İÇİNDEKİLER 2. BÖLÜM / TÜRKİYE'DE VE DÜNYADA REKLÂMIN KISA TARİHÎ... 11

Transkript

1 İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ 1 SUNUŞ 3 1. BÖLÜM/REKLÂM NEDİR? 7 2. BÖLÜM / TÜRKİYE'DE VE DÜNYADA REKLÂMIN KISA TARİHÎ BÖLÜM / REKLÂMIN AMAÇLARI BÖLÜM / REKLÂMIN İLİŞKİLİ OLDUĞU DİĞER ALANLAR 27 a- Halkla İlişkiler ve Reklâm 27 b- Sponsorluk ve Reklâm 30 c- Propaganda ve Reklâm BÖLÜM / REKLÂMIN EKONOMİK VE TOPLUMSAL ETKİLERİ BÖLÜM/REKLÂM TÜRLERİ 41 a- Reklâmı Yapanlar Yönünden Reklâmlar 41 b- Hedef Pazar Açısından Reklâmlar 41 c- Uygulanmak İstenen Stratejiye Göre Reklâmlar 41 d- Talep Yaratma Açısından Reklâmlar 42 e- Genel Amaçlar Açısından Reklâmlar 42 f- Açık Yapılıp Yapılmaması Yönünden (Ürün Yerleştirme) Reklâmlar g- Karşılaştırmalı Reklâmlar 43 h- Reklâm Metninde Referans/Tanık Kullanımına Göre Reklâmlar 44 i- Taşıdığı Mesaj Açısından Reklâmlar 44 j- Kullanılan Mesajın Dayanağı Yönünden Reklâmlar 44 k- Zaman Kriterine Göre Reklâmlar Ödeme Açısından Reklâmlar 45 m-coğrafî Kritere Göre Reklâmlar BÖLÜM /REKLÂM ARAÇLARI 47 a- Basılı Reklâm Araçları Gazeteler Dergiler ZZ1 3. Doğrudan Postalama ve Diğer Basılı Reklâm Materyalleri b- Yaym Yapan Reklâm Ortamları 1. Radyo Televizyon c- Diğer Reklâm Ortamları Açık Hava Reklâm Araçları Transit Reklâm Ortamları 3. Sinema Satış Yeri Reklâm Malzemeleri İnternet Reklâmcılığı (Elektronik Reklâmcılık) 65 iii

2 8. BÖLÜM / REKLÂMLA İLGİLİ KURUM VE KURULUŞLAR 69 a- Reklâmverenler İşletmelerin Kendi Örgütlenme Yapıları İçinde Kurdukları Reklâm Departmanları İşletmenin Bir Reklâm Ajansıyla Ortak Çalışması Reklâmverenin Profesyonel Bir Reklâm Ajansına Tüm Sorumluluğu Vermesi 71 b- Reklâm Ajansları Reklâm Ajansı Türleri 74 i- Tam Hizmet Ajansı 74 ii- Butik Ajans 75 iii- Modüler Hizmet Ajansı 75 iv- Kurum İçi Ajans 75 v- Uzman Ajans Reklâm Ajanslarının Organizasyon Yapısı 76 c- Medya Reklâm Bölümleri BÖLÜM / TÜKETİCİNİN KORUNMASI VE REKLÂMLAR 79 a- Tüketici Hukuku Balonundan 82 b- Radyo ve Televizyon Hukuku Bakımından BÖLÜM / REKLÂMLARIN DENETİMİ 85 a- Öz denetim 85 b- özel Hukuk Davaları 94 c- İdarî Denetim 95 d- Cezaî Takibat BÖLÜM/REKLÂM MEVZUATI 105 A-ULUSAL MEVZUAT 105 iv a- Kanunlar (İlgili Hükümler) 105 aa- Asli Kaynaklar (1. Derece Kaynaklar) Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hakkında Kanun (3984) Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun (4822 Sayılı Kanunla Değişik 4077 Sayılı Kanun) Türkiye Radyo ve Televizyon Kanunu (2954) Türkiye Radyo ve Televizyon Gelirleri Kanunu (3093) Basın İlân Kurumu Teşkiline Dair Kanun (195) Borçlar Kanunu (818) Türk Ticaret Kanunu (6762) Türk Harflerinin Kabul ve Tatbiki Hakkında Kanun (1353) Türk Bayrağı Kanunu (2893) Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun (298) 146

3 ab- Tali Kaynaklar (2. Derece Kaynaklar) Posta Kanunu (5584) Kurumlar Vergisi Kanunu (5422) Gelir Vergisi Kanunu (193) Özel Tüketim Vergisi Kanunu (4760) Damga Vergisi Kanunu (488) Belediye Gelirleri Kanunu (2464) Sermaye Piyasası Kanunu (2499) Büyükşehir Belediyelerinin Yönetimi Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun (3030) Bankalar Kanunu (4389) Sigorta Murakabe Kanunu (7397) Ödeme Güçlüğü İçinde Bulunan Bankerlere ve Bunlarla İlgili Kişilere Uygulanacak Ceza Hükümleri Hakkında Kanun (2644) Kamu ihale Kanunu (4734) Gümrük Kanunu (4458) Özelleştirme Uygulamalarının Düzenlenmesinde ve Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun (4046) Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu (4632) Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun (4706) Karayolları Trafik Kanunu (2918) Türk Sivil Havacılık Kanunu (2920) Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Kanunu (3294) Kooperatifler Kanunu (1163) Kat Mülkiyeti Kanunu (634) Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu (4562) Turizmi Teşvik Kanunu (2634) Seyahat Acentaları ve Seyahat Acentaları Birliği Kanunu (1618) Kültür Bakanlığı Döner Sermaye Kanunu (2252) Bazı Fonların Tasfiyesi Hakkında Kanun (4629) Umumi Hıfzıssıhha Kanunu (1593) Kozmetik Kanunu (3977) Avukatlık Kanunu (1136) Noterlik Kanunu (1512) Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Malî Müşavirlik ve Yeminli Malî Müşavirlik Kanunu (3568) 221

4 42. Türk Tabipleri Birliği Kanunu (6023) Veteriner Hekimliği Mesleğinin İcrasına, Türk Veteriner Hekimleri Birliği ile Odalarının Teşekkül Tarzına ve Göreceği İşlere Dair Kanun (6343) Türk Eczacıları Birliği Kanunu (6643) Gözlükçülük Hakkında Kanun (3958) Türk Diş Hekimleri Birliği Kanunu (3224) Ticaret ve Sanayi Odaları, Ticaret Odaları, Sanayi Odaları, Deniz Ticaret Odaları ve Türkiye Ticaret, Sanayi, Deniz Ticaret Odaları ve Ticaret Borsaları Birliği Kanunu (5590) İspençiyari ve Tıbbî Müstahzarlar Kanunu (1262) Tababet ve Şuabatı San'atlarının Tarzı icrasına Dair Kanun (1219) Organ ve Doku Alınması, Saklanması ve Nakli Hakkında Kanun (2238) Tütün Mamullerinin Zararlarının Önlenmesine Dair Kanun (4207) Tütün, Tütün Mamulleri, Tuz ve Alkol İşletmeleri Genel Müdürlüğü'nün Yeniden Yapılandırılması ile Tütün ve Tütün Mamullerinin Üretimine, İç ve Dış Alım ve Satımına, 4046 Sayılı Kanunda ve 233 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (4733) İspirto ve İspirtolu İçkiler İnhisarı Kanunu (4250) Nüfus Planlaması Hakkında Kanun (2827) Özel Öğretim Kurumları Kanunu (625) Küçükleri Muzır Neşriyattan Koruma Kanunu (1117) Yazılı ve Basılı Kağıtların Kese Kağıdı Olarak Kullanılmamasına Dair Kanun (3517) Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü nün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun (3289) Türkiye Futbol Federasyonu Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun (3813) İstanbul Kentinde Yapılacak Olimpiyat Oyunları Kanunu (3796) Tohumlukların Tescil, Kontrol ve Sertifikasyonu Hakkında Kanun (308) Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde Kararname ( ) Patent Haklarının Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ( ) Endüstriyel Tasarımların Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ( ) 257

5 65. Coğrafî İşaretlerin Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ( ) Markaların Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ( ) Ödeme Güçlüğü İçinde Bulunan Bankerlerin İşlemleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ( ) Millî Piyango İdaresi Genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ( ) 276 b- Nizamnameler - Tüzükler (İlgili Hadimler) Yerli Sınaî Mamulatın İşaretlenmesi Hakkında Nizamname ( /12690) Türk BayrağıTüzüğü ( /9034 ) Tıbbî Deontoloji Nizamnamesi ( /12578) Türk Eczacıları Deontoloji Tüzüğü ( /10214) Posta Tüzüğü ( /6156) Gıda Maddelerinin ve Umumi Sağlığı İlgilendiren Eşya ve Levazımın Hususi Vasıflarını Gösteren Tüzük ( /15481) Genel Kadınlar ve Genelevlerin Tâbi Olacakları Hiikiimler ve Fuhuş Yüzünden Bulaşan Zührevi Hastalıklarla Mücadele Tüzüğü ( /984) 289 c- Yönetmelikler (İlgili Hükümler) 291 ca- Asli Kaynaklar (1. Derece Kaynaklar) Reklâm Kurulu Yönetmeliği Ticarî Reklâm ve İlânlara İlişkin İlkeler ve Uygulama Esaslarına Dair Yönetmelik Radyo ve Televizyon Yayınlarının Esas ve Usulleri cb- Tali Kaynaklar (2. Derece Kaynaklar) Radyo ve Televizyon Üst Kurulu Bütçe Muhasebe ve İdarî İşler Yönetmeliği Özel Radyo ve Televizyon Kuruluşlarının Uyması Gereken Asgari İdarî ve Malî Şartlarla Yayın Alanı. Yayın Saat ve Süreleri Radyo ve Televizyon Üst Kurulu Kapalı Devre Televizyon Yayınları Yönetmeliği Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu Reklâm Yönetmeliği Sansür Yönetmeliği Tütün Mamulleri, Alkol ve Alkollü İçkilerin Toptan ve Perakende Satışı ile Satış Belgelerine İlişkin Yönetmelik Tütün Mamulleri ile İlgili Fabrikaların Kurulmasına, Bu Mamullerin Üretimine, İç ve Dış Ticareti ve Denetlenmesine İlişkin Usul ve Esaslar 340 vii

6 11. Alkol ve Alkollü İçkilerin İç ve Dış Ticaretine İlişkin Usul ve Esaslar 12. Sinema, Video ve Müzik Eserlerinin Denetlenmesi Sinema Filmi, Video, Plak ve Ses Kaseti İşletmecilerine Verilecek İşletmeci Ruhsatı Sermaye Piyasası Kurulu Teşkilat, Görev ve Çalışma 3 4 Esasları Yönetmeliği ^ 15. Karayoluyla Uluslararası Yolcu ve Eşya Taşımaları Gıdaların Üretimi Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Yönetmelik Kozmetik Yönetmeliği 18. Beşerî Tıbbî Ürünlerin Tanıtım Faaliyetleri 3 ^ Ağız ve Diş Sağlığı Hizmeti Sunulan Özel Sağlık 3 Kuruluşları İçilebilir Nitelikteki Suların İstihsali, Ambalajlanması, Satışı ve Denetlenmesi Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu Uygulama Esaslarına Dair Yönetmelik Ayakta Teşhis ve Tedavi Yapılan Özel Sağlık Kuruluşları 366 d-tebliğler Medya Ölçümü Araştırma Sonuçlarının Ticarî Reklâm ve İlânlarda Kullanılmasına Dair Tebliğ (TRKGM- 98/94-95) Türk Gıda Kodeksi Bebek Mamaları Bebek Formülleri Tebliği e- Türk Standartları Enstitüsü 373 Reklâmlarda Uyulması Gereken Genel Kurallar (TS 9300) B-ULUSLARARASI MEVZUAT Avrupa Sınır Ötesi Televizyon Konvansiyonu (İlgili Hükümler) Sınır Tanımayan Televizyon Direktifi (89/552/EEC Sayılı "Sınır Tanımayan Televizyon Direktifi'nin 97/36/EC Sayılı 30 Haziran 1997 Tarihinde Aldığı Son Şekil) Aldatıcı ve Karşılaştırmalı Reklâmlarla İlgili 10 Eylül 1984 Tarihli Konsey Yönergesi Uluslararası Ticaret Odası (International Chamber of Commerce, ICC) - Uluslararası Reklâm Uygulama Esasları İngiltere Reklâm Kodu 419 SEÇİLMİŞ KAYNAKÇA 425 a. Kitaplar 425 b. Makaleler 429 c. İnternet Siteleri 430