T.C. DOĞU AKDENİZ ZEYTİN BİRLİĞİ Eeast Mediterranean Olive Association ZEYTİN DOSYASI AKDENİZBİRLİK

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "T.C. DOĞU AKDENİZ ZEYTİN BİRLİĞİ Eeast Mediterranean Olive Association ZEYTİN DOSYASI AKDENİZBİRLİK"

Ekin Zarakolu
7 yıl önce
İzleme sayısı:

1 T.C. DOĞU AKDENİZ ZEYTİN BİRLİĞİ Eeast Mediterranean Olive Association ZEYTİN DOSYASI

2 T.C. DOĞU AKDENİZ ZEYTİN BİRLİĞİ Eeast Mediterranean Olive Association ZEYTİNCİLİĞİN BUGÜNKÜ DURUMU VE ÖNERİLER 01 Haziran 2011 ADANA

3 SUNUŞ Türkiye Cumhuriyeti nin kuruluş yıllarında 20 milyon adet olan zeytin ağacı varlığı, yüce Atatürk ün katkıları ile Kanun laştırılarak güvence altına alınmış ve ilk 50 yıl içerisinde, ülkemizde toplam 55 milyon adet zeytin ağacı dikilmesi sağlanmıştır yılında ağaç sayısı olarak 75 milyon adet e ulaşan zeytinler, daha sonraki yıllarda muhtelif sebeple giderek ihmal edilmiştir. Anavatanı Doğu Akdeniz olan zeytin in, Dünyada toplam üretimi yaklaşık 18 milyon ton dur. Bunun % 98 i takriben 10 milyon hektar alan üzerinde, Akdeniz e kıyısı olan ülkelerden elde edilmektedir. Ülkemizde, zeytin ağacı sayısı, 2010 yılı sonu îtibariyle kapama ve dağınık olmak üzere toplam 769,332 hektar alan üzerinde 159,473,907 adet e ulaşmıştır yılı üretim döneminde 1,076,601 ton zeytin hasadı yapılacağı, bunun 771,556 ton u yağlığa, 305,045 ton u sofralığa ayrılarak, toplam 160,426 ton zeytinyağı elde edileceği belirlenmiştir. Türkiye de 115,569,647 adet meyve veren ağaçtan ortalama 9.83 Kg./ağaç ürün alınacağı hesaplanmıştır. Zeytin varlığımızın % ü olan 43,904,260 adedi meyve vermeyen yaşta bulunmaktadır. Zeytincilik, Doğu Akdeniz Bölgesinde özellikle geçit yörelerde yoğunlaşmış ve dikilen fidan sayısının son 15 yıl dahilinde, yaklaşık 21 milyon adet olduğu belirlenmiştir. Türkiye zeytin üretiminin % ü Akdeniz Bölgesi tarafından karşılanmaktadır. Adana, Antalya, Burdur, Hatay, Isparta, K.Maraş, Kilis, Mersin ve Osmaniye de bugünkü tarih îtibariyle, toplam 40,659,091 adet zeytin ağacı varlığı tespit edilmiştir. Ülkemizde 80 milyon adet ağaç sayısına sahip bulunan Ege Bölgesi nden sonra gelen Akdeniz Bölgesi, 30 milyon adet zeytin ağacı olan Marmara Bölgesi ni geride bırakmayı başarmıştır. Adana da 1 milyon adet olan ağaç sayısı, bugün 3 milyon adet ten daha fazladır yılından günümüze kadar en çok 2005 ve 2006 yıllarında zeytin fidanı dikildiği tespit edilmiştir yılında 659,650 adet ve 2006 yılında ise 640,000 adet fidan dikimi yapılmıştır yılı üretim döneminde yaklaşık 16 bin ton zeytin hasat edilmiştir. Bunun % si Ceyhan, % ü Kozan, % sı Karaisalı, % 10,91 Yumurtalık, % Yüreğir, % 9.70 İmamoğlu, % 5,16 Çukurova, % 3.65 Sarıçam, % 1.68 Karataş, %1.22 Aladağ, % 0.97 Seyhan ve % 0.35 Feke İlçelerinden elde edilmiştir. Adana da 14,562 hektar alan üzerinde 1,103,384 adet meyve veren zeytinlerden ağaç başına ortalama 15 Kg. mahsul elde edilmiştir. Zeytinlerin 11,647 tonu yağlığa ayrılarak yaklaşık 2,329 ton zeytinyağı elde edilmiştir. Türkiye de, yılda 1,7 milyon ton yağ tüketilmektedir. Ülkemizde sadece 500 bin ton bitkisel yağ üretilebilmektedir. Zeytinyağı üretimimiz hariç tutulursa, yaklaşık 1 milyon ton bitkisel yağ açığı bulunmaktadır. Zeytin üretiminin arttırılması ile köy den kent e olan göç ün tersine çevrilmesi, müteşebbis insan ların sayısının çoğalması ile yerel zeytin esnafı ve sanayicisi nin oluşması ve millî ekonomiye oldukça önemli katkı sağlanması beklenmektedir. AB ülkelerinde yaygın olarak bilinen sofralık çeşitlerle rekabet edebilecek tek zeytinimiz olan Gemlik, % arasında değişen yüksek tuz oranı ile Türkiye de klasik aile işletmeciliği mantığıyla üretilmektedir. Oysa Bölgemizde, Gemlik çeşidinin özellikle yeşil salamura olarak değerlendirilmesi yönündeki çalışmalara ağırlık verilmesi halinde, bazı önyargıların yok olacağı sanılmaktadır. Mehmet Güler Birlik Başkanı

4 BİRLİK HAKKINDA GENEL BİLGİLER 1. KURULUŞ KARARI : 2000/1571 Sayılı, Bakanlar Kurulu Kararı. 2. RESMÎ ADI : Doğu Akdeniz Zeytin Birliği. 3. HUKUKÎ DAYANAĞI : Mahallî İdare Birlikleri Kanunu ile Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması hakkındaki Kanun, Birliğin hukukî dayanağını teşkil etmektedir. 4. ÜYE SAYISI : 600 adet Hizmet Üyesi. 5. FAALİYET ALANI : Adana (Birlik Merkezi), Mersin, Osmaniye, Kahramanmaraş, Hatay, Gaziantep ve Kilis. 6. KURULUŞ AMACI : Kuruluş amacı; üretici imkânlarından da yararlanılması suretiyle, zeytinciliğin Doğu Akdeniz Bölgesi nde yaygınlaşmasının sağlanması; Bölgeye uygun üstün özelliklere sahip klonlar la anaçlık tesis edilmesi ve faaliyet alanı dahilindeki üreticilerin zeytin fidanı ihtiyacının Birlik tarafından karşılanması; Zeytin ve zeytin mamullerini işlemek üzere sanayi tesisleri kurulması, işlenmiş zeytin ve zeytin mamullerinin depolanması, paketlenmesi, faaliyet alanı dahilinde bulunan sertifikalı zeytin fidanı üreticilerine ait eksikliklerin tespit edilerek ilgili kurum ve kuruluşlara zamanında bildirilmesi; Bölge dışında üretilmiş olup Birlik faaliyet alanı dahilinde dikilmek üzere muhtelif vasıtalarla temin edilen sertifikalı ve sertifikasız zeytin fidanlarının, ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından yapılacak sağlık muayene ve belge kontrolleri, kamu yararına takip edilerek veri tabanı oluşturulması; Bakım çalışmaları teşvik edilerek zeytin hastalık ve zararlılarıyla, doğal çevreye en az zarar verecek şekilde, tekniğine uygun, etkin, ekonomik ve toplu mücadele yapılması suretiyle, zeytin mahsulünün miktar ve kalitesinin arttırılmasıdır. 7. İŞBİRLİĞİ : Birlik Tüzüğü nün 12. Maddesi ne göre, faaliyetlerin yürütülmesinde Bakanlık, Genel Müdürlük, Müdürlükler, Araştırma Enstitüleri, Üniversiteler ile benzer amaçlı kamu ve özel kurum ve kuruluşlarla gerektiğinde işbirliği yapar.

5 8. FAALİYET KONUSU : ii a) Zeytinciliğin Bölgemizde geliştirilmesi için Bakanlığın ilgili kuruluşları ile işbirliği yapmak, b) Modern Zeytin Yetiştiriciliği ve Ziraî Mücadele Teknikleri konusunda, periyodik yayım çalışmalarında bulunmak, gerekli ilaç, cezbedici, alet, uçak, helikopter, işgücü, tuzak ve benzeri girdileri tedarik etmek, survey ve mücadele konularında Müdürlüklerle teknik işbirliği yapmak, c) Zeytinde uygulanacak ziraî mücadelelerin gerektirdiği haberleşme sistemini kurmak, geliştirmek, işletmek ve kamuoyu oluşturmak, d) Havadan yapılacak ziraî mücadeleler için uygun yerlerde sabit uçak ve helikopter pistleri kurmak, havacılık ve uçuş şartlarının gereğini yapmak, gerekli hallerde mücadeleyi zamanında ve topluca gerçekleştirebilmek için, konuyu yetkili kişi ve kuruluşlara ihale etmek, e) Üreticilerin zeytin yetiştiriciliği konusunda eğitimini sağlamak, bu amaçla Müdürlüklerle işbirliği yapmak, seminer ve kurslar düzenlemek, f) Gerekli hallerde çalışma alanı ile ilgili üretim, imalat ve inşaat yapmak, gayrimenkul edinmek, kiralamak, kiraya vermek, trampa işlemlerinin yanı sıra gayrimenkul rehni tesis etmek, g) Zeytin yetiştiriciliğinde önemli bir yeri bulunan kültürel önlemleri üreticilere aldırmak, zeytinciliğin ıslahı ve yabanilerinin aşılattırılması hususunda çalışan Müdürlüklerle ve Araştırma Enstitüleri ile koordinasyon kurmak, h) Zeytin fidanı üretim, dikim, zeytin ve zeytin ürünlerinin işlenmesi, depolanması ve nakliyesi konularında iştigal etmek, işletme kurmak hususunda Bakanlık yetkilileri ile temasa geçerek, üyelerine yardımcı olmak ve ayrıca başarılı üreticilerin ödüllendirilmesini sağlamak, i) Zeytinciliğin geliştirilmesi ile ilgili Devletçe yapılacak yatırımlara ve faaliyetlere katkıda bulunmak üzere anaçlık tesis etmek ve köklendirme üniteleri kurmak, j) Zeytincilikle ilgili sorunların çözümünde, Üniversiteler yanında diğer kamu kurum ve kuruluşları ile işbirliği yapmak, k) Avrupa Birliği Fonları ve Uluslararası kaynaklardan yararlanmak, Uluslararası Zeytinyağı Konseyi gibi kuruluşlara ve bunların periyodik yayınlarına Bakanlığın onayı ile üye olmak ve faaliyetlerine katılmak, l) Bölgesel envanter çalışmaları yapmak ve rapor halinde neşretmek, m) Zeytin ve zeytin ürünleri ihracatı ile ilgili olarak hükümet yetkilileri ile istişarelerde bulunmak.

6 iii BİRLİK FAALİYET ALANI SIRA NO İL İLÇE 1 Aladağ 2 Ceyhan 3 Çukurova 4 Feke 5 İmamoğlu 6 Karaisalı 7 Karataş 8 Kozan 9 Sarıçam 10 Seyhan 11 Yumurtalık 12 Yüreğir 13 Osmaniye Düziçi 14 Hatay Altınözü 15 Mersin Tarsus 16 Kahramanmaraş Merkez 17 Gaziantep Nizip 18 Kilis Merkez

Benzer belgeler

ZEYTİN HASTALIK VE ZARARLILARI İLE MÜCADELE BİRLİKLERİNİN KURULUŞ VE ÇALIŞMA ESASLARINA DAİR YÖNETMELİK

ZEYTİN HASTALIK VE ZARARLILARI İLE MÜCADELE BİRLİKLERİNİN KURULUŞ VE ÇALIŞMA ESASLARINA DAİR YÖNETMELİK Yayımlandığı Resmi Gazetenin Tarihi : 31/03/1996 Yayımlandığı Resmi Gazetenin Sayısı: 22597 Tarım