Avrupa da Optometri. Robert Chappell OBE MPhil DSc FCOptom Avrupa Optometri ve Optik Konseyi Başkanı Dünya Optometri Konseyi Gelecek Dönem Başkanı

Transkript

1

2 Avrupa da Optometri Robert Chappell OBE MPhil DSc FCOptom Avrupa Optometri ve Optik Konseyi Başkanı Dünya Optometri Konseyi Gelecek Dönem Başkanı

3 Avrupa Birliği 25 üye ülke Avustralya nın büyüklüğünde Japonya nın on katı büyüklüğünde Çin ve Amerika Birleşik Devletleri nin üçte biri büyüklüğünde Dört farklı zaman dilimi 455 milyon nüfus (ABD 290 milyon) Yaşlı nüfus

4 Avrupa Birliği Politik ve ekonomik konfederasyon Aynı ortak demokratik değerleri paylaşan üyeler Ortak bir amaç için çalışma Avrupa seviyesinde verilen kararlar İşçilere göç imkanları Meslek mensuplarına serbest dolaşım imkanları

5 Farklılıklarda Birleşme Kültürel farklılıklar Ortalama 200 farklı dil Ekonomik farklılıklar

6 Hareket Engelleri Siyasi pazarın koruması Uygulama alanları kamunun koruması Eğitim Ekonomi

7 Avrupa da Göz Bakımı Meslekleri Oftalmologlar Optometristler Optisyenler Ortoptistler

8 Oftalmologlar Oftalmoloji konusunda uzmanlaşmış, uygulama alanları arasında göz bozukluklarının cerrahisi, tanısı ve tedavisi, refraksiyon ve kontakt lens uygulamaları olan uzmanlardır. Bu meslek, AB içinde eşdeğer hale getirilmiştir ve oftalmologlar bir ülkeden başka bir ülkeye rahatça hareket edebilme imkanına sahiptirler. Oftalmologlar cerrahi konusunda uzmanlaşabilir, ya da özel muayenehanelerde tıbbi oftalmolog olarak görev yapabilirler.

9 Optometristler Optometristler, genelde dört yıla kadar yüksek eğitim alırlar. Uygulama alanları, ülkeden ülkeye değişen yasal olarak belirlenmiş uygulama alanlarına, ayrıca öğretim ve eğitim derecelerine göre farklılık göstermektedir. Bu kapsam içerisinde refraksiyon, reçeteleme, kontak lens ve az görme gereçlerinin uygulanması, oküler ve binoküler anormalliklerin tanısı, teşhisi ve tedavisi, ve hükümetçe uygulanan yasaların izin verdiği ölçüde tanı ve tedaviye yönelik ilaçların kullanımı bulunur.

10 Optometristler Kendi uzmanlık alanları ve eğitim kapsamları dışındaki herhangi bir sorunda hastalarını bir oftalmologa ve tıbbi bir uzmana sevk etme sorumlulukları bulunmaktadır. Pratisyen hekimler tarafından yapılan sevkleri kabul edebilirler. Bu meslek, eşdeğer hale getirilmemiştir ve bir ülkeden başka bir ülkeye gidebilmek kalifikasyonlarının gidilecek olan ülkede tanınmasına ve yasal eğitim kapsamına bağlıdır. Optometri, bağımsız bir meslektir ve optometristler hem özel muayenehanelerde, hem de hastanelerde çalışabilirler.

11 Optisyenler Optisyenler eğitim devamı alır, özel kurslara katılır, ya da bir çıraklık dönemini tamamlarlar ve gözlük montajı konusunda uzmanlaşırlar. Bazı ülkelerde aynı zamanda kontak lens ve az görme gereçleri uygulamalarına da izin verilmektedir. Bu meslek, eşdeğer hale getirilmemiştir ve bir ülkeden başka bir ülkeye gidebilmeleri, sahip oldukları kalifikasyonların kabul görmesine ve gidilecek olan ülkede tanınmasına bağlıdır. Optisyenler, bağımsız meslek sahibidirler ve özel hastanelerde ya da muayenehanelerde çalışabilirler.

12 Ortoptistler Ortoptistler, eğitim devamı düzeyinde ya da yüksekokul düzeyinde eğitim alırlar ve özellikle de binoküler görmedeki anormalliklerin tespit ve tedavisi konusunda uzmanlaşırlar. Bazı ülkelerde, oftalmolojiye destek olmak için görüntüleme testleri de uygulamaktadırlar. Ortoptistler genellikle sadece bir oftalmologun gözetimi altında çalışabilirler.

13 Mesleğin Yapısı Ekonomik koşullar, ülkeden ülkeye farklılıklar göstermektedir Uygulama alanları, büyük ölçüde değişkenlik göstermektedir Eğitim farklı seviyelerdedir Üniversite Zanaat Çıraklık Hükümetlerin, göz bakımı konusunda koydukları ödenekler, farklılık göstermektedir Eşdeğerlilik yoktur

14 Avrupa Boyutu Mevzuat Devlet mevzuatı Sağlık Bakanlığı, Eğitim ve Çalışma Bakanlıkları tarafından Belli bir düzenleme kurumu tarafından Hükümet çatısı altında düzenleme yapan profesyonel kuruluşlar tarafından Özel mevzuatlar Profesyonel kuruluşlar tarafından Mevzuat olmayanlar

15 Optisyen ve Optometristlerin Yasal Durumu Yasal olarak tanınan Optisyen Yasal olarak tanınan Optisyen/ Optometrist Yasal olarak tanınan Optometrist Fiilen Optometrist Avusturya * Belçika * Hırvatistan * Çek Cumhuriyeti * * Danimarka * Finlandiya * Fransa * *

16 Optisyen ve Optometristlerin Yasal Durumu Yasal olarak tanınan Optisyen Yasal olarak tanınan Optisyen/ Optometrist Yasal olarak tanınan Optometrist Fiilen Optometrist Almanya * Yunanistan * Macaristan * * İrlanda * * İtalya * * Lüksemburg * * Hollanda *

17 Optisyen ve Optometristlerin Yasal Durumu Yasal olarak tanınan Optisyen Yasal olarak tanınan Optisyen/ Optometrist Yasal olarak tanınan Optometrist Fiilen Optometrist Norveç * Polonya * * Portekiz * Slovenya * İspanya * İsveç * İsviçre * * İngiltere * *

18 Eğitim Meslek örgütleri aracılığıyla kronolojik gelişim Lise üstü eğitim Teknik okullar Çıraklık İki yıllık okullar Lise üstü yüksek eğitim Üniversite Teknik üniversite Üç ve dört yıllık okullar

19 Oftalmoloji nin Etkisi Fransa ve Almanya Her 100,000 kişiye 8-9 oftalmolog İtalya Her 100,000 kişiye 10 oftalmolog Yunanistan Her 100,000 kişiye 14 oftalmolog İngiltere Her 100,000 kişiye 2.5 oftalmolog

20 Bariyerleri Aşmak Ulusal resmi merciler tarafından tanınmanın yollarını aramak Uygulama alanlarını geliştirme yollarını aramak Tıbbi lobilerle mücadele etmek Almanya Fransa Eğitimi geliştirmek İtalya Polonya Sağlık hizmeti tedarikinde değişiklikler yapmak Ortak standartları tespit etmek

21 Avrupa Optometri ve Optik Konseyi ECOO

22 Geçmişi ECOO, 1990 yılının başlarında PEG ve GOMAC adındaki iki özgün kuruluş tarafından kurulmuştur 24 ülkedeki ulusal meslek örgütlerinin Avrupa konfederasyonudur optometristler optisyenler optik firmaları

23 Yapısı Aynı görüş birliği çerçevesinde çalışır kolaylaştırır ve destekler Yılda iki kez toplantı yapar güz iş bahar seminerler (Milano, Mayıs 2006) Sekretaryası Londra da yerleşiktir Dünya Optometri Konseyi ne bağlıdıır

24 ECOO nun çalışmaları Dört fonksiyon Bilgi alışverişi Mesleğin ve eğitiminin eşdeğer hale getirilmesi için çalışmalar yapmak Üyeler lehine AB kurumlarında lobi yapmak Münferit üye organizasyonları desteklemek

25 Avrupa Boyutu Meslek, her ülkede farklı yönlerde değişiklikler göstermektedir eğitim mevzuat uygulama alanları Avrupa Yönetmelikleri

26 Gündemdeki Projeler Avrupa Diplomasının geliştirilmesi Daha kolay ulaşılabilir Yeterlilik bazlı Daha önceki vasıfları da kabul edecek şekilde Web sitesinin geliştirilmesi Uzman toplantıları Ortak platform AB kanununun, mesleğin uygulanması üzerindeki etkileri Oftalmoloji ile bağlantılar

27 Göz Muayenesi Kapsamı Sübjektif refraksiyon % 92 Objektif refraksiyon % 88 Tanı aletleri % 76 Reçeteleme % 80

28 Optometri ve Oküler Patoloji Tanı ilaçları % 12 Floresein kullanımı % 88 Tanı ve sevk % 76 Teşhis, tanı ve sevk % 20 Oküler patoloji görüntüleme % 8

29 Optisyenler ve optometristler tarafından optik gereçlerin uygulanması Numaralı camların reçetelenmesi % 100 Kısıtlama olmadan kontakt lens uygulanması % 40 (Sadece İngiltere deki optometristler) Özel eğitimden sonra kontakt lens uygulanması % 48(İngiltere deki optisyenler) Oftalmolog reçetesine göre kontakt lens uygulanması % 12

30 Optik Gereçleri Kimler Satabilir Meslek mensuplarının satış yapmasında yasal kısıtlama % 75 (İngiltere de bazı kısıtlamalar vardır) Kontakt lenslerin reçetelenmesinde, satılmasında ve uygulanmasında yasal kısıtlama % 75

31 Optisyenlerin ve Optometristlerin Eğitimi 16 üstü teknik okul % üstü teknik okul % 76 Üniversite ya da dengi okullar % 80

32 Avrupa Optometri Diploması Avrupa müfredatı Her ülke için en yüksek giriş seviyesini tespit etmek Politik değeri Optometriye yüksek standartlar kazandırmak Eğitimsel değeri Eğitim standartlarının arttırılmasını teşvik etmek Öğrencilerin beklentilerini karşılamak

33 Diplomanın Gelişimi 1998 yılında başladı Gelişimi, AB ve endüstri tarafından da desteklendi İlk sınavlar 2000 yılında yapıldı Her yıl sınav döngüsü uygulanır Üç bölümlü sınavlarda dokuz modül uygulanır Teorik (çoklu seçmeli sorular) ve pratik bölümden oluşur

34 Sorunlar Büyük ve teferruatlı sınavlar Adayların hazırlanmalarında eksiklik Düşük geçme oranı Özel sınavlar ulusal bazda kabul görmeyen sonuçlar

35 Gelecekte Önceki öğrenimin akreditasyonu Ulusal kalifikasyonların akreditasyonu Aşamalı sınavlar Ulusal yetkililer tarafından kabul görme Genel Optik Konseyi (İngiltere) Avrupa Akademisinin kurulması Ortak bir platform oluşturulmamsı

36 Yeterlilik Standartları nelerdir? Yeterlilik standartları, bir kişinin, belli bir ticaret yada meslek ile bağlantılı faaliyetleri, iş yerine uygun ve tanımlı bir standartta yerine getirebilmek için gerekli olan bilgi, beceri ve davranışların tümüdür.

37 Gelecek İleri dönük bir iş planı 2006 yılı başlarında bir web sitesi kurulması ( Optik sektöründe karşılaştırmalı istatistiklerin yayınlanması Milano, Mayıs 2006 tarihli WCOE5 Dünya Konseyi eğitim konferansının bir parçası olunması Diploma nın geniş kapsamda kabul edilmesi Akreditasyon kuruluşlarının kurulması Endüstri ve oftalmoloji ile daha yakın ilişkiler kurulması

38 Optometri Hedefleri nde Avrupa Diploması Avrupa da optometrik eğitime tek düzen yüksek standartlar kazandırmak Avrupa da optometri meslek mensuplarına serbest dolaşım ve iş bulabilme imkanları kazandırmak Brüksel de optometri mesleğinin ulusal sağlık örgütleri ve daha yüksek eğitim kurumları tarafından tanınmasını güçlendirmek

39 Avrupa Diploması Meslek AB kuralları çerçevesinde eşdeğer değildir Ulusal kalifikasyonlar nedeniyle serbest dolaşım özgürlüğü kısıtlanmıştır Diploma, optometri için ortak standartlar yerleştirmektedir İngiltere Genel Optik Konseyi tarafından tanınmasına çalışılmaktadır Gelişimi, optik endüstrisi ve AB tarafından desteklenmektedir

40 Avrupa Diploması Avrupa Diploması sınavları nın şu andaki formunu koruması kuşkuludur Diploma, devasa bir hadise niteliğindedir ve optometrinin halen gelişmekte olduğu ülkelere hitap etmemektedir. Esnek değildir Önceki öğrenimleri hesaba katmamaktadır ECOO üyelerinin mülkiyet kavramı yoktur

41 Önümüzdeki Yollar nelerdir? Sadece Avrupa çapında değil, Dünya çapında yeterlilikler için bir ortak standart kabul edilmesi Bir yeterliliğin hangi ülkede uygulanıyor olduğuna bakmaksızın, her yeterlilik kavramı için bir tanım ve standart kabul edilmesi

42 Yeterlilik bazlı yaklaşımın faydaları Ülkelerin, kendi hızlarıyla ve başa çıkılabilir aşamalarla gelişmelerine olanak tanır. Ortak bir dil sağlar. Örneğin belli bir yeterlilikten yada bir standarttan bahsedildiğinde herkes bunu anlar. Avrupa nın adım adım şeklinde bir yaklaşıma ihtiyacı vardır.

43 Yeterlilik bazlı yaklaşımın faydaları Her ülke, hangi yeterliliklerin, şu anda geçerli olan uygulama alanıyla bağlantısı olduğunu tespit edebilecektir. Her ülke, tanımlanmış standardı tam olarak karşılayabilmek amacıyla yeterlilikleri sağlamak yönünde çalışmaya devam edebilecektir. Ülkelerin yeterliliklerini diğerleriyle aynı duruma getirmelerine olanak sağlar.

44 Önümüzdeki Yol Eğitim standartları gelişecek ve profesyoneller, tanımlanmış yeterlilik standartları doğrultusunda eğitilecektir. Eğitim standartlarının kademeli gelişimi, yeterlilik sayısını da arttıracaktır. Avrupa da ya da dünyanın herhangi bir yerindeki başka bir ülkede optometriyi icra edebilmek için; gidilecek ülkede optometri daha fazla yeterlilik şart koşuyorsa, sadece eksik yeterliliklerin tamamlanması yetecektir. Bu şekilde önceki öğrenim de kabul edilmiş olur.

45 Gelecek Önceki öğrenimin akreditasyonu Ulusal kalifikasyonların akreditasyonu Aşamalı sınavlar Ulusal yetkililer tarafından kabul görme Genel Optik Konseyi (İngiltere) Avrupa Akademisinin kurulması Ortak bir platform oluşturulmamsı

46 İngiltere de Optometri

47 Birleşik Krallık Göz Bakımı Meslek Mensupları 1,500 Oftalmolog 2.5/ ,500 Optometrist (FTE) 14.2/100,000 5,000 Reçete Yazan Optisyen 8.3/100,000

48 Geçmiş, Şimdi ve Gelecek Eğitim Mevzuat Uygulama Alanı

49 Eğitim 1890 larda Northampton teknik ve sanat enstitüsü 20. Yüzyıl Teknik eğitimde gelişmeleri yansıtır 1966 Üniversite durumu Lisans Diploması

50 Eğitim 21. Yüzyıl 8 üniversite 3 yıllık 8 Lisans eğitimi (İskoçya da 4 yıllık) 1 MOptom(4 Yıl) Yılda 600 mezun

51 Ön Kayıt Yılı Pratikte klinik tecrübe Sadece yüksek lisans mezunları için Gözetim ve değerlendirme Gözetmen Rehber Mesleki Kalifikasyon Testi College of Optometrists Sicil standardı

52 Mevzuat 1958 öncesi Özerk Düzenlemeler 1958 sonrası Optisyenlik Kanunu Yasal Özerk Düzenlemeler Genel Optik Konseyi

53 Mevzuat Genel Optik Konseyi 9 optometrist 6 reçete yazan optisyen 4 oftalmolog 9 meslek dışı üye

54 Mevzuat Mevzuat optometristler reçete yazan optisyenler Eğitim eğitim kalitesi sınav standartları İdare disiplin

55 İngiltere İstatistikleri ,200 optometrist 5,000 reçete yazan optisyen 633 oftalmik tıp doktoru 16.9 milyon göz muayenesi % 96 sı optometristler tarafından yapılmış % 66.4 ü Ulusal Sağlık Hizmetleri kapsamında % 33.6 sı özel

56 İngiltere İstatistikleri kontakt lens 5% değişmemiş / reçete yok 28% sevk 5% değişmiş/ yeni reçete 62%

57 Ulusal Sağlık Servisi Göz Muayeneleri Tam zamanlı eğitim gören, 16 ya da 19 yaş altı 60üzeri Glokom ve 40 üzeri benzer durumlar Şeker hastaları Yüksek numaralar dpt. civarında Düşük gelir grubu

58 Ulusal Sağlık Servisi Makbuzları Tam zamanlı eğitim gören, 16 ya da 19 yaş altı Gelir desteği gören Düşük gelir grubu Yüksek numaralar

59 Uygulama Alanı Uygulama Refraksiyon Göz muayenesi Kontakt Lensler Tanı ilaçları Ortoptikler Ortak bakım

60 Reçete yazma Devletten bağımsız olanlarda Hazır okuma gözlüklerinde dpt ye kadar (reçeteye gerek kalmaksızın) İki yaşa dek her reçete yazılabilir Devlet kapsamında olanlarda 16 yaşına kadar çocuklarda Kısmen görebilenlerde

61 Refraksiyon Devlet kapsamında Optometristler Oftalmologlar Reçete yazan optisyenler (gözetim altında) Tam bir göz muayenesinin bir parçası olmalı Pek çoğu dahili ve harici muayeneleri de kapsamalı Hastaya yazılı bir reçete verme gerekliliği

62 Göz muayeneleri Tüm iç ve dış muayene Doğrudan ve dolaylı muayene Gerekli görülürse genişletilebilir Tonometri aplanasyon hava üfleme Görme Alanları

63 Tedavi İlaçları Sikloplejikler Midriyatikler Florosein ve diğer oküler boyalar

64 Kontakt Lensler Uygulama ve temin etme şartları düzenlenmiştir optometristler, tıbbi uzmanlar ilave kalifikasyonlara sahip reçete yazan optisyenler detay bildirme gerekliliği numarasız renkli kozmetik lensler internet satışları

65 Ortoptikler Optometrik uygulama kapsamı içindedir Gerçek uygulama sınırlı sayıdadır Çoğunlukla sevk edilir

66 Ortak Bakım Birincil ve ikincil bakım Yerel düzen Şeker hastalığı Glokom Katarakt Az görme

67 Gelecekte

68 Eğitim Dört yıllık öğretim diploması? terapötikler Arttırılmış mezuniyet sonrası eğitim Uzmanlık kalifikasyonları Yeterlilik bazlı değerlendirme

69 Mevzuat Mecburi tutulan eğitim devamı Uzman listeleri Kayıt yenileme Davranış Usulleri Rehberi Disiplin prosedürleri insan hakları

70 Eğitim Kapsamı Göz bakımında izlenen yollar Ulusal Sağlık Servisi Glokom Katarakt Maküler Dejenerasyon Az Görme Terapötikler Uzman kalifikasyonları

71 SWOT Analizi Strengths (Güçlü Yönler) Weaknesses (Zayıf Yönler) Opportunities (Fırsatlar) Threats (Tehditler)

72 Güçlü Yönler Organize ve devlet kapsamında Göz muayenesi konusunda tekel sayılabilir Fiili birincil bakım sağlayıcı Geniş bir uygulama alanı

73 Zayıf Yönler Ulusal Sağlık Servisi Ödemeler Tıbbi güç Devlet kapsamından çıkarılan Reçete yazma Kontakt lensler Zincirler Kariyer yapısı eksikliği

74 Fırsatlar Bakımda izlenecek yollar Meslek içi işbirliği Teşhis ve tedavi terapötikler teoride birincil bakım uzmanları Doğrudan sevk

75 Tehditler Zincir mağazalar ve süpermarketler Pazarın % 70 ini oluşturuyorlar ve artıyorlar Devlet kapsamından çıkarılma kontakt lensler İki kademeli göz muayeneleri Uygulama alanı reçete yazan optisyenler Hemşireler ortoptistler

76 İngiltere de Optometristler Sağlık Bakımı meslek mensupları Özerk Eğitimli Devlet kapsamında Birincil göz bakım uzmanları Kapsamlı Bakım Refraksiyon / reçete yazma Tespit / tanı Hastalık yönetimi Görme sistemi rehabilitasyonu