kentsel ulaşım politikaları prof. dr. cüneyt elker

Transkript

1 kentsel ulaşım politikaları prof. dr. cüneyt elker

2 Aşağıdaki şekilde trafiğin tıkandığı bir kavşak görülmektedir. Bu tıkanıklığın giderilmesi için hangi çözüm yolu en doğrusudur? a/ Kavşağa erişen yollar genişletilmelidir b/ Ortadaki göbek kaldırılmalıdır c/ Katlı kavşak yapılarak kesişmeler ortadan kaldırılmalıdır d/ Hiçbiri

3 Aşağıdaki şekilde trafiğin tıkandığı bir kavşak görülmektedir. Bu tıkanıklığın giderilmesi için hangi çözüm yolu en doğrusudur? a/ Kavşağa erişen yollar genişletilmelidir b/ Ortadaki göbek kaldırılmalıdır c/ Katlı kavşak yapılarak kesişmeler ortadan kaldırılmalıdır d/ Hiçbiri

4 Aşağıdaki şekilde trafiğin tıkandığı bir kavşak görülmektedir. Bu tıkanıklığın giderilmesi için hangi çözüm yolu en doğrusudur? a/ Kavşağa erişen yollar genişletilmelidir b/ Ortadaki göbek kaldırılmalıdır c/ Katlı kavşak yapılarak kesişmeler ortadan kaldırılmalıdır d/ Hiçbiri

5 Aşağıdaki şekilde trafiğin tıkandığı bir kavşak görülmektedir. Bu tıkanıklığın giderilmesi için hangi çözüm yolu en doğrusudur? a/ Kavşağa erişen yollar genişletilmelidir b/ Ortadaki göbek kaldırılmalıdır c/ Katlı kavşak yapılarak kesişmeler ortadan kaldırılmalıdır d/ Hiçbiri

6 1 otomobil 2 yolcu 1 otobüs yolcu

7 otobüs ve otomobilin yolcu taşıma kapasiteleri v

8 enerji tüketimi / yolcu-km v yatırım-işletme gideri / yolcu-km v

9 hava kirliliği (CO2 eşdeğeri) : gram / yolcu-km v a C C 16 a C C

10 v v v kent merkezi hizmete devam eden toplutaşıma karşın, otomobiller bütün gün kalıyorlar

11 (bütün bu gerçeklere karşın) GÜNÜMÜZDE ULAŞIM OTOMOBİL AĞIRLIKLI ulaşımın bugünkü yapısı çarpık trafikteki araçlar TOPLU %20 BİREYSEL %30 taşınan yolcular C BİREYSEL %80 TOPLU %70

12 sonuç: aynı miktarda yolcuyu taşımak için daha çok taşıt, daha çok altyapı kamuya ve kullanıcıya daha yüksek maliyet, daha fazla enerji hava kirliliği, yüksek kaza olasılığı, çirkinleşen fiziksel çevre yeni politikalara gerek var!

13 çözüm: yolculuk talebinin azaltılması yolculukların otomobilden toplutaşıma kaydırılması * toplutaşımın iyileştirilmesi * otomobil kullanımının caydırılması yeni yatırımlar yerine mevcut altyapının daha verimli kullanımı

14 yolculuk talebinin azaltılması yolculukların otomobilden toplutaşıma kaydırılması * toplutaşımın iyileştirilmesi * otomobil kullanımının caydırılması yeni yatırımlar yerine mevcut altyapının daha verimli kullanımı

15 yolculuk talebinin azaltılması tele çalışma 17:00 13:00 9:00 Pt S Ç P C Ct Pz 5 GÜNLÜK ÇALIŞMA HAFTASI (5X8 = 40 saat) 10 yolculuk Pt S Ç P C Ct Pz 4 GÜNLÜK ÇALIŞMA HAFTASI (4X10 = 40 saat) 8 yolculuk çalışma günlerinin azaltılması

16 yolculuk talebinin azaltılması Yolcu sayısı 8:00 12:00 18:00 çalışma saatlerinin kaydırılması A B 8:00 12:00 18:00

17 yolculuk talebinin azaltılması Yolcu sayısı 8:00 12:00 18:00 esnek çalışma saatleri pzt sa ça pe cu ct 8:00 12:00 18:00

18 yolculuk talebinin azaltılması yolculukların otomobilden toplutaşıma kaydırılması * toplutaşımın iyileştirilmesi * otomobil kullanımının caydırılması yeni yatırımlar yerine mevcut altyapının daha verimli kullanımı

19 toplutaşımın geliştirilmesi

20 toplutaşımın geliştirilmesi (toplutaşım raylı sistemlerden ibaret değildir) brt: bus rapid transit metrobus

21 istanbul metrobus

22 brt standartları / ödülleri

23 yolculuk talebinin azaltılması yolculukların otomobilden toplutaşıma kaydırılması * toplutaşımın iyileştirilmesi * otomobil kullanımının caydırılması yeni yatırımlar yerine mevcut altyapının daha verimli kullanımı

24 otomobil kullanımının caydırılması OTOMOBİL KULLANIMI ARTTIKÇA yollar yetersiz kaldığından yeni yatırımlar gerekiyor toplutaşım taşıtlarının hareketi engelleniyor yeni toplutaşım yatırımları atıl kalıyor ayrıca: yüksek maliyet, fazla enerji tüketimi, hava kirliliği, v.b.

25 kapasite kısıtlamaları süre iz sayısı

26 otomobillere kapasite kısıtlaması örneği: Nottingham Ana arter BÖLGE BÖLGE MERKEZ BÖLGE (konut alanı) merkeze BÖLGE TASMA İptal edilen çıkış Sinyalizasyon Bölge çıkış kontrolu Yalnız otobüs

27 otopark kısıtlaması merkez çevresinde yürüme mesafe içinde veya toplutaşım bağlantılı otoparklar fiyatlandırma politikaları

28 Singapur deneyimi: alan fiyatlandırması oto sahipliğini azaltıcı önlemler (yüksek alım-satım ve kullanım vergileri, yüksek akaryakıt fiyatları, v.b.) alan fiyatlandırması: içinde dört kişi bulunmayan otolardan doruk-saatte ücret (günlük-aylık bandrol) etkileri: merkeze giren taşıtta %40 azalma, 4+ oto sayısı %23 < %45, doruk-saatte yayılma alanın genişletilmesi, uygulamanın güne yayılması (doruk-saat daha yüksek), tüm otomobillerin kapsanması kentin bütün yollarında elektronik yol fiyatlandırma uygulanması

29 Londra deneyimi alan fiyatlandırması kent merkezine girişte günlük 5> 8 fiyat pazartesi-cuma saat 7:00-18:30 arası geliri tümüyle toplutaşım yatırımlarının finansmanında kullanılıyor

30 bir devlet politikası olarak trafik azaltma İngiltere Road Traffic Reduction Act yerel yönetimler trafiği azaltmak için projeler hazırlıyor / fonlar buna göre dağıtılıyor TEA-21-Transportation Equity Act for the 21 st Cent. A.B.D. Congestion Mitigation and Air Quality Impr. Prog. COMSIS Trip Reduction Acts A.B. White Paper on Transportation CIVITAS, ELTIS, v.b.

31 dünyadaki ve türkiye deki uygulamalar arasındaki çelişki

32 Türkiye de: otomobil öncelikli projeler yayalar son planda toplutaşıma öncelik yok katlı kavşaklar, tüneller betonlaşma...

33 aksaray meydanı

34 izmir kordon yolu

35 ankara:

36 burası neresi? antalya

37 New York: Times Square

38 Paris: Champs-Elysee

39 Barcelona: Las Ramblas

40 çağdaş ulaşım politikalarının uygulanmasındaki güçlükler: teknik yasal politik

41 sonuç

42 ...eğer kentlerdeki yolları ve alanlar verimli kullanmak istiyorsak 1 tramvay dizisi 3 otobüs 18 minibüs ( yolcuyu taşımak için gerekli taşıt sayısı) 125 otomobil

43 Otomobil Minibüs Otobüs Tramvay Metro...eğer ulaşımın maliyeti düşüreceksek (yolcu/km) Otobüs = 100 YATIRIM GİDERİ İŞLETME GİDERİ

44 ...eğer daha az enerji tüketmek istiyorsak v enerji tüketimi / yolcu-km

45 ... eğer kapasite arttırmanın çözüm olmadığını biliyorsak TRAFİK TIKANIKLIĞI TALEP ARTIŞI EK KAPASİTE TRAFİKTE RAHATLAMA

46 ...eğer kentlerimizin taşıtlar değil insanlar için olduğuna inanıyorsak

47 ...eğer havayı daha az kirletmek istiyorsak...eğer gelecek kuşaklara çirkin yapılarla dolu kentler bırakamayacaksak

48 bireysel ulaşımdan alıp toplutaşıma vermeyi ve mevcut altyapıdan sonuna kadar yararlanmayı hedefleyen çağdaş ulaşım politikalarını benimsemek zorundayız

49 teşekkür ederim