TÜRKİYE DE ENFLASYON - BÜYÜME İLİŞKİSİ : ZAMAN SERİSİ ANALİZİ. Orhan KARACA Ekonomist Dergisi, Araştırma Bölümü

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "TÜRKİYE DE ENFLASYON - BÜYÜME İLİŞKİSİ : ZAMAN SERİSİ ANALİZİ. Orhan KARACA Ekonomist Dergisi, Araştırma Bölümü"

Transkript

1 Doğuş Ünverses Dergs, 4 (2) 2003, TÜRKİYE DE ENFLASYON - BÜYÜME İLİŞKİSİ : ZAMAN SERİSİ ANALİZİ INFLATION - GROWTH RELATIONSHIP IN TURKEY : TIME SERIES ANALYSIS Ekonoms Dergs, Araşırma Bölümü ÖZET: Bu çalışmada Türkye dek enflasyon-büyüme lşks, zaman sers analzyle, dönem üçer aylık verler kullanılarak araşırılmışır. Granger nedensellk analzyle, enflasyondan büyümeye doğru ek yönlü nedensellk esp edlmşr. Yapılan regresyon analz se enflasyonun büyümey negaf ekledğn gösermşr. Örnek dönemnde enflasyondak her puanlık arışın büyüme oranını 0.37 puan düşürdüğü bulunmuşur. Anahar Kelmeler : Enflasyon, büyüme, zaman sers analz, Türkye ekonoms. ABSTRACT: The relaonshp beween nflaon and growh n Turkey s examned n hs paper wh me seres analyss usng quarerly daa relaed o perod. A undreconal casualy runs from nflaon o growh whn he Granger casualy analyss. The regresson analyss we have made pons ou ha nflaon effecs growh negavely. Every pon ncrease n nflaon s found o decrease growh rae by 0.37 pons durng he examned perod. Keywords: Inflaon, growh, me seres analyss, Turksh economy. I. Grş Enflasyonla ekonomk büyüme arasındak lşk, uzun yıllardan ber ksa leraüründe arışma konusudur. Bu lşknn nelğ konusunda zaman çersnde farklı görüşler hakm olmuşur. 980 l yıllara kadar, enflasyonun büyümey olumlu ekledğ görüşü hakmd. Son 20 yılda yapılan amprk çalışmaların sonuçları doğrulusunda se bugün çoğu ksaçı enflasyonun büyümey olumsuz ekledğne nanmakadır. Ancak bu konuda am br görüş brlğne ulaşıldığını söylemek de zordur. Enflasyon-büyüme lşks konusunda yapılan amprk çalışmalar özellkle 990 lı yıllarda yce yoğunlaşmışır. Bu çalışmaların çoğu enflasyonun büyümey olumsuz ekledğ sonucunu vermşr. Negaf enflasyon-büyüme lşks sonucunu veren çalışmalara örnek olarak Kormend ve Megure (985), Fscher (99 ve 993), De Gregoro (993), Gomme (993), Barro (995) ve Moley (998) verleblr. Ancak enflasyonla büyüme arasında negaf lşk bulgusuna ulaşan amprk araşırmaların çoğu, br grup ülkenn belrl br döneme a kes verlernn kullanıldığı cross-counry ürü çalışmalardır. Bazı yazarlar bu ür çalışmaların sonuçlarına meodolojk problemler aşıdıkları gerekçesyle kuşkuyla yaklaşmakadır (Levne ve Renel, 992; Clark, 997; Ercsson, Irons ve Tryon, 2000). Levne ve Renel (992) cross-counry regresyonların ver kümesndek küçük değşmlere karşı

2 248 aşırı duyarlı olduğunu gösermşr. Clark (997) örnek ülkelern ve zamanın seçmnn sonuçları öneml ölçüde değşrdğ bulgusuna ulaşmışır. Ercsson, Irons ve Tryon (2000) cross-counry analzlernn sonuçlarının örnek ülke, ele alınan zaman ve modelde yer verlen değşkenlern seçmne bağlı olarak değşklk göserdğn kanılamışır. Cross-counry ürü çalışmaların bu sakıncaları nedenyle, enflasyon le büyüme arasındak lşknn zaman serler analzyle ncelenmes önerlmekedr. Ancak zaman sers verlernn kullanıldığı çalışmalar enflasyon-büyüme lşks konusunda bugüne kadar ne br sonuç oraya koyamamışır. Örneğn Bullard ve Keang (995), 58 ülkenn İknc Dünya Savaşı sonrasına a zaman sers verlern kullandıkları çalışmalarında, enflasyonla büyüme arasında uzun döneml br lşk olmadığı sonucuna varmışır. G-7 ülkelernn zaman sers verlern kullanan Ercsson, Irons ve Tryon (2000) çalışması da enflasyon le büyüme arasında uzun döneml br lşknn olmadığı sonucunu vermşr. Buna karşılık ılımlı enflasyonun hüküm sürdüğü dör Güney Asya ülkesnn (Bangladeş, Hndsan, Paksan ve Sr Lanka) zaman sers verlern kullanarak enflasyon-büyüme lşksn nceleyen Mallk ve Chowdhury (200), enflasyonla büyüme arasında pozf br lşk esp emşr. 70 ülkenn dönem verler le zaman sers analz yapan Paul, Kearney ve Chowdhury (997) se enflasyon-büyüme lşksnn bazı ülkelerde negaf, bazılarında pozf korelasyona sahp olduğunu bulmuşur. Türkye 30 yılı aşkın br süredr yüksek enflasyonla yaşamakadır. Ekonomnn büyüme oranı se son yıllarda çok skrarsızlaşmış ve uzun dönem oralaması düşmüşür. Bu durum enflasyonun büyümey olumsuz ekledğ görüşünün ksaçılar arasında yaygınlaşmaya başlamasına neden olmuşur. Ancak ekonomk kamuoyunun dğer ajanları arasında, enflasyon le büyüme arasındak lşknn pozf yönlü olduğu görüşü hala yaygın gb görünmekedr. Uygulanan skrar programları sırasında ekonomnn büyüme oranında düşme belrler görülünce hemen enflasyonla mücadeleden vazgeçlmesnn senmes, bu zlenm vermekedr. Bu çalışma Türkye dek enflasyon le büyüme arasındak lşknn nelğn oraya koymayı amaçlamakadır. Bu amaçla dönem üçer aylık enflasyon ve büyüme verler kullanılarak br zaman sers analz yapılmışır. İknc bölümde çalışmada kullanılan verler ve model anıılmışır. Üçüncü bölümde analz sonuçlarına yer verlmşr. Dördüncü bölümde se çalışmanın sonuçları özelenmşr. II. Ver ve Yönem Çalışmada kullanılan orjnal verler, 987:-2002:4 dönemne a, üçer aylık, 987 yılı sab fyalarıyla GSYİH (Gayr Saf Yurç Hasıla) ve 987=00 bazlı TÜFE (Tükec Fyaları Endeks) serlerdr. Bu verler, Türkye Cumhurye Merkez Bankası nın nerne sesndek ver dağıım ssemnden emn edlmşr. Söz konusu serlerde mevsmsellğn eks öneml görüldüğünden, mevsmsel olarak düzellmşlerdr. Çalışmada esas lglendğmz büyüme ve enflasyon serler, mevsmsel olarak düzellmş olan GSYİH ve TÜFE serlernn logarmalarının brnc farkları alınarak hesaplanmışır.

3 Türkye de Enflasyon - Büyüme İlşks : Zaman Sers Analz 249 Bu çalışmada enflasyonun büyümey nasıl ekledğ araşırılmakadır. Yan ahmn edlmek senen model şudur: Y = a + + ε () bp Burada Y = büyüme oranı, P = enflasyon oranı, zaman, ε haa ermdr. Ancak zaman sers kullanılan analzlerde, drek olarak bu modeln çözümüne geçlmes doğru değldr. Öncelkle modelde kullanılan zaman serlernn durağan olup olmadığının sınanması gerekmekedr. Br zaman sers, oralamasıyla varyansı zaman çnde değşmyor ve k dönem arasındak orak varyansı bu orak varyansın hesaplandığı döneme değl de yalnızca k dönem arasındak uzaklığa bağlı se durağandır (Gujara, 999 : 73). Granger ve Newbold (974) un göserdğ gb, durağan olmayan zaman serleryle çalışılması halnde düzmece regresyon problemyle karşılaşılablr. Bu durumda regresyon analzyle elde edlen sonuç gerçek lşky yansımaz. Durağan olmayan zaman serleryle yapılan regresyon analzler, sadece bu serler arasında br eşbüünleşm lşks varsa gerçek lşky yansıablr (Gujara, 999 : 726). Bu çalışmada ele alınan zaman serlernn durağanlık analz, Dckey ve Fuller (98) arafından gelşrlen Genşlelmş Dckey-Fuller (ADF) brm kök es kullanılarak yapılmışır. Bu analzde aşağıdak denklem kullanılmakadır. Y k + β 2 + δy + α Y ε (2) = = β + Y, durağan olup olmadığı analz edlen değşkenn brnc farkı, genel Burada eğlm değşken, geckmel fark ermlerdr. Geckmel fark ermlernn Y konulmasının neden, haa ermnn ardışık bağımsız olmasını sağlamakır. ADF esnn sağlıklı sonuç vermes çn, ahmn edlen modelde ardışık bağımlılık problemnn olmaması gerekmekedr. Denklemde k olarak fade edlen geckme uzunluğu, genelde Akake veya Schwarz blg krerler kullanılarak belrlenmekedr. Bu çalışmada Schwarz blg krernn kullanılması erch edlmşr. ADF es, yukarıdak denklemde δ kasayısının sasksel olarak sıfıra eş olup olmadığını es eder. Bu sınama, elde edlen ADF- sasğnn MacKnnon krk değerler le karşılaşırılmasıyla yapılır. Eğer ADF- sasğ MacKnnon krk değernden mulak olarak büyükse ele alınan zaman sers durağan demekr. Aks akdrde ser durağan değldr ve durağanlığı sağlanıncaya kadar farkının alınması gerekr. Durağan olmayan zaman serlernn düzey değerleryle çalışılıp çalışılamayacağını anlamak çn eşbüünleşm analznn yapılması gerekmekedr. Ancak bu çalışmada kullanılan serler ADF brm kök es sonucunda durağan çıkığı çn, eşbüünleşm lşksnn araşırılmasına gerek kalmamışır.

4 250 Faka regresyon analzne geçmeden önce araşırılması gereken br konu daha vardır. Bu da enflasyon le büyüme arasındak nedensellk lşksdr. Eğer bu k ser arasında br nedensellk lşks yoksa, regresyon analznn sonuçları, sasksel olarak anlamlı olsa ble, ksad açıdan br anlam fade emeyecekr. Ayrıca br nedensellk lşks mevcusa, regresyon analz çn kurulacak modelde hang sernn bağımlı değşken (sonuç) hang sernn bağımsız değşken (neden) olarak yer alacağına karar vermek çn de nedensellğn yönünün esp edlmes gerekmekedr. Eğer nedensellk lşks büyümeden enflasyona doğru se büyümenn bağımlı değşken olarak kullanıldığı br regresyon analznn sonuçları ksad açıdan br anlam fade emeyecekr. Nedensellk lşksnn enflasyondan büyümeye doğru olması halnde se enflasyonun bağımlı değşken olarak kullanıldığı br regresyon analznn sonuçları ksad açıdan anlamsız olacakır. Uygulamalı ekonomerk çalışmalarda, zaman serler arasındak nedensellk lşklernn esp edlmes çn en sık kullanılan yönem Granger (969) arafından gelşrlen nedensellk analzdr. Bu çalışmada da enflasyon le büyüme arasındak nedensellk lşksnn araşırılmasında Granger Nedensellk Analz kullanılmışır. Bu analz aşağıdak k denklem kullanılarak yapılmakadır. Y X k k 2 = α 0 + α Y + β X + ε (3) = = k3 k 4 = χ 0 + χ X + δ Y + ν (4) = = Granger nedensellk analz, yukarıdak modellerde haa ermnden önce yer alan bağımsız değşkenn geckmel değerlernn kasayılarının grup halnde sıfıra eş olup olmadığı es edlerek yapılır. (3) nolu denklemdek β kasayıları belrl br anlamlılık düzeynde sıfırdan farklı bulunursa, X n Y nn neden olduğu sonucuna varılır. Aynı şeklde (4) nolu denklemde δ kasayılarının belrl br anlamlılık düzeynde sıfırdan farklı olması da Y nn X n neden olduğunun gösergesdr. Bu durumda Y le X arasında karşılıklı br nedensellk lşks var demekr. Sadece (3) nolu denklemdek β kasayıları sıfırdan farklı se X den Y ye doğru ek yönlü, sadece (4) nolu denklemdek δ kasayıları sıfırdan farklı se Y den X e doğru ek yönlü nedensellk vardır. Hem β hem de δ kasayılarının sıfırdan farklı olmaması se bu k değşken arasında herhang br nedensellk lşks olmadığının gösergesdr. Granger nedensellk analznn orjnal halnde, yukarıdak denklemlerde k, k 2, k 3 ve 4 k olarak göserlen geckme uzunlukları üm değşkenler çn aynı ve keyf olarak belrlenmekedr. Granger nedensellk esne yapılan en öneml eleşr budur (Işığıçok, 994 : 93). Bu sakınca daha sonra, her değşken çn opmal geckme uzunluğunun Akake, Schwarz gb blg krerler yardımıyla belrlenmes yönemnn gelşrlmesyle gderlmşr. Bu belrleme şöyle yapılmakadır:

5 Türkye de Enflasyon - Büyüme İlşks : Zaman Sers Analz 25 Belrlenen en büyük geckme uzunluğu üzernden önce bağımlı değşkenn sadece kend geckmel değerlerne göre regresyonu gerçekleşrlerek en küçük blg krer değerne sahp olan modeln geckme sayısı bağımlı değşkenn geckme sayısı olarak belrlenmekedr. Bağımlı değşken uygun geckme sayısıyla modele dahl edldken sonra, modele grecek knc değşkenn olası üm geckmeler le brlke oluşan üm regresyon modellernn blg krer değerler elde edlmeke ve en küçük blg krerne sahp olan modeldek knc değşkenn geckme sayısı, modele knc sırada gren değşkenn en uygun geckme sayısı olarak esp edlmekedr (Kadılar, 2000 : 54-55). Bu çalışmada Granger nedensellk analzndek geckme uzunlukları bu yönemle ve Akake blg krer kullanılarak belrlenmşr. III. Analz Sonuçları Tablo, enflasyon ve büyüme serlernn nceleme dönemndek oralama değerler le sandar sapmalarını gösermekedr. Örnek dönemndek üç aylık oralama enflasyon oranı yüzde 3.02, büyüme oranı se yüzde 0.88 dr. Enflasyonun sandar sapması yüzde 4.52, büyümenn sandar sapması se yüzde 4.20 olarak hesaplanmışır. Sandar sapmaların yüksek oluşu, bu k sernn örnek dönemndek değşkenlğnn de yüksek olduğunun gösergesdr. Nekm Grafk de bu değşkenlk görsel olarak zleneblmekedr. Tablo. Oralama enflasyon ve büyüme oranları (987:2-2002:4, %) ENF BUY Oralama Sandar sapma ENF; enflasyon oranını, BUY; büyüme oranını smgelemekedr. Zaman serler le çalışılırken yapılması gereken lk ş, bu serlern durağanlık analznn yapılmasıdır. Bu çalışmada durağanlık analz ADF brm kök es le yapılmışır. Bu es çn (2) nolu denklem, rend erm dahl ve harç olmak üzere ayrı ayrı ahmn edlmşr. Denklemde bağımlı değşkenn kaç geckmel değerne yer verleceğne, maksmum geckme uzunluğu 8 olmak üzere, Schwarz blg krer kullanılarak karar verlmşr. Schwarz blg krernn mulak değernn mnmum olduğu geckme uzunluğu, BUY değşken çn hem rendl hem de rendsz modelde, ENF değşken çn se hem rendl hem de rendsz modelde 0 çıkmışır. Bu nedenle ADF es bu geckme uzunlukları esas alınarak yapılmışır. ADF brm kök esnn sonuçları Tablo 2 de verlmekedr. Görüldüğü gb, esn sonucu hem enflasyon hem de büyüme sersnn düzeyde durağan olduğu yönündedr. Hesaplanan ADF- saskler, mulak değer olarak, yüzde anlamlılık düzeynde MacKnnon krk değerlernden yüksekr. Tablo 2. ADF Brm Kök Tes Sonuçları Değşkenler Trendsz Trendl ADF- sasğ ADF- sasğ BUY -7.84* () -7.78* () ENF -6.3* (0) -6.48* (0) Paranez çndek sayılar, Schwarz blg krerne göre seçlen geckme uzunluklarıdır. * şare yüzde düzeynde anlamlılığı fade emekedr. MacKnnon krk değerler, yüzde, yüzde 5 ve yüzde 0 anlamlılık düzeyler çn, sırasıyla, rendsz modelde -3.54, -2.9 ve -2.59, rendl modelde -4., ve -3.7 dr.

6 BUY ENF Şekl. Üçer aylık enflasyon ve büyüme oranları (987:2-2002:4, %) BUY ve ENF değşkenlernn düzeyde durağan çıkması, bu k ser kullanılarak yapılacak regresyon analznn düzmece olmayacağını gösermekedr. Bu k ser durağan olduğuna göre, yapılacak regresyon analznn sonuçları aralarındak gerçek lşky oraya koyacakır. Bu durum eşbüünleşm analznn yapılmasına da gerek bırakmamışır.

7 Türkye de Enflasyon - Büyüme İlşks : Zaman Sers Analz 253 Brm kök esnden sonra Granger nedensellk analzne geçlmşr. Nedensellk analzndek geckme uzunlukları, Akake blg krer kullanılarak belrlenmşr. Nedensellk analznde maksmum geckme uzunluğu 2 olarak alınmışır. Enflasyondan büyümeye doğru nedensellğ araşıran (3) nolu denklem çn BUY değşkennn opmal geckme uzunluğu 7, ENF değşkennn opmal geckme uzunluğu se 2 olarak hesaplanmışır. Büyümeden enflasyona doğru nedensellğ araşıran (4) nolu denklem çn se ENF değşkennn opmal geckme uzunluğu 4, BUY değşkennn opmal geckme uzunluğu olarak bulunmuşur. Bu geckme uzunlukları kullanılarak yapılan nedensellk analznn sonuçları Tablo 3 e yer almakadır. Tablo 3. Granger Nedensellk Analz Sonuçları Nedensellk yönü F es sasğ P değer ENF (2) BUY (7) BUY () ENF (4) Paranez çndek sayılar, Akake blg krerne göre seçlen geckme uzunluklarıdır. Granger nedensellk analznn sonuçları, enflasyon le büyüme arasında, enflasyondan büyümeye doğru ek yönlü br nedensellk lşks olduğunu oraya koymakadır. Hesaplanan F es sasğ, (3) nolu denklemdek β kasayılarının yüzde 5 anlamlılık düzeynde sıfırdan farklı olduğunu gösermşr. F es sasğ, (4) nolu denklemdek δ kasayılarının se sasksel olarak sıfırdan farklı olmadığına şare emekedr. Granger nedensellk analzne göre, Türkye de enflasyon büyümey eklerken, büyüme enflasyonu eklememekedr. Bu durumda enflasyonun sonuç değşken olarak yer alacağı br regresyon analz yapmak ksad açıdan anlamlı olmayacakır. Ancak büyümenn sonuç, enflasyonun neden değşken olarak yer alacağı br regresyon analz yapılablecekr. Tablo 4. Regresyon analz sonuçları (Bağımlı değşken = BUY) Değşkenler Kasayı SABİT (3.8029)* ENF (-3.402)* R² DW Paranez çndek sayılar, sasklerdr. * şare, yüzde düzeynde anlamlığı fade emekedr. Tablo 4 e, () nolu denklem kullanılarak yapılan regresyon analznn sonuçları verlmekedr. değerler, modeln sasksel olarak anlamlı olduğunu gösermekedr. Hem ENF değşkennn hem de sab ermn değerler, sasksel olarak yüzde düzeynde anlamlıdır. DW (Durbn-Wason) sasğnn değer, modeln haa ermler arasında ardışık bağımlılık problem olmadığına şare emekedr. R² değer düşük çıkmışır ama enflasyon büyümenn, yaırım veya ükem gb esas belrleyclernden br olmadığı çn bu durum normaldr.

8 254 Regresyon analznn sonuçları ksad açıdan yorumlandığında se Türkye de enflasyon-büyüme lşksnn negaf yönlü olduğu anlaşılmakadır. ENF değşkennn kasayısının şarenn negaf olması bunu gösermekedr. Regresyon analznn sonuçlarına göre, 987:2-2002:4 dönemnde enflasyondak her puanlık arış büyümey 0.37 puan gerye çekmşr. IV. Sonuç Enflasyonla büyüme arasındak lşky araşıran amprk çalışmaların çoğu arada negaf br lşk olduğunu gösermekedr. Ancak bu çalışmalar daha çok br grup ülkenn bell br döneme a kes verlerne dayanmakadır ve geçerllğ arışmalıdır. Bazı yazarlar, bu ür verlerle yapılan analzlerde, örnek ülke, ele alınan zaman ve modelde yer verlen değşkenlern seçmnn ulaşılan sonuçları öneml ölçüde ekledğn ler sürmekedr. Bu nedenle enflasyonla büyüme arasındak lşknn zaman serler analzyle araşırılması önerlmekedr. Ancak zaman sers analzyle yapılan çalışmalar şu ana kadar ne br sonuç oraya koyamamışır. Bu çalışmada, 30 yılı aşkın br süredr yüksek enflasyonla yaşayan Türkye dek enflasyon-büyüme lşks, zaman sers analzyle ncelenmşr. Çalışmada 987:2-2002:4 dönemne a üçer aylık mevsmsel düzellmş enflasyon ve büyüme serler kullanılmışır. Yapılan ADF brm kök es sonucu her k sernn de durağan olduğunu göserdğnden, düzey verleryle çalışılmışır. Granger nedensellk analz sonucunda, enflasyondan büyümeye doğru ek yönlü nedensellk lşks esp edlmşr. Yapılan regresyon analz se Türkye dek enflasyon-büyüme lşksnn negaf şarel olduğunu gösermşr. Buna göre enflasyondak yükselş büyüme oranının gerlemesne neden olmakadır. Örnek dönemnde enflasyonda yaşanan her puanlık arış, büyüme oranını 0.37 puan düşürmüşür. Bu sonuç, son yıllarda gderek gerleyen yıllık oralama büyüme oranının yükselleblmes çn öncelkle enflasyonun düşürülmes gerekğn gösermekedr. Kaynaklar BARRO, R.J. (995) Inflaon and economc growh. NBER Workng Paper, No: BULLARD, J. & KEATING, J.W. (995) The long-run relaonshp beween nflaon and oupu n poswar economes. Journal of Moneary Economcs, 36 (3) December, pp CLARK, T.E. (997) Cross-counry evdence on long-run growh and nflaon. Economc Inqury, 35 () January, pp DE GREGORIO, J. (993) Inflaon, axaon and long-run growh. Journal of Moneary Economcs, 3 (3) June, pp DICKEY, D.A. & FULLER W.A (98) Lkelhood rao sascs for auoregressve me seres wh a un roo. Economerca, 49 (4) July, pp ERICSSON, N.R., IRONS, J.S. & TRYON, R.W. (2000) Oupu and nflaon n he long run. Board of Governors of he Federal Reserve Sysem, Inernaonal Fnance Dscusson Papers, No: 687. FISCHER, S. (99) Growh, macroeconomcs and developmen. NBER Workng Paper, No: 3702.

9 Türkye de Enflasyon - Büyüme İlşks : Zaman Sers Analz 255 FISCHER, S. (993) The role of macroeconomc facors n growh. NBER Workng Paper, No: GOMME, P. (993) Money and growh revsed: measurng he coss of nflaon n an endogenous growh model. Journal of Moneary Economcs, 32 () Augus, pp GRANGER, C.W.J. (969) Invesgang causal relaons by economerc models and cross-specral mehods. Economerca, 37 (3) Augus, pp GRANGER, C.W.J. & NEWBOLD, P. (974) Spurous regressons n economcs. Journal of Economercs, 2 (2) July, pp.-20. GUJARATI, D.N. (999) Temel ekonomer, (Çev. Ü. ŞENESEN & G.G. ŞENESEN). İsanbul, Leraür Yayınları. IŞIĞIÇOK, E. (994) Zaman serlernde nedensellk çözümlemes. Bursa, Uludağ Ünverses Basımev. KADILAR, C. (2000) Uygulamalı çok değşkenl zaman serler analz. Ankara, Bzm Büro Basımev. KORMENDI, R.C. & MEGUIRE, P.G. (985) Macroeconomc deermnans of growh: cross-counry evdence. Journal of Moneary Economcs. 6 (2) Sepember, pp LEVINE, R. & RENELT, D. (992) A sensvy analyss of cross-counry growh regressons. Amercan Economc Revew, 82 (4) Sepember, pp MALLIK, G. & CHOWDHURY, A. (200) Inflaon and economc growh: evdence from four souh Asan counres. Asa-Pacfc Developmen Journal, 8 () June, pp MOTLEY, B. (998) Growh and nflaon: a cross-counry sudy. Federal Reserve Bank of San Francsco Economc Revew,, pp PAUL, S., KEARNEY, C. & CHOWDHURY, K. (997) Inflaon and economc growh: a mul-counry emprcal analyss. Appled Economcs, 29 (0) Ocober, pp

Enflasyon Hedeflemesi Sürecinde Para Talebi İstikrarının ARDL Modeli Yaklaşımı İle Analizi: Türkiye ve Endonezya Örneği

Enflasyon Hedeflemesi Sürecinde Para Talebi İstikrarının ARDL Modeli Yaklaşımı İle Analizi: Türkiye ve Endonezya Örneği Enflasyon Hedeflemes Sürecnde ara Taleb İskrarının ARDL Model Yaklaşımı İle Analz: Türkye ve Endonezya Örneğ Musa ATGÜR Dokora Öğrencs Ege Ünverses, Sosyal Blmler Ensüsü musaagur@yahoo.com N. Oğuzhan ALTAY

Detaylı

İMKB BİLEŞİK 100 ENDEKSİ GETİRİ VOLATİLİTESİNİN ANALİZİ ANALYSIS OF ISTANBUL STOCK EXCHANGE 100 INDEX S RETURN VOLATILITY ABSTRACT

İMKB BİLEŞİK 100 ENDEKSİ GETİRİ VOLATİLİTESİNİN ANALİZİ ANALYSIS OF ISTANBUL STOCK EXCHANGE 100 INDEX S RETURN VOLATILITY ABSTRACT İsanbul Tcare Ünverses Sosyal Blmler Dergs Yıl:7 Sayı:3 Bahar 008 s.339-350 İMKB BİLEŞİK 00 ENDEKSİ GETİRİ VOLATİLİTESİNİN ANALİZİ Ünal H. ÖZDEN ÖZET Fnansal serlerde, aşıdıkları özellkler nedenyle doğrusal

Detaylı

Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 24, Sayı: 2, TÜRKİYE DE KREDİ KULLANIMI - EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİ

Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 24, Sayı: 2, TÜRKİYE DE KREDİ KULLANIMI - EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİ Aaürk Ünverses İksad ve İdar Blmler Dergs, Cl: 24, Sayı: 2, 200 2 TÜRKİYE DE KREDİ KULLANIMI - EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİ Serve CEYLAN (*) Mehme DURKAYA (**) Öze: Kredler ve reel ekonom arasındak ekleşm

Detaylı

ENERJİ TÜKETİMİ VE EKONOMİK BÜYÜME: GELİŞMEKTE OLAN ÜLKELER İÇİN BİR PANEL EŞBÜTÜNLEŞME ANALİZİ

ENERJİ TÜKETİMİ VE EKONOMİK BÜYÜME: GELİŞMEKTE OLAN ÜLKELER İÇİN BİR PANEL EŞBÜTÜNLEŞME ANALİZİ önem ve Ekonom Araşırmaları Dergs / Journal of Managemen and Economcs Research Cl/Volume: 5 Sayı/Issue: Ocak/January 207 Do: hp://dx.do.org/0.6/yead.306823 EERJİ TÜKETİMİ VE EKOOMİK BÜÜME: GELİŞMEKTE OLA

Detaylı

ENERJİ TÜKETİMİ-İKTİSADİ BÜYÜME İLİŞKİSİ

ENERJİ TÜKETİMİ-İKTİSADİ BÜYÜME İLİŞKİSİ Kocael Ünverses Sosyal Blmler Ensüsü Dergs () 0 / :-5 ENERJİ TÜKETİMİ-İKTİSADİ BÜYÜME İLİŞKİSİ SUNA KORKMAZ * Meehan YILGÖR Öze: Enerj fakörü, ürünlern ürem sürecnde kullanılan öneml grdlerden brdr. Enerj

Detaylı

İhracat, İthalat ve Ekonomik Büyüme Arasındaki Nedensellik İlişkileri: Türkiye Örneği

İhracat, İthalat ve Ekonomik Büyüme Arasındaki Nedensellik İlişkileri: Türkiye Örneği Uluslararası Alanya İşleme Faküles Dergs Inernaonal Journal of Alanya Faculy of Busness Yıl:05, C:7, S:, s. 87-94 Year:05, Vol:7, No:, s. 87-94 İhraca, İhala ve Ekonomk Büyüme Arasındak Nedensellk İlşkler:

Detaylı

GÜMRÜK BİRLİĞİ SONRASI TÜRKİYE NİN İHRACAT FONKSİYONUNUN TAHMİNİ

GÜMRÜK BİRLİĞİ SONRASI TÜRKİYE NİN İHRACAT FONKSİYONUNUN TAHMİNİ İsanbul Tcare Ünverses Sosal Blmler Dergs Yıl:7 Saı:3 Bahar 2008 s. 89-04 GÜMRÜK BİRLİĞİ SONRASI TÜRKİYE NİN İHRACAT FONKSİYONUNUN TAHMİNİ Cengz AKTAŞ * Vesel YILMAZ ** ÖZET Gelşmeke olan ülkelern ekonomk

Detaylı

Dokuz Eylül Üniversitesi Yayına Kabul Tarihi:

Dokuz Eylül Üniversitesi Yayına Kabul Tarihi: Yayın Gelş Tarh: 07.06.205 Dokuz Eylül Ünverses Yayına Kabul Tarh: 04.0.206 Sosyal Blmler Ensüsü Dergs Onlne Yayın Tarh: 8.05.206 Cl: 8, Sayı:, Yıl: 206, Sayfa: 3-54 hp://dx.do.org/0.6953/deusbed.5934

Detaylı

ÇOKLU REGRESYON MODELİ, ANOVA TABLOSU, MATRİSLERLE REGRESYON ÇÖZÜMLEMESİ,REGRES-YON KATSAYILARININ YORUMU

ÇOKLU REGRESYON MODELİ, ANOVA TABLOSU, MATRİSLERLE REGRESYON ÇÖZÜMLEMESİ,REGRES-YON KATSAYILARININ YORUMU 6.07.0 ÇOKLU REGRESON MODELİ, ANOVA TABLOSU, MATRİSLERLE REGRESON ÇÖZÜMLEMESİ,REGRES-ON KATSAILARININ ORUMU ÇOKLU REGRESON MODELİ Ekonom ve şletmeclk alanlarında herhang br bağımlı değşken tek br bağımsız

Detaylı

Avrupa Birliği ve Türkiye de Mali Saydamlığın Panel Veri Yöntemi ile Analizi

Avrupa Birliği ve Türkiye de Mali Saydamlığın Panel Veri Yöntemi ile Analizi EGE AKADEMİK BAKIŞ / EGE ACADEMIC REVIEW Cl: Özel Sayı 0 ss. 59-73 Avrupa Brlğ ve Türkye de Mal Saydamlığın Panel Ver Yönem le Analz Fscal Transparency of he European Unon and Turkey wh Panel Daa Analyss

Detaylı

Koşullu Varyans Modelleri: İmkb Serileri Üzerine Bir Uygulama

Koşullu Varyans Modelleri: İmkb Serileri Üzerine Bir Uygulama Çukurova Ünverses İİBF Dergs Cl:15.Sayı:.Aralık 11 ss.1-18 Koşullu Varyans Modeller: İmkb Serler Üzerne Br Uygulama Condııonal Varıance Models: An Alıcaıon on Isanbul Sock Exchange Serıes H.Alan Çabuk

Detaylı

Cinsiyet Değişkeni Bağlamında Harcama Alt Grupları ve Gelir Đlişkisi: Dumlupınar Üniversitesi Öğrencileri Üzerine Bir Uygulama.

Cinsiyet Değişkeni Bağlamında Harcama Alt Grupları ve Gelir Đlişkisi: Dumlupınar Üniversitesi Öğrencileri Üzerine Bir Uygulama. Cnsye Değşken Bağlamında Harcama Al Grupları ve Gelr Đlşks: Dumlupınar Ünverses Öğrencler Üzerne Br Uygulama Mahmu ZORTUK * Öze: Đksa blmnn en öneml konuları arasında yer alan gelr le ükem lşks her dönem

Detaylı

AB BORÇ KRİZİ VE BUNUN TÜRK DIŞ TİCARETİNE OLAN ETKİLERİ

AB BORÇ KRİZİ VE BUNUN TÜRK DIŞ TİCARETİNE OLAN ETKİLERİ AB BORÇ KRİZİ VE BUNUN TÜRK DIŞ TİCARETİNE OLAN ETKİLERİ Musafa ÖZTÜRK Yrd. Doç. Dr. Fah Ünverses, İİBF, Uluslararası Tcare Bölümü Osman Nur ARAS Doç. Dr. Fah Ünverses, İİBF, Uluslararası Tcare Bölümü

Detaylı

PETROL FİYATLARI İLE BORSA İSTANBUL UN KAPANIŞ FİYATLARI ARASINDAKİ SAKLI İLİŞKİNİN ANALİZİ

PETROL FİYATLARI İLE BORSA İSTANBUL UN KAPANIŞ FİYATLARI ARASINDAKİ SAKLI İLİŞKİNİN ANALİZİ Selçuk Ünverses İksad ve İdar Blmler Faküles Sosyal ve Ekonomk Araşırmalar Dergs (The Journal of Socal and Economc Research) ISSN: 1303 8370 / Ekm 2013 / Yıl: 13 / Sayı: 26 PETROL FİYATLARI İLE BORSA İSTANBUL

Detaylı

NWSA-Social Sciences Received: May 2013 NWSA ID: 2013.8.4.3C0117 Accepted: October 2013 E-Journal of New World Sciences Academy

NWSA-Social Sciences Received: May 2013 NWSA ID: 2013.8.4.3C0117 Accepted: October 2013 E-Journal of New World Sciences Academy ISSN: 306-3/308-7444 Saus : Orgnal Sudy NWSA-Socal Scences Receved: May 203 NWSA ID: 203.8.4.3C07 Acceped: Ocober 203 E-Journal of New World Scences Acadey Burak Çaurdan Paukkale Unversy bcaurdan@pau.edu.r

Detaylı

DOĞRUDAN SERMAYE YATIRIMLARI, TİCARİ DIŞA AÇIKLIK VE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ İLİŞKİ: TÜRKİYE VE BRICS ÜLKELERİ ÖRNEĞİ

DOĞRUDAN SERMAYE YATIRIMLARI, TİCARİ DIŞA AÇIKLIK VE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ İLİŞKİ: TÜRKİYE VE BRICS ÜLKELERİ ÖRNEĞİ Doğuş Ünverses Dergs 7 () 206 83-95 DOĞRUDAN SERMAYE YATIRIMLARI TİCARİ DIŞA AÇIKLIK VE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ İLİŞKİ: TÜRKİYE VE BRICS ÜLKELERİ ÖRNEĞİ THE RELATIONSHIP BETWEEN FOREIGN DIRECT INVESTMENT

Detaylı

FİNANSAL SERBESTLEŞME SÜRECİNDE TÜRKİYE EKONOMİSİNDE FAİZ VE KUR İLİŞKİSİ

FİNANSAL SERBESTLEŞME SÜRECİNDE TÜRKİYE EKONOMİSİNDE FAİZ VE KUR İLİŞKİSİ KMU ĠĠBF Dergs Yıl:10 Sayı:15 Aralık/2008 FİNANSAL SERBESTLEŞME SÜRECİNDE TÜRKİYE EKONOMİSİNDE FAİZ VE KUR İLİŞKİSİ Öze Doğan UYSAL * Mehme MUCUK ** Volkan ALPTEKĠN *** 1989 yılında alınan 32 Sayılı Karar

Detaylı

Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 21 / Mehmet MUCUK * Mustafa Tahir DEMİRSEL **

Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 21 / Mehmet MUCUK * Mustafa Tahir DEMİRSEL ** Türkye de Doğrudan Yabancı Yaırımlar ve Ekonomk Performans Foregn Drec Invesmen And Economc Performance In Turkey Mehme MUCUK * Musafa Tahr DEMİRSEL ** ÖZET Küreselleşme sürecnn hız kazanması le brlke

Detaylı

Korelasyon ve Regresyon

Korelasyon ve Regresyon Korelasyon ve Regresyon 1 Korelasyon Analz İk değşken arasında lşk olup olmadığını belrlemek çn yapılan analze korelasyon analz denr. Korelasyon; doğrusal yada doğrusal olmayan dye kye ayrılır. Korelasyon

Detaylı

INTERNATIONAL JOURNAL OF ECONOMIC STUDIES

INTERNATIONAL JOURNAL OF ECONOMIC STUDIES INTERNATIONAL JOURNAL OF ECONOMIC STUDIES ULUSLARARASI EKONOMİK ARAŞTIRMALAR DERGİSİ March 27, Vol:3, Issue: Mar 27, Cl:3, Saı: e-issn: 249-8377 p-issn: 2528-9942 journal homepage: www.ekonomkarasrmalar.org

Detaylı

SATIN ALMA GÜCÜ PARİTESİ G7 ÜLKELERİ İÇİN GEÇERLİ Mİ?

SATIN ALMA GÜCÜ PARİTESİ G7 ÜLKELERİ İÇİN GEÇERLİ Mİ? H.Ü. İksad ve İdar Blmler Faküles Dergs, Cl 30, Sayı, 01, s. 137-161 SATIN ALMA GÜCÜ PARİTESİ G7 ÜLKELERİ İÇİN GEÇERLİ Mİ? Öz Burcu ÖZCAN Saın alma gücü pares (SAGP) orak br para brm cnsnden fade edldğnde,

Detaylı

Türk İmalat Sanayinde İstihdam, İhracat ve Kapasite Kullanım Oranı İlişkisi: Panel Koentegrasyon

Türk İmalat Sanayinde İstihdam, İhracat ve Kapasite Kullanım Oranı İlişkisi: Panel Koentegrasyon Türk İmala Sanaynde İshdam, İhraca ve Kapase Kullanım Oranı İlşks: Panel Koenegrasyon Seçkn SUNAL Elçn AYKAÇ Absrac In hs sudy he relaon beween employmen fgures and expors and capacy ulzaon of frms ha

Detaylı

Talep Şokları: Türk Turizm Sektörü İçin Bir Analiz

Talep Şokları: Türk Turizm Sektörü İçin Bir Analiz Anaola: urzm Araşırmaları Dergs Cl 6, Sayı 1, Bahar: 9-41, 015. Copyrgh 015 anaola Büün hakları saklıdır ISS: 1300-40 (1990-015 do: 10.1713/aad.vol6ss1594 alep Şokları: ürk urzm Sekörü İçn Br Analz Demand

Detaylı

BÜYÜME, DO RUDAN YABANCI SERMAYE YATIRIMLARI VE YURT Ç YATIRIMLAR ARASINDAK ETK LE M

BÜYÜME, DO RUDAN YABANCI SERMAYE YATIRIMLARI VE YURT Ç YATIRIMLAR ARASINDAK ETK LE M BÜYÜME, DO RUDAN YABANCI SERMAYE YATIRIMLARI VE YURT Ç YATIRIMLAR ARASINDAK ETK LE M Prof. Dr. Fak B LG L Ercyes Ünverses ksad ve dar Blmler Faküles ksa Bölümü fblgl@ercyes.edu.r. Yrd. Doç. Dr. Recep DÜZGÜN

Detaylı

TÜRKİYE HİSSE SENEDİ PİYASASINDA RASYONEL KÖPÜKLER: SAKLI EŞ BÜTÜNLEŞME YAKLAŞIMI

TÜRKİYE HİSSE SENEDİ PİYASASINDA RASYONEL KÖPÜKLER: SAKLI EŞ BÜTÜNLEŞME YAKLAŞIMI TÜRKİYE HİSSE SENEDİ PİYASASINDA RASYONEL KÖPÜKLER: SAKLI EŞ BÜTÜNLEŞME YAKLAŞIMI ÖZ Şeref BOZOKLU * Fama ZEREN ** Bu çalışmada Borsa İsanbul hsse sened pyasasında rasyonel köpüklern varlığı Ocak 1998-Nsan

Detaylı

1.GİRİŞ. Cinsiyet Değişkeni Bağlamında Harcama Alt Grupları ve Gelir İlişkisi: Dumlupınar Üniversitesi Öğrencileri Üzerine Bir Uygulama

1.GİRİŞ. Cinsiyet Değişkeni Bağlamında Harcama Alt Grupları ve Gelir İlişkisi: Dumlupınar Üniversitesi Öğrencileri Üzerine Bir Uygulama 1.GİRİŞ Cnsye Değşken Bağlamında Harcama Al Grupları ve Gelr İlşks: Dumlupınar Ünverses Öğrencler Üzerne Br Uygulama Mahmu ZORTUK * Öze: İksa blmnn en öneml konuları arasında yer alan gelr le ükem lşks

Detaylı

YÜKSEK PLANLAMA KURULU

YÜKSEK PLANLAMA KURULU YÜKSEK PLANLAMA KURULU Tarh : 4/02/2008 Karar No : 2008/T-5 Konu : Enerj KİT lernn Uygulayacağı Malye Bazlı Fyalandırma Mekanzmasının Usul ve Esasları Yüksek Planlama Kurulu nca; Enerj ve Tab Kaynaklar

Detaylı

A İSTATİSTİK. 4. X kesikli rasgele (random) değişkenin moment çıkaran. C) 4 9 Buna göre, X in beklenen değeri kaçtır?

A İSTATİSTİK. 4. X kesikli rasgele (random) değişkenin moment çıkaran. C) 4 9 Buna göre, X in beklenen değeri kaçtır? . Br torbada 6 syah, 4 beyaz top vardır. Bu torbadan yerne koyarak top seçlyor. A İSTATİSTİK KPSS/-AB-PÖ/006. Normal dağılıma sahp br rasgele (random) değşkenn varyansı 00 dür. Seçlen topların ksnn de

Detaylı

Doğal İşsizlik Oranı mı? İşsizlik Histerisi mi? Türkiye İçin Sektörel Panel Birim Kök Sınaması Analizi

Doğal İşsizlik Oranı mı? İşsizlik Histerisi mi? Türkiye İçin Sektörel Panel Birim Kök Sınaması Analizi EGE AKADEMİK BAKIŞ / EGE ACADEMIC REVIEW Cl: Sayı: san 0 ss. 05-5 Doğal İşszlk Oranı mı? İşszlk Hsers m? ürkye İçn Sekörel Panel Brm Kök Sınaması Analz Is aural Rae of Unemploymen or Hyseress? Secor-Specfc

Detaylı

PARÇALI DOĞRUSAL REGRESYON

PARÇALI DOĞRUSAL REGRESYON HAFTA 4 PARÇALI DOĞRUSAL REGRESYO Gölge değşkenn br başka kullanımını açıklamak çn varsayımsal br şrketn satış temslclerne nasıl ödeme yaptığı ele alınsın. Satış prmleryle satış hacm Arasındak varsayımsal

Detaylı

kadar ( i. kaynağın gölge fiyatı kadar) olmalıdır.

kadar ( i. kaynağın gölge fiyatı kadar) olmalıdır. KONU : DUAL MODELİN EKONOMİK YORUMU Br prmal-dual model lşks P : max Z cx D: mn Z bv AX b AV c X 0 V 0 bçmnde tanımlı olsun. Prmal modeln en y temel B ve buna lşkn fyat vektörü c B olsun. Z B B BB c X

Detaylı

Hataları Değişen Varyanslı ve Otokorelasyonlu Lineer Olmayan Regresyonda Parametre Tahmini

Hataları Değişen Varyanslı ve Otokorelasyonlu Lineer Olmayan Regresyonda Parametre Tahmini S.Ü. Fen-Edeba Faküles Fen Dergs Saı 0 (00) 55-68, KONYA Haaları Değşen Varanslı ve Ookorelasonlu Lneer Olmaan Regresonda Paramere Tahmn İsmal KINACI, Aşır GENÇ Öze: Blndğ gb, gerek lneer gerekse lneer

Detaylı

DENEY TASARIMI VE ANALİZİ

DENEY TASARIMI VE ANALİZİ DENEY TASARIMI VE ANALİZİ Bundan öncek bölümlerde bell br araşırma sonucu elde edlen verlere dayanılarak populasyonu anıma ve paramere ahmnlerne yönelk yönemlerden söz edld. Burada se sözü edlecek olan,

Detaylı

Farklı Varyans. Var(u i X i ) = Var(u i ) = E(u i2 ) = σ i2. Eşit Varyans. Hata. Zaman

Farklı Varyans. Var(u i X i ) = Var(u i ) = E(u i2 ) = σ i2. Eşit Varyans. Hata. Zaman Farklı Varyans Var(u X ) = Var(u ) = E(u ) = σ Eşt Varyans Y X Farklı Varyans Hata Var(u X ) = Var(u ) = E(u ) = σ Farklı Varyans Zaman Farklı Varyans le Karşılaşılan Durumlar Kest Verlernde. Kar dağıtım

Detaylı

Doğrusal Korelasyon ve Regresyon

Doğrusal Korelasyon ve Regresyon Doğrusal Korelasyon ve Regresyon En az k değşken arasındak lşknn ncelenmesne korelasyon denr. Kşlern boyları le ağırlıkları, gelr le gder, öğrenclern çalıştıkları süre le aldıkları not, tarlaya atılan

Detaylı

Dış Ticaretin Büyüme Üzerine Etkileri: Bir Panel Veri Analizi

Dış Ticaretin Büyüme Üzerine Etkileri: Bir Panel Veri Analizi Uluslararası Alanya İşlee Faküles Dergs Inernaonal Journal of Alanya Faculy of Busness Yıl:202, C:4, S:3, s. 8-9 Year:202, Vol:4, No:3, s. 8-9 Dış Tcaren Büyüe Üzerne Ekler: Br Panel Ver Analz Effecs of

Detaylı

λ = olarak hesaplanmıştır. Bu değerler para arzı ve kamu

λ = olarak hesaplanmıştır. Bu değerler para arzı ve kamu NOİNAL GSUH VE POLİTİKA TERCİHİ: S. LOUIS ODEL UYGULAASI Nedm DİKEN (*) Öze: Bu araşırmada, nomnal GSUH da, (GNP) meydana gelen değşmeler üzernde parasalcı polkalar mı, yoksa Keynesç polkalar mı daha ekl

Detaylı

DENEY TASARIMI VE ANALİZİ

DENEY TASARIMI VE ANALİZİ 1 DENEY TASARIMI VE ANALİZİ 1.1. Varyans Analz 1.. Tek Yönlü Varyans Analz Model 1.3. İk Yönlü Varyans Analz Model Prof Dr. Leven ŞENYAY XII-1 İsask II Bundan öncek bölümlerde bell br araşırma sonucu elde

Detaylı

Anahtar Kelimeler: Ekonomik Büyüme, Enflasyon, Kointegrasyon,Granger Nedensellik Analizi

Anahtar Kelimeler: Ekonomik Büyüme, Enflasyon, Kointegrasyon,Granger Nedensellik Analizi TÜRKĐYE DE ENFLASYON ĐLE GSYĐH ARASINDAKĐ ĐLĐŞKĐNĐN KOĐNTEGRASYON YÖNTEMĐYLE ĐNCELENMESĐ * ÖZET Bu çalışmada, Türkiye de enflasyon ile GSYĐH arasındaki ilişki kointegrasyon yöntemi kullanılarak 987:2004:3

Detaylı

Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 4, Sayı: 29, Ağustos 2016, s

Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 4, Sayı: 29, Ağustos 2016, s Akademk Sosyal Araştırmalar Dergs, Yıl: 4, Sayı: 29, Ağustos 2016, s. 193-206 Yayın Gelş Tarh / Artcle Arrval Date Yayınlanma Tarh / The Publshed Date 13.06.2016 17.08.2016 Yrd. Doç. Dr. Nurgün TOPALLI

Detaylı

Doğrudan Yabancı Yatırım ile Endüstri-içi Ticaret Arası İlişkiler: Türkiye nin Ulaşım Araçları Sektörü Üzerine Bir Analiz

Doğrudan Yabancı Yatırım ile Endüstri-içi Ticaret Arası İlişkiler: Türkiye nin Ulaşım Araçları Sektörü Üzerine Bir Analiz SESSION 1 Doğrudan Yabancı Yaırı le Endüsr-ç Tcare Arası İlşkler: Türkye nn Ulaşı Araçları Sekörü Üzerne Br Analz (2006-2013) Foregn Drec Invesen and Inra-Indusry Trade: Causaly Analyss of Transpor Equpen

Detaylı

DOĞRUDAN YABANCI SERMAYE YATIRIMLARI VE EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİ: GEÇİŞ EKONOMİLERİ ÖRNEĞİNDE PANEL EŞTÜMLEŞME VE PANEL NEDENSELLİK ANALİZLERİ

DOĞRUDAN YABANCI SERMAYE YATIRIMLARI VE EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİ: GEÇİŞ EKONOMİLERİ ÖRNEĞİNDE PANEL EŞTÜMLEŞME VE PANEL NEDENSELLİK ANALİZLERİ Gaz Ünverses İktsad ve İdar Blmler Fakültes Dergs 12/1 (2010). 159-184 DOĞRUDAN YABANCI SERMAYE YATIRIMLARI VE EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİ: GEÇİŞ EKONOMİLERİ ÖRNEĞİNDE PANEL EŞTÜMLEŞME VE PANEL NEDENSELLİK

Detaylı

DÖV Z KURU ve P YASA D NAM KLER L (Türkiye Ekonomisi çin Ampirik Bir Çal ma)

DÖV Z KURU ve P YASA D NAM KLER L (Türkiye Ekonomisi çin Ampirik Bir Çal ma) DÖV Z KURU ve P YASA D NAM KLER L K S (Türkye Eknms çn Amprk Br Çal ma) H. Al ATA * brahm ARSLAN ** ÖZ Gel meke lan ülkelern pek ç unda, enflasyn aç s ndan köü br mazye sahp lmalar nedenyle kura dayal

Detaylı

X, R, p, np, c, u ve diğer kontrol diyagramları istatistiksel kalite kontrol diyagramlarının

X, R, p, np, c, u ve diğer kontrol diyagramları istatistiksel kalite kontrol diyagramlarının 1 DİĞER ÖZEL İSTATİSTİKSEL KALİTE KONTROL DİYAGRAMLARI X, R, p, np, c, u ve dğer kontrol dyagramları statstksel kalte kontrol dyagramlarının temel teknkler olup en çok kullanılanlarıdır. Bu teknkler ell

Detaylı

TÜRKİYE VE AB ÜLKELERİNDE TARIMSAL TOPLAM FAKTÖR VERİMLİLİĞİ VE YAKINSAMA ANALİZİ

TÜRKİYE VE AB ÜLKELERİNDE TARIMSAL TOPLAM FAKTÖR VERİMLİLİĞİ VE YAKINSAMA ANALİZİ Akdenz İ.İ.B.F. Dergs (2) 2, 86-3 TÜRKİYE VE AB ÜLKELERİNDE TARIMSAL TOPLAM FAKTÖR VERİMLİLİĞİ VE YAKINSAMA ANALİZİ AGRICULTURAL TOTAL FACTOR PRODUCTIVITY AND CONVERGENCE ANALYSIS IN TURKEY AND EU COUNTRIES

Detaylı

BÖLÜM 9 İKİ BOYUTLU PANEL YÖNTEMLERİ

BÖLÜM 9 İKİ BOYUTLU PANEL YÖNTEMLERİ BÖLÜM 9 İKİ BOYUTLU PAEL YÖTEMLERİ 9.. Grş 9.2. Kompleks dülemde poansyel akım problemnn negral formülasyonu 9.3. Doğrusal paneller boyunca sab ekllk dağılımı hal 9.4. Kaynak dağılımını esas alan panel

Detaylı

Sabit Varyans. Var(u i X i ) = Var(u i ) = E(u i2 ) = s 2

Sabit Varyans. Var(u i X i ) = Var(u i ) = E(u i2 ) = s 2 X Sabt Varyans Y Var(u X ) = Var(u ) = E(u ) = s Eşt Varyans EKKY nn varsayımlarından br anakütle regresyon fonksyonu u lern eşt varyanslı olmasıdır Her hata term varyansı bağımsız değşkenlern verlen değerlerne

Detaylı

ENFLASYON HEDEFLEMESİ VE TAYLOR KURALI: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

ENFLASYON HEDEFLEMESİ VE TAYLOR KURALI: TÜRKİYE ÖRNEĞİ İsanbul Ünverses İksa Faküles Malye Araşırma Merkez Konferansları 45. Ser / Yıl 2004 ENFLASYON HEDEFLEMESİ VE TAYLOR KURALI: TÜRKİYE ÖRNEĞİ Yrd. Doç. Dr. T. Hakan ONGAN İsanbul Ünverses İksa Faküles İksa

Detaylı

KALĐTE ARTIŞLARI VE ENFLASYON: TÜRKĐYE ÖRNEĞĐ

KALĐTE ARTIŞLARI VE ENFLASYON: TÜRKĐYE ÖRNEĞĐ Central Bank Revew Vol. 11 (January 2011), pp.1-9 ISSN 1303-0701 prnt / 1305-8800 onlne 2011 Central Bank of the Republc of Turkey http://www.tcmb.gov.tr/research/revew/ KALĐTE ARTIŞLARI VE ENFLASYON:

Detaylı

FAZ ORANI, GETR FARKI VE EKONOMK BÜYÜME. INTEREST RATE, YIELD SPREAD and ECONOMIC GROWTH

FAZ ORANI, GETR FARKI VE EKONOMK BÜYÜME. INTEREST RATE, YIELD SPREAD and ECONOMIC GROWTH . Ulsal sa Kongres / 0- ba 008 / DEÜ BF sa Bölümü / zmr-türye FAZ ORANI, GETR FARKI VE EKONOMK BÜYÜME Prof. Dr. Rahm Yama Ar. Gör. Ban Tanr$över ÖZET Uzn ve sa vadel faz oranlar aras nda far leraürde ger

Detaylı

NİTEL TERCİH MODELLERİ

NİTEL TERCİH MODELLERİ NİTEL TERCİH MODELLERİ 2300 gözlem sayısı le verlen değşkenler aşağıdak gbdr: calsma: çocuk çalışıyorsa 1, çalışmıyorsa 0 (bağımlı değşken) Anne_egts: Anne eğtm sevyes Baba_egts: Baba eğtm sevyes Kent:

Detaylı

İhracat ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: 12 Geçiş Ekonomisi Örneğinde Panel Eştümleşme ve Panel Nedensellik Analizleri

İhracat ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: 12 Geçiş Ekonomisi Örneğinde Panel Eştümleşme ve Panel Nedensellik Analizleri EGE AKADEMİK BAKIŞ / EGE ACADEMIC REVIEW Clt: Sayı: 2 Nsan 20 ss. 24-254 İhracat ve Ekonomk Büyüme İlşks: 2 Geçş Ekonoms Örneğnde Panel Eştümleşme ve Panel Nedensellk Analzler Relatonshp between Export

Detaylı

Seralarda Isıtma Kapasitelerinin Hesaplanmasına Yönelik Bir Bilgisayar Programı

Seralarda Isıtma Kapasitelerinin Hesaplanmasına Yönelik Bir Bilgisayar Programı Seralarda Isıma Kapaselernn Hesaplanmasına Yönelk Br Blgsayar Programı Gürkan Alp Kağan GÜRDİL 1, Kemal Çağaay SELVİ 1, Hasan ÖNDER 2 1 Ondokuz Mayıs Ünverses, Zraa Faküles, Tarım Maknaları Bölümü, Samsun

Detaylı

Kar Payı Politikası ve Yaşam Döngüsü Teorisi: İMKB İmalat Sektöründe Ampirik Bir Uygulama

Kar Payı Politikası ve Yaşam Döngüsü Teorisi: İMKB İmalat Sektöründe Ampirik Bir Uygulama Anadolu Ünverses Sosyal Blmler Dergs Anadolu Unversy Journal of Socal Scences Kar Payı Polkası ve Yaşam Döngüsü Teors: İMKB İmalat Sektöründe Amprk Br Uygulama Dvdend Payout Polcy and Lfe Cycle Theory:

Detaylı

Devalüasyon, Para, Reel Gelir Değişkenlerinin Dış Ticaret Üzerine Etkisinin Panel Data Yöntemiyle Türkiye İçin İncelenmesi

Devalüasyon, Para, Reel Gelir Değişkenlerinin Dış Ticaret Üzerine Etkisinin Panel Data Yöntemiyle Türkiye İçin İncelenmesi Dokuz Eylül Ünverstes Sosyal Blmler Ensttüsü Dergs Clt 6, Sayı:4, 2004 Devalüasyon, Para, Reel Gelr Değşkenlernn Dış Tcaret Üzerne Etksnn Panel Data Yöntemyle Türkye İçn İncelenmes Yrd.Doç.Dr.Ercan BALDEMİR*

Detaylı

TİCARİ AÇIKLIK VE KAMU BÜYÜKLÜĞÜ İLİŞKİSİ: PANEL NEDENSELLİK TESTİ TRADE OPENNESS AND GOVERNMENT SIZE RELATIONSHIP: PANEL CAUSALITY TEST

TİCARİ AÇIKLIK VE KAMU BÜYÜKLÜĞÜ İLİŞKİSİ: PANEL NEDENSELLİK TESTİ TRADE OPENNESS AND GOVERNMENT SIZE RELATIONSHIP: PANEL CAUSALITY TEST Atatürk Ünverstes İktsad ve İdar Blmler Dergs, Clt: 27, Sayı: 4, 2013 229 TİCARİ AÇIKLIK VE KAMU BÜYÜKLÜĞÜ İLİŞKİSİ: PANEL NEDENSELLİK TESTİ Fatma Zeren (*) Suzan Ergün (**) Özet: Lteratürde ekonomk küreselleşmenn

Detaylı

TURİZM GELİRLERİNE YÖNELİK BİR YAKINSAMA ANALİZİ CONVERGENCE ANALYSIS FOR THE TOURISM RECEIPT

TURİZM GELİRLERİNE YÖNELİK BİR YAKINSAMA ANALİZİ CONVERGENCE ANALYSIS FOR THE TOURISM RECEIPT ÖZ TURİZM GELİRLERİNE YÖNELİK BİR YAKINSAMA ANALİZİ Kuruluş BOZKURT 1 Ozan BAHAR Bu çalıģmanın amacı, Türkye nn uluslararası urzm seköründe hem en yakın rakpler olan hem de Türkye nn de çersnde yer aldığı

Detaylı

Farklı Varyans. Var(u i X i ) = Var(u i ) = E(u i2 ) = s 2 Eşit Varyans

Farklı Varyans. Var(u i X i ) = Var(u i ) = E(u i2 ) = s 2 Eşit Varyans Farklı Varyans Var(u X ) = Var(u ) = E(u ) = s Eşt Varyans Y X 1 Farklı Varyans Hata Var(u X ) = Var(u ) = E(u ) = s Farklı Varyans Zaman EKKY nn varsayımlarından br anakütle regresyon fonksyonu u lern

Detaylı

İÇSEL BÜYÜMEDE İÇSELLEŞME SÜREÇLERİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ Osman DEMİR * Adem ÜZÜMCÜ ** Serap DURAN ***

İÇSEL BÜYÜMEDE İÇSELLEŞME SÜREÇLERİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ Osman DEMİR * Adem ÜZÜMCÜ ** Serap DURAN *** D.E.Ü.İ.İ.B.F. Dergs Cl:21 Sayı:1, Yıl:2006, ss: 27-46 İÇSEL BÜYÜMEDE İÇSELLEŞME SÜREÇLERİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ Osman DEMİR * Adem ÜZÜMCÜ ** Serap DURAN *** ÖZET Bu çalışmanın amacı, çsel büyümenn emel grdlernden

Detaylı

AVRUPA BİRLİĞİ ÜLKELERİ VE AVRUPA BİRLİĞİNE ADAY ÜLKELERİN YAKINSAMA ANALİZİ

AVRUPA BİRLİĞİ ÜLKELERİ VE AVRUPA BİRLİĞİNE ADAY ÜLKELERİN YAKINSAMA ANALİZİ AVRUPA BİRLİĞİ ÜLKELERİ VE AVRUPA BİRLİĞİNE ADAY ÜLKELERİN YAKINSAMA ANALİZİ Prof. Dr. Bedrye SARAÇOĞLU Gaz Ünverstes İ.İ.B.F. Ekonometr Bölümü Tel:+90 32 226853 e-posta: bedrye@gaz.edu.tr Arş. Gör. Nükhet

Detaylı

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Sayı: 2010-17 / 20 Aralık 2010 EKONOMİ NOTLARI. Kalite Artışları ve Enflasyon: Türkiye Örneği

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Sayı: 2010-17 / 20 Aralık 2010 EKONOMİ NOTLARI. Kalite Artışları ve Enflasyon: Türkiye Örneği Türkye Cumhuryet Merkez Bankası Sayı: 2010-17 / 20 Aralık 2010 EKONOMİ NOTLARI Kalte Artışları ve Enflasyon: Türkye Örneğ Yavuz Arslan Evren Certoğlu Abstract: In ths study, average qualty growth and upward

Detaylı

ÜST-ORTA GELİRLİ ÜLKELERDE EKONOMİK ÖZGÜRLÜKLER, DEMOKRASİ VE YOLSUZLUK İLİŞKİSİNİN ANALİZİ

ÜST-ORTA GELİRLİ ÜLKELERDE EKONOMİK ÖZGÜRLÜKLER, DEMOKRASİ VE YOLSUZLUK İLİŞKİSİNİN ANALİZİ ÜST-ORTA GELİRLİ ÜLKELERDE EKONOMİK ÖZGÜRLÜKLER, DEMOKRASİ VE YOLSUZLUK İLİŞKİSİNİN ANALİZİ ANALYSIS OF RELATIONSHIP BETWEEN ECONOMIC FREEDOM, DEMOCRACY AND CORRUPTION IN UPPER-MIDDLE INCOME COUNTRIES

Detaylı

dir. Bir başka deyişle bir olayın olasılığı, uygun sonuçların sayısının örnek uzaydaki tüm sonuçların sayısına oranıdır.

dir. Bir başka deyişle bir olayın olasılığı, uygun sonuçların sayısının örnek uzaydaki tüm sonuçların sayısına oranıdır. BÖLÜM 3 OLASILIK HESABI 3.. Br Olayın Olasılığı Tanım 3... Br olayın brbrnden ayrık ve ortaya çıkma şansı eşt n mümkün sonucundan m tanes br A olayına uygun se, A olayının P(A) le gösterlen olasılığı P(A)

Detaylı

alphanumeric journal The Journal of Operations Research, Statistics, Econometrics and Management Information Systems

alphanumeric journal The Journal of Operations Research, Statistics, Econometrics and Management Information Systems Avalable onlne a www.alphanumerournal.om alphanumer ournal The Journal of Operaons Researh, Sass, Eonomers and Managemen Informaon Sysems Volume 3, Issue 2, 2015 2015.03.02.STAT.08 Absra OUTLIERS IN SURVIVAL

Detaylı

GELİŞMEKTE OLAN ÜLKELERDE ULUSLARARASI DOĞRUDAN YATIRIMLAR VE EKONOMİK BÜYÜME ETKİLEŞİMİ: PANEL EŞBÜTÜNLEŞME VE NEDENSELLİK ANALİZİ

GELİŞMEKTE OLAN ÜLKELERDE ULUSLARARASI DOĞRUDAN YATIRIMLAR VE EKONOMİK BÜYÜME ETKİLEŞİMİ: PANEL EŞBÜTÜNLEŞME VE NEDENSELLİK ANALİZİ GELİŞMEKTE OLAN ÜLKELERDE ULUSLARARASI DOĞRUDAN YATIRIMLAR VE EKONOMİK BÜYÜME ETKİLEŞİMİ: PANEL EŞBÜTÜNLEŞME VE NEDENSELLİK ANALİZİ Doç. Dr. M. Başaran ÖZTÜRK * Yrd. Doç. Dr. Kartal DEMİRGÜNEŞ ** Yrd.

Detaylı

Summary. Orijinal araştırma (Original article)

Summary. Orijinal araştırma (Original article) Türk. enomol. derg., 2011, 35 (2): 325-338 ISSN 1010-6960 Orjnal araşırma (Orgnal arcle) Sıfır değer ağırlıklı genelleşrlmş Posson regresyonu yardımıyla Van Gölü nde Nooneca vrds Delcour, 1909 (Hempera:

Detaylı

Türkiye de Enflasyon- Büyüme İlişkisi: Tarım Sektörü İtibariyle Ekonometrik Bir Analiz

Türkiye de Enflasyon- Büyüme İlişkisi: Tarım Sektörü İtibariyle Ekonometrik Bir Analiz Ege Üniv. Ziraat Fak. Derg., 2007, 44 (1): 163-175 ISSN 1018-8851 Türkiye de Enflasyon- Büyüme İlişkisi: Tarım Sektörü İtibariyle Ekonometrik Bir Analiz Berna TÜRKEKUL 1 Geliş tarihi: Kabul ediliş tarihi:

Detaylı

HAFTA 13. kadın profesörlerin ortalama maaşı E( Y D 1) erkek profesörlerin ortalama maaşı. Kestirim denklemi D : t :

HAFTA 13. kadın profesörlerin ortalama maaşı E( Y D 1) erkek profesörlerin ortalama maaşı. Kestirim denklemi D : t : HAFTA 13 GÖLGE EĞİŞKENLERLE REGRESYON (UMMY VARIABLES) Gölge veya kukla (dummy) değşkenler denen ntel değşkenler, cnsyet, dn, ten reng gb hemen sayısallaştırılamayan ama açıklanan değşkenn davranışını

Detaylı

İMKB ENDEKSİNİN PARCH MODELLEMESİ A PARCH MODELLING OF THE IMKB INDEX

İMKB ENDEKSİNİN PARCH MODELLEMESİ A PARCH MODELLING OF THE IMKB INDEX Akdenz İ.İ.B.F. Dergs (3), 4- İMKB ENDEKSİNİN PARCH MODELLEMESİ A PARCH MODELLING OF THE IMKB INDEX Erdnç TELATAR * H. Soner BİNAY ** ÖZET ARCH sınıfı modellern br devamı şeklnde olan PARCH (Power Auoregressve

Detaylı

Tek Yönlü Varyans Analizi

Tek Yönlü Varyans Analizi Tek Yönlü Varyan Analz Nedr ve hang durumlarda kullanılır? den fazla grupların karşılaştırılmaı öz konuu e, çok ayıda t-tet nn kullanılmaı, Tp I hatanın artmaına yol açar; Örneğn, eğer 5 grubu kşerl olarak

Detaylı

VALIDITY OF ENVIRONMENTAL KUZNETS CURVE HYPOTHESIS FOR THE TURKISH ECONOMY

VALIDITY OF ENVIRONMENTAL KUZNETS CURVE HYPOTHESIS FOR THE TURKISH ECONOMY 44. Sayı Nsan 5 / Number 44 Aprl 5 ÇEVRESEL KUZNETS EĞRİSİ HİPOTEZİNİN TÜRKİYE EKONOMİSİ İÇİN GEÇERLİLİĞİ İbrahm ERDOĞAN Doç. Dr., Balıkesr Ünverstes, İ.İ.B.F., İktsat Bölümü. erdogan@balkesr.edu.tr Kumru

Detaylı

F NANSAL ARAfiTIRMALAR VE ÇALIfiMALAR DERG S

F NANSAL ARAfiTIRMALAR VE ÇALIfiMALAR DERG S T.C. MARMARA ÜN VERS TES BANKACILIK VE S GORTACILIK YÜKSEKOKULU F NANSAL ARAfTIRMALAR VE ÇALIfMALAR DERG S THE JOURNAL OF FINANCIAL RESEARCHES AND STUDIES Marmara Ünverses Yay nlar, Yay n No: 773 2013

Detaylı

BÖLÜM 1 1.GİRİŞ: İSTATİSTİKSEL DOĞRUSAL MODELLER

BÖLÜM 1 1.GİRİŞ: İSTATİSTİKSEL DOĞRUSAL MODELLER BÖLÜM 1 1.GİRİŞ: İSTATİSTİKSEL DOĞRUSAL MODELLER Blmn amaçlarından br yaşanılan doğa olaylarını tanımlamak ve olayları önceden tahmnlemektr. Bu amacı başarmanın yollarından br olaylar üzernde etkl olduğu

Detaylı

DENEY 4: SERİ VE PARALEL DEVRELER,VOLTAJ VE AKIM BÖLÜCÜ KURALLARI, KIRCHOFF KANUNLARI

DENEY 4: SERİ VE PARALEL DEVRELER,VOLTAJ VE AKIM BÖLÜCÜ KURALLARI, KIRCHOFF KANUNLARI A. DNYİN AMACI : Bast ser ve bast paralel drenç devrelern analz edp kavramak. Voltaj ve akım bölücü kurallarını kavramak. Krchoff kanunlarını deneysel olarak uygulamak. B. KULLANILACAK AAÇ V MALZML : 1.

Detaylı

Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 25, Sayı: 1, 2011 225

Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 25, Sayı: 1, 2011 225 Atatürk Ünverstes İktsad ve İdar Blmler Dergs, Clt: 25, Sayı:, 20 225 FİNANSAL ANALİZDE KULLANILAN ORANLAR VE HİSSE SENEDİ GETİRİLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ: EKONOMİK KRİZ DÖNEMLERİ İÇİN İMKB İMALAT SANAYİ

Detaylı

BÖLÜM 5 İKİ VEYA DAHA YÜKSEK BOYUTLU RASGELE DEĞİŞKENLER İki Boyutlu Rasgele Değişkenler

BÖLÜM 5 İKİ VEYA DAHA YÜKSEK BOYUTLU RASGELE DEĞİŞKENLER İki Boyutlu Rasgele Değişkenler BÖLÜM 5 İKİ VEYA DAHA YÜKSEK BOYUTLU RASGELE DEĞİŞKENLER 5.. İk Boyutlu Rasgele Değşkenler Br deney yapıldığında, aynı deneyle lgl brçok rasgele değşkenn aynı andak durumunu düşünmek gerekeblr. Böyle durumlarda

Detaylı

Sıklık Tabloları ve Tek Değişkenli Grafikler

Sıklık Tabloları ve Tek Değişkenli Grafikler Sıklık Tabloları ve Tek Değşkenl Grafkler Sıklık Tablosu Ver dzsnde yer alan değerlern tekrarlama sayılarını çeren tabloya sıklık tablosu denr. Sıklık Tabloları tek değşken çn marjnal tablo olarak adlandırılır.

Detaylı

alphanumeric journal The Journal of Operations Research, Statistics, Econometrics and Management Information Systems

alphanumeric journal The Journal of Operations Research, Statistics, Econometrics and Management Information Systems Avalable onlne a www.alphanumercjournal.com alphanumerc journal The Journal of Operaons Research, Sascs, Economercs and Managemen Informaon Sysems Receved: March 0, 017 Acceped: Aprl 19, 017 Publshed Onlne:

Detaylı

Yolsuzluğun Belirleyicileri ve Büyüme ile İlişkileri

Yolsuzluğun Belirleyicileri ve Büyüme ile İlişkileri SESSION 1B: Büyüme ve Gelşme I 131 Yolsuzluğun Belrleycler ve Büyüme le İlşkler Assoc. Prof. Dr. Mne Gern (Marmara Unversty, Turkey) Prof. Dr. Ömer Selçuk Emsen (Atatürk Unversty, Turkey) Ph.D. Canddate

Detaylı

MIT Açık Ders Malzemeleri Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için

MIT Açık Ders Malzemeleri   Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için MIT Açık Ders Malzemeler http://ocm.mt.edu Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında blg almak çn http://ocm.mt.edu/terms veya http://tuba.açık ders.org.tr adresn zyaret ednz. 18.102

Detaylı

BANKACILIKTA ETKİNLİK VE SERMAYE YAPISININ BANKALARIN ETKİNLİĞİNE ETKİSİ

BANKACILIKTA ETKİNLİK VE SERMAYE YAPISININ BANKALARIN ETKİNLİĞİNE ETKİSİ BANKACILIKTA ETKİNLİK VE SERMAYE YAPISININ BANKALARIN ETKİNLİĞİNE ETKİSİ Yrd. Doç. Dr. Murat ATAN - Araş. Gör. Gaye KARPAT ÇATALBAŞ 2 ÖZET Bu çalışma, Türk bankacılık sstem çnde faalyet gösteren tcar bankaların

Detaylı

Hisse Senedi Fiyatları ve Fiyat/Kazanç Oranı Đlişkisi: Panel Verilerle Sektörel Bir Analiz *

Hisse Senedi Fiyatları ve Fiyat/Kazanç Oranı Đlişkisi: Panel Verilerle Sektörel Bir Analiz * Busness and Economcs Research Journal Volume. umber. 0 pp. 65-84 ISS: 309-448 www.berjournal.com Hsse Sened Fyatları ve Fyat/Kazanç Oranı Đlşks: Panel Verlerle Sektörel Br Analz * Mehmet argelecekenler

Detaylı

Türkiye de Bölgeler Arası Gelir Yakınsaması: Rassal Katsayılı Panel Veri Analizi Uygulaması

Türkiye de Bölgeler Arası Gelir Yakınsaması: Rassal Katsayılı Panel Veri Analizi Uygulaması Busness and Economcs Research Journal Volume 2. Number 1. 2011 pp. 143-151 ISSN: 1309-2448 www.berjournal.com Türkye de Bölgeler Arası Gelr Yakınsaması: Rassal Katsayılı Panel Ver Analz Uygulaması Fatma

Detaylı

TÜRKYE'DE TRAFK KAZALARININ MODELLENMES K. Selçuk ÖÜT A. Faik YNAM ÖZET

TÜRKYE'DE TRAFK KAZALARININ MODELLENMES K. Selçuk ÖÜT A. Faik YNAM ÖZET TÜRKYE'DE TRAFK KAZALARININ MODELLENMES K. Selçuk ÖÜT A. Fak YNAM stanbul Teknk Ünverstes stanbul Teknk Ünverstes ÖZET Trafk kazaları, ülkemz gündemn sürekl olarak gal eden konularıdan brdr. Üzernde çok

Detaylı

Calculating the Index of Refraction of Air

Calculating the Index of Refraction of Air Ankara Unversty Faculty o Engneerng Optcs Lab IV Sprng 2009 Calculatng the Index o Reracton o Ar Lab Group: 1 Teoman Soygül Snan Tarakçı Seval Cbcel Muhammed Karakaya March 3, 2009 Havanın Kırılma Đndsnn

Detaylı

TEKNOLOJİ, PİYASA REKABETİ VE REFAH

TEKNOLOJİ, PİYASA REKABETİ VE REFAH TEKNOLOJİ, PİYASA REKABETİ VE REFAH Dr Türkmen Göksel Ankara Ünverstes Syasal Blgler Fakültes Özet Bu makalede teknoloj sevyesnn pyasa rekabet ve refah sevyes üzerndek etkler matematksel br model le ncelenecektr

Detaylı

KOYCK - ALMON YAKLAŞIMI İLE TÜTÜN ÜRETİMİ VE FİYAT İLİŞKİSİ

KOYCK - ALMON YAKLAŞIMI İLE TÜTÜN ÜRETİMİ VE FİYAT İLİŞKİSİ KOYCK - ALMON YAKLAŞIMI İLE TÜTÜN ÜRETİMİ VE FİYAT İLİŞKİSİ ÖET Nedm DİKMEN * aman sers verler ullanılan br regresyon denlemnde açılayıcı değşen n yalnız şmd değerler değl, geçmş (gecmel) değerler de yer

Detaylı

SEK Yönteminin Güvenilirliği Sayısal Bir Örnek. Ekonometri 1 Konu 11 Sürüm 2,0 (Ekim 2011)

SEK Yönteminin Güvenilirliği Sayısal Bir Örnek. Ekonometri 1 Konu 11 Sürüm 2,0 (Ekim 2011) İk Değşkenl Bağlanım Model SEK Yöntemnn Güvenlrlğ Ekonometr 1 Konu 11 Sürüm,0 (Ekm 011) UADMK Açık Lsans Blgs İşbu belge, Creatve Commons Attrbuton-Non-Commercal ShareAlke 3.0 Unported (CC BY-NC-SA 3.0)

Detaylı

UYUM ĐYĐLĐĞĐ TESTĐ. 2 -n olup. nin dağılımı χ dir ve sd = (k-1-p) dir. Burada k = sınıf sayısı, p = tahmin edilen parametre sayısıdır.

UYUM ĐYĐLĐĞĐ TESTĐ. 2 -n olup. nin dağılımı χ dir ve sd = (k-1-p) dir. Burada k = sınıf sayısı, p = tahmin edilen parametre sayısıdır. UYUM ĐYĐLĐĞĐ TESTĐ Posson: H o: Ver Posson dağılıma sahp br ktleden gelmektedr. H a : Ver Posson dağılıma sahp br ktleden gelmemektedr. Böyle br hpotez test edeblmek çn, önce Posson dağılım parametres

Detaylı

ENDÜSTRİNİN DEĞİŞİK İŞ KOLLARINDA İHTİYAÇ DUYULAN ELEMANLARIN YÜKSEK TEKNİK EĞİTİM MEZUNLARINDAN SAĞLANMASINDAKİ BEKLENTİLERİN SINANMASI

ENDÜSTRİNİN DEĞİŞİK İŞ KOLLARINDA İHTİYAÇ DUYULAN ELEMANLARIN YÜKSEK TEKNİK EĞİTİM MEZUNLARINDAN SAĞLANMASINDAKİ BEKLENTİLERİN SINANMASI V. Ulusal Üretm Araştırmaları Sempozyumu, İstanbul Tcaret Ünverstes, 5-7 Kasım 5 ENDÜSTRİNİN DEĞİŞİK İŞ KOLLARINDA İHTİYAÇ DUYULAN ELEMANLARIN YÜKSEK TEKNİK EĞİTİM MEZUNLARINDAN SAĞLANMASINDAKİ BEKLENTİLERİN

Detaylı

Adi Diferansiyel Denklemler NÜMERİK ANALİZ. Adi Diferansiyel Denklemler. Adi Diferansiyel Denklemler

Adi Diferansiyel Denklemler NÜMERİK ANALİZ. Adi Diferansiyel Denklemler. Adi Diferansiyel Denklemler 6.4.7 NÜMERİK ANALİZ Yrd. Doç. Dr. Hatce ÇITAKOĞLU 6 Müendslk sstemlernn analznde ve ugulamalı dsplnlerde türev çeren dferansel denklemlern analtk çözümü büük öneme saptr. Sınır değer ve/vea başlangıç

Detaylı

INTERNATIONAL JOURNAL OF ECONOMIC STUDIES

INTERNATIONAL JOURNAL OF ECONOMIC STUDIES INTERNATIONAL JOURNAL OF ECONOMIC STUDIES ULUSLARARASI EKONOMİK ARAŞTIRMALAR DERGİSİ December 2017, Vol:3, Issue:4 Aralık 2017, Clt:3, Sayı:4 e-issn: 2149-8377 p-issn: 2528-9942 journal homepage: www.ekonomkarastrmalar.org

Detaylı

Çok Barajlı Sistemde Gerçek Zamanlı Optimal İşletme *

Çok Barajlı Sistemde Gerçek Zamanlı Optimal İşletme * İMO Teknk Derg, 2011 5359-5385, Yazı 347 Çok Barajlı semde Gerçek Zamanlı Opmal İşleme * Mücah OPAN* ÖZ Bu çalışmada, çok amaçlı ve çok barajlı br su kaynakları ssem anımlanmışır. sem üzerne enerj ürem

Detaylı

HİSSE SENETLERİNİN BEKLENEN GETİRİ VE RİSKLERİNİN TAHMİNİNDE ALTERNATİF MODELLER

HİSSE SENETLERİNİN BEKLENEN GETİRİ VE RİSKLERİNİN TAHMİNİNDE ALTERNATİF MODELLER İstanbul Ünverstes İktsat Fakültes Malye Araştırma Merkez Konferansları 47. Ser / Yıl 005 Prof. Dr. Türkan Öncel e Armağan HİSSE SENETLERİNİN BEKLENEN GETİRİ VE RİSKLERİNİN TAHMİNİNDE ALTERNATİF MODELLER

Detaylı

Makine Öğrenmesi 10. hafta

Makine Öğrenmesi 10. hafta Makne Öğrenmes 0. hafta Lagrange Optmzasonu Destek Vektör Maknes (SVM) Karesel (Quadratc) Programlama Optmzason Blmsel term olarak dlmze geçmş olsa da bazen en leme termle karşılık bulur. Matematktek en

Detaylı

Kİ KARE ANALİZİ. Doç. Dr. Mehmet AKSARAYLI Ki-Kare Analizleri

Kİ KARE ANALİZİ. Doç. Dr. Mehmet AKSARAYLI  Ki-Kare Analizleri Kİ KAR ANALİZİ 1 Doç. Dr. Mehmet AKSARAYLI www.mehmetaksarayl K-Kare Analzler OLAY 1: Genelde br statstk sınıfında, öğrenclern %60 ının devamlı, %30 unun bazen, %10 unun se çok az derse geldkler düşünülmektedr.

Detaylı

PARAMETRİK OLMAYAN HİPOTEZ TESTLERİ Kİ-KARE TESTLERİ

PARAMETRİK OLMAYAN HİPOTEZ TESTLERİ Kİ-KARE TESTLERİ PARAMETRİK OLMAYAN HİPOTEZ TESTLERİ Kİ-KARE TESTLERİ 1 Populasyonun nceledğmz br özellğnn dağılışı blenen dağılışlardan brsne, Normal Dağılış, t Dağılışı, F Dağılışı, gb br dağılışa uygun olduğu durumlarda

Detaylı

Kİ-KARE TESTLERİ. şeklinde karesi alındığında, Z i. değerlerinin dağılımı ki-kare dağılımına dönüşür.

Kİ-KARE TESTLERİ. şeklinde karesi alındığında, Z i. değerlerinin dağılımı ki-kare dağılımına dönüşür. Kİ-KARE TESTLERİ A) Kİ-KARE DAĞILIMI VE ÖZELLİKLERİ Örnekleme yoluyla elde edlen rakamların, anakütle rakamlarına uygun olup olmadığı; br başka fadeyle gözlenen değerlern teork( beklenen) değerlere uygunluk

Detaylı

Sürekli Olasılık Dağılım (Birikimli- Kümülatif)Fonksiyonu. Yrd. Doç. Dr. Tijen ÖVER ÖZÇELİK

Sürekli Olasılık Dağılım (Birikimli- Kümülatif)Fonksiyonu. Yrd. Doç. Dr. Tijen ÖVER ÖZÇELİK Sürekl Olasılık Dağılım Brkml- KümülatFonksyonu Yrd. Doç. Dr. Tjen ÖVER ÖZÇELİK tover@sakarya.edu.tr Sürekl olasılık onksyonları X değşken - ;+ aralığında tanımlanmış br sürekl rassal değşken olsun. Aşağıdak

Detaylı

ÇEV 314 Yağmursuyu ve Kanalizasyon. Nüfus Projeksiyonları

ÇEV 314 Yağmursuyu ve Kanalizasyon. Nüfus Projeksiyonları ÇEV 34 Yağmursuyu ve Kanalzasyon üfus Projesyonları Yrd. oç. r. Özgür ZEYA hp://cevre.beun.edu.r/zeydan/ üfus Projesyonları Tasarımı yapılaca olan alyapı projesnn (analzasyon, yağmursuyu analları vb.),

Detaylı