Mayıs Sağlıklı Kentler Trabzon da buluştu. SKB, Sağlıklı Kentleşme ve Kentsel Dayanıklılık gündemiyle Trabzon da biraraya geldi.

Transkript

1 Mayıs 2012 Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği 2005 dergisi ABANA ADALAR AKÇAY ALTINOVA AMASRA ANTALYA AVANOS AYDIN BALÇOVA BANDIRMA BUHARKENT BURSA ÇANKAYA DENİZLİ DERİNCE DİDİM GEBZE GÖLCÜK ISPARTA İSTANBUL İZMİR İZMİT KADIKÖY KADİRLİ KAHRAMANMARAŞ KARŞIYAKA KIRIKKALE KIRŞEHİR KOCAELİ MARDİN MUDANYA MUĞLA NİLÜFER ODUNPAZARI ORDU SULTANHİSAR OSMANCIK OSMANGAZİ TARSUS TEPEBAŞI TRABZON URLA ÜRGÜP YALOVA YENİPAZAR Sağlıklı Kentlerde Kentsel Tarım Sağlıklı Kentler Trabzon da buluştu SKB, Sağlıklı Kentleşme ve Kentsel Dayanıklılık gündemiyle Trabzon da biraraya geldi. SKB çevreci tesisleri ödüllendirdi SKB, çevreye saygılı yatırımlar yapan firma ve OSB'lere Çevreci Tesis ödülü verdi. DSÖ Dubrovnik te toplandı DSÖ Avrupa Sağlıklı Şehirler Ulusal Ağları Hırvatistan ın Dubrovnik kentinde toplandı. Yeni kent ekolojisi Prof. Dr. Hasan Ertürk, sanayileşen kentlerde tarımın önemini kaleme aldı.

2 SAĞLIKLI BİR ŞEHİR, ORGANİK TARIMI DESTEKLER. Şehirlere sağlıklı dokunuş Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği 2005

3 Başkan dan Her şey sağlıklı bir çevre için Değerli birlik üyesi arkadaşlarım, Recep Altepe Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği Başkanı Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Dünya nüfusunun yarısı, Türkiye nin ise yüzde 80 ni kentlerde yaşıyor. Uzmanların 2050 li yıllarda öngördüğü ise bizim daha şimdiden geçtiğimiz, yüzde 75 ler. Bu nedenle kentlerimizi yaşanılır kılmak ve onlara nefes aldırmak, bizlerin çevre konusunda sürdürülebilir projeleri hayat geçirdiğimiz sürece mümkün olacaktır. Bildiğiniz gibi Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği olarak üzerinde durduğumuz ve projeler geliştirdiğimiz en hassas konu çevre. Bu kapsamda kent yaşamının ayrılmaz bir parçası olan sanayi sektöründe üretim yapan firmaları teşvik etmek ve çevre duyarlılığını artırmak amacıyla yeni bir ödüllendirme sistemi başlattık. Çevreyi kirletmeyen kurum ve Organize Sanayi Bölgeleri ne ödül vererek, gerçekleştirilen güzel uygulama ve çalışmaları mükafatlandırmak ve bu örnek çalışmaları tanıtmak, duyurmak istedik. İlkini Bursa da gerçekleştirdiğimiz bu projenin üye belediyelerimiz tarafından da en kısa sürede uygulanacağına inanıyorum. Mayıs ayında Sağlıklı Kentleşme ve Kentsel Dayanıklılık gündemiyle Trabzon da biraraya geldik. Kentlerimizin olası bir afet karşısında hazırlıklı olup olmadığı, yapılması gerekenler ve koordinasyon ana başlıklarında birbirinden değerli akademisyenlerimiz bilgi ve tecrübelerini paylaştı. Toplantımıza Kültür ve Turizm Bakanı Sayın Ertuğrul Günay ın da katılması bizleri ayrıca onurlandırdı. Bu vesile ile örnek bir evsahipliği sergileyen Trabzon Belediyemize de teşekkür ederim. Ayrıca birliğimize yeni katılan İstanbul Adalar, Mersin Tarsus ve İzmir Urla Belediyelerimize de hoşgeldiniz demek ve birliğimizin üye sayısının 45 e çıktığını sizlerle sevinçle paylaşmak isterim. Saygılarımla. kentli dergisi 3

4 Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği Künye 2005 dergisi İmtiyaz Sahibi Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği adına, Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı ve SKB Başkanı Recep ALTEPE Yayın Direktörü (Sorumlu) A. Nalan FİDAN Genel Yayın Yönetmeni Gonca YERLİYURT Yayına Hazırlayanlar Melike SUCU, Ercüment YILMAZ, Murat AR Katkıda Bulunanlar Bursa Büyükşehir Belediyesi, İzmir Büyükşehir Belediyesi, Kırıkkale Belediyesi, Muğla Belediyesi, Trabzon Belediyesi, Çankaya Belediyesi, Gebze Belediyesi, Kadıköy Belediyesi, Odunpazarı Belediyesi, Osmangazi Belediyesi Editör Erhan BEDİR Grafik Tasarım Talha BIYIK Danışma Kurulu Erdem SAKER, Prof. Dr. Handan TÜRKOĞLU, Prof. Dr. Nilüfer AKINCITÜRK, Prof. Dr. Barış MATER, Prof. Dr. Cengiz GİRİTLİOĞLU, Prof. Dr. Hasan ERTÜRK, Doç. Dr. Emel İRGİL, Doç. Dr. Ertuğrul AKSOY, Doç. Dr. Ali Fuat AYDIN, Yrd. Doç. Dr. Arzu Başaran UYSAL, Yrd. Doç. Dr. Alpaslan TÜRKKAN, Mehmet Ali MERİÇ Yapım Bursa Kiraz Halkla İlişkiler Ltd. Şti. Kükürtlü Mah. Cevizli Sok. No: 1/6 Osmangazi / Bursa Baskı Akmat A.Ş. Organize Sanayi Bölgesi AOS Bulvarı 2. Sok. No: 11 Nilüfer/Bursa Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği Bursa Büyükşehir Belediyesi Acemler Tesisleri B Blok 2. Kat / BURSA skb@bursa.bel.tr Yıl 2 Sayı 7 Mayıs 2012 Yerel, süreli yayın. ISSN Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği resmi yayın organı olan Kentli Dergisi basın meslek ilkelerine uymayı taahhüt eder. Dergimizde yer alan yazı ve makaleler kaynak gösterilerek yayınlanabilir. Makalelerin sorumluluğu yazarına aittir. Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği nin ücretsiz yayınıdır. Üç ayda bir yayınlanır. YENİDEN KULLANALIM, GERİ DÖNÜŞTÜRELİM Çevreye yapabileceğiniz en kolay katkı, okunmuş dergi ve gazetelerin geri dönüştürülmesidir. Sağlıklı Kentler Birliği, Kentli Dergisi okurlarını ağaç kesimlerini azaltmak için kendi yakın çevrelerinde de geri dönüşümü teşvik etmeye çağırıyor. 4 kentli dergisi

5 İçindekiler Sağlıklı Kentler Trabzon da buluştu Sağlıklı Kentler Birliği, Sağlıklı Kentleşme ve Kentsel Dayanıklılık gündemiyle Trabzon da biraraya geldi. 08 Bu sayıda Kentte tarım olanakları ve organik beslenme 06 Danışma Kurulu nda gündem projeler ve çevreci tesisler 15 DSÖ Dubrovnik te toplandı DSÖ Avrupa Sağlıklı Şehirler Ulusal Ağları Hırvatistan ın Dubrovnik kentinde toplandı. SKB çevreci tesisleri ödüllendirdi Sağlıklı Kentler Birliği, çevreye saygılı yatırımlar yapan firma ve OSB'lere Çevreci Tesis ödülü verdi İzmir de 3. Kadın Festivali 20 Bursa kentiçi ulaşım sistemleri raporu 22 Trabzon Belediyesi nden evde sağlık ve bakım hizmeti 23 Kırıkkale den Şehrimin Kimliği Projesi 24 Muğla suyuna sahip çıkıyor 25 Kentsel tarıma ilgi artıyor Kentsel tarım, Amerika, İngiltere, İspanya ve Tayvan gibi dünyanın birçok farklı ülkesinde giderek yükselen bir eğilim olarak dikkat çekmeye devam ediyor. Tasarımcı gözüyle kentsel tarım İTÜ Kent Tasarımcısı Y. Mimar Sara Rasouli, kent topraklarının tarımsal amaçlı kullanımını dergimiz için kaleme aldı Çankaya da yaşlı dostu belediyecilik Yıldızlı Kent: Gebze 27 Kadıköy'den Sera Gazı Projesi 28 Odunpazarı termal turizme inanıyor 30 Avrupa Konseyi ne kültürel sunum 31 Masal şehri Trabzon 32 Yeni kent ekolojisi SKB Danışma Kurulu üyesi Prof. Dr. Hasan Ertürk, sanayileşen kentlerde tarımın önemine dikkat çekti. 52 Kentsel Tarım potansiyeli 36 Kentsel Tarım 42 Yeni kent ekolojisi 52 kentli dergisi 5

6 Hakkımızda Kentte tarım olanakları ve organik beslenme A. Nalan Fidan Yüksek Şehir Plancısı Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği Müdürü Uzun geçen kışın ardından, baharın yeniden uyanışı, tüm nefes kesiciliği ile ağaçların tomurcuklanması, yeşilin kendi içinde rengarenk doğayı bezemesi ile yeni bir sayı ve konu başlığıyla karşınızdayız. Bu sayımızın konusunu dünyada yükselen bir eğilim haline gelen Kentsel Tarım başlığına ayırdık. Kentlerin yeni alışkanlıkları olarak göze çarpan kentsel tarım, özellikle tükettiği gıdaların kaynağının ve nasıl yetiştirildiğini bilmek isteyenler için alternatifler sunmakta ve hızlı kentleşmeyle uzaklaşılan doğa ile ilişkileri yeniden canlandırmaktadır. Kentsel tarım, özellikle son yıllarda gündemden düşmeyen hızlı ve plansız kentleşmenin beraberinde getirdiği ekonomik ve sosyal sorunlara karşı geliştirilen (ya da yenilenen ve etkinleştirilen) güncel bir kavram. Kentlerimizde tarım yapabilmek için uygun arazi bulmak oldukça güç olmakla birlikte, uygun yerlere kurulan bahçeler ise ailelere maddi olanaklar sağlayabilmektedir. Dünyada milyonlarca insanın sebze meyve ihtiyacının önemli bir bölümünü karşıladığı kent bahçelerinin İstanbul da oluşturulması için de adımlar atılıyor. Terasları ve bahçeleri olan, kendi sebzesini yetiştirmek isteyen kentlilere ücretsiz fideler dağıtılarak kentsel tarım gönüllüleri teşvik ediliyor. Kentsel tarıma paralel organik beslenme duyarlılığı da son zamanlarda kentlerde tartışılan gündem konularından biri. Organik gıda tüketiminin temelinde, sadece organik ürünler tercih etmek değil, aynı zamanda çevre dostu olmak, doğaya ve ekosisteme fayda sağlayacak işleri desteklemek ve birey olarak uygulamak yatıyor. Elimizden geldiğince geri dönüşebilen, çevreyi kirletmeyen malzemelerden üretilmiş ürünleri tercih etmek, çöpleri ayırıp cam şişeleri ve plastikleri özel toplama kutularına atmak, kağıtları biriktirip kağıt toplayıcılarının alabileceği şekilde düzenlemek, biten pilleri özel atık istasyonlarına götürmek Kentli ve çevre bilincinde olmanın temelinde yatıyor. Günümüzün ekonomik ve sosyal koşulları sebebiyle kentsel tarımın yeni bir anlayışla ele alınması konusunun gerekliği ile ilgili makaleleri bu sayımızda bulacaksınız. Karadeniz in incisi Trabzondaydık Trabzon Belediyesi nin ev sahipliğinde gerçekleşen buluşmamızda; afetler, afet yönetimleri, kentsel riskler, elektromanyetik radyasyon ve kente etkileri başlıklı sunumlar, ülkemizin gerçeklerini tekrar hatırlamamız açısından çok önemliydi. Buluşmada üzerinde konuşulan bir diğer konu da Bursa da ilki gerçekleştirilen Çevreci Tesis Ödülü ile ilgiliydi. Sağlıklı kentleşmenin gereği sağlıklı çevre için arıtma tesislerini kuran ve bunları ilgili yasal mevzuat kriterlerine uygun olarak işleten çevreye duyarlı sanayi tesislerine verilen bu ödül Sağlıklı Kentler Birliği nin bu konu da misyonunu yerine getirdiği ve ödüllendirdiği ilk faaliyettir. Dergimize katkı sağlayan herkese tüm çalışmalarından dolayı teşekkür ederiz. 6 kentli dergisi

7 Sahip olduklarının farkındadır; kültürel mirasına sahip çıkar. Eşitsizliklerin önüne geçer; dayanışmayı ve yardımlaşmayı yaygınlaştırır. Sağlıklı bireyler yetiştirir; dengeli beslenmeyi teşvik eder. Sağlıklı şehir Tüm engelleri kaldırır; herkes için yaşanabilir şehirler oluşturur. Üretkenliği yaşam biçimi sayar; yaşayanlarını eğitir, hayatın içine katar. Trafik ve park sorununu azaltır; toplu taşıma araçlarını yaygınlaştırır. Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği 2005 Kent sağlığına önem verir; sokak hayvanlarına sahip çıkar.

8 SKB Trabzon da toplandı Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği, Sağlıklı Kentleşme ve Kentsel Dayanıklılık gündemiyle Trabzon da biraraya geldi. Akademisyenlerin bilgi ve tecrübelerini paylaştığı toplantıda üç yeni üye birliğe katıldı. Trabzon Hamamizade İhsan Bey Kültür Merkezi nde yapılan ve Sağlıklı Kentler Birliği ne üye belediyelerin başkan ve yöneticilerinin yoğun ilgi gösterdiği toplantıya, Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay, Çevre ve Şehircilik Bakan Yardımcısı Muhammet Balta, Sağlık Bakanlığı Müsteşarı Prof. Dr. Nihat Tosun ve Trabzon Belediye Başkanı Dr. Orhan Fevzi Gümrükçüoğlu da katıldı. Toplantının açılış konuşmasını yapan Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği ve Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Recep Altepe, Türkiye nin deprem bölgesi olması nedeniyle toplantının ana gündemini Sağlıklı Kentleşme ve Kentsel Dayanıklılık olarak belirlediklerini söyledi. Dersimizi aldık Depremin hep unutulduğu bir dönemde ve hiç beklenmedik anlarda kendini gösterdiğini hatırlatan Başkan Altepe, geçen yıl da Van Erciş te yaşanan depreme karşı kentleri daha dayanıklı ve sağlıklı hale getirmeye çalıştıklarını vurguladı. Özellikle 1999 da yaşanan Marmara Depremi nin herkes için büyük bir ibret olduğunu hatırlatan Başkan Altepe, Orada kentlerimizin halini gördük. Bu depremin ardından devrim niteliğinde çalışmalar yapıldı. Planlar donduruldu, zemin çalışmaları yapıldı, yapı denetimi gibi kurumlar oluşturuldu, deprem ölçüm istasyonları kuruldu. Bundan sonra yapıların sağlıklı gelişmesi ve güvenli inşa edilmesi konusunda faaliyet başladı. Hepimiz dersimizi aldık. Daha 8 kentli dergisi

9 Birlik Buluşmaları Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay, Doğa turizmi, inanç turizmi, kongre turizmi ve kış turizmi gibi bütün bu alanları Türkiye nin turizm sunumu içine katarak; maviyi kirletmeden yeşili yok etmeden turizm odaklı bir kalkınma hedeflemeliyiz dedi. sağlam konutlara geçtik. Belediyeler başta olmak üzere tüm kurumlar üzerine düşeni yaptı. Sağlık Bakanlığı hastaneleri, Milli Eğitim okulları ve tüm kurumlar binalarını gözden geçirdi dedi. Afet sonrası koordinasyon Sağlıklı Kentler Birliği başta olmak üzere tüm yerel yönetim birliklerinin Van depreminde önemli bir sınav verdiğini ve ilk andan itibaren bölgeye her türlü yardımın kısa zamanda ulaştırıldığını dile getiren Başkan Altepe, Türkiye Belediyeler Birliği, Marmara Belediyeler Birliği ve Sağlıklı Kentler Birliği olarak afet sonrası koordinasyonun sağlanması amacıyla çalışmalar yaptıklarını söyledi. Deprem yaşandığı zaman hangi belediyenin ne tür yardım götüreceğinin önceden belirleneceğini dile getiren Başkan Altepe, Afet bölgesine hangi belediye elektrik, hangi belediye su, hangi belediye yiyecek götürecek, bu önceden belirli olacak. Kimseden emir beklemeye gerek kalmadan yardımlar bölgeye ulaştırılacak. Böylece deprem sonrası yaşanan yardım kargaşasının önüne geçeceğiz diye konuştu. Sağlıklı kent için sağlıklı çevre Deprem olduğu kadar sağlıklı bir çevrenin sağlanmasının da önemli gündemlerinden biri olduğunu hatırlatan Başkan Altepe, çevreyi koruma yönünde Bursa da hayata geçirdikleri çalışmalardan örnekler verdi. Bursa Büyükşehir Belediyesi olarak zehirli atıklarını doğaya bırakan firmalara yönelik önemli yaptırımlar uyguladıklarını ve bugüne kadar 58 firmanın kapatıldığını kaydeden Başkan Altepe, Bunun yanında Sağlıklı Kentler Birliği olarak örnek üretim yapan firmalarımızı teşvik etmek için de bir ödüllendirme sistemi başlattık. kentli dergisi 9

10 İlkini Bursa da gerçekleştirdik ve bunu Türkiye geneline yaymayı hedefliyoruz. Sağlıklı bir şehir ancak sağlıklı bir çevre ile sağlanır. Bunu kesinlikle unutmamalıyız dedi. Turizmde Dünya 6. sıyız Karadeniz programı kapsamında Trabzon a gelen Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay da ilk olarak Sağlıklı Kentler Birliği Toplantısı na katıldı. Burada üye belediye başkanlarına seslenen Bakan Günay, 2011 yılı sonu verilerine göre Türkiye nin turist sayısı bakımında İngiltere yi geçerek 7 nci sıradan 6 ncı sıraya yükseldiğini söyledi. Turizmin deniz turizmi olarak güneye sıkıştığını dile getiren Bakan Günay, Bizim yeşili de turizmin içine katmamız gerekli. Sağlık turizmi üzerinden yeni bir alan geliştirmeliyiz. Yaşlanan Avrupa için kalitesi yüksek sağlık imkanları bizim için son derece önemli. İnanç turizmi, kongre turizmi ve kış turizmi gibi bütün bu alanları Türkiye nin turizm sunumu içine katarak; maviyi kirletmeden yeşili yok etmeden turizm odaklı bir kalkınma hedefliyoruz. Bu açıdan Sağlıklı Kentler Birliği nin çevreye duyarlılığı ile bizim aramızda önemli bir paralellik var. Topyekün yaşam kalitesini yukarıya çekmeye çalışıyoruz diye konuştu. Hala altyapı eksiğimiz var Türkiye nin zengin bir doğaya sahip olduğunun altınızı çizen Bakan Günay, geçmiş yıllarda Türkiye nin mütevazı, yaşanabilir kentleri olduğunu ancak kolay yapı malzemelerinin gelişmesiyle plansız kentleşmenin ortaya çıktığını vurguladı. Yapılan antik kazılarda ortaya çıkan 2000 yıllık kentlerde kanalizasyon sistemleri, su dağıtım mekanizmaları bulunduğunu 10 kentli dergisi

11 Birlik Buluşmaları Bursa Büyükşehir Belediye ve SKB Başkanı Recep Altepe Trabzon Belediye Başkanı Dr. Orhan Fevzi Gümrükçüoğlu Çevre ve Şehircilik Bakan Yardımcısı Muhammet Balta hatırlatan Günay, Ancak yıl önce kurulan köylerimizde kasabalarımızda hala alt yapının olmadığını görüyoruz. Tarihsel dokuları bozmuşuz. Kent merkezlerini yıkıp, hiçbir estetiği olmayan kentler kurmaya başlamışız. Türkiye siyaseti şimdilerde estetiğe dayanan kentleşmeyi yeni yeni konuşmaya başladı. Bu sefer rant kavgası başladı. Bu konuda tavizkar olmamamız gerekli. Küçük bir gruba verdiğimiz taviz, gelecek kuşaklara karşı büyük haksızlığa dönüşebilir dedi. Afete müdahalede ilk sıradayız Daha sonra konuşan Sağlık Bakanlığı Müsteşarı Nihat Tosun ise afete müdahale, afet sırası ve sonrasında ilkyardım desteği açısından dünyadaki en güçlü sağlık birimlerinin Türkiye de olduğunu vurguladı. Van da yaşanan depremde 4 binin üzerinde enkaz altındaki hastaya serum takıp müdahale edildiğini ifade eden Tosun, Van da 40. dakikada UMKE ekiplerimiz köylerdeydi. 20. dakikada Ankara da kriz merkezindeydim. Birinci saatte bakanımız helikopterle bölgedeydi. Gece 12 ye kadar 700 civarında kurtarma ekibimiz bölgedeydi dedi. Sağlıklı Kentler Birliği nin çalışmalarına benzer olarak Sağlık Bakanlığı nın da sağlık kentleri kurulması yönünde çalışmalara devam ettiğini dile getiren Tosun, hastanelerin hem iç hem de dış mekanlarını insanlara nefes aldıran mekanlar haline getirmeyi amaçladıklarını söyledi. Hedefimiz her alanda sağlık Çevre ve Şehircilik Bakan Yardımcısı Muhammet Balta ise bakanlık olarak sadece sağlıklı kentler değil, sağlıklı köyler, sağlıklı meralar, sağlıklı yay- kentli dergisi 11

12 Birlik Buluşmaları Buluşmaya katılan akademisyenler, Sağlıklı Kentleşme ve Kentsel Dayanıklılık başlığı altında bilgi, birikim ve tecrübelerini birliğe üye belediyelerin başkan ve yöneticileriyle paylaştılar. lalar oluşturmak için de çalıştıklarını söyledi. Türkiye de 1950 sonrası yaşanan hızlı göçün çarpık kentleşmeye yol açtığını ifade eden Balta, göçle birlikte kentlerde baş gösteren işsizlik, gecekondulaşma, eşitsizlik, kirlilik gibi birçok olumsuz etkeni ortadan kaldırmaya yönelik projeler geliştirdiklerini kaydetti. Yol haritamızı oluşturuyoruz Toplantıya evsahipliği yapan Trabzon Belediye Başkanı Dr. Orhan Fevzi Gümrükçüoğlu ise, Sağlıklı Kentler Birliği toplantısına ev sahipliği yapmaktan dolayı mutluluk duyduklarını ifade ederek, İnsanlarımızın daha yaşanabilir kentlerde barınması için bilgi birikimi, deneyim ve tecrübelerin paylaşıldığı, projelerin geliştirildiği Sağlıklı Kentler Birliği toplantıları kapsamında düzenlenen programlarda Türkiye şehirlerinin daha yaşanılır hale getirilmesi hedefleniyor. Gelecek kuşaklara iyi kentler bırakmak için yapılan bilgi paylaşımları bizlere yol haritası olacaktır. Buluşmaya katılan tüm konuklara teşekkür ediyorum diye konuştu. Örgütü Bölge Ofisi nde, 66 ülkede, 220 kent ve 55 Avrupa kentinde devam eden Sağlıklı Kentler hareketi, bu üyeliklerle Türkiye de 42 olan üye sayısını da 45 e çıkarmış oldu. Toplantıda ayrıca Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği nin bir sonraki buluşmasının Eylül ayında Yalova nın ev sahipliğinde yapılması kararlaştırıldı. Afete akademik bakış Sağlıklı Kentler Birliği Olağan Meclis Toplantısı nın ardından yapılan ilk oturumda Afetler ve Kentsel Alanlara Etkileri konusu ele alındı. İTÜ Mimarlık Fakültesi Şehir ve Bölge Planlama Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cengiz Giritlioğlu nun başkanlığında yapılan oturumda Uludağ Üniversitesi Mimarlık Bölümü Başkanı Prof. Dr. Nilüfer Akıncıtürk, afetlerin kentlere ve Meclis Toplantısı Açılış konuşmalarının ardından Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği 16. Olağan Meclis Toplantısı gerçekleştirildi. Yoğun gündem maddesiyle yapılan meclis toplantısında İstanbul Adalar Belediyesi, Mersin Tarsus Belediyesi ve İzmir Urla Belediyesi nin birlik üyeliği için yaptığı başvuru oybirliği ile kabul edildi. Dünya Sağlık 12 kentli dergisi

13 yapılara etkilerini anlattı. Marmara ve Van depremlerinde çektiği fotoğraflarla felaketi gözler önüne seren Akıncıtürk, deprem dışında İstanbul, Konya ve Bursa İntam da meydana gelen bina göçükleri ve yapıların afetlere dayanıklılıkları konusunda da değerlendirmelerde bulundu. İTÜ Afet Yönetim Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu ise belediyelerde afet yönetimi konusunu işledi. Kadıoğlu, depremlerin kimseyi öldürmediğini, insanların ölümüne yol açan etmenlerin binalar, beton yığınları ve eşyalar olduğuna vurgu yaptı. İstanbul Üniversitesi Fiziki Coğrafya Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Barış Mater de Kentsel planlamada yerbilimi çalışmaları ve etkileri konulu bir sunum yaptı. Kentsel Risklerin azaltılması SKB nin Trabzon da gerçekleşen ve iki gün süren oturumların son gününde Kentsel Risklerin Azaltılması konusu masaya yatırıldı. Bursa Büyükşehir Belediyesi eski Başkanı Erdem Saker in başkanlığında gerçekleştirilen son günün ilk oturumunda Uludağ Üniversitesi Kamu Yönetimi Bölümü Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Hasan Ertürk, Kentsel Risklerin Azaltılması Açısından Kent Ekolojisi nin önemi konulu bir sunum yaptı. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğretim Görevlisi Yrd. Doç. Dr. Alpaslan Türkkan ise Elektromanyetik Alanların Kent Sağlığına Etkileri konulu bir sunum yaparak bu alanda bugüne kadar gerçekleştirilmiş araştırma ve makaleleri paylaştı. İnşaat Mühendisleri Odası Trabzon Şube Başkanı Mustafa Yaylalı da Bina Üretim Sürecinde ve Yapı Stoğunun Geleceğe Taşınmasında Bilinçlendirme konulu bir sunum yaparak konukları bilgilendirdi. Zağnos Vadisi nde teknik gezi Trabzon buluşmasının ikinci günün son buluşmasının başkanlığını ise İTÜ Mimarlık Fakültesi Şehir ve Bölge Planlama Bölüm Başkanı Prof. Dr. Handan Türkoğlu yaptı. Son oturumda Karadeniz Teknik Üniversitesi Şehir ve Bölge Planlama Bölüm Başkanı Doç. Dr. Cenap Sancar Kentsel Vadilerde Doğal Afet Riskleri ve Tedbirleri, Çanakkale 18 Mart Üniversitesi Şehir ve Bölge Planlama Bölüm Başkanı Yrd. Doç. Dr. Arzu Başaran Uysal Doğal Afet Riski ve Kent Yoksulları: Çanakkale Örneği ve İTÜ Şehir ve Bölge Planlama Bölümü Öğretim Görevlisi Yrd. Doç. Dr. Seda Kundak da Afetlere Karşı Kentsel Direncin Oluşturulması konulu birer sunum yaptılar. Toplantı sonrası Trabzon Belediye Başkanı Dr. Orhan Fevzi Gümrükçüoğlu toplantıya katılarak bilgi ve tecrübelerini paylaşan tüm akademisyenlere birer plaket vererek teşekkür etti. Bilimsel sunumların ardından birliğe üye belediyelerin başkan ve yöneticileri, Trabzon Belediyesi tarafından hayata geçirilen ve tüm Türkiye ye örnek bir proje olan Zağnos Vadisi kentsel dönüşüm çalışmasını yerinde incelediler. kentli dergisi 13

14 Birlikten Haberler Sağlıklı Şehirler Dubrovnik te buluştu DSÖ Avrupa Sağlıklı Şehirler Ulusal Ağları Mart 2012 tarihlerinde Hırvatistan ın Dubrovnik kentinde toplandı. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Avrupa Sağlıklı Şehirler Ulusal Ağları Mart 2012 tarihlerinde Hırvatistan ın Dubrovnik kentinde toplandı. Ulusal Ağlar arasında bilgi paylaşımı ve eğitimi içeren toplantıya Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği Başkanlığı ndan, Birlik Müdürü Nalan Fidan ve Birlik Sekretaryasından Ercüment Yılmaz ve Murat Ar katıldı. Toplantı ev sahibi Dubrovnik Belediye Başkanı Andro Vlahusic ve Hırvatistan Sağlıklı Kentler Ulusal Ağ koordinatörü Selma Sogori nin açılış konuşmaları ile başladı. Yaptığı konuşmada Hırvatistan ve Dubrovnik ile genel bilgiler veren Vlahusic, Hırvatistan da artık savaşın unutulduğunu ve çocuklar için sağlıklı bir gelecek oluşturulması amacıyla çaba harcanması gerektiğini vurguladı. Gerçekleştirilen toplantının amacı, ulusal ağların görevleri ve St. Petersburg toplantısının ulusal ağlar için gündem maddeleri konusunda görüşlerini belirten Sogoric konuşmasında İngiltere, Almanya, Fransa ve Norveç in de yer aldığı 19 Avrupa Ulusal Ağ koordinatörünün toplantıya katıldığını söyledi. Ulusal Ağlar olarak 2010 yılı Yıllık Raporlama Şablonu bulgularından neler öğrenilmesi gerektiği konusunda görüşmeler yapıldı. DSÖ 2011 yılı Yıllık Raporlama Şablonu ile ilgili koordinatörlerin sorular hakkında düşünceleri ve St. Petersburg toplantısında iletmek istedikleri maddeler paylaşıldı. Avustralya Deakin Üniversitesinden Prof. Evelynne de Leeuw e-learning modüllerinin üye şehirler üzerinde nasıl uygulanabileceği konusunda bir sunum gerçekleştirdi. Sunumun ardından Ulusal Ağ koordinatörlerinin her birinin kendi ülke birliklerindeki üye sayıları ve iletişim konusunda yapılan faaliyetler konusunda bilgilendirmeler yapıldı. 14 kentli dergisi

15 Birlikten Haberler Danışma Kurulu nda gündem projeler ve çevreci tesisler Başkanlığını ve sekretaryasını Bursa Büyükşehir Belediyesi nin yürüttüğü Sağlıklı Kentler Birliği, Danışma Kurulu üyeleri ile Ulusal Medya Planlaması ve Çevreci Tesis Ödülü konularında görüşülmesi için Bursa Merinos Park Gönül Dostları Toplantı Salonu nda bir araya geldi. Sağlıklı Kentler Birliği Danışma Kurulu üyelerinden Bursa Büyükşehir Belediyesi eski Başkanı Erdem Saker, Uludağ Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dekan Yardımcısı, Mimarlık Bölüm Başkanı ve Yapı Bilgisi Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Nilüfer Akıncıtürk, İstanbul Üniversitesi Coğrafya Bölümü Fiziki Coğrafya Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Barış Mater, Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Kamu Yönetimi Bölümü Kentleşme ve Çevre Sorunları Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Hasan Ertürk, Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Emel İrgil, Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ertuğrul Aksoy, Bursa Su ve Kanalizasyon İdaresi Eski Genel Müdürü Mehmet Ali Meriç, Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Yrd. Doç. Dr. Alpaslan Türkkan ve Bursa Büyükşehir Belediyesi Basın Koordinatörü Fehim Ferik in katılımları ile gerçekleşen toplantının açılış konuşmasını Sağlıklı Kentler Birliği Müdürü Nalan Fidan yaptı. Toplantı sonunda tüm katılımcılar sağlıklı kentler hareketinin daha geniş kitlelere ulaştırılması, halkla ilişkiler ünitesi, çocukluk yaşlarından itibaren sağlıklı yaşam alışkanlıklarının yaygınlaştırılması, daha temiz çevre, daha iyi beslenme alışkanlıkları, daha çevreci sanayi tesislerinin oluşturulması ve sağlıklı kent temalarından kentsel dönüşüm, deprem, sağlıklı konut ve bina kriterleri konularında görüşlerini paylaştı. Alınan bu görüşler Sağlıklı Kentler Birliği nde ulusal projeler oluşturulması ve yol göstermesi amacıyla kullanılacak. SKB Üyesidir tabelaları hazır Sağlıklı Kentler Birliği tarafından üye belediyelerin talebiyle, hem birliğe kurumsallık kazandırmak hem de üye belediyelerin ve birliğin tanınırlığını artırmak amacıyla her üye belediyeye Sağlıklı Kentler Birliği Üyesidir tabelaları hazırlandı. Sağlıklı Kentler Birliği üyesi 45 belediye yıl sonuna kadar birliğin tabelalarını belediye binalarında en güzel yere asarak farkındalık yaratacak. Sağlıklı Kentler Birliği nin tüm Türkiye genelinde tanınırlığının artması amacıyla bir dizi projenin de startını verdiklerini söyleyen Sağlıklı Kentler Birliği Müdürü Nalan Fidan, Amacımız yeni tabelalarımız ile 45 üyemizin diğer belediyeler arasında farkındalık yaratmak. Sağlıklı Şehirler hareketinin yaygınlaştırılmasının sağlanması ve sağlıklı şehir bilincinin oluşturulması amacıyla birlik olarak reklam filmleri hazırlattık. Ayrıca birlik olarak da Ulusal Medya Planı için Dörtok&Bersay İletişim firması ile anlaşma yaparak birliğimizi ve faliyetlerimizin tanınırlığını arttırmak için çalışmalarımıza başladık dedi. kentli dergisi 15

16 Birlikten Haberler Çevreci tesisler ödüllendirildi Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği örnek üretim yapan firmaları teşvik etmek ve çevre duyarlılığını artırmak amacıyla yeni bir ödüllendirme sistemi başlattı. İlki Bursa da gerçekleştirilen ve Türkiye genelinde uygulamanın hedeflendiği Çevreci Tesis Ödülleri Bursa Atatürk Kongre Kültür Merkezi nde yapılan törenle sahiplerini buldu. Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği; Bursa da ülke ekonomisine önemli katkılar sağlarken, çevreye saygılı yatırımları ön planda tutan 4 firma ile arıtma tesislerine önemli yatırımlar yapan 3 organize sanayi bölgesini Çevreci Tesis ödülüne layık gördü. Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği Danışma Kurulu tarafından ödüle layık görülen firmalar, Atatürk Kongre Kültür Merkezi nde düzenlenen törende ödüllerini Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği ve Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Recep Altepe nin elinden aldı. Çevreye saygı insanlık görevimiz Törende konuşan Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği ve Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Recep Altepe, çevrenin en kutsal değerlerden biri olduğunu, sağlıklı bir çevre bırakmanın hem gelecek kuşaklar hem de insanlık adına önemli bir görev olduğunu söyledi. 16 kentli dergisi

17 Birlikten Haberler Marmara Bölgesi nin çevre açısından en hassas bölgelerden biri olduğunu vurgulayan Başkan Altepe, 2,5 milyonu bulan nüfus ve Türkiye ekonomisinin yüzde 60 ını oluşturan bölgedeki sanayi kuruluşlarının ülke ekonomisi açısından büyük önem taşıdığını ancak bunun yanında çevre açısından da önemli bir tehdit unsuru olduğunu kaydetti. Marmara ve Karadeniz deki kirliliğinin gün geçtikçe arttığını ve bu kirliliğin yüzde 90 ının karasal kaynaklı olduğunu ifade eden Başkan Altepe, balık türü sayısının Karadeniz de yarıya, Marmara da ise yüzde ona kadar düşmesinin tehlikenin boyutlarını en iyi şekilde gösterdiğini ifade etti. Milyonlarca metreküp suyu kirletmek için bir veya iki litre atık yağın yeterli olduğunu ifade eden Başkan Altepe, Bu kadar kolay kirlettiğimiz çevreyi temizlemek hiç de kolay değil. Ancak yapılan olumlu çalışmaları da unutmamalı. Düne kadar hiç balığın yaşamadığı İzmit Körfezi nde yeniden hayat başladı. Yanından geçerken burnunuzu kapattığınız Haliç de şimdi balıklar yaşıyor, insanlar denize giriyor dedi. Önceliğimiz kirletmemek Çevremizi önce kirletmemek için çalışmalıyız diyen Başkan Altepe, Kirlenen bölgeyi temizlemek yıllar ve milyonlarca liraya mal olabilir. Bu yüzden önceliğimiz kirletmemek bu nedenle de çevresini kirletmeyen kurum ve OSB lere ödül vererek, gerçekleştirilen güzel uygulama ve çalışmaları mükafatlandırmak ve örnek çalışmaları Türkiye ye ve dünyaya tanıtmak istiyoruz. Sağlıklı Kentler Birliği bugün 42 üyesi ile toplam 28 milyon nüfusuyla büyük bir aile. En küçük üyemiz 3 bin nüfusuyla Kastamonu Abana Belediyesi, en büyük üyemiz ise 13 milyonu aşan nüfusuyla İstanbul Büyükşehir Belediyesi dir. Birlik olarak 2020 hedefimiz Dünya Sağlık Örgütü nün belirlediği kriterler doğrultusunda 60 üyeye ulaşmaktır şeklinde konuştu. Bursa da 58 firma kapatıldı Çevre kirliliğinin önüne geçme konusunda Bursa nın örnek bir kent olması için bu dönem radikal tedbirler aldıklarını ve bu konudaki yasaları kararlılıkla uyguladıklarını belirten Başkan Altepe, son iki yılda yasalara ve kurallara uymayarak çevreyi kirleten 58 firmanın kapatıldığını söyledi. Bunun yanında 10 larca firmanın da dosyalarının Cumhuriyet Savcılığı nda karar aşamasında olduğunu hatırlatan Başkan Altepe, Bu işletmeler arıtma kullanmadıkları için bir taraftan doğayı ve yer altı sularımızı kirletirken, diğer taraftan da haksız rekabete yol açıyor. Arıtma tesislerini için büyük yatırım yapan firmaların üretim maliyetleri yükselirken, arıtmasız çalışan firmalar ise daha ucuza üretim yapıp, haksız bir kazanç sağlıyor. Bu tabloyu ortadan kaldırmak amacıyla başlattığımız mücadele sürerken, diğer taraftan da örnek yatırımlarıyla çevreye saygılı olan firmaları teşvik etmek için ödüllendirme sistemi başlattı. Pilot olarak Bursa da başlattığımız bu uygulamayı Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği tarafından tüm ülkede yaygınlaştıracağız. Çevreye duyarlı firmalarımızı ön plana çıkarıp, herkesi bu yönde teşvik edeceğiz. Birliğimiz Danışma Kurulu üyeleri tarafından yapılan incelemede ödüle layık görülen tüm firmaları kutluyorum diye konuştu. kentli dergisi 17

18 Kentsel tarıma ilgi artıyor Kentsel tarım; Amerika, İngiltere, İspanya ve Tayvan gibi dünyanın birçok farklı ülkesinde giderek yükselen bir eğilim olarak dikkat çekmeye devam ediyor. Son yıllarda tükettiğimiz gıdalarda artan farkındalık düzeyi kentlilerin alışkanlıklarını gözden geçirmesi konusunda etkili oluyor. Özellikle tükettiğimiz hazır gıdaların güvenilirliğinin sorgulanması gıdaların kaynağının ve nasıl yetiştirildiğini bilmek isteyenlerin sayısında artış bu durumun göstergeleri olarak kabul edilebilir. Bu süreçte kentli geçen yüzyılda kentleşme ile beraber uzaklaştığı doğa ile ilişkilerini de yeniden yorumlayan, toprağa dokunabileceği, yeşili hissedebileceği, tükettiği ürünlerin üretim sürecine dahil olabileceği bir formül arayışıyla kentsel tarımı alternatif olarak hayata geçiriyor. Komşuluk ilişkileri gelişiyor Kent koşullarına göre çeşitlilik gösteren bu yeni tarımsal yapılanmalar kentlerde yaşayanlara taze gıda ürünleri sağladığı gibi komşuluk ilişkileri, topluluk ruhu ve aidiyet hissini de geliştiriyor. Sırt sırta vermiş beton yığınlarına karşı omuz omuza vermiş insanlar, beslenmeden sosyal ilişkilere uzanan geniş bir ölçekte, günümüz kent yaşamında eksik olan pek çok algıyı yeniden inşa etmekteler. Kentsel tarımın yapıldığı kent çeperlerinde yeralan çiftliklerden, çok katlı yapılarda yaşayan kentliler için arka bahçeler, hobi bahçeleri, gerilla bahçeleri, ev ve apartmanların çatısında ya da terasında, balkonlarında yetiştirilen taze ve organik gıdalara kadar çok çeşitli örnekleri bulunan kentsel tarım arayışları sağlıklı beslenmek isteyen ve sayıları her geçen gün artan insanların tercihi olabilmektedir. 18 kentli dergisi

19 Dosya Konusu Kentsel Tarım yüzde 20 büyüdü Yapılan araştırmalara göre kentsel tarım son yıllarda yüzde 20 ye yakın bir artış gösterdi. Arka bahçesi ya da uygun çatısı olan binalarda oluşturulan bahçeler artık aileler için de belirli bir gelir kaynağı oluşturmaya başladı. Bunda, kentsel kesime göçün etkisi de yadsınamaz. Ayrıca kentin ihtiyacı olan ürünün yerinden hasat edilmesi, ulaşım maliyetlerini büyük ölçüde düşürdüğünden bu işi oldukça cazip kılıyor. Tarımın yanında, tavuk üreticiliği de kentsel nüfusun ilgi merkezine girmiş durumda. Araştırmalar sonucunda kentsel alanlarda tavuk üreticiliği, geçen iki yıla oranla yüzde 24 artmış durumda. Hem yumurtasından hem de etinden faydalanılan tavuklar için bahçelerde küçük alanlar oluşturuluyor ve besleniyor. Pencere çiftlikleri Şehirlerde tarım için uygun arazi bulmak oldukça zor; ancak bu zorluk yaratıcı fikirlerin doğması açısından tetikleyici de oluyor. Kentli insan ufacık da olsa bulduğu her alana yeşil bir dokunuşla hayat getirmeye çalışıyor; bahçeler, çatılar, teraslar, balkonlar kendi domateslerini, biberlerini, yeşilliklerini yetiştirmek isteyenlerin mini çiftliklerine dönüşüyor. Brooklyn de hayata geçirilen Pencere Çiftlikleri Projesi ise kentsel tarımı yaşam alanlarından bir adım daha içeriye, pencerelere taşıyor. Ekoloji konusunda son yıllarda artan farkındalık kentli insanın alışkanlıklarını gözden geçirmesi konusunda etkili oluyor. Özellikle tükettiği hazır gıdaların güvenilirliğini sorgulamaya başlayan; kaynağını, nasıl yetiştirildiğini bilmek isteyen insanların sayısı her geçen gün artıyor. Bu süreçte uzaklaştığı doğa ile ilişkilerini de yeniden yorumlayan kentli insan, toprağa dokunabileceği, yeşili hissedebileceği, tükettiği ürünlerin üretim sürecine dahil olabileceği bir formül arayışıyla kentsel tarım alanında alternatif olacak modeller hayata geçiriyor. Kaynak: kentli dergisi 19

20 İzmir Büyükşehir Belediyesi İzmir de 3. Kadın Festivali İzmir Büyükşehir Belediyesi, 8 Mart Dünya Kadınlar Günü nü 6 gün 6 gece süren etkinliklerle, yine çok zengin bir programla kutladı Mart 2012 tarihleri arasında gerçekleşen ve teması sağlık olan festivalde konserden defileye, söyleşiden tiyatroya kadar pek çok aktivite yer aldı. Birleşmiş Milletler tarafından Kadın Dostu Kent seçilen İzmir, 3. Kadın Festivali ile adını tüm dünyaya bir kez daha duyurdu. Festival 6 gün 6 gece kutlandı İzmir i söylemde değil eylemde kadın dostu olarak tanımlayan İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu, insan hakları vurgusu ve ezilenlere sahip çıkma çağrısı yaptığı konuşmasında sıra bize gelinceye kadar susarsak, yarın sıra bize geldiğinde yanımızda kimseyi bulamayız dedi. Üç yıldır düzenlenen bu festivalde kadın emeğini açılan stantlarla öne çıkarttıklarını, kadınların sahiplenmesi ile bu festivalin giderek büyüyeceğini ve Türkiye de yaşanan kadına yönelik olumsuzlukların giderilmesine katkı koyacağını söyledi. Şiddete dur demeliyiz Söylemde değil, eylemde kadın dostu bir kent olmak için tüm kadınlara çağrıda bulunan Başkan Aziz Kocaoğlu, Ne yaparsak 20 kentli dergisi