IÇINDEKILER I. BÖLÜM HÜKÜM KURMA ESASLARI. f) Cezanın İnsan Onuruyla Bağdaşır Nitelikte Olması 4. da) Birim Gün Sayısının Belirlenmesi 11

Transkript

1 IÇINDEKILER I. BÖLÜM HÜKÜM KURMA ESASLARI Cezalar Cezanın Özellikleri 3 a) Cezaların Şahsiliği İlkesi 3 b) Cezanın Kanuniliği İlkesi 3 c) Cezanın Oranhlılığı İlkesi 4 d) Cezanın Bireyselleştirilebilmesi İlkesi 4 e) Cezanın Telafi Edilebilir Olması 4 f) Cezanın İnsan Onuruyla Bağdaşır Nitelikte Olması 4 2. Cezanın Türleri 4 a. Ağırlaştırılmış Müebbet Hapis Cezası 5 b. Müebbet Hapis Cezası 6 ca. Süreli Hapis Cezası 6 cb. Kısa Süreli Hapis Cezası 10 d. Adli Para Cezası 10 da) Birim Gün Sayısının Belirlenmesi 11 db) Bir Günün Parasal Karşılığının Belirlenmesi 14 dc) Adli Para Cezasının Miktarının Tesbiti 15 dd) de) Kararda, (Kısa Kararda ve Gerekçeli Kararda) Adli Para Cezasının Belirlenmesinde Esas Alman Tam Gün Sayısı ile Bir Gün Karşılığı Olarak Takdir Edilen Miktar Ayrı Ayrı ve Açıkça Gösterilecektir 16 Diğer Kanunlardaki Para Cezalarının Artırılması ve Usulü 17 Cezanın Belirlenmesi Soyut Aşama Cezanın Çeşidinin Seçilmesi : 25

2 XIV 3 - Temel Cezanın Belirlenmesi 4. Suçun Olası Kastla ya da Bilinçli Taksirle İşlenmesi 5. Birden Fazla Nitelikli Halin Varlığı I Ialinde Uygulama Sırası 6. Cezanın Belirlenmesinde En Son Nazara Alınacak Durumlar 7. Cezaların Artırım ve İndiriminde Kanunilik ve Sınırların Aşılmaması Yargıtay Kararları C) Takdiri İndirim Nedenleri a) Takdiri İndirim Nedenleri b) Takdir c) İndirim Oranı 87 d) Yargıtay Kararlan İşığında Takdiri İndirim Nedeni Uygulanması 87 Yargıtay Kararları 89 D) Mahsup 111 Mahsup Müessesesinde Önemli Hususlar 111 T "Şahsi Hürriyeti Sınırlama Sonucu Doğuran Tüm 1 laller" Kavramı Mahsubun Hangi Cezalardan Yapılacağı Mahsubun Yapılacağı Mahkumiyet Mahsubun Yapılmasında Usul 113 Yargıtay Kararları 114 E) Hapis Cezasının Seçenek Yaptırımlara Çevrilmesi Ceza, Kısa Süreli Hapis Cezası Olmalıdır Tedbire Çevirmede Takdir Yetkisi 149 a) Kural 149 b) Tedbire Çevirmede Takdir Yetkisinin Sınırları 155 ba) Tedbire Çevirme Yasağı 155 bb) Tedbire Çevirme Zorunluluğu 159 bba) Daha Önce Hapis Cezasına Mahkum Olmamış Failin Mahkum Olduğu 30 Gün ve Daha Az Süreli Hapis Cezası 159 bbb) Daha Önce Hapis Cezasına Mahkum Olmamış ve Fiili İşlediği Sırada 18 Yaşını Doldurmamış Çocuk Hakkında Verilen Kısa Süreli Hapis Cezası 161

3 XV bbc) Daha Önceden Hapis Cezasına Mahkum Olmamış ve Fiili İşlediği Sırada 65 Yaşını Bitirmiş Olan Kimse Hakkında Verilen Kısa Süreli Hapis Cezası Hapis Cezasının Çevrileceği Tedbirler 164 a) Adli Fara Cezası 164 b) Tazmin, Aynen İade, Eski Hale Getirme 168 c) Bir Eğitim Kurumuna Devam Etmeye Seçenek Tedbiri 168 d) Belirli Yerlere Gitmekten Yasaklama 170 e) Ehliyet ve Ruhsat Belgelerinin Geri Alınması, Belli Bir Meslek ve Sanatı Yapmaktan Yasaklama 172 f) Kamuya Yararlı Bir İşte Çalışma Çevrilen Tedbire Uymama Seçenek Tedbirin Hükümlünün, Elinde Olmayan Nedenlerle Yerine Getirilmemesi Kısa Süreli Fîapis Cezalarının Özel İnfaz. Şekilleri 177 a) Özel İnfaz Şekillerine Hükmetme Usulü 178 b) Özel İnfaz Usulleri 178 ba) Hafta Sonları İnfaz 178 bb) Geceleri İnfaz 178 bc) Konutta İnfaz 179 c) Özel İnfaz Şekillerine Uyulmaması 179 Yargıtay Kararlan 179 F - Taksitlendirme Taksitlendirmeye Konu Olacak Yaptırım Taksitlendirme Kararı 245 Yargıtay Kararları 249 G. Hapis Cezasının Ertelenmesi 265 I. Giriş 265 Erteleme Kurumu Açısından 765 Sayılı TCK ve 647 Sayılı CİK İle 5237 Sayılı TCK Düzenlemesi Karşılaştırması 265 II. Hapis Cezasının Ertelenmesinin Şartları İnfazı Ertelenecek Hükümlülüğe İlişkin Şartlar Faile İlişkin Şartlar 270

4 XVI a. Failin Daha Önce Kasıtlı Bir Suçtan Dolayı Üç Aydan Fazla Hapis Cezasına Mahkum Edilmemiş Olması 270 b. Failin Tekrar Suç İşlemeyeceği Konusunda Mahkemede Bir Kanaatin Oluşması 273 III. Erteleme Kararı Erteleme Kararının Takdire Bağlı Oluşu Ertelemenin Koşula Bağlanması Erteleme Kararında Denetim Süresinin Belirlenmesi Ertelemenin Denetime Tabi Tutulması 278 a) Denetim Süresince Belirlenebilecek Yükümlülükler 278 b) Rehberlik Edecek Uzman Kişi Görevlendirme 280 c) Erteleme Kararının Flak Yoksunluğu Etkisi Denetim Süresinin Başlangıcı Erteleme Kararının Düşmesi 283 a. Denelim Süresi İçinde Kasıtlı Bir Suç İşleme 283 b. Yükümlülüğe Uymamakta Israr Etmesi 283 c. Erteleme Kararının Düşmesi Kararı Denetim Süresinin Sorunsuz Geçirilmesi 284 Yargıtay Kararları 285 H. Belli Flakları Kullanmaktan Yoksun Bırakılma 361 I. Giriş 361 II. Belli Hakları Kullanmaktan Yoksun Bırakılmanın Koşullan Kişinin İşlemiş Olduğu Suç Kasıtlı Bir Suç Olmalıdır Failin İşlediği Suçtan Dolayı Verilen Cezanın Hapis Cezası Olması Gerekir Failin Suçu İşlediği Sırada 18 Yaşını Doldurmuş Olması Gerekir Mahkûmiyetin kanuni sonucu olarak uygulanacak yasaklılıklar Hak Yoksunluğunun süresi ve başlangıcı Kasıtlı bir suçtan dolayı hapis cezasına mahkûm olan ancak, cezası ertelenen kişinin durumu 377

5 XVII 7. Cezası ertelenen hükümlünün denetim süresi içerisinde kasıtlı bir suç işlemesi veya hapis cezası seçenek yaptırıma çevrilen hükümlünün, tedbirin gereklerini yerine getirmemesi durumunda hak yoksunluğu 378 III. Hak ve Yetkinin Kötüye Kullanılması Suretiyle İşlenen Suçlarda Hak Yoksunlukları 381 a. Failin İşlediği Suç TCK'nın 53.Maddesinin 1.Fıkrasında Sayılan I lak ve Yetkilerden Birinin Kötüye Kullanılmasıyla İlgili Bir Suç Olmalıdır. 382 b. Hak Yoksunluğunun Süresi 383 c. Hak Yoksunluğu Süresinin Başlangıcı 384 d. Verilecek Hak Yoksunluğunun Niteliği ve Takdire Bağlı Olmayışı 385 e. Cezanın Ertelenmesi Halinde TCK 53/5 Maddesindeki Hak Yoksunlukları 385 IV. Taksirli Suçlarda Hak Yoksunlukları 385 V. Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Durumunda Hak Yoksunluğunun Uygulaması 388 VI. Hak Yoksunluğuna İlişkin Kararların Adli Sicile Kaydolması 389 Vn. Belli Haklardan Yoksun Bırakılma Kararlarının İnfazı 391 Belli Haklardan Yoksun Bırakılmayla İlgili Yargıtay Kararları 392 TCK'nın 53. Maddesi Üzerinde Türkiye Büyük Millet Meclisinde Yapılan Görüşmeler 429 Kısa Karar Örnekleri II. BOLUM LEHE KANUN UYGULAMASI A - Giriş ve Eski TCK İle Yeni TCK Karşılaştırması 445 B- Kural 447 a) Ani Suçlarda Suçun İşleniş Zamanı 448 b) Mütemadi Suçlarda Suçun İşleniş Zamanı 449 c) Teşebbüs Halinde Kalan Suçlarda Suçun İşleniş Zamanı 450

6 XVIII d) Müteselsil Suçlarda Suçun İşleniş Zamanı 450 e) İtiyadi Suçlarda Suçun İşleniş Zamanı 451 C - İstisnalar Suç Olmaktan Çıkarılan Fiiler Yönünden Failin Lehine Olan Kanun Uygulaması 453 D- Çeşitli Kanunlar Bakımından Kural Uygulanması Ceza Mahkemesi Hukukuna İlişkin Yasalar Cezanın İnfazına İlişkin Kanunlar Mahkemelerin Görev ve Yetkilerine İlişkin Kanunlar 471 E. Sanık Yararına Kanun'un Belirlenmesinde Usul 472 Lehe Yasanın Belirlenmesiyle İlgili Yargıtay Kararları 478 III. BÖLÜM TEKERRÜR A. Giriş, Tekerrürün Tanımı, Hukuki Niteliği Tekerrürle İlgili 765 Sayılı TCK ile 5237 Sayılı TCK ve 5275 Sayılı CGİK Maddelerinin Karşılaştırması Tekerrür Uygulamasında Önemli Not 605 Sabıka Kaydı Örneği 606 Sabıka Okuma 607 B. Tekerrürün Şartlan Önceden İşlenen Suçtan Dolayı Mahkum Olma Şartı 608 a - Ceza Mahkumiyeti 608 Önemli Not 615 b - Tekerrüre Esas Olmayan Mahkumiyetler 616 Yabancı Ülke Mahkemelerinden Verilen Hükümler Tekerrüre Esas Alınamaz 617 Kasıtlı Suçlarla Taksirli Suçlar da Kendi Aralarında Tekerrüre Esas Tutulabilecektir 617 Küçükler Flakkmdaki Mahkumiyetler 618

7 XIX Sırf Askeri Suçlarla Askeri Olmayan Suçlar Arasında da Tekerrür Hükümleri Uygulanmaz 619 Temyizi Kabil Olmayan Kararlar Yeni Bir Suçun İşlenmesi Tekerrür Süresi 624 a. Sürenin Uzunluğu 624 b. Tekerrür Süresinin Başlangıcı Tekerrürün Sonuçları Tekerrürün Çeşitleri 637 a. İkinci Tekerrür 638 b. İtiyadi Suçlu 638 c. Suçu Meslek Edinen Kişi 640 Sonuç 641 Yargıtay Kararları 641 IV. BÖLÜM ZAMANAŞIMI A- Giriş 707 B - Dava Zamanaşımı Dava Zamanaşımı Kavramı Dava Zamanaşımına Uğramayan Suçlar Dava Zamanaşımı Süreleri S.K Maddesine Göre Zamanaşımı Süresi Sayılı TCK'nın 66. Maddesine Göre Zamanaşımı Süresi 713 a - b - c - d - Suç Tarihi İtibariyle 18 Yaşının Bitirmişler İçin Zamanaşımı Süresi- 713 Suç Tarihi İtibariyle 15 Yaşını Bitirmiş - 18 Yaşını Bitirmemişler İçin Zamanaşımı Süresi 713 Suç Tarihinde 12 Yaşını Doldurmuş Olup da 15 Yaşını Doldurmamış Olanlar İçin Zamanaşımı Süresi Sayılı TCK ile 5237 Sayılı TCK Açısından Zamanaşımı Sürelerinin Karşılaştırması 714

8 4 - Dava Zamanaşımı Sürelerinin Tesbiti Dava Zamanaşımı Sürelerinin Başlangıcı Dava Zamanaşımı Engelleri 723 a. Dava Zamanaşımının Durması 723 aa. İzin 724 ab. Karar 728 ac. Ön Mesele 730 ad. Kaçaklık Durumu 732 ae. Diğer Kanunların Zamanaşımının Durması Sebebi Olarak Gösterdiği Haller 732 af. Dava Zamanaşımı Süresinin Durmasının Sonuçlan 734 b. Dava Zamanaşımı Süresinin Kesilmesi Sayılı TCK'ya Göre Zamanaşımını Kesen Sebepler 736 ba - Şüpheli veya Sanıklardan Birinin, Savcı Huzurunda ifadesinin Alınması veya Mahkemece Sorguya Çekilmesi 736 bb - Şüpheli veya Sanıklardan Biri Hakkında Tutuklama Kararının Verilmesi 741 bc - Suçla İlgili Olarak İddianame Düzenlenmesi 743 bd - Sanıklardan Bir Kısmı Hakkında da Olsa Mahkumiyet Kararı Verilmesi Sayılı TCK'ya Göre Zamanaşımı Kesen Sebepler. 748 x - y - Zamanaşımı Süresi Bir Seneden Aşağı Olan Suçlarda Her Türlü Usulü İşlem Zamanaşımını Keser 748 Zamanaşımı Süresi Bir Yıldan Az Olmayan Suçlarda Zamanaşımını Kesen Sebepler 748 c. Dava Zamanaşımı Süresinin Kesilmesinin Sonuçları 749 d. Dava Zamanaşımının Durmasıyla Kesilmesi Arasındaki Farklar Dava Zamanaşımı Süresinin Dolması Durumunda Verilecek Karar 751 Örnekler 753 Ceza Zamanaşımı Kavram Ceza Zamanaşımına Uğramayan Cezalar Ceza Zamanaşımı Süreleri S.K Maddesine Göre Zamanaşımı Süresi Sayılı TCK'nın 68. Maddesine Göre Zamanaşımı Süresi 758

9 XXI a - b - c - d - Suç Tarihi İtibariyle 18 Yaşını Bitirmişler İçin Zamanaşımı Süresi 758 Suç Tarihi İtibariyle 15 Yaşını Bitirmiş 18 Yaşını Bitirmemişler İçin Zamanaşımı Süresi 759 Suç Tarihi İtibariyle 12 Yaşını Bitirmiş 15 Yaşını Bitirmemişler İçin Zamanaşımı Süresi Sayılı TCK ile 5237 Sayılı TCK Açısından Ceza Zamanaşımı Sürelerinin Karşılaştırılması Ceza Zamanaşımı Süresinin Tesbiti Ceza Zamanaşımı Süresinin Başlangıcı Ceza Zamanaşımı Engelleri 762 a) Ceza Zamanaşımının Kesilmesi 763 a - İlamın İnfazı İçin Tebligat 764 b - Mahkumun Yakalanması 764 c - Başka Bir Suçun İşlenmesi 765 b) Ceza Zamanaşımının Kesilmesinin Sonuçları Ceza Zamanaşımının Sonuçları 767 D - Müsadere Zamanaşımı 767 Yargıtay Kararları 768 V. BÖLÜM ADLİ SİCİLKAYITLARININ SİLİNMESİ A. Giriş 839 B Sayılı Adli Sicil Kanunuyla Yeni Adli Sicil Kanununun Karşılaştırılması 839 C. Adli Sicil Kayıtlarının Okunması 840 D. Teşkilat 840 E. Adli Sicil Bilgilerini İstemeye Hakkı Olan Kimseler Adli Sicil Bilgilerini İstemeye Hakkı Olanlar Arşiv Bilgilerini İstemeye Hakkı Olanlar 841 Sabıka Kaydı İsteme Dilekçe Örneği 842

10 XXII F. Adli Sicile Kaydedilecek Bilgiler 843 G. Adli Sicile Kaydedilmeyecek Bilgiler 847 H. Adli Sicil Bilgilerinin Silinmesi Sayılı Yasaya Göre Adli Sicil Kaydının Silinme Koşullan Süre Beklemeksizin Adli Sicilden Çıkarılacak Kayıtlar Erteli Cezaların Adli Sicilden Silinmesi Erteli Olmayan Hürriyeti (Bağlayıcı ve Para Cezalarının Adli Sicilden Silinmesi 854 a. Silinme Süresinin Başlangıcı 854 b. Kabahatten Mahkumiyet Halinde 854 c. Cürme Mahkumiyet Halinde Silinme için Olumsuz Koşul Adli Sicil Kayıtlarının Silinme Usulü Anayasanın 76. Maddesinde Sayılan Suç ve Mahkumiyetler 858 Yeni Adli Sicil Kanunununa Göre (5352 S.K.) Sabıka Kayıtlarının Silinmesi Yeni Adli Sicil Kanununa Göre Adli Sicil Bilgilerinin Silinmesi Yeni Adli Sicil Kanununa Göre Arşiv Bilgilerinin Silinmesi 863 Sabıka Kaydı Silinmesini İsteme Dilekçesi Örneği 865 Sabıka Kaydı Silme Karar Örneği 866 Adli Sicil Kanunuyla İlgili Yargıtay Kararları 867 VI. BÖLÜM YASAKLANMIŞ HAKLARIN İADESİ 1. Genel Olarak Yasaklanmış Hakların Geri Verilmesine Konu Olabilecek Yoksunluklar Yasaklanmış hakların geri verilmesinin koşulları 943 a. Mahkûm olunan cezanın üzerinden belli süre geçmesi koşulu 943 b. Yeni suç işlememe koşulu 945

11 XXIII c. Talep şartı ve karar verecek mahkeme 946 d. Karara karşı başvurulacak kanun yolu Yasaklanan Hakların Geri Verilmesi Kararı 948 Yasaklanmış Hakların Geri Verilmesiyle İlgili Yargıtay Kararları 949 VII. BÖLÜM İLGİLİ MEVZUAT 5352 Sayılı Adlî Sicil Kanunu 953 Adalet Komisyonu Raporu Sayılı Adli Sicil Kanunu 967 Adli Sicil Yönetmeliği 973 Kaynakça 989