OLASI BİR DOĞALGAZ KARTELİ VE BASRA KÖRFEZİ ÜLKELERİ. [A Possible Natural Gas Cartel And The Countries Of The Gulf. İnceleme.
|
|
- Berker Özdemir
- 7 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 > Olası bir doğalgaz karteli kurulmasının önünde birçok siyasi ve teknik engel var. Kartelin kurulmasında ısrarcı olunması, Basra Körfezi ndeki dengeleri zorlayabilir.. > Ali Oğuz DİRİÖZ Bilkent Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Doktora Öğrencisi OLASI BİR DOĞALGAZ KARTELİ VE BASRA KÖRFEZİ ÜLKELERİ [A Possible Natural Gas Cartel And The Countries Of The Gulf Abstract In October 2008, Russia, Iran, and Qatar began to discuss the idea of forming a natural gas cartel. The first thing that such an eventuality brings to mind is the leverage of OPEC. However, recent developments show that the conditions of 1970s differ from the situation today. Nowadays, energy prices have fallen considerably due to the global financial crisis, despite attempted interventions by energy cartels. However, in recent years, the Russo-Ukrainian standoffs showed how natural gas could be used as a political tool. This new natural gas cartel could very well cause a shift in the regional equilibrium. However, natural gas creates a relationship of interdependence between the exporting and buying countries. This suggests that it will not be easy to set up such a cartel. Time will show whether such a cartel could be formed, however in the long run cooperation within the GCC (Gulf Cooperation Council) is likely to promote economic diversification and help achieve socially and economically sustainable welfare for the countries of the region.
2 64 > Körfez İş Konseyi ülkelerinin tamamı Araptır ve çoğu OPEC üyesidir. Bununla birlikte Olası bir doğalgaz kartelinde Katar bilhassa sivrilip çevre ülkelerle farklılaşmayı arttıracaktır. Bu da KİK in içerisinde yeni dengelerin oluşmasına sebebiyet verebilir. Giriş Doğalgaz konusunda Rusya, İran, Katar başta olmak üzere, üretici ülkelerin olası bir enerji karteli oluşturmaları karşısında ilk akla gelen örnek petrol konusunda benzer bir kartel olan Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) olmaktadır. Ancak, böylesine bir kartel oluştururken, ülkelerin yüzleşecekleri bazı engeller vardır ve yeni dengelerin oluşturulmasının Basra Körfezi ülkeleri açısından ne derece faydalı olduğu sorgulanabilir. Rusya nın haricinde, önemli miktarda doğalgazı bulunan Venezuela, Katar, Libya, Cezayir, Nijerya gibi ülkelerin OPEC e de üye oldukları görülmektedir. Sıvılaştırılmış Doğalgaz (LNG) ihracatında önemli bir ülke olan Endonezya ise 2009 da OPEC ten ayrılarak üyeliğini askıya almıştır çünkü yakın zamanda net petrol ihracatı yerine ithalatı yapan bir ülke konumuna gelmiştir. 1 Kaldı ki, Körfez ülkelerinin çoğunun OPEC e üye olmasına karşın, doğalgaz konusunda ise Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) ülkeleri arasında Katar diğer ülkelere nispetle daha fazla kaynağa sahiptir. Olası bir doğalgaz karteli gerek OPEC içinde, gerekse KİK içinde bazı dengelerin yeniden oluşmasına ve ilişkilerin yeniden yorumlanmasına sebep olabilir. Kaldı ki OPEC in aksine, doğalgaz alanında kartel oluşturmak petrol kadar kolay olmayabilir Konjonktüründen Çıkan Dersler OPEC in bugünkü etkinliğini daha iyi değerlendirmek için öncelikle 1973 deki konjonktür ele alınmalıdır yılında kurulan ve petrol ihraç eden ülkelerin oluşturduğu bir kartel olan OPEC in etkinliği bilhassa 1973 yılındaki Yom-Kippur savaşlarının ardından gelen petrol ambargosu ile ortaya çıkmıştır. Petrol fiyatlarındaki ani artış o dönemde küresel ekonomiyi çok ciddi biçimde etkilemiştir. Ancak, o dönemde, OPEC in bu kadar etkin olabilmesinde ambargo dışında dört önemli etken daha vardı. Birincisi ve en önemlisi, Bretton Woods sisteminin (yani sabit para birimlerinin dolara dayalı ve doların da altına dayalı olduğu sistemin) sona ermesinden sonra doların değer kaybetmesine rağmen petrolün varil fiyatının ciddi biçimde artmamış olmasıdır. Dolar fiyatındaki ani düşüş karşısında birçok tüketici ürününün fiyatı artmış ancak petrol için henüz ciddi bir artış söz konusu olamamıştı ve reel anlamda petrol ihraç eden ülkelerin gelirleri göreceli olarak doların düşüşüyle azalmıştı. Dolayısıyla 1973 deki Arap- İsrail savaşında Amerikan hükümetinin İsrail e yaptığı yardım ve ikmale karşı siyasi bir tepki olan ambargonun etkili olmasının önemli bir sebebi de petrol fiyatının gecikmeli olarak artmasının ani ve ciddi olarak küresel piyasaları sarsması olmuştur. İkinci çok önemli bir sebep de 1970 lerin başında kurulan Birleşik Arap Emirlikleri ile aynı dönemde yeni bağımsız olan Katar gibi yeni üyelerin OPEC i güçlendirmiş olmasıdır. Üçüncü olarak ise o dönemde petrolün çok ucuz olmasından dolayı alternatif enerji arayışlarının bu dönemde olduğu kadar yoğun olmamasıdır. Son olarak ise, söz konusu dönemde dünyanın en önemli enerji devlerinin üretici ülkelerle anlaşmaya varma noktasında sıkıntı yaşıyor olmalarıydı. Böyle bir konjonktürde petrol fiyatları aslında bir barut fıçısı gibi her an patlamaya hazırdı ve Arap-İsrail savaşları sadece gereken kıvılcım işlevini gördü. Petrol Fiyatları İle Ekonomi Arasındaki Etkileşim Konjonktür dışında diğer bir önemli nokta ise 1970 lerden bu yana yüksek enerji fiyatları ile küresel finansal ekonomi arasındaki ilişkilerin yeniden sorgulanması olmuştur lerde dünya henüz Bretton Woods sisteminden yeni çıkmıştı ve o dönemde enerji fiyatlarındaki ani artış ekonomik gerilemeye sebep olmuştur. Ancak, günümüzde ise farklı bir ilişkiden de bahsedilebilir. Kimilerine göre, 1970 lerin aksine, 2000 lerin ortasında yaşanan küresel ekonomik büyümenin yüksek enerji fiyatlarına rağmen olması artık bu ilişkinin eskisi gibi olmadığını göstermektedir. 2 Bu konuda yapılan bazı modelleme çalışmaları da, özellikle ABD ekonomisinin petrol fiyatlarındaki değişimlerden sanıldığından daha az etkilendiğini öne sürmektedir. 3 Ancak gene farklı bir bakış
3 > 65 Körfez ülkelerinin doğalgazdan sağlayacakları geliri artırmak yerine, mevcut fonlarını üretim ekonomileri kurulması için seferber etmeleri kendileri için daha yararlı olabilir. açısı ise bugün yaşanan küresel ekonomik krizin çıkmasında 2000 li yılların büyük çoğunluğunda yüksek seviyelerde olan petrol fiyatlarının etken olduğunu belirtmektedir. 4 Petrol fiyatlarının makroekonomik seviyedeki etkileri tartışılmakla beraber, OPEC Genel Sekreteri Abdullah Selim El- Badri dahi küresel ekonomik durgunlukların petrol fiyatlarının düşüşünde önemli rol oynadıklarını kabul etmektedir. El-Badri mevcut krizde olduğu gibi 1997 Asya finansal krizinde de dünya çapında yavaşlayan ekonominin sonucunda petrol fiyatlarının 1998 ve 1999 da ciddi biçimde etkilendiğini kabul etmekte ve enerji fiyatlarının sanayi üretiminin azalmasından olumsuz etkilendiğinin altını çizmektedir. 5 Dahası, bugün yaşanan düşük petrol fiyatlarının da doğrudan küresel ekonomik krizle bağlantılı olduğu tezini de desteklemektedir. Petrol ve enerji kaynakları, karşılıklı bağımlılıkları olan küresel ekonomide ciddi bir gerileme olduğu zaman, üretimin yavaşlamasından dolayı talepleri azalır ve varil fiyatı düşer. Kaldı ki, Rusya nın başına 1998 de geldiği gibi, küresel finansal krizden kaynaklanan sanayi ve ekonomik yavaşlamadan dolayı doğalgaz fiyatları da düşüp ülke gelirlerinin azalmasına yol açabilir. Ekonomik Kazancı Siyasi Kazanımlarla Desteklemek Doğalgaz kartelini oluşturmayı düşünen ülkelerin bir kısmının, ekonomik kazancın yanı sıra yeni bir siyasi amaç olarak da bu karteli kullanmayı hedefledikleri iddia edilebilir. Rusya, İran ve Katar ın doğal kaynaklarını uluslararası arenada siyasi bir araç olarak kullanma potansiyeli 2008 yılında gündeme gelmiştir. 6 Rusya ile Ukrayna arasında yaşanan doğalgaz krizleri, Rusya nın bu kaynağı bir gelir kaynağından öte, nasıl bir siyasi araç olarak kullanabildiğini göstermişlerdir. 7 Avrupa Birliği içerisinde pek çok devlet adamı Rusya Federasyonu na olan enerji bağımlılığına alternatifler geliştirilmesinin stratejik derinliğini vurgulamaktadırlar. Bu açıdan 2008 yazında İngiliz Baş-
4 66 > Küresel ekonominin bu denli hassas olduğu bir dönemde bu karteli oluşturan ülkelerin istedikleri etkileri sağlayıp sağlayamayacakları da belirsizdir. Olası bir doğalgaz kartelinin bir petrol karteli kadar etkin ve fiyat belirleyici olacağı tahmin edilmemektedir ki OPEC in dahi piyasa fiyatlarını etkileyebilme konusunda ciddi kısıntıları olduğu görülmüştür. bakanı Gordon Brown un The Observer de kendi adıyla yayımlanmış olan makalesi bu meseleyi açıkça dile getirmiştir yılında Rusya Federasyonu, Katar Emirliği, İran İslam Cumhuriyeti ve kesin olmamakla beraber belki de Venezuela bir araya gelip OPEC e benzer bir doğalgaz karteli kurmaktan söz etmişlerdir. Oluşması durumunda bu kartelin dünya doğalgaz rezervlerinin 60% civarını kontrol edeceği tahmin edilmektedir. 9 Bu açıdan bakıldığında, OPEC tarzı bir kartelin üye ülkelerin siyasal gücünü arttıracağı tahmin edilmektedir. Olası Bir Kartelin Yan Etkisi: Kamplaşma Eğer bu doğalgaz karteli gerçekleşirse, dünyanın en büyük kanıtlanmış rezervlerinin bulunduğu ülkelerin üye olduğu bir kartel olabilecektir. Söz konusu doğal gaz karteline katılacak ülkelerin pek çoğu aynı zamanda bir önceki Cumhuriyetçi Parti yönetimindeki Amerikan hükümeti ile ilişkileri çok parlak olmayan ülkelerdir. Bu da zaten eleştirilmekte olan Araplar arası bölünmeyi daha da hızlandırabilir. Sonuçta Rusya, İran ve Venezuela Arap olmadıklarından ve birbirlerinden coğrafi ve kültürel olarak farklı olduklarından dolayı yerel dayanışma ruhu ile hareket etmeyeceklerdir. KİK ülkelerinin tamamı Arap ülkeleridir ve çoğu OPEC üyesidir. Bununla birlikte olası bir doğalgaz kartelinde ise Katar bilhassa sivrilip çevre ülkelerle farklılaşmayı arttıracaktır. Bu da KİK içinde yeni dengelerin oluşmasına sebebiyet verebilir. Unutulmamalıdır ki Katar dan en çok doğalgazı alan ülkelerden biri de Birleşik Arap Emirlikleridir. 10 İlaveten, Rusya nın ve de İran ın bölgesel ağırlıkları böyle bir kartel ile artabilir. Dolayısıyla bu da İran ın bölgesel nüfuzunun gelişmesine katkı sağlayabilir. Bahreyn in Şii nüfusunun ağırlıklı olarak oy verdiği Al-Wefaq partisi 2006 seçimlerinde birinci parti olmuştur. 11 Katar da, Bahreyn de İran ile olan ilişkilerine ülkeleri içindeki Şii nüfustan dolayı ayrı bir önem vermektedirler. Doğalgaz Kartelinin Teknik Güçlükleri Diğer taraftan böyle bir doğalgaz karteli oluşturma projesi söylenildiği kadar kolay olmayabilir, çünkü doğalgaz tabiatı itibariyle alıcı ve sağlayıcı ülkeler arasında karşılıklı bağımlılık ilişkisi yaratmaktadır. Petrol ün aksine doğalgaz doğada sıvı olarak bulunmadığından LNG olarak sıvılaştırılması ve özel tankerler ya da boru hatları ile taşınması gerekmektedir. Lojistik olarak, doğalgazın bütün taşıma çeşitleri petrolden farklıdır. Doğalgazın kullanımı da petrolden farklıdır ve yine, petrolün aksine, ulaşım araçlarında pek kullanılmaz, daha ziyade elektrik üretimi, konutlarda yakıt ve mutfak için kullanılır. Gerek LNG olarak sıvılaştırma, gerekse boru hatları ile taşınma yöntemi de son derece pahalı olduğundan uzun dönemli yatırımlar gerekmektedir ve bu da satın alma garantisi ile çalışılmasını gerektirir. Satın alma garantili bir anlaşma, ihraç eden ile satın alan ülke arasında uzun dönemli taahhütler gerektirmektedir. Böyle uzun dönemli yatırımlar ve satın alma garantileri bir anlamda karşılıklı bağımlılığın kuvvetli olması gerektiğine işaret eder ve hem tedarikçi ülke hem de alıcı ülke arasında uzun dönemli iyi ilişkiler gerektirmektedir. Sonuçta boru hattını yarın başka bir ülkeye yönlendirme gibi bir durum söz konusu değildir. Dolayısıyla petrolün aksine doğalgazın variller içinde her an başka bir alıcıya yönlendirilmesi şu anki koşullar altında pek de olası değildir. Kaldı ki bir de LNG için özel tankerler gerektirdiğinden doğalgazın dağıtım ağı, petrol kadar kolay değildir. Enerji piyasasının ve küresel ekonominin bu denli hassas olduğu bir dönemde bu karteli oluşturan ülkelerin istedikleri etkileri sağlayıp sağlayamayacakları da belirsizdir. Unutulmamalıdır ki OPEC in bütün müdahalelerine rağmen petrol fiyatı küresel ekonominin yavaşlamasından dolayı 2008 deki tarihi zirve fiyatı olan varili 147 dolardan bugün ki varili dolar seviyelerine in-
5 > 67 miştir. 12 Dolayısıyla, olası bir doğalgaz kartelinin bir petrol karteli kadar etkin ve fiyat belirleyici olacağı tahmin edilmemektedir ki OPEC in dahi piyasa fiyatlarını etkileyebilme konusunda ciddi kısıntıları olduğu görülmüştür. Alternatif olarak, KİK ülkelerinin kendi aralarındaki işbirliğini arttırmalarında fayda vardır. Bölgenin genel anlamda serbest dolaşım, sosyal, ekonomik, kültürel, bilimsel, akademik konularında işbirliğini ve ticaret hacmini arttırmasıyla enerji dışı alternatiflere de yönelmesi mümkün olur. Sonuçta yeni ABD Başkanı Obama yeşil ekonomiden söz etmekte ve enerji konusunda alternatif arayışlarına hız vermektedir. 13 Unutulmamalıdır ki, oluşturulacak bir doğalgaz karteline karşılık yeni alternatiflerin de geliştirilmesine dünya çapında hız verilecektir. Birinci Dünya Savaşı sırasında Winston Churchill, İngiliz donanmasının Alman gemilerinden hızlı olması için Galler de bulunan kömür yerine o dönem daha yeni bir yakıt olan ve İngilizlerin İran dan elde ettiği petrolün kullanımını tercih etmiştir. Olası risklere karşı da enerji kaynaklarının çeşitlendirilmesinin öneminin de bu kararı verirken altını çizmiştir. 14 Zaten mevcut durumda doğalgazı çeşitlendirmenin yolları aranırken bir kartel kurulması hem yeni rezervlerin arayışına, hem de alternatif ısı kaynaklarının geliştirilmesine ve çeşitlendirmenin arttırmasına büyük olasılıkla hız kazandıracaktır. Doğalgazın da bir gün petrol gibi bitebileceğini göz önünde tutmakta da ilaveten fayda vardır. KİK kapsamında ticaret ve işbirliğinin artması da fosil enerji ihracatı dışındaki sanayi sektörünün gelişimi, hizmet sektörüne yönelik bankacılık, finans, turizm, sağlık hizmetleri gibi yeni alanların geliştirilmesine katkıda bulunacağından ve daha dengeli bir ekonomik yapıyı bölgesel olarak oluşturacağından önemlidir. Sonuç Doğalgaz kartelinin oluşup oluşmayacağı konusunda iki farklı seçenek belirmektedir. İlki doğalgaz kartelini oluşturacak ülkelerin durumu iyi değerlendirip kartel oluşturma konusunda temkinli davranmalarıdır. Aksi bakış açısı ise bu kartelin bir an önce oluşturulup mevcut doğalgaz bağımlılığından bir an önce istifade etme fırsatını kaçırmayacakları yönündedir. Buna mukabil, böyle bir kartelin oluşup oluşmayacağını, oluşursa da kartel üyesi ülkelerin bu şekilde istedikleri fiyatları belirleyip belirleyemeyeceğini zaman gösterecektir. Kartel oluşturmanın yanı sıra, Körfez ülkelerinin acilen yeni sanayi ve sürdürülebilir yatırımlara yönelmeleri gerekmektedir. Şu anki refah düzeyini petrol veya doğalgaz rezervleri tükendiği zaman bile sürdürebilmek açısından da yeni bir kartel oluşturmaktansa mevcut fonları insan kaynaklarına, araştırma geliştirme ve yeni teknolojilere ayırmakta yarar vardır. Ülkelerin bireysel çabalarına ilaveten, KİK gibi bölgesel bir kuruluş da, tıpkı AB veya ASEAN gibi, bu gelişimin bölgesel işbirliği çatısı altında daha kapsamlı ve daha verimli olması açısından da önem taşımaktadır. 1 Indonesia to Withdraw from OPEC, 28 MAyıs 2008, (Son Erişim: 13 Nisan 2009) 2 Larry Elliot, In 1973, Rising Oil Prices Meant Recession, Not Now, The Guardian, 3 Haziran Barsky, Robert B. and Lutz Kilian. Oil and The Macroeconomy Since The 1970s, Journal of Economic Perspectives, Volume 18:3, 2004, ss Harun Öztürkler, Petrol Fiyatlarındaki Dalgalanmaların Körfez Ülkeleri Ekonomileri Üzerindeki Etkileri Ortadoğu Analiz, Sayı 4, 2009, ss Mart 2009 tarihinde, Avusturya nın Viyana kentinde yapılan 4. OPEC Uluslararası Seminerinde OPEC Genel Sekreteri El-Badri nin Konuşması, Bkz. OPEC resmi internet sitesi, konuşmalar bölümü (Speeches), (Son Erişim: 11 Nisan 2009) 6 Terry Macalister, Russia, Iran, and Qatar Announce Cartel That will Control 60% of World s Gas Supplies, The Guardian, 22 Ekim European Energy Security; A Bear at the Throat, The Economist, 14 Nisan Gordon Brown, This is How We Will Stand Up to Russia s Naked Aggression; As European Leaders Meet, the Prime Minister Says Security is Linked to the Politics of Energy, The Observer, 31 Ağustos Terry Macalister, Russia, Iran, and Qatar., 22 Ekim Katar Ülke Bülteni, Ankara, DEIK, Ocak Bahreyn Ülke Bülteni, Ankara, DEİK, Nisan Andrew Sparrow, Wild Fluctuations in Oil Price Could Damage World Economy, Warns Brown, The Guardian, 19 Aralık Obama Seeks Massive Spending to Revive Economy 23 Kasım ap/2008/11/23/america/na-us-obama.php,(son Erişim: 27 Aralık 2008) 14 Daniel Yergin, Ensurring Energy Security Foreign Affairs, Mart/Nisan 2006, s. 69. DİPNOTLAR
TÜRKİYE-KÖRFEZ İŞBİRLİĞİ KONSEYİ İLİŞKİLERİ. Turkey-Gulf Cooperation Council Relations. İnceleme. İnceleme
77 77 İstikrarsızlıklarla mücadele eden Ortadoğu nun kuzeyinde Türkiye, güneyinde ise müreffeh ve güvenli bir bölgeyi içine alan KİK arasındaki işbirliğinin artırılması büyük önem taşıyor. Ali Oğuz DİRİÖZ
DetaylıKATAR IN ÇOK YÖNLÜ DIŞ POLİTİKASI. The Multidirectional Foreign Policy of Qatar. İnceleme
61 Katar, İran ın silahlanma ve nükleer enerji faaliyetlerinden hoşnut değil. Ancak yine de bu ülkeyle ilişkilerini sıcak tutmaya çalışıyor. (Katar Emiri Al Thani, Tahran ziyaretinde görülüyor.) Ali Oğuz
DetaylıORTADOĞU DA ve BASRA KÖRFEZİ NDE YENİ BİR UFUK: GÜNEŞ ENERJİSİ
86 > Arap dünyasında son yıllarda yenilenebilir enerji kaynaklarına, özellikle de güneş enerjisine artan bir ilgi söz konusu. > Ali Oğuz DİRİÖZ Bilkent Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Doktora
DetaylıEnerji Ülkeleri.Rusya En Zengin..! 26 Ocak 2015
Enerji Ülkeleri.Rusya En Zengin..! 26 Ocak 2015 Dünyanın Enerji Kaynakları Konusunda En Zengin Ülkeleri A1 Capital Yorumu Coğrafya ve tarih kitaplarında ülkemiz için jeopolitik öneme sahip kilit ve kritik
DetaylıTÜRKİYE - SUUDİ ARABİSTAN YUVARLAK MASA TOPLANTISI 1
( STRATEJİK VİZYON BELGESİ ) TÜRKİYE - SUUDİ ARABİSTAN YUVARLAK MASA TOPLANTISI 1 Yeni Dönem Türkiye - Suudi Arabistan İlişkileri: Kapasite İnşası ( 2016, İstanbul - Riyad ) Türkiye 75 milyonluk nüfusu,
DetaylıTÜRKIYE NİN MEVCUT ENERJİ DURUMU
TÜRKIYE NİN MEVCUT ENERJİ DURUMU Zinnur YILMAZ* *Cumhuriyet Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, SİVAS E-mail: zinnuryilmaz@cumhuriyet.edu.tr, Tel: 0346 219 1010/2476 Özet Yüzyıllardan
Detaylı2008 Yılı. Petrol ve Doğalgaz. Sektör Raporu
Türkiye Petrolleri A.O. Genel Müdürlüğü 2008 Yılı Petrol ve Doğalgaz Sektör Raporu Mart 2008 İÇİNDEKİLER DÜNYADA PETROL ve DOĞALGAZ SEKTÖRÜNÜN GÖRÜNÜMÜ... 3 Petrol Sektörü... 3 Petrol Tüketimi... 3 Petrol
DetaylıDoç. Dr. Mehmet Azmi AKTACİR HARRAN ÜNİVERSİTESİ GAP-YENEV MERKEZİ OSMANBEY KAMPÜSÜ ŞANLIURFA. Yenilenebilir Enerji Kaynakları
Doç. Dr. Mehmet Azmi AKTACİR HARRAN ÜNİVERSİTESİ GAP-YENEV MERKEZİ OSMANBEY KAMPÜSÜ ŞANLIURFA 2018 Yenilenebilir Enerji Kaynakları SUNU İÇERİĞİ 1-DÜNYADA ENERJİ KAYNAK KULLANIMI 2-TÜRKİYEDE ENERJİ KAYNAK
DetaylıAzerbaycan Enerji Görünümü GÖRÜNÜMÜ. Hazar Strateji Enstitüsü Enerji ve Ekonomi Araştırmaları Merkezi. www.hazar.org
Azerbaycan Enerji GÖRÜNÜMÜ Hazar Strateji Enstitüsü Enerji ve Ekonomi Araştırmaları Merkezi EKİM 214 www.hazar.org 1 HASEN Enerji ve Ekonomi Araştırmaları Merkezi, Geniş Hazar Bölgesi ne yönelik enerji,
DetaylıINTERNATIONAL MONETARY FUND IMF (ULUSLARARASI PARA FONU) KÜRESEL EKONOMİK GÖRÜNÜM OCAK 2015
INTERNATIONAL MONETARY FUND IMF (ULUSLARARASI PARA FONU) KÜRESEL EKONOMİK GÖRÜNÜM OCAK 2015 Hazırlayan: Ekin Sıla Özsümer AB ve Uluslararası Organizasyonlar Şefliği Uzman Yardımcısı IMF Küresel Ekonomik
DetaylıYenilenebilir olmayan enerji kaynakları (Birincil yahut Fosil) :
Günümüzde küresel olarak tüm ülkelerin ihtiyaç duyduğu enerji, tam anlamıyla geçerlilik kazanmış bir ölçüt olmamakla beraber, ülkelerin gelişmişlik düzeylerini gösteren önemli bir kriterdir. İktisadi olarak
Detaylıtepav PETROL FİYATLARINDAKİ DÜŞÜŞÜN ÖTEKİ YÜZÜ Ocak2015 N201501 DEĞERLENDİRMENOTU Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı
DEĞERLENDİRMENOTU Ocak2015 N201501 tepav Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Ayşegül Aytaç 1 Araştırmacı, Ekonomi Çalışmaları PETROL FİYATLARINDAKİ DÜŞÜŞÜN ÖTEKİ YÜZÜ Petrol fiyatları, 2014 yılının
DetaylıFinansal Krizden Bu Yana Dünya Ticaretinin En Kötü Yılı : 2015
Finansal Krizden Bu Yana Dünya Ticaretinin En Kötü Yılı : 215 The Economist Intelligence Unit, Haziran 216 Küresel ticaret finansal krizden bu yana, 215 te en zayıf yılını yaşadı. Ekonomi Politikaları
DetaylıKÜRESEL DOĞAL GAZ PİYASASI
KÜRESEL DOĞAL GAZ PİYASASI DOĞALGAZ - 101 WEC ANKARA 31 OCAK 2019 GÖKHAN YARDIM ADG Anadolu Doğalgaz Danışmanlık Ticaret Ltd. SUNUM KAPSAMI 1. DÜNYA DOĞAL GAZ ARZ TALEBİ 2. GLOBAL PİYASA 3. ASYA 4. AMERİKA
Detaylı2010 OCAK AYI HALI SEKTÖRÜ İHRACATININ DEĞERLENDİRMESİ
2010 OCAK AYI HALI SEKTÖRÜ İHRACATININ DEĞERLENDİRMESİ Ülkemiz halı ihracatı 2009 yılını % 7,2 oranında düşüşle kapanmış ve 1 milyar 86 milyon dolar olarak kaydedilmiştir. 2010 yılının ilk ayında ise halı
Detaylı2015 de enerji tüketimi yavaşladı, dünya daha düşük karbonlu yakıtlara yöneldi
Basın Bülteni 13 Haziran 2016 2016 BP Dünya Enerji İstatistikleri Raporu yayınlandı 2015 de enerji tüketimi yavaşladı, dünya daha düşük karbonlu yakıtlara yöneldi 2015 yılının enerji verilerini ortaya
DetaylıÇimento Sektörü ve 2010 Beklentileri
Çimento Sektörü ve 2010 Beklentileri Nisan,2010 Çimento tüketimi gelişmiş ülkelerde az çok uzun dönem GSMH ile orantısal bir büyüklüğü sahip iken gelişmekte olan ülkelerde GSMH daki büyümenin çok üstünde
DetaylıTÜRKİYE DOĞALGAZ İHTİYACINDA BAĞIMLILIKTAN, ÇEŞİTLİLİĞE ULAŞABİLECEK Mİ? LNG İTHALATI BİR ÇÖZÜM MÜ? Mehmet ÖZÇELİK
ÇEŞİTLİLİĞE ULAŞABİLECEK Mİ? LNG İTHALATI BİR ÇÖZÜM MÜ? Mehmet ÖZÇELİK Bilgi Raporu Ekonomik Araştırmalar ve Proje Müdürlüğü KONYA Mart, 2016 www.kto.org.tr İÇİNDEKİLER 1. GİRİŞ... 1 2. TÜRKİYE NİN DOĞALGAZ
Detaylı(*Birincil Enerji: Herhangi bir dönüşümden geçmemiş enerji kaynağı) Şekil 1 Dünya Ekonomisi ve Birincil Enerji Tüketimi Arasındaki İlişki
Nüfus artışı, kentsel gelişim ve sanayileşme ile birlikte dünyada enerji tüketimi gün geçtikçe artmaktadır. Dünya nüfusunun 2040 yılına geldiğimizde 1,6 milyarlık bir artış ile 9 milyar seviyesine ulaşması
DetaylıİHRACATTA VE İTHALATTA TL KULLANIMI
İHRACATTA VE İTHALATTA TL KULLANIMI Gizem ERİM Araştırma Raporu Ekonomik Araştırmalar ve Proje Müdürlüğü KONYA Ekonomik Araştırmalar ve Proje Müdürlüğü Ağustos, 2017 1 İÇİNDEKİLER 1. GİRİŞ... 3 2. DIŞ
DetaylıT.C. ZİRAAT BANKASI A.Ş. DÜNYA TÜRK GİRİŞİMCİLER KURULTAYI 10-11 NİSAN 2009 Boğazdan Körfeze Fırsatlar 1 SUNUM PLANI KÖRFEZ BÖLGE PROFİLİ KÖRFEZ ÜLKELERİ İLE İLİŞKİLER SONUÇ VE ÖNERİLER 2 Bölge Profili
DetaylıSİYASET BİLİMİ VE ULUSLARARASI İLİŞKİLER DOKTORA PROGRAMI DERS İÇERİKLERİ ZORUNLU DERSLER. Modern Siyaset Teorisi
SİYASET BİLİMİ VE ULUSLARARASI İLİŞKİLER DOKTORA PROGRAMI DERS İÇERİKLERİ ZORUNLU DERSLER Modern Siyaset Teorisi Dersin Kodu SBU 601 Siyaset, iktidar, otorite, meşruiyet, siyaset sosyolojisi, modernizm,
DetaylıDünya Enerji Görünümü 2012. Dr. Fatih BİROL Uluslararası Enerji Ajansı Baş Ekonomisti Ankara, 25 Aralık 2012
Dünya Enerji Görünümü 2012 Dr. Fatih BİROL Uluslararası Enerji Ajansı Baş Ekonomisti Ankara, 25 Aralık 2012 Genel Durum Küresel enerji sisteminin temelleri değişiyor Bazı ülkelerde petrol ve doğalgaz üretimi
DetaylıAylık Dış Ticaret Analizi
EKİM YÖNETİCİ ÖZETİ Bu çalışmada, Türkiye İhracatçılar Meclisi tarafından her ayın ilk günü açıklanan ihracat rakamları temel alınarak Türkiye nin aylık dış ticaret analizi yapılmaktadır. Aşağıdaki analiz,
DetaylıTÜRKĠYE DÜNYANIN BOYA ÜRETĠM ÜSSÜ OLMA YOLUNDA
TÜRKĠYE DÜNYANIN BOYA ÜRETĠM ÜSSÜ OLMA YOLUNDA Nurel KILIÇ Türk boya sektörü; Avrupa nın altıncı büyük boya üreticisi konumundadır. Türkiye de 50 yılı aşkın bir geçmişi olan boya sektörümüz, AB entegrasyon
DetaylıEnerji ve İklim Haritası
2013/2 ENERJİ İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Enerji ve Çevre Yönetimi Dairesi Başkanlığı Enerji ve İklim Haritası Uzm. Yrd. Çağrı SAĞLAM 22.07.2013 Redrawing The Energy Climate Map isimli kitabın çeviri özetidir.
DetaylıDünyada Enerji Görünümü
09 Nisan 2014 Çarşamba Dünyada Enerji Görünümü Dünyada, artan gelir ve nüfus artışına paralel olarak birincil enerji talebindeki yükseliş hız kazanmaktadır. Nüfus artışının özellikle OECD Dışı ülkelerden
DetaylıİSPANYA ÜLKE RAPORU AĞUSTOS 2017 ULUSLARARASI İLİŞKİLER MÜDÜRLÜĞÜ
İSPANYA ÜLKE RAPORU AĞUSTOS 2017 ULUSLARARASI İLİŞKİLER MÜDÜRLÜĞÜ 1. ÖZET BİLGİLER Resmi Adı : İspanya Krallığı Nüfus : 48.146.136 Dil :İspanyolca (resmi dil), Katalanca, Portekizce. Din :%96 Katolik Yüzölçümü
DetaylıNABUCCO ORTADOĞU YA GENİŞLEYEBİLİR Mİ?
> 101 Nabucco nun Ortadoğu ya olası uzantıları Türkiye nin Doğu ve Batı arasındaki köprü rolünü güçlendirecektir. > Ali Oğuz DİRİÖZ Bilkent Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Doktara Öğrencisi
DetaylıI. Uluslararası Parasal Ortam 1
İÇİNDEKİLER Ön Söz Teşekkür Öğrenciye Editör ün Notu XI XIII XV XIX I. Uluslararası Parasal Ortam 1 1. Döviz Piyasası 3 Döviz İşlem Hacmi 3 Coğrafi Döviz Kuru İşlemi 4 Spot Döviz Kurları 7 Döviz Arbitrajı
DetaylıTÜRK KONSEYİ EKONOMİK İLİŞKİLERİ YETERLİ Mİ?
TÜRK KONSEYİ EKONOMİK İLİŞKİLERİ YETERLİ Mİ? Dr. Fatih Macit, Süleyman Şah Üniversitesi Öğretim Üyesi, HASEN Bilim ve Uzmanlar Kurulu Üyesi Giriş Türk Konseyi nin temelleri 3 Ekim 2009 da imzalanan Nahçivan
DetaylıGüncel BES Verileri. Toplam Fon Büyüklüğü (milyar TL) 49,04. Faizsiz Fon Büyüklüğü (milyar TL) 2,29. Katılım Emeklilik Fon Büyüklüğü (milyon TL)
ŞUBAT 16 Güncel Ekonomik Yorum Yılın ilk ayında Türkiye ekonomi gündemi büyük ekonomilerdeki (ABD- Çin-AB) gelişmelerin yakın takipçisi olmuş, olumlu olumsuz her gelişme ise yurt içi piyasalarda karşılığını
DetaylıİZMİR TİCARET ODASI AZERBAYCAN ÜLKE RAPORU
İZMİR TİCARET ODASI AZERBAYCAN ÜLKE RAPORU TEMMUZ 2016 ULUSLARARASI İLİŞKİLER MÜDÜRLÜĞÜ 1. ÖZET BİLGİLER Resmi Adı : Azerbaycan Cumhuriyeti Nüfus : 9,780,780 Dil :Resmi dil Azerice dir. Rusca ve Ermenice
DetaylıMerkez Bankası Gecelik Borçlanma Faizi (%)
GARANTİ EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş. GELİR AMAÇLI KAMU BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU 2006 YILI İLK 9 AYLIK FAALİYET RAPORU 1.- Ekonominin Genel durumu ABD Merkez Bankası FED, 2004 yılında başladığı
DetaylıSERAMİK SEKTÖRÜ NOTU
1. Dünya Seramik Sektörü 1.1 Seramik Kaplama Malzemeleri SERAMİK SEKTÖRÜ NOTU 2007 yılında 8,2 milyar m 2 olan dünya seramik kaplama malzemeleri üretimi, 2008 yılında bir önceki yıla oranla %3,5 artarak
Detaylı21. YÜZYILDA TEMEL RİSKLER
21. YÜZYILDA TEMEL RİSKLER KÜRESEL EKONOMİYİ ROTASINDAN ÇIKARABİLECEK 10 BÜYÜK TEHLİKE DÜNYA EKONOMİSİ VE ABD EKONOMİSİNDE OLASI MAKRO DENGESİZLİKLER (BÜTÇE VE CARİ İ LEMLER AÇIĞI) (TWIN TOWERS) İSTİKRARSIZ
Detaylıçeyrek verilerine göre, Türk Yapı Sektörü %12,7 büyüdü. Aynı dönemde AB27 için büyüme %1,5 olarak gerçekleşti.
2011 3. çeyrek verilerine göre, Türk Yapı Sektörü %12,7 büyüdü. Aynı dönemde AB27 için büyüme %1,5 olarak gerçekleşti. Türkiye Ekonomisi Kaynak: TÜİK Türkiye Gayri Safi Yurtiçi Hasıla Göstergeleri Dünya
DetaylıARAŞTIRMA PETROL FIYATLARINDAKI
PETROL FIYATLARINDAKI ARAŞTIRMA DÜŞÜŞÜN ÖTEKI PETROL FIYATLARINDAKI DÜŞÜŞÜN UZUN VADEDE ÖNE ÇIKAN OLUMSUZ ETKILERI, IHRACAT, ITHALAT VE TURIZM GELIRLERININ DÜŞMESI ILE DOĞRUDAN SERMAYE GIRIŞLERININ AZALMASI
DetaylıİSLAM ÜLKELERİNDE NÜFUS ÖNGÖRÜLERİ 2050 ARALIK 2011
GELECEK İSLAM ÜLKELERİNDE NÜFUS ÖNGÖRÜLERİ 2050 ARALIK 2011 SARIKONAKLAR İŞ TÜRKĠYE MERKEZİ C. BLOK ĠÇĠN D.16 BÜYÜME AKATLAR İSTANBUL-TÜRKİYE ÖNGÖRÜLERĠ 02123528795-02123528796 2025 www.turksae.com Nüfus,
DetaylıMESLEKİ EĞİTİM, SANAYİ VE YÜKSEK TEKNOLOJİ
VİZYON BELGESİ (TASLAK) Türkiye 2053 Stratejik Lokomotif Sektörler MESLEKİ EĞİTİM, SANAYİ VE YÜKSEK TEKNOLOJİ Millet Hafızası ve Devlet Aklının bize bıraktığı miras ve tarihî misyon, İstanbul un Fethinin
DetaylıEylül 2013 B.H. AB VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞUBESİ
KIBRIS RUM KESİMİ ÜLKE RAPORU Eylül 2013 B.H. AB VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞUBESİ I.GENEL BİLGİLER Resmi Adı : Kıbrıs Cumhuriyeti Yönetim Şekli : Cumhuriyet Coğrafi Konumu : Akdeniz deki beş büyük adadan
DetaylıYakın n Gelecekte Enerji
Yakın n Gelecekte Enerji Doç.Dr.Mustafa TIRIS Enerji Enstitüsü Müdürü Akademik Forum 15 Ocak 2005 Kalyon Otel, İstanbul 1 Doç.Dr.Mustafa TIRIS 1965 Yılı nda İzmir de doğdu. 1987 Yılı nda İTÜ den Petrol
DetaylıTÜRKİYE - KATAR STRATEJİK DİYALOG PROGRAMI Sivil Diplomasi Kapasite İnşası: Sektörel ve Finansal Derinleşme
VİZYON BELGESİ (TASLAK) TÜRKİYE - KATAR STRATEJİK DİYALOG PROGRAMI Sivil Diplomasi Kapasite İnşası: Sektörel ve Finansal Derinleşme ( 2017-2021 Türkiye - Katar ) Türkiye; 80 milyonluk nüfusu, gelişerek
DetaylıHALI SEKTÖRÜ. Mart Ayı İhracat Bilgi Notu. TDH AR&GE ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği. Page 1
2018 HALI SEKTÖRÜ Mart Ayı İhracat Bilgi Notu TDH AR&GE ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği Page 1 HALI SEKTÖRÜ 2018 MART AYI İHRACAT PERFORMANSI 2018 yılı Ocak-Mart döneminde Türkiye nin toplam ihracatı
DetaylıŞUBAT 2019-BÜLTEN 13 MARMARA ÜNİVERSİTESİ İKTİSAT FAKÜLTESİ AYLIK EKONOMİ BÜLTENİ
ŞUBAT 2019-BÜLTEN 13 MARMARA ÜNİVERSİTESİ İKTİSAT FAKÜLTESİ AYLIK EKONOMİ BÜLTENİ 1 Bu Ay 1. Cari İşlemler Hesabında Dördüncü Kez Fazla... 2 2. Dış Ticaret Açığında Gerileme... 2 3. Dış Ticaret Haddinde
DetaylıEkonomik Ticari Gelişmeler
Ekonomik Ticari Gelişmeler 3 Mayıs 2011 1 / 24 İçindekiler Giriş Sektör Haberleri Ülkelere Göre Çıkış Sayıları Haftalık Makroekonomik Gelişmeler 2 / 24 Yükselen Değerler Mart ayında İmalat Sanayi Genelinde
DetaylıVİZYON BELGESİ (TASLAK) TÜRKİYE - MALEZYA STRATEJİK DİYALOG PROGRAMI Sivil Diplomasi Kapasite İnşası: Sektörel ve Finansal Derinleşme
VİZYON BELGESİ (TASLAK) TÜRKİYE - MALEZYA STRATEJİK DİYALOG PROGRAMI Sivil Diplomasi Kapasite İnşası: Sektörel ve Finansal Derinleşme ( 2017-2021 Türkiye - Malezya ) Türkiye; 80 milyonluk nüfusu, gelişerek
DetaylıARALIK 2018-BÜLTEN 11 MARMARA ÜNİVERSİTESİ İKTİSAT FAKÜLTESİ AYLIK EKONOMİ BÜLTENİ
ARALIK 2018-BÜLTEN 11 MARMARA ÜNİVERSİTESİ İKTİSAT FAKÜLTESİ AYLIK EKONOMİ BÜLTENİ 1 Bu Ay 1. Enflasyon Oranında Düşüş... 2 2. İşsizlikte Yükselme... 2 3. PMI da Artış... 3 4. Dış Ticaret Açığı Kapanıyor...
Detaylı2010 OCAK NİSAN DÖNEMİ HALI SEKTÖRÜ İHRACATININ DEĞERLENDİRMESİ
2010 OCAK NİSAN DÖNEMİ HALI SEKTÖRÜ İHRACATININ DEĞERLENDİRMESİ 2010 yılına iyi başlayan ülkemiz halı ihracatı, yılın ilk dört ayının sonunda bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla % 23,1 oranında artarak
DetaylıFİNANSAL SERBESTLEŞME VE FİNANSAL KRİZLER 4
FİNANSAL SERBESTLEŞME VE FİNANSAL KRİZLER 4 Prof. Dr. Yıldırım Beyazıt ÖNAL 6. HAFTA 4. GELİŞMEKTE OLAN ÜLKELERE ULUSLAR ARASI FON HAREKETLERİ Gelişmekte olan ülkeler, son 25 yılda ekonomik olarak oldukça
DetaylıAraştırma Notu 15/179
Araştırma Notu 15/179 27.03.2015 2014 ihracatını AB kurtardı Barış Soybilgen* Yönetici Özeti 2014 yılında Türkiye'nin ihracatı bir önceki yıla göre yüzde 3,8 artarak 152 milyar dolardan 158 milyar dolara
DetaylıDünya Enerji Görünümü Dr. Fatih Birol Baş Ekonomist, Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) İstanbul, 20 Aralık 2013
Dünya Enerji Görünümü 2013 Dr. Fatih Birol Baş Ekonomist, Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) İstanbul, 20 Aralık 2013 Günümüzde dünyanın enerji görünümü Enerji sektöründeki bazı ezberler bozuluyor. Ülkelerin
DetaylıEnerji piyasalarında uzun dönemli değişimler yaşanıyor
Basın Bülteni _ 21 Haziran 2017 2017 BP Enerji İstatistikleri Raporu na göre; Enerji piyasalarında uzun dönemli değişimler yaşanıyor BP Enerji İstatistikleri Raporu 2017, petrol piyasalarının güçlü petrol
DetaylıİNŞAAT SEKTÖRÜNÜN DIŞ PİYASALARDAKİ DURUMU
İNŞAAT SEKTÖRÜNÜN DIŞ PİYASALARDAKİ DURUMU Nurel KILIÇ Yurtdışı müteahhitlik hizmetleri, doğrudan hizmet ihracatını gerçekleştirmenin yanısıra, mal ve servis ihraç eden birçok sektörün yeni pazarlar bulmasına
DetaylıEkonomik Görünüm ve Tahminler: Ekim 2014
Ekonomik Görünüm ve Tahminler: Ekim 2014 ILIMLI BÜYÜME DEVAM EDİYOR Zümrüt İmamoğlu* ve Barış Soybilgen ** 24 Ekim 2014 Yönetici Özeti Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (SÜE)
Detaylı1 TÜRKİYE CUMHURİYETİ DÖNEMİ (TÜRKİYE) EKONOMİSİNİN TARİHSEL TEMELLERİ
İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ III Bölüm 1 TÜRKİYE CUMHURİYETİ DÖNEMİ (TÜRKİYE) EKONOMİSİNİN TARİHSEL TEMELLERİ 13 1.1.Türkiye Ekonomisine Tarihsel Bakış Açısı ve Nedenleri 14 1.2.Tarım Devriminden Sanayi Devrimine
Detaylı2010 OCAK MART DÖNEMİ HALI SEKTÖRÜ İHRACATININ DEĞERLENDİRMESİ
2010 OCAK MART DÖNEMİ HALI SEKTÖRÜ İHRACATININ DEĞERLENDİRMESİ 2009 yılında ülkemiz halı ihracatı % 7,2 oranında düşüşle 1 milyar 86 milyon dolar olarak kaydedilmiştir. 2010 yılının ilk çeyreğinin sonunda
DetaylıT.C. EKONOMİ BAKANLIĞI İhracat Genel Müdürlüğü PAZARA GİRİŞ KOORDİNASYON YAPISI VE HEDEF ÜLKELER
T.C. EKONOMİ BAKANLIĞI İhracat Genel Müdürlüğü PAZARA GİRİŞ KOORDİNASYON YAPISI VE HEDEF ÜLKELER 4 Haziran 2012 SUNUŞ GÜNDEMİ Pazara Giriş Koordinasyon Yapısı Yeni Yaklaşım Pazara Giriş Komitesi Ülke Masaları
Detaylıplastik sanayi Plastik Sanayicileri Derneği Barbaros aros DEMİRCİ PLASFED Genel Sekreteri
plastik sanayi 2014 Plastik Sanayicileri Derneği Barbaros aros DEMİRCİ PLASFED Genel Sekreteri Barbaros DEMİRCİ PLASFED Genel Sekreteri Türk ekonomisi 2014 yılının başında hızlı artırılan faiz oranlarıyla
DetaylıEkonomik İşbirliği Teşkilatı (EİT) ve EİT Ticaret ve Kalkınma Bankası
Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (EİT) ve EİT Ticaret ve Kalkınma Bankası Ömer Faruk Baykal* Türkiye, Pakistan, İran tarafından 1985 yılında kurulan Iktisadi İşbirliği Teşkilatı (EİT), üye ülkeler arasında
Detaylı2011 YILI OCAK- MART DÖNEMİNDE HALI SEKTÖRÜ İHRACATININ DEĞERLENDİRMESİ
2011 YILI OCAK- MART DÖNEMİNDE HALI SEKTÖRÜ İHRACATININ DEĞERLENDİRMESİ Ülkemiz halı ihracatı yılını % 18,4 oranında artışla kapanmış ve 1 milyar 286 milyon dolar olarak kaydedilmiştir. 2011 yılına da
DetaylıGüncel Jeo-Politik ve D-8 Cuma, 08 Aralık :55
Dünya da politik dengeler dinamik bir yapıya sahiptir. Yüzyıllar boyunca dünyada haritalar, rejimler ve politikalar değişim içerisindedirler. Orta çağ Avrupa sı ve Fransız ihtilali ile birlikte 17. Yüzyılda
DetaylıULUSLARARASI ENERJİ AJANSI NIN 2012 DÜNYA ENERJİ GÖRÜNÜMÜ RAPORU
ULUSLARARASI ENERJİ AJANSI NIN 2012 DÜNYA ENERJİ GÖRÜNÜMÜ RAPORU Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) bünyesinde faaliyet gösteren ve merkezi Paris te bulunan Uluslararası Enerji Ajansı (UEA) nın
DetaylıBu çerceveden yola çıkarak temel piyasalarla ilgili beklentilerimizi aşağıdaki gibi özetleyebiliriz.
OCAK 16 Güncel Ekonomik Yorum Aralık ayında Türkiye gündemi yoğunluğunu korumakla birlikte dünyada hergün yaşanan politik ve ekonomik gelişmeler yurt içi ve yurt dışı piyasalarda etkisini önemli bir şekilde
DetaylıEkonomi Bülteni. 14 Kasım 2016, Sayı: 44. Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı
Ekonomi Bülteni, Sayı: 44 Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı Ekonomik Araştırma ve Strateji Dr. Saruhan Özel Ezgi Gülbaş Orhan Kaya Deniz Bayram 1 DenizBank
DetaylıGayrimenkul Sektörünün Durumu-Genel Ekonomik Değerlendirme ve Bölgesel Bakış. Doç. Dr. Ali Hepşen
Gayrimenkul Sektörünün Durumu-Genel Ekonomik Değerlendirme ve Bölgesel Bakış Doç. Dr. Ali Hepşen EKONOMİK VERİLER EKONOMİK VERİLER EKONOMİK VERİLER EKONOMİK VERİLER EKONOMİK VERİLER Yıllık Değişimler Nominal
DetaylıHALI SEKTÖRÜ. Nisan Ayı İhracat Bilgi Notu. TDH AR&GE ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği. Page 1
2017 HALI SEKTÖRÜ Nisan Ayı İhracat Bilgi Notu TDH AR&GE ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği Page 1 HALI SEKTÖRÜ 2017 NİSAN AYI İHRACAT PERFORMANSI 2017 yılı Ocak-Nisan döneminde Türkiye nin toplam
Detaylı2017 YILI İLK ÇEYREK GSYH BÜYÜMESİNİN ANALİZİ. Zafer YÜKSELER. (19 Haziran 2017)
2017 YILI İLK ÇEYREK GSYH BÜYÜMESİNİN ANALİZİ Zafer YÜKSELER (19 Haziran 2017) TÜİK, 2017 yılı ilk çeyreğine ilişkin GSYH büyüme hızını yüzde 5 olarak açıklamıştır. Büyüme hızı, piyasa beklentileri olan
DetaylıTOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi. Uluslar arası İlişkiler Bölümü
TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi Uluslar arası İlişkiler Bölümü Avrasya da Ekonomik İşbirliği İmkanları: Riskler ve Fırsatların Konsolidasyonu Mustafa Aydın Ankara, 30 Mayıs 2006 Avrasya Ekonomik
DetaylıHALI SEKTÖRÜ. Mayıs Ayı İhracat Bilgi Notu. TDH AR&GE ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği. Page 1
2017 HALI SEKTÖRÜ Mayıs Ayı İhracat Bilgi Notu TDH AR&GE ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği Page 1 HALI SEKTÖRÜ 2017 MAYIS AYI İHRACAT PERFORMANSI 2017 yılı Ocak-Mayıs döneminde Türkiye nin toplam
DetaylıDünyada Enerji Görünümü
22 Ocak 2015 Dünyada Enerji Görünümü Gelir ve nüfus artışına paralel olarak dünyada birincil enerji talebi hız kazanmaktadır. Özellikle OECD dışı ülkelerdeki artan nüfusun yanı sıra, bu ülkelerde kentleşme
DetaylıAÇIKLANAN SON EKONOMİK GÖSTERGELERDE AYLIK DEĞERLENDİRME RAPORU
AÇIKLANAN SON EKONOMİK GÖSTERGELERDE AYLIK DEĞERLENDİRME RAPORU BÜYÜME 2012 yılı ikinci çeyreğe ilişkin hesaplanan gayri safi yurtiçi hasıla değeri bir önceki yılın aynı dönemine göre sabit fiyatlarla
DetaylıTÜRKİYE AÇISINDAN EURO NUN ROLÜ
TÜRKİYE AÇISINDAN EURO NUN ROLÜ GAZİ ERÇEL BAŞKAN TÜRKİYE CUMHURİYET MERKEZ BANKASI 6. Uluslararası Finans ve Ekonomi Forumu VİYANA, 9 KASIM 2000 Euro ile ilgili görüşlerimi sizlerle paylaşmak üzere, bu
DetaylıSÜT ÜRÜNLERİ. Hazırlayan İsmail Erkan SARISAÇLI 2006. T.C. Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi
SÜT ÜRÜNLERİ Hazırlayan İsmail Erkan SARISAÇLI 2006 T.C. Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi SÜT ÜRÜNLERI Türkiye'de Üretim Sektörde üretim yapısının daha çok küçük aile
DetaylıANADOLU HAYAT EMEKLİLİK A.Ş GRUPLARA YÖNELİK GELİR AMAÇLI KAMU BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU YILLIK RAPOR
ANADOLU HAYAT EMEKLİLİK A.Ş GRUPLARA YÖNELİK GELİR AMAÇLI KAMU BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU YILLIK RAPOR Bu rapor ANADOLU HAYAT EMEKLİLİK A.Ş Gruplara Yönelik Gelir Amaçlı Kamu Borçlanma Araçları
DetaylıULUSLARARASI DOĞRUDAN YATIRIMLAR DEĞERLENDİRME RAPORU
ULUSLARARASI DOĞRUDAN YATIRIMLAR DEĞERLENDİRME RAPORU Ağustos 2010 TÜRKİYE YE ULUSLARARASI DOĞRUDAN YATIRIM GİRİŞLERİ 2010 YILI İLK YARISINDA 3,2 MİLYAR DOLAR OLDU 2010 yılının ilk yarısında, Türkiye ye
DetaylıTÜRKİYE NİN CARİ AÇIK SORUNU VE CARİ AÇIĞIN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİ SEDA AKSÜMER
İÇİNDEKİLER 1.GİRİŞ 2. TÜRKİYE NİN CARİ AÇIK SORUNU Asıl Tehlike Cari Açığın Finansmanı 3. ENERJİDE DIŞA BAĞIMLIK SORUNU ve CARİ AÇIK İLİŞKİSİ 4.TÜRKİYE İÇİN CARİ AÇIK SÜRDÜRÜLEBİLİR Mİ? 5.SONUÇ ve ÖNERİLER
DetaylıÇOK TARAFLI İLİŞKİLER VE AVRUPA BİRLİĞİ NİN GELECEĞİ KONFERANSI. Ümit Özlale
tepav Economic Research Policy Foundation of Turkey ÇOK TARAFLI İLİŞKİLER VE AVRUPA BİRLİĞİ NİN GELECEĞİ KONFERANSI Ümit Özlale 29 April 2011 2 Sunum Planı 1. Bölüm: İhracat performansımız Pazar genişlemesi
DetaylıDış Ticaret Verileri Bülteni
(Milyar $) 216 Haziran - 216 TÜİK dış ticaret verilerine göre ihracat 216 yılı Haziran ayında, 215 yılının aynı ayına göre %8,1 artarak 12 milyar 916 milyon dolar, ithalat %7 artarak 19 milyar 475 milyon
DetaylıTürkiye nin Enerji Politikalarına ve Planlamasına Genel Bakış
Türkiye nin Enerji Politikalarına ve Planlamasına Genel Bakış Yrd. Doç. Dr. Vedat GÜN Enerji Piyasası İzleme ve Arz Güvenliği Daire Başkanı Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı 28-29-30 Haziran 2007, EMO-İÇEF,
DetaylıİZMİR TİCARET ODASI GÜRCİSTAN ÜLKE RAPORU
İZMİR TİCARET ODASI GÜRCİSTAN ÜLKE RAPORU TEMMUZ 2016 ULUSLARARASI İLİŞKİLER MÜDÜRLÜĞÜ 1. ÖZET BİLGİLER Resmi Adı : Gürcistan Cumhuriyeti Nüfus : 4,931,226 Dil :Resmi dil Gürcücedir. Rusca,Ermenice,Azerice
DetaylıENDÜSTRİYEL KORUYUCU BOYALAR. Bosad Genel Sekreterliği
ENDÜSTRİYEL KORUYUCU BOYALAR Bosad Genel Sekreterliği SEKTÖR ANALİZİ Endüstriyel koruyucu boyalar talep hacminin %5 ini ve küresel boya satışlarının %7 sini oluşturmaktadır. Koruyucu boyaların hacimsel
DetaylıEnerji Dışı İthalatımızın Petrol Fiyatları ile İlişkisi
Enerji Dışı İthalatımızın Petrol Fiyatları ile İlişkisi Türkiye ithalatının en çok tartışılan kalemi şüphesiz enerjidir. Enerji ithalatı dış ticaret açığının en önemli sorumlusu olarak tanımlanırken, enerji
DetaylıHALI SEKTÖRÜ. Mart Ayı İhracat Bilgi Notu. TDH AR&GE ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği. Page 1
2017 HALI SEKTÖRÜ Mart Ayı İhracat Bilgi Notu TDH AR&GE ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği Page 1 HALI SEKTÖRÜ 2017 MART AYI İHRACAT PERFORMANSI 2017 yılı Ocak-Mart döneminde Türkiye nin toplam ihracatı
DetaylıGÜMÜŞHANE TİCARET VE SANAYİ ODASI
(2015) GÜMÜŞHANE TİCARET VE SANAYİ ODASI İRAN ANLAŞMASININ TÜRKİYE ÜZERİNE POTANSİYEL ETKİLERİ İRAN ANLAŞMASININ TÜRKİYE ÜZERİNE POTANSİYEL ETKİLERİ İran ın nükleer programı üzerine dünya güçleri diye
Detaylı5.5. BORU HATLARI 5.5-1
5.5. BORU HATLARI Türkiye coğrafi ve jeopolitik açıdan çok önemli bir konumda yer almaktadır. Ülkemiz, dünyanın en büyük ham petrol ve doğal gaz rezervlerinin bulunduğu Ortadoğu ve Orta Asya ülkeleri ile
Detaylı2010 YILI OCAK-MART DÖNEMİ TÜRKİYE DERİ VE DERİ ÜRÜNLERİ İHRACATI DEĞERLENDİRMESİ
2010 YILI DÖNEMİ TÜRKİYE DERİ VE DERİ ÜRÜNLERİ İHRACATI DEĞERLENDİRMESİ 2010 yılı Ocak-Mart döneminde, Türkiye deri ve deri ürünleri ihracatı % 13,7 artışla 247,8 milyon dolara yükselmiştir. Aynı dönemde
DetaylıDış Ticaret Verileri Bülteni
Milyon $ Milyon $ (Milyar $) 3 216 Kasım- 216 TÜİK dış ticaret verilerine göre ihracat 216 yılı Kasım ayında, 215 yılının aynı ayına göre %9,7 artarak 12 milyar 817 milyon dolar, ithalat %6 artarak 16
DetaylıSuudi Arabistan: Temel Ekonomik Yapı ve Dünya Enerji Piyasaları Açısından Önemi
Suudi Arabistan ekonomisi doğal kaynak temelli ekonomidir. Suudi Arabistan: Temel Ekonomik Yapı ve Dünya Enerji Piyasaları Açısından Önemi Saudi Arabia: Basic Economic Structure and its Importance for
Detaylı2015 AĞUSTOS DIŞ TİCARET BÜLTENİ 30 Eylül 2015
2015 AĞUSTOS DIŞ TİCARET BÜLTENİ 30 Eylül 2015 Ağustos 2015 Dış ticaret istatistiklerine ilişkin veriler Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından 30 Eylül 2015 tarihinde yayımlandı. TÜİK, Gümrük ve
DetaylıHALI SEKTÖRÜ. Ocak Ayı İhracat Bilgi Notu. TDH AR&GE ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği. Page 1
2018 HALI SEKTÖRÜ Ayı İhracat Bilgi Notu TDH AR&GE ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği Page 1 HALI SEKTÖRÜ 2018 OCAK AYI İHRACAT PERFORMANSI 2017 yılında Türkiye nin toplam ihracatı 2016 yılına kıyasla
DetaylıGrafik-4.1: Cari Açığın GSYH ye Oranı (%)
4. Cari Denge 211 yılında GSYH nin yüzde 9 una kadar ulaşan cari açık, devam eden dönemde uygulanan makroihtiyati tedbirler ve kredilerdeki yavaşlama neticesinde azalma eğilimine girmiştir (Grafik-4.1).
DetaylıBanka Kredileri ve Büyüme İlişkisi
Banka Kredileri ve Büyüme İlişkisi Cahit YILMAZ Kültür Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İstanbul c.yilmaz@iku.edu.tr Key words:kredi,büyüme. Özet Banka kredileri ile ekonomik büyüme arasında
DetaylıMart. Detaylı Enstrüman Analizi Brent Petrol
30 Mart Detaylı Enstrüman Analizi Brent Petrol Zayıf Dolar Desteği ile Brent Petrol de Düşüş Hız Kesti FED Başkanı Yellen in ekonomi ve faiz artırımlarına ilişkin dün verdiği mesajlar ile piyasalarda pozitif
DetaylıTÜRKİYE PLASTİK SEKTÖRÜ 2014 YILI 4 AYLIK DEĞERLENDİRMESİ ve 2014 BEKLENTİLERİ. Barbaros Demirci PLASFED - Genel Sekreter
TÜRKİYE PLASTİK SEKTÖRÜ 2014 YILI 4 AYLIK DEĞERLENDİRMESİ ve 2014 BEKLENTİLERİ Barbaros Demirci PLASFED - Genel Sekreter 2013 yılı, dünya ekonomisi için finansal krizin etkilerinin para politikaları açısından
DetaylıA Y L I K EKONOMİ BÜLTENİ
211-Ç1 211-Ç2 211-Ç3 211-Ç4 212-Ç1 212-Ç2 212-Ç3 212-Ç4 213-Ç1 213-Ç2 213-Ç3 213-Ç4 214-Ç1 214-Ç2 214-Ç3 214-Ç4 215-Ç1 215-Ç2 215-Ç3 215-Ç4 216-Ç1 216-Ç2 216-Ç3 216-Ç4 217-Ç1 217-Ç2 217-Ç3 217-Ç4 218-Ç1
DetaylıCEZAYİR ÜLKE RAPORU 11.11.2015
CEZAYİR ÜLKE RAPORU 11.11.2015 YÖNETİCİ ÖZETİ Uludağ İhracatçı Birlikleri nin kayıtlarına göre, Bursa dan Cezayir e ihracat yapan 234 firma bulunmaktadır. 30.06.2015 tarihi itibariyle Ekonomi Bakanlığı
DetaylıEkonomi Bülteni. 6 Şubat 2017, Sayı: 6. Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı
Ekonomi Bülteni, Sayı: 6 Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı Ekonomik Araştırma ve Strateji Dr. Saruhan Özel Ezgi Gülbaş Orhan Kaya Deniz Bayram 1 DenizBank
DetaylıKuzey Irak ta Siyasi Dengeler ve Bağımsızlık Referandumu Kararı. Ali SEMİN. BİLGESAM Orta Doğu ve Güvenlik Uzmanı
Orta Doğu Kuzey Irak ta Siyasi Dengeler ve Bağımsızlık Referandumu Kararı Ali SEMİN BİLGESAM Orta Doğu ve Güvenlik Uzmanı 56 Stratejist - Temmuz 2017/2 Orta Doğu da genel olarak yaşanan bölgesel kriz ve
Detaylı