktivit d fl nda Kulak, mastoid A z bofllu u (dil, difletleri veya a z) Üst solunum yollar, farenjit Sinüzit Di er alt solunum yollar infeksiyonlar Eklem veya bursa Osteomyelit Disk aral Menenjit veya ventrikülit Menenjit olmadan spinal abse ntrakraniyal, beyin absesi veya dura infeksiyonu Gastrointestinal kanal ntra-abdominal, baflka yerde bildirilmeyen Endometrit Vajinal cuff infeksiyonlar Di er erkek veya kad n genital sistem infeksiyonlar Hastane nfeksiyonlar Dergisi 1;1:1997 9

3 Uzun Ö. Kal c olarak yerlefltirilmifl implant yoksa ameliyattan sonraki 30 gün, implant varl nda bir y l içinde geliflen, ameliyata ba l görünen, ameliyat s ras nda aç lan veya manipüle edilen, insizyon d fl nda kalan anatomiyi (organ veya boflluklar ) ilgilendiren ve afla dakilerden en az birinin oldu u infeksiyon organ/boflluk cerrahi bölge infeksiyonu olarak ele al nmal d r: 1. Organ veya bofllu a yerlefltirilmifl bir drenden pürülan drenaj gelmesi, 2. Organ veya boflluktan aseptik olarak al nan s v veya dokuda organizma izole 3. Do rudan do ruya muayenede, yeniden ameliyatta veya histopatolojik ya da radyolojik incelemede organ veya bofllukta abse veya infeksiyona iliflkin di er belirti ve bulgular n olmas, 4. Cerrah n veya konsültan doktorun organ veya boflluk cerrahi bölge infeksiyonu tan s n koymas. PR MER KAN DOLAfiIMI NFEKS YONLARI Primer kan dolafl m na iliflkin infeksiyonlar laboratuvar olarak kan tlanm fl infeksiyonlar ve klinik sepsisi içerir. Laboratuvar olarak kan tlanm fl kan dolafl - m infeksiyonu için afla daki kriterlerden biri bulunmal d r: 1. Kan kültüründen patojen oldu u bilinen bir mikroorganizman n izole edilmesi ve bu patojenin baflka bir yerdeki infeksiyon ile iliflkili olmamas : Baflka bir yerdeki infeksiyonla iliflkili patojen kan kültüründe ürerse bu sekonder kan dolafl m infeksiyonu olarak kabul edilmelidir. ntravasküler katetere ba l bakteremi ise primer kan dolafl m infeksiyonu olarak ele al n r. 2. Atefl, titreme veya hipotansiyondan biri ve afla dakilerden Cilt flora üyesi bir mikroorganizman n (difteroidler, Bacillus spp., Propionibacterium spp., koagülaz-negatif stafilokoklar veya mikrokoklar) iki farkl kan kültüründe üremesi ve baflka bir bölgedeki infeksiyonla iliflkisinin olmamas, Hastada intravasküler bir cihaz varsa kültürde cilt flora üyesi bir organizma üremesi ve doktorun uygun antimikrobiyal tedaviyi bafllamas, Kanda patojene ait antijenin saptanmas ve baflka bir bölgedeki infeksiyonla iliflkisinin olmamas, ayl ktan küçük bebeklerde atefl (>38 C), hipotermi (<37 C), apne veya bradikardiden birinin olmas ve afla daki kriterlerden birinin bulunmas : Cilt flora üyesi bir mikroorganizman n iki farkl kan kültüründe üremesi ve baflka bir bölgedeki infeksiyonla iliflkisinin olmamas, Hastada intravasküler bir cihaz varsa kültürde cilt flora üyesi bir organizma üremesi ve doktorun uygun antimikrobiyal tedaviyi bafllamas, Kanda patojene ait antijenin saptanmas ve baflka bir bölgedeki infeksiyonla iliflkisinin olmamas ; Klinik sepsis tan s için afla daki kriterlerden biri olmal d r: 1. Baflka bir nedene ba lanamayan atefl (>38 C), hipotansiyon (sistolik kan bas nc < 90 mmhg) veya oligüriden (< 20 ml/saat) birinin ve afla dakilerden hepsinin olmas : Kan kültürü al nmam fl olmas, kültürde üreme olmamas veya kanda antijen saptanmamas, Baflka bir bölgede infeksiyon olmamas, Doktorun sepsis için uygun antimikrobiyal tedaviyi bafllamas ayl ktan küçük bebeklerde baflka bir nedene ba lanamayan atefl (>38 C), hipotermi (<37 C), apne veya bradikardiden birinin ve afla- dakilerden hepsinin olmas : Kan kültürü al nmam fl olmas, kültürde üreme olmamas veya kanda antijen saptanmamas, Baflka bir bölgede infeksiyon olmamas, Doktorun sepsis için uygun antimikrobiyal tedaviyi bafllamas. PNÖMON Pnömoni, di er alt solunum yollar infeksiyonlar ndan ayr olarak tan mlan r. Pnömoni kriterleri, klinik, laboratuvar ve radyografik bulgular n de iflen kombinasyonlar d r. Genel olarak, balgam kültürleri pnömoni tan s nda yararl de- ildir, ama yararl olabilecek antimikrobiyal duyarl l k verileri sa lar. Bir zaman dilimi içinde çekilen birden fazla akci er grafileri tek bir grafiden daha yararl olabilir. Pnömoni için afla daki kriterlerden 1. Fizik incelemede raller veya perküsyonda matite bulunmas ve afla dakilerden 10 Hastane nfeksiyonlar Dergisi 1;1:1997

4 Uzun Ö. Hastan n pürülan balgam ç karmaya bafllamas veya balgam n niteli inde de ifliklik olmas, Kan kültüründe mikroorganizma izole Transtrakeal aspirat, bronflial f rçalama veya biyopsi ile elde edilen örnekten patojen izole 2. Akci er grafisinde yeni veya progressif infiltrasyon, konsolidasyon, kavitasyon veya plevral effüzyon saptanmas ve afla daki bulgulardan Hastan n pürülan balgam ç karmaya bafllamas veya balgam n niteli inde de ifliklik olmas, Kan kültüründe mikroorganizma izole Transtrakeal aspirat, bronflial f rçalama veya biyopsi ile elde edilen örnekten patojen izole Solunum sekresyonlar ndan virüs izole edilmesi veya viral antijen Patojene özgü IgM antikorlar n bir serumda, IgG antikorlar nda dört kat art fl n aral kl iki serumda gösterilmesi, Histopatolojik olarak pnömoninin saptanmas ayl ktan küçük bebeklerde apne, takipne, bradikardi, wheezing, ronküsler veya öksürükten ikisinin ve afla dakilerden Solunum sekresyonlar nda art fl Hastan n pürülan balgam ç karmaya bafllamas veya balgam n niteli inde de ifliklik olmas, Kan kültüründe mikroorganizma izole Transtrakeal aspirat, bronflial f rçalama veya biyopsi ile elde edilen örnekten patojen izole Solunum sekresyonlar ndan virüs izole edilmesi veya viral antijen Patojene özgü IgM antikorlar n bir serumda, IgG antikorlar nda dört kat art fl n aral kl iki serumda gösterilmesi, Histopatolojik olarak pnömoninin saptanmas ayl ktan küçük bebeklerde akci er grafisinde yeni veya progressif infiltrasyon, konsolidasyon, kavitasyon veya plevral effüzyon saptanmas ve afla daki bulgulardan Solunum sekresyonlar nda art fl Hastan n pürülan balgam ç karmaya bafllamas veya balgam n niteli inde de ifliklik olmas, Kan kültüründe mikroorganizma izole Transtrakeal aspirat, bronflial f rçalama veya biyopsi ile elde edilen örnekten patojen izole Solunum sekresyonlar ndan virüs izole edilmesi veya viral antijen Patojene özgü IgM antikorlar n bir serumda, IgG antikorlar nda dört kat art fl n aral kl iki serumda gösterilmesi, Histopatolojik olarak pnömoninin saptanmas. ÜR NER S STEM NFEKS YONU Bu grupta semptomatik üriner sistem infeksiyonu, asemptomatik bakteriüri ve üriner sistemin di er infeksiyonlar yer al r. Semptomatik üriner sistem infeksiyonu için afla daki kriterlerden 1. Atefl, pollaküri, dizüri veya suprapubik duyarl l k bulgular ndan biri olan hastada idrar kültüründe 10 5 koloni/ml üreme olmas ve en çok iki tür bakteri üremesi, 2. Atefl, pollaküri, dizüri veya suprapubik hassasiyet bulgular ndan ikisinin ve afla dakilerden Dipstick testinin lökosit esteraz ve/veya nitrat için pozitif olmas, Piyüri ( 10 lökosit/ml idrar veya santrifüj edilmemifl idrar n büyük büyütmesinde 3 lökosit), Santrifüj edilmemifl idrar n Gram yaymas nda bakteri Miksiyon yoluyla al nmam fl iki idrar kültüründe >100 koloni/ml ayn üropatojenin (Gramnegatif bakteriler veya Staphylococcus saprophyticus) üremesi, Uygun antibiyotik alan bir hastada üropatojen bir mikroorganizman n 10 5 koloni/ml saf olarak üremesi, Hastane nfeksiyonlar Dergisi 1;1:

5 Uzun Ö. Doktorun üriner infeksiyon tan s koymas, Doktorun uygun antimikrobiyal tedaviyi bafllamas ayl ktan küçük bebeklerde atefl (>38 C), hipotermi (<37 C), apne, bradikardi, dizüri, letarji veya kusmadan birinin ve afla dakilerden birinin bulunmas : Dipstick testinin lökosit esteraz ve/veya nitrat için pozitif olmas, Piyüri, Santrifüj edilmemifl idrar n Gram yaymas nda bakteri Miksiyon yoluyla al nmam fl iki idrar kültüründe >100 koloni/ml ayn üropatojenin üremesi, Uygun antibiyotik alan bir hastada üropatojen bir mikroorganizman n 10 5 koloni/ml üremesi, Doktorun üriner infeksiyon tan s koymas, Doktorun uygun antimikrobiyal tedaviyi bafllamas. Asemptomatik bakteriüri tan s için afla daki kriterlerden biri olmal d r: 1. drar kültürü al nmadan 7 gün öncesine dek üriner kateter bulunan bir hastada atefl (>38 C), pollaküri, dizüri veya suprapubik hassasiyet olmamas ve idrar kültüründe 10 5 koloni/ml üreme olmas ve en çok iki tür bakteri üremesi. 2. ki idrar kültüründen ilki al nmadan 7 gün öncesine dek üriner kateter bulunmayan bir hastada atefl (>38 C), pollaküri, dizüri veya suprapubik hassasiyet olmamas ve idrar kültüründe 10 5 koloni/ml üreme olmas ve en çok iki tür bakteri üremesi. Üriner sistemin (böbrekler, üreter, mesane, üretra veya retroperitoneal ya da perinefritik boflluklardaki dokular) di er infeksiyonlar için afla daki kriterlerden 1. lgili taraftaki s v (idrar d fl nda) veya doku kültüründe mikroorganizma izole 2. Do rudan do ruya muayenede, ameliyatta veya histopatolojik inceleme s ras nda abse veya baflka bir infeksiyon bulgusu 3. Atefl (>38 C), ilgili tarafta lokalize a r veya hassasiyetten ikisi ve afla dakilerden lgili taraftan pürülan drenaj, Kan kültüründe mikroorganizma izole nfeksiyonun radyolojik belirtileri (ultrasonografi, CT, MR görüntüleme ve radyonüklid inceleme sonuçlar n kapsar), Doktorun infeksiyon tan s, Doktorun uygun antimikrobiyal tedaviyi bafllamas ayl ktan küçük bebeklerde atefl (>38 C), hipotermi (<37 C), apne, bradikardi, letarji veya kusmadan birinin ve afla dakilerden birinin bulunmas : lgili taraftan pürülan drenaj, Kan kültüründe mikroorganizma izole nfeksiyonun radyolojik belirtileri, Doktorun infeksiyon tan s, Doktorun uygun antimikrobiyal tedaviyi bafllamas. KEM K ve EKLEM NFEKS YONU Kemik ve eklem infeksiyonlar osteomyelit, eklem veya bursa infeksiyonu ve vertebral disk infeksiyonunu kapsar. Osteomyelit tan s için afla daki kriterlerden biri gereklidir: 1. Kemikten al nan kültürde mikroorganizma üremesi, 2. Ameliyat s ras nda veya histopatolojik olarak osteomyelit bulgular n n 3. Baflka nedenlerle aç klanamayan atefl (>38 C), infeksiyon flüphesi olan alanda lokalize flifllik, hassasiyet, s art m veya drenajdan ikisinin ve afla dakilerden Kan kültüründe mikroorganizma izole Kanda pozitif antijen testi, nfeksiyonun radyolojik bulgular n n olmas. Eklem veya bursa infeksiyonu için afla daki kriterlerden 1. Eklem s v s veya sinoviyal biyopsi kültüründe mikroorganizma izole 2. Ameliyat s ras nda veya histopatolojik olarak eklem veya bursa infeksiyonu bulgular n n 3. Baflka nedenlerle aç klanamayan eklem a - 12 Hastane nfeksiyonlar Dergisi 1;1:1997

6 Uzun Ö. r s, flifllik, hassasiyet, s art m, effüzyon belirtileri veya hareket k s tl l ndan ikisinin ve afla - dakilerden Eklem s v s n n Gram yaymas nda mikroorganizma ve lökosit Kanda, idrarda veya eklem s v s nda pozitif antijen testi, Eklem s v s nda hücre ve biyokimya profilinin infeksiyon ile uyumlu olmas ve baflka bir romatolojik hastal kla aç klanamamas, nfeksiyonun radyolojik bulgular n n olmas. Vertebral disk aral infeksiyonu tan s için afla daki kriterlerden 1. Ameliyat s ras nda veya i ne aspirasyonuyla ilgili bölgeden al nan kültürde mikroorganizma üremesi, ilgili bölgede infeksiyon bulgular n n 3. Baflka bir nedenle aç klanamayan atefl (>38 C) veya ilgili bölgede a r yla birlikte infeksiyonun radyolojik bulgular n n olmas, 4. Baflka bir nedenle aç klanamayan atefl (>38 C) veya ilgili bölgede a r yla birlikte kan veya idrarda pozitif antijen testinin olmas. KARD YOVASKÜLER S STEM NFEKS YONU Bu kategoriye arteryel veya venöz infeksiyon, endokardit, miyokardit veya perikardit ve mediastinit girer. Arteryel veya venöz infeksiyon için afla daki kriterlerden 1. Ameliyat s ras nda ç kar lan arter veya venlerin kültüründe mikroorganizma üremesi ve kan kültürü al nmam fl olmas ya da kan kültüründe üreme olmamas, 2. Ameliyat s ras nda veya histopatolojik olarak ilgili damar bölgesinde infeksiyon bulgular - n n 3. Atefl (>38 C), ilgili damar bölgesinde a r, eritem veya s art m ndan biri ve afla dakilerden her ikisinin olmas : Semikantitatif yöntemle yap lan kateter ucu kültüründe >15 koloni üreme olmas, Kan kültürü al nmam fl olmas veya kan kültüründe mikroorganizma izole edilememesi, 4. lgili damar bölgesinden pürülan drenaj olmas ve kan kültüründe üreme saptanmamas veya kan kültürü al nmam fl olmas, ayl ktan küçük bebeklerde atefl (>38 C), hipotermi (<37 C), apne, bradikardi, letarji, ilgili damar bölgesinde a r, eritem veya s art m ndan birinin ve afla dakilerden her ikisinin bulunmas : Semikantitatif yöntemle yap lan kateter ucu kültüründe >15 koloni üreme olmas, Kan kültürü al nmam fl olmas veya kan kültüründe mikroorganizma izole edilememesi. Do al veya prostetik kapak endokarditi için afla daki kriterlerden 1. Kapak veya vejetasyon kültüründen mikroorganizma izole 2. Baflka bir nedenle aç klanamayan atefl (>38 C), yeni veya de iflen üfürüm, embolik fenomen, deri belirtileri (petefli, splinter hemoraji, a r l subkutan nodüller vb.), konjestif kalp yetmezli i veya kardiyak iletim bozukluklar ndan ikisinin bulunmas ve tan antemortem konulmuflsa doktorun uygun antimikrobiyal tedaviyi bafllam fl olmas ve afla dakilerden biri: ki kan kültüründen mikroorganizma izole Kültür negatif ise veya yap lmam flsa kapa- n Gram yaymas nda mikroorganizma Ameliyat s ras nda veya otopside kapakta vejetasyonun Kan veya idrarda pozitif antijen testi, Ekokardiyogramda yeni vejetasyon görülmesi ayl ktan küçük bebeklerde baflka bir nedenle aç klanamayan atefl (>38 C), hipotermi (<37 C), apne, bradikardi, yeni veya de iflen üfürüm, embolik fenomen, deri belirtileri, konjestif kalp yetmezli i veya kardiyak iletim bozukluklar ndan ikisi veya daha fazlas n n bulunmas ve tan antemortem konulmuflsa doktorun uygun antimikrobiyal tedaviyi bafllam fl olmas ve afla dakilerden biri: ki kan kültüründen mikroorganizma izole Kültür negatif ise veya yap lmam flsa kapa- n Gram yaymas nda mikroorganizma Hastane nfeksiyonlar Dergisi 1;1:

7 Uzun Ö. Ameliyat s ras nda veya otopside kapakta vejetasyonun Kan veya idrarda pozitif antijen testi, Ekokardiyogramda yeni vejetasyon görülmesi. Miyokardit veya perikardit için afla daki kriterlerden 1. Ameliyat s ras nda veya i ne aspirasyonuyla al nan perikard dokusu veya s v s n n kültüründe mikroorganizma üremesi, 2. Baflka bir nedenle aç klanamayan atefl (>38 C), gö üs a r s, paradoksik nab z, kalp boyutlar nda art fltan ikisinin ve afla dakilerden Miyokardit veya perikarditle uyumlu anormal EKG bulgular, Kanda pozitif antijen testi, Kalp dokusunun histolojik incelemesinde miyokardit veya perikardit bulgular, Farinks veya gaitadan virüs izole edilsin ya da edilmesin tipe özgü antikorlarda dört kat art fl, Ekokardiyogram, bilgisayarl tomografi, manyetik rezonans görüntüleme, anjiyografi veya di er radyolojik incelemelerde infeksiyon bulgular ayl ktan küçük bebeklerde baflka bir nedenle aç klanamayan atefl (>38 C), hipotermi (<37 C), apne, bradikardi, paradoksik nab z veya kalp boyutlar nda büyümeden ikisi ve afla dakilerden Miyokardit veya perikarditle uyumlu anormal EKG bulgular, Kanda pozitif antijen testi, Kalp dokusunun histolojik incelemesinde miyokardit veya perikardit bulgular, Farinks veya gaitadan virüs izole edilsin ya da edilmesin tipe özgü antikorlarda dört kat art fl, Ekokardiyogram, bilgisayarl tomografi, manyetik rezonans görüntüleme, anjiyografi veya di er radyolojik incelemelerde infeksiyon bulgular. Mediastinit için afla daki kriterlerden biri bulunmal d r: 1. Ameliyat s ras nda veya i ne aspirasyonuyla al nan mediasten dokusu veya s v s n n kültüründe mikroorganizma üremesi, mediastinit bulgular n n 3. Atefl (>38 C), gö üs a r s veya sternal instabiliteden birinin ve afla dakilerden Mediastinal alandan pürülan drenaj, Kan kültüründe veya mediastinal alandaki drenajdan al nan kültürde mikroorganizma izole Radyografik incelemede mediastinal geniflleme ayl ktan küçük bebeklerde atefl (>38 C), hipotermi (<37 C), apne, bradikardi, sternal instabiliteden birinin ve afla dakilerden Mediastinal alandan pürülan drenaj, Kan kültüründe veya mediastinal alandaki drenajdan al nan kültürde mikroorganizma izole Radyografik incelemede mediastinal geniflleme. SANTRAL S N R S STEM NFEKS YONU Santral sinir sistemi infeksiyonu intrakraniyal infeksiyon, menenjit veya ventrikülit ve menenjit olmadan spinal abseyi kapsar. ntrakraniyal infeksiyon (beyin absesi, subdural veya epidural infeksiyon, ensefalit) için afla daki kriterlerden 1. Beyin dokusu veya duradan al nan kültürde mikroorganizma üremesi, abse veya intrakraniyal infeksiyona iliflkin bulgular n 3. Baflka nedenlerle aç klanamayan bafla r s, sersemlik, atefl (>38 C), fokal nörolojik belirtiler, bilinç durumunda de ifliklik veya konfüzyondan ikisinin bulunmas ve tan antemortem konulmuflsa doktorun uygun antimikrobiyal tedaviyi bafllam fl olmas ve afla dakilerden biri: ne aspirasyonuyla veya cerrahi s ras nda ya da otopside biyopsi ile al nan beyin veya abse dokusunun mikroskopik incelemesinde mikroorganizma Kan veya idrarda pozitif antijen testi, 14 Hastane nfeksiyonlar Dergisi 1;1:1997

8 Uzun Ö. nfeksiyona iliflkin radyolojik bulgular, ayl ktan küçük bebeklerde baflka nedenlerle aç klanamayan atefl (>38 C), hipotermi (<37 C), apne, bradikardi, fokal nörolojik belirtiler, bilinç durumunda de ifliklikten ikisinin bulunmas ve tan antemortem konulmuflsa doktorun uygun antimikrobiyal tedaviyi bafllam fl olmas ve afla dakilerden biri: ne aspirasyonuyla veya cerrahi s ras nda ya da otopside biyopsi ile al nan beyin veya abse dokusunun mikroskopik incelemesinde mikroorganizma Kan veya idrarda pozitif antijen testi, nfeksiyona iliflkin radyolojik bulgular, Menenjit veya ventrikülit tan s için afla daki kriterlerden 1. Serebrospinal s v dan (SSS) mikroorganizma izole 2. Baflka nedenlerle aç klanamayan atefl (>38 C), bafla r s, ense sertli i, meningeal belirtiler, kraniyal sinir belirtileri veya irritabiliteden birinin bulunmas ve tan antemortem konulmuflsa doktorun uygun antimikrobiyal tedaviyi bafllam fl olmas ve afla dakilerden biri: SSS de lökosit art fl, protein düzeyinde yükselme ve/veya glukozda düflme, SSS Gram boyamas nda mikroorganizman n Kan kültüründen mikroorganizma izole SSS, kan veya idrarda pozitif antijen testi, ayl ktan küçük bebeklerde baflka nedenlerle aç klanamayan atefl (>38 C), hipotermi (<37 C), apne, bradikardi, ense sertli i, meningeal belirtiler, kraniyal sinir belirtileri veya irritabiliteden birinin bulunmas ve tan antemortem konulmuflsa doktorun uygun antimikrobiyal tedaviyi bafllam fl olmas ve afla dakilerden biri: SSS de lökosit art fl, protein düzeyinde yükselme ve/veya glukozda düflme, SSS Gram boyamas nda mikroorganizman n Kan kültüründen mikroorganizma izole SSS, kan veya idrarda pozitif antijen testi, Menenjit olmaks z n spinal abse (SSS veya komflu kemik yap larda tutulum olmaks z n spinal epidural veya subdural bofllu un absesi) tan s için afla daki kriterlerden 1. Spinal epidural veya subdural boflluktaki absenin kültüründe mikroorganizma izole 2. Ameliyat veya otopsi s ras nda ya da histopatolojik incelemede spinal epidural veya subdural bofllukta abse 3. Baflka nedenlerle aç klanamayan atefl (>38 C), s rt a r s, fokal hassasiyet, radikülit, paraparezi veya paraplejiden birinin bulunmas ve tan antemortem konulmuflsa doktorun uygun antimikrobiyal tedaviyi bafllam fl olmas ve afla- dakilerden biri: Kan kültüründe mikroorganizma üremesi, Spinal abseye iliflkin radyolojik bulgular. GÖZ, KULAK, BURUN, BO AZ ve A IZ N- FEKS YONLARI Göz infeksiyonlar konjunktivit ve di er göz infeksiyonlar n ; kulak infeksiyonu otitis eksterna, otitis media, otitis interna ve mastoiditi; burun, bo az ve a z infeksiyonlar ise oral kavite ve üst solunum yollar infeksiyonlar n ve sinüziti kapsar. Konjunktivit için afla daki kriterlerden biri bulunmal d r: 1. Konjunktivadan veya gözkapa, kornea, meibom bezleri veya lakrimal bezler gibi komflu dokulardan al nan pürülan eksuda kültüründen patojen izole 2. Konjunktivada veya göz çevresinde a r veya k zar kl k ve afla dakilerden biri: Eksudan n Gram boyas nda lökosit ve mikroorganizmalar n Pürülan eksuda, Hastane nfeksiyonlar Dergisi 1;1:

9 Uzun Ö. Eksuda veya konjunktival kaz nt materyalinde pozitif antijen testi, Konjunktival eksuda veya kaz nt da mikroskopik incelemede multinükleer dev hücrelerin Konjunktival eksudada pozitif viral kültür, Konjunktivit d fl ndaki göz infeksiyonlar tan s için afla daki kriterlerden 1. Ön veya arka kamaradan ya da vitröz s v - dan mikroorganizma izole 2. Baflka nedenlerle aç klanamayan göz a r s, görme bozuklu u veya hipopiondan ikisi ve afla- dakilerden biri: Doktorun tan s, Kanda pozitif antijen testi, Kan kültüründe mikroorganizman n üretilmesi. Otitis eksterna tan s için afla daki kriterlerden 1. Kulak kanal ndan gelen pürülan drenajdan patojen izole 2. Atefl (>38 C), kulak kanal nda a r, k zar kl k veya drenajdan biri ve pürülan drenaj n Gram boyas nda mikroorganizmalar n görülmesi. Otitis media tan s için afla daki kriterlerden 1. Timpanosentez veya ameliyat s ras nda orta kulaktan al nan s v n n kültüründe üreme olmas, 2. Atefl (>38 C), kulak zar nda a r, inflamasyon, retraksiyon veya mobilitede azalma veya zar n ard nda s v dan ikisinin olmas. Otitis interna tan s için afla daki kriterlerden 1. Ameliyatta iç kulaktan al nan s v n n kültüründe üreme olmas, 2. Doktorun tan s. Mastoidit tan s için afla daki kriterlerden 1. Mastoidden al nan pürülan drenaj n kültüründe üreme olmas, 2. Baflka bir nedene ba lanamayan atefl (>38 C), a r, hassasiyet, eritem, bafla r s veya paraliziden biri ve afla dakilerden Mastoidden al nan pürülan materyalin kültüründe mikroorganizma üremesi, Kanda pozitif antijen testi. Oral kavite (a z, dil ve difletleri) infeksiyonu tan s için afla daki kriterlerden biri bulunmal - d r: 1. Dokulardan veya oral kaviteden al nan pürülan materyalin kültüründe mikroorganizma üremesi, 2. Do rudan do ruya muayenede, ameliyat s ras nda veya histopatolojik incelemede abse veya oral kaviteye iliflkin infeksiyon bulgular n n 3. Abse, ülserasyon, inflame mukozada kabar k beyaz plaklar veya oral mukozada plaklardan birinin ve afla dakilerden Gram boyamada mikroorganizma Pozitif potasyum hidroksit (KOH) boyas, Mukoza kaz nt lar n n mikroskopik incelemesinde multinükleer dev hücrelerin Oral sekresyonlarda pozitif antijen testi, dört kat art fl, Doktorun tan s ve topikal ya da oral antifungal tedavi. Sinüzit tan s için afla daki kriterlerden biri bulunmal d r: 1. Sinüs bofllu undan al nan pürülan materyalde üreme olmas, 2. Atefl (>38 C), ilgili sinüs üzerinde a r veya hassasiyet, bafla r s, pürülan eksuda veya burun t kan kl ndan biri ve afla dakilerden birinin olmas : Pozitif transiluminasyon, nfeksiyona iliflkin radyografik bulgular. Üst solunum yollar infeksiyonu (farenjit, larenjit, epiglottit) tan s için afla daki kriterlerden 1. Atefl (>38 C), farinkste eritem, bo az a r s, öksürük, ses k s kl, bo azda pürülan eksudadan ikisi ve afla dakilerden 16 Hastane nfeksiyonlar Dergisi 1;1:1997

10 Uzun Ö. O bölge kültüründe mikroorganizma izole Kan kültüründe mikroorganizma izole Kanda veya solunum sekresyonlar nda pozitif antijen testi, dört kat art fl, Doktorun tan s. 2. Do rudan do ruya muayenede, ameliyat s ras nda veya histopatolojik incelemede abse ayl ktan küçük bebeklerde atefl (>38 C), hipotermi (<37 C), apne, bradikardi, burun ak nt s veya bo azda pürülan eksudadan ikisi ve afla dakilerden O bölge kültüründe mikroorganizma izole Kan kültüründe mikroorganizma izole Kanda veya solunum sekresyonlar nda pozitif antijen testi, dört kat art fl, Doktorun tan s. GASTRO NTEST NAL S STEM NFEKS YONU Gastrointestinal sistem infeksiyonlar gastroenterit, hepatit, nekrotizan enterokolit, gastrointestinal kanal infeksiyonlar ve baflka bir yerde geçmeyen intraabdominal infeksiyonlar n kapsar. Gastroenterit tan s için afla daki kriterlerden 1. Kusma veya ateflle (>38 C) birlikte olsun veya olmas n akut diare olmas (12 saatten uzun bir süre s v gaita) ve infeksiyon-d fl (tan sal testler, tedavi rejimi, kronik bir durumun akut alevlenmesi, psikolojik stress gibi) bir nedene ba lanmamas, 2. Baflka bir nedenle aç klanamayan bulant, kusma, kar n a r s, bafla r s ndan ikisi ve afla - dakilerden birinin olmas. Gaita kültürü veya rektal sürüntüden enterik patojen izole Rutin veya elektron mikroskopi incelemesinde enterik patojen Gaita veya kanda antijen veya antikor testiyle enterik patojenin gösterilmesi, Doku kültüründe sitopatik de iflikliklerle enterik patojenin gösterilmesi (toksin tayini), Hepatit tan s için flu kriter bulunmal d r: Baflka bir nedenle aç klanamayan atefl (>38 C), ifltahs zl k, bulant, kusma, kar n a r s, sar l k, son üç ay içinde transfüzyon öyküsünden ikisi ve afla dakilerden Hepatit A, hepatit B veya delta hepatiti için pozitif antijen veya antikor testi, Anormal karaci er fonksiyon testleri (alanin/aspartat aminotransferaz ALT/AST ve bilirubinde art fl), drar veya orofaringeal sekresyonlarda sitomegalovirüs (CMV) saptanmas. Bebek nekrotizan enterokoliti için flu kriter bulunmal d r: Baflka bir nedenle aç klanamayan kusma, kar nda distansiyon, beslenme öncesi rezidüden ikisinin olmas ve gaitada persistan mikroskopik veya gözle görülür kan olmas ve afla daki radyolojik bulgulardan biri: Pnömoperitoneum, Pneumotosis intestinalis, De iflmeyen ince barsak rijid luplar. Gastroenterit ve apendisit d fl nda kalan gastrointestinal kanal infeksiyonu (özofagus, mide, ince barsak, kal n barsak ve rektum) tan s için afla daki kriterlerden 1. Ameliyat s ras nda veya histopatolojik incelemede abse veya infeksiyona iliflkin baflka bir bulgunun 2. Baflka bir nedenle aç klanamayan ve ilgili organ ya da dokunun infeksiyonuyla uyumlu atefl (>38 C), bulant, kusma, kar n a r s veya hassasiyetten ikisi ve afla dakilerden Ameliyat veya endoskopi s ras nda al nan doku ya da cerrahi olarak yerlefltirilmifl drenden gelen drenaj kültüründe mikroorganizma üremesi, Ameliyat veya endoskopi s ras nda al nan doku ya da cerrahi olarak yerlefltirilmifl drenden Hastane nfeksiyonlar Dergisi 1;1:

11 Uzun Ö. gelen drenaj n mikroskopik incelemesinde Gram veya KOH boyamas nda mikroorganizmalar n görülmesi veya multinükleer dev hücrelerin Kan kültüründe mikroorganizma üremesi, nfeksiyona iliflkin radyografik bulgular, Endoskopik incelemede patolojik bulgular (Candida özofajiti veya proktit vb.). ntraabdominal infeksiyon (safra kesesi, safra yollar, viral hepatit d fl nda karaci er, dalak, pankreas, periton, subfrenik veya subdiafragmatik boflluk ve baflka bir yerde geçmeyen di er intraabdominal doku veya alanlar) tan s için afla daki kriterlerden 1. Ameliyat s ras nda veya i ne aspirasyonuyla intraabdominal boflluktan al nan pürülan materyalin kültüründe mikroorganizma üremesi, apse veya baflka bir infeksiyon bulgusunun 3. Baflka bir nedenle aç klanamayan atefl (>38 C), bulant, kusma, kar n a r s veya sar l ktan ikisinin ve afla dakilerden Cerrahi olarak yerlefltirilmifl bir drenden (kapal vakum drenaj sistemi, aç k dren veya T- tüpü dreni, vb.) gelen drenaj n kültüründe mikroorganizma üremesi, Ameliyat s ras nda veya i ne aspirasyonuyla al nan drenaj veya dokunun Gram boyamas nda mikroorganizma Kan kültüründe üreme olmas ve infeksiyona iliflkin radyografik bulgular. ALT SOLUNUM YOLLARI NFEKS YONU (PNÖMON HAR Ç) Alt solunum yollar infeksiyonu (pnömoni hariç), bronflit, trakeobronflit, bronfliolit, trakeit, akci er absesi ve ampiyem gibi infeksiyonlar kapsar. Pnömoni olmaks z n, bronflit, trakeobronflit, bronfliolit ve trakeit tan s için afla daki kriterlerden 1. Hastada klinik veya radyolojik olarak pnömoni bulgular olmaks z n atefl (>38 C), öksürük, balgam ç karma veya balgam miktar nda art fl, ronküsler, wheezing den ikisinin ve afla dakilerden Derin trakeal aspirat veya bronkoskopiyle al nan kültürde üreme olmas, Solunum sekresyonlar nda pozitif antijen testi ayl ktan küçük bebeklerde klinik veya radyolojik olarak pnömoni bulgular olmaks z n atefl (>38 C), öksürük, balgam ç karma veya balgam miktar nda art fl, ronküsler, wheezing, solunum yetmezli i, apne veya bradikardiden ikisinin ve afla dakilerden Derin trakeal aspirat veya bronkoskopiyle al nan kültürde üreme olmas, Solunum sekresyonlar nda pozitif antijen testi. Solunum sisteminin di er infeksiyonlar n n tan s için afla daki kriterlerden biri bulunmal - d r: 1. Yaymada mikroorganizma görülmesi veya akci er dokusu veya s v dan (plevral effüzyon dahil) al nan kültürde mikroorganizma üremesi, akci er absesi veya ampiyemin 3. Akci erin radyografik incelemesinde abse kavitesinin görülmesi. GEN TAL S STEM NFEKS YONLARI Obstetrik ve jinekoloji hastalar yla erkek üroloji hastalar nda geliflen bir grup infeksiyon genital sistem infeksiyonlar olarak tan mlan r. Bu kategoriye endometrit, epiziyotomi infeksiyonu, vajinal cuff infeksiyonu ve erkek ya da kad n genital sisteminin di er infeksiyonlar girer. Endometrit tan s için afla daki kriterlerden 1. Ameliyat s ras nda, i ne aspirasyonu veya f rçalama biyopsisiyle endometriumdan al nan s v veya doku kültüründe üreme olmas, 2. Uterustan pürülan drenaj gelmesi ve atefl (>38 C), kar n a r s veya uterus hassasiyetinden ikisinin olmas. Epiziyotomi bölgesi infeksiyonu tan s için afla daki kriterlerden 1. Epiziyotomiden pürülan drenaj, 2. Epiziyotomi absesi. Vajinal cuff infeksiyonu için afla daki kriterlerden 18 Hastane nfeksiyonlar Dergisi 1;1:1997

12 Uzun Ö. 1. Vajinal cuff dan pürülan drenaj, 2. Vajinal cuff da abse, 3. Vajinal cuff dan al nan s v veya doku kültüründe patojen izole edilmesi. Erkek veya kad n genital sisteminin di er infeksiyonlar n n (epididim, testisler, prostat, vajina, overler, endometrit veya vajinal cuff infeksiyonlar d fl nda kalan uterus veya di er derin pelvik dokular) tan s için afla daki kriterlerden 1. lgili bölgeden al nan doku veya s v kültüründen organizma izole abse veya baflka bir infeksiyon bulgusunun 3. Atefl (>38 C), bulant, kusma, a r, hassasiyet veya dizüriden ikisi ve afla dakilerden birinin olmas : Kan kültüründe üreme olmas, Doktorun tan s. DER ve YUMUfiAK DOKU NFEKS YONU Deri ve yumuflak doku infeksiyonu, insizyonel yara infeksiyonu d fl nda kalan deri infeksiyonu, yumuflak doku infeksiyonu, dekübitus ülseri infeksiyonu, yan k infeksiyonu, meme absesi veya mastit, omfalit, bebek püstülosisi ve yenido an n sünnet infeksiyonunu kapsar. Her bir infeksiyon için ayr kriterler gelifltirilmifltir. Deri infeksiyonu tan s için afla daki kriterlerden 1. Pürülan drenaj, püstüler, veziküller, 2. lgili bölgede lokalize a r veya hassasiyet, flifllik, k zar kl k, s art fl ndan ikisinin ve afla dakilerden lgili bölgeden al nan aspirat veya drenaj n kültüründe mikroorganizma izole edilmesi (organizma normal deri floras elemanlar ndan biriyse saf kültür halinde üremifl olmal d r), Kan kültüründe üreme olmas, nfekte doku veya kanda pozitif antijen testi, lgili dokunun mikroskopik incelemesinde multinükleer dev hücrelerin Yumuflak doku infeksiyonu (nekrotizan fasiit, infeksiyöz gangren, nekrotizan sellülit, infeksiyöz miyozit, lenfadenit veya lenfanjit) tan s için afla daki kriterlerden 1. lgili bölgeden al nan doku veya drenaj kültüründe mikroorganizma üremesi, 2. lgili bölgeden pürülan drenaj, 3. Ameliyat s ras nda veya histopatolojik incelemede abse veya baflka bir infeksiyon bulgusunun 4. lgili bölgede lokalize a r veya hassasiyet, k zar kl k, flifllik, s art fl ndan ikisinin ve afla dakilerden Kan kültüründe üreme olmas, Kanda veya idrarda pozitif antijen testi, Dekübitus ülseri infeksiyonunun tan s için flu kriter sa lanmal d r: K zar kl k, hassasiyet veya yara kenarlar nda flifllikten ikisi ve afla dakilerden biri: 1. ne aspirasyonuyla al nan s v veya ülser kenar ndan al nan doku biyopsisinde üreme olmas, 2. Kan kültüründe üreme olmas. Yan k infeksiyonu tan s için afla daki kriterlerden 1. Eskar n h zla ayr lmas, eskarda koyu kahverengi, siyah veya morumsu renk de iflikli i veya yara kenarlar nda ödem gibi yan k yaras n n görünümünde de ifliklik olmas ve yan k biyopsisinin histolojik incelemesinde komflu canl dokuda mikroorganizma invazyonunun gösterilmesi, 2. Eskar n h zla ayr lmas, eskarda koyu kahverengi, siyah veya morumsu renk de iflikli i veya yara kenarlar nda ödem gibi yan k yaras n n görünümünde de ifliklik olmas ve afla dakilerden biri: Baflka bir infeksiyon oda olmadan kan kültüründe üreme olmas, Biyopsi örneklerinde veya lezyondan al nan kaz nt da Herpes simplex virüsünün izole fl k veya elektron mikroskopide inklüzyonlar n görülmesi veya elektron mikroskopiyle viral partiküllerin görülmesi. 3. Yan k hastas nda atefl (>38 C) veya hipotermi (<36 C), hipotansiyon (sistolik kan bas nc Hastane nfeksiyonlar Dergisi 1;1:

13 Uzun Ö. < 90 mmhg), oligüri (< 20 ml/saat), daha önceden tolere edilebilen düzeyde diyet karbonhidrat al m yla hiperglisemi, mental konfüzyon belirtilerinden ikisinin ve afla dakilerden birinin olmas : Yan k biyopsisinin histolojik incelemesinde komflu canl dokuda mikroorganizma invazyonunun gösterilmesi, Kan kültüründe üreme olmas, Biyopsi örneklerinde veya lezyondan al nan kaz nt da Herpes simplex virüsünün izole fl k veya elektron mikroskopide inklüzyonlar n görülmesi veya elektron mikroskopiyle viral partiküllerin görülmesi. Meme absesi veya mastit tan s için afla daki kriterlerden 1. nsizyon ve drenaj veya i ne aspirasyonu yoluyla ilgili memeden al nan doku veya s v n n kültüründe üreme olmas, meme absesi ya da baflka bir infeksiyon bulgusunun 3. Atefl (>38 C), memede lokal inflamasyon ve doktorun tan s. Yenido an n ( 30 gün) omfaliti tan s için afla daki kriterlerden 1. Göbekte eritem ve/veya seröz drenaj ve afla dakilerden biri: Drenaj veya i ne aspirasyonuyla al nan s v - da üreme olmas, Kan kültüründe üreme olmas. 2. Göbekte eritem ve pürülan drenaj. Bebekte ( 12 ay) püstülosis tan s için afla - daki kriterlerden 1. Bebekte püstüllerin olmas ve doktorun tan s, 2. Doktorun uygun antimikrobiyal tedaviyi bafllamas. Yenido an n ( 30 gün) sünnet infeksiyonu tan s için afla daki kriterlerden biri bulunmal - d r: 1. Sünnet yerinden pürülan drenaj, 2. Sünnet yerinde eritem, flifllik ve hassasiyetten birinin olmas ve kültüründe patojen izole 3. Sünnet yerinde eritem, flifllik ve hassasiyetten birinin olmas ve kültüründe deri kontaminanlar ndan birinin üremesi ve doktorun tan - s ya da doktorun uygun antimikrobiyal tedaviyi bafllamas. S STEM K NFEKS YON Sistemik infeksiyon, görünen bir infeksiyon bölgesi olmaks z n birden çok organ ya da sistemi ilgilendiren infeksiyon olarak tan mlan r. Bu infeksiyonlar genellikle viraldir ve tek bafl na klinik kriterlerle tan nabilir (k zam k, k zam kç k, suçiçe i, vb.), nozokomiyal infeksiyon olarak nadiren geliflirler. KAYNAKLAR 1. Perl TM. Surveillance, reporting, and the use of computers. In: Wenzel RP (ed). Prevention and Control of Nosocomial Infections. Second edition, Williams & Wilkins, Baltimore, Maryland, 1993, p Garner JS, Jarvis WR, Emori TG, Horan TC, Hughes JM. CDC definitions for nosocomial infections, Am J Infect Control 1988;16: Horan TC, Gaynes RP, Martone WJ, Jarvis WR, Emori TG. CDC definitions of nosocomial surgical site infections, 1992: A modification of CDC definitions of surgical wound infections. Infect Control Hosp Epidemiol 1992;13: Larson E, Horan T, Coopers B, Kotilainen HR, Landry S, Terry B. Study of the definition of nosocomial infections (SDNI). Am J Infect Control 1991;19: YAZIfiMA ADRES : Doç. Dr. Ömrüm UZUN Hacettepe Üniversitesi T p Fakültesi ç Hastal klar Anabilim Dal, nfeksiyon Hastal klar Ünitesi Hacettepe - ANKARA 20 Hastane nfeksiyonlar Dergisi 1;1:1997