AKPM raportörü Michel Hunault, hazırladığı Yunanistan ve Türkiyede ki

Transkript

1 40 Azınlıkça

2 Azınlıkça 39

3 AKPM raportörü Michel Hunault, hazırladığı Yunanistan ve Türkiyede ki dînî azınlıklar başlıklı rapor çerçevesinde, ilk önce İstanbul a ve ardından da 17 Haziran tarihinde Batı Trakya ya geldi. Raportör Michel Hunault, sabık milletvekili İlhan Ahmet, milletvekili Çetin Mandacı, Rodop ili vali yardımcısı Sibel Mustafaoğlu, Rodop ili vali yardımcısı Mehmet Devecioğlu, İskeçe vali yardımcısı Türkeş Hacımemiş, Azınlıkça dergisinden Evren Dede ve Aydın Bostancı, Mustafçova Belediye başkanı Mustafa Aga, Gökçeler Belediye başkanı Birol İncemehmet, Ilıca Nahiye müdürü Hasan Nazır, eski milletvekili Galip Galip, Batı Trakya Türk Öğretmenler Birliği başkanı Sami Toraman ve Emine Tahsin, İskeçe Türk Birliği başkanı Ozan Ahmetoğlu, Rodop ili Türk Kadınları Kültür derneği başkanı Hülya Emin, Gümülcine tayinli müftüsü M Hafız Cemali, Gümülcine seçilmiş müftüsü İbrahim Şerif, İskeçe tayinli müftüsü M. Emin Şinikoğlu, İskeçe seçilmiş müftüsü Ahmet Mete, Drosero derneği başkanı Sabiha Süleyman ve Pomak derneği başkanı Tahir Konte ve Emine Konte ile biraraya geldi. Michel Hunault un görüşeceği kişilerin belirtildiği listede Azınlıkça nın yer alması bizim için hem sürpriz, hem de merak konusu oldu açıkçası. Daha doğrusu listede yer alan diğer bütün isimleri kimlerin listeye önermiş olabileceğini üç aşağı beş yukarı tahmin edebiliyorken, bizi listeye kimin önerdiğini bir türlü kestirememiştik diyelim. Merakımız uzun sürmedi, Sayın Samim Akgönül ün tavsiyesi üzerine listeye eklenmişiz. Kendisine herkesin huzurunda teşekkür ediyoruz. * Bu sayımızda kullandığımız kapakla sizlere bir nostalji yaşatalım istedik: Evren Dede yazısında arasında Yunan Meclisinde görev almış milletvekillerimizin bir listesini size sunuyor. Ve diğer kıymetli yazarlarımızın birbirinden önemli yazıları... Beğeneceğinizi umuyoruz. İyi okumalar... editörce... editör Azınlıkça 1

4 Vitrin Evren Dede arası azınlık milletvekillerinin tam listesi Yunan Gözlemevi nin inisiyatifinde düzenlenen 1940 lı yıllarda yaşanan iki savaş arasında yerel halklar adlı sempozyum 6 Haziran Cuma günü Gümülcine de gerçekleştirildi. Konu ilgi çekici ve eğiticiydi gerçekten. Konuşmacılar önemli ve tarihî olayları aktardılar sunumlarında. Bilmediğim şeyler öğrenmenin mutluluğuyla salondan ayrılırken karar verdim, uzun zamandır yayınlamak istediğim bir dosyayı geciktirip duruyorum, tamamlayamadığımdan ve bu arada pek çok başka uğraş ve ilgisizlikten dolayı kenarda beklettiğimden ötürü. Bahsettiğim dosya bugüne kadar Batı Trakya dan seçilmiş bütün azınlık milletvekillerinin listesi, dedim ya, eksik ve akademik bir çalışma değil. Buna rağmen bir kısmını aktaracağım bilgiler umarım pek çok araştırmacının faydalanabileceği bir kaynak olur arası Yunanistan Millet Meclisi ndeki azınlık milletvekillerini sizlere aktardığım liste ile ilgili birkaç küçük ayrıntı vereyim. Batı Trakya bölgesi, seçim kanunu gereği bazen tek bir seçim bölgesi olarak addedilmiş, bazen de Rodop ve Evros illeri olarak ikiye bölünmüştür. Ayrıca belitmek lâzım, tarihleri arasında Rodop ili, Gümülcine ve İskeçe vilayetlerini kapsamaktaydı. Listede Trakya milletvekili olarak bahsedilenler, Rodop, Evros ve İskeçe nin tek seçim bölgesi olarak kabul edildiği dönemde milletvekili olmuş kişilerdir. Liste alfabetik sıraya göredir, tarihe göre değil arası dönem 1. Abdürrahimoğlu Hasan Bey doğumlu, çiftlik sahibi den tarihine kadar 3. Millet Meclisi ne Rodop milletvekili olarak seçiliyor tarihinden e kadar Elefterios Venizelos un Fillelefteri ΚΦ (Liberal) Partisi nden üçüncü dönem Trakya milletvekili olarak meclise giriyor. Son olarak den tarihine kadar Fillelefteri ΚΦ (Liberal) Partisi nden 4. dönem Trakya milletvekili olarak meclise giriyor. 2. Ahmet Hikmet tarihinde Evros milletvekili olarak Yunan Meclisi ne giriyor 3. Ali Rıza Bey doğumlu, çiftlik sahibi. 2. dönemde Trakya milletvekili olarak Fillelefteri ΚΦ (Liberal) Partisi nden Meclis e giriyor. 4. Ârif Hafızzâde Ârif tarihinde 3. Millet Meclisi ne Rodop milletvekili olarak seçiliyor. 5. Demirzâde İbrahim Bey doğumlu, çiftlik sahibi. Fillelefteri ΚΦ (Liberal) Partisi nden 4. dönem Trakya milletvekili olarak Meclis e giriyor. 6. Emin Beyzâde. Evros milletvekili olarak Meclis e giriyor. (Tarihi not etmemişim) 7. Fehmizâde Hasan Bey. Enosi Filleleftheron ΚΕΦ (Liberal Birlik) Partisi nden 1. dönemde Rodop milletvekili olarak meclise giriyor ve tarihinde istifasını sunana kadar milletvekilliği görevini sürdürüyor. 8. Hacı Ahmetoğlu Mestan. Rodop milletvekili olarak Meclis e seçiliyor. 9. Halif Karaçanlı doğumlu, tütün tüccarı tarihinde Fileleftheri ΚΦ (Liberal) Partisi nden Trakya milletvekili olarak seçiliyor. 10. Hamit Mehmet Bey. Evros Milletvekili olarak seçiliyor. (tarih kaydı düşmemişim) 11. Hasan Ağazâde Mustafa doğumlu, çiftlik sahibi tarihli seçimlerde Rodop milletvekili olarak Meclis e giriyor tarihinde Enosi Filelftheron ΚΕΦ (Liberal Birlik) Partisi nden 1. Dönem Rodop milletvekili olarak seçiliyor tarihinde Fileleftheri ΚΦ (Liberal) Partisi nden Trakya Milletvekili olarak seçiliyor tarihinde yine Fileleftheri Partisi nden 4. Dönem milletvekili seçiliyor. 12. Mehmet Mustafa Enezli tarihinde 3. Millet Meclisi ne Evros Milletvekili olarak seçiliyor. 13. Mehmetoğlu Hafız Salih. Fileleftheros ΚΦ (Liberal) Partisi nden tarihinde Trakya Müslümanlarının senatörü olarak seçiliyor ve tarihindeki vefatına kadar bu görevini sürdürüyor. 2 Azınlıkça

5 14. Mumcu Niyazi Hafız Haliloğlu doğumlu ve tüccar. İkinci dönemde Trakya milletvekili olarak Fillelefteri ΚΦ (Liberal) Partisi nden Meclis e giriyor tarihinde yapılan seçimlerde Halk Partisi nden ΛΚ Rodop milletvekili olarak 5. Millet Meclisi ne seçiliyor. 15. Mustafaoğlu Mehmet tarihinde yapılan seçimlerde Halk Partisi nden ΛΚ Rodop milletvekili olarak 5. Millet Meclisi ne seçiliyor. 16. Osmanoğlu Hacı Hafız Ali Galip Osman doğumlu, çiftlik sahibi tarihinde Fileleftheri ΚΦ (Liberal) Partisi nden 3. Millet Meclisi ne Rodop milletvekili olarak seçiliyor seçimlerinde Demokratik Birlik Partisi nden ΚΔΕ 1. Dönem Trakya Milletvekili olarak seçiliyor seçimlerinde Fileleftheri ΚΦ (Liberal) Partisi nden 2. Dönem Trakya milletvekili olarak seçiliyor seçimlerinde Çiftçi ve İşçi Partisi nden ΑΕΚ 3. Dönem Trakya milletvekili olarak seçiliyor seçimlerinde de Çiftçi ve İşçi Partisinden ΑΕΚ 4. Dönem Trakya milletvekili olarak seçiliyor dan tarihine kadar ise Demokratik Sol Parti den ΔΣ milletvekili seçiliyor. 17. Salih Mehmetoğlu. Rodop milletvekili olarak seçiliyor. (Tarih kaydı düşmemişim) 18. Salihoğlu Hatip Salih Yusuf doğumlu, bakkal seçimlerinde Fileleftheri ΚΦ (Liberal) Partisi nden 3. Dönem Trakya milletvekili olarak seçiliyor tarihinde Demokratik Birlik Partisi nden ΚΔΕ Trakya Müslümanları Senatörü olarak seçiliyor tarihinde ise 5. Millet Meclisi ne Halk Partisi nden ΛΚ seçiliyor. 19. Şükrü Mahmudoğlu doğumlu, tüccar seçimlerinde Demokratik Birlik Partisi nden ΚΔΕ 1. Dönem Rodop milletvekili olarak seçiliyor. *** Amerikan karşıtlığı Proto Thema gazetesi, ard arda üç sayı ABD nin Selanik Başkonsolosu nu diline dolayıp durdu, Trakya da Amerika nın ne denli tehlikeli işler çevirdiğini belirterek. Gazetenin ABD Selanik Başkonsolosluğu nu, Trakya da Türk azınlığı ihdas etmekle suçladığı bir dönemde, azınlık basınındaki kimi odaklar da aynı ABD Başkonsolosluğu nu, Trakya ya gelip Pomak Derneği ne vermiş olduğu destekten dolayı eleştiriyordu. Güler misin, ağlar mısın! Yunan Gözlemevi (The Hellenic Observatory) Eylül 2007 de Dr. Stelios Stavridis in bir çalışmasını yayınladı. Yunanistan daki Amerikan karşıtlığının arka planını ve halkın başta 11 Eylül olmak üzere Afganistan ve Irak konusunda Amerika ile ilgili gösterdiği tepkiyi analiz eden çalışma oldukça yararlı bir kaynak. Stavridis, Yunanistan daki Amerikan karşıtlığının arası dönemdeki askerî cunta idaresi ve özellikle 1974 te Türkiye nin Kıbrıs a düzenlediği askerî harekâtla kemikleştiğini belirtiyor çalışmasında. Stavridis in çalışmasından aktarmak istediğim kısa kısa birkaç tespit var: 1. İstisnalar olsa da, 11 Eylül terör saldırıları ardından, Yunanistan diğer Avrupa ülkelerinden farklı tepki göstermiştir. Konu hakkında Yunanca yazılmış zengin literatür bulunmaktadır. Bu zengin literatürü özetlemek gerekirse ünlü bir kitabın «Καλά Να Πάθουν» canıma deysin! başlığını kullanmak yeterlidir. Buna mukabil, az sayıdaki eleştirmenlerden biri olan Vasilakis ise Taliban kelimesinden esinlenerek türettiği Helleban kelimesini kullanarak tepkisini göstermiştir. 2. Trakya daki Müslüman azınlık temsilcileri, ayrıca Arnavut, Pakistanlı, Afgan, Iraklı ve İranlı kayıtdışı göçmenlerin temsilcileri de dahil olmak üzere, Yunanistan daki bütün Müslüman toplum temsilcileri 11 Eylül saldırılarını insanlığa karşı işlenmiş bir suç olarak belirtmiş ve kınamışlardır. Fakat aynı zamanda Amerika nın masum sivillerin de ölümüne yol açan Afganistan daki bombalamalarını eleştirmişlerdir daki Kosova savaşına Yunanistan ın gösterdiği tepkiler Amerikan karşıtlığının ne denli bilinçaltına işlemiş olduğunu göstermektedir. 4. Yunanistan daki Amerikan karşıtlığı ile ilgili günümüzde sağ ile sol görüş arasında öyle âhım şâhım bir farklılık yoktur tarihli Eleftherotipia gazetesindeki bir ankete göre Yunan halkının %25 i 11 Eylül saldırılarını adaletin bir tecellisi olarak değerlendirmektedir. Bu görüşte olanlar tuttukları siyasî partilere göre tasnif edildiğinde: %19.2 si ND li, %25.2 si Pasokçu, %34.6 sı Sinaspismos taraftarı ve %36.4 ü de KKE lidir. Görüldüğü gibi siyasî görüşler ne olursa olsun 11 Eylül olayları hakkındaki düşüncede ciddi bir fark gözlemlenmemektedir. Yunan gençlerinin %93.2 si George W. Bush hakkında negatif düşüncelere sahiptir yılında Irak a düzenlenen saldırı Amerikan karşıtlığını bir kez daha güçlendirmiştir. 6. Yunan elitlerinin ve kimi devlet yetkililerinin söyledikleri ile yaptıkları arasında büyük bir çelişki vardır. Meselâ, bunca eleştiri yöneltilen ABD ye Girit teki askeri üs için kullanım izni verilmiş, Kosova daki Amerikan kuvvetlerinin yerini almak için güç gönderilmiş, Körfez Savaşı na devriye amaçlı kullanılmak üzere bir adet savaş gemisi tahsis edilmiştir. Yani, halkın düşüncelerini okşayan popülist yaklaşım ülke içinde sürdürülürken, Avrupa Birliğinin ve Nato nun güvenilir bir üyesi olarak dışarıda yapılması gerekenler de yapılmıştır. Dr. Stelios Stavridis in tespitleri bunlarla sınırlı değil elbette, size aktarabildiklerimden çok daha açıklayıcı ve doyurucu bir çalışma. Okunmaya değer. Azınlıkça 3

6 Genç bakış Aydın Bostancı Yabancı heyetlerin Batı Trakya ziyaretleri Memleketimiz esasında çok kıymetli bir yer. Fakat biz farkına varamıyoruz. Niye mi? Söyleyelim. Son dönemlerde bölgemize Avrupalı raportörler ve Amerikalı diplomatların ziyaretleri oldukça sıklaştı. Bir heyet gelip incelemelerde bulunuyor gidiyor başka bir heyet geliyor. Bunun kendine göre nedenleri var tabii. Fakat şimdi bütün bu ziyaretler iyi mi kötü mü diye yorumlara bakıldığında azınlıktan bazı kesimlerin kendine ait kuşku ve şüphecilikleri kendini gösteriveriyor. Bu Avrupa ve Amerikalılar bizi neden ziyaret ediyor, amaçları ne? Aslında bunun cevabı çok basit. Bunu kendimizin anlaması lazım. Bizim toplumumuzda olduğu gibi başka bir toplumda bu kadar kendisini ve hayatını azınlık davası için adamış mücadeleci insanlar var mı Allah aşkına? Önüne gelen herkes zaten bu azınlıkta ne yaparsa azınlık davası ve azınlık çıkarları için yapıyor ve bunun için uğraşıyor. Sonra yabancı heyetler bizleri ziyaret etmez mi? Eder elbette, onun için şaşmamak lazım. Ama görülen o ki bu yabancı heyetlerin bölgemizi ziyaret etmeleri bile hernedense bazılarında rahatsızlık yaratıyor. Halbuki bu ziyaretlerin rahatsızlık verici herhangi bir tarafı yok. En son olarak 17 Haziran Salı günü Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi adına İnsan Hakları ve Hukuk İşleri Komisyonu Raportörü Michel Hunault, Yunanistan ve Türkiye deki dini azınlıklar ile ilgili olarak rapor hazırlamak üzere Batı Trakya yı ziyaret etti ve azınlık temsilcileriyle de bir dizi görüşmelerde bulundu. Ardından Amerika Birleşik Devletleri nin Selanik Başkonsolosu Hoyt Brian Yee, son olarak İskeçe bölgesine gelerek azınlık milletvekillerinin de aralarında bulunduğu bir dizi temaslarda bulundu. Sözkonusu ziyaretlerle ilgili olarak gerek yunan basını gerekse bazı azınlık gazetelerinde çıkan haberler, bazı kesimlerin bu ziyaretlerden rahatsızlık duyduklarını açıkça ortaya koyuyor. Yok efendim Amerika Birleşik Devletleri nin Selanik Başkonsolosu Hoyt Brian Yee, yoktan yere azınlık yaratıyormuş hatta 40 yaşındaki Başkonsolos, devletlerin dağıtılmasında başarılı aktör- lerdenmiş, ABD li diplomatların Batı Trakya da ne işleri varmış burası Irak a dönüştürülmek mi isteniyormuş şeklinde akla fikre ziyan provakatif haberler ve yorumlar yapıldı. Bu haberleri okuyan insan, ister istemez der ki, ne oluyoruz memleket elden mi gidiyor diye. Herhangi bir raportörün veya diplomatik heyetin bölgemizi ziyaret etmesiyle ne memleket elden gider ne de azınlık bölünür hiç korkulmasın. Bilakis böyle heyetlerin bölgemizi ziyaret etmesi hem çok normal hem de bölgemizin yararınadır, zararına değil. Provakatörlüğe lüzum yok çünkü komik kaçıyor. Ama ne yapalım toplum olarak ta provakatörlükten biraz hoşlanıyoruz. Mesela bu günlerde bir kene hastalığıdır aldı başını yürüyor. Kısa bir süre önce bir kadını ısıran ve kadının hayatına mâl olan kenenin yapılan incelemelerden sonra ölümcül olduğu ortaya çıktı. Elbette herkesin elinden geldiği ölçüde önlemlerini alması gerekiyor. Çünkü durum ciddi fakat yok yere panik yapmaya da lüzum yok. Kenenin ölümcül olduğuna dair daha resmi açıklamalar yapılmadan yok efendim kenelerden ötürü bütün deniz plajları karantina altına alınacakmış, Sağlık Bakanlığı halka bedava ilaç ve aşı yardımı yapacakmış diye hiç bir resmi kaynağa dayanmayan bilgi ve haberler hemen yayılıverdi. Hatta bu kene olayı karşısında yarı şaka yarı ciddi bazı güçlerin bölgeye uçakla ölümcül keneler attıkları gibi trajikomik dedikodular bile dolaştı. İşte bizim burası böyle. Bölgemize Avrupa veya ABD li resmi bir heyet gelir daha gitmeden tehlike çanları çalmaya başlar, bunlar ne için geldi, neden geldi? ne işleri var, diye şüphecilik ve kuşku yaratan yorumlar tencerede hazır. Bu heyetler gelir herkesi dinler herkesle görüşür incelemelerde bulunduktan sonra hazırlayacağı raporla da bunu kamuoyuna sunar. Diplomatik heyetler de gelir bölgemizi ziyaret eder bölge insanlarıyla görüşmeler düzenleyip incelemelerde bulunduktan sonra dönerler. Bundan daha normal ve olağan başka bir şey olabilir mi? Bu ziyaretlerin ne gibi sakıncalı bir tarafı olabilir? Fakat bunun böyle olduğunu herkes biliyor bütün 4 Azınlıkça

7 mesele bazı kimselerin nedendir bilinmez yok yere provakatörlük yapmak istemeleri. Ama ne yapalım elbette bu dünyada herkesi memnun etmek mümkün değil, rahatsız olanlar da olacak, fakat önemli olan halka boş yere tehlike tellallığının yapılmaması. *** Çilingirmahalle de Hatim Merasimi Gerçekleştirildi. 1 Haziran Pazar günü, Evros ilinin Çilingirmahalle köyünde bir hatim merasimi gerçekleştirildi. Bilindiği gibi Mayıs ve Haziran aylarında okullarda düzenlenen yıl sonu etkinlikleri gibi, Kur an Kursları öğrencileri arasında da hatim merasimleri düzenleniyor. Yıl boyu Kuran-ı Kerim dersi alan öğrenciler yıl sonunda düzenlenen merasimlerle öğrendiklerini Kuran-ı Kerim ve ilahiler söyleyerek kutluyorlar. Şimdiye kadar daha çok İskeçe ilinin dağlık bölgesinde yaygın olan hatim merasimleri son yıllarda Rodop ve Evros illerinin köylerinde de yaygın hale geldi. İşte en son olarak Çilingirmahalle köylüleri de böyle bir hatim merasimi düzenlediler. Fakat sözkonusu hatim merasimi için köylüler arasında tayinli ve seçilmiş müftülerden hangisinin merasime davet edileceği konusunda anlaşmazlık ortaya çıktığı öğrenildi. Aslında köylülerin her iki müftünün de davet edilmesini dolayısıyla her iki tarafın da memnun edilmesini istedikleri ortaya çıkıyor. Esasında her iki tarafa yönelik iyi niyetli bir yaklaşım bu. Fakat gel gelelim seçilmiş müftü tayinliyi görünce bir kriz patlak veriyor. Nitekim geçen sene Büyük Derbent te düzenlenen hatim merasiminde seçilmiş müftü İbrahim Şerif köye geldiği halde Dimetoka Müftüsü Mehmet Şerif Damatoğlu nun merasim alanında olduğunu öğrenince köyü terk etmek zorunda kalmıştı. Bu yıl da Dimetoka Müftüsü nün merasime davetli olduğu öğrenilince seçilmiş müftü etkinliğe katılmadı. Öte yandan Dimetoka müftüsü de herhalde olası bir tatsızlığa sebebiyet vermemek için merasime katılmadı. Ve herhalde ilk defa Batı Trakya da müftüsüz bir hatim merasimi de böylece gerçekleştirilmiş oldu. Azınlıkça 5

8 Perspektif Fatih Nazifoğlu Peki, hangi üniversiteler tercih edilmeli? Acısıyla tatlısıyla, güzel ve kötü anılarıyla, yüksek ve düşük notlarıyla geçtiğimiz günlerde bir okul yılı daha sona ermiş bulunmakta. Fakat, en büyük heyecanı yaşayan öğrenciler hiç kuşkusuz ki, lise son sınıfında okuyan öğrenci kardeşlerimiz olsa gerek. Lise son sınıf öğrencileri bir yandan öğrencilik yıllarının en güzel yıllarından sayılan, kalıcı dostlukların kurulduğu döneme veda etmenin burukluğunu yaşarken, öte yandan da ne ilkokula, ne ortaokula, ne de liseye benzeyen üniversite hayatının başlamasını dört gözle beklemekteler. Bu yüzden de Yunan üniversitelerinde okumayı amaçlayan öğrenciler, 20 Mayıs ile 3 Haziran tarihleri arasında tüm Yunanistan da gerçekleştirilen Panhellenik sınavlara katıldı. Bilindiği üzere öğrenciler dört bölüm dersi, bir genel ders ve bütün bölümler için aynı olan kompozisyon dersi olmak üzere, toplam altı dersten yazılı sınava tabi tutuldular. Birçok öğrencinin dert yandığı ve başarısızlık oranlarının 54% lere ulaştığı tarih ve teknoloji bölümünün matematik dersleri dışında, genelde sınav sorularında sıkıntı yaşanmadı. Ve bütün öğrenciler sınav sonuçlarını beklemeye koyuldular. Derken, 24 Haziran Salı günü, Eğitim Bakanlığı geçen yıllara nazaran çok kısa bir sürede öğrencilerin sınavlarda elde ettikleri notları açıkladı. Açıkladı açıklamasına da, bu notlar aslında bizim azınlık öğrencilerini pek de fazla ilgilendirmiyor. Sebep Eğitim Bakanlığı nın azınlık öğrencilerine tanıdığı 0.05% lik kontenjan imtiyazı. Azınlık öğrencilerini ilgilendiren, azınlık öğrencilerinin sınavlarda aldığı notlardır. Ne demek istediğimi hemen açıklayayım: Yani, bir nevi azınık öğrencileri kendi aralarında birbirleriyle rekabet içindedirler. O yüzden tercih formlarını doldururken öğrencilerin epey dikkatli olması gerekiyor. Dikkat etmeleri gereken en önemli konulardan bir tanesi şüphesiz tercih formlarını ellerinden geldiğince boş bırakmamak. Öğrenciler ne kadar tercih yapabilirlerse yapmalıdırlar. Üç beş tercih yapıp Bunlardan nasıl olsa birine girerim demeyin sakın, geçmişte bu yüzden üniversiteye giremeyen, senesi boşa giden çok arkadaşlarımız var. Uzmanlar ayrıca gelecekte eczacılık ve diş doktorluğu gibi meslek sahibi olacak kişilerin işsizlik problemi ile karşı karşıya kalacaklarının altını çiziyorlar. Ekonomist, diyetisyen, logoterapist, fizik tedavi uzmanı gibi mesleklerin ise geleceği en parlak gösterilen mesleklerden oldukları ifade ediliyor. Öyle görülüyor ki, aslında pek de öyle şipşak yapılacak bir iş değil, ya da öyle olmaması gereken bir iş bu tercih formunu doldurma olayı... Bir diğer dikkat edilmesi gereken husus da, tercihlerin sıralaması. Kesinlikle ama kesinlikle, eğer hiç bir bilgiye sahip değilseniz tercih formunu tek başınıza kafanıza göre doldurmayın. Bilirkişilerden, bu okuldaki veya kurstaki öğretmenleriniz olabilir, muhakkak yardım isteyin. Notlarınızı güzel hesaplayınız, ve en yüksek notu tutturduğunuz bölümleri tercih etmeye çalışınız. Tercih formları ile ilgili daha detaylı analize girmeden, belki de kafaları en çok kurcalayan konuyu ele alalım. Peki, hangi üniversiteler tercih edilmeli? Bu soru şüphesiz, bu heyecanı yaşayan ve kararını önceden verememiş, etrafındaki kişiler tarafından bir o tarafa bir bu tarafa yönlendirilmeye çalışan öğrenci arkadaşlarımızın başlıca sorduğu soru. Maalesef, bizim toplumumuzda üniversite denilince hemen akla tıp, hukuk, mühendislik fakülteleri gelir. Biraz zorlarsanız, son yıllarda belki bilgisayar bölümü filan duyabilirsiniz büyüklerimizin ağzından. Dersiniz ki, hiç başka bölüm yok. Vardır da, doğrusunu isterseniz biraz küçümsenir diğer bölümler, pek tatmin etmez kimseyi. Biraz da hava atmayı sever bizim insanımız, Gördün mü bak, bizim Hasan Atina da doktorluk okuyacak, si- 6 Azınlıkça

9 zinki neydi, biyoloji mi? O da ne? diye. Mantık hep aynıdır, Aman oğlum (veya kızım) senin kafan pek çalışi ya, doktor ol kurtar hayatını. Tamam olsun olmasına da, bu biraz git bakkaldan iki ekmek al demeye benzemiyor mu? Aman arkadaşlar sakın ha, babam doktor olmamı veya avukat olmamı istiyor diye tıp veya hukuk fakültelerini seçmeyin. Seçecekseniz, gerçekten istediğiniz bir bölüm olduğu için, okuyacağınız bölümü başarıyla tamamlayıp mesleğinizi başarıyla icra edebileceğinize inandığınız için seçin. Aksi takdirde alınan karar, çok sağlıksız bir karardır. Böyle yapıp da, altı veya yedi yıl sonra okullarını tamamlayamayıp geri dönen gençleri gördükçe üzülüyoruz sonra. Tabiî, bu sözlerim küçük yaştan beri bir meslek üzerine hayalleri olan, bunun için ilkokuldan liseye kadar eğitimine önem veren, kontejanla nasıl olsa biyerlere giririz deyip boş vermeyen, eğitiminde temelleri sağlam olan ve kendine güvenen arkadaşlarımıza değil. Elimizin altında internet gibi, tabiri câizse kocaman bir bilgi okyanusu var. Tercihler yapılmadan önce, üniversiteler hakkında çok detaylı bilgilere ulaşılabilir. Araştırın ki, sonuçlar açıklandığında, kaydınızı yapmak üzere kazandığınız üniversiteye gittiğinizde, fakülte binasından tututun da göreceğiniz derslere kadar büyük sürprizlerle karşılaşmayasınız. O yüzden kararınızı vermeden önce sorup soruşturmayı, güzelce araştırmayı ihmal etmemek lazım. Üniversiteye girme amaçlarımızdan biri de, öğrenimimizi başarıyla tamamlayıp bize iş imkanları sunacak sihirli kâğıdı, yani diplomayı almak. Ama gel gelelim ki aslında bütün mesele o sihirli kâğıdı almakla bitmiyor, belki de asıl o zaman başlıyor. İş bulma konusunda o zamanın şartları çok önemli rol oynuyor. O sebeple, iş bulabilme ve geliri yüksek iş bulabilme açısından üniversite tercihlerine verilmesi gereken önem biraz daha da artıyor. İsterseniz gelin bir de uzmanlar ne öneriyor, ne diyor göz atalım. 17 Haziran tarihli Ta Nea gazetesinde yayınlanan bir haberde Adecco şirketinin danışmanı M. Arabaci Şu anda hukuk fakültesi mezunlarının, birçok hukuk fakültesi mezunu olmasından dolayı iş bulmakta, iş kurmakta ve meslekî açıdan gelişmede zorluk çekmeleri şansa değildir diye vurguluyor. M. Arabaci bunun yanında mühendislik fakültesi mezunlarının şirketlerde talebin hâlâ yüksek olmasından ötürü euroluk ilk maaşla iş bulmalarının ve en önemlisi de ekonomik açıdan gelişmelerinin mümkün olduğunu sözlerine ekliyor. Uzmanlara göre, marketing ve reklamcılık sektörü son yıllarda rağbet gören ve iş imkanları bol olan sektörlerden. Manpower şirketinin insan kaynakarı baş danışmanı V. Kusia, Ta Nea gazetesinin aynı haberinde, İyi veya kötü fakülte yoktur. Bunlar sadece klişe sözlerdir. Görülüyor ki, daha düşük sandığımız bölümler,...ve bütün öğrenciler sınav sonuçlarını beklemeye koyuldular. Derken, 24 Haziran Salı günü, Eğitim Bakanlığı geçen yıllara nazaran çok kısa bir sürede öğrencilerin sınavlarda elde ettikleri notları açıkladı. Açıkladı açıklamasına da, bu notlar aslında bizim azınlık öğrencilerini pek de fazla ilgilendirmiyor. Sebep Eğitim Bakanlığı nın azınlık öğrencilerine tanıdığı 0.05% lik kontenjan imtiyazı. Azınlık öğrencilerini ilgilendiren, azınlık öğrencilerinin sınavlarda aldığı notlardır. Ne demek istediğimi hemen açıklayayım: Yani, bir nevi azınık öğrencileri kendi aralarında birbirleriyle rekabet içindedirler. O yüzden tercih formlarını doldururken öğrencilerin epey dikkatli olması gerekiyor... başka bölümlere bakılarak meslekî açıdan geleceği daha parlak gözüküyor diyor. Bu sözlere katılmamak elde değil. Uzmanlar ayrıca gelecekte doktorluk, eczacılık ve diş doktorluğu gibi meslek sahibi olacak kişilerin işsizlik problemi ile karşı karşıya kalacaklarının altını çiziyorlar. Son olarak, ekonomi uzmanı, ekonomist, diyetisyen, logoterapist, fizik tedavi uzmanı gibi mesleklerin şu anda iş bulma açısından geleceği en parlak gösterilen mesleklerden oldukları ifade ediliyor. Öyle görülüyor ki, aslında pek de öyle şipşak yapılacak bir iş değil, ya da öyle olmaması gereken bir iş bu tercih formunu doldurma olayı. Madem ki elimizde kontenjan imkanı bulunuyor, birçok Çoğunluk gencinin hayal bile edemeyeceği üniversitelerde okuma şansına sahip azınlık öğrencisi, o zaman bu fırsatı en iyi şekilde değerlendirmesi gerekiyor. Son olarak, güzel araştırma yapıp, soruşturup, iki düşünüp bir karar vermenin en mantıklı olacağını hatırlatmakta fayda var. Bence en önemlisi de istediğiniz ama gerçekten istediğiniz bir bölümü seçmek, belki de alınacak en sağlıklı kararlardan biri bu olsa gerek. Zaten istediğiniz bir bölümde okursanız, problem yoktur. İnsan isteyerek ve severek yaptığı bir işin gerek okumak olsun gerekse meslek olsun, önüne çıkacak bütün engellere rağmen üstesinden gelmeyi başarır. Azınlıkça 7

10 YOLCU Elçin Macar Είναι από κοινού αποδεκτό ότι το κοσμικό κράτος έχει δύο ιδιαιτερότητες. Η λειτουργία των κανόνων δεν γίνεται βάση μιας θρησκείας ή ενός Ιερού βιβλίου και έχει ίση απόσταση απ όλες τις θρησκείας και τα πιστεύω. Η κοσμικότητα της Τουρκίας είναι επηρεασμένη από το μοντέλο της Γαλλικής κοσμικότητας. Μετά το 1789 η Γαλλία, όσο και να φαίνεται μέσα της δημοκρατική, κοσμική, ακόμη με την αντίθετη στάση της προς την εκκλησία, δεν υποχώρησε για πολύ καιρό από την πολιτική της προστασίας των καθολικών στην Ανατολή. Όμως το 1905, αυτή η χώρα θα διαχωρίσει πλήρως το κράτος από την εκκλησία και θα δημιουργήσει το σύγχρονο μοντέλο του κοσμικού κράτους. Σήμερα αυτός ο διαχωρισμός δεν ισχύει μόνο στην περιοχή Alsace-Moselle. Αυτή η περιοχή επειδή μετέπειτα ενσωματώθηκε από την Γερμανία στην Γαλλία, αποτελεί την μοναδική εξαίρεση αυτής της κατάστασης. Σε αυτούς που ασκούν κριτική και ρωτάνε γιατί μετά το 1905 η Τουρκία δεν πήρε σαν παράδειγμα την Γαλλία στο θέμα πλήρους διαχωρισμού θρησκείας κράτους, δίνεται η εξής απάντηση: Οι συνθήκες της χώρας τότε αυτό επέβαλαν. Για παράδειγμα σύμφωνα με τον Μπουλέντ Τανόρ, «Οι θρησκείες όχι μόνο ακόμη αναμιγνύονται στα κοινωνικά δρώμενα αλλά υπάρχει μια αντίστροφη περίοδος που εισχωρούν ακόμη περισσότερο», διότι ο ισλαμισμός είναι ολοκληρωτικός και δεν διαχωρίζει την θρησκεία από το κράτος. Για αυτό το λόγο όλα πρέπει να ελέγχονται. Και πάλι σύμφωνα με τον Μπουλέντ Τανόρ «Το κράτος κάθε φορά και σε κάθε τομέα είναι ο κύριος ρυθμιστής και την γραμμή διαχωρισμού από την θρησκεία το ίδιο την ορίζει». Σύμφωνα με αυτή την άποψη, το κράτος που κάνει έλεγχο και ρυθμίζει κατά διαστήματα τα θρησκευτικά δρώμενα ή τα εφαρμόζει μέσω ενός δημόσιου φορέα «τεχνικού έργου», δεν το κάνει βάσει 8 Azınlıkça Η κοσμικότητα και οι μη μουσουλμάνοι στην Τουρκία Ι...Το παρελθόν του παραπάνω φορέα ξεκινάει μόλις μετά την ανακήρυξη της Δημοκρατίας το Μετά την κατάργηση του Χαλιφάτου, στις 3 Μαρτίου καταργείται και το Υπουργείο Θρησκευμάτων και Βακουφείων και στη θέση του ιδρύεται η Γενική Διεύθυνση Βακουφείων και το Προεδρείο Θρησκευτικών Υποθέσεων... των νόμων αλλά είναι μια απλή ρύθμιση του ιδίου του κράτους. Το παρελθόν του παραπάνω φορέα ξεκινάει μόλις μετά την ανακήρυξη της Δημοκρατίας το Μετά την κατάργηση του Χαλιφάτου, στις 3 Μαρτίου καταργείται και το Υπουργείο Θρησκευμάτων και Βακουφείων και στη θέση του ιδρύεται η Γενική Διεύθυνση Βακουφείων και το Προεδρείο Θρησκευτικών Υποθέσεων. Βάσει της συνθήκης της Λοζάνης, οι μειονότητες αφέθηκαν με τα δικά τους θρησκευτικά ιδρύματα ενώ ακόμη παραβλέπονται οι διαφορετικότητες μεταξύ των μουσουλμάνων, έτσι προκύπτει μια επίσημη θρησκευτική αντίληψη. Το κράτος, στον φορέα που σύστησε να παράγει θρησκευτικό έργο, δηλαδή το Προεδρείο των Θρησκευτικών Υποθέσεων, εξαιρεί τους μη μουσουλμάνους από τους οποίους όμως εισπράττει τους φόρους. Αυτό αποτελεί μια ανοιχτή διάκριση. Με τους φόρους που εισπράττονται από τους μουσουλμάνους, τους μη μουσουλμάνους και από τους άθεους, παρέχεται έργο μόνο στους μου-

11 σουλμάνους σουνίτες του δόγματος Χανεφί. Την διάκριση αυτή που κάνει το Προεδρείο Θρησκευτικών Υποθέσεων, για πρώτη φορά την διατύπωσε το Εργατικό Κόμμα της Τουρκίας το 1968 στην 3η συνέλευσή του. Το Εργατικό Κόμμα είχε ανακοινώσει ότι «πρέπει όλα τα θρησκευτικά δόγματα να εκπροσωπούνται στο Προεδρείο των Θρησκευτικών Υποθέσεων και να εξασφαλιστεί ισότητα μεταξύ όλων». Ενώ σήμερα, ένα οποιοδήποτε πολιτικό κόμμα δεν έχει ούτε το δικαίωμα να θέσει πρόταση για την κατάργηση του Προεδρείου Θρησκευτικών Υποθέσεων, διότι το άρθρο 89 του Νόμου περί πολιτικών κομμάτων αποτελεί εμπόδιο για αυτό. Ένα άλλο παράδειγμα της διάκρισης είναι ότι η επίσημη αντίληψη του Ισλάμ μετατράπηκε σε νομικό πρόσωπο, ενώ τα ιδρύματα των μη μουσουλμάνων, στα πρώτα χρόνια της δημοκρατίας, δεν είχαν μορφή νομικού προσώπου, γεγονός που κάνει να παρουσιάζονται οι πνευματικοί ηγέτες σαν απλοί «πολίτες». Παρόλα αυτά, για παράδειγμα, στην εκλογή του Πατριάρχη, ενώ αυτός που θα εκλεγεί δεν είναι δημόσιος υπάλληλος, μεταξύ των υποψηφίων τα «ανεπιθύμητα» άτομα, αναιρούνται από την λίστα με παρέμβαση της νομαρχίας. Ένα από τα θέματα που ενοχλεί το Προεδρείο των Θρησκευτικών Υποθέσεων, όπως καταλαβαίνουμε από τις δηλώσεις που έχει κάνει, είναι το θέμα των ιεραποστόλων. Την στιγμή όμως όταν προπαγανδίζεται η κυρίαρχη θρησκεία και αντιμετωπίζεται ως ένα φυσιολογικό φαινόμενο, τη στιγμή που χειροκροτούνται οι μη μουσουλμάνοι όταν επιλέγουν το Ισλάμ, τη στιγμή όμως που όταν γίνεται προπαγάνδα στην χριστιανική θρησκεία, που σε συντριπτική τους πλειοψηφία όλοι οι μη μουσουλμάνοι αυτής της χώρας ως θρήσκευμα έχουν τον χριστιανισμό, τότε προκύπτει θέμα ποινικής δίωξης. Εδώ μπορεί να ρωτήσει κανείς το εξής: η ύπαρξη των διαφορετικών θρησκειών και η ελεύθερη έκφρασή τους δείχνει την δύναμη της κοσμικότητας, ή το αντίθετο; Ενώ σήμερα φαίνεται ότι αυτοί που ενοχλούνται περισσότερο από αυτή την κατάσταση είναι το στρώμα της ελίτ των κοσμικών. Επίσης είναι ειρωνεία όταν αυτοί, έναντι της κοσμικότητας, δίνουν το παράδειγμα πως η κατάσταση των χριστιανών σε Αραβικές χώρες είναι καλύτερη από την Τουρκία. Οι διαφορετικές θρησκευτικές κοινότητες ζουν πιο άνετα στο κοσμικό κράτος της Τουρκικής Δημοκρατίας ή ζούσαν πιο άνετα σε ένα επίσημο θεοκρατικό καθεστώς της Οθωμανικής αυτοκρατορίας; Είναι γεγονός, πως λόγο των πολλών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν τα τελευταία χρόνια οι θρησκευτικοί ηγέτες κάνουν πολλές φορές αναφορές στην Οθωμανική κυριαρχία. Το κοσμικό κράτος στην Τουρκία, από την αρχή σκόπευε να δημιουργήσει μια κοινωνία αποτελούμενη μόνο από τους μουσουλμάνους, κάτι το οποίο βλάπτει θεμελιακά την αρχή της ίσης στάσης απέναντι σε διαφορετικές θρησκείες. Σήμερα, περισσότερο από την ενδυνάμωση της ισλαμικής τάσης, έχουμε ένα σχέδιο στερέωσης της θρησκείας με την εθνική ταυτότητα του κοσμικού κράτους. Εδώ το Προεδρείο Θρησκευτικών Υποθέσεων έχει μια σημαντική λειτουργία. Σε αυτό το σημείο το κράτος στα ανοιχτά έχει μια γνωστή στάση. Πράγματι, σε ένα δημοκρατικό και κοσμικό καθεστώς ή παρέχεται το ίδιο έργο στον ίδιο βαθμό για όλους ή δεν παρέχεται κανένα θρησκευτικό έργο για όλους. Η πρώτη περίπτωση συνήθως είναι ίσως αδύνατη διότι θέλοντας και μη φέρνει μαζί της και τις αδικίες. Εάν η θρησκεία πράγματι είναι μια ατομική επιλογή του καθενός, τότε αυτό δεν πρέπει να απασχολήσει το υπόλοιπο κομμάτι της κοινωνίας. Τότε η πηγή των χρηματοδοτήσεων αυτών των έργων, πρέπει να είναι μόνο για τα μέλη της συγκεκριμένης θρησκείας. *Θα συνεχίσει Azınlıkça 9