ULUSLAR ARASI SÖZLEŞMELER IŞIĞINDA KADININ DURUMU * Lale TAŞKIN **
|
|
- Ediz Emre
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 ULUSLAR ARASI SÖZLEŞMELER IŞIĞINDA KADININ DURUMU * Lale TAŞKIN ** ÖZET 8 Mart Dünya Kadınlar Günü nedeni ile kaleme alınan bu yazıda; dünyada kadın hareketlerinin başlangıç noktası, dünya kadın konferanslarının amaçları ve sonuçları, bu konferansların ülkemize yansımaları ile Türkiye de ve Dünya da kadının durumu tartışılmıştır. Anahtar Sözcükler: Kadın hakları, kadının durumu, uluslar arası kadın konferansları. ABSTRACT Women s Status in the Light International Women Conferences World women day, 8 March, reminds and provides us to discuss following subjects. In this article starting point of women action in the world, the goals and consequences of world women conferences and the reflections of these conferences to our country and the situation of women in the world and Turkey are discussed. Key Words: Women s right, women s status, international women conferences. Bir toplumun uygarlık düzeyini öğrenmek isterseniz o toplumdaki kadının durumuna bakınız. Stuart Miller İnsanlık tarihi boyunca kadınlar ve erkekler ne yazıkki dünyayı eşit olarak paylaşmamışlar ve bu eşitsizliğin olumsuz sonuçları sadece kadınları değil tüm toplumu etkilemiştir. Kadınların toplumda eşit haklar elde etmek için başlattıkları mücadele Fransız devrimine kadar uzanır. Devrimin yerleştirdiği eşitlik, özgürlük, kardeşlik kavramları kadın hareketlerinin de güç kaynağını oluşturmuştur (KSSGM 1996). Kadınların haklarını elde etmek için başlattıkları ilk hareketlerden biri 8 Mart 1857 tarihinde Newyork da çalışan bir grup kadın işçinin eşit işe eşit ücret talebi ile başlattıkları gösteridir. Bu gösterinin anısına 1910 yılında 8 Mart ın Dünya Kadınlar Günü olması önerilmiş, 1977 yılında Birleşmiş Milletler tarafından 8 Mart Dünya Kadınlar Günü olarak ilan edilmiştir. Kadın hakları ile ilgili somut adımlar kadınların politik, ekonomik ve sosyal haklarını korumak için 1946 yılında kurulan Birleşmiş Milletler (BM) Kadının Statüsü Komisyonu ile atılmış ve bunu 1948 yılında kabul edilen BM Evrensel Bildirgesinin cinsiyet ayrımı yapmadan kaleme alınması izlemiştir. Birleşmiş Milletler sisteminin özünü insan hakları ve temel özgürlüklere, cinsiyet temelli ayrımcılık dahil hiçbir ayrımcılığa yer vermeksizin saygı gösterilmesi, temel hak ve özgürlüklerin korunup güçlendirilmesi için uluslar arası işbirliğinin sağlanması prensibi oluşturmaktadır. Daha sonraki yıllarda cinsiyete dayalı eşitlik mücadelesi, Birleşmiş Milletlerin uluslar arası çeşitli sözleşme ve bildirgeleri ile desteklenmiştir. Dünyada kadın konusundaki yaklaşım değişikliği yine bu çalışmalar sonucu gerçekleşmiş, kadın artık destek ve yardım gören değil, kalkınmada temel ve eşit bir birey olarak algılanmaya başlanmıştır (KSSGM 2003). Dünya Kadın Konferanslarının Kısa Tarihçesi 1970 li yıllarda kadın hakları konusunda uluslararası ortak bir dil geliştirmek amacı ile BM tarafından Dünya Kadın Konferansları düzenlenmeye başlanmıştır. Bu konferansların kısa tarihçeleri aşağıda kısaca açıklanmıştır (Akın 1998; DİE 2001; Hodoğlugil ve Akın 2001; KSSGM 2001; KSGMM 2003; UNICEF 2000). * 8 Mart Dünya Kadınlar Günü dolayısıyla konferans olarak sunulmuştur (10 Mart 2004,Cumhuriyet Üniversitesi, Sivas) **Prof. Dr. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik YüksekOkulu, Kadın Sağlığı ve Hastalıkları AD, Ankara 16
2 Taşkın BM Birinci Dünya Kadın Konferansı; 1975 yılında Meksika da düzenlenmiş ve bu konferans sonrasında yılları arası kadının 10 yılı olarak ilan edilmiştir. Eşitlik, kalkınma ve barış hedeflerine ulaşmayı amaçlayan kadının on yılının ana teması istihdam, sağlık ve eğitim olarak belirlenmiştir. Bu dönemde tüm dünyada kadına ilişkin konulara dikkat çekilmiş ve bir çok aktivite başlatılmıştır. Uluslar arası kadının 10 yılının en önemli olaylarından biri 1979 yılında BM genel kurulunun Kadına Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesini (Convention on Elimination of all Forms of Discrimination Against Women-CEDAW) kabul etmesi olmuştur yılında imzaya açılan CEDAW 1981 yılında 20 ülkenin onaylaması ile uluslararası bir sözleşme olarak uygulamaya girmiştir. CEDAW, kadının medeni durumuna bakılmaksızın kadın erkek eşitliğine dayalı olarak, politik, ekonomik, sosyal ve kültürel alanlarda temel hak ve özgürlüklerini engelleyen yasalar ve geleneksel yaklaşımların ortadan kaldırılması çalışmalarını içerir. Kadın erkek eşitliği alanında uluslararası tek yasal bağlayıcı doküman olan bu sözleşmeye Mart 2001 yılı itibari ile 167 ülke taraf olmuştur. Türkiye CEDAW sözleşmesini 1985 yılında imzalamış ancak medeni kanunun bazı hükümleri ile çeliştiği gerekçesi ile 15. ve 16. maddelerine çekince koymuştur. Daha sonraki yıllarda medeni kanunda yapılan değişiklikler ile bu çekinceler 1999 yılında tümü ile kaldırılmıştır. BM İkinci Dünya Kadın Konferansı; Kopenhang da, on yıllık dönemin ilk yarısını değerlendirmek amacı ile toplanmış ve kadınların durumunu iyileştirmek için alınacak önlemleri belirleyecek harekat planı kabul edilmiştir. BM Üçüncü Dünya Kadın Konferansı; 1985 yılında Nairobi de Türkiye dahil 157 Ülkenin katılımı ile gerçekleşmiştir. Bu konferansta kadınların ekonomik sosyal yaşam programlarının dışında bırakıldıkları ve sonuçta gelişme sürecinin yararlarından daha az pay aldıkları vurgulanmıştır. Konferans sonunda 2000 li yıllara yaklaşırken kadınların ilerlemesi için Nairobi ileriye dönük temel stratejileri kabul edilmiştir. Bu stratejiler yasal, sosyal ve siyasal katılımda eşitlik olarak üç temel alanda geliştirilmiş ve kadınların bu alanlara eşit katılımının sağlanması ile topluma daha fazla katkı sağlayacakları kabul edilmiştir Bu toplantıda benimsenen Toplumsal Gelişmede Kadın (WID- Women in Development) yaklaşımı tüm dünyadaki kadınlara fertilite hızında düşme, maternal mortalitede azalma ve okuryazarlık oranında yükselme gibi önemli kazanımlar sağlamıştır. BM Dördüncü Dünya Kadın Konferansı; 1995 yılında Pekin de 189 ülke temsilcisinin katılımı ile toplanmıştır. Konferansın sonunda Pekin Deklerasyonu ve Eylem Platformu isimli iki belge kabul edilmiştir. Türkiye her iki belgeyi de hiçbir çekince koymadan kabul etmiştir. Pekin Deklerasyonunda; Son 10 yılda kadınların durumunda bazı ilerlemeler kaydedilmesine rağmen kadın-erkek eşitsizliğinin devam ettiği, artan yoksulluğun bu durumu şiddetlendirdiği bildirilmiş, hükümetler kadının güçlenmesi ve ilerlemesi, kadınerkek eşitliğinin geliştirilmesi ve toplumsal cinsiyet perspektifinin ana politika ve programlara yerleştirilmesi konusunda yükümlü kılınmış ve eylem planının hayata geçirilmesi öngörülmüştür. Bu toplantıda kadının güçlendirilmesinde Toplumsal Cinsiyet ve Gelişme Yaklaşımı (GAD- Gender and Development) benimsenmiştir. Toplumsal cinsiyet kavramı, sosyal yönden kadın ve erkeğe değişik kültürlerde verilen roller olarak tanımlanmaktadır. Diğer bir deyişle toplumsal cinsiyet, kadın ve erkek olarak toplumun bizi nasıl gördüğü, nasıl düşünüp davranmamızı beklediği ile ilgili bir kavramdır. Tarih içinde bu roller kadın ve erkeğin yaşama biçimini şekillendirirken, hemen tüm kültürlerde kadının aleyhine bir eşitsizliği de beraberinde getirmiştir. Bu eşitsizliğin en belirgin olduğu alanlar gelir dağılımı, karar alma mekanizmaları, toplumsal statü, eğitim ve sağlıktır. Bu eşitsizlik çoğu kez erkeği de olumsuz etkilemiş, erkeğin evin geçiminden sorumlu tutulduğu kültürlerde erkek bu konuda kendisini aşırı baskı altında hissederek mental ve fiziksel sağlığı etkilenmiştir. Hatta bu kültürlerde kadının çalışıp evi geçindirmesi ya da erkekten daha fazla kazanması erkek için onur kırıcı olarak da algılanmıştır (Akın 2001). Eylem Planında ise kadının güçlendirilmesine yönelik hedefler tanımlanmış ve kadının tüm toplumsal alanlara eşit katılımındaki engellerin ortadan kaldırılması için onun ekonomik, sosyal, kültürel ve siyasi karar alma mekanizmalarında yer alması öngörülmüştür. Aşağıdaki stratejik hedefler ve bu hedeflere ulaşmak için yapılacak eylemler konferansa katılacak tüm ülkeler tarafından imza edilerek kabul edilmiştir. 12 kritik alanla ilgili bu hedefler başlık olarak şöyledir ; kadın ve yoksulluk, 17
3 kadınların eğitimi ve öğretimi, kadın ve sağlık, kadına yönelik şiddet, kadın ve silahlı çatışma, kadın ve ekonomi, karar alma sürecinde kadın, kadının insan hakkı, kadın ve medya, kadın ve çevre ve kız çocuk. Pekin+5 BM Genel Kurulu Özel Oturumu, Kadın 2000: 21. Yüzyıl için Toplumsal Cinsiyet Eşitliği, Kalkınma ve Barış başlığı ile Newyork da yapılan bu toplantı, geçen beş yıl içinde hangi amaçlara ulaşılabildiği, ülkelerin hangi gelişmeleri gösterdiği ve hangi sorunların devam ettiğinin ülke raporlarından değerlendirilmesi amacı ile gerçekleştirilmiş ve toplantı sonunda bir siyasi deklerasyon ile sonuç belgesi ortaya çıkmıştır. Siyasi deklerasyonda; Toplumsal cinsiyet eşitliği, kalkınma ve barış hedeflerine ulaşmada CEDAW sözleşmesinin tartışılmaz önemi, sivil toplum kuruluşlarının vazgeçilmez rolü, erkeğin katkısının gerekliliği ve toplumsal cinsiyet bakış açısının temel politika ve programlara yerleştirilmesinin önemi vurgulanırken toplumsal cinsiyet eşitliğinin ancak toplumsal cinsiyet eşitliği bakış açısının ana plan ve politikalara yerleştirilmesi ile mümkün olacağının altı çizilmiştir. Sonuç belgesinde Pekin Deklerasyonu ve 12 kritik alanla ilgili Eylem Planının tam olarak ve hızlı bir şekilde hayata geçirilmesini sağlayacak eylem ve girişim belgeleri yer almıştır. Uluslar arası Nüfus ve Kalkınma Konferansı; (İnternational Conference on Population and Development-ICPD) 1994 yılında Kahire de düzenlenmiştir. Bu konferansta, kalkınmanın temel ve vazgeçilmez bir insan hakkı olduğu, nüfus politikalarının temelinde bireylerin yaşam kalitelerini yükseltme hedefinin yer alması gerektiği, insanlığın bugününün ve gelecekteki refahının güvence altına alınması, yoksulluğun yok edilmesi, eğitim hakkından herkesin yararlanması gibi ilkelerin yanında cinsiyetler arası eşitliğin ve hakkaniyetin sağlanması, kadınların güçlendirilmesi, kadınlara yönelik şiddetin yok edilmesi ve kadınların kendi doğurganlıklarını kontrol edebilmeleri gibi kadınlara yönelik ilkeler de vurgulanmıştır. Bu konferansta ilk kez ifade edilen üreme sağlığı kavramı da dünya gündemine kabul gören bir kavram olarak girmiş ve devletlerin kadın- erkek eşitliğini temel alarak aile planlaması ve cinsel sağlığı da içeren üreme sağlığı hizmetleri dahil tüm sağlık hizmetlerine ulaşabilirliğin sağlanması için gereken bütün önlemleri alması ilkesi kabul edilmiştir. Bu konferansın sonuçları 1995 de Pekin de yapılan IV. Dünya Kadın Konferansında bir kez daha ele alınarak eylem planında yer almıştır. ICPD de gündeme gelen Üreme Sağlığı kavramı, üreme sisteminin sağlığını ifade ettiği kadar, bireylerin tatmin edici ve güvenli bir cinsel yaşamları olmasını, üreme yeteneğine ve üreme yeteneklerini özgürce kullanabilme hakkına sahip olmalarını da ifade eder. Üreme sağlığı kavramı dünya gündemine girmeden önce ülkeler, geleneksel yaklaşımla hizmet programlarında özel grupları (örneğin:15-49 yaş grubu evli kadınlar daha çok gebelik, doğum ve AP hizmetlerinin verildiği AP/Anne Sağlığı hizmet grubu gibi) ele alırken, ICPD eylem planı üreme sağlığı hizmetlerini, kadının doğumundan ölümüne kadar yaşamını bir bütün olarak ele almayı öngörmüştür. Uluslararası Sözleşmelerin Türkiye ye Yansımaları Dördüncü Dünya Kadın Konferansı nda Türkiye nin 2000 yılına kadar çözüm bulmayı taahüt ettiği dört temel sorun alanı şunlardır (Hodogligil ve Akın 2001, KSSGM 2001; KSGMM 2003; ) CEDAW sözleşmesine konulan temel çekincelerin kaldırılmas: Türkiye CEDAW sözleşmesini 1985 yılında imzalamış ancak 15. ve 16. maddelerine, Türk Medeni kanununun evlilik içi ve aile ilişkileri hakkındaki hükümleri ile çeliştiği için çekince koymuş, 1995 yılında IV Dünya Kadın Konferansı Pekin eylem platformunu imzalayarak bu çekincelerini kaldırmayı taahhüd etmiştir. Türkiye, medeni kanunda yaptığı yasa değişiklikleri ile 1985 yılında CEDAW ı imzalarken koyduğu tüm çekinceleri 1999 yılında kaldırılarak önemli bir adım atmıştır. Türkiye her dört yılda bir CEDAW sözleşmesi ile ilgili ilerlemeleri bir raporla BM e bildirmek zorundadır. Bu konudan sorumlu olan kurum, uluslar arası sözleşmeleri uygulamak üzere kurulan Kadının Statüsü ve Sorunları Genel Müdürlüğü dür. Zorunlu eğitimin 8 yıla çıkarılması: 1997 yılında temel eğitim 8 yıla çıkarılmıştır. Bir sonraki önemli adım kız çocuklarının daha yüksek oranlarda okullaşmasını sağlayarak eğitimde kız-erkek arasındaki farkın kapatılması olacaktır yılına kadar kadının okur yazarlık oranının yüzde yüze çıkarılması: Kız çocuklarında bu oran halen % 75 dolayında iken erkek çocuklar için aynı oran % 80 dir. Her iki cins için de durum maalesef yüz güldürücü değildir. 18
4 Taşkın Anne ve çocuk ölüm oranlarının %50 azaltılması: Her iki oranda da düşme görülmekle birlikte özellikle anne ölüm hızında istenen hedefe halen ulaşılamamıştır. Türkiye de Kadın Sorunları Türkiye de üreme sağlığı hizmetlerinin yaygınlaştırılması ve hizmet kalitesinin yükseltilmesi için yapılan plan ve uygulamalar kadın sağlığı alanındaki önemli gelişmelerden biridir. Ancak üreme sağlığı sorunlarının önemli bir boyutunu oluşturan kadının doğurganlığı ile ilgili sorunlar hala önemini korumaktadır. Bu sorunları aşağıdaki şekilde sıralamak mümkündür. DİE tarafından en son belirlenen Ana Ölüm Hızı, (AÖH) tahmini yüz bin canlı doğumda 100 dür. Türkiye de 53 ilde hastane ölümleri incelenerek yapılan bir ulusal araştırmada bu değer 1998 yılı için yüz bin canlı doğumda 49 olarak bulunmuştur. Bu düzeyler Avrupa nın 1990 düzeyleri ile karşılaştırıldığında örneğin Yunanistan da 10, Bulgaristan da 17, İsrail de 7 ve İsviçre de 6 olan anne ölümlülüğü düzeyine göre çok yüksektir (Akın ve ark. 2001). Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması (TNSA) verilerine göre toplam doğurganlık hızı (TDH) son 25 yılda sürekli bir azalma göstererek 1978 de 4.33 iken 2003 de 2.23 e düşmüştür. TNSA 2003 verilerine göre, evli kadınların yüzde 34.4 ü son beş yıl içindeki doğumlarını planlamadıklarını belirtmişlerdir. Buna göre eğer tüm istenmeyen doğumlar önlenebilmiş olsaydı toplam istenen doğurganlık hızının, toplam gerçek doğurganlık hızından 0.6 çocuk daha az olacağı dolayısı ile toplam doğurganlık hızının 2.2 den 1,6 ya düşeceği hesaplanmıştır. Bu durum Türkiye de gebeliklerin önemli bir kısmının istenmeden ve planlanmadan meydana geldiğini göstermektedir. Sağlık Bakanlığı verilerine göre Türkiye de anne ölüm nedenleri arasında ilk üç sırayı kanama (%33), gebelik hipertansiyonu (%20) ve enfeksiyon (%14) almaktadır. Bu durumları hazırlayan faktörler aşırı doğurganlık, erken ve ileri yaşlardaki gebelikler, doğum öncesi, doğum ve doğum sonrası dönemde yeterli bakım alamamadır. Yapılan çalışmalar göstermektedir ki erken ve ileri yaştaki gebelikler sık ve fazla doğumlar önlenebilse ve her gebenin doğum öncesi bakım alması sağlanabilse, her yıl dünyada milyonlarca çocuğun ve annenin hastalanmaları ve ölmeleri engellenebilecektir (Akın ve Biliker 2001). Dünya doğurganlık araştırması, doğum aralığının 12 aydan kısa olması halinde bebeklerin yaşam şansının % azalacağını ve 20 yaşından küçük annelerden doğan bebeklerin ilk bir ay içinde ölüm riskinin, yaş grubundaki annelere göre yüzde 24 daha fazla olacağını ortaya koymuştur TNSA a verilerine göre Türkiye de doğumların yüzde 27 si 24 aydan kısa aralarla meydana gelmektedir. Bu sayı kırsal kesimde % 36.5 e çıkmaktadır. Aynı araştırmaya göre yaş grubundaki kadınların % 28 i, yaş grubundaki kadınların % 38 i 20 yaşından önce anne olmuştur. Türkiye de hastanelerde yapılan bir çalışmada anne ölümlerinin % 62.3 nün mevcut koşullarda, % 24.2 sinin ileri koşullarda önlenebileceği ve Türkiye de gebeliklerin % 68 inde bir ya da daha fazla risk faktörü olduğu belirtilmiştir (Akın ve ark. 2001). Geleneksel toplumumuzun kadına biçtiği en uygun rol eş ve annelik olduğu için eğitimi olmayan kadın erken yaşta evlendirilmekte ve hemen çocuk doğurması beklenmektedir. Kadın böylece toplumda kabul ve saygı görmektedir. Böyle bir sistemde çok çocuğu olan kadının toplumsal konumu yükselirken eğitim, sosyal ve mesleki alanlarda ilerlemesi de engellenmektedir TNSA sonuçlarına göre kadınlarda ortanca evlenme yaşı 20 dir yaş kadın grubunun % 11.9 u evlidir. Eğitimi olmayan kadınlarda ilk evlenme yaşı 18.0 iken lise ve üzeri eğitimi olanlarda ilk evlilik yaşı 24.8 ile bu yaştan 6.8 yaş daha büyüktür TNSA sonuçlarına göre, kadınların %18.6 sı doğum öncesi bakım (DÖB) almamıştır. Türkiye nin Doğu Bölgesinde bu oran % 60,6 ya çıkmaktadır. Doğum Öncesi Bakım (DÖB) almayan kadınların sayısında 1998 sonuçlarına göre % 13.4 lük bir azalma olmakla beraber hizmetlerin niteliğine yönelik soru işaretleri vardır. Sağlık sistemindeki yetersizlikler nedeni ile gebeler için eğitim ve danışmanlık hizmetlerini de kapsayan temel bakım uygulamalarının ihmal edildiği düşünülmektedir. Çünkü DÖB alanların ancak yarısı gebeliğinde dört ve daha fazla izlenmiştir. Ayrıca sağlık personeli kullanımındaki aksaklıklar nedeni ile; eğitim ve danışmanlık hizmetlerini de kapsayan DÖB hizmetleri ebe/hemşirelerin temel görevi olmasına rağmen, bu hizmetlerde yeterince kullanılmadıkları saptanmıştır TNSA ya göre son beş yıl içinde doğum yapan annelerin 19
5 sadece % 5.5 i doğum öncesi bakım hizmetini ebe/hemşireden almıştır TNSA ya göre doğum sayısı arttıkça DÖB dan yararlanma oranı azalmakta, evde sağlık personeli yardımı olmadan doğum yapma sıklığı artmaktadır. Buna karşın ilk doğumunu gerçekleştiren annelerin yaklaşık % 93 ünün DÖB alması, yüzde 90 nının doğumunu sağlık kuruluşunda yapması ve % 92 sinin sağlık personeli yardımı alması, doğurganlığı yeni başlayan genç annelerin sağlık hizmetlerinden daha fazla yararlandıklarını göstermektedir TNSA ya göre annenin eğitim düzeyi, sağlık hizmetlerinden yararlanmanın en önemli belirleyicisidir. İlkokul eğitimi olmayan kadınlarda DÖB alma oranı yüzde 53 ve sağlık kuruluşunda doğum yapma oranı % 48 olmasına karşı lise ve üzeri eğitim alanlarda DÖB alma oranı % 98.5, sağlık kuruluşunda doğum yapma oranı % 98 dir TNSA sonuçlarına göre doğurganlık hızı ve DÖB alma durumu ile bebek ölüm hızı (BÖH) arasında doğrudan bir ilişki vardır. Doğurganlık hızının (4.7 çocuk) ve doğum öncesi bakım almayanların oranının yüksek (%38.8) olduğu doğu bölgesinde bebek ölüm hızı binde 41 ile en yüksek iken, doğurganlık hızının (1.88 çocuk) ve doğum öncesi bakım almayanların oranının düşük (%8,5) olduğu batı bölgesinde bebek ölüm hızı binde 22 ile en düşüktür. TNSA 2003 verilerine göre 2003 den önceki 5 yıl içinde doğan çocukların % 39 u yüksek ölüm riskine maruz kalmıştır. Bu çocukların % 27 si tek risk faktörüne, % 13 ü birden fazla risk faktörüne bağlı olarak yüksek ölüm riskine maruz kalmıştır. Yüksek doğum sırası ve kısa doğum aralığı ölüm riskini artıran en önemli faktörlerdir. Son beş yılda doğan çocukların % 23 ü yüksek doğum sırasından, % 22 si kısa doğum aralığından sonra doğmuştur. Evli kadınlarda herhangi bir AP yöntemi kullanma oranı % 71, modern yöntem kullanma oranı % 42.5 dir. Eğitim düzeyi arttıkça modern yöntem kullanma oranı da artmaktadır. Lise ve üzeri eğitim alan kadınlarda modern yöntem kullanma oranı % 52.2, eğitimi olmayanlarda % 29.9 dur. Geçtiğimiz on yılda Türkiye de AP ile ilgili hizmetlerin yaygınlaştırılması ile nüfus artış hızı 1.47 ye düşmüştür. Nüfus hızındaki bu düşüşün, başta eğitim ve sağlık hizmetleri olmak üzere yüksek talebi sınırlayarak topluma ve ekonomik gelişmeye katkı sağlayacağı ve hizmetin ve toplumun yaşam kalitesini artıracağı beklenmektedir. İsteyerek Düşükler İsteyerek düşükler TNSA verilerine göre 1993 de % 18 iken 2003 de bu oran % 11 e gerilemiştir. Bu düşüklerin dörtte birinde kadınlar gebelik öncesindeki ayda hiçbir gebeliği önleyici yöntem kullanmamışlardır. Yöntem kullanmış olanların ise yarısına yakını (% 46.1) geri çekme yöntemi kullanmıştır. Gerçekleşen düşüklerin yaklaşık üçte birinde ilk ay içinde kadınlar herhangi bir gebeliği önleyici yöntem kullanmazken dörtte birinden fazlası geri çekme yöntemini kullanmıştır. Bu durum düşük sonrası AP hizmetinin gerçekleşmediğini göstermesi bakımından anlamlıdır. Sigara Kullanımı Sigara kullanımı çok yönlü olarak kadın ve çocuk sağlığını etkilemektedir TNSA ya göre yaş evli kadınların % 28 i ara sıra ya da düzenli olarak sigara içtiklerini belirmişlerdir yaş grubunda, kentte yaşayanlarda, batıda yaşayanlarda ve eğitim düzeyi yüksek olanlarda sigara içme prevalansı daha yüksektir. Gebe kadınların % 15 i ve emzirenlerin % 20 si halen sigara içmektedir. TNSA 1993 ile karşılaştırıldığında son on yılda sigara içenlerin payı % 18 den % 28 e çıkmıştır. Ekonomi ve Çalışma Hayatı; Ülke genelinde nüfusun işgücüne katılım oranı % 48.7 olup bu oran erkeklerde % 70.1 kadınlarda % 27.4 dür (DİE 2003). Türkiye de çalışan her 10 kadından altısı ücretsiz aile işçisi, üçü ücretli, sadece biri kendi hesabına çalışmaktadır. Tarımda %65, sanayide % 3 ve hizmet sektöründe yüzde12 oranında kadın çalışmaktadır (KSSGM 2001). Bu konuda bir diğer veri de 2003 TNSA dır. Buna göre üreme çağındaki kadınların % 58.3 ü halen çalışmamakta ancak çalışanların arasında 10 kadından 6 sının geliri hane halkı harcamalarına ya hiç katkıda bulunmamakta ya da harcamaların yarısından azını karşılamaktadır. Ayrıca kadının kazancının harcanmasına ilişkin kararda kadının statüsü rol oynamaktadır. Lise ve daha fazla eğitimi olan kadınların üçte ikisi bu tür kararları eşi ile beraber alırken üçte biri sadece kendisi almaktadır Buna karşılık eğitimi olmayanların yaklaşık üçte biri kazançlarının kullanımında söz sahibi değildir. 20
6 Taşkın Eğitim; Kadın ve erkeklerde okuryazarlık oranlarındaki fark, cinsiyet eşitsizliğinin en belirgin göstergesidir TNSA sonuçlarına göre halen üreme çağındaki kadınların sadece % 62 si ilköğretimin birinci basamağını oluşturan 5 yıllık eğitimi tamamlamıştır. Aynı oran erkekler için % 77 dir. Daha üst eğitim kademelerinde kız çocuklarının okullaşma oranları erkeklerin gerisindedir. Kadınların sadece % 14.2 si lise ve üzeri eğitim alırken aynı oran erkekler için % 22.5 dir. Doğu bölgesinde cinsiyetler arası eğitim eşitsizliği daha da artmaktadır. Doğuda lise ve üzeri eğitim gören kadın oranı % 6.9 iken erkeklerde %16.5 dir. Yukarıdaki verilerde de görüldüğü gibi Türkiye de her öğrenim basamağında kadın ve erkek arasında çok büyük farklılıklar vardır ve son 70 yılda toplam nüfusta okuryazarlık oranı artmış olmasına rağmen kadın ve erkek okuryazarlığı arasındaki fark aynı kalmıştır. Kadına Yönelik Şiddet; Türkiye de kadına yönelik şiddet sıklığını Piar 1988 de % 75, Aile İlişkileri Kurumu 1993 de % 30 olarak bulmuştur. Türkiye de yapılan çeşitli kesitsel çalışmalar, kadınların en az 1/3 ünün en az bir kere eşleri tarafından şiddete maruz kaldığını göstermektedir. Eğitimli ve çalışan kadınlar daha az şiddete maruz kalmaktadır TNSA ya göre kadınların % 39 u herhangi bir nedenle kocanın kadına vurmasını maalesef haklı görmektedir. Kadınların, kocanın vurmasını haklı görme nedenlerinin başında karşılık verme (% 29.1) gelirken diğer nedenler sırası ile lüzumsuz para harcama (% 27), çocukların bakımını ihmal (% 23) ve cinsel ilişkiyi reddetmedir (% 16.3). Kocanın karısına vurması için belirtilen nedenlerden birini bile haklı bulanların oranı lise ve üzeri eğitim alan kadınlarda % 8.8 iken aynı oran eğitimi olmayan kadınlarda yüzde 62 ye çıkmaktadır. Lise ve üzeri eğitim alan grupta bu oran düşük bile olsa yinede yaklaşık her 11 kadından birinin kendine uygulanan dayağı haklı görmesi, erkeğin bu yanlış kültürel davranışını pekiştirecek endişe verici önemli bir etken olarak durmaktadır. Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar (CYBH) Sağlık Bakanlığı verilerine göre Türkiye de 1997 itibari ile 700 HIV (+) olgusu saptanmış, 218 kişide hastalık belirtisi görülmüş ve 72 ölüm vakası tespit edilmiştir. Türkiye de AIDS in çok ciddi bir tehlike oluşturduğu ileri sürülmektedir. Genç bir nüfusa sahip olan ülkemizde erkeklerin kendilerini güçlü ve hastalığa bağışıklı görme eğiliminde olması ve geleneksel kültürümüzde erkeklerin birden fazla kadınla ilişki kurmasına olumlu bakılması hem erkek hem de eşi için tehlikeyi artırmaktadır. Ayrıca günümüzde gençler daha erken yaşta cinsel yönden aktif olmakta ve bilinçsizce yapılan cinsel ilişkinin sonuçlarından kızlar daha çok etkilenmektedir. Çünkü HIV ın bulaşma şansı, geniş bir mukozal yüzeye sahip olan vajenin yapısı nedeni ile kadınlarda daha yüksektir. Türkiye de gençlerin bilinçli ve planlı cinsel eğitim gereksinimi vardır. Çalışmalar gençlerin cinsellik konularında bilgi ihtiyacı olduğunu göstermektedir (Akın ve Özvarış 2004; Gölbaşı, Taşkın 2003; Yaman 2003) TNSA ya göre evli yaş kadınlarda AİDS si önlemenin yolu olduğuna inananlar % 65.5 dir. Eğitimi olmayan kadınlarda bu oran % 36 ya düşmekte, lise ve üzerinde % 93 e çıkmaktadır. AİDS si önlemede kondom kullanılacağını bilenler % 21.9 dur. Lise ve üzerinde eğitimi olanlarda bile bu oran sadece % 51 iken eğitimi olmayanlarda % 5.5 e düşmektedir. SONUÇ VE ÖNERİLER İlk Dünya Kadın Konferansının 1975 yılında başlaması ve yıllarının kadının 10 yılı ilan edilmesi ile kadın konusu dünya gündeminde yerini almış ve bundan sonra yapılan kadınla ilgili uluslar arası toplantılarda kadının güçlendirilmesi ve cinsiyet ayrımcılığına maruz kalmaması için bir dizi önemli kararlar alınmış ve bu kararlar Türkiye de dahil bir çok ülke tarafından imzalanmıştır. Bu kararlar ışığında ülkelerde yasal düzenlemelerin yapılmasına rağmen bugün kadınlar hala şiddete uğramakta, üreme yükü nedeni ile sağlığı bozulmakta, ekonomik, sosyal ve kültürel alanlarda temel hak ve özgürlüklerini kısıtlayan geleneksel yaklaşımların etkisi altında cinsiyet ayrımcılığına maruz kalmaktadır. Kadına karşı toplumun geleneksel tutum ve yargılarında değişim sağlayabilmede yasal düzenlemeler yeterli olmamakta bu düzenlemelerin toplumun ve bireyin yaşam biçimine de girmesi gerekmektedir. Bunun için atılacak en önemli adım kadının toplumsal konumunu yükseltmek böylece aile ve toplum içindeki etkinliğini artırmaktır. Kadının toplumsal konumunu yükseltmede anahtar olan eğitim hakkını kullanmaya ve okullaşma oranının arttırılmasına önem verilmeli ve bu konuda toplum bilinci oluşturulması için çalışmalar yapılmalıdır. 21
7 KAYNAKLAR Akın A (2001) Aile planlamasından üreme sağlığına geçiş. Aktüel Tıp Dergisi, 6 (1):4-8. Akın A, Biliker MA, Güçiz BD, Mıhçıokur S (2001) Türkiye de anne ölümleri ve nedenleri. Aktüel Tıp Dergisi 6 (1): Akın A, Özvarış ŞB(2004) Adölesanların/Gençlerin Cinsel ve Üreme Sağlığını Etkiliyen Faktörler Projesi. HÜTF Halk Sağlığı ABD&DSÖ proje raporu. Akın A (1998) Uluslar arası kararlar parelelinde üreme sağlığı konusunda Türkiye deki uygulamalar. Sağlık ve Toplum, 8 (3-4): Biliker MA (2001) Türkiye de kadın sağlığının durumu. Aktüel Tıp Dergisi, 6 (1): DİE (2001) Pekin +5 Dökümanı, Devlet İstatistik Enstitüsü (DİE).www. http/die.gov.tr/ Hodoglugil N, Akın A (2001) Cinsiyet eşitliği, Barış ve Gelişme Yolunda Pekin+5 Sonuçları ve Türkiye de Durum. http/hüksam. Hacettepe.edu.tr/yayınlar.shtml Gölbaşı Z, Taşkın L (2003) Adölesan Kızlara Yönelik Okula Dayalı Üreme Sağlığı Eğitiminin Etkinliği. 3.Uluslar arası Üreme Sağlığı ve AP Kongresi Nisan, Ankara KSSGM (2001). Pekin+5 Siyasi Deklerasyonu Sonuç Belgesi Raporu. T.C Başbakanlık Kadının Statüsü ve Sorunları Genel Müdürlüğü (KSSGM)Yayını. KSSGM (1996) 8 Mart Dünya Kadınlar Günü, Kadın Bülteni Özel Sayısı. Kadının Statüsü Sorunları Genel Müdürlüğü (KSSGM)Yayını, KSSGM (2001). Türkiye de Kadın. T.C. Başbakanlık Yayını KSSGM (2003) TBMM Kadının Statüsü Araştırma Komisyonu Raporu. 2. baskı CEM WEB ofset KİDOG. Kadına İçin Destek Oluşturma Grubu. Uluslar arası Sözleşmeler Işığında Türkiye de Kadının Yasal Durumu Bülteni T.C Hükümeti- UNİCEF yılı işbirliği Programı. Türkiye de Kadın ve Çocukların Durumu. Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması (TNSA-2003). Hacettepe Üniversitesi IPS ve Makro İnternational İnc., Ankara T.C Devlet İstatistik Enstitüsü(2003). WHO (2000). Department of Reproductive Health and Research(RHR). mortality analyzis.htl 22
ÜLKEMİZDE KADIN SAĞLIĞI KADINLA İLGİLİ YAPILAN ULUSLAR ARASI TOPLANTILAR
ÜLKEMİZDE KADIN SAĞLIĞI KADINLA İLGİLİ YAPILAN ULUSLAR ARASI TOPLANTILAR DERSİN İÇERİĞİ: Kadınla İlgili Yapılan Uluslararası Toplantılar I. Dünya Kadın Konferansı II. Dünya Kadın Konferansı III. Dünya
DetaylıM2 S1. Üreme Sağlığı. Tanım, Üreme Hakları, Bütüncül Yaklaşım. Doç. Dr. Günay SAKA 12 Mayıs 2011
M2 S1 Üreme Sağlığı Tanım, Üreme Hakları, Bütüncül Yaklaşım Doç. Dr. Günay SAKA 12 Mayıs 2011 M2 S6 Üreme Sağlığına Yönelme Bükreş konferansı (1974) II. Nüfus Konferansı (1984 Meksika) Kadın ve çocuklara
DetaylıKADINLAR AÇISINDAN SAVUNMASIZLIK/ÖRSELENEBİLİRLİK. Prof. Dr. Şevkat BAHAR ÖZVARIŞ
KADINLAR AÇISINDAN SAVUNMASIZLIK/ÖRSELENEBİLİRLİK Prof. Dr. Şevkat BAHAR ÖZVARIŞ HÜKSAM Hacettepe Üniversitesi Kadın Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi Cinsiyetle ilgili savunmasızlık UNESCO Uluslar
DetaylıTNSA-2003 ÖNEMLİ SONUÇLARI HİZMET ALANLARI
TNSA-2003 ÖNEMLİ SONUÇLARI HİZMET ALANLARI Prof. Dr. Sabahat Tezcan Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü Müdürü 8 Ekim 2004 - Ankara HANEHALKI ÖZELLİKLERİ Nüfus halen genç yapıda (%29, 15 )
DetaylıTOPLUMSAL CİNSİYET TOPLUMDA KADINA BİÇİLEN ROLLER VE ÇÖZÜMLERİ
445 TOPLUMSAL CİNSİYET TOPLUMDA KADINA BİÇİLEN ROLLER VE ÇÖZÜMLERİ Aydeniz ALİSBAH TUSKAN* 1 İnsanların bir biçimde sınıflanarak genel kategoriler oturtulması sonucunda ortaya çıkan kalıplar ya da bir
DetaylıDÜŞÜKLER VE ÖLÜ DOĞUMLAR 6
DÜŞÜKLER VE ÖLÜ DOĞUMLAR 6 Sabahat Tezcan ve Alanur Çavlin Bozbeyoğlu Bu bölümde isteyerek düşükler, kendiliğinden düşükler ve ölü doğumlara ilişkin bulgular sunulmaktadır. Ölü doğumlar ve kendiliğinden
DetaylıKADINA YÖNELİK ŞİDDETLE MÜCADELEDE ULUSLARARASI BELGELER VE KORUMA MEKANİZMALARI
KADINA YÖNELİK ŞİDDETLE MÜCADELEDE ULUSLARARASI BELGELER VE KORUMA MEKANİZMALARI Uluslararası Arka Plan Uluslararası Arka Plan Birleşmiş Milletler - CEDAW Avrupa Konseyi - Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi
DetaylıDÜNYADA VE TÜRKİYE DE ANNE ÖLÜMLERİ
DÜNYADA VE TÜRKİYE DE ANNE ÖLÜMLERİ Dr. İbrahim PADIR İstanbul, 2015 Kavramlar ve Tanımlar Gebeliğe bağlı ölüm, bir kadının gebelik süresince, doğumda ya da gebeliğin sonlanmasından sonraki 42 gün içinde
DetaylıTABLOLAR VE ŞEKİLLER LİSTESİ
TABLOLAR VE ŞEKİLLER LİSTESİ BÖLÜM 1 GİRİŞ Tablo 1.1 Hanehalkı ve kişi görüşmelerinin sonuçları...15 BÖLÜM 2 HANEHALKI NÜFUSU VE KONUT ÖZELLİKLERİ Tablo 2.1 Yaş, yerleşim yeri ve cinsiyete göre hanehalkı
DetaylıBirleşmiş Milletler Kadının Statüsü Komisyonu 47. Dönem Toplantısı
Etkinlik Değerlendirmeleri 145 Birleşmiş Milletler Kadının Statüsü Komisyonu 47. Dönem Toplantısı Nilüfer Timisi Birleşmiş Milletler Ekonomik ve Sosyal Konseyin Kadının Statüsü Komisyonu toplantıları çerçevesinde
DetaylıKadın Dostu Kentler Projesi. Proje Hedefleri. Genel Hedef: Amaçlar:
Kadın Dostu Kentler Projesi İçişleri Bakanlığı Mahalli İdareler Genel Müdürlüğünün ulusal ortağı ve temel paydaşı olduğu Kadın Dostu Kentler Projesi, Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu-UNFPA ve Birleşmiş Milletler
DetaylıErken Yaşlardaki Evlilikler ve Gebelikler
Erken Yaşlardaki Evlilikler ve Gebelikler Banu Akadlı Ergöçmen, Prof.Dr. İlknur Yüksel Kaptanoğlu, Doç.Dr. 20 Mart 2015 Erken Evlilik/Çocuk Yaşta Evlilik Çocuk yaşta evlilik, fiziksel, fizyolojik ve psikolojik
DetaylıSürdürülebilir Kalkınma Hedefleri ve 2030 Sonrası Kalkınma Gündemi
Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri ve 2030 Sonrası Kalkınma Gündemi Musa Rahmanlar Ankara/2016 Çevre ve Sürdürülebilir Kalkınma Dairesi/Sosyal Sektörler ve Koordinasyon Genel Müdürlüğü İçerik 1. Sürdürülebilir
DetaylıMirbad Kent Toplum Bilim Ve Tarih Araştırmaları Enstitüsü. Kadına Şiddet Raporu
Mirbad Kent Toplum Bilim Ve Tarih Araştırmaları Enstitüsü Kadına Şiddet Raporu 1 MİRBAD KENT TOPLUM BİLİM VE TARİH ARAŞTIRMALARI ENSTİTÜSÜ KADINA ŞİDDET RAPORU BASIN BİLDİRİSİ KADIN SORUNU TÜM TOPLUMUN
DetaylıKADIN DOSTU KENTLER - 2
KADIN DOSTU KENTLER - 2 KADIN DOSTU KENT NEDİR? KADINLARIN Sağlık, eğitim ve sosyal hizmetlere İstihdam olanaklarına Kaliteli, kapsamlı kentsel hizmetlere (ulaşım, konut vb) Şiddete maruz kaldıkları takdirde
DetaylıDünya nüfusunun 1.2 milyarını adolesanlar oluşturmaktadır (dünya tarihindeki en yüksek rakam..) Bu nüfusun %85 i gelişmekte olan ülkelerde.
Dünya nüfusunun 1.2 milyarını adolesanlar oluşturmaktadır (dünya tarihindeki en yüksek rakam..) Bu nüfusun %85 i gelişmekte olan ülkelerde. Yaşadıkları toplumlardaki birbirinden çok farklı politik, ekonomik,
Detaylı25 KASIM KADINA YÖNELİK ŞİDDETE KARŞI DAYANIŞMA GÜNÜ
25 KASIM KADINA YÖNELİK ŞİDDETE KARŞI DAYANIŞMA GÜNÜ BODRUM KENT KONSEYİ KADIN MECLİSİ 25 KASIM KADINLARA YÖNELİK ŞİDDETE KARŞI ULUSLARARASI MÜCADELE VE DAYANIŞMA GÜNÜ BASIN BÜLTENİ: Mirabel kız kardeşler,
DetaylıDÜNYADA VE TÜRKİYE DE KADIN SAĞLIĞININ DURUMU. Doç. Dr. Günay SAKA DÜTF HSAD Mayıs 2011
DÜNYADA VE TÜRKİYE DE KADIN SAĞLIĞININ DURUMU Doç. Dr. Günay SAKA DÜTF HSAD Mayıs 2011 1 Amaç: Bu dersin sonunda öğrenciler dünyada ve Türkiye de kadın sağlığının durumu konusunda bilgi kazanacaklardır.
DetaylıDünya Nüfus Günü, 2013
Sayı: 13663 Dünya Nüfus Günü, 2013 11 Temmuz 2013 Saat: 10:00 Dünya Nüfus Günü nün bu yılki teması Ergen Gebeliği olarak belirlendi Türkiye İstatistik Kurumu, 2012 yılından itibaren özel günlerde (8 Mart
DetaylıCİNSİYET TOPLUMSAL CİNSİYET TOPLUMSAL CİNSİYET(GENDER) ERKEK
TOPLUMSAL CİNSİYET Uzm. Hem. DİLEK SARPKAYA Cinsiyet CİNSİYET Kişinin kadın ya da erkek olarak gösterdiği genetik,fizyolojik ve biyolojik özelliklerdir. TOPLUMSAL CİNSİYET(GENDER) Farklı kültürde, tarihin
DetaylıTürkiye nin Çocuk İhmali: Son 5 Yıldaki Bebek Ölümleri ve Koruyucu Hizmetlerden Yararlanmamada Eşitsizlikler
Türkiye nin Çocuk İhmali: Son 5 Yıldaki Ölümleri ve Koruyucu Hizmetlerden Yararlanmamada Eşitsizlikler Prof.Dr.Muzaffer Eskiocak Trakya Üni.Tıp Fak. Halk Sağlığı Anabilim Dalı Bu yazı Türkiye de son 5
DetaylıKADINLARIN TEMEL ÖZELLİKLERİ VE STATÜLERİ 3
KADINLARIN TEMEL ÖZELLİKLERİ VE STATÜLERİ 3 Attila Hancıoğlu ve Banu Akadlı Ergöçmen Bu bölümde, Türkiye de kadınların durumuna ilişkin bilgi verilmesi amaçlanmaktadır. Bölümde yer alan bilgiler, üreme
DetaylıT.C. AİLE VE SOSYAL POLİTİKALAR BAKANLIĞI Trabzon Koza Şiddet Önleme ve İzleme Merkezi PINAR ÖŞME PSİKOLOG
T.C. AİLE VE SOSYAL POLİTİKALAR BAKANLIĞI Trabzon Koza Şiddet Önleme ve İzleme Merkezi PINAR ÖŞME PSİKOLOG Mart - 2014 YASAL DÜZENLEMELER KADINA YÖNELİK ŞİDDETLE MÜCADELE VE İLGİLİ ULUSAL VE ULUSLAR ARASI
Detaylıİşgücü Piyasasında Gelişmeler: Döneminde Kadınlar ve Erkeklerin İstihdamı ve İşsizliği Ne Yönde Değişti? 1
İşgücü Piyasasında Gelişmeler: 04-06 Döneminde lar ve lerin İstihdamı ve İşsizliği Ne Yönde Değişti? KEİG Platformu Türkiye de kadınların işgücüne ve istihdama katılım oranları benzer gelişmişlik seviyesindeki
DetaylıÜLKEMİZDE VE DÜNYADA KADıN SAĞLıĞı. Araş. Gör. Kevser Özdemir
1 ÜLKEMİZDE VE DÜNYADA KADıN SAĞLıĞı Araş. Gör. Kevser Özdemir Kadın Sağlığı 2/30 Kadın sağlığı, kadının doğumdan ölümüne kadar olan süredeki tüm sağlık durumunu kapsar. Kadın sağlığı hizmetlerindeki çağdaş
DetaylıMevsimlik Tarım İşçilerinin ve Ailelerinin İhtiyaçlarının Belirlenmesi Araştırması 2011 Harran Üniversitesi-UNFPA
Mevsimlik Tarım İşçilerinin ve Ailelerinin İhtiyaçlarının Belirlenmesi Araştırması 211 Harran Üniversitesi-UNFPA Hizmet için kanıt oluşturan sonuçlar açısından Hizmetleri planlama ve uygulama açısından
DetaylıDOĞURGANLIĞI BELİRLEYEN DİĞER ARA DEĞİŞKENLER 7
DOĞURGANLIĞI BELİRLEYEN DİĞER ARA DEĞİŞKENLER 7 Banu Akadlı Ergöçmen ve Mehmet Ali Eryurt Bu bölümde gebeliği önleyici yöntem kullanımı dışında kadının gebe kalma riskini etkileyen temel faktörler incelenmektedir.
DetaylıSivil Yaşam Derneği. 4. Ulusal Gençlik Zirvesi Sonuç Bildirgesi
Sivil Yaşam Derneği 4. Ulusal Gençlik Zirvesi Sonuç Bildirgesi GİRİŞ Sivil Yaşam Derneği 21-23 Ekim 2016 tarihleri arasında Konya da 4. Ulusal Gençlik Zirvesi ni düzenlemiştir. Zirve Sürdürülebilir Kalkınma
DetaylıKadına Yönelik Aile İçi Şiddetin Kadın Sağlığına Etkileri. Kadına Yönelik Aile İçi Şiddetle Mücadele Projesi
Aile İçi Şiddetin Kadın Sağlığına Etkileri 1 Öğrenim Hedefleri Toplumsal cinsiyet ayrımcılığının, yaşam dönemlerine göre kadın sağlığına olan etkilerini açıklar, Toplumsal cinsiyet ayrımcılığı ile kadına
DetaylıEFA 2008 Küresel İzleme Raporu. 2015 e Kadar Başarabilecek miyiz? Önemli Noktalar
EFA 2008 Küresel İzleme Raporu 2015 e Kadar Başarabilecek miyiz? Önemli Noktalar EFA 2008 Raporu bir orta dönem değerlendirmesidir. 2000 yılından bu yana gerçekleşen önemli gelişmeler 1999-2005 yılları
DetaylıAvrupa Konseyi Kadın Erkek Eşitliğinden Sorumlu 7. Bakanlar Konferansı Raporu. 24-25 Mayıs 2010. Bakü/Azerbaycan
Avrupa Konseyi Kadın Erkek Eşitliğinden Sorumlu 7. Bakanlar Konferansı Raporu Katılımcılar: 24-25 Mayıs 2010 Bakü/Azerbaycan Leyla COŞKUN (Kadının Statüsü Genel Müdür Yardımcısı) Şengül ALTAN ARSLAN (Dış
DetaylıKADIN DOSTU AKDENİZ PROJESİ
KADIN DOSTU AKDENİZ PROJESİ CİNSİYET TEMELLİ AYRIMCILIK VE TOPLUMDA KADININ YERİ ONLİNE KİTAPÇIĞI Akdeniz Üniversitesi Uluslararası Gençlik Topluluğu 2015-2016 İÇİNDEKİLER 1. Giriş 2. Kadın Dostu Akdeniz
DetaylıTR63 BÖLGESİ MEVCUT DURUM ANALİZİ DEMOGRAFİK GÖSTERGELER
g TR63 BÖLGESİ MEVCUT DURUM ANALİZİ DEMOGRAFİK GÖSTERGELER TABLOLAR Tablo 1. TR63 Bölgesi Doğum Sayısının Yaş Gruplarına Göre Dağılımı (2011)... 1 Tablo 2. Ölümlerin Yaş Gruplarına Göre Dağılımı (2011)...
Detaylıİnsan Hakları Evrensel Bildirgesi Madde 23: Çalışma Hakkı
İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi Madde 23: Çalışma Hakkı Gülşah Özcanalp Göktekin Uzman Sosyolog / İş ve Meslek Danışmanı Liderlik Enstitüsü Eğitim ve İstihdam Hizmetleri Çalışma Evrensel Bir Haktır İnsan
Detaylı07.11.2014. Ana Sağlığını Etkileyen Faktörler ve Alınacak Önlemler
10.Sınıf Kadın Sağlığı Hastalıkları ve Bakımı 2. Hafta ( 22 26 / 09 / 2014 ) 1.) KADIN ve ANASAĞLIĞINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER ve ALINACAK ÖNLEMLER 2.) KADIN ve ANA SAĞLIĞI İLE İLGİLİ ÖLÇÜTLER Slayt No: 2
DetaylıAVRUPA BİRLİĞİ BAKANLIĞI
AVRUPA BİRLİĞİ BAKANLIĞI AVRUPA BİRLİĞİ ve KADIN Avrupa Birliği Bakanlığı Sunum İçeriği AB nin kadın-erkek eşitliği ile ilgili temel ilkeleri AB nin kadın istihdamı hedefi AB de toplumsal cinsiyete duyarlı
DetaylıHACETTEPE ÜNİVERSİTESİ. (13 Haziran 2012)
HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ KADIN SORUNLARI ARAŞTIRMA UYGULAMA MERKEZİ (HÜKSAM) KADINLAR, İSTEĞE BAĞLI DÜŞÜKLER ve NÜFUS MÜHENDİSLİĞİ GİRİŞİMLERİ HAKKINDA AÇIKLAMA (13 Haziran 2012) HÜKSAM kadın sorunları içerisinde
Detaylıİsmet Koç ve Erhan Özdemir
DOĞURGANLIK 4 İsmet Koç ve Erhan Özdemir Bu bölüm, günümüzdeki ve tamamlanmış doğurganlığın düzeyi, örüntüsü ve değişimi ve ilgili göstergeleri incelemenin yanında, doğum aralıklarını, doğurganlığa başlama
DetaylıTÜRKİYE DE HIV EPİDEMİYOLOJİSİNİN SON DURUMU
TÜRKİYE DE HIV EPİDEMİYOLOJİSİNİN SON DURUMU Dr. Aygen Tümer Hacettepe Üniversitesi HIV/AIDS Tedavi ve Araştırma Merkezi (HATAM) 15-18 Kasım 2018 HIV/AIDS Kongresi 2018 - Antalya DÜNYADA HIV İNFEKTE YENİ
DetaylıÇOCUK HAKLARINA DAİR SÖZLEŞME
ÇOCUK HAKLARINA DAİR SÖZLEŞME Dr. Günay SAKA HALK SAĞLIĞI ANABİLİM DALI 1 Dersin amacı Bu bir saatlik dersin sonunda Dönem III öğrencileri, Çocuk Hakları Sözleşmesi ile ilgili bilgi sahibi olacaklardır.
DetaylıKadınların Ġstihdama Katılımı ve YaĢanan Sorunlar
Kadınların Ġstihdama Katılımı ve YaĢanan Sorunlar Lütfi ĠNCĠROĞLU Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Çalışma Genel Müdür Yardımcısı GiriĢ Nüfusunun yarısı kadın olan ülkemizde, kadınların işgücü piyasasına
DetaylıEK 1: 1. DÜNYA KADINLARINSN EŞİT HAKLAR VE EŞİT OLANAKLAR ELDE ETME MÜCADELESİNİN KISA TARİHÇESİ
1. Dünya Kadınlarının eşit haklar ve eşit olanaklar elde etme mücadelesinin kısa tarihçesi EK-1 olarak, Türkiye'de Kadınlar ve Eşitliğe Giden Adımlar Ek-2 olarak aşağıda verilmiştir. EK 1: 1. DÜNYA KADINLARINSN
DetaylıTOPLUMSAL CİNSİYETE DUYARLI BÜTÇELEME Farklı İhtiyaçlar, Eşit Haklar
TOPLUMSAL CİNSİYETE DUYARLI BÜTÇELEME Farklı İhtiyaçlar, Eşit Haklar 01 Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Toplumsal cinsiyet, kadın veya erkek olmaya ve kadın ile erkek arasındaki ilişkiye dair toplumsal olarak
DetaylıDOĞUM ÖNCESİ BAKIM VE DOĞUMA YARDIM 10
DOĞUM ÖNCESİ BAKIM VE DOĞUMA YARDIM 10 Banu Akadlı Ergöçmen ve Yadigar Coşkun Anne ve çocuk sağlığı açısından önemli bir konu olan doğum öncesi bakım ve doğuma yardıma ilişkin olarak TNSA-2003 den elde
DetaylıC E D A W KADINLARA KARŞI HER TÜRLÜ AYRIMCILIĞIN ÖNLENMESİ SÖZLEŞMESİ. Prof. Dr. Feride ACAR
C E D A W KADINLARA KARŞI HER TÜRLÜ AYRIMCILIĞIN ÖNLENMESİ SÖZLEŞMESİ CEDAW Nedir? CEDAW sekiz temel Birleşmiş Milletler insan hakları sözleşmesinden biridir. BM İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMELERİ Medeni ve Siyasi
Detaylı2013 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması
213 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması Ulusal Toplantı TNSA-213 Sonuçları Doç. Dr. A. Sinan Türkyılmaz Doç. Dr. Alanur Çavlin 2 Aralık 214, Rixos Grand Ankara Oteli, Ankara Sunuş Planı Hanehalkı nüfusunun
DetaylıÇALIŞMA HAYATINDA DEZAVANTAJLI GRUPLAR. Şeref KAZANCI Çalışma Genel Müdür Yardımcısı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı MART,2017
ÇALIŞMA HAYATINDA DEZAVANTAJLI GRUPLAR Şeref KAZANCI Çalışma Genel Müdür Yardımcısı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı MART,2017 Dezavantajlı gruplar; işe giriş veya çalışma hayatına devam etmede zorluklarla
DetaylıTürkiye de Kadınların Sağlığı
+ Pratisyen Hekimlik Kongresi 16-18 Mayıs 2015 İstanbul Türkiye de Kadınların Sağlığı Prof. Dr. Nilay Etiler Kocaeli Üniversitesi Öğretim Üyesi Türk Tabipleri Birliği Merkez Konseyi Üyesi + Zaman: 2015
DetaylıDünyada ve Türkiye de çocuk sağlığının durumu ( ) Prof. Dr. Betül Ulukol Sosyal Pediatri Bilim Dalı
Dünyada ve Türkiye de çocuk sağlığının durumu (2017-2018) Prof. Dr. Betül Ulukol Sosyal Pediatri Bilim Dalı Sağlık Yalnızca hastalık ve sakatlığın olmayışı değil fiziksel, bilişsel, psikososyal tam bir
DetaylıTÜRKİYE İÇİN YENİ BİR SEÇENEK: TIBBİ DÜŞÜKLER
TÜRKİYE İÇİN YENİ BİR SEÇENEK: TIBBİ DÜŞÜKLER Dünyada Her 1 dakikada: 380 kadın gebe kalmakta, 190 kadın istenmeyen veya planlanmayan gebelikle karşılaşmakta, 110 kadın gebelikle ilgili komplikasyon yaşamakta,
DetaylıKADIN EMEKÇ LER N TALEPLER...
KADIN EMEKÇ LER N TALEPLER D SK/GENEL- SEND KASI Emekçi kadınların sorunları gün be gün artmaktadır. Kapitalizmin yoğun saldırıları ve ataerkil sistem, kadın ve erkek arasındaki eşitsizliği derinleştirerek,
DetaylıTNSA-2003 Bölge Toplantısı-VII DOĞURGANLIK AİLE PLANLAMASI DOĞURGANLIK TERCİHLERİ
TNSA-2003 Bölge Toplantısı-VII DOĞURGANLIK AİLE PLANLAMASI DOĞURGANLIK TERCİHLERİ Doç. Dr. Banu AKADLI ERGÖÇMEN 01 Temmuz 2005 - TRABZON DOĞURGANLIK Toplam Doğurganlık Hızları 1978-2003 5 4 4,3 4,0 3 2
Detaylı14 Kasım Dünya Diyabet Günü. Kadınlar ve Diyabet: Sağlıklı bir gelecek hakkımız
14 Kasım Dünya Diyabet Günü Kadınlar ve Diyabet: Sağlıklı bir gelecek hakkımız 14 Kasım Dünya Diyabet Gününe ilişkin Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji Bilim Dalımızın bilgilendirme metni:
DetaylıEğitimde ve Toplumsal Katılımda Cinsiyet Eşitliğinin Sağlanması Projesi
Eğitimde ve Toplumsal Katılımda Cinsiyet Eşitliğinin Sağlanması Projesi 2005-2008 Gerçekleştirmek istediğimiz hedeflerimiz var... Birleşmiş Milletler Bin Yıl Hedefleri: Tüm kız ve erkek çocuklarının ücretsiz,
DetaylıKadın Olmak? Prof. Dr. Sibel ERKAL İLHAN
Kadın Olmak? Prof. Dr. Sibel ERKAL İLHAN Sadece kadın olmak konusunu anlatmak eksik kalır Erkek ve kadın olarak anlatmak gerekir. Üreme ve neslin devamı erkek ve dişi ile gerçekleşir. Kadının Toplumdaki
DetaylıAŞILANMA VE ÇOCUK SAĞLIĞI 11
AŞILANMA VE ÇOCUK SAĞLIĞI 11 Sabahat Tezcan ve Elif Kurtuluş Yiğit Bu bölümde 12-23 aylık çocukların aşılanması, beş yaş altı çocuklarda akut solunum yolu enfeksiyonunun varlığı ve evlenmiş kadınların
DetaylıNamus adına kadınlara ve kızlara karşı işlenen suçların ortadan kaldırılmasına yönelik çalışma
Elli-dokuzuncu Oturum Üçüncü Komite Gündem maddesi 98 Kadınların Konumunun Geliştirilmesi Almanya, Avustralya, Avusturya, Azerbaycan, Belçika, Brezilya, Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı,
Detaylı- Anne ve çocuk ölüm oranının %50 oranında azaltılması 5
Eylem Platformunun uygulanması ve izlenmesinde temel görev hükümetlere verilmiştir ve Platform uyarınca bu görev Birleşmiş Milletler kuruluşları, bölgesel ve uluslararası kuruluşlar, gönüllü kuruluşlar
DetaylıTürkiye de Kadının İnsan Hakları Women s Human Rights in Turkey
Türkiye de Kadının İnsan Hakları Women s Human Rights in Turkey 30 Nisan 2010 Boğaziçi Üniversitesi Nazan Moroğlu, LL.M Yeditepe Ü. Hukuk Fakültesi Öğretim Görevlisi For Equal Rights PEACE is a must. To
DetaylıULUSAL VEYA ETNİK, DİNSEL VEYA DİLSEL AZINLIKLARA MENSUP OLAN KİŞİLERİN HAKLARINA DAİR BİLDİRİ
209 ULUSAL VEYA ETNİK, DİNSEL VEYA DİLSEL AZINLIKLARA MENSUP OLAN KİŞİLERİN HAKLARINA DAİR BİLDİRİ Birleşmiş Milletler Genel Kurulu nun 20 Aralık 1993 tarihli ve 47/135 sayılı Kararıyla ilan edilmiştir.
DetaylıHIV/AIDS KÜRESEL ÖZET 2013
HIV/AIDS KÜRESEL ÖZET 2013 2012 sonu itibariyle: Dünyanın bir çok bölgesinde AIDS e karşı yanıtta başarı kaydedildi. Bununla birlikte bazı bölgeler ve bazı ülkeler küresel HIV hedeflerine ve taahhütlerine
DetaylıENGELLİLERE YÖNELİK SOSYAL POLİTİKALAR
ENGELLİLERE YÖNELİK SOSYAL POLİTİKALAR III. Sınıf Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Bölümü Risk Gruplarına Yönelik Sosyal Politikalar Dersi Notları-VI Doç. Dr. Şenay GÖKBAYRAK İçerik Engellilere
DetaylıC.Can Aktan (ed), Yoksullukla Mücadele Stratejileri, Ankara: Hak-İş Konfederasyonu Yayını, 2002.
C.Can Aktan (ed), Yoksullukla Mücadele Stratejileri, Ankara: Hak-İş Konfederasyonu Yayını, 2002. DEVLET PLANLAMA TEŞKİLATI NIN GELİR DAĞILIMINDA ADALETSİZLİK VE YOKSULLUK SORUNUNA YAKLAŞIMI (SEKİZİNCİ
DetaylıKADINLARA KARŞI ŞIDDETIN TASFIYE EDILMESINE DAIR BILDIRI. Genel Kurulunun 20 Aralık 1993 tarihli ve 44/104 sayılı Kararıyla ilan edilmiştir.
1.3.9. KADINLARA KARŞI ŞIDDETIN TASFIYE EDILMESINE DAIR BILDIRI Genel Kurulunun 20 Aralık 1993 tarihli ve 44/104 sayılı Kararıyla ilan edilmiştir. BAŞLANGIÇ Genel Kurul, Eşitlik, güvenlik, özgürlük, bütün
DetaylıTürkiye de Doğurganlık Tercihleri
2013 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması İleri Analiz Çalışması Türkiye de Doğurganlık Tercihleri Dr. Pelin Çağatay Melike Saraç Emre İlyas Prof. Dr. A. Sinan Türkyılmaz 10 Eylül 2015, Hilton Oteli, Ankara
DetaylıEKONOMİK GELİŞMELER Temmuz
EKONOMİK GELİŞMELER Temmuz - 2009 AR-GE MÜDÜRLÜĞÜ TÜRKİYE ESNAF VE SANATKARLARI KONFEDERASYONU İÇİNDEKİLER... 1 GAYRİ SAFİ YURTİÇİ HASILA (GSYH)...2 İSTİHDAM... 2 İSTİHDAMIN YAPISI... 2 İŞSİZLİK... 2 İŞGÜCÜNE
DetaylıIFLA İnternet Bildirgesi
IFLA İnternet Bildirgesi Bilgiye engelsiz erişim özgürlük, eşitlik, küresel anlayış ve barış için temeldir. Bu nedenle, Kütüphane Dernekleri Uluslararası Federasyonu (IFLA) belirtir ki: Düşünce özgürlüğü,
DetaylıNÜFUS SAYIMLARI NÜFUS VE SAĞLIK Birleşmiş Milletlerin Tanımına Göre Demografi (Nüfusbilim)
NÜFUS VE SAĞLIK Nüfus, belirli bir bölgede belirli bir anda yaşayan bireylerin oluşturduğu kitledir. Birleşmiş Milletlerin Tanımına Göre Demografi (Nüfusbilim) İnsan nüfusunun Büyüklük, Yapı, Gelişimi,
DetaylıÜÇÜNCÜ BÖLÜM ÇALIŞMA KONULARI (BÖLÜM ADI ALFABETİK) (2-27 NİSAN 2018)
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM ÇALIŞMA KONULARI (BÖLÜM ADI ALFABETİK) (2-27 NİSAN 2018) Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar Çocuk ve Adolesan Sağlığı Kadın Sağlığı/Üreme Sağlığı Okul Sağlığı Toplum Beslenmesi Yaşlı Sağlığı ve
DetaylıProje. Yardım Operasyonları Proje Ortakları: Birleşmiş Milletler Dünya Nüfus Fonu (UNFPA), Ankara İl Halk Sağlığı Müdürlüğü
Proje «Kadın ve Kız Çocukları İçin Güvenli Alanlar ve Kadın Sağlığı Danışma Merkezleri Oluşturmak Suretiyle Suriyeli ve Diğer Göçmen Kadınların Üreme Sağlığı ve Cinsiyete Dayalı Şiddet Hizmetlerine Erişimlerini
DetaylıDİN VEYA İNANCA DAYANAN HER TÜRLÜ HOŞGÖRÜSÜZLÜĞÜN VE AYRIMCILIĞIN TASFİYE EDİLMESİNE DAİR BİLDİRİ
215 DİN VEYA İNANCA DAYANAN HER TÜRLÜ HOŞGÖRÜSÜZLÜĞÜN VE AYRIMCILIĞIN TASFİYE EDİLMESİNE DAİR BİLDİRİ Birleşmiş Milletler Genel Kurulu nun 25 Kasım 1981 tarihli ve 36/55 sayılı Kararıyla ilan edilmiştir.
Detaylı2013 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması
213 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması 2. Bölge Toplantısı TNSA-213 Sonuçları Doç. Dr. Alanur Çavlin Dr. Pelin Seçkiner 5 Şubat 215 Swiss Otel Büyük Efes, İzmir Sunuş Planı Hanehalkı nüfusunun ve kadınların
DetaylıİLK 1000 GÜNDE UYGULANAN BESLENME POLİTİKALARI VE GELECEK NESİLLERE ETKİSİ
İLK 1000 GÜNDE UYGULANAN BESLENME POLİTİKALARI VE GELECEK NESİLLERE ETKİSİ Dr. Sema ÖZBAŞ Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çocuk ve Ergen Sağlığı Daire Başkanı Sağlık Bakanlığı Teşkilat Şeması Türkiye Halk
DetaylıİSO Kadın Sanayiciler Platformu 8 MART MANİFESTOSU
İSO Kadın Sanayiciler Platformu 8 MART MANİFESTOSU 1- Kadın istihdamı özendirilmeli Sorun: Gelişmiş ülkelerin çoğunda kadınların işgücüne katılım oranları yüzde 60-80 aralığında. Gelişmekte olan ülkelerde
DetaylıAB GENÇLİK POLİTİKALARINDA SAĞLIK
AB GENÇLİK POLİTİKALARINDA SAĞLIK Yrd. Doç. Dr. Sedef EYLEMER İzmir Katip Çelebi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Uluslararası İlişkiler Bölümü Avrupa Birliği Uygulama ve Araştırma Merkezi
DetaylıSEÇMELİ DERS ÖNERİ FORMU
Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi 2012-2013 Eğitim Öğretim Yılı SEÇMELİ DERS ÖNERİ FORMU Dersin adı Üreme Sağlığı Anabilim dalı Sorumlu öğretim üyesi E-posta adresi Halk Sağlığı Prof.Dr.Haldun SÜMER
DetaylıTürkiye de Erken Çocukluk Gelişimi ve Binyıl Kalkınma Hedefleri Yolunda Gelişmeler. Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı Yıldız YAPAR.
Türkiye de Erken Çocukluk Gelişimi ve Binyıl Kalkınma Hedefleri Yolunda Gelişmeler Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı Yıldız YAPAR 12 Ekim 2010 Sunuş Planı Erken Çocukluk Gelişimi (EÇG) Nedir? Binyıl
DetaylıBEBEK ve ÇOCUK ÖLÜMLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: TÜRKİYE NÜFUS ve SAĞLIK ARAŞTIRMASI, 1993 ve 1998
ANKARA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ MECMUASI Cilt 57, Sayı 1, 2004 1-12 BEBEK ve ÇOCUK ÖLÜMLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: TÜRKİYE NÜFUS ve SAĞLIK ARAŞTIRMASI, 1993 ve 1998 Şepnem Taşkın* Nazlı Atak** ÖZET Bu
DetaylıTOPLUMU TANIMA VE EKİP ÇALIŞMASI YARD. DOÇ. DR. NALAN AKIŞ
TOPLUMU TANIMA VE EKİP ÇALIŞMASI YARD. DOÇ. DR. NALAN AKIŞ Amaç Bu dersin sonunda öğrenciler, sağlık hizmeti verecekleri toplumu tanımanın önemi konusunda bilgi sahibi olacaklardır. ÖĞRENİM HEDEFLERİ Bu
DetaylıEVRENSEL ÜREME SAĞLIĞI HİZMETLERİNE ERİŞİM ve TÜRKİYE DEN YANSIYANLAR. HÜKSAM Gökhan Yıldırımkaya-UNFPA 20 Mart 2015 HÜKSAM - Ankara
EVRENSEL ÜREME SAĞLIĞI HİZMETLERİNE ERİŞİM ve TÜRKİYE DEN YANSIYANLAR HÜKSAM Gökhan Yıldırımkaya-UNFPA 20 Mart 2015 HÜKSAM - Ankara BM Nüfus Fonu (UNFPA) UNFPA; her hamileliğin istenilen, her doğumun güvenli
DetaylıBin Yıl Kalkınma Hedefleri Açısından Türkiye de Çalışma Yaşamında Kadınların Durumu
Bin Yıl Kalkınma Hedefleri Açısından Türkiye de Çalışma Yaşamında Kadınların Durumu Prof.Dr. Gülay Toksöz A.Ü. SBF Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Bölümü BKH Hedef 3: Cinsiyet Eşitliği ve Kadınların
DetaylıTÜRKİYE DE DOĞUM ve DOĞUM SONU HİZMETLERDEN YARARLANMA. Prof. Dr. Ayşe Akın Doç. Dr. Şevkat Bahar Özvarış
TÜRKİYE DE DOĞUM ve DOĞUM SONU HİZMETLERDEN YARARLANMA Prof. Dr. Ayşe Akın Doç. Dr. Şevkat Bahar Özvarış I. GİRİŞ Doğumun sağlıklı koşullarda ve bir sağlık personelinin yardımıyla yaptırılmasının ve doğum
DetaylıEKONOMİK GELİŞMELER Ocak
EKONOMİK GELİŞMELER Ocak - 2010 AR-GE MÜDÜRLÜĞÜ TÜRKİYE ESNAF VE SANATKARLARI KONFEDERASYONU İÇİNDEKİLER... 1 GAYRİ SAFİ YURTİÇİ HASILA (GSYH)...2 İSTİHDAM... 2 İSTİHDAMIN YAPISI... 2 İŞSİZLİK... 3 İŞGÜCÜNE
DetaylıGebelik İzleminde Maternal Mortalite ve Morbiditeyi Azaltacak Yaklaşımların Geliştirilmesi
Gebelik İzleminde Maternal Mortalite ve Morbiditeyi Azaltacak Yaklaşımların Geliştirilmesi Ankara 03-Aralık-2017 3 BM Nüfus Fonu (UNFPA) UNFPA; her hamileliğin istenilen, her doğumun güvenli ve her gencin
Detaylı2013 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması
2013 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması İleri Analiz Çalışması Sonuçları Toplantısı İSTEYEREK VE KENDİLİĞİNDEN DÜŞÜKLERİN YAYGINLIĞI VE DÜŞÜKLERİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER Dr. Tuğba Adalı Doç. Dr. Alanur Çavlin
DetaylıEKONOMİK GELİŞMELER Kasım
EKONOMİK GELİŞMELER Kasım - 2009 AR-GE MÜDÜRLÜĞÜ TÜRKİYE ESNAF VE SANATKARLARI KONFEDERASYONU İÇİNDEKİLER... 1 GAYRİ SAFİ YURTİÇİ HASILA (GSYH)...2 İSTİHDAM... 2 İSTİHDAMIN YAPISI... 2 İŞSİZLİK... 2 İŞGÜCÜNE
DetaylıHIV/AIDS epidemisinde neler değişti?
HIV/AIDS epidemisinde neler değişti? Dr. Gülşen Mermut Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji ABD EKMUD İzmir Toplantıları - 29.12.2015 Sunum Planı Dünya epidemiyolojisi
DetaylıKadın işçiler. Dr. Nilay ETİLER Kocaeli Üniversitesi
Kadın işçiler Dr. Nilay ETİLER Kocaeli Üniversitesi Toplumsal cinsiyete dayalı işbölümü İkincil konum Hizmet ve bakım ağırlıklı işler Doğurganlık özelliği Küresel Cinsiyet Eşitsizliği raporu 124. sırada
DetaylıTNSA-2008 in Sonuçları
Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü TNSA-2008 in Sonuçları Doç. Dr. İsmet Koç 22 Ekim 2009 Rixos Otel/Ankara T.C. Sağlık Bakanlığı Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü T.C.
DetaylıKADIN DOSTU AKDENİZ PROJESİ
KADIN DOSTU AKDENİZ PROJESİ KADINLARA DESTEK MEKANİZMALARI ONLİNE KİTAPÇIĞI Akdeniz Üniversitesi Uluslararası Gençlik Topluluğu 2015-2016 İÇİNDEKİLER 1. Giriş 2. Kadın Dostu Akdeniz Projesi 3. Projenin
DetaylıTNSA-2003 BÖLGE TOPLANTISI-IV KUZEYDOĞU ANADOLU DA ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI
TNSA-2003 BÖLGE TOPLANTISI-IV KUZEYDOĞU ANADOLU DA ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI Prof. Dr. Sabahat Tezcan H.Ü. Nüfus Etütleri Enstitüsü Müdürü 16 Haziran 2005 - KARS Bebek ve Çocuk Ölümlülüğü 0-4 Yaş Dönemindeki
DetaylıKadınların Çok Yönlü Güçlendirilmesi Projesi
Kadınların Çok Yönlü Güçlendirilmesi Projesi Kadınların Çok Yönlü Güçlendirilmesi Projesi Okuryazarlık ve Cinsiyet Eşitliği Konusunda Türkiye'nin Gerçekleri Okuryazarlık ve eğitimin ülkelerin ekonomik
DetaylıKırsal Alan ve Özellikleri, Kırsal Kalkınmanın Tanımı ve Önemi. Doç.Dr.Tufan BAL
Kırsal Alan ve Özellikleri, Kırsal Kalkınmanın Tanımı ve Önemi Doç.Dr.Tufan BAL Dersin İçeriği Kırsal Kalkınma Kavramının Tarihçesi Kırsal Kalkınmada Temel Amaç Kırsal Alan Kalkınma Politikaları Kırsal
DetaylıGÜVENLİ ANNELİK. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı 2016
GÜVENLİ ANNELİK Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı 2016 Bu sunum; Arş. Gör. Dr. Tuğçe Şanver, Arş. Gör. Dr. Can Keskin ve Prof. Dr. Şevkat Bahar Özvarış tarafından hazırlanmıştır.
DetaylıÜlkemizde Anne Sağlığı Hizmetleri
Ülkemizde Anne Sağlığı Hizmetleri TÜRKİYE HALK SAĞLIĞI KURUMU Kadın ve Üreme Sağlığı Daire Başkanlığı Uzm. Dr. Sema Sanisoğlu 20 Mart 2017, Ankara 1994 Kahire Uluslararası Nüfus ve Kalkınma toplantısında
DetaylıDEMOGRAFİK DÖNÜŞÜMLE YAŞLANAN NÜFUS TÜRKİYE. Prof. Dr. Nükhet HOTAR AK PARTİ Genel Başkan Yardımcısı
DEMOGRAFİK DÖNÜŞÜMLE YAŞLANAN NÜFUS TÜRKİYE Prof. Dr. Nükhet HOTAR AK PARTİ Genel Başkan Yardımcısı 30.09.2013 İçinde bulunduğumuz dönemde Türkiye orta yaş ve yaşlanmakta olan bir nüfus yapısına sahiptir.
DetaylıEKONOMİK GELİŞMELER Haziran
EKONOMİK GELİŞMELER Haziran - 2009 AR-GE MÜDÜRLÜĞÜ TÜRKİYE ESNAF VE SANATKARLARI KONFEDERASYONU EKONOMİK RAPOR - HAZİRAN 2009 İÇİNDEKİLER... 1 GAYRİ SAFİ YURTİÇİ HASILA (GSYH)...2 İSTİHDAM... 2 İSTİHDAMIN
DetaylıTürkiye de Kadın İstihdam Sorununa Çözümler LİZBON SÜRECİ ve KADIN GİRİŞİMCİLİĞİ
Türkiye de Kadın İstihdam Sorununa Çözümler LİZBON SÜRECİ ve KADIN GİRİŞİMCİLİĞİ TOBB Kadın Girişimciler Kurulu Kongresi Ankara, 25 Ağustos 2008 Y.Doç.Dr. İpek İlkkaracan İstanbul Teknik Üniversitesi Kadının
DetaylıTürkiye, OECD üyesi ülkeler arasında çalışanların en az boş zamana sahip olduğu ülke!
Türkiye de İnsanlar Zaman Yoksulu, Kadınlar Daha da Yoksul 1 KEİG Platformu 3 Ocak 2019 Zaman kullanımı ile ilgili karşılaştırmalı istatistiklere bakıldığında, Türkiye özel bir konuma sahip. İstihdamda
DetaylıVERİLERLE TÜRKİYE ve DÜNYADA DİYABET. YARD.DOÇ.DR. GÜLHAN COŞANSU İstanbul Üniversitesi Diyabet Hemşireliği Derneği
VERİLERLE TÜRKİYE ve DÜNYADA DİYABET YARD.DOÇ.DR. GÜLHAN COŞANSU İstanbul Üniversitesi Diyabet Hemşireliği Derneği 21.Yüzyılın sağlık krizi: DİYABET Diyabet yaşadığımız yüzyılın en önemli sağlık sorunlarından
Detaylı