ERMENEK AŞAĞIÇAĞLAR KÖYÜ DEDELİ YAYLASINDA İSİMSİZ ANTİK KENT

Transkript

1 ERMENEK AŞAĞIÇAĞLAR KÖYÜ DEDELİ YAYLASINDA İSİMSİZ ANTİK KENT Dedeli Yaylası, Aşağı Çağlar köyünün yaylası yaklaşık 10 km kuzey doğusunda bulunuyor. Abdullah Çıkrık Jipi ile bizi oraya götürdü. Geniş bir alanda eski bir antik yerleşim bulunuyor. Üzerinde bol yapı kalıntıları, kaya mezarları, lahitler bulunuyor. Burası hakkında hiçbir yerde bilgi bulunmuyor. İsmi de bugüne gelmemiş, çünkü Roma ve erken Bizans döneminde yaşandığı ve erken terk edildiği anlaşılmaktadır. Anadolu, çeşitli uygarlıkların beşiği. Bilinen yanında bir o kadar da bilinmeyen keşfedilmeyi bekleyen zenginlikleri bağrında barındırıyor. Antik yerleşimin hemen yanında çevrede ONLU olarak bilinen Mustafa nın yayla evi ve yemyeşil bahçesi var Bizleri ağırladı, meyve ve ayran ikram etti. Bir lahit in yüzeyi

2 Aynı lahit in cephesi Sayısız kaya mezarlar

3

4

5 Mustafa ONLU nun bahçesinde, antik yerleşim arkada Soldan: Muhtar Nejat Çınar Ali Aktürk Torun Deniz Aktürk Abdullah Çıkrık Mustafa ONLU Fehmi Ersoy Mehmet Bildirici Mustafa ONLU nun torunları

6 ALTINTAŞ YAYLASI Aşağı Çağlar köyünün ALTINTAŞ yaylasında Abdullah Çıkrık ın bir yayla evi, şirin bir yer. Hafta sonları ailecek veya arkadaşları ile burada kalıyor. Çiçekler içinde yorulmuştuk. Öğle yemeğini burada yedik, çay içtik, dinlendik. Altıntaş ta Yayla Evi Mehmet Aktürk dinleniyor

7 Abdullah Çıkrık arkada Yayla evleri Ramazan Bahar evin çiçekleri önünde

8

9 Kır çiçekleri (Fotoğraflar Ramazan Bahar)

10 YUKARI ÇAĞLAR IN SORKUN YAYLASI VE OBALAR Sorkun yaylası Yukarı Çağlar ın yaklaşık 5 km kuzey doğusunda, obalar ve çeşme bulunmaktadır. Hayvancılık yapılmaktadır. Yayla da sohbet Yayla çeşmesi (Eski taşlardan kemer yapısı dikkat çekici)

11 SARI KEÇİLİLER YÖRÜK ÇADIRI Kıl Çadırı içinde (Arka köşede çadırın babası)

12

13 TEŞEKKÜR Bu Mühendislik harikası Hidrolik anıtı 1993 yılında görmemi sağlayan ve beni görevlendiren, DSİ IV. Bölge imkânlarını sağlayan o zaman ki Bölge Müdürü Sayın Feyyaz Akalın ile o zamanki Ermenek Belediye Başkanı Halil Akbulut un katkıları unutulmazdır. Köyde yaptığı uzun araştırmalarda çektiği resimleri önüme koyan ve antik kenti tümü ile planı ile birlikte önümüze koyan aynı köyden ALİ AkTÜRK e teşekkürlerimi sunarım. Bu çalışmalar sırasında birlikte çalıştığımız arkadaşlarımı sunuyorum. MEHMET AKTÜRK (1933) Ali Öztürk ün babası köyün çok eski ailelerinden babasın ve dedesinin evi köyün tek pınarının bulunduğu camiin yanında. Uzun yıllar İzmir de kalmış, çok aydın bir kişi, daha sonra memleket özlemi onu tekrar köyüne çekmiş. Burada ileri yaşına rağmen bahçe işleri ile uğraşıyor. İleri yaşına rağmen gezimize katıldı. Küçüklükten beri bildiklerini aktardı. ALİ AKTÜRK Mehmet Aktürk ün oğlu, İzmir de yaşıyor. Beni köye davet eden Ali Aktürk. Ali daha önce çok güç olan su kanallarına girip yaklaşık 2000 fotoğraf çekti. Bize babası ile çok iyi bir ev sahipliği yaptı. RAMAZAN BAHAR Konya da Klasik Türk Müziği korosunda çalışıyor. İlk onunla temas kurdum. İzvit Haber olarak site kurdu. Yukarı Çağlar daki (İzvit) bu antik değerlerin tanıtılması ve için var gücü ile çalışıyor. Çevredeki tüm üniversitelerin ilgili bölümlerine başvurdu. Bu inceleme için Konya dan geldi. Çektiği pek çok fotoğrafı benimle paylaştı. MUHTAR NEJAT ÇINAR Uzun yıllar Konya da çalıştıktan sonra köyüne dönmüş, halen Yukarı Çağlar Muhtarı, ilk günkü geziye katıldı. ABDULLAH ÇIKRIK Güneyyurt Belde Belediye Başkan Yardımcısı. Yukarı Çağlar geliş yolu üzerinde Mahalle (Eski Alakisse) oturuyor. Resimlerde görülen harika Jipi ile geldi. Sarp yollarda onun sayesinde gezi yaptık. Aksi durumda bu yerleri görmemiz mümkün olamazdı. Andullah Çıkrık ta uzun yıllar İzmir de kalmış, sıla özlemi köyüne geri getirmiş. Çevreye ve doğaya çok duyarlı bir kişidir. DURMUŞ ALİ ÖZBEK (1968) Halen Konya da öğretmen, Konya da görüştük. Genel bir değerlendirme yaptık. Aynı köyden.

14 MEHMET BİLDİRİCİ 1939 yılında Konya da doğdum, 1957 yılında Konya Lisesi nden 1962 yılında İTÜ İnşaat Fakültesi nden mezun oldum yılları arasında Konya Mühendislik Mimarlık Akademisi nde öğretim görevlisi idim. Yapı Malzemesi ve Yapı Statiği derslerini yürüttüm. Selçuk Üniversitesi yayını Yapı Malzemesi Ders Notları isimli yayınım vardır yılları arasında DSİ IV. Bölge Müdürlüğü nde çalıştım yılında Konya Bölge Müdürü Feyyaz Akalın ın desteği ile DSİ imkânları ile Konya ve çevresinin tarihi su yapılarını inceledim, çalışmalarım DSİ Genel Müdürlüğü tarafından 1994 yılında yayınlandı. Bu tarihten itibaren bu konudaki çalışmalarımı disiplinli bir şekilde sürdürmekteyim. Bu çalışmalar kapsamında Karaman, Ermenek, Mut ve Silifke nin tarihi su yapılarını inceledim. Pek çok yurt içi ve yurt dışı toplantı ve sempozyumlara katıldım bildiriler sundum. Tüm bu çalışmalarımı aşağıdaki Web siteme yerleştirdim. Mühendislik harikası su tesisleri olan Antik Sbide antik kentini ilk tanıma onuruna erişmiş olmayı bir şans kabul ediyorum. Bunun tanınmasına bir miktar katkı sağlayabilirsem ne mutlu bana Mehmet Bildirici İnş.Y.Müh. Araştırmacı Yazar Konya E mail: Mehmet_bildirici@yahoo.com KAYNAKLAR George Bean and T.B. Mitford, 1970, Journey in Rough Cilicia Mehmet Bildirici, 1994, Konya Tarihi Su Yapıları DSİ 1994 Halit Bardakçı, Bütün Yönleri ile Ermenek Tarihi

15 EN BÜYÜK ISAURALI, BİZANS İMPARATORU ZENON (İmp ) Tarihte Ermenek, Bozkır, Silifke nin bulunduğu alan ISAURA bölgesi olarak bilinir. Anadolu nun en eski yerel halkı olan insanlar Isauralı olarak bilinir. Isauralılar mert cesur, sert insanlardır. Kendi gelenek, görenek ve dilleri vardır. Dilleri konusunda yazıtlar bulunmadığından dilleri konusunda bilgimiz yoktur. Yukarı Çağlar köyünden Ermenek çayına giden vadi Navağı Vadisi veya Navağı Koyağı dır. Navağı ise bu halka verilen başka bir isimdir. Dilleri hakkında bilgi sahibi olmadığımız Isauralıların dinleri hakkında bilinen bir şey yoktur. Hıristiyanlığın ortaya çıkması ile Hıristiyan olmuş Bizans halkını oluşturmuştur. 5. Yüzyılda Tarasis isimli kabile şefi, Flavius Zeno Augustus ismi ile Bizans İmparatoru olmuştur. Tarasis eski adı Rusumblada olan sonradan adı onun onuruna ZENONOPOLİS olarak değiştirilen köyde doğmuştur. Doğum yerinin ismi İrnebol olarak bugüne gelmiştir. Bugün Ermenek Uğurlu Köristanı olarak bilinir. Doğum tarihi 425 yılıdır. Babası Kodisa, annesi Lallis olarak kayıtlara geçmiştir. Kardeşi Longidus olarak bilinir. Baskı altında olan İmparator Isaura kabile şefi ve Isauralıları İstanbul a davet eder, Tarasis İmparator I. Leo nun eşi Ariadne ile evlenir ve Bizans tahtına oturur. Zenon İmparator iken Batı Roma nın ortadan kaldırılışını görür. İmparatorluğu karışıklıklar içinde geçer. Memleketine yatırımları olmuş mudur? Bilinmez? Silifke de Aya Tekla Kutsal Mağarası üzerine bugün yıkılmış olan kiliseyi yaptırdığı bilinir.

16 İÇİNDEKİLER Açıklama Sayfa No Yukarı Çağlar Köyünde Antik Sbide 2-4 Kentin Planı ve Açıklama 5-6 Antik Sbide Kenti Su Tesisleri 7 Su Tünelleri Ne zaman Yapıdı?, Terkedildi 8 Su Tünellerinden Görüntüler 9-15 Kent Su sarnıçları 16 Yukarı Çağlar Köyü Eski Kolon Başları 19 Değirmen gözü antik tünel Keben antik yol Sulu İn 26 Su Uçtuğu 27 Hisar Kayası 28 Arılık (Bizans Kilisesi) Kaya Mezarlar Dedeli Yaylası (Antik kent) Altıntaş Yaylası Sorkun Yaylası Teşekkür 49 Mehmet Bildirici & Kaynaklar 50 İmparator Zenon 51 İçindekiler 52