INDEX. 19. Ulusal Çevre Proje Olimpiyatı. gençler proje üretecek, dünya güzelleşecek...

Transkript

1

2

3 INDEX Inepo Çevre Proje Olimpiyatı 2 Yaşanabilir Bir Dünya İçin 3 Vakit Geçmeden, Hemen Şimdi: Çevre Bilinci 4 Teşekkür 5 Ulusal Inepo Jüri Üyeleri 6 Inepo ya Katılan Ülkeler 8 Aktiviteler 10 Çevre Basın Ödülleri 12 Basında Inepo 16 Medyada Inepo 24 Yarışmadan Görüntüler 26 Dünya Hepimizin 30 Inepo nun Tarihçesi 33 Inepo Başvuru İstatistikleri 34 Finalist Projeler Listesi 37 Projeler 49 gençler proje üretecek, dünya güzelleşecek...

4 ULUSAL ÇEVRE PROJE OLİMPİYATI Prof. Dr. Veysel EROĞLU Çevre ve Orman Bakanı Geleceği ellerinde tutan değerli gençler, sizler yarınlara yön veren aydınlık yüzlersiniz. Sizler, dünyadaki değişimin gerisinde kalmamayı, gelişmiş ülkeler arasında yer almayı hedefleyen Türkiye nin mutlu ve müreffeh yarınlarına doğru yolculuğunda bayrağı devralacaksınız. Türkiye yi bize bırakılandan daha ileri, güven verici, aydınlık bir geleceğe taşımak için daha çok çalışmanız gerekiyor. Renklerimiz, dillerimiz, dinlerimiz farklı olsa da hepimiz aynı dünyada yaşıyoruz. Ancak dünyadaki su, hava, toprak sınırsız değil. Maalesef insanoğlu bitmeyecek sandığı bu kaynakların değerini, kaybetmeye başladığı zaman anlamıştır. Tehlikenin çok büyük boyutlara geldiği görülmüş ve belirli önlemlerin alınması gereği duyulmuştur. Yaşanılabilir bir dünya için geç kalmadan hepimiz birey olarak üzerimize düşeni yapmalı, gelişmiş bir çevre bilincine sahip olmalıyız. Geleceğimizin teminatı olan siz gençleri böyle duyarlı görmek, beni yarınlar adına umutlandırıyor. Denizin, atmosferin, toprakların, ormanların tükenmez olmadığını gören insanoğlu, çevre kirliliğinin sınır tanımadığını ve bütün ülkelerin ortak meselesi olduğunu görmüştür. 5 Haziran bütün dünyada ve ülkemizde Dünya Çevre Günü olarak kutlanmaktadır. Aslında çevre; bir gün, bir hafta olarak değerlendirilip gündem oluşturacak bir olgu değildir. Çevre insan hayatının her alanında ve her anında süreklilik arz etmektedir. Gençlerin bir yıl boyunca hazırlanarak çevre konusuna hassasiyetlerini yansıtan projelerle iştirak ettikleri Çevre Olimpiyatı, gençlere her günün Çevre Günü olduğu bilincini yerleştirmeye çalışmaktadır. Geleceğin dünyasının daha yaşanılabilir olması için, bu projelerden bilim kurumlarının fevkalade istifade edip, bu çocuklara sahip çıkarak fırsatlar vereceğini inanıyorum. Gençlik, insanın en güçlü, en sağlıklı ve en verimli olduğu devredir. Bu sebeple çok iyi değerlendirilmesi gerekir. Biz çevreye olan duyarlılığımızı yaptığımız çalışmalar ve siz değerli gençlere verdiğimiz desteklerle gösteriyoruz. Çalışmak hayat, düşünmek ışıktır. Bu yarışmaya katılarak çalışmalarını paylaşan bütün çocuklarımızla gurur duyuyoruz. Önemli olan çocuklarımıza çevre kültürü ve çevre bilincini küçük yaşlarda aşılayabilmek; bunu yapabilirsek Türkiye nin geleceği bugünkünden çok daha güzel olacaktır. Böyle mükemmel bir organizasyonu tertipleyen başta Fatih Eğitim Kurumları nın değerli kurucularını, saygıdeğer hocalarını ve bu projede çalışmalarıyla güzel eserler ortaya koyan sevgili öğrencileri, bu olimpiyatın projelerini inceleyen değerli jüri üyelerini ve bütün çevre dostlarını, kutluyor muvaffakiyetler diliyorum. Olimpiyat ta belki yalnızca dereceye girenleri mükâfatlandıracağız ama ben bu projeye katılan tüm katılımcıları yürekten kutluyorum. Bu projede yer alan bütün çocuklarımızın yaptıkları çalışmalar her türlü takdirin üstündedir. Onlar, geleceğin dünyasının parlayan yıldızları olarak büyük hizmetlerde bulunarak, alkışı çoktan hak etmişlerdir. Bütün katılımcılara başarılar diliyor bilim dünyasına katkılarınızdan dolayı şükranlarımı sunuyorum. 2

5 YAŞANABİLİR BİR DÜNYA İÇİN İsak ŞAHİN Fatih Eğitim Kurumları Genel Müdürü Rahat yaşama arzusu ve bitmek tükenmek bilmeyen isteklerle örülü bir hayatın ağlarına takılan 21. yüzyıl insanı, tabiatı tasarruf etmede belli dengeleri koruyamayınca, evrensel boyutta bir çevre sorunu ile karşı karşıya kalmıştır. Sorunun evrensel olması, global anlamda bir çevre bilincine gidilmesini zorunlu kılmıştır. İnsanlar bugün daha net anladılar ki: Hepimiz aynı gemideyiz. Tek bir yaşam alanımız var. Buna sahip çıkmak da hepimizin görevidir. Bu bilinçle, INEPO Çevre Proje Yarışması, 19. kez ülkemizin genç çevre gönüllülerini bir araya getiriyor. Bilim adamlarının önümüzdeki 100 yıl içerisinde öngördükleri, sıcaklığın artmasıyla deniz seviyesinin yükselmesi sonucu meydana gelebilecek iklim değişiklikleri; gıda temin etmede büyük sıkıntılar çekilebileceği yönündeki tahminleri; ozon tahribatıyla başta cilt hastalıkları olmak üzere insanda görülmesi beklenen değişik rahatsızlıklar; yine tarımda meydana gelebilecek ürün verimliliğinin azalması; bugün yaşanan küresel ısınmanın %50 sinin tropikal ormanların ortadan kaldırılmasından kaynaklanması gibi ilmi tahmin ve beklentiler, tamamen insan kaynaklı olumsuzluklardır. Bu olumsuzlukların giderilmesine kayıtsız kalınmamalıdır. Fatih Eğitim Kurumları nın madden ve manen desteklediği INEPO Çevre Proje Yarışması, aynı zamanda bilim adamlarının geleceğe ait karamsar öngörülerini, yaşanabilir bir çevreye dönüştürmeye yönelik atılmış önemli adımlardan birisidir. Bu yarışmanın katılımcıları olan genç beyinleri, dünya çevre mirasına katkılarından dolayı kutluyorum. Bugünün genç nesli, geleceği kurmakla da yükümlü olduğundan, omuzlarına aldığı sorumluluk çok ağırdır. Çevre koruma bilinci kazanmış ve çevre kültürü ile yoğrulmuş, çevreyi korumakla ilgili bilgiler ile donanmış siz aydın gençlerimize, emeği geçen eğitimcilerimize, bu organizasyona destek veren devlet büyüklerimize ve sponsorlarımıza teşekkür ediyorum. Yaşanabilir bir dünya, geleceğe yapılacak en büyük yatırımdır. 3

6 Mehmet BUĞDAY Özel Fatih Fen Lisesi Müdürü Fatih Eğitim Kurumları olarak 19. kez ülkemize ve tüm dünyaya, çevre için sesleniyoruz. Bütün gayretimiz ve çabamız, bize emanet edilen dünyamızı, doğal güzelliklerini daha fazla kaybetmeden gelecek nesillere teslim edebilmek içindir. Madem bu dünya bizim, yaşanır hale getirmek de hepimizin görevidir. Çölleşen topraklar, kirlenen hava ve sular, evsel ve sanayi atıkları çevreye gönül vermiş insanımız için artık kabus oldu. Aslında bu tehlike tüm insanlığı tehdit ediyor. Geleceğimizi kurtarma adına çevre ve bilim aşığı gençlerimiz ve onların fedakâr öğretmenleri 19 yıldır girdiğimiz bu yolda bizi yalnız bırakmadılar. Çevreyi güzelleştirme ve dünyamıza nefes aldırma adına yüreklerini, emeklerini ortaya koydular. INEPO onlarla dünyada çevre adına ses getirir oldu. Gençlerin çevre konusundaki duyarlılığı bizim geleceğe ait umutlarımıza güç katıyor. Bu yılki ulusal yarışmamızda her zamankinden daha fazla bir ilgi ve alaka ile karşılaştık. İlk başvurularda hepsi birbirinden güzel beş yüzü aşkın proje geldi. Gönlümüz isterdi ki gelen bütün projeleri yarışmaya koyalım. Ancak imkânlarımız 116 proje seçmeye elverdi. İlgi gösteren tüm genç arkadaşlarımıza gönülden teşekkür ediyorum. Çevre adına çıktığımız bu yolda her zaman yanımızda olan, Çevre ve Orman Bakanlığımıza, Milli Eğitim Bakanlığımıza, Fatih Üniversitesine basın yayın kuruluşlarına ve bize destek olan çevre gönüllülerine teşekkür ediyorum. Çevre adına önümüzde iç karartan tablolar olsa da henüz vaktin geçmediğine inanıyorum. Ülkemiz ve tüm dünya insanlarına çevre bilinci adına INEPO ve emsali çalışmaların sayısının artmasını diliyor, tüm katılımcılara ve değerli jüri üyelerimize başarılar diliyorum. 4

7 gençler proje üretecek, dünya güzelleşecek... Teşekkür INEPO Çevre Derneği Kurucu Üyeleri Prof. Dr. İzzet Öztürk Prof. Dr. Osman Özsoy Doç. Dr. Barık Salih Yük. Müh. Selçuk Berksan Yrd. Doç. Dr. Yunus Karaca Yrd. Doç. Dr. Sami Gören Memduh Akkuş Pınar Savgı Yrd. Doç. Dr. Mustafa Petek Çevre ve Orman Bakanlığı Prof.Dr. VEYSEL EROĞLU - Bakan Müsteşar Prof. Dr. Lütfi Akça ENVER KURGUN - Eğitim- Yayın Daire Doç. Dr. MEHMET EMİN BİRPINAR - İstanbul Çevre Müdürü Milli Eğitim Bakanlığı Nimet Çubukçu - Bakan İstanbul Büyükşehir Belediyesi Mimar Dr. Kadir TOPBAŞ - İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı

8 Ulusal Inepo Jüri Üyeleri Prof. Dr. Mehmet Borat Fatih Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü Doç.Dr. Nükhet Sivri İstanbul Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü Prof.Dr. Mustafa Kumru Prof.Dr. Talha Gönüllü Prof.Dr. Mehmet Karpuzcu Prof. Dr.Birsen Demirata Öztürk Prof.Dr. Orhan Kural Prof.Dr. İlhan Özkeçeci Prof.Dr. Erkan İmal Prof. Dr. Osman Özsoy Doç. Dr. Neşe Tüfekçı Doç.Dr. Serkan Çalışkan Doç.Dr. Erdal Osmanlıoğlu Doç.Dr.Yüksel Köseoğlu Doç.Dr. Barık Salih Fatih Üniversitesi Fizik Bölümü Yıldız Teknik Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü İstanbul Teknik Üniversitesi Kimya Bölümü İstanbul Teknik Üniversitesi Maden Mühendisliği Yıldız Teknik Üniversitesi Sanat ve Tasarım Fakültesi Fatih Üni. Mühendislik Fak. Akademisyen - Gazeteci İstanbul Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü Fatih Üniversitesi Fizik Bölümü Türkiye Atom Enerjisi Kurumu Fatih Üniversitesi Fizik Bölümü Fatih Üniversitesi Biyoloji Bölümü Doç.Dr. Metin Tülü Doç.Dr.Ali Fuat Aydın Yrd.Doç.Dr.Sevim Işık Yrd.Doç.Dr.Fatih Abasıyanık Yrd: Doç:Dr. Serdar Aydın Yrd.Doç.Dr. Sami Gören Yrd.Doç.Dr. İ. İrem Uzonur Yrd.Doç.Dr. Ülkü Alver Şahin Yrd.Doç.Dr. Sedat Coşgun Yrd.Doç.Dr. M.Burak Yılmaz Dr. Fikret Koç Dr. Onur Uzonur Yıldız Teknik Üniversitesi Kimya Bölümü İstanbul Teknik Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü Fatih Üniversitesi Biyoloji Bölümü Fatih Üniversitesi Genetik ve Biyomühendislik Bölümü İstanbul Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü Fatih Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü Fatih Üniversitesi Biyoloji Bölümü İstanbul Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü Fatih Üniversitesi Kimya Bölümü Fatih Üniversitesi Fizik Bölümü Deva Holding Türkiye Atom Enerjisi Kurumu Doç.Dr. Mustafa Özateş Kartal Eğitim Ve Araştırma Hastanesi Enver Kurgun Çevre Ve Orman Bakanlığı Eğitim - Yayın Dairesi 6

9 Çevre - Basın Ödülleri Jüri Üyeleri Inepo Danışmanları Prof. Dr. Hasan Zuhuri Sarıkaya Çevre ve Orman Bakanlığı Eski Müsteşarı Prof. Dr. Adem Baştürk Kayseri Milletvekili Nihat Gökyiğit Tema Vakfı Başkanı Dr. Ali Talip Özdemir Çevre Eski Bakanı Prof. Dr. Ahmet Samsunlu İ.T.Ü. Çevre Mühendisliği Bölümü İmren Aykut Çevre Eski Bakanı Prof. Dr. Zafer Ayvaz Ekoloji Dergisi Editörü Rıza Akçalı Çevre Eski Bakanı Prof. Dr. Osman Özsoy Akademisyen Gazeteci Yrd. Doç. Dr. Mustafa Petek INEPO Genel Danışmanı Mehmet Ali Önel Deşifre Programı gençler proje üretecek, dünya güzelleşecek... 7

10 ya Katılan Ülkeler Countries Participating in Inepo Afganishtan, Azerbaijan, Albania, Argentina, Bashkortostan, Republic of Belarus, Bangladesh, Brazil, Bosnia Hersegovina, Burkina Faso, Canada, China, Chuvash Republic, Czech Republic, Dagestan, Denmark, Egypt, Endonezya, Ethiopia, Estonia, Fhilippines, Finland, Ghana, Georgia, Germany, Hungary, Italy, India, Iraq, Jordan, Kenya, Pakistan, Portugal, Kyrgyzhistan, Macedonia, Myamnar, Nahcevan, Slovak Republic, Tatarstan, Taiwan, Tajikistan, Tanzania, Thailand, Turkmenistan, Uzbekistan, Kazakhstan, Kosova, Latvia, Malaysia, Maldives, Macedonia, Mexico, Moldova, Mongolia, Nigeria, Polland, Romania, Russia, Sri Lanka, Slovak Republic, South Africa, South Korea, Tajikistan, Thailand, Turkey, United Kingdom, Ukraine, Usa, Vietnam, Yemen. 8

11 gençler proje üretecek, dünya güzelleşecek... 9

12 Aktiviteler 10

13 gençler proje üretecek, dünya güzelleşecek... 11

14 Çevre Basın Ödülleri Environmental Awards of Press INEPO Çevre Derneği öncülüğünde, Çevre ve Orman Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı, Fatih Koleji tarafından düzenlenen ve gelenekselleşen 19. Uluslararası Çevre Proje Olimpiyatı (INEPO) kapsamında 2011 ÇEVRE ÖDÜLLERİ dağıtılacaktır ÇEVRE ÖDÜLLERİ iki kategoride verilecektir. 1-ÇEVRE BASIN ÖDÜLLERİ 2-ÇEVRECİ KİŞİ VE KURULUŞ ÖDÜLLERİ 1- ÇEVRE BASIN ÖDÜLLERİ 2011 Çevre Basın Ödülleri, Basın mensuplarına yönelik bir organizasyondur ve son bir yıl içerisinde (Mayıs Nisan 2010) çevre sorunlarıyla ilgili yapılan yayınların ödüllendirilmesi amacıyla düzenlenmiştir ÇEVRE BASIN ÖDÜLLERİ iki kategoride verilecektir. A-HABER YARIŞMASI B-ÇEVRE BASIN ÖZEL ÖDÜLÜ A-HABER YARIŞMASI : Çevre Basın Ödülleri Haber Yarışmasının konusu Çevre ve Doğanın Korunması olup; GAZETE HABERLERİ, TELEVİZYON HABERLERİ VE DERGİ HABERLERİ olmak üzere üç kategoride düzenlenecektir. Haber yarışmasında dereceye giren haberler para ödülü ve plaket ile ödüllendirilecek. Ödüllendirme her kategoride ayrı ayrı olmak üzere şu şekildedir: GAZETE HABERLERİ TELEVİZYON HABERLERİ DERGİ HABERLERİ BİRİNCİLER : 750 TL BİRİNCİLER : 750 TL BİRİNCİLER : 750 TL İKİNCİLER : 500 TL İKİNCİLER : 500 TL İKİNCİLER : 500 TL ÜÇÜNCÜLER : 300 TL ÜÇÜNCÜLER : 300 TL ÜÇÜNCÜLER : 300 TL MANSİYON : 200 TL MANSİYON : 200 TL MANSİYON : 200 TL B-ÇEVRE BASIN ÖZEL ÖDÜLLERİ : Çevre bilincinin oluşumuna katkıda bulunan YAYIN KURULUŞLARI (Gazete, Televizyon, Dergi, Radyo, İnternet Sitesi ) ve yayınlara da ( Köşe Yazısı, TV ve Radyo Programları, İnternet Yayınları vb.) ÇEVRE ÖZEL ÖDÜLÜ verilecektir ÇEVRE BASIN ÖDÜLLERİNE 1 Mayıs Nisan 2011 tarihleri arasında kurumunuzda yayınlanmış çevre ve doğa konulu yayın ve haberler ile katılabilirsiniz. 2011ÇEVRE BASIN ÖDÜLLERİ ne bir aday en fazla 3 çalışması ile katılabilecektir. 12

15 gençler proje üretecek, dünya güzelleşecek... 13

16 Çevre Basın Ödülleri Environmental Awards of Press 2-ÇEVRECİ KİŞİ VE KURULUŞ ÖDÜLLERİ 2011 yılı içerisinde, çevre sorunlarına karşı duyarlılık göstermiş kişi ve kuruluşların ödüllendirilmesine yönelik bir organizasyondur. Sanat, siyaset, iş dünyası, spor, bilim, eğitim, sivil toplum kuruluşları, yerel yönetimler, sosyal faaliyetler gibi toplumun her kesimini kapsayan 2011 ÇEVRECİ KİŞİ VE KURULUŞ ÖDÜLLERİNE çevre sorunlarına karşı duyarlılık gösteren herkes veya kurum aday olabilir, yada bir başkasını aday gösterebilir. 14

17 Seçici Kurul : Orman ve Çevre Bakanlığı Eski Müsteşarı - Prof. Dr. Hasan Zuhuri Sarıkaya Akademisyen - Gazeteci - Prof. Dr. Osman Özsoy İ.T.Ü. Çevre Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi - Prof. Dr. Ahmet Samsunlu Ekoloji Dergisi Editörü - Prof. Dr. Zafer Ayvaz Ve Yayın Kurulu Inepo Genel Danışmanı - Yrd. Doç. Dr. Mustafa Petek Deşifre Programı Genel Yayın Yönetmeni -Mehmet Ali Önel Başvuru : 1. Başvurular web sitesi üzerinden online olarak yapılabilecektir. Başvuru Tarihleri : 01 Şubat Nisan Eğer dosyanızın boyutu 20 mb den büyükse, diğer alanları doldurup gönder dedikten sonra haber dosyanızı cd ye kaydederek ve üzerine haber başlığını, adınızı soyadınızı yazarak aşağıdaki adrese kargo yoluyla başvuru tarihlerinde gönderebilirsiniz.. Başvuru Tarihleri : 01 Şubat Nisan 2011 Ödül Töreni : 21 Mayıs 2011 Her geçen gün önemi bir kat daha artan Çevre konusundaki duyarlılığınızı göstermeniz açısından organizasyonumuza katılmanızı ümit eder, temiz bir çevrede başarı dolu günler dileriz. INEPO Çevre Ödülleri Turgut Özal Blv. No: 3 Beykent, Büyükçekmece / İstanbul Tel :

18 Basında 16

19 17

20 Ulusal Çevre Proje Olimpiyatı

21 Basında 19

22 Basında 20

23 21

24 Ulusal Çevre Proje Olimpiyatı

25 Basında 23

26 Ulusal Çevre Proje Olimpiyatı

27 Medyada 25

28 görüntüler 26

29 gençler proje üretecek, dünya güzelleşecek... 27

30 görüntüler 28

31 gençler proje üretecek, dünya güzelleşecek... 29

32 Dünya Hepimizin Ò Bir düş kurun. Öyle bir düş kurun ki, hangi milletin, hangi dinin, hangi ırkın insanı olursanız olun, herkes size katılsın, herkes düşlerinizin bir parçası olsun. Ve öyle bir düşle yaşayın ki herkes size özensin. Herkes sizden bir parça olmayı kendine hedef edinsin... Biz size bir düş öneriyoruz. Gelin bir düşü birlikte kuralım. Dünyada yaşayan yeni doğmuş bebeğin saflığı taşıdığı kadar, yaşlı bir insanın da deneyimlerini içinde barındıran bir düş olsun birlikteliğimiz. Bu düş cennette bir parça olsun. Cennetin bir parçası olsun. Bu düş hepimizin paylaştığı dünyayı bir düş cenneti haline getirmek arzusu olsun... Bir çocuk gibi koşmaya başlayalım. Dünya bir yanda hayaller bir yanda. Düşler bir yanda. Koşalım. Birlikte gülüp oynadığımız dünyada hepimiz adına biri koşsun. Oüzel bir hayalin gerçekleşmesi ümidiyle koşsun... Böyle bir düşün peşinden koşmaya başlamadan önce son bir kez dünyamıza bakalım. Ve bu güzel dünyayı düşlerimize çevirmeden önce, neler yaşanmış, neler olmuş birlikte görelim. İçtiğimiz su... Soluduğumuz hava... Birbirinden leziz meyveler... Kısacası hayatın kaynağı... Sadece hayatın değil, aynı zamanda tüm güzelliklerin kaynağı dünyamız... Baharın gelişinden etkilenemeyen bir şair düşünülebilir mi? Yeryüzündeki harmoni ve kuş cıvıltısı karşısında gönül teli titremeyen bir müzisyen olabilir mi? Oüzel bir manzara karşısında heyecana kapılmayan bir ressam var mıdır? Bütün güzellikler insanın emrine verilmiş... Ama ne yazık ki, insanoğlu bunun değerini yeterince bilmiyor. Sağlıksız sanayileşme ile doğayı kirletiyor, tahrip ediyor. Çöp dağlan... Sadece yeryüzünü çirkinleştirmekle ve doğal dengeyi ^ bozmakla kalmıyor, aynı zamanda toprağın derinliklerine sızarak yer altı sularını da kirletiyor. Araştırma sonuçlarına göre, yetişkin bir insan hayatı boyunca ağırlığının 600 katı çöp üretiyor... Peki ya denizler! Her yıl 7 milyar kilo çöp denizlere atılıyor.. Yok olmaya yüz tutan hayvan ve bitki türleri. Ortalama her gün 3 canlı türü yok oluyor kuş türünden üçte ikisi yok olma tehlikesiyle karşı karşıya. Okyanuslarda, tatlı sularda ve nehirlerde yaşayan balık türünden üçte ikisi yok olmak üzere. Sadece 1950 ile 1980 arasında dünyadaki tüm ormanların dörtte biri yok edildi. Her yıl 27 milyon dönüm yağmur ormanı haritadan siliniyor. Diğer bir deyişle günde 74 bin dönüm, saatte 30

33 3000 dönüm, dakikada 50 dönüm yağmur ormanı yok oluyor. Yok edilen 2,5 km karelik bir yağmur ormanıyla birlikte 750 çeşit ağaç, 1500 çeşit çiçekli bitki, 125 çeşit memeli hayvan, 400 çeşit kuş, 100 çeşit sürüngen, 150 çeşit kelebek ve sayısız böcek türü yok ediliyor. Petrol ve kömür rezervleri hızla tükenme noktasına doğru yaklaşıyor. Konfüçyus, Bir insan uzağı düşünmezse, yakın bir zamanda mutlaka üzüntü ile karşılaşacaktır der. Doğal afetlerin çoğunu kendi hatalarımızla davet ediyoruz aslında. Sel baskınları, iklim değişiklikleri, tayfınlar... Böyle devam ederse, önümüzdeki yıllarda dünyamızda 1.5 i ile 4.5 derece arasında bir ısınma yaşanacak. Bu ise deniz sularının yükselmesi ve kıyılardaki birçok kendin sular altında kalması demektir. Balzac ın tespitiyle söylersek: Doğadaki kanunları anlamazlıktan gelen, cezasını çeker İnsanoğlu sadece dünyamızı kirletmekle kalmıyor, aynı zamanda kirletici elini gökyüzüne de uzatıyor. Atmosfere atılan kükürt ve azot oksitler, daha sonra asit yağmurları halinde yeryüzüne iniyor ve tabiatın yeşil örtüsünü, nehirleri tehdit ediyor. Ozon tabakasının yüzde 5 i Kloroflorokarbon gazlan (CFC) tarafından yok edildi. Ozon tabakasındaki %01 lik bir incelme 50 bin yeni deri kanseri ve 150 bin de yeni körleşme demektir. Dengeyi bozmak kolay. Ama yeniden kurmak için milyonlarca yıl gerekli. Bu da yetmiyormuş gibi, savaşlarla dünyayı yok etmeye devam ediyoruz. Ölüm kusan silahlar, füzeler ve bombardıman uçakları... Dahası, biyolojik, kimyasal ve nükleer silahlar... Dünya genelinde silaha yapılan harcama yaklaşık 800 milyar dolar. Yani günlük ortalama 2 milyar dolardan fazla. Oysa sağlığa ve diğer toplumsal hizmetlere yapılan harcama, bunun sadece beşte biri nispetinde. Her yıl 20 milyona yakın insan açlıktan ölüyor. 841 milyon insan yetersiz beslenirken, 1 milyardan fazla insan temiz su kaynağından mahrum. 1.6 milyar insan okuma-yazma bilmezken, 2 milyar insan da elektriksiz, yani medeniyetten habersiz yaşıyor. Einstein ın ifadesiyle, Teknolojik alanda sağlanmış bütün gelişmeler, diğer bir deyişle medeniyetimiz, patolojik suçlunun elinde bir balta gibidir 21.yüzyılda bize rehberlik edecek, yeni bir ahlak pusulasına ihtiyacımız var. Bu bilinci taşıyan insanlar bir şeylerin yapılması gerektiğini biliyorlardı. Acilen çevre bilincinin sağlanması gerekiyordu yılında ilk defa Fatih Roleji nin öncülüğünde düzenlenen çevre proje olimpiyatı, geleneksel hale getirildi. Ve bu çalışmaların bir sonucu olarak. Uluslar arası Çevre Proje Olimpiyattan adıyla bir organizasyon çıktı ortaya. İşte INEPO böyle doğdu. UNESCO nun da desteklediği bu uluslar arası organizasyonun amaçları şöyle özetlenebilir. k Okul çağındaki gençleri çevre konusunda bilinçlendirmek ve gelecek kuşaklara örnek olmalarını sağlamak, ayrıca öğrencilerin bizzat yaşayarak proje geliştirmelerini teşvik etmek ve problemlere daha somut çözüm önerileri getirmek de ülke ile başladı uluslar arası proje olimpiyatı. Katılan proje ve ülke sayısı yıldan yıla çoğaldı da 24 olan katılımcı ülke sayısı 2010 yılında 44 a ulaştı. INEPO nun hedefleri aslında Birleşmiş Milletler Örgütünün çalışmalarıyla da paralellik arz ediyor yılında Birleşmiş Milletler tarafından organize edilen Rio de Janerio konferansında yayınlanan deklarasyonun 21 nolu ilkesinde gençliğe önem 31

34 verilmesi gerektiği vurgulanıyor ve uluslar arası işbirliğinin önemine de dikkat çekiliyordu. Çevre sorunlannın global olması, küresel işbirliğine zorluyor bizi. Gerçekte bir bütün olan kainatı, biz sadece parçalar halinde görmekteyiz. Oysa evrendeki her şey birbiriyle ilintili. Örneğin Amazon ormanlanndaki bir kelebeğin kanat çırpması, binlerce kilometre ötedeki bir bölgenin hava durumunu etkileyebilir. Aklımız kirlendiğinde, nesnelerde çeşitlilik varmış gibi düşünürüz. Ama eğer aklımız susturulursa, nesnelerin çeşitliliği de ortadan kaybolacaktır. Uluslar arası Çevre olimpiyatları, her yıl Dünya Çevre Haftasında, Haziranın ilk haftasında Türkiye de gerçekleşmektedir. Jürinin değerlendirmesi sonucunda katılımcıların yüzde 10 una altın, yüzde 20 sine gümüş ve %30 una bronz madalya verilmektedir. Bu çalışmaların pratik faydalarından bir kısmı şöyle özetlenebilir. Çevre dostu alternatif enerji kaynaklannın bulunmasına katkı sağlamak. Kirletici unsurların ortadan kalkması için projeler geliştirmek Ve sürdürülebilir kalkınmanın altyapısı için gerekli zeminin hazırlanması. Bütün bunların ötesinde, ülkelerin dostluğu yolunda önemli kazanımlar elde edilmektedir. Bu ise uzun vadede savaşların önlenmesi yolunda atılmış büyük bir adımdır. Böylece silaha yapılan yatırımların, insani amaçlarla yönlendirilmesi sağlanmış olacaktır. Burada derece almak için gençler kıyasıya yanşıyor. Ama sonuçta herkes mutlu olarak ülkesine dönüyor. Çünkü, bu vesileyle insanların kazandıkları başka şeyler de var. Zira çok farklı coğrafyalardan ve değişik kültürlerden gelen ülkelerin öğrencileri burada tanışıp, kaynaşıyor ve görüş alış verişinde bulunuyor. Asıl büyük ödül bu. Yaşadığımız gezegenin güvenliği, mutluluğu ve hatta devamı, bu olimpiyatlarda ortaya çıkan projelerin uygulanmasına bağlı. Sağlıklı hava, temiz içme suyu, güvenli besin kaynakları ve gezegenimizdeki tür çeşitliliğinin korunması... Kısacası çocuklarımıza bırakmakla gurur duyacağımız bir dünya... Çünkü... Dünya hepimizin! 32

35 nun Tarihçesi Fatih Eğitim Kurumları öğrencilerinin, uluslararası olimpiyatlarda kazanmış olduğu başarılar, kurumu başarılı öğrencileri ödüllendirmeye sevketmiştir yılında Bakırköy Belediyesi nin desteğiyle yapılan ilk yarışmaya 8 ülke katılmıştır yılında 13 ülke, 1995 yılında 17 ülke, 1996 yılında 20 ülke, 1997 yılında 24 ülke, 1998 yılında 24 ülke, 1999 yılında 24 ülke, 2000 yılında 21 ülke, 2001 yılında 20 ülke, 2002 yılında 20 ülke, 2003 yılında 20 ülke, 2005 yılında 25 ülke,2006 yılında 30 ülke, 2007 yılında 35 ülke, 2008 yılında 41 ülke, 2009 yılında 44 ülke ve 2010 yılında 18. INEPO Uluslararası Çevre Proje Yarışması 44 ülkenin katılımı ile gerçekleşmiştir yılından bu zamana kadar Dünya nın çeşitli ülkelerinden yaş grubu öğrencileri büyüklerin amansızca kirlettiği doğayı kurtarmak için çalışmalar yapmaktadır. Bu gençlerin ırkları, dinleri birbirlerinden farklı ama ortak noktaları Çevre Sevgisi dir. 33

36 19. Inepo Başvuru İstatistikleri % 42 Devlet Okulları % 58 Özel Okullar Ili Toplam Proje Çevre Biyolojisi Çevre Kimyası Çevre ve Fizik Çevre ve Saglık Sosyal Çevre ADANA İlköğretim ADANA Lise ADIYAMAN İlköğretim 2 2 AMASYA İlköğretim AMASYA Lise ANKARA İlköğretim ANKARA Lise ANTALYA Lise AYDIN İlköğretim AYDIN Lise BALIKESİR İlköğretim 1 1 BALIKESİR Lise BATMAN Lise BİLECİK İlköğretim BİLECİK Lise 1 1 BURDUR İlköğretim BURSA İlköğretim BURSA Lise ÇANAKKALE İlköğretim ÇORUM İlköğretim 2 2 DENİZLİ Lise DİYARBAKIR Lise EDİRNE Lise ELAZIĞ İlköğretim ELAZIĞ Lise ERZURUM Lise 1 1 ESKİŞEHİR İlköğretim ESKİŞEHİR Lise 1 1 GAZİANTEP İlköğretim

37 % 58 % 42 Devlet Okulları Özel Okullar Ili Toplam Proje Çevre Biyolojisi Çevre Kimyası Çevre ve Fizik Çevre ve Saglık Sosyal Çevre GAZİANTEP Lise HATAY İlköğretim 1 1 HATAY Lise ISPARTA Lise İSTANBUL İlköğretim İSTANBUL Lise İZMİR İlköğretim İZMİR Lise KAHRAMANMARAŞ İlköğretim KAHRAMANMARAŞ Lise 1 1 KAYSERİ İlköğretim 1 1 KAYSERİ Lise KIRIKKALE İlköğretim KIRŞEHİR İlköğretim 1 1 KOCAELİ İlköğretim 1 1 KOCAELİ Lise KONYA İlköğretim KONYA Lise KÜTAHYA İlköğretim KÜTAHYA Lise 2 2 MALATYA Lise MANİSA İlköğretim MANİSA Lise MARDİN Lise 1 1 MERSİN İlköğretim MERSİN Lise 1 1 MUĞLA İlköğretim 2 2 MUĞLA Lise MUĞLA Lise

38 19. Inepo Başvuru İstatistikleri Ili Toplam Proje Çevre Biyolojisi Çevre Kimyası Çevre ve Fizik Çevre ve Saglık Sosyal Çevre NEVŞEHİR İlköğretim NEVŞEHİR Lise NİĞDE Lise ORDU İlköğretim ORDU Lise RİZE İlköğretim 1 1 RİZE Lise SAKARYA İlköğretim SAKARYA Lise SAMSUN İlköğretim SAMSUN Lise SİİRT İlköğretim 1 1 SİNOP İlköğretim 1 1 SİNOP Lise ŞANLIURFA Lise 1 1 ŞIRNAK Lise TEKİRDAĞ Lise TOKAT İlköğretim 2 2 TOKAT Lise 1 1 TRABZON Lise UŞAK İlköğretim UŞAK Lise YOZGAT İlköğretim YOZGAT Lise ZONGULDAK İlköğretim 1 1 Toplam İlköğretim Toplam Lise Genel Toplam

39 19. Inepo Finalist Proje İstatistikleri % 53 Devlet Okulları % 47 Özel Okullar Toplam Çevre Ili Proje Biyolojisi ADANA İlköğretim 1 1 Çevre Kimyası Çevre ve Fizik AMASYA İlköğretim AMASYA Lise 1 1 Çevre ve Saglık ANKARA İlköğretim ANKARA Lise AYDIN İlköğretim 1 1 AYDIN Lise 2 2 BALIKESİR İlköğretim 1 1 BALIKESİR Lise BATMAN Lise 1 1 BİLECİK İlköğretim 1 1 BURSA Lise 1 1 DENİZLİ Lise 1 1 EDİRNE Lise 1 1 ELAZIĞ İlköğretim 2 2 ELAZIĞ Lise 1 1 GAZİANTEP İlköğretim HATAY Lise ISPARTA Lise 2 2 İSTANBUL İlköğretim İSTANBUL Lise İZMİR İlköğretim İZMİR Lise KAHRAMANMARAŞ İlköğretim 1 1 KIRIKKALE İlköğretim 1 1 KIRŞEHİR İlköğretim 1 1 KONYA Lise 1 1 MANİSA İlköğretim MANİSA Lise 2 2 Sosyal Çevre 37

40 % 47 % 53 Devlet Okulları Özel Okullar 19. Inepo Finalist Proje İstatistikleri Ili Toplam Proje Çevre Biyolojisi Çevre Kimyası Çevre ve Fizik Çevre ve Saglık Sosyal Çevre MUĞLA Lise 1 1 MUŞ Lise 1 1 NİĞDE Lise 2 2 ORDU İlköğretim ORDU Lise RİZE Lise 1 1 SAKARYA İlköğretim SAMSUN İlköğretim 1 1 SAMSUN Lise 1 1 SİİRT İlköğretim 1 1 SİNOP Lise 1 1 ŞIRNAK Lise 1 1 TEKİRDAĞ Lise TRABZON Lise UŞAK İlköğretim 1 1 UŞAK Lise 1 1 YOZGAT İlköğretim 1 1 Toplam İlköğretim Toplam Lise Genel Toplam

41 Finalist Projeler / Ortaöğretim Stand No 1. Öğrenci Adı Soyadı 2. Öğrenci Adı Soyadı Proje Başlığı Danışman Öğretmen Çevre ve Fizik 01 Alper Gencer Enes Yılmaz Düzensiz malzemelerin içinden geçen ışığın optik faz Timothy Timur 02 Gökberk Alagöz İlke Özer birleşim yöntemiyle şiddetlendirilmesi Harmonik değiştiricilerde frekans eşleştirilmesinin fotovoltaik Lütfüye Kök 03 H.Sungur Demirtaş Ahmet Altıntaş etkilerinin ve soğurma üzerindeki etkilerinin incelenmesi Güneşe koy araban soğusun Yasin Kandemir 04 Harun Aktaş Uçucu sivilardan yararlanarak termik santrallerde Fatih Tutal 05 Selman Erdil Furkan Taşkan enerji veriminin artirilmasi Havadan elektrik Yasin Dadaylı 06 Esra Hikmet Keskin Taha Harun Altun Toplumsal olaylarda özellikle molotoflu saldirilarda Sebahattin Keskin 07 Burak Çakacak Durali Bayka araç yanginlarini önleme Termik santral küllerinden (uçucu kül) akilli beton yol Halis Karakullukçu 08 Tutku Özcan Cenker Irmak yapimi Ultrases ile sütün sterilizasyonu Kerime Betül Koç 09 Gizem Ece Avşar Ömer Ceylan Nitinol alaşımlı ve yenilenebilir ısıl enerji kaynaklı alternatif Füsun Cıngı 10 Fatih İhsan Yılmaz İbrahim Erikli taşıt tasarımı Gazın sahip olduğu potansiyel enerjiden elektrik enerjisi Cevat Kaya 11 Enes Oğuz İskender Gufran Ahmet Güngör üreten aküye alternatif sistem. Pamuk atıkları ve tekstil küllerinden yapı malzemesi Mehmet Sait Geçmenler 12 Safa Bektaş Ahmet Oğuzhan Kuru üretimi ve bunun yalıtım özelliklerinin araştırılması Alternatif enerji kaynağı olarak manyetik alandan Mehmet Sait Geçmenler 13 Ahmet Emin Şen Ali Baturhan Kontaş elektrik üretmenin farklı bir metodu Uzun hüzmeli fari otamatik kısaya alan LDR far sistemi Gül Nihal Yeşildal 14 Mertcan Karaoğlu Ecem Erman B.E.K. Görme engelliler için usb klavye Özgür Koçak 15 Naile Aybala Yildirim Nilgün Lale Rögar kapağı tuzaklarına son! Gül Nihal Yeşildal 16 Mehmet Furkan Öztürk M. Hüsrev Ayten Oyuncak treni ısı kaynağı kullanarak termoelektrikjeneratörü yardımıyla elektrik üreterek hareket ettirme Mehmet Bilgin 39

42 Finalist Projeler / Ortaöğretim Stand No 1. Öğrenci Adı Soyadı 2. Öğrenci Adı Soyadı Proje Başlığı Danışman Öğretmen Çevre Biyolojisi 17 Zehra Karakuş Beyza Akın Çevresel tütün dumanının nargile modeli ile mercimek Meryem Özgan 18 Pelin Demiral Seda Hacısalihoğlu (lens culinaris) tohumlarının çimlenmesi, gelişimi ve kök ucu hücrelerindeki mitotik etkileri Bitki büyümesinde toprak dostu bitki özütlerinin kullanılmasının Fatih Tutal 19 Ayşen Güngör İbrahim Cem Eyisan araştırılması Topraktaki ağır metallerin giderilmesinde hiperakümülatör: Gülkan Avcı 20 Beyza Büyükgebiz Dilruba Burşuk sinapis arvensis l. Turunçgillerde önemli zararlı, ceratitis capitata (akdeniz Doğan Seyfettın Aldağ 21 Melike Çakan meyve sineği) nin mücadelesine yönelik, çevre dostu kaolin ve zeolitin etkisinin araştırılması Bir toprak bakterisi olan azotobacter sp. 1-2 Den çevreci Ahmet Dikmen 22 Ezgi Şahin Meryem Korkmaz aljinat üretimi Mercanköşk, güvey otu, karakekik bitki ekstraktları ve Cemile Canşi Demir 23 Hasan Güngör Halil İsmail Helvacı kekik yağı katkılı ayva çekirdeği jelinden antimikrobiyal jel yapımı Doğallığın sıcaklığını hisset Cem Gökmen 24 Muhammet Aydoğdu Seda Sağlam Tarımda asit yağmurlarının etkisini azaltmada alternatif Ferda Kurnaz Karagöz 25 Ozan Kaçmaz Ümit Fırat Kaya bir öneri Antibakteriyel boya Veysi Acar 26 Alperen Açıkgöz Enes Altan Bilyalı kekik (origanum onites) ten elde edilen uçucu Sefa Şahin 27 Didem Melisa Günvar yagın heterobasidion annosum üzerine antifungal Zeytin yaprağında pleurotus sp. (Kavak mantarı) yetiştirme Fatma Pınar Kartal 28 Mustafa Ayhan Pazar atıklarının silolanıp yem olarak kullanım olanaklarının Osman Mutlu 29 Semiha Gültekın Esra Özer araştırılması Çevre kirliliğine neden olan Isparta yağ gülü posasının tarımdaki verimliliğin artırılması amacıyla kullanılabilirliğinin araştırılması Cengiz Cibelik 40