3. Hafta Tablo İşlemler BPR255 Ver tabanı. Bu Der ste Öğr enecekler n z: 1. Tablo İşlemler

Transkript

1 Bu Der ste Öğr enecekler n z: 1. Tablo İşlemler 1.1. Tablo Oluşturma 1.2. Tablo Oluşturmada Kısıtlamalar Constra nts 1.3. Tablo S lme 1. Tablo İşlemler 1.1. Tablo Oluştur ma En bas t hal yle CREATE TABLE t abl o_adı Al an_adı 1 VERI _Tİ Pİ, Al an_adı 2 VERİ _Tİ Pİ, Al an_adı N VERİ _Tİ Pİ CREATE TABLE ÖĞRENCİ LER NUMARA INT ADI VARCHAR50 SOYADI VARCHAR [ BÖLÜM KODU] CH Cİ NSİ YET CH TELEFON CH Burada Öğrenc ler adında b urulacak. NUMARA alanı tamsayı t p nde olacak, ADI ve SOYADI le bel rt len alanlar maks m r alab lecek, ancak hafızada kullanılan karakter sayısı kadar yer tutacaktır. BÖLÜM KODU, Cİ NSİ ELEFON le bel rt len alanlar maks mum 4, 5 ve 16 karakter alab len yazılar olab lecek. NOT: SQL banı adı, tablo adı, alan adı g b herhang b r nesnen n sm b rden fazla kel meden oluşuyorsa kel meler kö na yazılır. Yan BÖLÜM KODU yer ne [BÖLÜM KODU] kullanılab l r. Alan adları köşel parantezler [ ] ar alan adlarında sten len karakter kullanılab l r. [123*adı-soyadı] geçerl b r alan adı tanımlamasıdır. 1 a a Constr a nts B r tablo oluştururken bazı alanlar zorunlu bazı alanların se steğe bağlı olması sten r. Bazı alanlar tekrarlanmamalı, bazı alanlar se sten len kadar tekrar ed leb lmel. Bazı alanlar tabloya g r lmeden önce bazı kurallara uyuyor mu d ye kontrol ed lmel. Bazı alanlar se aslında başka tablodan referans alan alanlar olab l yor. Bazı alanların se başlangıçta varsayılan değerler n n olmasını ster z. İşte bütün bunları sağlamak ç n tablo oluştururken bazı kurallar uygulanır. a. NULL, NOT NULL: tablo oluştururken boş bırakılab lecek alanlar NULL le boş bırakılamayacak yan zorunlu olan alanlar se NOT NULL le şaretlenmel d r. NULL fades ops yoneld r. Her hang b r şey yazılmazsa NULL geçerl d r. Yan o alan sten rse boş bırakılab lecek. 1 Bartın MYO B lg sayar Programcılığı Öğr. Gör. Bayram AKGÜL Güz Dönem

2 CREATE TABLE BÖLÜMLER BÖLÜM_KODU CHAR4 NOT NULL, BÖLÜM_ADI VARCHAR50 NOT NULL, ADRES VARCHAR50 NULL Burada Bölümler adında b r tablo oluşturulacak. BÖLÜM_KODU le bel rt len alan maks mum 4 karakter alab len b r yazı olab lecek ve boş bırakılamayacak. BÖLÜM_ADI le bel rt len alan se maks mum 50 ka ancak hafızada kullanılan karakter sayısı kadar yer tutacaktır. Bu alan da bölüm_kodu g b boş bır ü her k s de NOT NULL le şaretlenm şler. ADRES le bel rt len alan se maks mum 50 karakter sterse boş bırakılab lecek. Çünkü NULL le şaretlenm ş. Adres alanı da bölüm_adı g b kullanılan ka ar hafızada yer tutacaktır. b. PRIMARY KEY: Yukarıdak BÖLÜMLER tablosuna d kkat d l KODU le bel rt len alan aslında her bölüm ç n özeld r ve tekrarlanmamalıdır. Ver tabanı yönet er I ders nden hatırlayacağınız üzere buna b r nc l anahtar d yorduk. Tabloyu oluştururken aslınd b l r z. B r alanın b r nc l anahtar olduğunu bel rtmek ç n o alan ç n t p bel rtec nden sonra PRIMA ahtar sözcüğü kullanılır. Not: B r nc l Anahtar: Tablodak b r kaydı d ğer ara z n vermeyen alandır. CREATE TABLE BÖLÜMLER [BÖLÜM KODU] PRIMARY KEY NOT NULL, [BÖLÜM ADI] 0 NOT NULL, [ADRES] R50 NULL Yukarıda d kkat ed l rse [ Ö Ü ODU] alanı tanımlanırken ver t p bel rt ld kten sonra PRIMARY KEY kullanılmıştır. Bu durum Ö Ü DU] alanının b r nc l anahtar olduğunu fade ed yor. B tane b r nc l anahtar bulunab l r. Ama bu b r tane b r nc l anahtar b rden fazla alandan o umda PRIMARY KEY tanımlaması aşağıdak g b yapılır. CREATE TABLE SINAVLAR [DERS KODU] CHAR6 NOT NULL, [ÖĞRENCİ NO] INT NOT NULL, Vİ ZE TINYINT NULL, Fİ NAL TINYINT NULL, CONSTRAINT PK_SINAVLAR PRIMARY KEY [ DERS KODU], [ ÖĞRENCİ NO] 2 Bartın MYO B lg sayar Programcılığı Öğr. Gör. Bayram AKGÜL Güz Dönem

3 c. UNIQUE: Her ne kadar b r nc l anahtarlar le tekrarı önleyeb lsek de aslında b r nc l anahtar olmayan fakat y nede tekrar etmes n stemed ğ m z alanlar olab l r. Böyle durumlar ç n UNIQUE anahtar sözcüğü kullanılır. Aşağıdak örneğ nceley n z. Çalışanlar adında b r tablo tanımlanmıştır. Bu tabloda b r nc l anahtar olab lecek NUMARA ve [TC NO] adında k alan mevcut. Ancak b z sadece b r n b r nc l anahtar olarak bel rl yoruz, fakat d ğer n n de tekrarlanmamasını st yoruz. Çalışanlar tablosunda görüldüğü g b [TC NO] alanı ç n ver t p tanımlamasından sonra UNIQUE anahtar sözcüğü yazılmıştır. Bunun anlamı; [TC NO] b r nc l anahtar değ l ancak y nede tekrarlanmasına z n ver lmeyecekt r. Sadece b r defa g r lmes ne z n ver lecekt r. CREATE TABLE ÇALI ŞANLAR NUMARA INT PRIMARY KEY NOT NULL, [TC NO] DECIMAL11 UNIQUE NOT NULL, İ Sİ M VARCHAR25 NOT NULL, SOYİ Sİ M VARCHAR25 NOT NULL, TELEFON CHAR16 NULL d. FOREIGN KEY: Ş md de aşağıdak öğrenc ler tablosunu düşünün. B ed l rse BÖLÜM alanı aslında başka b r tablodan referans alıyor. Ver tabanı Yönet m s stemler I de hatırlayacağınız üzere buna referans anahtar veya dış anahtar d yorduk. Yan ÖĞRENCİLER M alanı aslında BÖLÜMLER tablosundak b r nc l anahtar olan [BÖLÜM KODU] alanına referans e Öğrenc ler tablosu ç n SQL kodunu yazacak o u sa aşağıdak g b olacaktır. CREATE TABLE ÖĞRENC NUMARA RIMARY KEY NOT NULL, İ Sİ M V 5 NOT NULL, SOYİ Sİ M V 5 NOT NULL, B CHAR4 FOREIGN KEY REFERENCES BÖLÜMLER[ BÖLÜM KODU] ON DELETE CASCADE ON UPDATE CASCADE NOT NULL, CHAR16 NULL Yukarıdak örnekte referans ver l rken FOREIGN KEY kısmı steğe bağlıdır. Yazılmazsa da olur. Öneml olan REFERENCES anahtar sözcüğünün yazılmış olmasıdır. B r tabloda sadece b r tane b r nc l anahtar bulunab l r, fakat b rden fazla yabancı anahtar bulunab l r. Bu durumda her referans ç n ayrı referans ver l r. Yukarıdak örnekte BÖLÜM alanının referansı bel rt ld kten sonra ON DELETE CASCADE ve ON UPDATE CASCADE fadeler kullanılmış. Bunun anlamı: Eğer referans ed len kayıt s l n rse veya güncellen rse bu tabloda da aynı değ ş kl ğ yap demekt r. Örneğ n bölümler tablosundak bölüm kodu BPR1 olan 3 Bartın MYO B lg sayar Programcılığı Öğr. Gör. Bayram AKGÜL Güz Dönem

4 bölüm s l n rse BPR1 bölümüne kayıtlı bütün öğrenc lerde s l necekt r. Eğer BPR1 olan bölüm kodu BBP1 olarak değ şt r l rse öğrenc ler tablosunda bölüm kodu BPR1 olan bütün öğrenc ler ç n bölüm BBP1 olarak güncellenecekt r. Eğer böyle b r durum stem yorsak, yan bölümler tablosundan b r bölüm s ld ğ m zde öğrenc ler tablosundak o bölüme a t öğrenc ler n s l nmes n stem yorsak ON DELETE CASCADE yer ne ON DELETE NO ACTION yazmalıyız. Aynı durum güncelleme ç n de geçerl d r. Yan bölümler tablosundan b r bölüm kodu güncellen nce, öğrenc ler tablosundak o bölüme kayıtlı öğrenc ler n bölüm kodu güncellenmes n st yorsak ON UPDATE CASCADE yer ne ON UPDATE NO ACTION yazmamız gerekecekt r. Eğer bölümler tablosundak b r kayıt s l n nce öğrenc ler tablosunda o bölüme kayıtlı öğrenc ler s l nmes n fakat bölüm kodu güncellen nce öğrenc ler tablosundak o bölümün kodları güncellens n st y ON DELETE NO ACTION ON UPDATE CASCADE şekl nde yamalıyız. Aynı mantık ters ç n erans anahtar tanımlanırken aşağıdak kural göz önüne alınır. ALAN_ADI VERİ _Tİ Pİ [ FOREIGN KEY] REFERENCES REFERANS_TABLO_ADIR I ON DELETE { CASCADE NO ACTION} ON UPDATE { CA ION} Fore gn Key Yabancı anahtar tanımlanırken alan tanımından sonra yazılab ld rada aşağıdak g b de yazılab l rd. CONSTRAINT FK_BÖLÜM FOREIGN KEY BÖLÜM REFERENCES BÖLÜMLER [ BÖLÜM KODU] ON DELETE CASCADE ON UPDATE CASCA Yan yukarıdak tablo aşağıdak g b de tanımlanab l rd. CREATE TABLE ÖĞRENCİ LER NUMARA INT PRI NOT NULL, İ Sİ M VARCHAR25 NOT NULL, SOYİ Sİ M VARCHAR25 NOT NULL, BÖLÜM CHAR4 NOT NULL, TELEFON CHAR16 NULL, CONSTRAINT FK BÖ N KEY BÖLÜM R ÖLÜMLER [ BÖLÜM KODU] O CASCADE ON UPDATE CASCADE e. C ler tablosunda TELEFON alanına d kkat ed n. Telefon numarası ç n 16 karakter yer ayrılmış. Te f mum 16 karakterl k yer kullanıldıktan sonra sten ld ğ şek lde g r leb l r. Aslında bu stenen b r d n k m s numaralar arasına nokta, k m s t re veya b r başkası boşluk bırakab l r. Dahası, k m s şe zler arasına alırken k m s almaz, k m s başına sıfır eklerken k m s de eklemez. Bütün bunlar as eyen durumlardır. Sıralamaların veya aramaların doğru şek lde yapılab lmes ç n kayıtların aynı t pte olması gerekmekted r. Böyle durumları kontrol etmek ç n CHECK anahtar sözcüğü kullanılmaktadır. Aşağıda telefon ç n örnek b r kontrol yazılmıştır. TELEFON CHAR16 CHECK TELEFON LIKE '[0][0-9][0-9][0-9] [0-9][0-9][0-9] [0-9][0-9] [0-9][0-9]' 4 Bartın MYO B lg sayar Programcılığı Öğr. Gör. Bayram AKGÜL Güz Dönem

5 B r başka örnek olarak kan gruplarını vereb l r z. B l nd ğ g b b r nsanın kan grubu A, B, 0 veya AB olab l r. B r d ğer örnek olarak ta c ns yet olab l r. C ns yet sadece bay, bayan şekl nde yazılsın st yorsak bunları ver tabanına g rmeden önce bunlar har c nde b r şey n yazılmış olup olmadığını aşağıdak g b kontrol edeb l r z. KANGRUBU CHAR2 CHECKKANGRUBU IN 'A','B','0','AB' NOT NULL Cİ NSİ YET CHAR5 CHECK Cİ NSİ YET IN 'BAY', 'BAYAN' NOT NULL B r alan kontrollü oluşturulmak sten nce aşağıdak kural göz önüne alınmalıdır. ALAN_ADI VERİ _Tİ Pİ CHECK { KOŞUL İ FADESİ } UYARI: Koşul fadeler daha sonra ayrıntılı b r şek lde şlenecekt r. CHECK anahtar sözcüğü alan tanımlanırken yazılab ld ğ g b aşağıdak şek lde de tanımla üldüğü g b koşul fades maaş alanı tanımladıktan sonra başka b r satırda yazılmış. CREATE TABLE Kİ Şİ LER NUMARA INT PRIMARY KEY, ADI VARCHAR25, SOYADI VARCHAR25 OT NULL, MAAŞ SMALLMONEY OT NULL, TELEFON CHAR16 NULL, CINSIYET BIT NULL, CONSTRAINT CHK_MAAŞ CHECK MAAŞ BETWEEN 2000 f. DEFAULT: bazen bazı alanların vars l d masını ster z. Yan eğer farklı b r şey bel rtm yorsak varsayılan değer otomat k olarak kayıt ç n CREATE TABLE Kİ Şİ LER NUMARA INT MARY KEY, ADI VARCH NOT NULL, SOYADI V NOT NULL, BÖLÜM C EFAULT 'BPR1' NOT NULL Bu örnekte bölüm ç n b r ver bel rtm yorsak bölüm alanına varsayılanda BPR1 g r lecekt r. D üğü alan tanımlanırken yazılab ld ğ g b aşağıdak şek lde CONSTRAINT le beraber de ta ABLE Kİ Şİ LER NUMARA INT PRIMARY KEY, ADI VARCHAR25 NOT NULL, SOYADI VARCHAR25 NOT NULL, BÖLÜM CHAR4 NOT NULL, CONSTRAINT DEF_BOLUM DEFAULT 'BPR1' FOR BÖLÜM 5 Bartın MYO B lg sayar Programcılığı Öğr. Gör. Bayram AKGÜL Güz Dönem

6 g. IDENTITY: S par ş numarası g b bazı numaraların otomat k olarak üret lmes n steyeb l r z. Access tek otomat k sayı alanını hatırlayınız. Böyle durumlar ç n IDENTITY anahtar sözcüğü kullanılır. IDENTITY kullanılırken yanına parantez çer s nde başlama ve artış m ktarı bel rt leb l yor. Eğer b r şey bel rt lmezse 1 den başlayıp b rer b rer arttıracaktır. CREATE TABLE Sİ PARİ ŞLER [ Sİ PARİ Ş NO] INT PRIMARY KEY IDENTITY100,1, [ ÜRÜN ADI ] VARCHAR25 NOT NULL, [ Sİ PARİ Ş TARİ Hİ ] DATETIME NOT NULL Yukarıdak örnekte s par ş numarası 100 den başlayacak ve her kayıt ç n b rer b rer ar NOT: Herhang b r tabloda sadece b r dent ty alan tanımlanab l r Tablo S lme Tablo s lmek çok bas tt r. DROP TABLE tablo_adı komutu yazılarak ça yazılan Tablo tüm kayıtlarıyla yok ed l r. Örnek: DROP TABLE ÖĞRENCİLER Burada öğrenc ler tablosu tüm kayıtlarıyla yok ed lece 6 Bartın MYO B lg sayar Programcılığı Öğr. Gör. Bayram AKGÜL Güz Dönem