Emine Aydın Resimleyen: Sevgi İçigen

Transkript

1 EMİNE AYDIN: Aslen Tokatlı olan yazar, Ankara doğumludur. Rize de başladığı orta öğretimini Erenköy Kız Lisesi nde tamamladıktan sonra, Boğaziçi Üniversitesi Tarih Bölümü nden mezun oldu. Evli ve iki çocuk annesi yazarın, Ekmek Arası Tarih Dizisi nin dışında, Çocuklar İçin İslam Tarihi ve Çocuklar İçin Hadis Kitabı isminde, iki kitabı daha vardır. Osmanlı Tarihi nden küçük hikâyeler, ilginç anektodlar ve çok şaşırtıcı bilgiler Yayın no: 196 EKMEK ARASI TARİH-2 Genel yayın yönetmeni: Ergün Ür İç düzen/kapak: Zafer Yayınları Isbn: Sertifika no: Uğurböceği Yayınları, Zafer Yayın Grubu nun bir kuruluşudur. Talatpaşa Mah. İmrahor Cad. Terasevler Sitesi, 1-A,Kağıthane - İstanbul Tel: (0 212) Faks: (0 212) zafer@zafer.com copyright Baskı: Kasım, 2014 Baskı-cilt: Altınoluk Matbaacılık, Emine Aydın Resimleyen: Sevgi İçigen

2 içindekiler Sunuş... 9 Ulu Cami nin şadırvanı Seni uyanık bilirdik! Çalışanın hakkı İhtiyar okçu Kırk yumurta + iki okka pastırma Vakıf medeniyeti Osmanlı Fil kulağından kalkan Osmanlı korkusu Amin alayı Lale Kunduradaki altınlar Bulak Matbaası Ayranın çöpleri Yüz sopa Vermeyince Mâbud, neylesin Mahmud... 51

3 Dama atılan pabuç Herkes yediğinden Hicaz Demiryolu Padişah isimleri Yavuz un çekindiği gurur Yavuz ile Kanunî En yaşlı en genç, en uzun en kısa Yalancının mumu Posteki sayan deliler İlk denizaltı Bizebânlar Sadaka taşları Büyük hinlik Paris te ilk tuvalet Cemaziyelevvel Mimar Sinan ın tavukları Çanakkale çağırıyor! Medresede bir oda Fatih in hocası Hayvan hakları Leylek hastahanesi Mihraptaki nargile Çocuk padişahlar Sanki Yedim Camii Sporcu padişahlar Büyük Osmanlı Devleti Uyvar Kalesi nin düşüşü Kitap kurdu padişahlar Süleymaniye deki devekuşu yumurtaları Hafız Osman Vav ı

4 Sunuş Evet bu kesinlikle bir tarih kitabı! Ama asla bir ders kitabı değil! Elbette okuduklarınızdan çıkaracağınız bazı dersler olacak; ama merak etmeyin hiçbiri sınavda çıkmayacak! Bu kitabı, evde, okulda, parkta, bahçede, otobüste, metrobüste, vapurda, trende, uçakta.. yani canınızın istediği her yerde kolayca okuyabilirsiniz. Zaten ismini de bu yüzden Ekmek Arası Tarih koyduk. Sizi zorlayacak bir kitap değil bu! Neredeyse bir hikâye kitabı. Zaten tarih dediğimiz şey de, bir bakıma, bizden öncekilerin yaşadığı ya da başkalarına yaşattığı yüzbinlerce küçük hikâyeden oluşan kocaman bir hikâye değil mi? İçinde küçük hikâyeler, ilginç anektodlar ve

5 çok şaşırtıcı bilgilerin yer aldığı bu kitabı ve dizinin bundan sonraki kitaplarını okurken eğleneceksiniz; eğlenirken de hoşunuza gidecek ve hiç unutmak istemeyeceğiniz pek çok bilgi de yanınıza kâr kalacak. Burada size anlatılanlar mümkün olduğu kadar güvenilir kaynaklardan derlendi ama elbette yüzyıllar içinde anlatıla anlatıla aslında hiç yaşanmadığı ya da anlatıldığı gibi yaşanmadığı halde, tarihin kervanına karışmış bir takım olaylar, bizim kitabımızın sayfaları arasına da karışmış olamaz mı? Elbette olabilir! Ancak eninde sonunda tek hedefi size tarihi, eğlenceli bir şey olabileceğini göstererek sevdirmek olan böyle bir kitap için, bunun ne sakıncası var? İyisi mi bir an önce kendinize oturacak ya da yaslanacak hatta belki de sırt üstü uzanabilecek rahat bir yer bulun ve kitapçıdan yeni çıkmış çıtır çıtır Ekmek Arası Tarih in keyfini çıkarın... Uğurböceği Yayınları

6 Ekmek Arası Tarih-II Ulu Cami nin şadırvanı Yıldırım Bayezıd Han, Niğbolu zaferinden sonra, kendilerine böyle büyük bir zaferi nasip eden Allah a bir şükür olsun diye, o zamanın başşehri Bursa ya, 20 cami yaptırmaya karar verdi. Ancak Emir Sultan Hazretleri, Sultan Bayezıd ın bu kararına karşı çıktı ve küçük küçük 20 tane cami yaptırmaktansa yirmi kubbeli büyük bir cami yaptırmasının daha güzel olacağını söyledi

7 Ekmek Arası Tarih-II Bu fikir Bayezıd Han a da mantıklı gelmiş olacak ki, derhal emir verildi ve caminin yapılması için uygun bir yer aranmaya başlandı. Az zaman sonra aranan yer bulundu. Ancak küçük bir problem vardı. Arsadaki pek çok kimse, evini ve arazisini devlete sattığı halde, yaşlı bir kadıncağız, Satmam! diye direniyordu. Neler neler teklif ettiler, ama bu inatçı nineyi, ikna edemediler. Satmam! Evceğizimi yıktırmam! diyor, başkaca bir şey söylemiyordu. Çaresiz, inşaat başlatıldı. Yaşlı kadının evine dokunulmadan, temeller kazıldı, duvarlar örüldü, kubbeler çatıldı, minareler dikildi. İnşaat tamam olduktan birkaç yıl sonra ise, o yaşlı kadın öldü gitti. Geride kalan mirasçıları ise, hiç direnmeden evi devlete satıverdiler. Alınan ev derhal yıkıldı ve yerine güzel bir şadırvan yapıldı. İşte diğer camilerden farklı olarak, Bursa Ulu Cami nin ortasında bulunan şadırvan, o yaşlı kadının evinin yerine yapılan şadırvandır. Ekmek Arası Tarih-II Ülkeleri feth eden, kaleleri düşüren, orduları deviren koskoca Osmanlı, yaşlı ama haklı bir kocakarının, küçücük virane evinden içeriye tek bir adım atamamıştı. Çünkü adaletin kılıcı; halk için, fakir ve yaşlı kadınlar için ne kadar keskinse bu topraklarda o zamanlar sultanlar için de o kadar keskindi

8 Ekmek Arası Tarih-II Seni uyanık bilirdik! Kadıncağız sabah uyandığında evi bomboş görünce, feryat figan etmiş ve nasıl ettiyse derdini Padişah a anlatmanın bir yolunu bulmuş. Sultan Süleyman, kadının şikayetini dinledikten sonra: Bre ne içün o kadar derun uyudunuz? Hiç mi gürültüye uyanıp etrafa bakınmadınız? diye sormuş. Kadın Padişah ın bu sorusu üzerine şöyle harika bir cevap vermiş: Biz seni uyanık bilirdik de o yüzden rahat uyuduk padişahım! Ne derece doğrudur bilinmez ama anlatıla anlatıla meşhur olmuş şöyle bir hikâye vardır. Kanunî Sultan Süleyman zamanında, yaşlı bir kadıncağızın evine gece hırsız girmiş. Evde ne var ne yoksa alıp götürmüş

9 Ekmek Arası Tarih-II Çalışanın hakkı Süleymaniye gibi muhteşem bir mabedi yapmak elbette çok para, çok zaman ve çok emek ister. O yoğun ve yorucu inşaat sırasında kimseye haksızlık edilmemesine, başta Sultan Süleyman olmak üzere bütün idareciler çok dikkat etmişlerdi. Kanuni Sultan Süleyman inşaatın bitiminden sonra, yüksekçe bir yere çıkıp işçilere, amelelere, usta ve kalfalara seslenerek, kimin ödenmemiş bir ücreti, yarım kalmış bir hakkı varsa gelip kendisinden istemesini söyledi. Ancak kalabalık içinden kimse çıkıp da Benim hakkım ödenmedi! diyemedi. Hayır! Korktukları için değil; aralarında hakkını almayan tek bir kimse olmadığı için. Eğer inşaat sırasında çalıştırılan atların, katırların ve eşeklerin dili olsaydı, onlar da söz isteyip bir hak dileyemeyeceklerdi. Çünkü çalışmaların en yoğun olduğu zamanlarda bile, hayvanların düzenli aralıklarla çayırlara çıkarılması ve doya doya otlatılması, yayılıp dinlenmesi için kesin emir vardı