T.C. Milli Eğitim Bakanlığı BÜRO YÖNETİMİ ALANI MALİ SEKRETER

Transkript

1 T.C. Milli Eğitim Bakanlığı BÜRO YÖNETİMİ ALANI MALİ SEKRETER MEB Projeler Koordinasyon Merkezi Başkanlığınca yürütülen ve Avrupa Komisyonu tarafından finanse edilen MEGEP projesi kapsamında hazırlanmış ve basılmıştır. ANKARA 2007

2

3 İÇİNDEKİLER MESLEK STANDARDI ÖNSÖZ... 5 I. MALİ SEKRETER... 9 MESLEK STANDARDI NEDİR?... 9 MESLEK STANDARDINA NEDEN İHTİYAÇ DUYULUR?... 9 MESLEK SEVİYE KRİTERLERİ II. MESLEK ADI: GÖREVLER İŞLEMLER (YETERLİKLER) III. KULLANILAN ARAÇ, GEREÇ VE DONANIMLAR KULLANILAN ARAÇ VE DONANIMLAR GEREÇLER (MALZEMELER)...14 IV. BİLGİ ve BECERİLER V. TUTUM ve DAVRANIŞLAR VI. SIK, ZOR ve ÖNEMLİ İŞLEMLER SIK YAPILAN İŞLEMLER ZOR İŞLEMLER ÖNEMLİ İŞLEMLER...19 MESLEKİ YETERLİKLER ve BAŞARIM ÖLÇÜTLERİ (PERFORMANS KRİTERLERİ) VII. YETERLİK (İŞLEM) ANALİZİ VIII. BAŞARIM ÖLÇÜTLERİ IX. DEĞERLENDİRME ÖLÇÜTLERİ X. DEĞERLENDİRME KOŞULLARI XI. MESLEK TANITIM BİLGİLERİ MESLEĞİN MEVCUT DURUMU ve GELECEĞİ MESLEKLE İLGİLİ YASAL DÜZENLEMELER İŞBİRLİĞİ İÇİNDE ÇALIŞTIĞI MESLEKLER MESLEĞİN DİĞER İSİMLERİ MESLEKİ HASTALIK RİSKLERİ MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER EĞİTİM VE KARİYER İMKÂNLARI ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA İMKÂNLARI MESLEĞİN ULUSLAR ARASI SINIFLAMALARI XII. MESLEK STANDARDI ÇALIŞMASINA KATKIDA BULUNANLAR... 66

4 Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi 4

5 Mali Sekreter ÖNSÖZ Bu meslek standardı; Türkiye ile Avrupa Birliği arasında 2002 yılında imzalanarak yürürlüğe giren finansman anlaşması çerçevesinde Türkiye'de Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi (MEGEP) İş Piyasası Bileşeni kapsamında Ocak 2007'de hazırlanmıştır. Türkiye'de son yıllarda yapılan bütün çalışmalarda Türk ekonomisinin uluslararası rekabet gücünün artırılması ve başta Gümrük Birliği üzere Avrupa Birliği ile bütünleşme süreci hedeflenmiştir. 1990'lı yıllarda yaşanan hızlı küreselleşme süreci giderek artan teknolojik yenilikler ve uluslararası pazarlardan pay alma yarışları, ülkelerin insan kaynaklarını geliştirmeye yönelmesine neden olmuştur. Çalışanların iş değiştirme ve iş bulma ile doğrudan ilgili olarak iş gücü hareketliliğinin artırılması, iş gücü piyasasının şeffaflaştırılması ve verimliliğinin artırılması istihdam ile ilgili her türlü girişimde öne çıkmaktadır. Çalışma hayatının istediği ve ihtiyaç duyduğu bireylerin niteliklerinin tanımlanmasında iş yaşamında geliştirilen ve benimsenen meslek standartları büyük önem taşımaktadır. Bu standartlara uygun insan yetiştirilmesi ve istihdamı ancak meslek standartları hazırlandıktan sonra gerçekleştirilebilecektir. Bilindiği gibi bir ülkenin kalkınma potansiyeli insan kaynaklarının niteliği ile yakından ilgilidir. İleri teknolojiye dayalı günümüz bilgi toplumunda, eğitimli işgücü; ekonomiye rekabet gücü ve verimlilik artışı, üretime kalite kazandırmaktadır. Bu nedenle, istihdamın korunması ve devamı için; eğitim, yeniden eğitim ve yaşam boyu eğitim süreçleri büyük önem taşımaktadır. Günümüzde yetişkin kalifiye insan kaynağı hem bireyler açısından hem de firmalar açısından en temel rekabet unsuru olarak görülmektedir. Rekabet gücüne sahip işletmelerin mal ve hizmeti, coğrafi sınır tanımayan bir zamanda ve istenilen kalite standardına uygun olarak üretmesi gerekmektedir. Bu durum kaliteli işgücüne olan ihtiyacı ortaya çıkartmaktadır. Hızlı değişimlere uyum sağlayabilen işletmelerin en belirgin özelliklerinden birisi de yüksek kaliteli işgücüne sahip olmalarıdır. Bu nedenle; eğitim sistemlerinin işletmelerin işgücü taleplerine uygun hale getirilebilmesi, mezunlara işletmelerin talep ettiği niteliklerin kazandırılabilmesi ve bu bilgilere dayalı olarak işletmelerin ihtiyaçları doğrultusunda ülkemizdeki mesleki eğitim sistemlerinin etkinliğinin ve verimliliğini artırılması, meslek liseleri müfredatının ve eğitim programlarının işletmelerin sürekli değişen işgücü ihtiyaçlarına duyarlı hale getirilebilmesi için bir dizi çalışma yapılmaktadır. Bu çalışmalarda, işletmelerde mevcut ve gelecekteki açık işlerde çalışacaklara ait beceri ihtiyacının nitelik ve nicelik boyutuyla tespiti, meslekler ve beceriler seviyesinde talebin belirlenebilmesi ve gerekli bilgi ihtiyacının karşılanması için kapsamlı ve güncel araştırmalara ihtiyaç vardır. Bu konudaki en önemli bilgi kaynağı işletmelerdir. İşyeri anketleri, işyeri ziyaretleri veya her ikisi kanalıyla bilgi toplamaya yönelik bir sistemin geliştirilmesi gerekmektedir. Bu sistemde sosyal tarafların işçi ve işveren işbirliği büyük önem taşımaktadır. 5

6 Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi Küreselleşme, uluslararası bütünleşme ve artan rekabet işletmeleri başarılı olabilmek için hızla teknolojik değişime uyum sağlamaya yöneltmektedir. Ayrıca başarının daha çok bilgiye bağımlı hale gelmesi ile de firmaların nitelikli işgücüne olan ihtiyacı ön plana çıkmaktadır. Türkiye'de işgücü vasfının çok düşük olduğu ve işsizliğin en çok mesleki becerisi olmayanlar arasında yaygın olduğu bilinmektedir. Ekonomik ve sosyal kalkınmanın hızlandırılması, refahın artırılması ve ona bağlı olarak işsizliğin azaltılması için iş piyasasının talep ettiği nitelik ve nicelikte işgücünü sağlayacak bir sistem hayati önem taşımaktadır. Elinizdeki meslek standardı, ülkemizde istihdam ve eğitim arasında sağlam köprüler kurmak, istihdamın gelişimine katkıda bulunmak amacıyla hazırlanmıştır. Bu meslek standardı; MALİ SEKRETER meslek dalında 4. seviyede çalışan bir kişinin yapması gereken görev ve işlemler, kullanılan araç, gereç ve donanımlar, sahip olması gereken genel bilgi ve beceriler, tutum ve davranışlar, mesleğe ait sık, zor ve önemli işlemler ile meslek tanıtım bilgilerini içermektedir. İŞKUR (MSK) ve TSE tarafından daha önce hazırlanmış olan meslek standartlarından da bu kapsamda yararlanılmıştır. Bu çalışmada uluslararası meslek standartları da incelenmiştir. Meslek Standartları hazırlama çalışmamıza teknik elemanlarını göndermek suretiyle destek veren işletmelere, proje sosyal ortakları olan TÜSİAD'a, DİSK'e, TÜRK-İŞ'e, TOBB'a, TESK'e, HAK-İŞ'e, MEKSA VAKFI'na, ve TİSK'e teşekkür ederiz. Bu meslek standardı Ocak 2007 tarihinde Ankara da alanlarında uzman dokuz meslek elemanı, bir üniversite öğretim elemanı üzere MEB-MEGEP' ten iş analiz uzmanı başkanlığında Sistem, İş, Süreç, Meslek Analiz (SİSMA) yöntemlerinin kullanıldığı, üç gün süren tenik bir çalışma sonucunda oluşturulmuştur. Son şekli verilen meslek standardı daha önce yapılmış olan meslek standartları ile karşılaştırılarak güncellenmiştir. Çalışmaların yürütülmesinde görev ve sorumluluklarından dolayı M.E.B Müsteşar Yardımcısı Salih ÇELİK e, M.E.B Projeler koordinasyon Merkezi Başkanı Erdoğan SERDENGEÇTİ ye, MEGEP Türkiye Eş Yöneticisi Dr. Recep ALTIN ve Osman YALÇIN'a, MEGEP meslek standardı danışmanı Dr. İrfan MISIRLI ya, MEGEP İş Piyasası Uzmanı Jan de VOOGD a, İş Piyasası Eş Uzmanı Mustafa AKSOY a ve İş Analiz Uzmanı Taşkın Fırat İNCE ye teşekkür ederiz. MEGEP İŞ PİYASASI GRUBU 6

7 Mali Sekreter T.C. M.E.B. MEGEP İŞ ANALİZ GRUBU MESLEK STANDARDI MESLEK ADI: MALİ SEKRETER (4. Seviye) GÜNCELLEME TARİHİ: OCAK 2007 MEB-MEGEP MESLEK SINIFLAMASI KODU :

8 Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi 8

9 Mali Sekreter I. MALİ SEKRETER MESLEK STANDARDI MESLEK STANDARDI NEDİR? Meslek standardı bir mesleğin gereklerinin kabul edilebilir standartlarda yerine getirilebilmesi için ihtiyaç duyulan asgari bilgi, beceri, tutum ve davranışları gösteren normlardır. Meslek standartları ayrıca; başta çalışanlar, eğitimciler ve işverenler üzere ilgili bütün kesimlere, bir mesleğin başarı ile yürütülebilmesi için gerekli olan nitelikler ve o meslekte yeterlilik belgesi alabilmek için yapılacak sınavlarda aranacak ölçme ve değerlendirme kriterleri hakkında fikir vermektedir. Bir meslek standardı genel olarak aşağıdaki hususları içermektedir: Standardın hazırlandığı seviye için yaygın olarak kullanılan mesleki unvan ve tanım Bir mesleğin gereklerini uygun olarak yerine getirmek için kişinin yapması gereken görev ve işlemler, Genel olarak kullanılan araç, gereç ve ekipmanlar, Bir mesleğin gereklerini uygun şekilde yerine getirebilmek için kişinin sahip olması gereken genel bilgi ve beceriler ile tutum ve davranışlar, Mesleğin uzmanlık dalları ile birlikte mevcut durumu ve gelecekte göstereceği eğilimler, MESLEK STANDARDINA NEDEN İHTİYAÇ DUYULUR? Meslek standardı hazırlanmasının başlıca amaçları: İş gücü piyasasında, belirli meslekte istihdam edilebilmek için iş gücünde aranan mesleki yeterlililkleri ortaya koymak, İş gücü piyasasının ihtiyaç duyduğu, mesleki yeterlilikleri ortaya koyarak eğitim programcılarına müfredat hazırlamada yardımcı, Kişilerin söz konusu mesleki yeterliliklerle donatılmasına yönelik olarak sunulan mesleki eğitim, meslek değiştirme, mesleki ilerleme vb. eğitim hizmetlerine destek vermek, Eğitim ile iş yaşamı arasında sağlam köprüler kurularak, iş yaşamının eğitime ilgi, katılım ve katkısını artırmak, İş değiştirme ve işe yerleştirme faaliyetlerine yardımcı, Türk ekonomisinin uluslararası rekabet gücünün, nitelikli iş gücü ile desteklenmesine yardımcı, 9

10 Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi Uluslararası normlara uygun, saygın ve güvenilir bir sınav ve belgelendirme sisteminin kurulmasına yardımcı, Bütün kesimlerce kabul gören mesleki yeterlilik belgesine sahip iş gücünün sayı ve oranını arttırmak, Mesleki yeterlilik belgelerine sahip iş gücü istahdamının yaygınlaştırılması ile tüketiciye daha kaliteli mal ve hizmet sunulmasına destek vermek, Mesleki yeterlilik belgesi sahibi nitelikli iş gücü hareketliliğini arttırmak, Uzun vadeli işsizliğin azaltılmasına ve istihdamın geliştirilmesine katkıda bulunmaktır. MESLEK SEVİYE KRİTERLERİ SEVİYE 1: Küçük bir değişiklikle aynı şablonda devam eden (rutin) görevleri içeren meslekleri kapsar. Bu düzeyde çalışan kişiler dar fakat yararlı becerilere sahiptirler. Bu düzeyde uygulanması gereken çok katı standartlar ve/veya iş süreçleri bulunmaz. Değerlendirmeler genellikle, denetçi veya gerektiğinde öneriler veya açıklamalar yapmakla sorumlu olan daha üst düzey çalışanlarca yapılır. SEVİYE 2: Birden fazla sayıda değişiklik ve karmaşıklığı içeren, iş sürecindeki diğer çalışanlarla işbirliği yapma aktivitelerini içerebilecek meslekleri kapsar. Bu düzeyde çalışan kişiler, belirli bir standart ve önceden tanımlanmış bir beceriyi yüksek verimlilikte iş sürecinde pratik olarak yapabilen kişilerdir. Bu düzeydeki görevler, öncelikle materyallerin, makinelerin ve araçların kullanımında el becerisine dayalıdır. SEVİYE 3: Karmaşık (kompleks) ve rutin olmayan aktivitelerin olduğu meslekleri kapsar. Bu düzeyde çalışan kişiler, iş sürecindeki diğer çalışanlara (Seviye 1 ve 2) rehberlik yapmak ve kontrol etmek gibi işleri yapabilirler. Bu seviyedeki beceri ağırlıklı görevleri yapabilir. Problem çözme, karar verme, iş süreçlerini kavrama gibi zihinsel becerileri gösterebilirler. Bu düzeydeki aktiviteler, öncelikle el becerileri üzerinde yoğunlaşılarak oluşturulmakta ve özellikle meslekle ilgili prensipler, makineler, araçlar ve materyallere ilişkin karar verme ve/veya tanımlamaya dayalı uygulamalara ağırlık verilmektedir. SEVİYE 4: Geniş ölçüde karmaşık (kompleks), teknik veya profesyonel meslekleri kapsar. Bu düzeyde çalışan kişiler, geniş çaplı teknik operasyonları gerçekleştirmek, önemli bir düzeyde bireysel sorumluluğa sahip olarak, kaynakların kullanılması (tahsis edilmesi) ve iş sürecindeki diğer çalışanların işlerinden sorumlu gibi işleri yapabilirler. Bu düzeydeki aktiviteler, öncelikle denetlemeyi ve mesleğe ait farklı işleri yapan çalışanların/ çalışan gruplarının aktivitelerini koordine etmeyi kapsar. Bu düzeydeki beceriler, denetçilerin/nezaretçilerin sıklıkla kendisinden daha alt seviyelerde çalışanlara işi göstermeleri gerektiğinden, özellikle iş sürecindeki ilgili alanlarda materyallerin, araçların ve makinelerin pratik kullanımını kapsar. 10

11 Mali Sekreter SEVİYE 5: İleri seviyede karmaşık aktiviteleri (kompleks), stratejik yönetimi (talimatları), sıklıkla önceden belirlenemeyen içeriklere sahip meslekleri kapsar. Bu düzeyde çalışan kişiler, ileri seviyede bireysel sorumluluğa sahip olarak, sorumlu ve organizasyonun ilgili bir işlevine ait kişisel olarak sorumluluk almak gibi işleri yapabilirler. Bir işyerinde finansal ve uygulamaya yönelik aktiviteler içerisinde profesyonel düzeyde (eğitime dayalı) faaliyetler için gereken zihinsel becerilere sahiptirler. İş tasarımı boyutunun detaylarında ve üretim sürecinde üst düzey profesyonellere yardımcı olabilmek, sorumluluklarına dayalı olarak tavsiyede bulunabilmek ve iş sürecinin tamamlanmasında ürünün oluşturulması için gereken becerilere sahiptirler. SEVİYE 6: Tasarım Mühendisi, Bilgisayar Mühendisi, Tekstil Teknoloğu, İş Etüdü Uzmanı, Üretim Plancısı vs. SEVİYE 7: Bölüm Yöneticisi, Avukat (Hukukçu), Yönetici Yardımcısı, Muhasebe Şefi, Ekonomist vs. SEVİYE 8: Yönetim Direktörü, Genel Müdür, Muhasebe Müdürü, Yüksek Mühendis 11

12 Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi II. MESLEK ADI: MALİ SEKRETER TANIM: Muhasebe, finans, bütçe ve büro işlemlerini yürüten, iletişimi sağlayan, yazışma, toplantı organizasyonu, dosyalama ve arşivleme, denetim işlemlerini kendi başına ve belirli bir süre içerisinde yapma bilgi ve becerisine sahip nitelikli kişidir. GÖREVLER A B C D E MUHASEBE İŞLEMLERİNİ YÜRÜTMEK FİNANS İŞLEMLERİNİ YÜRÜTMEK BÜTÇE İŞLEMLERİNİ YÜRÜTMEK BÜRO YÖNETİMİ İŞLEMLERİNİ YÜRÜTMEK İLETİŞİMİ SAĞLAMAK İŞLEMLER (YETERLİKLER) A01 Defterleri Onaylatmak A02 Evrakları Toplamak A03 Evrakları Tasnif Etmek A04 Muhasebe Kayıtlarını Yapmak A05 Bordroları Tahakkuk Ettirmek A06 Genel Geçici Mizan Hazırlamak A07 Beyannameleri Düzenlemek A08 Defterleri Yazdırmak A09 Envanter İşlemlerini Yapmak A10 Amortisman İşlemlerini Yapmak A11 Genel Kesin Mizanı Düzenlemek A12 Gelir Tablosu Düzenlemek A13 Bilanço Düzenlemek A14 Yıllık Vergi Beyannamesini Düzenlemek B01 Ödeme ve Tahsilat İşlemlerini Gerçekleştirmek B02 Finansman Açıkları İçin Çözüm Üretmek B03 Yatırım İşlerini Yürütmek B04 Yatırım Araçlarını Takip Etmek B05 Banka İlişkilerini Yürütmek C01 İstatistiksel Veri Toplamak C02 Dönem Bazında Planlama Yapmak C03 Bütçeyi Onaylatmak C04 Onaylanan Bütçeyi Birim Amirlerine Tebliğ Etmek C05 Bütçenin Gerçekleşme Takibini Yapmak C06 Gerçekleşme Farklarına Göre Revize İşlemlerini Yapmak C07 Dönem Sonu Bütçe Sonuç Raporunu Hazırlamak D01 Çalışma Ortamını Düzenlemek D02 Büro Malzemelerini Temin Etmek D03 Ofiste Meydana Gelecek Aksaklıkları Gidermek D04 İş Akışını Gerçekleştirmek D05 İş Basitleştirme Tekniklerini Uygulamak D06 Zaman ve Hareket Etüdü Yapmak D07 Büro Otomasyonunu Kullanmak D08 Verileri İşlevsel Hale Getirmek D09 Dökümanları dijital ortama aktarmak ve güvenliğini sağlamak D10 Yardımcı Elemanların Yaptığı İşi Kontrol Etmek D11 Yöneticiyi Temsil Etmek D12 Kararlarının Uygulanabilirliğini Sağlamak E01 İç İletişimi Sağlamak E02 Dış İletişimi Sağlamak E03 İletişim Bilgilerini Kaydetmek E04 İletişim Kopukluklarını Çözmek 12

13 Mali Sekreter GÖREVLER F G H I J YAZIŞMALARI YAPMAK DOSYALAMA VE ARŞİVLEME YAPMAK TOPLANTI ORGANİZASYONU YAPMAK DENETİM İŞLEMLERİNİ YAPMAK MESLEKİ GELİŞİME İLİŞKİN FAALİYETLERİ YÜRÜTMEK İŞLEMLER (YETERLİKLER) F01 Rapor Hazırlamak F02 Yazışmaları Hazırlamak F03 Yazışmaları kontrol etmek F04 Yazışmaları Onaya Sunmak F05 İlgili Kuruluşlara Yazışmaları İletmek G01 Dosyalama Sistemi Oluşturmak G02 Dosyalanacak Dökümanları Hazırlamak G03 Dökümanları Dosyalamak G04 Dökümanların Süre Takibini Yapmak ve Dosyaları Güncellemek G05 Dökümanların Arşivlenmesini Sağlamak G06 Dosya ve Arşivlerden Yararlanmak G07 Arşivden İmha Edilecek Belgeleri Tespit Etmek G08 Arşivden belge imha etmek H01 Toplantıyla İlgili Bilgi Toplamak H02 Toplantı Gündemini Hazırlamak H03 Toplantı Gündemini İlgililere Bildirmek H04 Toplantı Materyallerini Hazırlamak H05 Toplantıda Alınan Kararların Kaydedilmesini Sağlamak H06 Toplantı Tutanaklarının İlgili Kişilere ulaştırılmasını Sağlamak H07 Toplantının İptali Durumunda Katılımcıları Bilgilendirmek I01 Muhasebe Kayıtlarının Denetimini Yapmak I02 Mali Tabloların Doğruluğunu Denetlemek I3 Vergi Denetimini Yapmak I04 Finans Denetimini Yapmak J01 Mevzuatı Takip Etmek J02 Yayınları Takip Etmek J03 Hizmet İçi Eğitim Faaliyetlerine Katılmak J04 Yurt İçi-Dışı Seminerleri ve Toplantıları Takip Etmek J05 Teknolojik Gelişmeleri Takip Etmek 13

14 Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi III. KULLANILAN ARAÇ, GEREÇ VE DONANIMLAR KULLANILAN ARAÇ VE DONANIMLAR GEREÇLER (MALZEMELER) 1. Amortisman Defteri 1. Ajanda 2. Bant Makinesi 2. Antetli Kağıt 3. Basılı Yayınlar 3. Aydınger Kağıdı 4. Bilgisayar 4. Cd / Dvd 5. Bluetooth 5. Çeşitli Amaçlarla Kullanılan Defterler 6. Cep Telefonu 6. Daksil 7. Cilt Makinesi 7. Disket 8. Çek Defteri 8. Dosya 9. Defteri Kebir 9. Dosya Kağıdı 10. Delgeç 10. Döner Levha 11. Envanter Defteri 11. Etiket 12. Evrak Çantası 12. Evrak Kayıt Defteri 13. Evrak İmha Makinesi 13. Evrak Sepetleri 14. Faks 14. Faks Kağıdı 15. Firma Kaşesi 15. Fihrist 16. Flash Bellek 16. İmza Klasörü 17. Fotokopi Makinesi 17. Karbon Kağıdı 18. Hesap Makinesi 18. Kartuş 19. İmla Klavuzu 19. Kartvizit Albümü 20. İmza Sirküleri 20. Kaşe Çeşitleri 21. İnternet 21. Klasör 22. İntranet 22. Masa (Cep) Günlüğü 23. İşletme Defteri 23. Masa Saati 24. Kanun Ve Yönetmelikler 24. Matbu Evrak 25. Kasa 25. Not Defteri 26. Katologlar 26. Stampa 27. Kırtasiye Malzemeleri* 27. Takvim 28. Multi Medya Sistemi 28. Toner 29. Paket Programlar 30. Pano 31. Projeksiyon Cihazı 32. Protokol Listesi 33. Ses Kayıt Cihazı 34. Slayt Makinesi 35. Sözlük(Türkçe) 36. Sözlük(Yabancı Dil) 37. Stampa 38. Tarayıcı(Scanner) 39. Telefon 40. Telefon Rehberi 14

15 Mali Sekreter KULLANILAN ARAÇ VE DONANIMLAR 41. Telefon Santrali 42. Teleks 43. Ulaşım Araçları Tarifeleri 44. Video 45. Webcam 46. Yazıcı 47. Yevmiye Defteri 48. Zarf Açacağı 49. Zımba 50. Zımba Teli Açacağı 51. Zimmet Defteri * Kalem, kalem açacağı, silgi, kalemlik, ataç, mürekkep, toplu iğne, post-it, makas, bant, yapıştırıcı, zarflar 15

16 Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi IV. BİLGİ VE BECERİLER 1. Analitik düşünme 2. Araç, gereç ve ekipman 3. Arşiv düzenleme 4. Beden dilini kullanabilme 5. Bilgi analizi 6. Bilgi toplama 7. Bilgi transfer 8. Verileri işlevselleştirme 9. Bilgisayar 10. Denetim ve izleme 11. Dinleme 12. Dosyalama ve arşiv 13. Ekip içinde çalışma 14. Finansman 15. İkna 16. İletişim 17. İnsan psikolojisi 18. İş akışı düzenleme 19. İş basitleştirme 20. İş bölümü ve dağıtma 21. İşyeri çalışma prosedürleri 22. Kalite kontrol prensipleri 23. Karar verme 24. Kavrama 25. Kayıt tutma 26. Kıyaslama becerisi 27. Koordinasyon 28. Kriz yönetim 29. Liderlik 30. Malzeme 31. Mesleki teknolojik gelişmelere ilişkin bilgi 32. Mesleki terim 33. Mesleki yabancı dil 34. Motivasyon sağlama 35. Muhasebe Bilgisi 36. Ofis otomasyonu 37. Organizasyon 38. Öğrenme 39. Öğretme 40. Planlama 41. Problem çözme 42. Protokol 16

17 Mali Sekreter 43. Stres yönetimi 44. Tasnif ve sınıflandırma 45. Temsil 46. Türkçe yi iyi konuşup yazabilme 47. Uygun politika belirleme 48. Veri güvenliğini sağlama 49. Yaratıcılık 50. Yazışma teknikleri 51. Yönlendirme 52. Zaman yönetimi 17

18 Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi V. TUTUM ve DAVRANIŞLAR 1. Açık fikirli 2. Başkalarının fikirlerine saygılı 3. Bilgili 4. Çalışkan 5. Çevre korumaya karşı duyarlı 6. Çok yönlü düşünmek 7. Dedikodu yapmamak 8. Dış görünüşe özen göstermek 9. Dikkatli 10. Disiplinli 11. Dürüst 12. Düzenli 13. Empati sahibi 14. Etkili ve güzel konuşmak 15. Görgülü 16. Güleryüzlü 17. Hoşgörülü ve iyimser 18. İdealist 19. İleri görüşlü 20. İlkeli 21. İnisiyatif sahibi 22. İnsan ilişkilerine özen göstermek 23. İş disiplinine sahip 24. İş güvenliğine dikkat etmek 25. İşyeri çalışma prensiplerine uymak 26. İşyerine ait araç, gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek 28. Kararlı 29. Kendine güven duymak 30. Mantıklı düşünmek 31. Meslek ahlakına sahip 32. Misafirperver 33. Nazik 34. Objektif 35. Örgüte bağlı 36. Planlı ve organize 37. Pratik 38. Rasyonel 39. Sabırlı 40. Soğukkanlı 41. Sorumluluk sahibi Temiz ve bakımlı 45. Titiz 46. Tutarlı 47. Uyumlu 48. Verimli 49. Yardımsever 50. Yeniliklere açık 51. Zamanı etkin Sosyal sorumluluk sahibi Sır saklamak 18

19 Mali Sekreter VI. SIK, ZOR VE ÖNEMLİ İŞLEMLER Çalışma grubu mesleğe ait işlemleri belirleyerek işlemler arasından sık yapılan, zor ve önemli işlemleri anket yöntemiyle tespit etmiştir. Tespit edilen bu işlemler; eğitim programlarının daha detaylı hazırlanması amacına yöneliktir. İŞLEM NO SIK YAPILAN İŞLEMLER 1. A04 Muhasebe kayıtlarını yapmak 2. B01 Ödeme ve Tahsilat İşlemlerini Gerçekleştirmek 3. A02 Evrakları Toplamak 4. E01 İç İletişimi Sağlamak 5. I01 Muhasebe Kayıtlarının Denetimini Yapmak 6. D09 Dökümanları dijital ortama aktarmak ve güvenliğini sağlamak 7. A07 Beyannameleri Düzenlemek 8. D08 Verileri İşlevsel Hale Getirmek 9. J01 Mevzuatı Takip Etmek 10. B05 Banka İlişkilerini Yürütmek ZOR İŞLEMLER 1. B03 Yatırım İşlerini Yürütmek 2. I02 Mali Tabloların Doğruluğunu Denetlemek 3. C02 Dönem Bazında Planlama Yapmak 4. A11 Genel Kesin Mizanı Düzenlemek 5. C07 Dönem Sonu Bütçe Sonuç Raporunu Hazırlamak 6. I04 Finans Denetimini Yapmak 7. B02 Finansman Açıkları İçin Çözüm Üretmek 8. J01 Mevzuatı Takip Etmek 9. C01 İstatistiksel Veri Toplamak 10. I01 Muhasebe Kayıtlarının Denetimini Yapmak ÖNEMLİ İŞLEMLER 1. C02 Dönem Bazında Planlama Yapmak 2. I01 Muhasebe Kayıtlarının Denetimini Yapmak 3. A04 Muhasebe Kayıtlarını Yapmak 4. I04 Finans Denetimini Yapmak 5. I02 Mali Tabloların Doğruluğunu Denetlemek 6. I03 Vergi Denetimini Yapmak 7. C07 Dönem Sonu Bütçe Sonuç Raporunu Hazırlamak 8. B01 Ödeme ve Tahsilat İşlemlerini Gerçekleştirmek 9. J01 Mevzuatı Takip Etmek 10. B03 Yatırım İşlerini Yürütmek 19

20 Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi 20

21 Mali Sekreter T.C. M.E.B. MEGEP İŞ ANALİZ GRUBU MESLEKİ YETERLİKLER ve BAŞARIM ÖLÇÜTLERİ (PERFORMANS KRİTERLERİ) MESLEK ADI : MALİ SEKRETER MEB.MEGEP MESLEK SINIFLAMASI KODU :

22 Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi 22

23 Mali Sekreter VII. YETERLİK (İŞLEM) ANALİZİ MESLEK ADI: MALİ SEKRETER TANIM: Muhasebe, finans, bütçe ve büro işlemlerini yürüten, iletişimi sağlayan, yazışma, toplantı organizasyonu, dosyalama ve arşivleme, denetim işlemlerini kendi başına ve belirli bir süre içerisinde yapma bilgi ve becerisine sahip nitelikli kişidir. GÖREVLER A MUHASEBE İŞLEMLERİNİ YÜRÜTMEK YETERLİKLER (İŞLEMLER) A01 Defterleri Onaylatmak A02 A03 Evrakları Toplamak Evrakları Tasnif Etmek İŞLEM BASAMAKLARI A0101 A0102 A0201 A0202 A0301 A0302 Uygun kanuni defterleri temin etmek Notere onaylatmak Ayrı birimlerden evrakları zimmetle teslim almak İlgili alt birimlere teslim etmek Tür ve gider yerlerine göre evrak ayrımını yapmak Kayıt öncesi belgelerin onaylarını almak A04 Muhasebe A0401 Belge bazında kayıtları yapmak Kayıtlarını A0402 Kayıtların onayını sağlamak Yapmak A0403 Kayıtlı evrakı dosyalamak A05 Bordroları Tahakkuk Ettirmek A0501 A0502 A0503 Personel müdürü onaylı bordro temin etmek Bordrolardaki vergilerin hesaplama kontrolünü yapmak Bordroların tahakkuk kaydını yapmak ARAÇ-GEREÇ DONANIM 1.Envanter Defteri 2.Firma Kaşesi 3.İşletme Defteri 4.Yevmiye Defteri 5.Defteri Kebir 6.Amortisman Defteri 1.Kırtasiye Malzemeleri 2.Zimmet Defteri 3.Evrak Kayıt Defteri 1.Kırtasiye malzemeleri 2.Kaşe çeşitleri 3.imza Klasörü 2.Kırtasiye Malzemeleri 3.Kaşe çeşitleri 4.Delgeç 5.Dosya 6.Klasör 7.İmza Klasörü 1.Matbu Evrak 2.Bilgisayar 3.Kırtasiye Malzemeleri 4.Hesap Makinesi BİLGİ VE BECERİLER 1.Denetim ve izleme 2.Araç, gereç ve ekipman 3.Finansman 4.Muhasebe 5.Planlama 6.Temsil 1.Bilgi transfer 2.Denetim ve izleme 3.Kayıt tutma 4.Muhasebe Bilgisi 1.Bilgi analizi 2.Tasnif ve sınıflandırma 3.Muhasebe 1.Muhasebe Bilgisi 2.Finansman Bilgisi 3.Dosyalama ve arşiv 4.Kayıt tutma 5.Veri güvenliğini sağlama 1.Muhasebe Bilgisi 2.Finansman Bilgisi 3.Kayıt tutma 4.Bilgisayar 5.Araç, gereç ve ekipman 6.Denetim ve izleme TUTUM VE DAVRANIŞLAR 1.Sorumluluk sahibi 2.Zamanı etkin 3.İş disiplinine sahip 4.Planlı ve organize 5.Bilgili 6.Dikkatli 7.Düzenli 1.Sorumluluk sahibi 2.Zamanı etkin 3.İş disiplinine sahip 4.Planlı ve organize 5.Dikkatli 6.Düzenli 1.Bilgili 2.Zamanı etkin 3.İş disiplinine sahip 4.Planlı ve organize 5.Düzenli 1.Dikkatli 2.Bilgili 3.Planlı ve organize 4.Pratik 5.Düzenli 6.Zamanı etkin 7.İş disiplinine sahip 1.Zamanı etkin 2.Sorumluluk sahibi 3.Dikkatli 4.Planlı ve organize 5.Düzenli 23

24 Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi GÖREVLER YETERLİKLER İŞLEM BASAMAKLARI (İŞLEMLER) A06 Genel Geçici A0601 Mizan dökümünü almak Mizan A0602 Hesap bazında kontrol yapmak Hazırlamak A0603 Yanlış hesapları düzeltmek A07 Beyannameleri Düzenlemek A0701 A0702 A0703 Vergileri hesaplar üzerinden tespit etmek Beyanname doldurmak Beyannameleri tahakkuk ettirmek ARAÇ-GEREÇ DONANIM 2.Yazıcı 3.Kırtasiye Malzemeleri 4.Hesap Makinesi 2.Matbu evrak 3.Kırtasiye malzemeleri 4.Hesap Makinesi 5.Yevmiye Defteri 6.Defteri Kebir 7.Kaşe çeşitleri BİLGİ VE BECERİLER 1.Muhasebe Bilgisi 2.Finansman Bilgisi 3.Bilgisayar 4.Araç, gereç ve ekipman 5.Bilgi analizi 6.Denetim ve izleme 7.Kıyaslama becerisi 1.Muhasebe Bilgisi 2.Finansman Bilgisi 3.Bilgisayar 4.Araç, gereç ve ekipman 5.Bilgi analizi 6.Denetim ve izleme TUTUM VE DAVRANIŞLAR 1.Zamanı etkin 2.Sorumluluk sahibi 3.Dikkatli 4.Planlı ve organize 5.Bilgili 6.Objektif 7.Disiplinli 1.Zamanı etkin 2.Sorumluluk sahibi 3.Dikkatli 4.Planlı ve organize 5.Bilgili 6.Objektif 7.Disiplinli A08 A09 Defterleri A0801 Kanuni defterleri yazdırmak Yazdırmak A0802 Defterleri arşivlemek Envanter İşlemlerini Yapmak A0901 A0902 A0903 A0904 A0905 A0906 A0907 Sayım formlarını oluşturmak Sayım ekiplerini tespit etmek Sayım ekiplerini görevlendirmek Sayımı yapılan kalemlerin kaydi durumunu tespit etmek Kayıtlar ile sayım sonuçlarını karşılaştırmak Sayım sonuçlarına göre eksik ve fazlaların kayıtlarını düzeltmek Envanter sonuçlarını üst yönetime bildirmek 1.Yevmiye Defteri 2.Defteri Kebir 3.Bilgisayar 4.Yazıcı 5.Kırtasiye malzemeleri 6.Dosya 7.Klasör 8.Delgeç 2.Telefon 3.Matbu evrak 4.Fotokopi makinası 5.Faks 6.Kırtasiye Malzemeleri 1.Muhasebe Bilgisi 2.Finansman Bilgisi 3.Bilgisayar 3.Araç, gereç ve ekipman 4.Bilgi analizi 5.Dosyalama ve arşiv 6.Kayıt tutma 7.Veri güvenliğini sağlama 1.Muhasebe Bilgisi 2.Finansman Bilgisi 3.Bilgisayar 4.Araç, gereç ve ekipman 5. Bilgi analizi 6.Denetim ve izleme 7.Yönlendirme 8.Kıyaslama becerisi 9.İş bölümü ve dağıtma 1.Zamanı etkin 2.İş disiplinine sahip 3.Planlı ve organize 4.Sorumluluk sahibi 5.Dikkatli 6.Disiplinli 7.Bilgili 1.Rasyonel 2.Disiplinli 3.Zamanı etkin 4.Planlı ve organize 5.Sorumluluk sahibi 6.Dikkatli 7.Bilgili 24

25 Mali Sekreter GÖREVLER YETERLİKLER (İŞLEMLER) A10 A11 A12 A13 Amortisman İşlemlerini Yapmak Genel Kesin Mizanı Düzenlemek Gelir Tablosu Düzenlemek Bilanço Düzenlemek İŞLEM BASAMAKLARI A1001 A1002 A1003 A1004 A1005 A1101 A1102 A1103 A1201 A1202 A1203 A1204 A1301 A1302 A1303 A1304 A1305 Amortismana tabi iktisadi kıymetleri tespit etmek Sabit kıymetleri listelemek Sabit kıymetin amortisman oranını tespit etmek Sabit kıymetler ve oranları ile amortisman hesaplama cetvelini oluşturmak Amortisman tutarlarının kaydını yapmak Genel geçici mizan ile son durumu karşılaştırmak Son duruma göre gerekli düzeltmeleri yapmak Genel kesin mizan tablosunu oluşturmak Gelir hesaplarının kontrolünü yapmak Gider hesaplarının kontrolünü yapmak Kar veya zarar tespiti yapmak Gelir tablosu cetvelini düzenlemek Genel kesin mizandaki hesap bakiyelerini bilançoya aktarmak Gelir tablosundan gelen kar ve zarar kalemleri ile bilançoyu tutturmak Bilanço düzenlemek Bilanço onaylatmak Bilançoyu üst kurula sunmak ARAÇ-GEREÇ DONANIM 2.Yazıcı 3.Basılı Yayınlar 4.Hesap Makinesi 5.Kırtasiye Malzemeleri 2.Kırtasiye malzemeleri 3.Yevmiye Defteri 4.Defteri Kebir 5.Envanter Defteri 2.Yazıcı 3.Hesap Makinesi 4.Kırtasiye malzemeleri 5.Yevmiye Defteri 6.Defteri Kebir 2.Yazıcı 3.Hesap Makinesi 4.Kırtasiye malzemeleri 5.Kaşe Çeşitleri BİLGİ VE BECERİLER 10.Koordinasyo n 1.Muhasebe Bilgisi 2.Finansman Bilgisi 3.Bilgisayar 4.Araç, gereç ve ekipman 5.Bilgi analizi 6.Kayıt tutma 1.Muhasebe Bilgisi 2.Finansman Bilgisi 3.Bilgisayar 4.Araç, gereç ve ekipman 5.Bilgi analizi 6.Kıyaslama 1.Muhasebe Bilgisi 2.Finansman Bilgisi 3.Bilgisayar 4.Araç, gereç ve ekipman 5.Bilgi analizi 6.Kıyaslama 7.Analitik düşünme 1.Muhasebe Bilgisi 2.Finansman Bilgisi 3.Bilgisayar 4.Araç, gereç ve ekipman 5.Bilgi analizi 6.Kıyaslama 7.Analitik düşünme TUTUM VE DAVRANIŞLAR 1.Rasyonel 2.Disiplinli 3.Zamanı etkin 4.Planlı ve organize 5.Sorumluluk sahibi 6.Dikkatli 7.Bilgili 1.Dikkatli 2.Bilgili 3.Düzenli 4.Planlı ve organize 5.Zamanı etkin 1.Dikkatli 2.Bilgili 3.Düzenli 4.Planlı ve organize 5.Zamanı etkin 6.Rasyonel 7.Dürüst 1.Dikkatli 2.Bilgili 3.Düzenli 4.Planlı ve organize 5.Zamanı etkin 6.Rasyonel 7.Dürüst 25

26 Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi GÖREVLER YETERLİKLER (İŞLEMLER) İŞLEM BASAMAKLARI ARAÇ-GEREÇ DONANIM BİLGİ VE BECERİLER TUTUM VE DAVRANIŞLAR B FİNANS İŞLEMLERİNİ YÜRÜTMEK A14 B01 B02 B03 Yıllık Vergi Beyannamesini Düzenlemek Ödeme ve Tahsilat İşlemlerini Gerçekleştirmek Finansman Açıkları İçin Çözüm Üretmek Yatırım İşlerini Yürütmek A1401 A1402 A1403 A1404 A1405 B0101 B0102 B0103 B0104 B0105 B0106 B0107 B0108 B0109 B0110 B0201 B0202 B0203 B0204 B0301 B0302 B0303 Gelir tablosuna göre vergi hesabını yapmak Vergi için karşılık vermek Beyannameyi düzenlemek Beyannameyi üst kurula onaylatmak Beyannameyi tahakkuk ettirmek Ödeme listelerinin tespitini yapmak Vadelerine göre tahsil edilecek tutarları tespit etmek Banka ödemeleri için hesap numaralarını tespit etmek Kasa tahsilat ve ödemeleri için makbuz düzenlemek Banka havale talimatlarını düzenlemek Çek düzenlemek Ödeme ve tahsilatları yapmak Günlük yapılan ödeme ve tahsilatlara göre finansman raporunu oluşturmak Üst kurula finansman raporunu onaylatmak Finansman raporunu muhasebe birimine teslim etmek Finansman açıklarını tespit etmek Üst makama finansman açığı ile ilgili bilgi vermek Alternatif çözümlerin maliyetini tespit etmek Karara göre finansman eksiğini gidermek Yatırıma yönlendirilebilecek atıl tutarın tespitini yapmak Yatırım türlerini üst yönetimin kararına sunmak Yatırım türünü seçmek 2.Yazıcı 3.Hesap Makinesi 4.Kırtasiye malzemeleri 5.Matbu Evrak 6.Kaşe Çeşitleri 2.Matbu Evrak 3.Çek Defteri 4.Faks 5.İmza Sirküleri 6.Kaşe çeşitleri 7.Kırtasiye malzemeleri 8.İnternet 9.Hesap Makinesi 2.Yazıcı 3.Hesap Makinesi 1.Kırtasiye Malzemeleri 2.İnternet 3.Basılı Yayınlar 4.Bilgisayar 5.Yazıcı 6.Hesap Makinesi 1.Muhasebe Bilgisi 2.Finansman Bilgisi 3.Bilgisayar 4.Araç, gereç ve ekipman 5.Bilgi analizi 6.Kıyaslama 7.Analitik düşünme 1.Bilgi toplama 2.Muhasebe Bilgisi 3.Finansman Bilgisi 4.Bilgi transfer 5.Bilgi analizi 6.Denetim ve izleme 7.Planlama 8.Zamanlama 1.Bilgi toplama 2.Muhasebe Bilgisi 3.Finansman Bilgisi 4.Bilgi transfer 5.Bilgi analizi 6.Denetim ve izleme 7.Planlama 8.Zaman yönetimi 9.Problem çözme 1.Analitik düşünme 2.Bilgi analizi 3.Bilgi toplama 4.Bilgi transfer 5.Bilgisayar 6.Finansman 7.Mesleki terim 1.Dikkatli 2.Bilgili 3.Düzenli 4.Planlı ve organize 5.Zamanı etkin 6.Rasyonel 7.Dürüst 1.Zamanı etkin 2.Planlı ve organize 3.İş disiplinine sahip 4.Düzenli 5.Disiplinli 6.Objektif 1.Bilgili 2.Planlı ve organize 3.İş disiplinine sahip 4.Düzenli 5.Disiplinli 6.Objektif 1.Bilgili 2.Çok yönlü düşünmek 3.Planlı ve organize 4.Dikkatli 5.Mantıklı düşünmek 6.Objektif 6.Pratik 7.Zamanı etkin 8.İleri görüşlü 26