Prof. Dr. Mustafa KARAŞAHİN İstanbul Üniversitesi. Sürdürülebilir Karayolu Projeleri: «Yeşil Yollar»

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Prof. Dr. Mustafa KARAŞAHİN İstanbul Üniversitesi. Sürdürülebilir Karayolu Projeleri: «Yeşil Yollar»"

Asli Mutlu
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 Prof. Dr. Mustafa KARAŞAHİN İstanbul Üniversitesi Sürdürülebilir Karayolu Projeleri: «Yeşil Yollar»

3 Gündüzleri elektrik üretimi Elektrikli araçların hareket halinde iken, şarjı mümkün Solar Roadways

4 Solar Roads (Güneş Yolları)

5 Güneş Yolları

6 Elektromanyetik İndüksiyon Prensibi ile Elektrikli Otomobillerin Şarjı

7 Kore İleri Bilim ve Teknoloji Enstitüsü Ar-Ge Çalışması

8 SolaRoad Bisiklet Yolu (Hollanda)

9 Amsterdam da 100 mt solar panelli bisiklet şeridi

10 Sürdürülebilirlik Kendi bugünkü ihtiyaçlarını karşılamak için, gelecek neslin hareket alanını daraltmayacak, büyümeye /gelişmeye izin veren her türlü faaliyet (UN World Commission on Environment and Development, 1987) Binalar için sürdürülebilirlik oldukça fazla işlenmiş/ bilinen bir konu; ancak altyapı ve üstyapı inşaatları için oldukça yeni ve kuluçka döneminde!

Commission on Environment and Development, 1987) Binalar için sürdürülebilirlik oldukça

11 Sürdürülebilirlik Bileşenleri Çevre (Hava, su, canlılar, arazi) Toplum (Eğitim, sağlık, güvenlik, fırsatlar) Ekonomi (Para, iş, ticaret)

12 Çevre Ekonomik Toplum Sistem etkinliği Sürdürülebilirliğin Temel Bileşenleri* Kaynakları koruma (fosil yakıt, arazi vb.) Hava ve gürültü kirliliğini önleme Sera etkisini önleme Ekonomik etkinlik Finansal satın alınabilirlik Erişim iyileşmesinden kaynaklı bölgesel ekonomik gelişim Gelir ve azınlık gruplarına göre sosyal eşitlik Toplum sağlığı Emniyet ve güvenlik Diğer hizmetlere erişim Çok modlu taşıma için sistem performansı *(Jeon, C.M.,2007) Incorporating Sustainability into Transportation Planning and Decision Making: Definitions, Performance Measures, and Evaluation. Georgia Institute of Technology.

ekonomik gelişim Gelir ve azınlık gruplarına göre sosyal eşitlik Toplum sağlığı Emniyet ve güvenlik Diğer hizmetlere erişim Çok modlu taşıma için sistem

13 Karbon Ayakizi Bir karayolu projesinin karbon ayakizi (the carbon footprint): - Yapı malzemeleri üretimi için hammadde kazısı, - Malzemelerin araziye taşınması, - Plent ekipmanları, - Elektrik ve yakıt tüketimi, - Atık yönetimi kaynaklı toplam CO 2 emisyonudur. Diğer bir tanım da, küresel ısınmaya neden olan, sera etkisi yapan altı gazın ne kadar küresel ısınmaya neden olduğunu, CO 2 referansı ile ölçen karbon dioksit denkliği (CO 2 e) dir. Karbon ayak izi, - Gömülü (yapı malzemeleri ve yapım faaliyetleri) - Operasyonel (Proje ömrü boyunca bir karayolunda oluşan emisyon)

Diğer bir tanım da, küresel ısınmaya neden olan, sera etkisi yapan altı gazın ne kadar küresel ısınmaya neden olduğunu, CO 2 referansı ile ölçen

14 Ne kadar CO 2 emisyonu (İngiltere)? Tropical bölgede dikilen bir ağaç yılda 22 kg CO 2 absorb eder. 40 yılda yaklaşık 1 ton CO 2 absorb eder. (Bir ağacın 40 yıl yaşaması için, en az 5 ağaç dikilmelidir)

15 Fosil Yakıt Kullanımı ve Çimento Üretimi Kaynaklı CO 2 Emisyonu Çin : % 29 Amerika : % 16 Avrupa Birliği : % 11

16 Fosil Yakıt Kullanımı ve Çimento Üretimi Kaynaklı Kişi BaşıCO 2 Emisyonu

17 Yakıt Tüketimi Kaynaklı CO 2 Emisyonu % Değişim Kyoto Protokol Kriteri % Türkiye Amerika Çin Almanya Bulgaristan IEA Statistics (2013) «CO2 Emissions From Fuel Combustion»

6-7 Çin 2277.7 7999.6 251.6 - Almanya 949.7 747.6-21.

18 Hız- CO 2 Emisyonu İlişkisi Trafik tıkanıklığı ile mücadele Çevre dostu hız Ortalama ticari Hız (km/st)

19 Yol Malzemeleri CO 2 e Değerleri Malzeme CO 2 e ton/ton Asfalt betonu (% 5 bitüm içeriği) Granüler malzeme(kırma, eleme, yıkama) Granüler malzeme(eleme, yıkama) Beton (40 MPa basınç dayanımı) Asphalt Pavement Alliance (2010)

0080 yıkama) Granüler malzeme(eleme, yıkama) 0.

20 Jan van der Zwan (2012) How to diminish the carbon footprint of asphalt roads, Eurobitume 2012, İstanbul Asfalt Betonu Kaplamalı Karayollarında Karbon Ayakizi Bakım (malzemeler hariç) (% 7) Serme ve sıkıştırma (% 18) Yol malzemelerinin üretimi ve taşınması (% 44) Bitüm üretimi (% 31)

Karayollarında Karbon Ayakizi Bakım (malzemeler hariç) (% 7) Serme ve

21 Örnek Karbon Ayakizi Projeleri Norveç Proje:E6 Labbdalen- Skaberud arasındaki yol genişletmesi (18 milyon $) Kapsam: 1800 mt lik kesimin ağır trafik için genişletilmesi ve 2 mt genişliğinde refüj imalatı Hesaplama: - Toplam karbon ayakizi: ton (CO 2 e) - Yapı malzemeleri kazma ve üretimi: ton (CO 2 e) - İş makinaları ve araçların kullandığı dizel yakıt: ton (CO 2 e) - Taşıma: 160 ton (CO 2 e) - Atık yönetimi: 21 ton (CO 2 e) - Arazi elektriği: 38 ton (CO 2 e) Yapı malzemeleri kazma ve üretimi İş makinaları ve araç yakıtı Yapı malzemelerninin taşınması

22 Örnek Karbon Ayakizi Projeleri Proje: Londra M25 otoyolunda 60 km lik kesimde genişletme ve tünel rehabilitasyonu (1.65 milyar $) Proje şekli: Tasarla- yapfinanse et-işlet (30 yıl için 6.5 milyar $) Toplam karbon ayak izi: ton CO 2 e Gömülü karbon ve yapı malzemelerinin taşınması: ton CO 2 e (% 76) Çalışanların kullandığı yakıt: ton CO 2 e (%13) Şantiye gaz, elektrik ve yakıt: ton CO 2 e (%11) Atık: 30 ton CO 2 e (% 0.01)

23 Geri Dönüşüm Agrega Kullanımı Toplam Bitüm Bitümlü karışım Nakliye Agrega Karışımdaki Geri Dönüşüm Agrega Oranı KAWAKAMI,A., NITTA, H., KANOU, T. Ve KUBO, K. (2004) STUDY ON CO2 EMISSIONS OF PAVEMENT RECYCLING METHODS

24 Japonya da asfalt betonu geri dönüşüm oranı % 98, çimento betonu % 96 Kubo, K. (2004) Pavement in Japan, Public Works Research Institute

25 Japonya da Geri Dönüşümlü Bitümlü Karışım Oranının Toplam Bitümlü Karışımdaki Payı % 70

26 Sürdürülebilir bir Karayolu Örneği Nasıl Olabilir?

27 warm mix asphalt life cycle cost analysis env. mgmt. sys. long-lasting pavement scenic views local material natural cut slope 27 recycled materials US 20 in the North Cascades, WA LID stormwater quality construction

28 ped./bicycle access art recycled materials fewer emissions bus rapid transit CSS regional material quality construction LID stormwater native vegetation SR 99, Aurora Avenue in Shoreline, WA

29 EPA Tier 4 standards warm mix asphalt reduced paving emissions noise mitigation plan 29 quality construction biofuels worker training ISO certifications

30 Karbon Ayakizi Azaltımı için Çıkarımlar Maksimum oranda, geri dönüşüm malzemesi kullanma, yerinde stabilizasyon veya zemin iyileştirmesi, İyi bir proje yönetimi (personel hareketliliğini azaltma, şantiyede enerji tasarrufu), Çevre dostu ve daha verimli iş makinaları kullanma, Daha az enerji gerektiren işlenebilirliği yüksek ve daha az ısıtmaya gereksinim duyan bitümlü karışım formülleri, (Örneğin ılık asfalt) Daha az atık malzeme ortaya çıkacak şekilde planlama ve malzeme seçimi, Kullanılan malzemelerin, geri dönüşüm özelliğine sahip olması, Taşıma mesafelerini minimum yapma, Daha az elektrik enerjisi kullanan aydınlatma sistemleri (LED aydınlatma), Rüzgar ve güneş enerjisi gibi yenilenebilir enerji kaynaklarından maksimum düzeyde yararlanma.

31 Greenroads Kategorileri (Version 1.0) Kategori Tanım Puanlar Proje gereksinimleri «Greenroad» için minimum gereksinimler Çevre ve Su Yağmur suyu, habitat, bitki örtüsü 21 Erişim ve Eşitlik Mod erişimi, kültür, estetik, güvenlik 30 Yapım Faliyetleri Yapım ekipmanı, kalite, fayda 14 Malzemeler ve Kaynaklar Malzeme kazısı, işleme, taşıma 23 Üstyapı teknolojisi Üstyapı tasarımı, malzeme, fonksiyon 20 Toplam Gönüllü Kredi Puanı 108 Özel Kredi Onay için verilen puan 10 Grand Total

32 Sertifikasyon Seviyeleri Version 1.0: 108 Gönüllü Kredi Puanları points points points 64+ points 32

33 Kanada da Çevre Yolu

34 Yeni Zelanda Bypass Projesi

35 Güney Afrika Yaya Köprüsü

36 US Minnesota DOT Milling ve Takviye Tabakası İnşaatı

37 Sonuçlar Sürdürülebilir karayolları projelendirmesi ve yapımı ile ilgili standartların ve değerlendirme kriterlerinin oluşturulması yararlı olacaktır. İhale sisteminde, sürdürülebilirliği de dikkate alan ömür döngü analizine yer verilmelidir. «Yeşil yol» kavramının ülkemize gelmesi, proje ve yüklenici firmaların ar-ge yaparak, daha çevreci çözümler üretmesine katkı sağlayacaktır.

38 Teşekkürler

Benzer belgeler

Enervis H o ş g e l d i n i z Ekim 2015

Enervis H o ş g e l d i n i z Ekim 2015 Dünya Enerji Genel Görünümü Genel Görünüm Dünya Birincil Enerji Tüketimi 2013-2035 2013 2035F Doğalgaz %24 Nükleer %4 %7 Hidro %2 Yenilenebilir Petrol %33 Kömür