Bu rapor, 18/1978 sayılı Sayıştay Yasası'nın 3. maddesi uyarınca hazırlanmıştır. 18 Aralık, Raporu Hazırlayan

Transkript

1 Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Sayıştay Başkanlığı SSSA Y AAY TTA YIIIŞ ŞŞT Y AAYY SAYIŞTAY BAŞKANLIĞI DENETİM RAPORU MD 12/ Aralık, 2014 KKTC Karayolları Dairesinin 1 Ocak Mayıs 2013 Dönemine İlişkin Bitüm Stoku Hakkındaki Dene m Raporu

2 Bu rapor, 18/1978 sayılı Sayıştay Yasası'nın 3. maddesi uyarınca hazırlanmıştır. 18 Aralık, 2014 Raporu Hazırlayan Kıdemli Denetçi Ece ÇELİKDAL Denetçiler ipek KEREM Pembe ARICA Bu rapora Sayıştay Başkanlığının adresinden ulaşılabilir.

3 İçindekiler 1. SUNUŞ DENETİMDE KULLANILAN KAYNAKLAR BULGULAR Muhasebe Kuralları Yönünden Değerlendirme Bitüm Teminine İlişkin Süreç Bitüm Teminine Yönelik Üretilen Kararlar İhale Yöntemi ile Bitüm Temini Devlet İhale Tüzüğünün 4(2) Maddesi ile Bitüm Temini TC-KKTC Protokolü Çerçevesinde Bitüm Temini Bitüm Tedariki Bitüm İthali Konvansiyonel Limandan Gerçekleştirilen İthalat Serbest Limandan Gerçekleştirilen İthalat Diğer Alımlar Bitüm Alımı Ödemeleri Bitümün Depolanması KKTC Karayolları Dairesine Ait Gazimağusa Asfalt Isıtma ve Depolama Tesisi ile Haspolat Beton Asfalt Şantiyesi Karayolları Gazimağusa Asfalt Isıtma ve Depolama Tesisinden Dağıtım TC Kaynaklı Projelerle Bağlantılı Onur Taahhüt Taş. ve Tic. Ltd. Şti ye Ait Bitümün Depolanması ve Dağıtımı Stoktaki Bitümün Bilirkişi Tarafından Tespiti BİTÜM STOKUNUN DEĞERLENDİRİLMESİ BİTÜM ile İLGİLİ SORU, ALINAN CEVAP ve DEĞERLENDİRME SONUÇ Rapor 20 sayfa, Ekler 9 sayfadan ibarettir.

4 1. SUNUŞ Sayıştay Başkanlığı tarafından tevdi edilen görev doğrultusunda, KKTC Karayolları Dairesi nin yol yapımı için gerçekleştirilen ihalelerde belirlenen esaslar çerçevesinde tedarik edilen bitüme ilişkin denetim tarafımıza sunulan bilgi, kayıt ve belgeler ışığında yapılmış ve hazırlanan taslak rapor 02 Temmuz 2014 tarihinde değiştirilmiş şekliyle Sayıştay Yasası nın 27(3) maddesine istinaden ilgililere gönderilmiş ve ilgililerden gelen denetim sonuçları hakkındaki yorumları da dikkate alınarak nihai rapor tamamlanmıştır. 2. DENETİMDE KULLANILAN KAYNAKLAR Rapora konu olan KKTC Karayolları Dairesi Yol Yapımında kullanılan bitüme ilişkin denetimde kaynak olarak; 45/89 Sayılı KKTC Karayolları Dairesi Yasası, Devlet İhale Tüzüğü, 26 Haziran 2011 tarihli Karayolu Master Planı Uygulama Protokolü, 2011 Mali Yılı TC Kaynaklarından KKTC ye sağlanan hibelerin kullanılmasına ilişkin Protokol, KKTC Bayındırlık Ulaştırma ve Turizm Bakanlığı ile TC Karayolları Genel Müdürlüğü arasında imzalanan 10 Şubat 1988 tarihli Yardım ve İşbirliği Sözleşmesi, 2 Ekim 1985 tarihli Karma Ekonomik Komisyonu 8. Dönem Protokolü, esas alınmış ve diğer ilgili mevzuat çerçevesinde konu değerlendirilmiştir. Ayrıca konu hakkında sağlıklı bir sonuca varılabilmesi için stoktaki bitümün tespiti amacıyla bilirkişi atamak suretiyle tarihli bilirkişi raporu sağlanmış ve sürece ilişkin uygulamaların anılan mevzuat hükümlerine uygun olarak gerçekleştirilip gerçekleştirilmediği değiştirilmiş şekliyle 18/1978 sayılı Sayıştay Yasası nın 23. maddesi uyarınca incelenmiştir. 3. BULGULAR 45/1989 sayılı Karayolları Dairesi (Kuruluş, Görev ve Çalışma Esasları) Yasası nın 3(1) maddesinde; Dairenin amacı KKTC sınırları içinde ulaşım gereksinimini karşılamak. Bu amaçla karayolları, hava alanları ve deniz limanları inşa etmek ve bunların bakım ve onarımlarını ekonomik olarak yapmak. şeklinde belirlenmiştir. Karayolları Dairesinin yukarıda anılan amacına yönelik üstlendiği görevler ise 45/1989 sayılı Yasanın 5. maddesi altında hükme bağlanmıştır. Karayolları Dairesi yukarıdaki amacını yerine getirmek üzere ülkenin ihtiyaç duyduğu yol ağına ilişkin projeleri belirledikten sonra, yol yapım projelerinde belirlenen bitümü, temin ederek asfalt üretimi yapmakta ve/veya bu projeleri özel sektöre yaptırmaktadır. Bu doğrultuda, Karayolları Dairesi bünyesinde depolama fonksiyonunu yerine getiren Gazimağusa da inşa edilmiş ve halen kullanılan bir 1

5 tesis ve asfalt üretim fonksiyonu ile zaman zaman belli miktarda bitüm depolanma amaçlarını yerine getiren Haspolat ta inşa edilmiş ancak Kasım 2012 den itibaren kullanılmadığı belirtilen bir Şantiyenin mevcut olduğu görülmüştür Muhasebe Kuralları Yönünden Değerlendirme Karayolları Dairesi adına temin edilen bitümün muhafazasının yapıldığı ve ana depo olarak bilinen Gazimağusa Serbest Liman Bölgesi içerisinde yer alan Asfalt Isıtma ve Depolama Tesisinde stoktaki bitümün durumunu gösteren kayıtların tutulmadığı, yalnızca 2008 yılında ithal edilen bitümün Gazimağusa Dolum Tesisince dağıtımını gösteren ve bir ajanda içerisinde kaydedilen bilgilerin olduğu tespit edilmiştir. Yol yapımında ana unsur olan bitüme ilişkin kayıtların olmaması, denetim açısından da sıkıntı yaratmıştır. Karayolları Dairesine ait Haspolat ta bulunan Beton Asfalt Şantiyesinde ise üretilen asfalta ilişkin kayıtların Şantiyeden sorumlu kişi tarafından tutulduğu ve bu kayıtların ise 2006 yılından itibaren mevcut olduğu tespit edildiğinden denetimin başlangıç tarihi 2006 yılı olarak belirlenmiştir. Karayollarına ilişkin bitüm kayıtlarının eksik olması denetimi zorlaştıran unsur olarak karşımıza çıkmış ve bunu ortadan kaldırabilmek için ilgili Daire, Kurum ve Kuruluşlardan bilgi talep edilerek tarafımızca kayıtlar oluşturulmuş ve oluşturulan kayıtlar çerçevesinde değerlendirme yapılmıştır. Buna ek olarak Karayolları Dairesindeki bitüme ilişkin stok durumunun tespit edilebilmesi için Başkanlığımızca bilirkişi atanmış ve bilirkişi tarafından 30 Nisan ve 03 Mayıs 2013 de gerçekleştirilen bitüm ölçüm tarihleri baz alınarak, denetim dönemi olarak belirlenmiştir Bitüm Teminine İlişkin Süreç KKTC Karayolu Dairesi nin ana fonksiyonu olan yol yapımında ve penetrasyonlu iki tür bitümün ithal edildiği (TİP.1 Gümrük Belgeleri) anlaşılmıştır. KKTC Karayolları Dairesi, master plan kapsamında veya TC kaynaklı yol yapım projelerinde ihtiyaç duyulan bitümün teminini; Devlet İhale Tüzüğü hükümlerine uygun yöntemlerle ve/veya Türkiye Cumhuriyeti ile yapılan Protokollere dayandırarak gerçekleştirmektedir. 2

6 Bitüm Teminine Yönelik Üretilen Kararlar İhale Yöntemi ile Bitüm Temini Bitüm temininde gerçekleştirilen ihaleler sonucu Karayollarının ilgili projelerinde kullanılmak üzere penetrasyonlu toplam 14, Ton bitüm miktarının teminine karar verildiği tespit edilmiştir. Bitüm teminine ilişkin kararlar ve ilgili şartnamelerde malın teslim edilmesi gereken yerler aşağıdaki Tablo-1 de derlenmiştir. Tablo-1 MİK.Karar Tarihi MİK Karar No İhale Edilen Mal/Hizmet Miktar(Ton) İhaleyi Kazanan Firma Teslim Edilmesi Gereken Depo MİK.763/2005 LEFKOŞA - GÜZELYURT YOLU ASFALTLAMA ÇALIŞMALARINDA KULLANILMAK ÜZERE , SERCEM ASFALT LTD. Gazimağusa Karayolları Dairesi Asfalt Depoları PENETRASYONLU ASFALT ÇİMENTOSU (BİTÜM) ALIMI MİK.207/ PENETRASYONLU ASFALT ÇİMENTOSU TEMİNİ (BİTÜM)(TC TÜPRAŞ ALİAĞA RAFİNERİSİNDEN İHRAÇ EDİLECEKTİR) 1, KIBRIS TÜRK PETROL LTD. Gazimağusa Karayolları Dairesi Asfalt Depoları MİK.101/ PENETRASYONLU BİTÜM TEMİNİ (G.MAĞUSA LİMAN BÖLGESİNDEKİ KARAYOLLARINA TESLİM) MİK.0096/ PENETRASYONLU BİTÜM (ASFALT ÇİMENTOSU) TEMİNİ MENŞEİ MISIR 1, ALİ TOSUN Gazimağusa Karayolları Dairesi Asfalt Depoları 4, K.T. ASFALT ÜRETİCİLERİ ŞTİ. LTD MİK.345/ PENETRASYONLU BİTÜM TEMİNİ (EN AZ 4890+/-YÜZ METRİC TON) İPTAL ARTESA TRADING CO LTD MİK.051/ PENETRASYONLU BİTÜM 4, TARMAC ASFALT BETON MİK.424/ PENETRASYONLU BİTÜM (ASFALT ÇİMENTOSU) TEMİNİ Gazimağusa Karayolları Dairesi Asfalt Depoları Beton Asfalt Şantiyesi(Haspolat) 3130 Ton G.M.K.D Asf.Dep,1000 Ton Bet.Asf.Şan(Haspolat) TÜFEKÇİ LTD. Beton Asfalt Şantiyesi(Haspolat) MİK.528/ PENETRASYONLU BİTÜM TEMİNİ TÜFEKÇİ LTD. Beton Asfalt Şantiyesi(Haspolat) TOPLAM 14, Tablo-1 de belirlenen 14, Ton bitüm alımı kararlarına ek olarak Devlet İhale Tüzüğü nün 29(2) maddesine istinaden ilave iş yapımı için bitüm alınması yönünde kararlar üretildiği görülmüştür. Bu doğrultuda Karayolları Dairesi nin ilgili İhale kararlarını işaret ederek ilave iş konusunda Maliye Bakanlığı ve/veya Merkezi İhale Komisyonu nun onayını alarak toplam Ton daha bitüm alımı yönünde kararlar ürettiği tespit edilmiştir. 1 MİK.345/2009 no lu ihale kararı ile bağlanan bitüm; 13 Eylül 2010 tarih ve SAV.0.00-BUB-10/1656 sayılı KKTC Hukuk Dairesi nin görüşü doğrultusunda müteahhit ile 18 Eylül 2009 tarihinde akdedilen sözleşmenin 8. maddesine göre firmanın vecibelerini yerine getirmediği gerekçesiyle sözleşmenin iptal edildiği ve KKTC Karayolları Dairesi ne teslim edilen Ton bitümün ihale bedeli karşılığı olarak el konularak, firmaya iade edilmediği anlaşılmaktadır. 3

7 Tablo-2 Kararlar Firma Adı EK İş Miktarı (Ton) Ek İş Onay Yazıları Teslim Edilmesi Gereken Depo MİK.763/2005 Sercem Asfalt Ltd /31/06 KYD Yazı; Gazimağusa Karayolları /83-190/70 Maliye.Bak. Dairesi Asfalt Depoları MİK.101/2007 Ali Tosun KYD /07/754 Gazimağusa Karayolları BTD A(8)-07/02184 Dairesi Asfalt Depoları MİK.051/2010 Tarmac Asfalt Beton İnşaat Ltd KYD /3-10/512 - MİK.528/2010 Tüfekçi Ltd KYD /3-10/ TOPLAM MİK.556/2010 (DİT.madde:29(2)) Karayolları Dairesi ne Merkezi İhale Komisyonu kararları ile toplam 14, Ton bitüm temin edilmesi karara bağlanmıştır Devlet İhale Tüzüğünün 4(2) Maddesi ile Bitüm Temini Gerçekleştirilen denetim esnasında elde edilen bilgi ve belgeler ışığında, Karayolları Dairesi tarafından bazı projelerde kullanılmak üzere Devlet İhale Tüzüğü nün 4(2) maddesine göre bitüm temin edilmesi yönünde kararlar üretildiği anlaşılmıştır. İhale Tüzüğü nün 4(2) maddesine atfen Karayolları Dairesinin talebi üzerine toplam Ton bitüm satın alınması hususunda Maliye Bakanlığı nın onay verdiği tespit edilmiştir. Bu bilgiler aşağıdaki Tablo-3 de derlenmiştir. Tablo-3 Fat. Tarihi Fatura No Mal/Hizmet Miktar(Ton) Firma Maliye Bakanlığının Onay Yazıları AC Tarmac Asfalt MLB /71- Bitüm Bet.İnş.Ltd. 11/ AC Tüfekçi Ltd. MLB /71- Bitüm 11/ AC Tarmac Asfalt MLB /71- Bitüm Bet.İnş.Ltd. 11/2313 TOPLAM Teslim Edilmesi Gereken Depo Beton Asfalt Şantiyesi(Haspolat) Beton Asfalt Şantiyesi(Haspolat) - Sonuç olarak Karayolları Dairesi ne İhale Tüzüğü çerçevesinde toplam 15, Ton bitüm temin edilmesi karara bağlanmıştır TC-KKTC Protokolü Çerçevesinde Bitüm Temini Türkiye Cumhuriyeti Ulaştırma Bakanlığı ile KKTC Ulaştırma Bakanlığı arasında 26 Haziran 2011 tarihinde Karayolu Master Planı Uygulama Protokolü imzalanarak yürürlüğe konmuştur. Anılan Protokolün 7. maddesinde, KKTC Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanlığı nın ihtiyacı olan bitümlü malzeme, makine ve her türlü malzemeyi sevk etmeye TC Karayolları Genel Müdürlüğü yetkili kılınmış ve tarafların yükümlülükleri belirlenmiştir. 4

8 Türkiye Cumhuriyeti Karayolları Genel Müdürlüğü yükümlülüğünde bulunan ve bitüm teminine yönelik yapılacak işler, madde 4(A) altında belirlenmiş ve KKTC Karayolları Dairesi Müdürlüğü nün 10, ton asfalt çimentosu (AC bitümün) ihtiyacının TC Karayolları Genel Müdürlüğü nün kendi ihtiyaçları için temin ettiği idare malı bitümden karşılanacağı, bu miktarın 2, tonunun 2011 yılında, 5, tonunun 2012 yılında, 2, tonunun ise 2013 yılında İzmir-Aliağa Rafinerisinde, KKTC Karayolları Dairesi Müdürlüğü ne veya yetkilendirdiği nakliye şirketlerine teslim edileceği hükme bağlanmıştır. KKTC Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanlığı yükümlülüğünde bulunan işler ise madde 5 altında sıralanmış ve KKTC Karayolları Dairesi Müdürlüğü nün İzmir- Aliağa Rafinerisi nden teslim aldığı asfalt çimentosunun her türlü navlun, nakliye ve diğer masraflarını üstleneceği kurala bağlanmıştır Bitüm Tedariki Bitüm İthali Karayolları Dairesi tarafından ithal edilmiş olan bitüme ilişkin evrakların ilgililer tarafından tarafımıza teslim edilmesi talebinde bulunulmuş, ancak bitüm ithaline ilişkin ödemeler haricindeki herhangi bir kaydın tutulmaması sebebiyle konu evraklar denetime sunulamamıştır. Bitüm ithaline ilişkin evrakların mevcut olmaması sebebiyle, ilk aşamada Maliye Bakanlığı Lefkoşa Gümrük ve Rüsumat Dairesi nden bitüm ithalinde muafiyetten yararlanabilmek için ayniyatla talep edilen muafiyet belgesi bloklarına ilişkin seri numaraları yıllar itibariyle tespit edilmiştir. KKTC Karayolları Dairesi nin ithal edilecek bitüme yönelik mevzuatta belirlenen muafiyetten yararlanabilmek adına Kamu Hizmetinde Kullanılacak Eşya için Gümrük Resminden Muafiyet Belgesi ni (Forma G.6.G) veya 47/1992 sayılı KDV Yasası 15(1)(c) maddesi ile tarihli S(K-II) sayılı ve/veya tarihli S(K-II) sayılı Bakanlar Kurulu nun kararları doğrultusunda hazırlanan muafiyet belgesini düzenlediği anlaşılmıştır. Karayolları Dairesi nin ilgili biriminden tüm G.6.G Belgeleri tedarik edilerek Karayolları Dairesi nin ithal edilmesi öngörülen bitüm tespit edilmiştir. Buna ek olarak, Serbest Liman Bölge Müdürlüğü nden limana giren ve bitüm taşıyan gemilerin tespiti yönünde görüşmeler yapılmış ve sonuç olarak Liman Reisliği nden bitüm taşıyan gemilerin listesi tarih bazında elde edilmiştir Konvansiyonel Limandan Gerçekleştirilen İthalat Gümrük ve Rüsumat Dairesi Gazimağusa Şubesi nin konuya ilişkin kayıtları incelenerek manifesto defterlerinden dönemine ilişkin bitüm getiren gemilere ait manifesto dosya numaraları tarih bazında tespit edilmiştir. Gümrük 5

9 ve Rüsumat Dairesi ile KKTC Limanlar Dairesi verilerinden tespit edilen gemiler tarih bazında kıyaslanarak KKTC ye bitüm getiren gemiler belirlenmiştir. Bunun akabinde KKTC Karayolları Dairesi adına gelen bitümün ayrışımının yapılabilmesi için tarafımıza teslim edilen manifesto dosyaları incelenmiş ve üretilen bitüm temini kararlarındaki bilgiler ile KKTC Karayolları Dairesi adına ithalatçı firmalar tarafından tedarik edilen bitüme ilişkin manifesto bilgileri karşılaştırılarak Karayolları Dairesi nin ithal ettiği bitüm miktarı tespit edilmiştir. KKTC Karayolları Dairesi adına ithal edilen bitüme ilişkin bilgilere bakıldığında ilgili dönem aralığında 8 kez konvansiyonel liman aracılığıyla toplam 17, Ton bitüm ithal edildiği tespit edilmiştir. Söz konusu tespitlere ilişkin detaylar Tablo-4 de düzenlenmiştir. Tablo-4 MİK Karar No MİK. 763/2005 MİK. 207/ MİK. 101/2007 MİK. 0096/ Tarihli Protokolü 1 Miktar (Ton) İhaleyi Kazanan Firma Muaf. Belge Yük. Manifesto Tarihi Sıra No Gemi İsmi İhracatçı Bitüm Cinsi Yük (Ton) İthalatçı 1, Sercem Asfalt Ltd. G6G: /06 Bithav Nımex Petrochm Ltd , Sercem Asfalt Ltd 1, Kıbrıs Türk G6G: /06 İğneada Tüpraş , Kıbrıs Türk Petrol Ltd Petrol Ltd 1, Ali Tosun G6G: /07 İğneada 1, , /08 Raf Raf E.G.P , K.T. Asfalt K.T. Asfalt G6G: Alexandrıa Pet. Üreticileri Şti Ltd Üreticileri /08 Raf Raf Nimex , K.T. Asfalt Şti Ltd. Petroleum Ltd Üreticileri Şti Ltd 2, TC G6G: /11 Alfa Tüpraş Aş , KKTC Karayolları Akdeniz G6G: /12 Alfa Tüpraş Aş , KKTC Karayolları Akdeniz Dairesi Tarihli Protokolü 1 5, TC G6G: /2012 Alfa Akdeniz TC Ulaştırma Bak. Karayolları , KKTC Karayolları Dairesi Genel Müd. TOPLAM 16, TOPLAM 17, Serbest Limandan Gerçekleştirilen İthalat Merkezi İhale Komisyonunun üretmiş olduğu 051/2010 nolu karara konu olan İthal Edilecek Bitümlü Malzeme ile İlgili Teknik Şartnamenin 13. maddesine göre, KKTC Karayolları Dairesi adına Tarmac Asfalt Beton İnş. Ltd. tarafından ithal edilmesi gereken penetrasyonlu 4, Ton bitümün; 3, Tonunun Gazimağusa Asfalt Isıtma ve Depolama Tesisine, 1, Tonunun ise Değirmenlik (Haspolat) Karayolları Beton Asfalt Şantiyesi ne depolanması gerekmekteydi. 1 MIK tarafından bağlanan kararlardaki bitüm ithal miktarları ile gerçekte ithal edilen miktarlar arasında farklılıklar olduğu görülmüştür. MIK.207/2006 no lu kararda 1750 Ton ithal edilmesi gereken bitümün 39,86 Ton eksik ithal edildiği; 26 Haziran 2011 tarihli Protokole istinaden 7,500 Ton ithal edilmesi gereken bitümün 80,724 Ton eksik ithal edildiği tespit edilmiştir. Bahse konu eksik ithal bitüm miktarlarının, +/-%5 kaptan opsiyonu sınırları dahilinde olduğu anlaşılmıştır. MIK in üretmiş olduğu 763/2005 nolu karara göre 1700 Ton ithal edilmesi gereken bitüm miktarının 100 Ton fazla ithal edildiği ve bu 100 Tona ilişkin Devlet İhale Tüzüğünü 29(2) maddesi ve Karayolları Dairesi ile müteahhit arasında akdedilen sözleşmenin 13. maddesine istinaden, Karayolları Dairesinin, %20 kapsamında ilave iş yaptırdığı görülmüştür. 2 MIK 96/2008 no lu karara istinaden ithal edilmesi planlanan 4000 Ton bitümün 2 gemi aracılığıyla Ton olarak ithal edildiği ve KKTC Karayolları Dairesi ne ait olmayan Ton bitümün de Gazimağusa Dolum Tesislerine tahliye edildiği tespit edilmiştir. 6

10 Ancak konuya ilişkin yapılan araştırmada, Karayolları Dairesi ni temsilen III. Derece İnşaat Mühendisi İbrahim Soygür ün 15 Haziran 2010 tarihinde ilave işler de dahil 4, Ton bitümün teslim alındığına dair Tutanak tanzim ettiği tespit edilmiştir. Teslim alındı belgesi olan 4, ton bitümden; 1, Ton bitümün boru hattı ile Gazimağusa Asfalt Isıtma ve Depolama Tesisine tarihinde tahliye edildiği, İlgili Şartnameye göre, Haspolat Beton Asfalt Şantiyesine girmesi gereken 1, Ton yerine 1, Tonunun Haspolat Şantiyesine giriş kaydının mevcut olduğu görülmüştür. Ancak Tonluk kısmın tarihinde ihaleden önce gerçekleştirilen bir sevk olmasından dolayı Haspolat Şantiyesine ihale kapsamında ( 1, ) Ton bitümün girişinin 2 yapıldığı, bu bağlamda teslim belgesi görülen 4, Ton bitümden 2, Ton bitümün Karayolları Dairesi depolarında depolandığı saptanmıştır. Yukarıda anılan tespitler göz önünde bulundurularak, Lefkoşa-Güzelyurt- Kalkanlı Ana Yolu III. Etap Yol yapımına ilişkin temin edildiği vurgulanan 4, Ton bitüme yönelik Karayolları Dairesi Eski Müdürü Sayın Mustafa Demircioğlu na tarih ve SAY.0.00-B /663 sayılı yazıyla ve Karayolları İnşaat Mühendisi İbrahim Soygür ile I.Derece İnşaat Teknisyeni Adem Raifoğlu na tarih ve SAY.0.00-B /334; 335 sayılı yazılarla sorduğumuz sorulara verilen yanıtlarda; Mustafa Demircioğlu; 1, Ton bitümü Gazimağusa depolarına, 1, Tonu Haspolat Şantiyesine, 1, Tonu (1, Tona ait tutanak, ve 578,260 Tona ait tartım fişleri) direkt Güzelyurt Şantiyesine, MİK.424/2010 nolu kararla temin edilen Ton bitümün ise Gazimağusa depolarına girmeden direkt Güzelyurt Şantiyesine sevk edildiğini, İbrahim Soygür; 4, Ton bitümle ilgili tarihli Alfa Akdeniz gemisine ait Limanlar Dairesi Geliş Bildirgesini sunarak SLG.244/10 manifesto no lu gemiyi işaret etmiş, akabinde bu gemiden 1, Tonun direkt Serbest Liman dan Gazimağusa deposuna basıldığını, 1, Tonunun ise sevk pusulaları hazırlanarak tankerlerle Haspolat Şantiyesine gönderildiğini, Ton un ise Tarmac Ltd den Karayolları adına Tüfekçi Ltd. in teslim aldığını, 1, Tona ait tarihli Adem Raifoğlu nun imza koyduğu bir tutanak ve Ton bitüme ait tartım fişlerini sunarak Tüfekçi Ltd e teslim edildiğini, tarihinde SLG.244/10 manifesto nolu gemi ile gelen 2, Ton bitümden 1, Tonun boru hattı ile tahliye edildiği manifesto dosyasından tespit edilmiştir Ton Haspolat Beton Asfalt Şantiyesine girişi görülen ve Karayolları Gazimağusa Asfalt Isıtma ve Depolama Tesisinde girişi ve sevkinin görülmediği bitümün; Tonuna ait Tarmac Asfalt Beton İnşaat Şti. Ltd. in tartım fişleri ile Tarmac Şti Ltd. den Karayolları adına sevk edildiği, Tonunun ise Gazimağusa Belediyesi Liman Tartım fişleri ile Alfa-Akdeniz gemisinden Tarmac Ltd in teslim alarak sevkinin yapıldığı tespit edilmiştir. 7

11 Adem Raifoğlu; 4, Ton bitüme ait ihaleyi müteahhit kazandıktan sonra 2, Tonu Gemiden Gazimağusa Karayolları Dairesi Asfalt Depolarına teslim ettiğini, Tarmac Asfalt İnşaat Ltd in Gazimağusa Serbest Liman Bölgesindeki depolarında stok ettiği bitümden 1, Tonunu tarihli kendisinin imza koyduğu bir tutanak ile III. Etap Lefkoşa- Güzelyurt yolu yapımını üstlenen konsorsiyum müteahhitlerinden Tüfekçi Ltd ye teslim ettiğini, beyan etmişlerdir. Bu bağlamda söz konusu iddialar araştırıldığında; 1, Tonun değil 1, Tonun boru hattı ile Gazimağusa Asfalt Isıtma ve Depolama Tesisine tahliye edilerek depolandığı, ayrıca 1, Tonun değil Tona ait sevk pusulalarının Haspolat Şantiyesi giriş kayıtlarıyla eşleştiği teyit edilmiştir. Karayolları Dairesi personellerinden Adem Raifoğlu nun Karayolları Dairesi ne getirilen 1, Ton bitümü teslim aldığına dair 09 Nisan 2010 tarihli bir tutanak düzenlemesine rağmen, anılan bitümün Gazimağusa Asfalt Isıtma ve Depolama Tesisinde depolanmadığı ve Haspolat Şantiyesindeki giriş kayıtları ile eşleşmediği tespit edilmiştir. Tarafımıza sunulan belgeler incelendiğinde, bu ihale ile ilişkilendirilecek tevsik edici belgeler olmadığı, 1, Ton bitümün; Tonunun daki ihaleden önce ve Şubat ayı içerisinde sevk edildiği, Mart ayı içerisinde sevk edildiği görülen Tonun Tarmac ile Tüfekçi arasında gerçekleşen bir bitüm alışverişi olduğu, ve geriye kalan Ton bitüm miktarının büyük bir bölümünün de ihaleden önce tarihindeki 057/2010 manifesto nolu Alfa Akdeniz Gemisi ile ithal edilen bitüm olması sebebiyle Karayolları ile ilişkilendirilecek bir durumunun olmadığı tespit edilmiştir. İddia edilenlerin doğru kabul edilemeyeceği, aksi durumda 051/2010 nolu ihaleyi şaibe altında bırakacağı, diğer bir ifade ile ihale sonuçlanmadan malın gelmiş olduğu sonucunun ortaya çıkacağı açıktır. Yine tarafımıza Sayın Mustafa Demircioğlu ve Sayın İbrahim Soygür tarafından sunulan Tonluk bitüm listesi ekindeki tartım fişlerinin, Haspolat Beton Asfalt Şantiyesi giriş kayıtları ve Gazimağusa Asfalt Isıtma Depolama Tesisinde depolanan bitümün manifesto belgeleri ile eşleşmediği, ayrıca Karayolları Dairesinin bu bitümü teslim aldığına dair herhangi bir tutanak tanzim etmediği, ayrıca Tonun ise Tarmac Ltd ile Tüfekçi Ltd arasındaki mahsuplaşma olması sebebiyle bahse konu Ton ve Ton bitümün Karayolları ile ilişkilendirilemeyeceği sonucuna varılmıştır. Ayrıca, dönemin Karayolları Dairesi Müdürü Sayın Mustafa Demircioğlu nun Maliye Bakanlığına muhatap tarih ve KYD /12/682 sayılı yazısının ekindeki Lefkoşa-Güzelyurt Anayolu III. Etap bitüm bilgilendirme 8

12 raporunda 2, Ton bitümün ilgili müteahhide eksik verilmesi sebebiyle Karayolları Dairesi nin borcu olduğunu beyan ettiği tespit edilmiştir. Bu bağlamda, Lefkoşa Kaza Mahkemesinin 5670/11 nolu davada tarafların vardığı uzlaşı sonucu devlet tarafından ödenmesine karar verilen 3,071, TL nin ödendiği görülmüştür. Yukarıda izah edilenler ışığında teslim alınan 4, Ton bitümden 2, Tonun (1, ) Karayolları Dairesi depolarına girdiği, 1, Ton bitümün ise Karayolları Dairesi depolarına girmediği ve/veya bu miktarın nerede, nasıl ve/veya hangi amaçla kullanıldığı belgelenememiştir Diğer Alımlar Elde edilen bilgi ve belgeler ışığında Karayolları Dairesi nin, KKTC de silosu bulunan Tüfekçi Ltd. den ihale yöntemiyle 1, Ton ve acil ve özel durumlar için uygulanan Devlet İhale Tüzüğünün 4(2) maddesine dayanarak Ton bitüm satın aldığı, ayrıca Tarmac Ltd den de yine Devlet İhale Tüzüğünün 4(2) maddesi uyarınca Ton bitüm alımı yaptığı tespit edilmiştir. İlgili mevzuat uyarınca bağlanan kararlar doğrultusunda alınması gereken bitüm miktarları ile satın alınan bitüm miktarları aşağıdaki Tablo-6 da görülmektedir. Tablo-6 MİK Karar No MİK. 345/2009 MİK. 424/2010 MİK. 528/2010 Miktar (Ton) İptal DİT. 4(2) İhaleyi Kazanan Firma ARTESA TRADING CO LTD. Muaf. Belge G6G: Fatura Tarihi Fatura No Yük (Ton) Faturalayan Firma Teslim Edileceği Depo Beton Asfalt Şantiyesi (Haspolat) TÜFEKÇİ LTD TÜFEKÇİ LTD. Beton Asfalt Şantiyesi (Haspolat) TÜFEKÇİ LTD TÜFEKÇİ LTD. Beton Asfalt Şantiyesi (Haspolat) TARMAC ASFALT TARMAC ASFALT Beton Asfalt BETON İNŞ LTD BETON İNŞ LTD Şantiyesi (Haspolat) TARMAC ASFALT - BETON İNŞ LTD DİT. 4(2) TÜFEKÇİ LTD TÜFEKÇİ LTD. Beton Asfalt Şantiyesi (Haspolat) DİT. 4(2) TARMAC ASFALT TARMAC ASFALT - BETON İNŞ LTD BETON İNŞ LTD TOPLAM 1, TOPLAM 1, Bu bağlamda Tablo-6 da görüldüğü üzere, yukarıda izah edilen yöntemler sonucunda KKTC Karayolları Dairesi tarafından 1, Ton bitüm alındığı tespit edilmiştir. 1 Bitümün teslim edileceği depo; ithal edilecek bitümlü malzeme ile ilgili teknik şartname (madde 13) ve/veya satın alma hususundaki karar yazısı ve/veya teknik raporda belirtilen teslim yeri dikkate alınarak belirlenmiştir. İlgili belgelerde teslim yeri belirtilmediğinden dolayı, Tablo- 6 da teslim edileceği depo yeri boş bırakılmış, ancak sözkonusu tespit edilemeyen iki alımın düşük miktarlar olması ve tarihinde Beton Asfat Şantiyesi(Haspolat) a alınmış olan bitüme bağlı bir alım olmasından dolayı Haspolat şantiyesine giriş yapıldığı kabul edilmiştir. 2 Merkezi İhale Komisyonu tarafından üretilen 345/2009 nolu kararı ile Artesa Trading Co.Ltd den alınmasına karar verilen 4890 Ton bitüme ilişkin olarak 13 Eylül 2010 tarih ve SAV.0.00-BUB-10/1656 sayılı KKTC Hukuk Dairesi nin görüşü doğrultusunda 147,86 Ton bitüme el konularak firmaya iade edilmediği anlaşılmaktadır. 9

13 Bitüm Alımı Ödemeleri KKTC Karayolları Dairesi nin ilave işler de dahil olmak üzere yaptırdığı işler için gerek ithal ettiği gerekse yurtiçindeki firmalardan satın aldığı bitüme ilişkin döneminde toplam 11,578, TL ödeme yaptığı tespit edilmiştir. Bu ödemelerin dayanağı olan firmaların düzenlediği faturalardan Karayolları Dairesi nin ödemesini yaptığı bitüm miktarının 22, Ton olduğu saptanmıştır. (EK-1) Bitümün Depolanması KKTC Devleti adına veya özel firmalar tarafından KKTC ye ithal edilen bitümün, KKTC Karayolları Dairesi ne ait Serbest Liman Bölgesinde bulunan depolama tesisi ve Haspolat bölgesindeki şantiye ile özel firmalara ait depolama tesislerinde muhafaza edildiği görülmüştür KKTC Karayolları Dairesine Ait Gazimağusa Asfalt Isıtma ve Depolama Tesisi ile Haspolat Beton Asfalt Şantiyesi KKTC Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanlığı ile TC Karayolları Genel Müdürlüğü arasında, KKTC Karayolları Daire Müdürlüğü ne ait asfalt depolama tesislerinin kapasitesinin artırılması ile ilgili olarak 10 Şubat 1988 tarihinde Yardım ve İşbirliği Sözleşmesi imzalanmıştır. Depoların kapasitesi hususunda, Karayolları Dairesi Müdürü ile yaptığımız görüşmede Gazimağusa Asfalt Isıtma Depolama Tesisinin 3600 Ton ve Haspolat Beton Asfalt Şantiyesi nin 1000 Ton kapasiteye ulaştırılması sebebiyle toplamda 4600 Ton luk bitüm depolama imkanına ulaşıldığı yönünde tarafımıza bilgi aktarılmıştır. Karayolları Dairesi tarafından tutulması gereken kayıtların olmamasından dolayı Gazimağusa Serbest Liman Müdürlüğü ile Gümrük ve Rüsumat Dairesi nden gerekli bilgi ve belgeler temin edilmiştir. Bu doğrultuda Gümrük ve Rüsumat Dairesi Müdürlüğü nün tarih ve 55/A/03 sayılı yazı ile yayınladığı Eşya Muayeneleri Talimatında dökme eşyaların muayenesiz tesliminin olabileceği belirtilmektedir. Gemiler aracılığıyla ithal edilen bitümün İthalat Belgesinde (T.İ.B 1) de muayene sonucuna ilişkin bilgiler kısmında, Gümrük Memuru tarafından beyana göre muayenesiz gümrüklenmiştir mührünün mevcut olduğu tespit edilmiştir. Elde edilen belgelerden muayenesiz gümrüklenen büyük miktarlardaki bitümün ya gemiden direk Serbest Liman Bölgesindeki depolara boşaltıldığı ya da tankerler aracılığıyla Serbest Liman Bölgesi dışına peyder pey sevk edildiği anlaşılmıştır. Konvansiyonel Liman aracılığıyla ithal edilen bitümün tahliyesinde Gemiden Direk Teslim Talebi olan Forma G.48A nın kullanılarak depolara boşaltıldığı veya gümrükten tankerler aracılığı ile çıkışının yapılabilmesi için Gümrük Kontrolünden Eşya Çıkış Pusulası Forma G.112 nin kullanılarak çıkışının 10

14 yapıldığı, ayrıca Serbest Liman aracılığı ile ithal edilen bitüm çıkışının yapılabilmesi için ise S.L ve Bölgeden Yük Çıkış Pusulası Forma No.SL14 ün kullanılarak çıkışının yapıldığı görülmüştür. Karayolları adına Konvansiyonel Limandan ithal edilen ve Tablo-4 de görülen bitümün Karayolları Gazimağusa Asfalt Isıtma Depolama Tesisine Forma G.48A kullanılarak tahliyesinin yapıldığı, bazı durumlarda ithal edilen bitüm miktarının yalnızca Karayollarına ait olmamasından dolayı ordino belgesinin arkasında, ordinodaki mallardan Karayollarına teslim edilecek miktarın belirtilerek devredilmesi yönünde beyan bulunduğu tespit edilmiştir. Karayolları Dairesi ne ait bitüme ilişkin bilgiler, ödemeler ile kıyaslanarak, depolama yerleri göz önünde bulundurularak Gazimağusa Asfalt Isıtma ve Depolama Tesisi ile Haspolat Beton Asfalt Şantiyesi ne ait bilgiler aşağıda düzenlenen Tablo-7A, 7B aracılığıyla aktarılmıştır. Tablo-7A: Gazimağusa Asfalt Isıtma ve Depolama Tesisi Kararlar Elde Ediliş Yöntemi MİK.763/2005 Konvansiyonel Liman MİK.207/2006 Konvansiyonel Liman MİK.101/2007 Konvansiyonel Liman MIK.096/2008 Konvansiyonel Liman MİK.051/2010 Serbest Liman Protokol Konvansiyonel MLB /71-11/3010 Liman Protokol Konvansiyonel MLB /71-12/1399 Liman Protokol Konvansiyonel Liman Firma adı Depolama Tarihi Ödenen ve Depolanması Gereken Miktar (Ton) Depolanan Miktar (Ton) Fark (Ton) Sercem Asfalt Ltd , , Kıbrıs Türk , , Petrolleri Ltd. Ali Tosun , , Kıbrıs Türk Asfalt Üreticileri Şti. Tarmac Asfalt Beton İnşaat Ltd ACM Petrol Ürünleri Tic.Ltd.Şti. ACM Petrol Ürünleri Tic.Ltd.Şti. ACM Petrol Ürünleri Tic.Ltd.Şti , , , , , , , , , , , , , , , MİK.096/2008 nolu ihale bağlamında 4, Ton ödemesi yapılıp 4, Ton olarak Gazimağusa Deposunda depolanan bitümden Tonun Karayolları Dairesine ait olmadığı ve Tüfekçi Ltd e ait olduğu düşüncesi ile geri iade edildiği belirtilmiş, ancak Tonun verildiği tarafımızca teyit edilmiş, geriye kalan Ton ile ilgili bir bilgiye ulaşılamamıştır. Bu nedenle ödenen miktar olan 4, Ton dikkate alınmıştır. 2 MIK.051/2010 no lu ihalenin İthal Edilecek Bitümlü Malzeme İle İlgili Teknik Şartname nin 13.Maddesi ve ilave iş de dahil olmak üzere 3, Ton un teslim yeri olan Gazimağusa Asfalt Isıtma ve Depolama Tesisinde depolanacağı belirlenmiş olup, Tarmac Asfalt Beton İnşaat Ltd e ait 1017,899, 973 nolu faturalarla ödemeler gerçekleştirilmiştir. 11