YÜKSEK LĐSANS TEZĐ. Sevinç CÖMERTOĞLU. Endüstri Mühendisliği Anabilim Dalı. Endüstri Mühendisliği Programı

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "YÜKSEK LĐSANS TEZĐ. Sevinç CÖMERTOĞLU. Endüstri Mühendisliği Anabilim Dalı. Endüstri Mühendisliği Programı"

Transkript

1 ĐSTANBUL TEKNĐK ÜNĐVERSĐTESĐ FEN BĐLĐMLERĐ ENSTĐTÜSÜ MÜHENDĐSLĐK YÖNETĐMĐ ÖĞRENCĐLERĐNĐN BAŞARISINA ETKĐ EDEN FAKTÖRLERĐN ANALĐZĐ YÜKSEK LĐSANS TEZĐ Sevinç CÖMERTOĞLU Endüstri Mühendisliği Anabilim Dalı Endüstri Mühendisliği Programı HAZĐRAN 2012

2

3 ĐSTANBUL TEKNĐK ÜNĐVERSĐTESĐ FEN BĐLĐMLERĐ ENSTĐTÜSÜ MÜHENDĐSLĐK YÖNETĐMĐ ÖĞRENCĐLERĐNĐN BAŞARISINA ETKĐ EDEN FAKTÖRLERĐN ANALĐZĐ YÜKSEK LĐSANS TEZĐ Sevinç CÖMERTOĞLU ( ) Endüstri Mühendisliği Anabilim Dalı Endüstri Mühendisliği Programı Tez Danışmanı: Prof. Dr. Fethi ÇALIŞIR HAZĐRAN 2012

4

5 ĐTÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü nün numaralı Yüksek Lisans Öğrencisi Sevinç CÖMERTOĞLU, ilgili yönetmeliklerin belirlediği gerekli tüm şartları yerine getirdikten sonra hazırladığı MÜHENDĐSLĐK YÖNETĐMĐ ÖĞRENCĐLERĐNĐN BAŞARISINA ETKĐ EDEN FAKTÖRLERĐN ANALĐZĐ başlıklı tezini aşağıda imzaları olan jüri önünde başarı ile sunmuştur. Tez Danışmanı : Prof. Dr. Fethi ÇALIŞIR... Đstanbul Teknik Üniversitesi Jüri Üyeleri : Y. Doç. Dr. Çiğdem ALTIN GÜMÜŞSOY... Đstanbul Teknik Üniversitesi Prof. Dr. Şebnem BURNAZ... Đstanbul Teknik Üniversitesi Teslim Tarihi : 2 Mayıs 2012 Savunma Tarihi : 6 Haziran 2012 iii

6 iv

7 ÖNSÖZ Mühendislik yönetimi öğrencilerinin başarısına etki eden faktörlerin analizi çalışmasında amaç mühendislik yönetimi eğitimi veren okullara, ilgili derslerin öğretim üyeleri ve öğrencilerine yol gösterici olmaktır. Çalışmamda büyük desteği ve emeği geçen tez danışmanım Prof. Dr. Fethi Çalışır a, aileme ve arkadaşlarıma teşekkür ederim. Haziran 2012 Sevinç Cömertoğlu (Matematik Mühendisi) v

8 vi

9 ĐÇĐNDEKĐLER Sayfa ÖNSÖZ...v ĐÇĐNDEKĐLER... vii KISALTMALAR... ix ÇĐZELGE LĐSTESĐ... xi ŞEKĐL LĐSTESĐ... xiii ÖZET... xv SUMMARY... xvii 1. GĐRĐŞ MÜHENDĐSLĐK YÖNETĐMĐ Đş Alanı Mühendislik Yönetimi Eğitimi Dünya da mühendislik yönetimi eğitimi Türkiye de mühendislik yönetimi eğitimi UYGULAMA Amaç ve Kapsam Katılımcı ve prosedürler Kısıtlar Ölçüm ve değişkenler Bağımsız değişkenler Bağımlı değişkenler Hipotezler Lisans GPA Cinsiyet Dil sınavı ALES Çalışma durumu Üniversite türü Analiz SONUÇ VE ÖNERĐLER KAYNAKLAR EKLER ÖZGEÇMĐŞ vii

10 viii

11 KISALTMALAR AACSB : Association to Advance Collegiate Schools of Business ABET : Accreditation Board for Engineering and Technology ALES : Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavı ALES (EA) : Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavı (Eşit Ağırlık) ANOVA : Analysis of Variance Ar-Ge : Araştırma Geliştirme BS : Bachelor of Science CGPA : Cumulative Grade Point Average FCE : First Certificate of English GMAT : Graduate Management Admission Test GMAT-V : Graduate Management Admission Test - Verbal GMAT-Q : Graduate Management Admission Test - Quantitative GPA : Grade Point Average GRE : Graduate Record Examinations GRE-V : Graduate Record Examinations - Verbal ĐTÜ : Đstanbul Teknik Üniversitesi KPDS : Kamu Personeli Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavı MBA : Master of Business Administration ME : Master of Engineering MEM : Master of Engineering Management MIT : Massachusetts Institute of Technology MS : Master of Science MSE : Master of Science in Engineering PhD : Doctor of Philosophy SPSS : Statistical Package for the Social Sciences TOEFL IBT : Test of English as a Foreign Language - Internet-based Testing TOEFL CBT : Test of English as a Foreign Language - Computer-based Testing ÜDS : Üniversitelerarası Kurul Yabancı Dil Sınavı YÖK : Yükseköğretim Kurulu ix

12 x

13 ÇĐZELGE LĐSTESĐ Sayfa Çizelge 2.1 : Amerika da mühendislik yönetimi eğitimi veren üniversiteler....8 Çizelge 2.2 : Türkiye de mühendislik yönetimi eğitimi veren üniversiteler Çizelge 3.1 : Demografik özellikler ve tanımlayıcı istatistik değerleri Çizelge 3.2 : Doğrusal regresyon sonuçları Çizelge 3.3 : Hipotezler xi

14 xii

15 ŞEKĐL LĐSTESĐ Sayfa Şekil 2.1 : Mühendislik ve teknoloji yönetimi programları sayısındaki artış Şekil 3.1 : Araştırma modeli Şekil 3.2 : Đstatistiksel analiz sonuçları xiii

16 xiv

17 MÜHENDĐSLĐK YÖNETĐMĐ ÖĞRENCĐLERĐNĐN BAŞARISINA ETKĐ EDEN FAKTÖRLERĐN ANALĐZĐ ÖZET Başarı, öğrencilerin öğrenimlerinin en önemli unsuruyken, eğitim kurumlarının da varlıkları süresince korumaya çalıştıkları saygınlıklarının temel parçasıdır. Eğitim kurumlarının başarılı öğrencilerin odağı olma ve onları kendilerine çekme isteği de günden güne artmaktadır. Bütünüyle bakıldığında, bünyesindeki öğrencilerin başarısının bir eğitim kurumu için en önemli kriter olduğu görülmektedir. Bu nedenle öğrencilerin başarısını etkileyen faktörlerin bilinmesi ve doğru analiz edilmesi çok önemlidir. Doğru analizler ile öğrenci seçiminde kullanılan metotların ve kriterlerin yeniden değerlendirilerek iyileştirilebilmesi mümkün olmaktadır. Mühendislik, dünyanın her yerinde eğitimleri verilen, ihtiyaç duyulan fakat farklı yorumlara açık olan bir disiplindir. Teknolojinin gelişmesi ile birlikte mühendislerin iş alanı ve görev tanımlarının da değiştiği açıkça görülmektedir. Mühendislik yönetimi kavramı ise hem mühendislik hem de teknoloji yönetimi gibi günümüzün önemli konularını ele alırken bir yandan da alanında stratejik kararların alınması aşamasında yönlendirici bir disiplin haline gelmiştir. Dünya da bu yöndeki eğitimler, iş yönetimi, teknoloji yönetimi ve mühendislik yönetimi gibi farklı isimler ile genellikle lisansüstü seviyesinde verilmektedir. Özellikle de mühendislik eğitimi almış öğrenciler ve çalışanlar için tezli, tezsiz ve uzaktan eğitim gibi farklı şekillerde sunulmaktadır. Eğitim içerikleri ile de bireyleri, sektörde stratejik karar alabilecek, organizasyon yönü gelişmiş, kaynak ve talep yönetimi yapabilen iyi birer yönetici olmaya hazırlamaktadır. Çalışmada, Đstanbul Teknik Üniversitesi tezsiz mühendislik yönetimi programındaki öğrencilerin başarısına etki eden faktörler açıklanmaya çalışılmıştır. Bu kapsamda 83 öğrencinin verileri kullanılarak lisans mezuniyet ortalaması, cinsiyet, ALES, yabancı dil yeterliliği, üniversite türü ile çalışma durumunun mezuniyet başarısına olan etkileri incelenmiştir. Đstatistiksel değerlendirmeler regresyon analizi kullanılarak yapılmış ve yorumlanmıştır. Analiz sonuçlarında dil sınavı sonucu ve lisans mezuniyet not ortalamasının öğrenci başarısını tahmin etmede etkili oldukları, ancak lisansüstü programlara öğrenci seçimlerinde en etkili kriter olarak değerlendirilen ALES sonuçlarının ise anlamlı bir etkisi olmadığı görülmüştür. Elde edilen veriler literatürdeki diğer çalışmalarla kıyaslanarak sonuçlar arasındaki fark ve benzerlikler açıklanmaya çalışılmıştır. Son olarak da öğrenci seçim aşamasında yol gösterici olabilecek yorumlar yapılarak gelecek çalışmalar için yararlı olabileceği düşünülen birtakım öneriler sunulmuştur. xv

18 xvi

19 AN ANALYSIS OF FACTORS EFFECTING ENGINEERING MANAGEMENT STUDENTS SUCCESS SUMMARY While success is the most important element of students education, it is also the main component of education institutions reputation which they keep protecting along their existence. The desire of education institutions being the focus of successful students and enthusiasm of attracting them is increasing day by day. When evaluated in a large perspective, it is seen that students success within the institution is the most important criterion. Therefore it is very important to know the factors effecting student success and analysing them accurately. Optimization is possible by revaluating student selection methods with proper analyses. Institutions which put emphasis on reviewing their students success and their steps after the graduation are more likely to gain reputation. Engineering is a discipline which is open to different interpretations and given instructions all over the world. Obviously, improvements in technology caused changes in engineers business and job descriptions. In any economies companies success is directly proportional with the knowledge of industry and this knowledge comes from the data around. Nowadays, engineers need to handle the massive data with making them usable and preparing the raw data to be used for the company s or people s benefits. Proper usage of the data is essential for a company s growth and the future. It is known that developing countries have to be leader in technology if they want to improve their economy. Turkey is a dynamic market for most of the sectors. Therefore technology management and the development of the new technologies are more essential for our country. Engineering management has become a guide discipline when making strategic decisions and it addresses today's critical issues such as engineering and technology management. Changes in the focus of the technology also affected the job titles in the sector which made the engineering management essential. Marketing, business development and project engineering are the common sectors where we can see engineering managers. Engineering managers are generally responsible with planning, organizing, resource and demand management. In addition, they may be either leader or the specialists in these activities. When the web portals are reviewed it is seen that graduated engineers are the most needed personnel in the companies. Also, in managerial positions, we meet employees with engineering management view. People in these kinds of positions do not need to be managers or leaders; they may be associates or the operators who works for a project. Key point is the view of the person. xvii

20 The progress mentioned above made educational institutions responsible of researches in this area and to teach the new perspectives. Since early 1900 s - when engineering management programs have started - lectures in some programs, undergraduate and graduate degrees are introduced. Now, these educations are given especially as a master s degree with different names such as business management, technology management and engineering management. Programs are presented with options with thesis, without thesis, and distance education especially for the ones who has an engineering background. Curriculum prepares individuals to be able to make strategic decisions with resource and demand management with bringing them well developed organizational skills. Here, the key point is to teach people with up-to-date information, creating knowledge and making them successful students which will indicate them as successful engineers. However, we have to know the answers of these questions: How can we measure success? and Who is the successful student?. Student success factors are observed in many countries such as America, China and India. We took care to choose studies from different parts of the world. Diversity helped us to interpret our hypotheses from several perspectives. Studies concerning about the student success are considered with many criteria. Some researchers have tried to explain the success with students background information such as previous school, previous GPA s and the other previous experiences about his/her education. These researches contained primary schools, colleges and universities with the ages between 10 and 30. In addition, some researchers have concerned with application requirements of educational institutions such as language exams, work experiences and interview evaluations. In literature, it is seen that reference articles, studies are mostly about MBA students success. We believe that our study will differentiate from others with the characteristics of observed program and the country of the study. Furthermore, there are studies which investigate cognitive factors. There are fewer researches than the studies which contains accurate information about the students. However the results show that some motivational factors are also good predictors of the student success. Places that students live, thoughts about lessons and thoughts about the programs are reviewed in these researches. In this study, the factors effecting Istanbul Technical University engineering management (without thesis) students success are explored. This subject is studied in order to investigate whether the student application requirements are effective on their success. Therefore, students application information is obtained from the engineering management program coordinator s and the institute s records. Also, application requirements and rules of the program are obtained from web page of the engineering management program. Some conversions have been made between different types of language exam results and undergraduate GPAs. These variables are mapped into one variable by the help of YÖK documents. Effects of undergraduate GPA, gender, ALES, language proficiency, university type and work status on the student success analysed by using the data of 83 students. Dependent and independent variables and demographic distribution of the sample are explained with their usage in the model. Also, 6 hypotheses are defined with supportive studies from the literature. To explain the hypotheses, statistical evaluations contained regression analysis and its explanations. xviii

21 Results of this study confirm that language proficiency and undergraduate GPA are good predictors of success. However, it is concluded that ALES which is taken into consideration as the most effective factor during graduate student selections, does not have a significant effect. Also, gender which is shown as a significant predictor of the student success found to be insignificant. These conclusions are evaluated by the help of demographic distribution and are taken into consideration to make significant comparisons and explanations with the other studies. Finally, results are compared with other studies in literature and differences and similarities are explained. In conclusion, there are remarks for student selection stage with suggestions for future research. Especially there may be several studies in Turkey with the lead of this study. Sample size may be increased and the independent variables may be extended. In addition, surveys can be applied to learn about the students perspectives about program and the program related subjects. xix

22 xx

23 1. GĐRĐŞ Bilginin ve bu bilgilerin uygulanabilir hale getirilmesi ihtiyacının her geçen gün arttığı dünyamızda, mühendislere olan ihtiyaç da artmaktadır. Son yıllarda mühendislik eğitimine olan ilginin de bununla doğru orantılı olarak arttığı görülmektedir. Farklı alanlarda çalışan mühendislerin bir araya gelerek yürüttüğü çalışmalarda yönetici konumda olacak kişilere gereksinim duyulmaya başlandığı lerden itibaren mühendislik yönetimi kavramından sıkça söz edilmeye başlanmıştır. Bu aşamada, temeli 18.yy a dayanan mühendislik okullarına mühendislik yönetimi eğitimleri eşlik etmeye başlamıştır. Eğitimler ile mühendislik bakış açısının stratejik kararların alınması, teknoloji kalitesinin artırılması gibi yönetimsel değerler ile genişletilmesi hedeflenmiştir. Mühendislik yönetimi, her türlü iş alanında ihtiyaç duyulan, firmaların teknoloji ile bağlarını kuvvetlendiren ve teknoloji kullanımını yönlendiren bir bakış açısıdır. Farklı kademelerde bulunan mühendislik yöneticileri ile bu bakış açısına sahip diğer çalışan ve yöneticiler öngörüleri, iyileştirme ve uyarlama çalışmaları ile önemli bir konumda bulunmaktadırlar. Rekabetin hızla arttığı bir ortamda böylesine önemli bir pozisyonda yetkin ve bilgili kişilerin bulunması gerekliliği ise kaçınılmaz olmuştur. Birçok eğitim kurumu bu durumdan yola çıkarak programlarına mühendislik yönetimi eğitimlerini dahil etmişlerdir. Mühendislik yönetimi eğitimlerinin çeşitlenmesi ve tüm dünyada yayılması ile birlikte bu eğitimin getirileri ve amacına ulaşıp ulaşmadığının belirlenmesi konusunda çeşitli etkenler olduğu ortaya atılmış ve etkilerinin incelenmesi için birçok çalışma yapılmıştır. Eğitim kurumlarındaki bakış açısı, eğitim içeriği, eğitim hedefi, katılımcı ve öğretim üyeleri gibi farklı etkenlerin varlığı da bu çalışmaların sonuçlarında çeşitliliğe sebep olmuştur. Çalışmamızda, mühendislik yönetimi öğrencilerinin başarısının mezuniyet not ortalaması ile ölçülebileceği varsayımı altında inceleme yapılmıştır. Öğrencinin 1

24 cinsiyeti, mezun olduğu üniversitenin türü, çalışma durumu ile lisans mezuniyet ortalaması gibi faktörler incelenmiş olup tüm veriler için üniversitenin ve bölüm koordinatörünün kayıtlarından faydalanılmıştır. Literatür araştırması ile yapılan diğer çalışmalarda ele alınan değişkenlerin hangi şartlarda, hangi varsayımlar altında değerlendirildiği ve sonuçları irdelenerek, bu çalışma ile kıyaslanmıştır. Çalışmamızdan elde edilen sonuçlar ile ikinci öğretim tezsiz mühendislik yönetimi programına kabul aşamasında seçim komitesine yol gösterici olacak bulgular ile gelecek araştırmalarda göz önünde bulundurulabilecek öneriler sunulmuştur. 2

25 2. MÜHENDĐSLĐK YÖNETĐMĐ Ulusal pazarda artan rekabet ve teknolojideki dönüşümler, mühendislik kavramı ve rekabet ortamındaki değişiklikleri beraberinde getirmiştir. Yenilikçi ve yüksek kalite ürünler, müşteri taleplerinin karşılanması, farklı tasarımlar ve kararlı yapıdaki ürünlerin üretilmesi pazardaki rekabeti artıran önemli faktörler olmuştur [1]. Bunların doğrultusunda üretimde önemli yeri olan mühendisler, onların iş süreçleri ve iş yönetimleri başarıya etki eden en önemli faktörler haline gelmişlerdir. Dinamikliği gittikçe artan pazar karakterleri mühendis ihtiyacının sürekli olarak artmasına, mühendislik eğitimi veren yeni okul ve dolayısıyla da mühendislerin yeni kavramlar ile ortaya çıkmalarına zemin hazırlamıştır lere kadar konu olmayan mühendislik yönetimi kavramı bu tarihten sonra tüm dünyada araştırma konusu olmaya başlamıştır. Mühendislik yönetimi, mevcut ve gelişmekte olan teknolojilerin yönetiminde stratejik ve operasyonel düzeyde en uygun kararların alınmasına ve uygulanmasına yönelik bir disiplindir [2]. Kocaoğlu na göre mühendislik yönetimi yaratıcı fikirler, temel araştırma, geliştirme, tasarım, teknoloji pazarlaması ve teknoloji iletimini içeren hayat döngüsü boyutu; insan, proje, organizasyon, kaynak, teknoloji ve strateji alt sistemlerini içeren sistem boyutundan oluşan bir disiplindir [2]. Kocaoğlu mühendislik yönetimini şu cümleler ile özetlemiştir: Teknoloji, toplumun tüm sorunlarını çözemez ama teknolojinin doğru kullanılmaması ile çok az problem çözüme kavuşturulabilir. Doğru kullanım doğru yönetim gerektirir. Bu disiplinin yaptığı da budur. [3]. Günümüzdeki rekabet ortamı düşünüldüğünde firmalar rakiplerinden bir adım daha önde olabilmek için her kademede yeniliğe ve iyileştirmeye gitmektedir. Özellikle yönetim seviyesinde yapılacak yenilikler bir firmanın geleceğini etkileyen en önemli adım olacaktır. Sektör bilgisi, teorik ve pratik bilgisini harmanlayarak öngörü ve 3

26 atılımlarda bulunmak doğru yönetim olarak adlandırılabilir. Mühendislik yönetimi de bu tarzda bir yönetimi bünyesinde barındıran bir kavramdır. 2.1 Đş Alanı Mühendislik faaliyetlerin gerçekleştirildiği tüm alanlarda Ar-Ge, planlama, operasyon, kaynak ile teknoloji yönetimi ve uygulama kavramlarından bahsetmek mümkündür. Pratik olarak bakıldığında tüm bu faaliyetlerin hesaplanması ve gerçekleştirilmesinde mühendisler uygulayıcı rolünde olabildikleri gibi lider konumunda da olabilmektedirler. Mühendislik yönetimi disiplinine ihtiyaç duyulan bu noktalarda alınacak birçok kararda bu disiplinden gelecek bakış açısı önem taşımaktadır. Đş ve eleman bulma konusunda aktif olan çeşitli platformlar gözden geçirildiğinde özellikle mühendislik fakültesi mezunu bireylere ihtiyaç duyulduğu görülmektedir. Yine bu yönelimin etkisiyle, yönetim kademelerinde - sektöre bağlı olmaksızın - mühendislik geçmişine sahip olan ve mühendislik yönetimi bakış açısına sahip bireyler karşımıza çıkmaktadırlar. Şirketlerde teknolojinin doğru değerlendirilmesi ve seçiminin önem kazanması, firmaların hedeflerine ulaşmalarında büyük bir etkendir. Mühendislik yöneticileri doğru analizleri yaparak bu amaca ulaşmada teknoloji seçici ve uygulayıcı rolünde çalışmaktadırlar [4]. Mühendislik yönetimi öğrencilerinin genellikle pazarlama, iş geliştirme ve proje mühendisliği gibi alanlara yöneldikleri, bir kısmının ise akademik pozisyonlarda devam ettikleri görülmüştür [5]. Kritik pozisyonlarda hem analitik hem de yönetsel düşünebilen ve karar mekanizmalarını tanıyarak organizasyon becerilerini kullanabilen mühendislik yöneticileri bir firma için vazgeçilmez unsurlardır. Türkiye de de 10 dan fazla üniversite mühendislik yöneticileri yetiştirmektedir. Bu kişilerin iş durumlarına baktığımızda yönetici olarak bir unvana sahip olmasalar da yaptıkları işi, bulundukları projeleri yönetme ve doğru karar alabilme amacı ile mühendislik yönetimi programlarına katıldıklarını görebilmekteyiz. 4

27 2.2 Mühendislik Yönetimi Eğitimi Endüstrilerin daha karmaşık hale gelmesiyle birlikte teknik ve yönetsel olarak donanımlı bireylerin her yönetim kademesinde etkili olmaları gerekliliği de artmıştır. Yapılan araştırmalar yönetim eğitimlerinin yeni boyutlar kazanması gerekliliğini göstermiş ve bu doğrultuda mühendislik yönetimi eğitimleri önemli bir rol kazanmıştır [6]. Mühendislik yönetimi, mühendislik bakış açısı ile stratejik kararların alınması, teknoloji kalitesinin artırılması gibi yönetimsel değerleri içeren bir kavramdır. Son 30 yılda bu kavramdan daha sık söz edilmiş, mühendislik ve teknoloji yönetimi akademik programları da dolaylı olarak bu süreçte hızlıca artış göstermiştir li yılların başında çıkan krizle mühendislik yönetimi programları sayısında yaşanan geçici artışın, 1980 li yıllarda tekrar ivme kazanması kalıcı olmuştur, çünkü teknoloji çağının geliyor olduğu ve teknolojiye olan ihtiyacın sürekli olarak artacağı öngörüleri oluşmaya başlamıştır [7]. Proje yöneticisi, ürün yöneticisi, üretim yöneticisi ve Ar Ge yöneticisi gibi mühendislik yönetiminin tanımını görev tanımında barındıran birçok unvanın yaygınlaşması da bu mühendislik yönetimi programları sayısındaki artışın uzun süreli olmasına sebep olmuştur [8]. 60 lı yıllarda Amerika ve Çin de, 80 li yıllarda ise Türkiye de başlayan mühendislik yönetimi eğitimlerine farklı mühendislik disiplinlerinden kişiler katılmaktadır. Bu eğitimlerde amaç; bireyleri teknoloji ve mühendislik faaliyetlerinde etkin kaynak kullanımı, doğru teknoloji seçimi gibi kararları verebilir hale getirerek öngörü yeteneklerini geliştirmektir. Tüm dünyada mühendislik yönetimi kapsamlı eğitimler Teknoloji Yönetimi, Mühendislik ve Teknoloji Yönetimi ve Yönetim Bilişim Sistemleri gibi farklı isimler altında sunulmaktadır [7]. Dow a göre, mühendislik yönetimi eğitimlerinin isim ve içeriklerinin farklılık göstermesinin en önemli sebebi, mühendislik kavramının ülkeler arasında farklı yorumlanmasıdır [5]. Mühendislik yönetimi eğitim programları için ABET akreditasyonu koşullarına bakıldığında, planlama, organizasyon, liderlik özellikleri ile yönetim sistemlerini anlayarak ilişki kurabilecek ve çeşitli teknolojik koşullara bunu uyarlayabilecek nitelikte bir eğitim programı olunması gerekliliğini görebilmekteyiz [9]. 5

28 Alvear ve diğ. mühendislik ve teknoloji yönetimi eğitimi verilen okullar arasında yaptıkları bir çalışmada araştırma konularının yoğunlaştığı alanların inovasyon, sürdürülebilirlik, çevre ve teknoloji, tedarik ve operasyon yönetimi olduğunu belirlemişlerdir. Yine aynı çalışmada, eğitimlerde sunulan dersler arasında stratejik planlama, muhasebe, yöneylem araştırması, değişim yönetimi, hukuk ve takım kurmayı içeren 21 temel dersin olduğu görülmüştür [10] Dünya da mühendislik yönetimi eğitimi Dünya da mühendislik ve teknoloji yönetimi programı olarak ifade edilebilecek ilk program MIT tarafından 1913 yılında Endüstri Yönetimi Programı adı altında sunulmuştur [8]. Mühendislik yönetimi eğitimleri, Amerika da 1965 de Missouri S&T Üniversitesi nde, 1980 lerin ortalarında Çin de Dalian Teknoloji Üniversitesi nde verilmeye başlanmış, Avrupa da ise genellikle endüstri mühendisliği bünyesinde tutulmuştur [5]. Çin de 2011 yılı itibariyle Tongji Üniversitesi ve Tianjin Üniversitesi gibi önemli üniversiteler ile birlikte yaklaşık 200 mühendislik yönetimi eğitimi veren yükseköğretim kurumu bulunmaktadır. Bunların birçoğu mühendislik yönetimi eğitimlerini 1999 yılından sonra planlarına dahil etmişlerdir [11] yılları arasındaki mühendislik ve teknoloji yönetimi programları sayısındaki artış Şekil 2.1 de gösterilmiştir. Dünya da mühendislik yönetimi eğitimi; iş yönetimi, mühendislik okulları gibi farklı disiplinler altında tezli, tezsiz ve elektronik olarak sunulmaktadır. Tezsiz mühendislik yönetimi programları ortalama 4 yarıyılda tamamlanabilmektedir. Bazı programlar eğitim süresince staj imkanı sağlarken bazıları da çeşitli araştırma projelerinde bulunma imkanı sunmaktadır. Amerika da yüksek lisans seviyesinde mühendislik yönetimi eğitimi veren üniversitelerin sundukları derece, seçmeli, zorunlu ve toplam ders kredi sayıları ile tez durumları hakkındaki bilgiler Çizelge 2.1 de yer almaktadır. Çizelgede hem tezli hem de tezsiz mühendislik yönetimi eğitimi verdiği görülen üniversitelere ait kredi sayıları tezsiz bölümlerine aittir. Çizelgede ABET akreditasyonuna sahip üniversiteler için isimlerinin yanına * işareti konulmuştur. 6

29 Şekil 2.1 : Mühendislik ve teknoloji yönetimi programları sayısındaki artış [10]. 7

30 Çizelge 2.1 : Amerika da mühendislik yönetimi eğitimi veren üniversiteler [12]. Üniversite Derece Tez Seçmeli Zorunlu Toplam Durumu Kredi Kredi Kredi Air Force Teknoloji Enstitüsü * MS Tezli Alabama Üniversitesi MSE, PhD Tezli/Tezsiz Alaska Üniversitesi - Anchorage MS Tezli/Tezsiz Alaska Üniversitesi - Fairbanks MS, PhD Tezsiz Amerika Katolik Üniversitesi MS Tezsiz Batı Michigan Üniversitesi BS, MS Tezsiz Batı New England Koleji MS Tezli/Tezsiz Cal Poly-San Luis Obispo MS/MBA Tezli Case Western Reserve Üniversitesi MEM Tezsiz Christian Brothers Üniversitesi MS Tezli Columbia Üniversitesi BS, MS Tezsiz Colorado Üniversitesi-Boulder MS, ME Tezli Dartmouth Koleji MEM, MS, PhD Tezsiz Dayton Üniversitesi MS Tezsiz Denver Üniversitesi ME Tezsiz Detroit Mercy Üniversitesi MS Tezsiz Doğu Michigan Üniversitesi MS, PhD Tezli/Tezsiz Drexel Üniversitesi MS Tezli/Tezsiz Florida Teknoloji Enstitüsü BS, MS, PhD Tezsiz Florida Uluslararası Üniversitesi MS Tezsiz Güney Florida Üniversitesi MS Tezsiz Güney Kaliforniya Üniversitesi MS Tezsiz Güney Methodist Üniversitesi MS Tezsiz Güneybatı Louisiana Üniversitesi MS Tezli/Tezsiz Kansas Üniversitesi MS Tezsiz Kuzeybatı Üniversitesi BS, MEM, Tezsiz MS, PhD Kuzeydoğu Üniversitesi MS Tezli/Tezsiz Lamar Üniversitesi MS Tezsiz Lehigh Üniversitesi MS Tezli Long Island Üniversitesi MS Tezli/Tezsiz Louisville Üniversitesi ME Tezli/Tezsiz Marquette Üniversitesi MS Tezsiz Maryland Baltimore Şehir MS Tezsiz Üniversitesi Massachusetts-Amherst Üniversitesi MS Minör Tezsiz

31 Çizelge 2.1 (devam) : Amerika da mühendislik yönetimi eğitimi veren üniversiteler. Mercer Üniversitesi MS Tezli/Tezsiz Merkez Florida Üniversitesi MS Tezli/Tezsiz Michigan Dearborn Üniversitesi MS Tezli Milwaukee Mühendislik Okulu MS Tezli/Tezsiz Missouri S&T * BS, MS, PhD Tezli/Tezsiz NC Charlotte Üniversitesi MS Tezli/Tezsiz New Jersey Teknoloji Enstitüsü MS Tezli/Tezsiz New Orelans Üniversitesi MS Tezli/Tezsiz Oakland Üniversitesi MS Tezli/Tezsiz Oklahoma Eyalet Üniversitesi * MS, PhD Tezli/Tezsiz Old Dominion Üniversitesi MS, PhD Tezli/Tezsiz Point Park Koleji MS Tezsiz Portland Eyalet Üniversitesi MS, PhD, PhD Tezsiz Renssealer Polytechnic * BS, MS, ME, PhD Tezli/Tezsiz Rose-Hulman Teknoloji enstitüsü MS, ME Tezli/Tezsiz Saint Martins Üniversitesi MS Tezli Saint Mary's Üniversitesi BS, MS Tezli/Tezsiz Santa Clara Üniversitesi MS Tezsiz Stanford Üniversitesi BS, MS, PhD Tezsiz Stevens Teknoloji Enstitüsü * ME ya da MS & Tezli PhD Texas Tech MS,PhD Tezli/Tezsiz TN Space Institute Üniversitesi MS,PhD Tezli/Tezsiz TN Üniversitesi-Chattanooga MS, BS Tezsiz Tufts Üniversitesi MS Tezsiz TX Üniversitesi MS Tezsiz Widener Üniversitesi MS Tezsiz Wilkes Üniversitesi BS, MS, MBA Tezli/Tezsiz Dünya daki eğitim programları incelendiğinde mühendislik ve teknoloji yönetimi programlarının sertifika düzeyinden doktora düzeyine kadar çeşitli dereceler ile sunulduğu, fakat bunun yaklaşık %40 ının yüksek lisans (MS) derecesi olduğu görülmüştür [10]. 9

32 2.2.2 Türkiye de mühendislik yönetimi eğitimi Gençoğlu ve Cebeci, Türkiye deki mühendislik eğitimi ile ilgili olarak: Mühendislik eğitiminde amaç, tasarım yeteneklerinin geliştirilmesi ve tasarım sorunlarının çözülmesidir. Mühendislik, analizden başlayarak toplumun gereksinimlerini çözen senteze uzanan bir yol olarak görülmelidir. demişlerdir [13]. Türkiye teknolojiyi yakından takip eden ve birçok konuda dinamik ve önemli olan bir pazardır. Gelişimini sürdürerek yeni teknolojilere hızla ayak uyduran ülkemizde teknoloji yönetimi büyük bir önem taşımaktadır. Gelişmekte olan ülkeler ekonomilerini canlandırmak istiyorlarsa teknoloji yönetiminde üstün olmalılar. Türkiye deki firmaların durumu teknoloji yönetimi açısından incelendiğinde, teknoloji yönetimi politika ve stratejilerini doğru bir şekilde uygulayamadıkları görülmektedir [14]. Şüphesiz ki burada gereksinim duyulan mühendislik yönetimi disiplinidir. Türkiye de mühendislik yönetimi eğitimi tezli, tezsiz ve elektronik ortamda olmak üzere 3 farklı yapıda 10 dan fazla üniversitede yüksek lisans seviyesinde verilmektedir. Hem devlet hem de vakıf üniversitelerinde bulunan tezsiz programlar genellikle 3 yarıyılda tamamlanabilmektedir. Bu süreç içerisinde belirli sayıda zorunlu ve seçmeli ders kredileri tamamlanarak dönem sonu projeleri hazırlanmaktadır. Tezli mühendislik yönetimi programları ise genellikle 4 yarıyılda belirli sayıda kredi ve tezin tamamlanması ile mezun vermektedir. Bu eğitimler 1. ve 2. öğretim yani gündüz ve akşam programları seçenekleri ile sunulmaktadır. Özellikle çalışan kesimin katılım gösterdiği bu eğitimlerde akşam programları yoğun ilgi görmektedir. Türkiye de, mühendislik yönetimi programı bulunan üniversiteler, seçmeli ve zorunlu kredi sayıları ile tez durumları hakkındaki bilgiler Çizelge 2.2 de yer almaktadır. Çizelgede hem tezli hem de tezsiz mühendislik yönetimi eğitimi verdiği görülen üniversitelere ait kredi sayıları tezsiz bölümlerine aittir. Türkiye de mühendislik yönetimi öğrencilerine genel olarak bakıldığında ise farklı mühendislik disiplinlerinden geldikleri, birçoğunun yöneticilik hedeflerinin olduğu veya kendilerine farklı bir bakış açısı katacaklarını düşündükleri için programlara kayıt olduklarını söyleyebiliriz. Bu durum ise Türkiye de 1988 yılından bu yana verilen eğitimlerin belirli bir saygınlık kazanmış olduğunu göstermektedir. 10

33 Çizelge 2.2 : Türkiye de mühendislik yönetimi eğitimi veren üniversiteler. Üniversite Tez Durumu Süre (Yarıyıl) Seçmeli Kredi Zorunlu Kredi Toplam Kredi Bahçeşehir Üniversitesi [15] Tezsiz Boğaziçi Üniversitesi [16] Tezsiz Eskişehir Osmangazi Üniversitesi [17] Tezsiz Galatasaray Üniversitesi [18] Tezsiz Đstanbul Teknik Üniversitesi [19] Tezli/Tezsiz Kocaeli Üniversitesi [20] Marmara Üniversitesi [21] Tezsiz Ortadoğu Teknik Üniversitesi [22] Tezsiz Sakarya Üniversitesi [23] Tezsiz Uludağ Üniversitesi [24] Tezsiz Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi [25] Tezli/Tezsiz Yeditepe Üniversitesi [26] Tezsiz

34 12

35 3. UYGULAMA Eğitim kurumlarının başarısı değerlendirilirken göz önünde bulundurulan en önemli etkenlerden biri de öğrencilerinin akademik başarısıdır. Dolayısıyla eğitim kurumların amacı akademik başarıyı daima yükseltmektir. Lisansüstü eğitimlere öğrenci kabul aşamasında sınavlar, not ortalamaları, mezun olunan okullar, mülakat değerlendirmeleri ve iş deneyimi gibi çeşitli faktörler değerlendirmeye alınmaktadır. Buradaki amaç akademik başarısı yüksek olacak, programa en uygun öğrenciyi seçmektir. Yönetim bilimleri kapsamında farklı isimler altında açılan çeşitli lisansüstü eğitim programları farklı disiplinlerden, farklı sektörlerden gelen katılımcılarla sürdürülmektedir. Geniş bir yelpazeye hitap eden bu programlarda başarı kriterlerinin belirlenebilmesi için incelenmesi gereken faktör sayısı da diğer programlara göre daha fazla olmaktadır. Kuncel ve diğ. lisansüstü eğitim performansının çok yönlü olduğunu ve lisansüstü performans değerlendirmelerinde eğitim programına göre farklı etkenlerin göz önünde bulundurulması gerektiğini savunmuştur [27]. Lisansüstü programlara başvuru koşullarına bakıldığında her adayın en az bir lisans derecesine sahip olması veya eşdeğer iş tecrübesinin olması şartının arandığı görülmektedir, fakat adaylar arasında bir seçim söz konusu olduğunda birçok kabul komitesi öğrencilerin lisans CGPA değerlerini ve toplam iş tecrübesi süresini göz önünde bulundurmaktadır [28]. 3.1 Amaç ve Kapsam Đstanbul Teknik Üniversitesi mühendislik yönetimi programları 1988 yılından bu yana öğrenci kabul etmektedir ve hem eğitimi hem de mezunlarının edindiği konumlar ile Türkiye de saygın bir yere sahiptir. Mezunların ne kadar başarılı olacağı ise, programa kabul aşamasından itibaren yetkililerin tahmin etmeye çalıştığı bir konudur. 13

36 Çalışmamızın amacı Đstanbul Teknik Üniversitesi tezsiz mühendislik yönetimi öğrencilerinin programa seçim kriterlerinin mezuniyet başarılarına ne kadar etkili olduğunu saptayarak, bu kriterlerin seçim aşamasındaki yeterliliğini gözlemlemek ve en doğru adayları programa kabul etme konusunda yol gösterici olabilecek öneriler sunabilmektir. Bu kapsamda öncelikle başvuru koşulları incelenmiştir. Başvuru koşullarının çeşitli gereksinim ve yenilenen yönetmeliklere göre değiştirilebildiği görülmüştür. Çalışmamıza konu olan güz dönemi içerisinde Đstanbul Teknik Üniversitesi tezsiz mühendislik yönetimi programına başvurabilmek için öğrencilerin aşağıdaki şartları sağlaması gerektiği görülmüştür [29]: ĐTÜ dil sınavı/kpds/üds sınavlarından en az 65 puan almış olmak, TOEFL IBT sınavından en az 65, TOEFL CBT sınavından en az 183 puan almış olmak, ALES EA puan türünde en az 70 puan almış olmak, Lisans mezuniyet ortalaması en az 2,30 olmak, Mühendislik yönetimi programına dahil olan adayların mezuniyet şartları ise; toplam 36 kredilik 12 adet ders ve kredisiz bir dönem projesini en fazla 4 dönem içerisinde tamamlamak ve en az 3,00 ortalamaya sahip olmaktır [30]. Başvuru koşulları ve mezuniyet kriterleri diğer yüksek lisans programlarıyla benzerlik göstermekle birlikte, farklı çalışmalarda da bu kriterler aracılığıyla tahminlerde bulunulmaya çalışılmıştır. Literatürdeki benzer sav ve öngörülere Hipotezler kısmında yer verilmiştir Katılımcı ve prosedürler Çalışmamız 2007 ile 2010 yılları arasında Đstanbul Teknik Üniversitesi mühendislik yönetimi tezsiz yüksek lisans programına kabul edilerek 2011 Güz dönemine kadar mezun olan öğrenciler ile yapılmıştır. Bu tarihler arasında programa toplam 102 öğrenci kayıt olmuş, bunlardan 17 tanesi çalışmamız sırasında halen öğrenimine devam ettiği veya programı yarıda bıraktığı için, 2 tanesine ait veriler eksik olduğu için bu kişilere ait değerler kullanılamamıştır. Đncelemeye toplamda 83 öğrenci ile devam edilmiştir. 14

37 Çalışmada kullanılan veriler ve alındıkları kaynaklar hakkındaki bilgiler aşağıda yer almaktadır. ALES: Programa başvuruları sırasında öğrencilerin sunduğu ALES sonuç bilgilerini içermektedir. Bu bilgi için program koordinatörü tarafından tutulan kayıtlardan yararlanılmıştır. Cinsiyet: Program koordinatörü tarafından tutulan kayıtlardan yararlanılarak elde edilmiştir. Mezun olunan üniversite (Lisans): Öğrencilerin lisans derecelerini hangi okuldan aldıklarına dair bilgi program koordinatörü tarafından tutulan kayıtlardan yararlanılarak çalışmada kullanılmıştır. o Üniversite türü: Öğrencinin lisans derecesini aldığı okulun devlet ya da vakıf üniversitesi statülerinden hangisinde değerlendirildiği ile ilgili bilgiler YÖK belgeleri aracılığı ile doğrulanmıştır [31,32]. Lisans mezuniyet not ortalaması (lisans GPA): Öğrencilerin lisans mezuniyet not ortalaması bilgileri program koordinatörü tarafından tutulan kayıtlardan yararlanılarak çalışmada kullanılmıştır. Yüksek lisans mezuniyet not ortalaması: Öğrencilerin tezsiz mühendislik yönetimi programında elde ettikleri mezuniyet not ortalamaları ĐTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü kayıtlarından yararlanılarak çalışmada kullanılmıştır. Dil sınavı: Öğrencilerin programa başvuru sırasında yabancı dil yeterliliklerini bildirdikleri sınav türü ve notu program koordinatörü tarafından tutulan kayıtlardan yararlanılarak çalışmada kullanılmıştır. Programa başvuru sırasında öğrencinin çalışma durumu: Program koordinatörü tarafından tutulan kayıtlardan yararlanılarak çalışmada kullanılmıştır Kısıtlar Türkiye deki mühendislik yönetimi öğrencilerinin başarısı ile ilgili bir çalışma olmamasından dolayı, değişkenler ve hipotezler yurtdışında yapılan çalışmalar baz alınarak düzenlenmiştir. Yerel kaynakların bulunmayışı, analiz sonuçlarının değerlendirilmesi ve diğer çalışmalar ile kıyaslanması aşamasında farklı kriterlerin 15

38 devreye girerek yoruma açık hale gelmesine sebebiyet vermiştir. Özellikle bağımsız değişkenlerde yer alan KPDS, ÜDS, ĐTÜ dil sınavları ile ALES in literatürdeki diğer çalışmalarda yer almıyor olması bu sınavların etkilerinin objektif olarak değerlendirilebilmesine engel olmuştur. Analizde kullanılan veriler öğrencilere ait başvuru bilgilerini ve bunun yanı sıra demografik durumlarını içermektedir. Fakat bu verilerin bir veritabanında ya da merkezi bir birimde tutulmuyor olması analiz dönemini kısıtlayan bir etken olmuştur. Daha eski dönemler arasında değişiklik gösteren seçim kriterlerinin gözlemlenebilmesi mümkün olmamıştır. Merkezi bilgi sistemlerinin ve programa ait anket yapısının olmayışı başarıya etki ettiği literatürde gösterilen birçok değişkenin incelenememesine neden olmuştur. Bunlar; öğrencinin programı tercih sırası, toplam tercih sayısı, öğrencinin mezun olduğu lisans programı, lisans ile yüksek lisans arasında geçen süre, mezuniyet başarısına etkisi olan dersler, yıl bazında toplam iş deneyimi, öğrencinin çalıştığı pozisyon ve sektör, program hakkındaki algısı ile yaşam koşulları ve diğer çevresel faktörlerdir Ölçüm ve değişkenler Literatür incelendiğinde, akademik başarı ile ilgili birçok çalışmada yaş, cinsiyet, etnik köken, lisans mezuniyet not ortalaması, GMAT/GRE sınav sonuçları, çalışma durumu gibi faktörlerin incelendiği görülmüştür. Elimizdeki veriler ve geçmiş çalışmalarda incelenen bu faktörler göz önünde bulundurularak cinsiyet, lisans GPA, ALES, dil sınavı sonuçları ve çalışma durumu ve mezun olunan üniversitenin türü bilgileri uygulamamıza bağımsız değişkenler olarak dahil edilmiştir. Akademik başarıyı tahmin etmek üzere de öğrencinin yüksek lisans mezuniyet not ortalaması değeri bağımlı değişken olarak çalışmamızda kullanılmıştır Bağımsız değişkenler Çalışmamızda yorumlayacağımız yüksek lisans mezuniyet not ortalamasına etki edebilecek faktörler bağımsız değişken olarak kullanılmışlardır. ALES: 2007 Mayıs itibari ile ALES sistemi ve puanlaması kullanılmaya başlanmıştır ve başvuru sırasında öğrencilerden ALES sonuçları alınmıştır. 16

39 Çalışmada, programa kabul esnasında değerlendirilen ALES (EA) puanları ile inceleme yapılmıştır. Cinsiyet: Öğrencilerin cinsiyet bilgileri Erkek=0, Kadın=1 şeklinde kodlanmıştır. Üniversite türü: Mezun olunan üniversitelerin devlet ya da vakıf üniversitesi statüsünde olma durumları Devlet=0, Vakıf=1 şeklinde kodlanmıştır. Lisans GPA: Öğrencilerin lisans GPA değerleri 4 üzerinden değerler olarak kayıt edilmiş ve bu şekilde kullanılmıştır. 100 lük sistemdeki not ortalamaları YÖK ün dönüşümü kullanılarak 4 lük sisteme çevrilmiştir [Ek A]. Dil sınavı: Programa başvuran öğrenciler yabancı dil yeterliliklerini 4 farklı sınav sonucu ile bildirmişlerdir (KPDS, ÜDS, TOEFL IBT ve TOEFL CBT). KPDS ve ÜDS sınavları eşdeğerliği YÖK tarafından belirtilmiştir. Benzer şekilde üniversitemizin dil sınavındaki üst sınır ile kabul alt sınırı da bu sınavlarla aynı olduğu için çalışmada KPDS, ÜDS ve ĐTÜ dil sınavı eşdeğer olarak ele alınmıştır. TOEFL sınavları da yine YÖK ün eşdeğerlik tablosu kullanılarak bu sınavlara eşdeğer hale getirilmiştir [Ek B]. Programa başvuru sırasında öğrencinin çalışma durumu: Öğrencilerin çalışma durumları Çalışıyor=1, Çalışmıyor=0 şeklinde kodlanmıştır Bağımlı değişkenler Çalışmamız ile ulaşmaya ve yorumlamaya çalıştığımız yüksek lisans mezuniyet not ortalaması değeri bağımlı değişken olarak kullanılmıştır. Yüksek lisans mezuniyet not ortalaması (YL GPA): Öğrencilerin yüksek lisans GPA leri 4 üzerinden değerler olarak kayıt edilmiş ve bu şekilde kullanılmıştır. 3.2 Hipotezler Öğrenci başarısına etki eden faktörler ve bu konudaki tahmin modellerine yönelik çeşitli çalışmalardan yola çıkılarak hipotezler oluşturulmuştur. 17

40 3.2.1 Lisans GPA Güçlü bir akademik altyapı ve motivasyon, mühendislik eğitimlerinin her aşamasındaki başarı için gerekli kriterlerdir [33]. Amerika da bulunan Auburn Üniversitesi nin 395 MBA mezununa ait bilgiler kullanılarak, cinsiyet, lisans GPA, anadil ve GMAT sınav sonucunu içeren değişkenler ile öğrencilerin mezuniyet performansları tahmin edilmeye çalışılmıştır. Genellikle öğrencinin akademik başarısını ölçmede GPA in kullanıldığı bilgisinden hareketle MBA mezuniyet GPA değeri bağımlı değişken olarak kullanılmıştır. Bağımlı ve bağımsız değişkenler arasındaki ilişkiler çoklu regresyon analizleri ile incelenmiş ve tahmin modeli oluşturulmuştur. %73,92 sini erkeklerin oluşturduğu ve lisans GPA ortalamaları 3,08, YL GPA ortalamaları ise 3,42 olan örneklem ile yapılan çalışmada öğrencilerin akademik performansında en etkili faktörün lisans GPA değeri olduğu sonucuna ulaşılmıştır [34]. Sulaiman ve Mohazar, yılları arasında Malezya da bulunan Malaya Üniversitesi MBA programına kabul edilen 489 öğrencinin verileri ile öğrencilerin akademik performanslarını açıklayıcı faktörler üzerinde çalışmışlardır. Mühendislik, bilim, ekonomi, bilgi teknolojileri ve yönetim disiplinlerinden gelen ve %62,2 sinin lisans ortalamasının 3,00 den yüksek olduğu bir örneklem kullanmışlardır. Etnik köken, yaş, cinsiyet, iş deneyimi, lisans CGPA ve lisans disiplini değişkenlerini kullanarak yaptıkları analizde yüksek lisans performansının, lisans GPA ile doğru orantılı olduğu sonucuna ulaşmışlardır [28]. Ayrıca lisans GPA in öğrencinin kabiliyet ve performans göstergesi olarak ele alınabileceği de benzer çalışmalardan elde edilen sonuçlar arasındadır ([35] de atıfta bulunulduğu gibi). Amerika da Tennessee Üniversitesi nde 279 MBA öğrencisi ile yapılan çalışmada cinsiyet, yaş, GMAT sonucu, etnik köken, medeni durum, lisans disiplini, lisans GPA ve MBA mezuniyet GPA değişkenleri kullanılmıştır. Lisans GPA ortalaması 2,77 ve yüksek lisans mezuniyet GPA ortalaması 3,05 olan bu örneklemin yaş ortalaması ise 29,8 olarak hesaplanmıştır. Đki değişkenli doğrusal regresyon metodu ile yapılan analizde lisans GPA in yüksek lisans GPA ini açıklayabilir derecede olduğu ve ayrıca başarıyı tahmin etmede de kullanılabileceği görülmüştür [36]. Amerika da 201 MBA öğrencisi içerisinden rastgele seçilen 86 öğrencinin bilgileri kullanılarak GMAT sonuçları ile lisans GPA değerlerinin mezuniyet performansına 18

41 olan etkileri araştırılmıştır. Lisans CGPA değerleri 1,91 ve 3,98 arasında değişen örneklem çoklu regresyon yöntemi ile analiz edilmiştir. Çalışmanın sonuçları lisans GPA in akademik başarıyı tahmin etmede kullanılabileceğini fakat tüm öğrenciler göz önünde bulundurulduğunda düşük performanslı öğrencileri ayırt etmede etkili olmadığını göstermiştir [37]. H1: Lisans mezuniyet ortalaması öğrencinin yüksek lisans mezuniyet ortalamasına pozitif olarak etki etmektedir Cinsiyet Cinsiyetler arasındaki farklar her zaman birçok daldaki araştırmalara konu olmuştur. Özellikle öğrenci başarısında bu farkların açıklanabilmesi için farklı öğrenim seviyelerindeki öğrenciler ile çeşitli çalışmalar yürütülmüştür. Hancock, Louisville Üniversitesi nde mezuniyet ortalamaları 2,30 ile 4 arasında değişen ve 120 si kadın toplam 269 MBA öğrencisi ile yaptığı çalışmada, kadınların ortalama notlarını 3,58, erkeklerin ortalama notlarını ise 3,56 olarak gözlemlemiştir. Bu veriler doğrultusunda kadın ve erkek öğrencilerin not ortalamaları arasında bir fark olmadığı sonucuna varılmıştır [38]. Nijerya da bulunan Ibadan Üniversitesi nde ve eğitim öğretim yılları arasında MBA programına kabul edilen 382 öğrenci verisi ile gerçekleştirilen çalışmada cinsiyet, yaş, GPA, iş deneyimi (yıl bazında) ve iş yerindeki pozisyon gibi çeşitli değişkenler kullanılarak öğrenci performansı hakkında bilgi edinilmeye çalışılmıştır. Değişkenler ve performans arasındaki ilişki ANOVA yöntemi ile incelenmiştir. %81,1 ini erkeklerin oluşturduğu topluluk analiz edildiğinde ise cinsiyet ile lisansüstü mezuniyet ortalaması arasında bir ilişki bulunmadığı görülmüştür [39]. Malezya Malaya Üniversitesi MBA programına katılan 253 erkek ve 236 kadın öğrenci ile yapılan çalışmada; lisans CGPA, yıl bazında toplam iş tecrübesi ve yaş nicel değerler olarak kullanılırken, cinsiyet, etnik köken ve lisans disiplini kodlanarak akademik performans üzerindeki etkileri incelenmeye çalışılmıştır. Cinsiyetin akademik performans üzerinde etkisi olmadığı görülmüştür [28]. Peiperl ve Trevelyan, Đngiltere de iş yönetimi eğitimi veren uluslararası bir okulun 362 MBA öğrencisine ait 2 yıllık verileri toplayarak yaş, cinsiyet, medeni durum, yıl 19

42 bazında toplam iş tecrübesi ve GMAT puanlarını kullanarak akademik performansı tahmin etmeye çalışmışlardır. Hipotezlerinde cinsiyetin akademik performansa etkisi olmayacağı öngörüsünde bulunan Peiperl ve Trevelyan, regresyon analizleri sonucunda cinsiyetin akademik performansı tahmin etmede etkili bir faktör olmadığı sonucuna ulaşarak bu hipotezlerini doğrulamışlardır [40]. H2: Cinsiyet, yüksek lisans mezuniyet ortalamasını tahmin etmede bir etken değildir Dil sınavı Bahreyn Üniversitesi nde okuyan 86 öğrencinin katıldığı çalışmada TOEFL ve FCE sınavlarının öğrenci başarısını tahmin etmede etken olup olmadığı araştırılmıştır. Sınavların içerdiği alt bölümlerin de (dinleme, konuşma, yazma, okuma, çoktan seçmeli vb.) incelendiği bu çalışmaya dahil edilen öğrencilerin ortalama TOEFL puanları 467,86 ve ortalama FCE puanları ise 52,61 olarak hesaplanmıştır. Analizler çok değişkenli doğrusal regresyon ve adımsal regresyon yöntemleri kullanılarak gerçekleştirilmiştir ve TOEFL ın üniversite seviyesinde, öğrencinin akademik başarısını tahmin etmede etkili olmadığı sonucuna ulaşılmıştır [41]. Amerika da AACSB tarafından akredite olmuş bir üniversitede uluslararası öğrencilerin TOEFL sonuçlarının finansal muhasebe dersine etkisini araştırmak üzere 54 MBA öğrencisi ile çalışma yapılmıştır. Dönem sonu notların %40 oranında vize ve %60 oranında final sınavı ile belirlendiği derse katılan öğrenciler TOEFL sonuçlarını ise programa girişleri sırasında bildirmişlerdir. Örneklemin TOEFL PBT puanlarının 0 30 ve TOEFL CBT puanlarının arasında değiştiği görülmüştür. Korelasyon testleri ile regresyon yönteminin kullanıldığı çalışmada TOEFL ın finansal muhasebe dersinin başarısına anlamlı bir etkide bulunmadığı sonucu elde edilmiştir. [42]. Batı Ontario Üniversitesi nde anadili Đngilizce olmayan öğrencilerin programlara başvurularında TOEFL sınavı değerlendirmeye alınmaktadır. Programlara kayıt ile ilgili olarak asgari kabul puanının ne olması gerektiği yönündeki bir karar için 1996 ile 1998 yıllarında üniversiteye kabul edilen 345 öğrenci ile bir çalışma gerçekleştirilmiştir. TOEFL puanları 410 ile 677 arasında değişen bu öğrenciler 2 grup halinde analize dahil edilmişlerdir. 550 ile üzerinde bir puana sahip öğrencilerin daha düşük puana sahip olanlara göre daha iyi performans gösterdikleri yönünde bir sonuç bulunamamıştır [43]. 20

43 H3: Dil sınavı, öğrencinin yüksek lisans mezuniyet ortalamasını tahmin etmede bir etken değildir ALES Yang ve Lu, Amerika daki Auburn Üniversitesi nin 395 MBA mezunu ile yaptıkları çalışmada, cinsiyet, lisans GPA, anadil ve GMAT sınav sonucunu içeren değişkenler ile öğrencilerin mezuniyet performanslarını tahmin etmeye çalışmışlardır. GMAT sınav puanı ortalamaları 523 olan örneklem analiz edildiğinde, GMAT sınav sonuçlarının MBA öğrencilerinin akademik performansını tahmin etmede büyük bir etken olduğu sonucuna ulaşılmıştır [34]. Holt ve diğ., Air Force Teknoloji Enstitüsü mühendislik yönetimi yüksek lisans programına yılları arasında katılan 221 kişi ile yaptıkları çalışmada lisans GPA, yaş, cinsiyet ve lisans ile yüksek lisans arasındaki geçen süreyi kontrol değişkenleri olarak, ilk yıl GPA, lisans CGPA ve tez notunu ise başarı kriteri değişkenleri olarak kullanmışlardır. GRE sınavının puanlarını alt bölümleri ile birlikte incelemişler ve örneklem ortalama puanı 518 olan GRE V nin başarıyı tahmin etmede büyük bir etken olduğu sonucuna varmışlardır [35]. Amerika da 86 öğrenciden oluşan bir örneklem ile yapılan çalışmada GMAT puanının mezuniyet not ortalamasını tahmin etmedeki etkisi incelenmiştir. Örneklemin GMAT puanları 350 ve 720 arasında değişiklik göstermektedir. 4 gruplu ANOVA ve regresyon yöntemleri ile yalnızca GMAT V, yalnızca GMAT Q ve GMAT V ile GMAT Q sınavları birlikte incelenmiştir. GMAT sınavının genel olarak öğrenci başarısını tahmin etmede bir etken olduğu sonucuna ulaşılmıştır [37]. Hindistan ve Tayland da bulunan 283 MBA öğrencisi ile yapılan çalışmada GMAT ve iş deneyimi değişkenleri kullanılarak öğrencilerin kariyer görüşleri üzerindeki etkileri ölçülmüştür. Örneklemin GMAT puan ortalaması 650,30 iken iş deneyimleri ortalama 5,37 yıl olarak hesaplanmıştır ve katılımcıların en az lisans derecesine sahip olmalarına özen gösterilmiştir. Çalışma sonucunda GMAT puanının yönetimsel başarı görüşüyle negatif yönlü olarak ilişkili olduğu, MBA ve bu gibi yönetim içerikli programlardaki seçim kriterlerinin yeniden değerlendirilebileceği önerisi sunulmuştur [44]. H4: ALES, öğrencinin yüksek lisans mezuniyet ortalamasına pozitif olarak etki etmektedir. 21

44 3.2.5 Çalışma durumu Malezya da %79,8 i 0-7 yıllık iş tecrübesine sahip olan ve iş tecrübeleri üst ve orta seviye yöneticilik, uzmanlık ve diğer alanlarda olan 489 MBA öğrencisi ile çalışılmıştır. Lisans CGPA, yıl bazında toplam iş tecrübesi, yaş, cinsiyet, etnik köken ve lisans disiplini değişkenlerinin kullanıldığı çalışmada 233 öğrenci orta seviye yönetici, 79 kişi ise üst seviyede yönetici olarak çalıştığını bildirmiştir. Analizler sonucunda iş tecrübesinin akademik performans üzerinde etkisi olmadığı görülmüştür [28]. Nijerya Ibadan Üniversitesi nde yılları arasında MBA programına kabul edilen 382 öğrenci ile gerçekleştirilen çalışmada cinsiyet, yaş, GPA, iş deneyimi (yıl bazında) ve iş yerindeki pozisyon gibi çeşitli değişkenler kullanılarak öğrenci performansı hakkında bilgi edinilmeye çalışılmıştır. %32,2 sinin müdür, %22,5 inin şef ve %,4,5 inin genel müdür olarak çalıştığı topluluk analiz edildiğinde ise iş tecrübesi (yıl bazında) ile lisansüstü mezuniyet ortalaması arasında anlamlı bir ilişki bulunmadığı görülmüştür [39]. Kaiser, tam zamanlı, yarı zamanlı, bayan, erkek gibi farklı öğrenci grupları üzerinde yaptığı çalışmada iş deneyimi olanlar ve olmayanlara ait mezuniyet not ortalamaları arasında anlamlı bir fark olmadığını görmüştür ([28] de atıfta bulunulduğu gibi). H5: Çalışma durumu, öğrencinin yüksek lisans mezuniyet ortalamasını tahmin etmede bir etken değildir Üniversite türü Harvard Koleji nde ilk yılında olan 1871 öğrenci ile yapılan çalışmada %41 i devlet, %59 u ise özel okullardan gelen öğrenciler örneklem olarak ele alınmıştır. Çalışmada kullanılan veriler yılındaki öğrencilere ait olsa da sonuçlar geçmişle kıyaslandığında da aynı sonuçla karşılaşılmıştır. Devlet okullarından gelen öğrencilerin özel okullardan gelenlere göre belirgin bir farkla daha iyi bir akademik performansa sahip oldukları görülmüştür [45]. Okul türünün öğrenci başarısında etkisini incelemek üzere 9894 öğrenci ile Auckland da yapılan çalışmada etnik köken, yaş cinsiyet ve okul türü değişkenleri kullanılmıştır. Đki aşamalı olarak gerçekleştirilen analizde ilk olarak öğrencilerin ortaokuldan üniversiteye kadar olan başarıları, ikinci aşamada ise üniversiteye giren öğrencilerin ilk yıllarındaki GPA değerleri incelenmiştir. Analizler doğrusal ve 22

45 lojistik regresyon yöntemleri kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Çalışma sonucunda devlet okullarından gelen öğrencilerin üniversitenin ilk yılında daha başarılı oldukları, daha yüksek GPA değerine sahip oldukları görülmüştür [46]. H6: Devlet üniversitesi öğrencisi olmak yüksek lisans mezuniyet ortalamasına pozitif olarak etki etmektedir. Çalışmamızda test edilmek amacıyla tanımlanan hipotezlerin oluşturduğu araştırma modeli Şekil 3.1 de gösterilmektedir. Şekil 3.1 : Araştırma modeli. 3.3 Analiz Yüksek lisans mezuniyet not ortalamasına etki eden faktörleri ve hipotezleri test etmek için adımsal regresyon analizi yöntemi kullanılmıştır. Đstatistiksel analiz ise SPSS 20 yazılımı ile yapılmıştır. Eğitim programına yılları arasında katılan ve mezun olan 83 öğrenciden 52 si erkek, 31 i kadındır. Mühendislik yönelimli eğitimlerde erkeklerin ilgisinin daha yüksek olduğu düşünüldüğünde bu verinin de bilgiyi desteklediğini söyleyebiliriz. Tezsiz mühendislik yönetimi programına yılları arasında katılarak mezun olan 83 kişiden 69 unun yüksek lisans mezuniyet not ortalaması 3,00 ün altındadır. 23

46 Programın tezsiz ve ikinci öğretim olması durumunu göz önünde bulundurduğumuzda, yüksek ortalamaya sahip bireylerin tezli programları tercih ettiği konusunda tahmin yürütebiliriz. Programa katılan öğrencilerin 56 sı başvuru sırasında çalışmakta olduklarını belirtmişlerdir. Programın çalışma saatleri dışında eğitim veriyor olması ve ücretli olması koşullarının çalışan kesime daha uygun olduğunu söyleyebiliriz. Katılımcılar hakkındaki demografik bilgiler Çizelge 3.1 de gösterilmiştir. Çizelge 3.1 : Demografik özellikler ve tanımlayıcı istatistik değerleri. Cinsiyet (kişi) Çalışma Durumu (%) Kadın: 30 Erkek: 53 Çalışan: %67,5 Çalışmayan: %32,5 Lisans GPA (%) Mezun Olunan Üniversite (kişi) 3.00: %19,3 < 3.00: %80,7 ĐTÜ: 22 ĐTÜ harici: 61 Değişkenler ALES Minimum: 55,419 Maksimum: 97,136 Ortalama: 80,82 Dil Sınavı Minimum: 57,5 Maksimum: 96 Ortalama: 73,434 GPA Minimum: 2,1 Maksimum: 3,67 Ortalama: 2,693 YL GPA Minimum: 3 Maksimum: 3,83 Ortalama: 3,34 Cinsiyet 0 (Erkek) 1 (Kadın) Üniversite Türü 0 (Devlet) 1 (Vakıf) Yüksek lisans mezuniyet not ortalaması bağımlı değişken olarak seçilmiş ve bunu açıklayabilmek için de ALES, cinsiyet, mezun olunan üniversite türü, lisans GPA, dil sınavı ve öğrencinin programa başvurusu sırasındaki çalışma durumu bağımsız değişkenler olarak ele alınmıştır. Değişkenlerin tanımlayıcı istatistik değerleri Çizelge 3.1 de verilmiştir. Veriler ile adımsal doğrusal regresyon analizi yapıldığında GPA ve dil sınavı bağımsız değişkenlerinin YL GPA bağımlı değişkeninin %20 lik kısmını açıkladığı görülmektedir. Eşdoğrusallık değerleri göz önünde bulundurulduğunda lisans GPA ve dil sınavı bağımsız değişkenleri doğrusal olarak birbirlerine bağlı değillerdir. ANOVA testi sonuçlarına bakıldığında da regresyon modelinin anlamlı olduğu, t ve p değerlerine bakıldığında ise regresyon katsayılarının anlamlı olduğu görülmektedir. 24

47 Tüm bu bulgular regresyon modelinin bir bütün olarak anlamlı olduğuna işaret etmektedir. YL GPA değişkenini tahmin etmek üzere kullanılabilecek olan regresyon denklemi ise (3.1) de gösterilmiştir. =2,045+0,22 +0,01 _ (3.1) Doğrusal regresyon sonucunun bir özeti Çizelge 3.2 de verilmiştir. Çizelge 3.2 : Doğrusal regresyon sonuçları. Bağımlı Değişken YL GPA p<0,05 Bağımsız Değişken Birikimli B t Anlamlılık Dil Sınavı 0,10 0,10 0,22 3,343 0,001 GPA 0,20 0,10 0,01 3,104 0,003 Değişkenlerdeki bir birimlik değişimin bağımlı değişken üzerindeki etkisi ise beta değerleri ile gösterilmektedir. Analiz sonuçlarına göre lisans GPA değerindeki bir birimlik değişim YL GPA değerinde 0,22 lik bir değişime yol açmaktadır ve t ve p değerlerine göre ilişki anlamlıdır. O halde Hipotez 1 doğrulanmıştır. Lisans mezuniyet ortalaması ile öğrencinin yüksek lisans mezuniyet ortalaması arasında anlamlı ve pozitif doğrusal bir ilişki bulunmaktadır. Cinsiyetin, yüksek lisans mezuniyet ortalaması üzerine etkisi incelendiğinde iki değişken arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. Hipotez 2 reddedilir. Cinsiyet ile yüksek lisans mezuniyet ortalaması arasında bir ilişki bulunamamıştır. Adımsal regresyon analizi sonuçlarına bakıldığında t ve p değerleri dil sınavı ile yüksek lisans mezuniyet ortalaması arasında anlamlı pozitif doğrusal bir ilişki bulunduğunu göstermiştir. Ayrıca beta değerleri dil sınavı değişkenindeki bir birimlik değişimin YL GPA bağımlı değişkeninde 0,01 birimlik bir değişime sebep olduğunu göstermiştir. O halde Hipotez 3 doğrulanmıştır. Dil sınavı ile öğrencinin yüksek lisans mezuniyet ortalaması arasında istatistiksel olarak anlamlı, pozitif doğrusal bir ilişki vardır. ALES değişkeni ile ilgili p değerine bakıldığında YL GPA ile arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. O halde Hipotez 4 reddedilir. ALES in öğrencinin yüksek lisans mezuniyet ortalamasına anlamlı bir etkisi yoktur. 25

48 Adımsal regresyon analizi kullanıldığında çalışma durumu ile YL GPA bağımlı değişkeni arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. O halde Hipotez 5 kabul edilmiştir. Đş tecrübesinin yüksek lisans mezuniyet ortalaması üzerinde anlamlı bir etkisi yoktur. Devlet üniversitesi öğrencisi olmanın yüksek lisans mezuniyet ortalamasına anlamlı bir etkisi olmadığı görülmüştür. Hipotez 6 reddedilmiştir. Tüm hipotezler ve ilişkili sonuçlar Çizelge 3.3 de verilmiştir. Çizelge 3.3 : Hipotezler. Hipotez Açıklama Kabul Red H1 H2 H3 H4 H5 H6 Lisans mezuniyet ortalaması öğrencinin yüksek lisans mezuniyet ortalamasına pozitif olarak etki etmektedir. Cinsiyet, yüksek lisans mezuniyet ortalamasını tahmin etmede bir etken değildir. Dil sınavı, öğrencinin yüksek lisans mezuniyet ortalamasını tahmin etmede bir etken değildir. ALES, öğrencinin yüksek lisans mezuniyet ortalamasına pozitif olarak etki etmektedir. Çalışma durumu, öğrencinin yüksek lisans mezuniyet ortalamasını tahmin etmede bir etken değildir. Devlet üniversitesi öğrencisi olmak yüksek lisans mezuniyet ortalamasına pozitif olarak etki etmektedir Araştırma modeli üzerinde yapılan istatistiksel analizler sonucunda elde edilen veriler Şekil 3.2 de özetlenmiştir. 26

49 Şekil 3.2 : Đstatistiksel analiz sonuçları. 27

50 28

51 4. SONUÇ VE ÖNERĐLER Tezsiz mühendislik yönetimi öğrencilerinin başarısına etki eden faktörlerin analiz edildiği çalışmamızda Đstanbul Teknik Üniversitesi tezsiz mühendislik yönetimi programından 83 öğrenciye ait veriler kullanılmıştır. Analizlerin sonucunda dil sınavı ve lisans mezuniyet ortalamasının öğrenci başarısına etki eden en önemli faktörler oldukları ortaya çıkmıştır. Literatürde başarıya etki ettiği çok kez gösterilen cinsiyetin ise başarı üzerinde anlamlı bir etkisi bulunamamıştır. Dil sınavı etkeni öğrencilerin başarısına etki eden önemli bir etken olarak bulunmuştur. Program içeriğinde bulunan dersler için kaynakların, üzerinde çalışılan makalelerin Đngilizce ağırlıklı olmasından dolayı dil yeterliliğinin öğrenci başarısını pozitif yönlü olarak etkilediği söylenebilir. Çalışmada, cinsiyetin mühendislik yönetimi öğrencilerinin başarısına etki eden bir faktör olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Kaighobadi ve Allen [47] ile French ve diğ. [33] yaptıkları çalışmalarda ise bayan öğrencilerin erkek öğrencilere göre daha yüksek GPA e sahip oldukları gösterilmiştir. Bu sonuçların çalışmamızla örtüşmemesinin sebepleri, çalışmanın yapıldığı ülkenin farklı olması olabilir. Öğrencilerin mantık ve düşünce yapılarını ortaya çıkarmak amacı ile yapılan ALES sınavının ise mühendislik yönetimi öğrencilerinin başarısına bir etkisi olmadığı sonucu elde edilmiştir. Bu sonucun çıkmasının sebebi programda yönetimsel ders ve konuların ağırlıklı olması, analitik düşünce yapısından daha önemli olarak yönetsel değerlerin ön plana çıkması olabilir. Yurtdışında eşdeğer sınavların öğrenci başarısına etki ettiğini gösteren çalışmaların varlığı ise ALES ile diğer sınav içeriklerinin ve soru tiplerinin farklı olmasının bir sonucu olarak değerlendirilebilir. Lisans GPA mühendislik yönetimi öğrencilerinin başarısına etki eden önemli bir faktör olarak bulunmuştur. Clayton ve Cate ise MBA öğrencileri ile gerçekleştirdikleri çalışmada, lisans GPA in yüksek lisans öğrencilerinin performansına bir etkisi olmadığı sonucunu elde etmişlerdir [48]. Bu çelişki çalışmanın yapıldığı gruplar arasındaki demografik farklardan kaynaklanıyor olabilir. 29

52 Ayrıca lisans eğitimleri arasında, derslerin ağırlıkları ve puanlama sistemindeki farklılıklar da, çalışmaların sonuçları arasında farklılığa neden olmuş olabilir. Çalışma durumu öğrencilerin başarısını tahmin etmede bir etken olarak bulunmamıştır. Önceki çalışmalarda da bu yönde bulgulara rastlanmıştır. Bunun aksini savunan Adams ın çalışmasına göre, öğrencinin çalışma deneyimi MBA öğrencilerinin mezuniyet performansını olumlu etkilemektedir ([28] de atıfta bulunulduğu gibi). Aradaki fark, çalışılan sektör, toplam yıl bazında iş tecrübesi gibi alt faktörlerin kullanılmayışı veya incelediğimiz mühendislik programına kabul sırasında iş deneyiminin bir kriter olarak ele alınmıyor olması olabilir. Vakıf veya devlet üniversitelerinden gelen öğrencilerin başarısı arasında anlamlı bir fark bulunamamıştır. Devlet okullarından gelen öğrencilerin daha başarılı olduklarına dair çalışmalar bulunmaktadır fakat bu çalışmalar genellikle ilk ve orta öğretim seviyelerinde yapılmışlardır. Dolayısıyla lisanstan yüksek lisansa geçiş aşamasında üniversite türünün etkisinin olmaması bu fark ile açıklanabilir. Çalışmanın sonuçlarından yola çıkılarak tezsiz mühendislik yönetimi programına öğrenci seçimi kararı verecek komite ve yetkililerin başarıyı artırabilmek için dikkat edebilecekleri çeşitli durumlar şu şekilde sıralanabilir: Programın ve öğrencilerin başarı seviyesini yüksek tutmak adına asgari dil yeterliliği puanı üst seviyelere çekilebilir ya da öğrenci seçim kriterlerinde ağırlığı artırılabilir. Çalışma durumları öğrencinin performansını olumlu veya olumsuz etkileyen bir etken olarak bulunmamıştır, öğrenci seçiminde çalışma durumu kriteri ile başarıyı tahmin etmek doğru olmayacaktır. Öğrencilerin lisans GPA değerleri başarıları hakkında en büyük etkiye sahiptir, programa kabul sırasındaki asgari lisans GPA değeri artırılarak mühendislik yönetiminde başarılı olabilecek öğrenci seçimi için doğru bir adım atılmış olunacaktır. Gelecekte yapılacak çalışmalara öneri olarak sunulabilecekler ise şu şekilde sıralanabilir: Öğrencilerin mezun oldukları bölümlerin göz önünde bulundurulacağı bir çalışma ile mühendislik yönetimi programlarına en çok ilginin olduğu bölümler ve bu bölümlerdeki öğrencilerin yönelimi ile ilgili bir araştırma yapılabilir. 30

53 Lisans eğitiminin tamamlandığı üniversiteler göz önünde bulundurularak ĐTÜ veya ĐTÜ dışı üniversitelerden gelen öğrencilerin başarıları arasındaki farklar gözlemlenebilir. Öğrencilerin yüksek lisans programlarını tercih sıraları ve sayıları analize dahil edilerek öğrenci başarısına etkisi gözlemlenebilir. Başarıya etki eden faktörler incelenirken çevresel faktörler göz önünde bulundurulabilir, öğrencinin şehir veya yurt dışından gelip gelmediği, nerede kaldığı (aile yanı, yurt vb.) gibi motivasyonlarına etki edebilecek etmenler incelenebilir. Öğrencilerin ALES de 3 farklı puan türündeki performansları göz önünde bulundurularak çalışma genişletilebilir. Mühendislik yönetimi programı için kriter olarak kabul edilebilecek en doğru puan türü böyle bir çalışma ile belirlenebilir. Çalışmada, öğrencilerin başvuru sırasındaki çalışma durumları program koordinatörü tarafından tutulan kayıtlardan yararlanılarak kullanılmıştır. Bu aşamada öğrencilerin özel ya da kamu sektörlerinden hangisinde çalıştıklarına dair bir bilgi bağımsız değişken olarak ele alınarak bağımlı değişkene olan etkisi incelenebilir. Aynı zamanda öğrencilerin hangi sektörde (bilişim, enerji vb.) çalıştıkları sorgulanarak da araştırmaya dahil edilebilir. Birçok çalışmada öğrencilerin çalışmakta oldukları pozisyonlar ve toplam iş deneyimleri yıl bazında incelemeye dahil edilmişlerdir. Bu bilgiler alınarak mezuniyet başarısı üzerindeki etkileri incelenebilir. Mühendislik yönetimi programlarına katılan öğrencilerin dolduracağı anketler düzenlenerek kendilerinden alınan bu bilgilerin bir veri tabanına kaydedilmesi sağlanabilir, bu şekilde çalışmamıza konu olan analizlerin ilerleyen dönemlerde tekrarlanabilmesi ve kıyaslamaların yapılabilmesi sağlanabilir. Öğrencilere verilecek olan anketler içerisinde çevresel faktörler, motivasyon ve görüş bildiren sorular eklenerek bağımlı değişkenin açıklanmayan kısmı için farklılaştırılmış modeller oluşturulabilir. Öğrencilerin lisans mezuniyet bölümleri kullanılarak çalışmaya dahil edilebilir ve bu faktörlere yaş, lisans ve yüksek lisans eğitimleri arasında geçen süre, lisansüstü eğitime başlama sebebi gibi değişkenler eklenebilir. 31

54 Zorunlu derslerdeki başarının yüksek lisans mezuniyetine etkisi ölçülebilir. Belirleyici dersler bulunarak program başarısını artırıcı yönde çalışmalar başlatılabilir. Öğrencileri yurtdışı staj, iş, okul tecrübeleri göz önünde bulundurularak başarısına etki eden faktörler incelenebilir. 32

55 KAYNAKLAR [1] Black, K. M. (1994). An Industry View of Engineering Education, Journal of Engineering Education, Vol. 83, No. 1, [2] Kocaoğlu, D. F. (1990). Research and Educational Characteristics of the Engineering Management Discipline, IEEE Transactions on Engineering Management, Vol. 37, No. 3, [3] Kocaoğlu, D. F. (2009). Engineering Management - Where It Was, Where It Is Now, Where It Is Going, Engineering Management Journal, Vol. 21, No. 3, [4] Daim, T. U., Kocaoğlu, D. F. (2008). How Do Engineering Managers Evaluate Technologies for Acquisition? A Review of the Electronics Industry, Engineering Management Journal, Vol. 20, No. 3, [5] Dow Jr., B. L. (2010). Engineering Management Practices in the United States, Europe, and China, 5th IEEE International Conference on Management of Innovation and Technology, ICMIT2010, [6] Nelson, H. G. (1950). Education and Training in Engineering Management, Proceedings of the Institution of Mechanical Engineers, [7] Kocaoğlu, D.F. (1994). Technology Management: Educational Trends, IEEE Transactions on Engineering Management, Vol. 41, No. 4, [8] Kocaoğlu, D.F. (1991). Education for Leadership in Management of Engineering and Technology, IEEE, [9] Criteria For Accrediting Engineering Programs (2011). ABET, Alındığı tarih: , adres: ss/accreditation_documents/current/eac-criteria pdf [10] Alvear, A., Rueda, G. R., Hernandez, I. P., Kocaoğlu, D. F. (2006). Analysis of the Engineering and Technology Management (ETM) Educational Programs, PICMET 2006 Proceedings, [11] Tian, J., Wang, X., Ming, W. (2011). On the Development of Engineering Management and the Education of Such Personnel in This Area, ICICA 2011, Part I, CCIS 243, [12] Universities that offer an EM Programs (t.y). Alındığı tarih: 04.12, adres: 33

56 [13] Gençoğlu, M. T., Cebeci, M. (1999). Türkiye'de Mühendislik Eğitimi ve Öneriler, Alındığı tarih: , adres: [14] Çetindamar, D., Can, Ö., Pala, O. (2006). Technology Management Activities and Tools: The Practice in Turkey, PICMET 2006 Proceedings, [15] Mühendislik Yönetimi (t.y). Mühendislik Yönetimi: Bahçeşehir Üniversitesi, Alındığı tarih 12.11, adres: lisans [16] Mühendislik ve Teknoloji Yönetimi Yüksek Lisans Programı (t.y). Boğaziçi Üniversitesi Akademik Lisansüstü Kataloğu Mühendislik ve Teknoloji Yönetimi Yüksek Lisans, Alındığı tarih: 12.11, adres: [17] Mühendislik Yönetimi Tezsiz Yüksek Lisans Programı (t.y). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Bölümü, Alındığı tarih: 12.11, adres: [18] Mühendislik Yönetimi Đkinci Öğretimde Tezsiz Yüksek Lisans Programı (t.y). Galatasaray Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Alındığı tarih: 12.11, adres: =34&Itemid=157&lang=tr [19] 2. Öğretimde Mühendislik Yönetimi Tezsiz Yüksek Lisans Programı (t.y). Alındığı tarih: 12.11, adres: [20] Anabilim Dalları (t.y). Fen Bilimleri Enstitüsü, Alındığı tarih: 04.12, adres: [21] Tüm Programlar (t.y). Marmara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Alındığı tarih: 04.12, adres: [22] Mühendislik Yönetimi Programı - Tezsiz Yüksek Lisans Programı (t.y). Alındığı tarih: 12.11, adres: m.htm [23] Uzaktan Öğretim Tezsiz Yüksek Lisans Programı (t.y). e-my:: e- Mühendislik Yönetimi, alındığı tarih: 12.11, adres: [24] Mühendislik Yönetimi Tezsiz Yüksek Lisans Programı (2011). Alındığı tarih: 04.12, adres: su.pdf [25] Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi (t.y). Alındığı tarih: 04.12, adres: 34

57 [26] Ders Programı (t.y). Yeditepe Üniversitesi Mühendislik Yönetimi, Alındığı Tarih: 04.12, adres: EGitim/LiSanS%20UStu/Fen%20Bilimleri%20EnStituSu/MuhendiSli k%20yonetimi%20yuksek%20li/ders%20programi.aspx?cacheid= /Yeditepe%20UniverSiteSi/EGitim/LiSanS%20UStu/Fen%20Bilimler i%20enstitusu/muhendislik%20yonetimi%20yuksek%20li/ders% 20ProGrami [27] Kuncel, N. R., Hezlett, S. A., Ones, D. S. (2001). A Comprehensive Meta- Analysis of the Predictive Validity of the Graduate Record Examination: Implications for Graduate Student Selection and Performance, Psychological Bulletin, 127:1, [28] Sulaiman, A., Mohezar, S. (2006). Student Success Factors: Identifying Key Predictors, Journal of Education for Business, 81:6, [29] Başvurular (t.y). ĐTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Alındığı tarih: , adres: [30] Genel Esaslar (t.y). ĐTÜ Mühendislik Yönetimi Tezsiz Yüksek Lisans Program, Alındığı tarih: , adres: [31] Yüksek Öğretim Kataloğu (2010). Devlet Üniversiteleri, Alındığı tarih: , adres: [32] Yüksek Öğretim Kataloğu (2010). Vakıf Üniversiteleri, Alındığı tarih: , adres: [33] French, B. F., Immekus, J. C., Oakes, W. C. (2005). An Examination of Indicators of Engineering Students Success and Persistence, Journal of Engineering Education, Research Brief, [34] Yang, B., Lu, D. R. (2001). Predicting Academic Performance in Management Education: An Empirical Investigation of MBA Success, Journal of Education for Business, 77:1, [35] Holt, D. T., Bleckmann, C. A. ve Zitzmann, C. C. (2006). The Graduate Record Examination and Success in an Engineering Management Program: A Case Study, Engineering Management Journal, Vol. 18, No. 1, [36] Ahmadi, M., Raiszadeh, F., Helms, M. (1997). An Examination of the Admission Criteria for the MBA Programs: A Case Study, Education, Vol. 117, No. 4, [37] Wright, R. E., Palmer, J. C. (1994). GMAT Scores and Undergraduate GPAs as predictors of performance in graduate business programs. Journal of Education for Business, 69,

58 [38] Hancock, T. (1999). The gender difference: Validity of standardized admission tests in predicting MBA performance, Journal of Education for Business, 75, [39] Ekpenyong, D. B. (2000). Empirical Analysis of the Relationship Between Students Attributes and Performance: Case Study of the University of Ibadan (Nigeria) MBA Programme, Journal of Financial Management and Analysis, Vol. 12, No. 1, [40] Peiperl, M. A., Trevelyan, R. (1997). Predictors of performance at business school and beyond: Demographic factors and the contrast between individual and group outcomes, Journal of Management Development, Vol. 16, Iss: 5, [41] Musawi, N. M., Ansari, A. H. (1999). Test of English as a Foreign Language and First Certificate of English tests as predictors of academic success for undergraduate students at the University of Bahrain, System 27, [42] Krausz, J., Schiff, A., Schiff, J., Hise, J. V. (2005). The impact of TOEFL scores on placement and performance of international students in the initial graduate accounting class, Accounting Education: An International Journal, Vol. 14, No. 1, [43] Simner, M. L., Mitchell, J. B. (2007). Validation of the TOEFL as a Canadian University Admissions Requirement, Canadian Journal of School Psychology, Vol. 22, No. 2., [44] Shephard, D. A., Douglas, E. J., Fitzsimmons, J. H. (2008). MBA Admission Criteria and an Entrepreneurial Mind-Set: Evidence From Western Style MBAs in India and Thailand, Academy of Management Learning & Education, Vol. 7, No. 2, [45] Seltzer, C. C. (1948). Academic Success in College of Public and Private School Students: Freshman Year at Harvard, The Journal of Psychology: Interdisciplinary and Applied, 25:2, [46] Shulruf, B., Hattie, J., Tumen, S. (2008). Individual and school factors affecting students participation and success in higher education, Higher Education, Vol. 56, No. 5, [47] Kaighobadi, M., Allen, M. T. (2008). Investigating Academic Success Factors for Undergraduate Business Students, Decision Sciences Journal of Innovative Education, Vol.6, No. 2, [48] Clayton, G.E., Cate, T. (2004). Predicting MBA Success with No-Shows and Graduation Discriminate Analysis, International Advances in Economic Research, Vol. 10, No. 3,

59 EKLER EK A : 4 lük Sistemdeki Notların 100 lük Sistemdeki Karşılıkları EK B : Yabancı Dil Sınavı Eşdeğerlikleri 37

60 38

61 EK A 39

62 40

63 EK B 41

64 42

daha çok göz önünde bulundurulabilir. Öğrencilerin dile karşı daha olumlu bir tutum geliştirmeleri ve daha homojen gruplar ile dersler yürütülebilir.

daha çok göz önünde bulundurulabilir. Öğrencilerin dile karşı daha olumlu bir tutum geliştirmeleri ve daha homojen gruplar ile dersler yürütülebilir. ÖZET Üniversite Öğrencilerinin Yabancı Dil Seviyelerinin ve Yabancı Dil Eğitim Programına Karşı Tutumlarının İncelenmesi (Aksaray Üniversitesi Örneği) Çağan YILDIRAN Niğde Üniversitesi, Sosyal Bilimler

Detaylı

T.C. İSTANBUL AYDIN ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ BİREYSEL DEĞERLER İLE GİRİŞİMCİLİK EĞİLİMİ İLİŞKİSİ: İSTANBUL İLİNDE BİR ARAŞTIRMA

T.C. İSTANBUL AYDIN ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ BİREYSEL DEĞERLER İLE GİRİŞİMCİLİK EĞİLİMİ İLİŞKİSİ: İSTANBUL İLİNDE BİR ARAŞTIRMA T.C. İSTANBUL AYDIN ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ BİREYSEL DEĞERLER İLE GİRİŞİMCİLİK EĞİLİMİ İLİŞKİSİ: İSTANBUL İLİNDE BİR ARAŞTIRMA DOKTORA TEZİ Cafer Şafak EYEL İşletme Ana Bilim Dalı İşletme

Detaylı

Göller Bölgesi Aylık Hakemli Ekonomi ve Kültür Dergisi Ayrıntı/ 29

Göller Bölgesi Aylık Hakemli Ekonomi ve Kültür Dergisi Ayrıntı/ 29 ÖZET: Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürü Doç. Dr. Kürşat Özdaşlı: Sosyal Bilimler Enstitüsü nden bugüne kadar toplam 518 öğrenci mezun olmuştur. Önümüzdeki eğitim-öğretim dönemleri

Detaylı

THE IMPACT OF AUTONOMOUS LEARNING ON GRADUATE STUDENTS PROFICIENCY LEVEL IN FOREIGN LANGUAGE LEARNING ABSTRACT

THE IMPACT OF AUTONOMOUS LEARNING ON GRADUATE STUDENTS PROFICIENCY LEVEL IN FOREIGN LANGUAGE LEARNING ABSTRACT THE IMPACT OF AUTONOMOUS LEARNING ON GRADUATE STUDENTS PROFICIENCY LEVEL IN FOREIGN LANGUAGE LEARNING ABSTRACT The purpose of the study is to investigate the impact of autonomous learning on graduate students

Detaylı

LİSANSÜSTÜ YABANCI UYRUKLU ÖĞRENCİ KABUL YÖNERGESİ

LİSANSÜSTÜ YABANCI UYRUKLU ÖĞRENCİ KABUL YÖNERGESİ İlk Yayın 20.12.2017 Sayfa 1/8 Takip Tablosu REVİZYON NO TARİH AÇIKLAMA 00 20.12.2017 İlk yayın. MALTEPE ÜNİVERSİTESİ Amaç ve Kapsam Madde 1- Lisansüstü Yabancı Uyruklu Öğrenci Kabul Yönergesi Bu yönerge

Detaylı

2010-2011 Öğretim Yılı Güz Dönemi Yüksek Lisans Programları Akademik Takvimi

2010-2011 Öğretim Yılı Güz Dönemi Yüksek Lisans Programları Akademik Takvimi FEN BĐLĐMLERĐ ENSTĐTÜSÜ 2010-2011 ÖĞRETĐM YILI GÜZ DÖNEMĐ LĐSANSÜSTÜ VE DOKTORA PROGRAMLARINA ALINACAK ÖĞRENCĐ KONTENJANLARI Üniversitemiz Lisansüstü Eğitim-Öğretim Yönetmeliği 2. maddesi uyarınca, 2010-2011

Detaylı

ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ DOKTORA PROGRAM BİLGİLERİ

ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ DOKTORA PROGRAM BİLGİLERİ ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ DOKTORA PROGRAM BİLGİLERİ Genel Bilgiler Programın Amacı Kazanılan Derece Kazanılan Derecenin Seviyesi Kazanılan Derecenin Gerekleri ve Kurallar 2005 yılında kurulan TOBB ETÜ Endüstri

Detaylı

MALTEPE ÜNİVERSİTESİ Lisansüstü Yabancı Uyruklu Öğrenci Kabul Yönergesi

MALTEPE ÜNİVERSİTESİ Lisansüstü Yabancı Uyruklu Öğrenci Kabul Yönergesi MALTEPE ÜNİVERSİTESİ Lisansüstü Yabancı Uyruklu Öğrenci Kabul Yönergesi Amaç ve Kapsam Madde 1- Bu yönerge Maltepe Üniversitesi Lisansüstü Eğitim-Öğretim Yönetmeliği uyarınca, Maltepe Üniversitesi Enstitülerinde

Detaylı

T.C. YEDİTEPE ÜNİVERSİTESİ ELEKTRİK VE ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI BİLGİLERİ

T.C. YEDİTEPE ÜNİVERSİTESİ ELEKTRİK VE ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI BİLGİLERİ T.C. YEDİTEPE ÜNİVERSİTESİ ELEKTRİK VE ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI BİLGİLERİ Amaç: 1- Elektrik ve Elektronik Mühendisliği kapsamına giren belirli bir alanda ileri araştırmalar ve geliştirmeler

Detaylı

KAMU PERSONELÝ SEÇME SINAVI PUANLARI ÝLE LÝSANS DÝPLOMA NOTU ARASINDAKÝ ÝLÝÞKÝLERÝN ÇEÞÝTLÝ DEÐÝÞKENLERE GÖRE ÝNCELENMESÝ *

KAMU PERSONELÝ SEÇME SINAVI PUANLARI ÝLE LÝSANS DÝPLOMA NOTU ARASINDAKÝ ÝLÝÞKÝLERÝN ÇEÞÝTLÝ DEÐÝÞKENLERE GÖRE ÝNCELENMESÝ * Abant Ýzzet Baysal Üniversitesi Eðitim Fakültesi Dergisi Cilt: 8, Sayý: 1, Yýl: 8, Haziran 2008 KAMU PERSONELÝ SEÇME SINAVI PUANLARI ÝLE LÝSANS DÝPLOMA NOTU ARASINDAKÝ ÝLÝÞKÝLERÝN ÇEÞÝTLÝ DEÐÝÞKENLERE

Detaylı

Programı başarıyla tamamlayan öğrencilere GIDA MÜHENDİSLİĞİ YÜKSEK LİSANS DERECESİ verilecektir.

Programı başarıyla tamamlayan öğrencilere GIDA MÜHENDİSLİĞİ YÜKSEK LİSANS DERECESİ verilecektir. Gıda Mühendisliği Anabilim Dalı Yüksek Lisans Genel Bilgi Ömer Halisdemir Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü 2013-2014 eğitim-öğretim yılında lisans, yüksek lisans ve doktora öğrencisi alarak eğitim-öğretime

Detaylı

FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ANABİLİM DALLARI KONTENJAN YÜKSEK LİSANS DOKTORA ALES Puan Türü Tezli Tezsiz ÖZEL KOŞULLAR BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ 10-10 SAY. BİYOLOJİ 25-24 SAY. ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ 20-5 SAY. ELEKTRİK-ELEKTRONİK

Detaylı

TEZSİZ YÜKSEK LİSANS PROJE ONAY FORMU

TEZSİZ YÜKSEK LİSANS PROJE ONAY FORMU iii TEZSİZ YÜKSEK LİSANS PROJE ONAY FORMU Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Eğitim Yönetimi, Teftişi, Planlaması ve Ekonomisi Bilim Dalı öğrencisi Rabia HOŞ tarafından hazırlanan " Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında

Detaylı

The Study of Relationship Between the Variables Influencing The Success of the Students of Music Educational Department

The Study of Relationship Between the Variables Influencing The Success of the Students of Music Educational Department 71 Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Yıl 9, Sayı 17, Haziran 2009, 71-76 Müzik Eğitimi Anabilim Dalı Öğrencilerinin Başarılarına Etki Eden Değişkenler Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Detaylı

Hemşirelik Anabilim Dalı Yüksek Lisans Genel Bilgi Amaç ve Hedefler Amaç: Hedef: Verilen Derece: Düzeyi Bazı Kabul Koşulları Kabul Koşulları:

Hemşirelik Anabilim Dalı Yüksek Lisans Genel Bilgi Amaç ve Hedefler Amaç: Hedef: Verilen Derece: Düzeyi Bazı Kabul Koşulları Kabul Koşulları: Hemşirelik Anabilim Dalı Yüksek Lisans Genel Bilgi Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü ile Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü nün ikili anlaşması ile

Detaylı

GALATASARAY ÜNİVERSİTESİ REKTÖRLÜĞÜ NDEN

GALATASARAY ÜNİVERSİTESİ REKTÖRLÜĞÜ NDEN GALATASARAY ÜNİVERSİTESİ REKTÖRLÜĞÜ NDEN Üniversitemiz Fen Bilimleri Enstitüsü, Lisansüstü Programlarına 2014-2015 öğretim yılı güz yarıyılında, Galatasaray Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Lisansüstü

Detaylı

EBELİK YÜKSEK LİSANS/DOKTORA PROGRAM YETERLİLİKLERİ Program Profili: Ebelik lisansüstü eğitimi ; Ulusal ve uluslararası alanda anne ve yeni doğan

EBELİK YÜKSEK LİSANS/DOKTORA PROGRAM YETERLİLİKLERİ Program Profili: Ebelik lisansüstü eğitimi ; Ulusal ve uluslararası alanda anne ve yeni doğan EBELİK YÜKSEK LİSANS/DOKTORA PROGRAM YETERLİLİKLERİ Program Profili: Ebelik lisansüstü eğitimi ; Ulusal ve uluslararası alanda anne ve yeni doğan sağlığını koruma ve geliştirmede son derece önemli sağlık

Detaylı

BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ ALANI THE INFORMATION TECHNOLOGIES DEPARTMENT

BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ ALANI THE INFORMATION TECHNOLOGIES DEPARTMENT BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ ALANI THE INFORMATION TECHNOLOGIES DEPARTMENT Bilişim Teknolojileri Alanı THE INFORMATION TECHNOLOGIES DEPARTMENT Mesleki ortaöğretim kurumlarında eğitim verilen alanlardan birisidir.

Detaylı

TEZLİ YÜKSEK LİSANS BAŞVURU TARİHLERİ. 17 Ağustos Eylül 2018 BİLİM SINAVI TARİHİ. 5 Eylül 2018 Saat 10:00 BAŞVURU SÜRECİ

TEZLİ YÜKSEK LİSANS BAŞVURU TARİHLERİ. 17 Ağustos Eylül 2018 BİLİM SINAVI TARİHİ. 5 Eylül 2018 Saat 10:00 BAŞVURU SÜRECİ 2018-2019 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI GÜZ YARIYILI EK KONTENJANLARI ANABİLİM DALI PROGRAMI TÜRÜ TC UYRUKLU YABANCI UYRUKLU ALES PUAN TÜRÜ ÖZEL KOŞUL Eğitim Programları ve Öğretim Tezli Yüksek Lisans 5 1 Herhangi

Detaylı

faaliyetlerin bir veya birden fazlasında yer almak, verilen görevleri yerine

faaliyetlerin bir veya birden fazlasında yer almak, verilen görevleri yerine ULUSAL ELEKTRONİK VE KRİPTOLOJİ ENSTİTÜSÜ İlan No: TBTK.BİLGEM.UEKAE.2014-1 1) İŞİN TANIMI VE ÖZELLİKLERİ 1.1. Referans Kodu: TBTK. UEKAE.2014-1.1 / AR-GE Personeli: Ulusal Elektronik ve Kriptoloji Enstitüsü'nde

Detaylı

17 Agustos Eylül 2018 BİLİM SINAVI TARİHİ. 5 Eylül 2018 Saat 140:00 BAŞVURU SÜRECİ

17 Agustos Eylül 2018 BİLİM SINAVI TARİHİ. 5 Eylül 2018 Saat 140:00 BAŞVURU SÜRECİ T.C. ÇANAKKALE ONSEKİZ MART ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DOKTORA PROGRAMLARI ANABİLİM DALI PROGRAMI TÜRÜ TC UYRUKLU YABANCI UYRUKLU ALES PUAN TÜRÜ ÖZEL KOŞUL Eğitim Bilimleri Eğitim Yönetimi

Detaylı

İŞLETMELERDE KURUMSAL İMAJ VE OLUŞUMUNDAKİ ANA ETKENLER

İŞLETMELERDE KURUMSAL İMAJ VE OLUŞUMUNDAKİ ANA ETKENLER ANKARA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ HALKLA İLİŞKİLER VE TANITIM ANA BİLİM DALI İŞLETMELERDE KURUMSAL İMAJ VE OLUŞUMUNDAKİ ANA ETKENLER BİR ÖRNEK OLAY İNCELEMESİ: SHERATON ANKARA HOTEL & TOWERS

Detaylı

BAŞVURU KOŞULLARI VE İŞLEMLERİ

BAŞVURU KOŞULLARI VE İŞLEMLERİ 2014-2015 AKADEMİK YILI BAHAR DÖNEMİ NDE SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜNÜN AŞAĞIDA BELİRTİLEN ÜSTÜ PROGRAMLARINA ÖĞRENCİ ALINACAKTIR. Anabilim Dalı ve Programın Adı Amerikan Kültürü ve Edebiyatı Tezsiz/Tezli

Detaylı

ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN BAŞARILARI ÜZERİNE ETKİ EDEN BAZI FAKTÖRLERİN ARAŞTIRILMASI (MUĞLA ÜNİVERSİTESİ İ.İ.B.F ÖRNEĞİ) ÖZET ABSTRACT

ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN BAŞARILARI ÜZERİNE ETKİ EDEN BAZI FAKTÖRLERİN ARAŞTIRILMASI (MUĞLA ÜNİVERSİTESİ İ.İ.B.F ÖRNEĞİ) ÖZET ABSTRACT Muğla Üniversitesi SBE Dergisi Güz 2001 Sayı 5 ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN BAŞARILARI ÜZERİNE ETKİ EDEN BAZI FAKTÖRLERİN ARAŞTIRILMASI (MUĞLA ÜNİVERSİTESİ İ.İ.B.F ÖRNEĞİ) ÖZET Erdoğan GAVCAR * Meltem ÜLKÜ

Detaylı

Boğaziçi Üniversitesi Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliği

Boğaziçi Üniversitesi Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliği Boğaziçi Üniversitesi Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliği BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 (1) Bu Yönetmeliğin amacı, Boğaziçi Üniversitesine bağlı enstitülerde yürütülen

Detaylı

Immigration Studying. Studying - University. Stating that you want to enroll. Stating that you want to apply for a course.

Immigration Studying. Studying - University. Stating that you want to enroll. Stating that you want to apply for a course. - University I would like to enroll at a university. Stating that you want to enroll I want to apply for course. Stating that you want to apply for a course an undergraduate a postgraduate a PhD a full-time

Detaylı

ABÜ KAMU HUKUKU (TEZLİ-TÜRKÇE)

ABÜ KAMU HUKUKU (TEZLİ-TÜRKÇE) ABÜ KAMU HUKUKU (TEZLİ-TÜRKÇE) Hukuk uygulamasının içinde yüksek lisans ve doktora derecesine sahip çok az hukukçu vardır. Avukat, hâkim ve savcıların tez yazarak yüksek lisans derecesi alması ve ardından

Detaylı

Hemşirelik Anabilim Dalı Yüksek Lisans Genel Bilgi Amaç ve Hedefler Amaç: Hedef: Verilen Derece: Düzeyi Bazı Kabul Koşulları

Hemşirelik Anabilim Dalı Yüksek Lisans Genel Bilgi Amaç ve Hedefler Amaç: Hedef: Verilen Derece: Düzeyi Bazı Kabul Koşulları Hemşirelik Anabilim Dalı Yüksek Lisans Genel Bilgi Ömer Halisdemir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü ile Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü nün ikili anlaşması ile Hemşirelik

Detaylı

YÖNETİM VE ORGANİZASYON YÜKSEK LİSANS

YÖNETİM VE ORGANİZASYON YÜKSEK LİSANS YÖNETİM VE ORGANİZASYON YÜKSEK LİSANS Genel Bilgi Yönetim ve Organizasyon Bilim Dalı Yüksek Lisans Programında kadrolu 1 Profesör, 1 Doçent ve 4 Yardımcı Doçent görev yapmaktadır. Öğrenciler ilgi alanlarına

Detaylı

T.C. DUMLUPINAR ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ LİSANSÜSTÜ EĞİTİM ÖĞRETİM BAŞVURU VE ÖĞRENCİ KABUL KOŞULLARI YÖNERGESİ (ŞUBAT 2019)

T.C. DUMLUPINAR ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ LİSANSÜSTÜ EĞİTİM ÖĞRETİM BAŞVURU VE ÖĞRENCİ KABUL KOŞULLARI YÖNERGESİ (ŞUBAT 2019) T.C. DUMLUPINAR ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ LİSANSÜSTÜ EĞİTİM ÖĞRETİM BAŞVURU VE ÖĞRENCİ KABUL KOŞULLARI YÖNERGESİ (ŞUBAT 2019) Amaç ve Kapsam Madde 1- Dumlupınar Üniversitesi Lisansüstü Eğitim-Öğretim

Detaylı

BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ BULENT ECEVİT UNIVERSITY SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ GRADUATE SCHOOL OF SOCIAL SCIENCE

BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ BULENT ECEVİT UNIVERSITY SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ GRADUATE SCHOOL OF SOCIAL SCIENCE BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ BULENT ECEVİT UNIVERSITY SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ GRADUATE SCHOOL OF SOCIAL SCIENCE SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ NÜN GENEL YAPISI Bülent Ecevit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü

Detaylı

MESLEK YÜKSEKOKULLARINA SINAVLI VE SINAVSIZ GEÇİŞ SİSTEMİ İLE YERLEŞEN ÖĞRENCİLERİN PERFORMANSLARININ KARŞILAŞTIRILMASI

MESLEK YÜKSEKOKULLARINA SINAVLI VE SINAVSIZ GEÇİŞ SİSTEMİ İLE YERLEŞEN ÖĞRENCİLERİN PERFORMANSLARININ KARŞILAŞTIRILMASI MESLEK YÜKSEKOKULLARINA SINAVLI VE SINAVSIZ GEÇİŞ SİSTEMİ İLE YERLEŞEN ÖĞRENCİLERİN PERFORMANSLARININ KARŞILAŞTIRILMASI PERFORMANCE COMPARASION OF VOCATIONAL SCHOOL STUDENTS ENROLLED VIA ENTRY EXAM AND

Detaylı

Maden Mühendisliği Yüksek Lisans Programı. Genel Bilgi

Maden Mühendisliği Yüksek Lisans Programı. Genel Bilgi Maden Mühendisliği Yüksek Lisans Programı Genel Bilgi Ömer Halisdemir Üniversitesi Maden Mühendisliği Anabilim Dalı 2008-2009 eğitim-öğretim yılında lisans ve yüksek lisans öğrencisi alarak eğitim-öğretime

Detaylı

ALANYA HALK EĞİTİMİ MERKEZİ BAĞIMSIZ YAŞAM İÇİN YENİ YAKLAŞIMLAR ADLI GRUNDTVIG PROJEMİZ İN DÖNEM SONU BİLGİLENDİRME TOPLANTISI

ALANYA HALK EĞİTİMİ MERKEZİ BAĞIMSIZ YAŞAM İÇİN YENİ YAKLAŞIMLAR ADLI GRUNDTVIG PROJEMİZ İN DÖNEM SONU BİLGİLENDİRME TOPLANTISI ALANYA HALK EĞİTİMİ MERKEZİ BAĞIMSIZ YAŞAM İÇİN YENİ YAKLAŞIMLAR ADLI GRUNDTVIG PROJEMİZ İN DÖNEM SONU BİLGİLENDİRME TOPLANTISI ALANYA PUBLIC EDUCATION CENTRE S FINAL INFORMATIVE MEETING OF THE GRUNDTVIG

Detaylı

EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI GÜZ DÖNEMİNDE AÇILACAK YÜKSEK LİSANS VE DOKTORA PROGRAMLARI, KONTENJANLARI VE BAŞVURU ŞARTLARI DOKTORA PROGRAMLARI

EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI GÜZ DÖNEMİNDE AÇILACAK YÜKSEK LİSANS VE DOKTORA PROGRAMLARI, KONTENJANLARI VE BAŞVURU ŞARTLARI DOKTORA PROGRAMLARI 2017-2018 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI GÜZ DÖNEMİNDE AÇILACAK YÜKSEK LİSANS VE DOKTORA PROGRAMLARI, KONTENJANLARI VE BAŞVURU ŞARTLARI Program Orta Doğu Yönetim Organizasyon Siyaset Bilimi Uluslararası İlişkiler

Detaylı

Mekatronik Mühendisliği Yüksek Lisans Programı İlkeleri

Mekatronik Mühendisliği Yüksek Lisans Programı İlkeleri Mekatronik Mühendisliği Yüksek Lisans Programı İlkeleri TEZLİ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI Tezli yüksek lisans programında öğrencinin 60 ECTS kredilik Lisansüstü ders alması ve 60 ECTS kredilik tez çalışması

Detaylı

T.C. KÜTAHYA DUMLUPINAR ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ LİSANSÜSTÜ EĞİTİM ÖĞRETİM BAŞVURU VE ÖĞRENCİ KABUL KOŞULLARI YÖNERGESİ

T.C. KÜTAHYA DUMLUPINAR ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ LİSANSÜSTÜ EĞİTİM ÖĞRETİM BAŞVURU VE ÖĞRENCİ KABUL KOŞULLARI YÖNERGESİ T.C. KÜTAHYA DUMLUPINAR ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ LİSANSÜSTÜ EĞİTİM ÖĞRETİM BAŞVURU VE ÖĞRENCİ KABUL KOŞULLARI YÖNERGESİ Amaç ve Kapsam Madde 1- Kütahya Dumlupınar Üniversitesi Lisansüstü Eğitim-Öğretim

Detaylı

KLİNİK PSİKOLOJİ YÜKSEK LİSANS/DOKTORA PROGRAM YETERLİLİKLERİ

KLİNİK PSİKOLOJİ YÜKSEK LİSANS/DOKTORA PROGRAM YETERLİLİKLERİ KLİNİK PSİKOLOJİ YÜKSEK LİSANS/DOKTORA PROGRAM YETERLİLİKLERİ Program Profili: Klinik psikoloji programına kabul edilen öğrencilerin çalıştıkları uzmanlık alanına dair kuramsal bilgiye, uygulama becerilerine

Detaylı

Üniversite Öğrencilerinin Akademik Başarılarını Etkileyen Faktörler Bahman Alp RENÇBER 1

Üniversite Öğrencilerinin Akademik Başarılarını Etkileyen Faktörler Bahman Alp RENÇBER 1 Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 3(1): 191-198 Üniversite Öğrencilerinin Akademik Başarılarını Etkileyen Faktörler Bahman Alp RENÇBER 1 Özet Bu çalışmanın amacı, üniversite

Detaylı

BAYAN DİN GÖREVLİSİNİN İMAJI VE MESLEĞİNİ TEMSİL GÜCÜ -Çorum Örneği-

BAYAN DİN GÖREVLİSİNİN İMAJI VE MESLEĞİNİ TEMSİL GÜCÜ -Çorum Örneği- T.C. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Felsefe ve Din Bilimleri Anabilim Dalı BAYAN DİN GÖREVLİSİNİN İMAJI VE MESLEĞİNİ TEMSİL GÜCÜ -Çorum Örneği- Lütfiye HACIİSMAİLOĞLU Yüksek Lisans Tezi Çorum

Detaylı

ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ NDE KİMYA EĞİTİMİNİN GEREKLİLİĞİNİN İKİ DEĞİŞKENLİ KORELASYON YÖNTEMİ İLE İSTATİSTİKSEL OLARAK İNCELENMESİ

ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ NDE KİMYA EĞİTİMİNİN GEREKLİLİĞİNİN İKİ DEĞİŞKENLİ KORELASYON YÖNTEMİ İLE İSTATİSTİKSEL OLARAK İNCELENMESİ ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ NDE KİMYA EĞİTİMİNİN GEREKLİLİĞİNİN İKİ DEĞİŞKENLİ KORELASYON YÖNTEMİ İLE İSTATİSTİKSEL OLARAK İNCELENMESİ Güven SAĞDIÇ Dokuz Eylül Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Elektrik-Elektronik

Detaylı

T.C. DUMLUPINAR ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ LİSANSÜSTÜ EĞİTİM ÖĞRETİM BAŞVURU VE ÖĞRENCİ KABUL KOŞULLARI YÖNERGESİ

T.C. DUMLUPINAR ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ LİSANSÜSTÜ EĞİTİM ÖĞRETİM BAŞVURU VE ÖĞRENCİ KABUL KOŞULLARI YÖNERGESİ T.C. DUMLUPINAR ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ LİSANSÜSTÜ EĞİTİM ÖĞRETİM BAŞVURU VE ÖĞRENCİ KABUL KOŞULLARI YÖNERGESİ Amaç ve Kapsam Madde 1- Dumlupınar Üniversitesi Lisansüstü Eğitim-Öğretim Yönetmeliği

Detaylı

T.C. Hitit Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. İşletme Anabilim Dalı

T.C. Hitit Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. İşletme Anabilim Dalı T.C. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı X, Y, Z KUŞAĞI TÜKETİCİLERİNİN YENİDEN SATIN ALMA KARARI ÜZERİNDE ALGILANAN MARKA DENKLİĞİ ÖĞELERİNİN ETKİ DÜZEYİ FARKLILIKLARININ

Detaylı

Tezli Yüksek Lisans Programına İlişkin Bilgilendirme

Tezli Yüksek Lisans Programına İlişkin Bilgilendirme Tezli Yüksek Lisans Programına İlişkin Bilgilendirme 2016-2017 Egitim-Ögretim Akademik Yılı uygulaması r1. 24.09.2016 Öğrenci duyurusu - 100A-0916-K1 Yönetim Bilişim Sistemleri Anabilim Dalı Yüksek Lisans

Detaylı

TÜRKiYE'DEKi ÖZEL SAGLIK VE SPOR MERKEZLERiNDE ÇALIŞAN PERSONELiN

TÜRKiYE'DEKi ÖZEL SAGLIK VE SPOR MERKEZLERiNDE ÇALIŞAN PERSONELiN Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe]. ofsport Sciences 2004 1 15 (3J 125-136 TÜRKiYE'DEKi ÖZEL SAGLIK VE SPOR MERKEZLERiNDE ÇALIŞAN PERSONELiN ış TATMiN SEViYELERi Ünal KARlı, Settar KOÇAK Ortadoğu Teknik

Detaylı

İşletme Uzaktan Öğretim (e-mba) Tezsiz Yüksek Lisans Programı

İşletme Uzaktan Öğretim (e-mba) Tezsiz Yüksek Lisans Programı İşletme Uzaktan Öğretim (e-mba) Tezsiz Yüksek Lisans Programı Programın Amacı İzmir Ekonomi Üniversitesi İşletme Enstitüsü, eğitim dili İngilizce ve Türkçe olan iki İşletme Uzaktan Öğretim Tezsiz Yüksek

Detaylı

AKADEMİK YILI GÜZ DÖNEMİ NDE SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜNÜN AŞAĞIDA BELİRTİLEN LİSANSÜSTÜ PROGRAMLARINA ÖĞRENCİ ALINACAKTIR.

AKADEMİK YILI GÜZ DÖNEMİ NDE SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜNÜN AŞAĞIDA BELİRTİLEN LİSANSÜSTÜ PROGRAMLARINA ÖĞRENCİ ALINACAKTIR. 2017-2018 AKADEMİK YILI GÜZ DÖNEMİ NDE SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜNÜN AŞAĞIDA BELİRTİLEN LİSANSÜSTÜ PROGRAMLARINA ÖĞRENCİ ALINACAKTIR. Anabilim Dalı ve Programın Adı Amerikan Kültürü ve Edebiyatı Tezli/Tezsiz

Detaylı

ANADOLU ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM ÖĞRETİM YILI GÜZ DÖNEMİ 100/2000 YÖK DOKTORA BURSU BAŞVURUSU

ANADOLU ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM ÖĞRETİM YILI GÜZ DÖNEMİ 100/2000 YÖK DOKTORA BURSU BAŞVURUSU ANADOLU ÜNİVERSİTESİ 2018 2019 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI GÜZ DÖNEMİ 100/2000 YÖK DOKTORA BURSU BAŞVURUSU 100/2000 YÖK Doktora Bursu kapsamında aşağıda listelenen Doktora Programları ve konular için belirtilen

Detaylı

Lisansüstü Eğitim Sınavı ALES-GRE-GMAT GRE* (Sayısal Yeni) TOEFL IBT 2 GMAT ALES 1

Lisansüstü Eğitim Sınavı ALES-GRE-GMAT GRE* (Sayısal Yeni) TOEFL IBT 2 GMAT ALES 1 Bahçe Bitkileri Yetiştirme ve Islahı Bilgisayar Mühendisliği Bilişim Sistemleri Mühendisliği Bilişim Sistemleri Mühendisliği (İ.Ö.) Biyoloji Biyomedikal Mühendisliği Biyomedikal Mühendisliği (İ.Ö.) Çevre

Detaylı

KÖ (Kızılötesi-Infrared) sistemler analiz modelleme ve performans değerlendirme altyapılarının geliştirilmesi,

KÖ (Kızılötesi-Infrared) sistemler analiz modelleme ve performans değerlendirme altyapılarının geliştirilmesi, İLERİ TEKNOLOJİ ARAŞTIRMA ENSTİTÜSÜ İlan No: TBTK.BİLGEM.İLTAREN.2014-1 1) İŞİN TANIMI VE ÖZELLİKLERİ 1.1. Referans Kodu: TBTK. İLTAREN. 2014-1.1/ AR-GE Personeli: İleri Teknolojiler Araştırma Enstitüsü

Detaylı

İnşaat Mühendisliği Doktora Programı. Genel Bilgi

İnşaat Mühendisliği Doktora Programı. Genel Bilgi İnşaat Mühendisliği Doktora Programı Genel Bilgi Ömer Halisdemir Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Anabilim Dalı 1994-1995 eğitim-öğretim yılında yüksek lisans, 1993-1994 eğitim-öğretim yılında lisans öğrencisi

Detaylı

SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ 2013-2014 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI BAHAR YARIYILI LİSANSÜSTÜ ÖĞRENCİ KONTENJANLARI

SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ 2013-2014 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI BAHAR YARIYILI LİSANSÜSTÜ ÖĞRENCİ KONTENJANLARI SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ 2013-2014 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI BAHAR YARIYILI LİSANSÜSTÜ ÖĞRENCİ KONTENJANLARI YÜKSEK LİSANS DOKTORA ANABİLİM DALLARI T.C. Vatandaşı Yatay Geçiş Yabancı Uyruklu T.C. Vatandaşı

Detaylı

YABANCI UYRUKLU ÖĞRENCİ KONTENJANLARI TEZLİ. LİSANS Ağaç İşleri Endüstri Mühendisliği Bilgisayar Mühendisliği 2 -

YABANCI UYRUKLU ÖĞRENCİ KONTENJANLARI TEZLİ. LİSANS Ağaç İşleri Endüstri Mühendisliği Bilgisayar Mühendisliği 2 - FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ 2018 2019 BAHAR DÖNEMİ YABANCI UYRUKLU TEZLİ YÜKSEK LİSANS VE DOKTORA ÖĞRENCİ KONTENJANLARI VE MÜRACAAT ŞARTLARI Lisansüstü Programlara Başvurular : 02 Ocak 2019 11 Ocak 2019 Lisansüstü

Detaylı

MALTEPE ÜNİVERSİTESİ LİSANSÜSTÜ YABANCI UYRUKLU ÖĞRENCİ KABUL YÖNERGESİ

MALTEPE ÜNİVERSİTESİ LİSANSÜSTÜ YABANCI UYRUKLU ÖĞRENCİ KABUL YÖNERGESİ MALTEPE ÜNİVERSİTESİ LİSANSÜSTÜ YABANCI UYRUKLU ÖĞRENCİ KABUL YÖNERGESİ Amaç ve Kapsam MADDE 1- (1) Bu yönerge Maltepe Üniversitesi Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliği uyarınca, Maltepe Üniversitesi

Detaylı

İLKÖĞRETİM ANABİLİM DALI SINIF ÖĞRETMENLİĞİ DOKTORA PROGRAMI

İLKÖĞRETİM ANABİLİM DALI SINIF ÖĞRETMENLİĞİ DOKTORA PROGRAMI MEHMET AKİF ERSOY ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ÜSTÜ (DOKTORA, TEZLİ/TEZSİZ ) PROGRAM İLANI 2015-2016 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI GÜZ YARIYILI İÇİN; BAŞVURU TARİHLERİ: 06-10 Temmuz 2015 tarihleri arasında

Detaylı

ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ BİYOSİSTEM MÜHENDİSLİĞİ PROGRAMI SON SINIF ÖĞRENCİ ANKET FORMU. Aralık,2013

ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ BİYOSİSTEM MÜHENDİSLİĞİ PROGRAMI SON SINIF ÖĞRENCİ ANKET FORMU. Aralık,2013 ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ BİYOSİSTEM MÜHENDİSLİĞİ PROGRAMI SON SINIF ÖĞRENCİ ANKET FORMU Sevgili U.Ü.Ziraat Fakültesi Biyosistem Mühendisliği Programı Öğrencileri, Aralık,2013 Uludağ Üniversitesi

Detaylı

Sınavlı ve Sınavsız Geçiş İçin Akademik Bir Karşılaştırma

Sınavlı ve Sınavsız Geçiş İçin Akademik Bir Karşılaştırma Sınavlı ve Sınavsız Geçiş İçin Akademik Bir Karşılaştırma Öğr. Gör. Kenan KARAGÜL, Öğr. Gör. Nigar KARAGÜL, Murat DOĞAN 3 Pamukkale Üniversitesi, Honaz Meslek Yüksek Okulu, Lojistik Programı, kkaragul@pau.edu.tr

Detaylı

2014-2015 ÖĞRETİM YILI BAHAR DÖNEMİ

2014-2015 ÖĞRETİM YILI BAHAR DÖNEMİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ 2014-2015 ÖĞRETİM YILI BAHAR DÖNEMİ KONTENJAN ANABİLİM DALI YÜKSEK LISANS DOKTORA ALES Puan Türü Tezli Tezsiz ÇALIŞMA EKONOMİSİ VE ENDÜSTRİ İLİŞKİLERİ ÖZEL KOŞULLAR Endüstri İlişkileri

Detaylı

AKADEMİK YILI BAHAR DÖNEMİ NDE SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜNÜN AŞAĞIDA BELİRTİLEN LİSANSÜSTÜ PROGRAMLARINA ÖĞRENCİ ALINACAKTIR.

AKADEMİK YILI BAHAR DÖNEMİ NDE SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜNÜN AŞAĞIDA BELİRTİLEN LİSANSÜSTÜ PROGRAMLARINA ÖĞRENCİ ALINACAKTIR. 2017-2018 AKADEMİK YILI BAHAR DÖNEMİ NDE SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜNÜN AŞAĞIDA BELİRTİLEN LİSANSÜSTÜ PROGRAMLARINA ÖĞRENCİ ALINACAKTIR. Anabilim Dalı ve Programın Adı Amerikan Kültürü ve Edebiyatı Tezli/Tezsiz

Detaylı

T.C. HİTİT ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ İŞLETME ANABİLİM DALI

T.C. HİTİT ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ İŞLETME ANABİLİM DALI T.C. HİTİT ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ İŞLETME ANABİLİM DALI ÇORUM İLİNDE KÜÇÜK VE ORTA ÖLÇEKLİ İŞLETMELERDE STRATEJİK YÖNETİMİN YERİ, ÖNEMİ VE GELİŞTİRİLMESİ; BİR İŞLETME ÖRNEĞİ Ahmet ÖLÇER

Detaylı

AKSARAY ÜNİVERSİTESİ REKTÖRLÜĞÜNDEN

AKSARAY ÜNİVERSİTESİ REKTÖRLÜĞÜNDEN AKSARAY ÜNİVERSİTESİ REKTÖRLÜĞÜNDEN Üniversitemiz Sosyal Bilimler Enstitüsü ne 2015-2016 Eğitim-Öğretim Yılı Bahar Yarıyılında Doktora, Tezli Yüksek Lisans ve Tezsiz Yüksek Lisans Programlarına öğrenci

Detaylı

TEZLİ YÜKSEK LİSANS KONTENJANLARI

TEZLİ YÜKSEK LİSANS KONTENJANLARI T.C. ÇANAKKALE ONSEKİZ MART ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ 2018-2019 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI BAHAR YARIYILI TEZLİ YÜKSEK LİSANS KONTENJANLARI ANABİLİM DALI PROGRAMI TÜRÜ TC UYRUKLU YABANCI UYRUKLU

Detaylı

Eleştirel Okuma (İngilizce) (KAM 332) Ders Detayları

Eleştirel Okuma (İngilizce) (KAM 332) Ders Detayları Eleştirel Okuma (İngilizce) (KAM 332) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Eleştirel Okuma (İngilizce) KAM 332 Güz 4 0 0 4 5 Ön Koşul Ders(ler)i

Detaylı

A UNIFIED APPROACH IN GPS ACCURACY DETERMINATION STUDIES

A UNIFIED APPROACH IN GPS ACCURACY DETERMINATION STUDIES A UNIFIED APPROACH IN GPS ACCURACY DETERMINATION STUDIES by Didem Öztürk B.S., Geodesy and Photogrammetry Department Yildiz Technical University, 2005 Submitted to the Kandilli Observatory and Earthquake

Detaylı

T.C. AFYON KOCATEPE ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ

T.C. AFYON KOCATEPE ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ T.C. AFYON KOCATEPE ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ 2014-2015 Eğitim Öğretim yılı Güz Yarıyılında, Sosyal Bilimler Enstitüsüne aşağıdaki anabilim dallarına lisansüstü eğitim için öğrenci alınacaktır.

Detaylı

SÜLEYMAN ŞAH ÜNİVERSİTESİ SÜREKLİ EĞİTİM MERKEZİ. İşletme Tezsiz Yüksek Lisans (MBA) Programı nın amacı; sektörde yönetici konumunda

SÜLEYMAN ŞAH ÜNİVERSİTESİ SÜREKLİ EĞİTİM MERKEZİ. İşletme Tezsiz Yüksek Lisans (MBA) Programı nın amacı; sektörde yönetici konumunda SÜLEYMAN ŞAH ÜNİVERSİTESİ SÜREKLİ EĞİTİM MERKEZİ İşletme Tezsiz Yüksek Lisans (MBA) İşletme Tezsiz Yüksek Lisans (MBA) Programı nın amacı; sektörde yönetici konumunda faaliyet gösteren profesyonellere

Detaylı

BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ DOKTORA PROGRAM BİLGİLERİ

BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ DOKTORA PROGRAM BİLGİLERİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ DOKTORA PROGRAM BİLGİLERİ Genel Bilgiler Programın Amacı Kazanılan Derece Kazanılan Derecenin Seviyesi Kazanılan Derecenin Gerekleri ve Kurallar Kayıt Kabul Koşulları Önceki Öğrenmenin

Detaylı

ANKARA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ 2015-2016 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI GÜZ YARIYILI LİSANSÜSTÜ KONTENJANLARI VE BAŞVURU KOŞULLARI

ANKARA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ 2015-2016 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI GÜZ YARIYILI LİSANSÜSTÜ KONTENJANLARI VE BAŞVURU KOŞULLARI ANKARA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ 2015-2016 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI GÜZ YARIYILI ÜSTÜ KONTENJANLARI VE Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsünün aşağıda adları belirtilen Anabilim Dallarına

Detaylı

1. İngilizce dil yeterlik belgesi (Boğaziçi Üniversitesi Senatosu tarafından kabul edilen bir dil sınavı ile kanıtlamaları gereklidir.

1. İngilizce dil yeterlik belgesi (Boğaziçi Üniversitesi Senatosu tarafından kabul edilen bir dil sınavı ile kanıtlamaları gereklidir. Başvuru Belgeleri 1. İngilizce dil yeterlik belgesi (Boğaziçi Üniversitesi Senatosu tarafından kabul edilen bir dil sınavı ile kanıtlamaları gereklidir.) 2. Lisansüstü eğitim giriş sınav sonuçları (ALES/GRE/GMAT)

Detaylı

ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DÖNEM PROJESİ TAŞINMAZ DEĞERLEMEDE HEDONİK REGRESYON ÇÖZÜMLEMESİ. Duygu ÖZÇALIK

ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DÖNEM PROJESİ TAŞINMAZ DEĞERLEMEDE HEDONİK REGRESYON ÇÖZÜMLEMESİ. Duygu ÖZÇALIK ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DÖNEM PROJESİ TAŞINMAZ DEĞERLEMEDE HEDONİK REGRESYON ÇÖZÜMLEMESİ Duygu ÖZÇALIK GAYRİMENKUL GELİŞTİRME VE YÖNETİMİ ANABİLİM DALI ANKARA 2018 Her hakkı saklıdır

Detaylı

Yüz Tanımaya Dayalı Uygulamalar. (Özet)

Yüz Tanımaya Dayalı Uygulamalar. (Özet) 4 Yüz Tanımaya Dayalı Uygulamalar (Özet) Günümüzde, teknolojinin gelişmesi ile yüz tanımaya dayalı bir çok yöntem artık uygulama alanı bulabilmekte ve gittikçe de önem kazanmaktadır. Bir çok farklı uygulama

Detaylı

İstanbul İli Anadolu Kuzey Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği İdari Hizmetler Başkanlığı Eğitim ve Staj Birimi

İstanbul İli Anadolu Kuzey Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği İdari Hizmetler Başkanlığı Eğitim ve Staj Birimi İstanbul İli Anadolu Kuzey Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği İdari Hizmetler Başkanlığı Eğitim ve Staj Birimi AKADEMİK EĞİTİM BAŞVURU PROSEDÜRÜ 1.Amaç Genel Sekreterliğimiz ile Özel Üniversiteler

Detaylı

YÖNETİM VE STRATEJİ TEZSİZ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI. (II. Öğretim)

YÖNETİM VE STRATEJİ TEZSİZ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI. (II. Öğretim) YÖNETİM VE STRATEJİ TEZSİZ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI (II. Öğretim) Rekabetin ve işbirliğinin, küreselleşmenin ve yerelleşmenin, yenilikçiliğin, esnekliğin, değişimin ve standartlaşmanın bir arada var olabildiği;

Detaylı

MEDYA VE İLETİŞİM YÖNETİMİ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI BÜTÜNLEŞİK PAZARLAMA İLETİŞİMİ YÖNETİMİ YOĞUNLAŞMA ALANI BİLGİ PAKETİ

MEDYA VE İLETİŞİM YÖNETİMİ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI BÜTÜNLEŞİK PAZARLAMA İLETİŞİMİ YÖNETİMİ YOĞUNLAŞMA ALANI BİLGİ PAKETİ MEDYA VE İLETİŞİM YÖNETİMİ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI BÜTÜNLEŞİK PAZARLAMA İLETİŞİMİ YÖNETİMİ YOĞUNLAŞMA ALANI BİLGİ PAKETİ 1. Program Bilgileri Amaçlar: Medya ve İletişim Yönetimi Yüksek Lisans Programına

Detaylı

EĞİTİM ÖĞRETİM YILI GÜZ DÖNEMİ EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

EĞİTİM ÖĞRETİM YILI GÜZ DÖNEMİ EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ 2017 2018 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI GÜZ DÖNEMİ EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ KONTENJAN ANABİLİM DALLARI TEZLİ YÜKSEK LİSANS TEZSİZ YÜKSEK LİSANS DOKTORA ALES Puan Türü ÖZEL KOŞULLAR YABANCI YABANCI BİLGİSAYAR VE

Detaylı

(EK-C) TİCARİ BİLİMLER FAKÜLTESİ YÖNETİM BİLİŞİM SİSTEMLERİ PROGRAMI TYYÇ BİLGİ PAKETİ ÖRNEĞİ

(EK-C) TİCARİ BİLİMLER FAKÜLTESİ YÖNETİM BİLİŞİM SİSTEMLERİ PROGRAMI TYYÇ BİLGİ PAKETİ ÖRNEĞİ (EK-C) TİCARİ BİLİMLER FAKÜLTESİ YÖNETİM BİLİŞİM SİSTEMLERİ PROGRAMI TYYÇ BİLGİ PAKETİ ÖRNEĞİ Genel Bilgi BAŞKENT Üniversitesi Uluslararası Ticaret Bölümü (Türkçe) Yoğun rekabet koşulları altında olan

Detaylı

Argumentative Essay Nasıl Yazılır?

Argumentative Essay Nasıl Yazılır? Argumentative Essay Nasıl Yazılır? Hüseyin Demirtaş Dersimiz: o Argumentative Essay o Format o Thesis o Örnek yazı Military service Outline Many countries have a professional army yet there is compulsory

Detaylı

T.C KÜTAHYA DUMLUPINAR ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ MÜDÜRLÜĞÜ

T.C KÜTAHYA DUMLUPINAR ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ MÜDÜRLÜĞÜ T.C KÜTAHYA DUMLUPINAR ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ MÜDÜRLÜĞÜ Fen Bilimleri Enstitüsüne 2018-2019 Akademik Yılı Güz Yarıyılında aşağıda belirtilen Anabilim Dallarına Doktora, Tezli Yüksek Lisans

Detaylı

2014-2015 ÖĞRETİM YILI BAHAR DÖNEMİ

2014-2015 ÖĞRETİM YILI BAHAR DÖNEMİ 2014-2015 ÖĞRETİM YILI BAHAR DÖNEMİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ANABİLİM DALI KONTENJAN YÜKSEK LİSANS DOKTORA ALES Puan Türü Tezli Tezsiz ÖZEL KOŞULLAR ANALİTİK KİMYA 6 6 SAY. FARMAKOGNOZİ 10 10 5 SAY.

Detaylı

T.C. AFYON KOCATEPE ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ. Yüksek Lisans (Tezsiz) Yüksek Lisans (Tezli)

T.C. AFYON KOCATEPE ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ. Yüksek Lisans (Tezsiz) Yüksek Lisans (Tezli) T.C. AFYON KOCATEPE ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ 2012-2013 Eğitim-Öğretim Yılı Güz Yarıyılında, Sosyal Bilimler Enstitüsüne aşağıdaki anabilim dallarına lisansüstü eğitim için öğrenci alınacaktır.

Detaylı

ESKİŞEHİR TEKNİK ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM ÖĞRETİM YILI GÜZ DÖNEMİ 100/2000 YÖK DOKTORA BURSU BAŞVURUSU

ESKİŞEHİR TEKNİK ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM ÖĞRETİM YILI GÜZ DÖNEMİ 100/2000 YÖK DOKTORA BURSU BAŞVURUSU ESKİŞEHİR TEKNİK ÜNİVERSİTESİ 2018 2019 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI GÜZ DÖNEMİ 100/2000 YÖK DOKTORA BURSU BAŞVURUSU 100/2000 YÖK Doktora Bursu kapsamında aşağıda listelenen Doktora Programları ve konular için

Detaylı

AKADEMİK YILI ÖZYEĞİN ÜNİVERSİTESİ İŞLETME ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS PROGRAMLARI EXECUTIVE MBA PROGRAMI

AKADEMİK YILI ÖZYEĞİN ÜNİVERSİTESİ İŞLETME ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS PROGRAMLARI EXECUTIVE MBA PROGRAMI 2018 2019 AKADEMİK YILI EXECUTIVE MBA PROGRAMI Modüler bir yapıya ve zengin bir içeriğe sahip olup, 8 haftalık (toplamda 15 ay süren) altı modülden oluşan programımız, farklı sektörlerden genellikle 8

Detaylı

KONYA GIDA VE TARIM ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS PROGRAMLARI BAŞVURU DUYURUSU

KONYA GIDA VE TARIM ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS PROGRAMLARI BAŞVURU DUYURUSU KONYA GIDA VE TARIM ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS PROGRAMLARI BAŞVURU DUYURUSU İÇERİK 1 Genel Hususlar... 2 2, Uluslararası Ticaret ve İşletmecilik için Başvuru Şartları ve Özel

Detaylı

DOKTORA İlk Başvuru (Ön Kayıt) İşlemleri

DOKTORA İlk Başvuru (Ön Kayıt) İşlemleri DOKTORA İlk Başvuru (Ön Kayıt) İşlemleri Başvuru Tarihleri Doktora Ön Kayıtların Kabulü ( Erişimden ve Enstitüden) Doktora Bilim Sınavları Doktora Kesin Kayıt 2015 Haziran ayında belirlenecektir Önemli

Detaylı

Hukuk ve Hukukçular için İngilizce/ English for Law and Lawyers

Hukuk ve Hukukçular için İngilizce/ English for Law and Lawyers Hukuk ve Hukukçular için İngilizce/ English for Law and Lawyers Size iş imkanı sağlayacak bir sertifikaya mı ihtiyacınız var? Dünyanın önde gelen İngilizce sınavı TOLES, Hukuk İngilizcesi becerilerinin

Detaylı

T.C. AFYON KOCATEPE ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ

T.C. AFYON KOCATEPE ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ T.C. AFYON KOCATEPE ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ 2013-2014 Eğitim Öğretim yılı Güz Yarıyılında, Sosyal Bilimler Enstitüsüne aşağıdaki anabilim dallarına lisansüstü eğitim için öğrenci alınacaktır.

Detaylı

T.C KÜTAHYA DUMLUPINAR ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ MÜDÜRLÜĞÜ

T.C KÜTAHYA DUMLUPINAR ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ MÜDÜRLÜĞÜ T.C KÜTAHYA DUMLUPINAR ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ MÜDÜRLÜĞÜ Fen Bilimleri Enstitüsüne 2018-2019 Akademik Yılı Güz Yarıyılında aşağıda belirtilen Anabilim Dallarına Doktora, Tezli Yüksek Lisans

Detaylı

YÖNETİM VE STRATEJİ TEZSİZ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI. (II. Öğretim)

YÖNETİM VE STRATEJİ TEZSİZ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI. (II. Öğretim) YÖNETİM VE STRATEJİ TEZSİZ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI (II. Öğretim) Rekabetin ve işbirliğinin, küreselleşmenin ve yerelleşmenin, yenilikçiliğin, esnekliğin, değişimin ve standartlaşmanın bir arada var olabildiği;

Detaylı

DERS BİLGİLERİ. Uygulamalı İşletme İstatistiği BBA 282 Bahar 3+0+0 3 5

DERS BİLGİLERİ. Uygulamalı İşletme İstatistiği BBA 282 Bahar 3+0+0 3 5 DERS BİLGİLERİ Ders Kodu Yarıyıl T+U+L Saat Kredi AKTS Uygulamalı İşletme İstatistiği BBA 282 Bahar 3+0+0 3 5 Ön Koşul Dersleri - Dersin Dili Dersin Seviyesi Dersin Türü İngilizce Lisans Zorunlu Dersin

Detaylı

MİMARLIK LİSANS ÖĞRENCİLERİNİN SOSYO-EKONOMİK DURUMLARININ EĞİTİM SÜRECİNDEKİ BAŞARILARINA ETKİSİ

MİMARLIK LİSANS ÖĞRENCİLERİNİN SOSYO-EKONOMİK DURUMLARININ EĞİTİM SÜRECİNDEKİ BAŞARILARINA ETKİSİ Uludağ Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, Cilt 18, Sayı 2, 2013 ARAŞTIRMA MİMARLIK LİSANS ÖĞRENCİLERİNİN SOSYO-EKONOMİK DURUMLARININ EĞİTİM SÜRECİNDEKİ BAŞARILARINA ETKİSİ Murat ÖZYABA

Detaylı

2015-2016 AKADEMİK YILI GÜZ DÖNEMİ NDE SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜNÜN AŞAĞIDA BELİRTİLEN LİSANSÜSTÜ PROGRAMLARINA ÖĞRENCİ ALINACAKTIR.

2015-2016 AKADEMİK YILI GÜZ DÖNEMİ NDE SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜNÜN AŞAĞIDA BELİRTİLEN LİSANSÜSTÜ PROGRAMLARINA ÖĞRENCİ ALINACAKTIR. 2015-2016 AKADEMİK YILI GÜZ DÖNEMİ NDE SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜNÜN AŞAĞIDA BELİRTİLEN LİSANSÜSTÜ PROGRAMLARINA ÖĞRENCİ ALINACAKTIR. Anabilim Dalı ve Programın Adı Amerikan Kültürü ve Edebiyatı Tezli/Tezsiz

Detaylı

2015-2016 ÖĞRETİM YILI BAHAR YARIYILINDA FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜNÜN AŞAĞIDA BELİRTİLEN LİSANSÜSTÜ PROGRAMLARINA ÖĞRENCİ ALINACAKTIR.

2015-2016 ÖĞRETİM YILI BAHAR YARIYILINDA FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜNÜN AŞAĞIDA BELİRTİLEN LİSANSÜSTÜ PROGRAMLARINA ÖĞRENCİ ALINACAKTIR. 201-2016 ÖĞRETİM YILI BAHAR YARIYILINDA FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜNÜN AŞAĞIDA BELİRTİLEN LİSANSÜSTÜ PROGRAMLARINA ÖĞRENCİ ALINACAKTIR. BAŞVURU TARİHLERİ Başvuruların kabulü, 29 Ocak 2016 Cuma günü saat 17.00

Detaylı

TOEFL PDS ÜDS IELTS CBT IBT PBT

TOEFL PDS ÜDS IELTS CBT IBT PBT 2012-2013 Eğitim - Öğretim Güz Yarıyılı Material Science and Mechanical Engineering (Malzeme Bilimi ve Makine Mühendisliği) Doktora (ingilizce) programının başvuruları başlamıştır. HANGİ PROGRAMLARDAN

Detaylı

T.C KÜTAHYA DUMLUPINAR ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ MÜDÜRLÜĞÜ

T.C KÜTAHYA DUMLUPINAR ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ MÜDÜRLÜĞÜ T.C KÜTAHYA DUMLUPINAR ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ MÜDÜRLÜĞÜ Fen Bilimleri Enstitüsüne 2018-2019 Akademik Yılı Bahar Yarıyılında aşağıda belirtilen Anabilim Dallarına Doktora, Tezli Yüksek Lisans

Detaylı

T.C. TARSUS ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI BAHAR YARIYILI LİSANSÜSTÜ PROGRAM KONTENJANLARI

T.C. TARSUS ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI BAHAR YARIYILI LİSANSÜSTÜ PROGRAM KONTENJANLARI T.C. TARSUS ÜNİVERSİTESİ 2018-2019 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI BAHAR YARIYILI LİSANSÜSTÜ PROGRAM KONTENJANLARI Tarsus Üniversitesi ne bağlı Lisansüstü Eğitim Enstitüsü ne 2018-2019 Eğitim-Öğretim Yılı Bahar Yarıyılında

Detaylı

TÜRKİYE CUMHURİYET MERKEZ BANKASINA UZMAN YARDIMCISI ALINACAKTIR

TÜRKİYE CUMHURİYET MERKEZ BANKASINA UZMAN YARDIMCISI ALINACAKTIR TÜRKİYE CUMHURİYET MERKEZ BANKASINA UZMAN YARDIMCISI ALINACAKTIR Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası; bağımsızlığı, güçlü örgüt yapısı, nitelikli kadrosu, teknolojik üstünlüğü ve etkili sonuçlar alma özelliği

Detaylı

İLAN ALANYA ALAADDİN KEYKUBAT ÜNİVERSİTESİ REKTÖRLÜĞÜ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ MÜDÜRLÜĞÜNDEN

İLAN ALANYA ALAADDİN KEYKUBAT ÜNİVERSİTESİ REKTÖRLÜĞÜ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ MÜDÜRLÜĞÜNDEN İLAN ALANYA ALAADDİN KEYKUBAT ÜNİVERSİTESİ REKTÖRLÜĞÜ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ MÜDÜRLÜĞÜNDEN Üniversitemiz Fen Bilimleri Enstitüsü'ne 2017-2018 Eğitim-Öğretim Yılı Bahar Yarıyılı için Ana Bilim Dallarına

Detaylı

İDARİ VE MALİ İŞLER BAŞKAN YARDIMCILIĞI

İDARİ VE MALİ İŞLER BAŞKAN YARDIMCILIĞI İlan No: TBTK.MAM.BYİM.2016-01 İDARİ VE MALİ İŞLER BAŞKAN YARDIMCILIĞI 1- Referans Kodu: TBTK.MAM.BYİM.2016-1.01 1.1- İşin Tanımı ve Özellikleri Bütçe ve Raporlama Birimi görevleri kapsamında yürütülen

Detaylı

BASKETBOL OYUNCULARININ DURUMLUK VE SÜREKLİ KAYGI DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ

BASKETBOL OYUNCULARININ DURUMLUK VE SÜREKLİ KAYGI DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ KKTC YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ BASKETBOL OYUNCULARININ DURUMLUK VE SÜREKLİ KAYGI DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ Edim MACİLA BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR PROGRAMI YÜKSEK LİSANS TEZİ LEFKOŞA,

Detaylı

ELEKTRİK VE ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ DOKTORA PROGRAMI BİLGİLERİ

ELEKTRİK VE ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ DOKTORA PROGRAMI BİLGİLERİ ELEKTRİK VE ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ DOKTORA PROGRAMI BİLGİLERİ Genel Bilgiler Programın Amacı Kazanılan Derece Kazanılan Derecenin Seviyesi 2012 yılında kurulan TOBB ETÜ Elektrik Elektronik Mühendisliğ

Detaylı