İŞLETMELER GENEL MÜDÜR YARDIMCILIĞI

Transkript

1 İŞLETMELER GENEL MÜDÜR YARDIMCILIĞI ATELYELER VE BAKIM BAŞMÜDÜRLÜĞÜ ELEKTRONİK OTOMASYON MÜDÜRLÜĞÜ ERDEMİR KALİBRASYON MERKEZİ TANITIMI

2 ERDEMİR KALİBRASYON MERKEZİ ERDEMİR Kalibrasyon Merkezi (EKM) 1997 yılı ortalarında faaliyete geçmiştir. Merkezimizin kuruluş gayesi; öncelikle Erdemir kalibrasyon envanterinde bulunan 26 farklı müdürlüğe ait, imalat hatları üzerindeki sabit ölçme cihazları ve personelin kullandığı ölçme cihazları, analizörler, deney cihazları vb. yaklaşık toplam 6300 adet Muayene Ölçme Deney Teçhizatının (MÖDT) periyodik kalibrasyonlarını yapmak veya yaptırmaktadır. EKM Boyut Laboratuvarı TS EN ISO/IEC 17025:2012 standardı kapsamında 18 Kasım 2013 tarihinde akredite olmuştur. EKM nin yaptığı tüm kalibrasyonlar uluslararası standartlara izlenebilirdir. EKM nin bünyesinde, Elektronik, Sıcaklık, Boyut, Basınç ve Gaz Dedektörü olmak üzere beş laboratuvar bulunmaktadır. Bütün laboratuvarlar toz, sıcaklık ve nem kontrollüdür. Laboratuvarların iklimlendirilmesi her biri için ayrı olarak kurulmuş, bilgisayar kontrollü klima santralleri vasıtasıyla yapılmaktadır.

3 EKM NİN GÖREVİ ; Kalite Yönetim (TS EN ISO 9001 ve ISO TS ), İş Sağlığı ve Güvenliği (TS 18001), Çevre Yönetim Sistemlerine (ISO 14001), uygun olarak, ERDEMİR de kaliteyi etkileyen MÖDT lerin uluslararası izlenebilir kalibrasyonlarını periyodik olarak yapmak ve gerektiğinde ERDEMİR dışı firmalara yaptırmaktır.

4 KALİBRASYON NEDİR? Bir ölçme veya izleme ekipmanın, ulusal veya uluslararası bir standart (etalon, kalibratör, referans malzeme) ile karşılaştırılarak yaptığı hataların belirlenmesi işlemidir. Kalibrasyon işleminin amacı, yönetim standartları gereği, ölçme kalitesini etkileyen ölçme ve izleme cihazlarıyla (Muayene Ölçme Deney Teçhizatı-MÖDT) yapılan ölçümlerin doğruluğunu garanti altına almaktır.

5 EKM FAALİYETLERİ ; 1. ERDEMİR içi kalibrasyon hizmetlerinin gerçekleştirilmesi ; Genel Kalibrasyon Prosedürü ve ilgili sistem / kalibrasyon iş talimatları kullanılarak, MÖDT lerin envantere alınması, Envanterden çıkartılması, Kalibrasyonların programlanması, Kalibrasyona çağrı, MÖDT lerin kalibrasyonlarının gerçekleştirilmesi, MÖDT lerin kalibrasyon sonucuna göre değerlendirilmesi ve etiketlendirilmesi işlemlerini kapsar.

6 EKM FAALİYETLERİ ; 2. ERDEMİR dışı kalibrasyon hizmetlerinin gerçekleştirilmesi ; Talebe bağlı olarak, ERDEMİR iştiraklere ( İSDEMİR, ÇELBOR, ÇELİK SERVİS, ERENCO), ERDEMİR tedarikçilere (Erdemir le iş yapan şirketler), mukabilinde kalibrasyon hizmet verilmesi. 3. ERDEMİR dışından temin edilen kalibrasyon hizmetlerinin organize edilmesi. 51 adet EKM kalibratörünü (izlenebilirlik için), 71 adet EKM de kalibrasyon yeteneği olmayan MÖDT (çekme/sertlik/darbe test makinaları, radyasyon ölçüm cihazları, yüzey pürüzlülük referansları vb.)

7 EKM FAALİYETLERİ ; 4. ERDEMİR içerisinde, Kalibrasyonu Elektronik Otomasyon Bakım grupları tarafından yapılan, yaptırılan 139 adet MÖDT nin, Kalibrasyonu Yardımcı İşletmeler ve Çevre Yönetim Müdürlüğü tarafından yaptırılan 35 adet MÖDT nin, kalibrasyonlarının programlanması ve rapor işlemlerini takip etmektedir.

8 GENEL TANITIM Erdemir Kalibrasyon Merkezi, - Boyut Laboratuvarı, - Elektronik Laboratuvarı, - Sıcaklık Laboratuvarı, - Basınç Laboratuvarı, - Gaz Dedektörü Laboratuvarı olmak üzere beş ayrı laboratuvar ve Cihaz Kabul-Teslim Bölümü nden oluşmaktadır. Kalibrasyon yapılan tüm hacimler sıcaklık, nem ve partikül kontrollüdür. Her bir kalibrasyon alanına özgü sıcaklık ve nem alt-üst sınırları vardır. Bu sınırlar aşıldığı zaman kalibrasyon yapılmamaktadır.

9 CİHAZ KABUL - TESLİM BÖLÜMÜ Laboratuvarlarımıza kalibrasyonları yapılmak üzere getirilen cihazların kayıt, kabul ve kalibrasyon sonrası teslim işlemleri Cihaz Kabul -Teslim Bölümü nde gerçekleştirilmektedir.

10 BOYUT KALİBRASYON LABORATUVARI NIN YETENEKLERİ Kalibrasyonu yapılan cihaz / referans malzeme türleri; - Mikrometre, Mikrometre Ayar Çubuğu, Kumpas, Komparatör saati, Pasometre. - Mihengir, Feeler çakısı, Çelik cetvel, - Şerit metre, Çelik mastar. - Gönye, Açı ölçer, Su terazisi. - Terazi, Kütle. - Tork anahtarı. - Portatif ultrasonik kalınlık ölçme cihazları Kalibrasyon Ortamı çalışma şartları ; * Bağıl Nem % 45 ± 25 RH ve Sıcaklık 20 ± 1 C dir. * 1 feet 3 hacimdeki 5 µm den büyük partikül sayısı sınır değeri 700 dür. * Aydınlanma değerleri lüks arasındadır.

11 BOYUT LABORATUVARI KALİBRATÖRLERİNİN TEKNİK ÖZELLİKLERİ ADI / ÇALIŞMA SAHASI / DOĞRULUĞU MARKA / MODEL ÖLÇME ARALIĞI (ACCURACY) BOYUT YÜKSELTİCİ /STARRETT / mm ±2 m MASTAR SETİ /STARRETT / RC88MAA 0.5mm-10mm Grade 00 (ISO 3650) MASTAR SETİ /STARRETT / SC81AA mm-1.000mm Grade 00 (ISO 3650) MASTAR SETİ /STARRETT / RS112MA1 0.5mm-25mm Grade 0 (ISO 3650) MASTAR SETİ /MITUTOYO / mm-25 mm Grade 1 (ISO 3650) MASTAR SETİ /MITUTOYO / 611 Serisi 50mm-800mm Grade 1(ISO 3650) YÜKSEKLİK ÖLÇER /STARRETT / DHG mm ±1.3 m YÜKSEKLİK ÖLÇER /STARRET / 258M mm ±2 m KOMPARATÖR KALİBRATÖR/MITUTOYO/ mm ±2 m I-CHECKER KOMPARATÖR SAATİ KALİBRATÖRÜ 0-25 mm Dikey±(0.2+L/100)μm L: mm. Yatay±(0.3+L/100)μm L: mm. SURFACE PLATE /STARRETT / x450 mm Grade 00 (DIN876) SURFACE PLATE /JFA 2400x1800 Grade 0 (DIN876) SINE BAR /BRUNSON / sec ±0.5 sec AÇI MASTAR SETİ /STARRETT / AG6.SI 0-99 deg ±0.5 sec DİKLİK SİLİNDİRİ /HELIOS / 380/0/7 90 deg ±5 m/ 800mm DİKLİK MASTARI /HELIOS / 377/0/12 90 deg ±11 m/ 350mm SINE PLATE /MITUTOYO / deg ±15 sec TORKMETRE KALİBRATÖRÜ /DATA INS. / 6500-T ft.lb ±%0.2 TORKMETRE KALİBRATÖRÜ /CDI / ft.lb ±%0.25 STD. AĞIRLIK SETİ /ZWIEBEL / XPCOF1 1g-10 kg ±0.1mg..±50mg(F1 sınıfı) STANDART AĞIRLIK /SARTORIUS / YWC kg ±100 mg (F1 sınıfı) STANDART AĞIRLIK /SARTORIUS / YWC kg ±250 mg (F1 sınıfı) TERAZİ /M.TOLEDO / AT g ±0.15 mg TERAZİ /M.TOLEDO / PR g ±0.003 g...±0.01 g TERAZİ /M.TOLEDO / KB kg ± 1 g TERAZİ /M.TOLEDO / KC kg ±10 g

12 BOYUT LABORATUVARI NDA KULLANILAN BAZI KALİBRATÖRLER 87 parça paralel mastar seti (0 sınıfı, ISO 3650) Mikrometre kalibrasyon mastar seti

13 BOYUT LABORATUVARI NDA KULLANILAN BAZI KALİBRATÖRLER Açı Jeneratörü (Brunson 470), Elektronik Yükseklik Ölçer (Starrett DHG1225), Diklik Mastarları (Helios)

14 BOYUT LABORATUVARI NDA KULLANILAN BAZI KALİBRATÖRLER Mitutoyo I-Checker Komparatör Saati Kalibrasyon Sistemi

15 BOYUT LABORATUVARI NDA KULLANILAN BAZI KALİBRATÖRLER Mekanik Komparatör Saati Kalibratörü 1g.-10 kg. OIML F1 sınıfı kütle seti

16 BOYUT LABORATUVARI NDA KULLANILAN BAZI KALİBRATÖRLER 50 kg. OIML F1 sınıfı kütle Hassas Terazi (Kapasite 200 g.)

17 BASINÇ KALİBRASYON LABORATUVARI NIN YETENEKLERİ Kalibrasyonu yapılan cihaz türleri; -Basınç transmiteri, -Basınç transdüseri, - Basınç ölçer, manometreler (cistern, kuyu tip), - Vakum / Basınç Kalibratörleri. Kalibrasyon Ortamı çalışma şartları ; * 23 ± 3 C sıcaklık ve % 45 ± 25 RH bağıl nemdir. * 1 feet 3 hacimdeki 5 µm den büyük partikül sayısı sınır değeri 700 dür. * Aydınlanma değerleri lüks arasındadır.

18 BASINÇ LABORATUVARI KALİBRATÖRLERİNİN TEKNİK ÖZELLİKLERİ ADI / ÇALIŞMA SAHASI / DOĞRULUĞU MARKA / MODEL ÖLÇME ARALIĞI (ACCURACY) Hook Gage / Dywer mmh2o ±0.025 mmh2o Deadweigth Tester (Havalı) / Budenberg / 451A bar ±%0.008 Deadweigth Tester (Havalı) / Budenberg / 452A bar ±%0.008 Deadweigth Tester (Yağlı) / Ametek / DM-T bar ±%0.025 Dijital Basınç Kalibratörü / -1 bar mbar ±%0.025 Druck / DPI mbar ±0.05 mbar 200 mbar - 20 bar ±% mbar ±0.035 mbar mbar ±% bar ±0.011 bar bar ±%0.08 Dijital Basınç Kalibratörü / mbar ±(% %0.01 FS) Beamex / MC5-1 bar +20 bar ±(%0.01+%0.005 FS) bar ±(%0.01+%0.007 FS) Dijital Basınç Kalibratörü / mbar ±(% mbar) Beamex / PC bar ±(% mbar) 0-20 bar ±(% bar) 0-60 bar ±(% bar) Dijital Basınç Kalibratörü / D&H / DH bar ±(%0.04 FS+%0.02) Analog Test Manometreleri / bar ve Budenberg / 215F bar ±%0.25 FS

19 BASINÇ LABORATUVARI NDA KULLANILAN BAZI KALİBRATÖRLER Basınç Kalibratörü (Druck) Basınç Kalibratörü (Desgranges Huot)

20 BASINÇ LABORATUVARI NDA KULLANILAN BAZI KALİBRATÖRLER Basınç Kalibratörü (Beamex MC5) Düşük Basınç Kalibratörü (Hook Gage)

21 ELEKTRONİK KALİBRASYON LABORATUVARI NIN YETENEKLERİ Kalibrasyonu yapılan cihaz türleri; - Analog / Dijital Multimetre, pens ampermetre, panelmetre, - Osiloskop, direnç kutusu, akım-gerilim kaynağı, - DC güç kaynağı, - Rekorder, proses kalibratörü, - Toprak direnci ölçme cihazı. Kalibrasyon Ortamı çalışma şartları ; * Bağıl Nem, % 45 ± 25 RH ve Sıcaklık 23 ± 5 C dir. * 1 feet 3 hacimdeki 5 µm den büyük partikül sayısı sınır değeri 700 dür * Aydınlanma değerleri lüks arasındadır.

22 Osiloskop ELEKTRONİK LABORATUVARI KALİBRATÖRLERİNİN TEKNİK ÖZELLİKLERİ ADI / ÇALIŞMA SAHASI / DOĞRULUĞU MARKA/MODEL ÖLÇME ARALIĞI (ACCURACY) KALİBRATÖR / V DC ±(9 ppm +500 V) (1) FLUKE / 5700 A V AC ±(90 ppm +4 mv) (2) FLUKE / 5725 A 0-11 A DC ±(360 ppm +480 ) (1) 0-11 A AC ±(460 ppm +170 ) (3) M ±110 ppm (1) 0-30 MHz ±(% V) (1) KALİBRATÖR / V DC ±(% V) (1) FLUKE / 5500 A V AC ±(% V) (1) 0-11 A DC ±(% ) (1) 0-11 A AC ±(% ) (1) M ±(% k (1) 0-2 MHz ±(25 ppm +15 mhz) (1) mf ±(% F) (1) T/C Bütün T/C aralıkları ±0.84 ºC (1) RTD Bütün RTD aralıkları ±0.25 ºC (1) 1.8mV-105Vp-p(Square) ±(% V) (1) 10 Hz-10 khz(square) ±(25 ppm +15 mhz) 50kHz-250MHz(L.Sine.) ±(25 ppm +15 mhz) 5 mv-5.5 V(L.Sinewave) ±(% V) (1) 2ns-5s (Time Marker) ±(25 ppm +15 mhz) (1) 1.8mV-55Vp-p (Wave) ±(%3 p-p +100 V) MULTİMETRE / V DC ±(14 ppm+0.1ppm range)(1) HP / 3458A V AC ±(%0.04+%0.002range) (4) 0-1 A DC ±(115ppm+10ppm range)(1) 0-1 A AC ±(%0.08+%0.02range) (5) 0-1 G ±(%1+10 ppm range) (1) 1Hz-10 MHz ±%0.05 (1) MULTİMETRE / V DC ±(% digit) FLUKE / V AC ±(% digit) (6) 0-10 A DC ±(%0.2+7 digit) 0-10 A AC ±(% digit) (6) M ±(%2+2 digit) 5Hz-1 MHz ±(% digit) (7)

23 ELEKTRONİK LABORATUVARI NDA KULLANILAN BAZI KALİBRATÖRLER HP 3458A Multimetre Fluke 5700A-5725A Kalibratör, Fluke 5500A Kalibratör

24 ELEKTRONİK LABORATUVARI NDA KULLANILAN BAZI KALİBRATÖRLER Hassas Direnç Kutusu Fluke 45 Multimetre

25 SICAKLIK KALİBRASYON LABORATUVARI NIN YETENEKLERİ Kalibrasyonu yapılan cihaz türleri; - Işınım termometre (pirometre), blackbody fırını - Dijital veya cam termometre, - Termokupl, Direnç termometresi (PT-100), - Etüv / Fırın, Kalibrasyon banyosu, - Elektriksel sinyal girişli sıcaklık göstergesi. Kalibrasyon Ortamı çalışma şartları ; * 23 ±5 C sıcaklık ve % 45 ± 25 RH bağıl nemdir. * Aydınlanma değerleri lüks arasındadır. Sıvı Kalibrasyon Banyosu

26 SICAKLIK LABORATUVARI KALİBRATÖRLERİNİN TEKNİK ÖZELLİKLERİ ADI / ÇALIŞMA SAHASI / DOĞRULUĞU MARKA / MODEL ÖLÇME ARALIĞI (ACCURACY) BLACKBODY FIRIN / FLUKE / 4181 BLACKBODY FIRIN / MIKRON / M360 BLACKBODY FIRIN / IRCON / BLACKBODY FIRIN MIKRON / M330 PİROMETRE / RAYTEK / RAYMX2D PİROMETRE / MIKRON / M190-QTS KLB. BANYOSU / HART SCIEN./ 7025 KLB. BANYOSU / HART SCIEN./ 6035 FIRIN / HERAEUS / TPK ºC ±0,35 C ±1,6 ºC ºC ±(% ºC) ºC ±% ºC ±(% digit) ºC ±%1 veya ±1 ºC ºC ±0.8 ºC...±2.6 ºC ºC ±0.5 ºC ºC ±0.5 ºC ºC ±2.5 ºC RTD / ºC ±0.010 ºC HART SCIEN./ ºC ±0.033 ºC REF. TERMOKUPL / ºC ±1.5 ºC ERDEMİR / S Tipi ºC ±%0.25 SICAKLIK TARAYICISI Bütün T/C aralıkları ±0.21 ºC... ±0.43 ºC HART SCIEN./ ± ±40 ppm

27 SICAKLIK LABORATUVARI NDA KULLANILAN BAZI KALİBRATÖRLER Sıcaklık Tarayıcısı Hart 1560 Değişik Fırınlar (Blackbody) ve M190 Referans Pirometre

28 GAZ DEDEKTÖRÜ KALİBRASYON LABORATUVARI NIN YETENEKLERİ Kalibrasyonu yapılan cihaz türleri; - Çoklu (CO - O2 - CH4) Gaz Dedektörü (OLDHAM MX2000, DRAGER X-AM 2000 vb.) - CH4 Gaz Dedektörü (DRAGER PAC EX2 vb.) - O2 Gaz Dedektörü (OLDHAM OX11 vb.) - H2 Gaz Dedektörü (DRAGER PAC EX2 vb.) - C 3 H 8 Gaz Dedektörü (DRAGER X-AM 7000) Kalibrasyon Ortamı çalışma şartları ; 23 ± 5 C sıcaklık ve % 45 ± 25 RH bağıl nemdir.

29 GAZ DEDEKTÖRÜ KALİBRASYONUNDA KULLANILAN REFERANS GAZLAR GAZ CİNSİ GERÇEK DEĞER KULLANILAN GAZLAR GAZLARIN SATIN ALINDIĞI ÖRNEK FİRMALAR İLENEBİLİRLİKLER CH 4 % 50 LEL ELİTE S&T UK / NMI, NIST CO 250 ppm, 300 ppm ELİTE S&T UK / NMI, NIST H 2 % 50 LEL ELİTE S&T UK / NMI, NIST O 2 % 18,0 hacimsel ELİTE S&T UK / NMI, NIST C 3 H 8 % 50 LEL DRAGER S&T UK / NMI, NIST KURU HAVA % 99,9 ELİTE S&T UK / NMI, NIST

30 LABORATUVARDA KULLANILAN REFERANS GAZ TÜPLERİ VE GAZ DEDEKTÖRÜ ÖRNEKLERİ Sertifikalı CO - O 2 - H 2 - CH 4 - C 3 H 8 Gaz tüpleri Değişik Markalarda Portatif Gaz Dedektörleri

31 İŞLETMELER GENEL MÜDÜR YARDIMCILIĞI ATELYELER VE BAKIM BAŞMÜDÜRLÜĞÜ Elektronik Otomasyon Müdürlüğü Kalibrasyon Başmühendisliği TEŞEKKÜR EDERİZ