RUH SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI STAJI

Transkript

1 RUH SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI STAJI EĞİTİM DÖNEMİ STAJ SÜRESİ YERLEŞKE EĞİTİM BİRİMLERİ DERSHANE : Dönem IV : 15 iş günü : Cebeci Hastanesi STAJIN TANITIMI : Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Kliniği, Polikliniği, Aynalı Odaları, Dershanesi, Kütüphanesi; Konsültasyon Liyezon Psikiyatrisi Bilim Dalı Üniteleri, Dershaneleri ve Aynalı Odaları : Ruh Sağlığı ve Hastalıkları ABD Dershanesi; Konsültasyon Liyezon Psikiyatrisi BD Dershaneleri (Cebeci Hastanesi 3. Kat, İbni Sina Hastanesi 4. Kat) Prof. Dr. Bedriye ÖNCÜ ÇETİNKAYA Prof. Dr. Yıldırım Beyatlı DOĞAN Prof. Dr. Ali Kemal GÖĞÜŞ Prof. Dr. Oğuz Erkan BERKSUN Prof. Dr. Halise DEVRİMCİ ÖZGÜVEN Prof. Dr. İnci ÖZGÜR İLHAN Prof. Dr. Meram Can SAKA Doç. Dr. Bora BASKAK KONSÜLTASYON LİYEZON PSİKİYATRİSİ BD Prof. Dr. Vesile ŞENTÜRK CANKORUR Prof. Dr. Abdülkadir ÇEVİK EĞİTİCİLER Prof. Dr. Hakan KUMBASAR Prof. Dr. Hüseyin Hamdi ÖZSAN Doç. Dr. Erguvan Tuğba ÖZEL KIZIL GENEL CERRAHİ ANABİLİM DALI Doç. Dr. Deniz BALCI KALP VE DAMAR CERRAHİSİ ANABİLİM DALI Prof. Dr. Ahmet Rüçhan AKAR TIBBİ GENETİK ANABİLİM DALI Prof. Dr. Hatice ILGIN RUHİ TIP TARİHİ VE ETİK ANABİLİM DALI Prof. Dr. Neyyire Yasemin YALIM EĞİTİM SORUMLULARI: Prof. Dr. Halise DEVRİMCİ ÖZGÜVEN, Prof. Dr. Meram Can SAKA ADRES İLETİŞİM : Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Cebeci Hastanesi, Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı TELEFON : E-POSTA SEKRETER : psikiyat@medicine.ankara.edu.tr : Satı ÇANKAYA YILDIRIM

2 RUH SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI STAJININ AMACI Ruhsal sağlıklılık durumu ile patolojik ruhsal durum arasındaki farkları kavrama, acil psikiyatrik durumlar ve depresyon tanı ve tedavisi, genel tıbbi duruma bağlı psikiyatrik tabloları tanıma, toplum sağlığı açısından önem taşıyan alkol ve madde kullanımı konusunda farkındalığı artırma için gerekli olan bilgi, beceri ve tutumları kazandırmaktır. RUH SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI STAJININ ÖĞRENME KAZANIMLARI 1. Ruh sağlığı kavramını açıklar ve hastayı biyopsikososyal açıdan bütüncül olarak ele alır. 2. Etkili iletişim becerilerini kullanarak hastanın ana yakınması, soygeçmişi, özgeçmişi ve tıbbi hastalıklarından oluşan psikiyatrik öyküsünü alır. 3. Hastanın psikiyatrik muayenesini yapar, psikiyatrik belirti ve bulguları tanır, ruhsal bozukluklar ile ilişkisini kurar, anamnez ve ruhsal durum muayenesi bulguları ile ön tanılar oluşturur. 4. Ruhsal aygıt ve savunma mekanizmaları gibi kavramları, savunma mekanizmalarının normal ruhsal duruma ve patolojiye işaret eden durumlarını, psikoterapileri ve tedavideki rolünü açıklar. 5. Depresyonun tanısı koyar, tedavisini planlar, izlem ve korunma ilkelerini uygular ve sevk işleyişini açıklar. 6. Sık görülen psikiyatrik hastalıkları (şizofreni, bipolar bozukluk, anksiyete bozuklukları, somatoform bozukluklar, yeme bozuklukları, madde kullanım bozuklukları, demans, cinsel işlev bozuklukları, kişilik bozukluklarını vb) tanır. 7. Acil psikiyatrik olguları tanır ve değerlendirir, gerekli durumlarda acil psikiyatrik müdahale yapar ve uygun şekilde sevk eder. 8. Ergenlik dönemi gelişimsel özelliklerini ve ergenlikte sık görülen patolojileri açıklar. 9. Yaşlılık dönemi özelliklerini ve yaşlılıkta sık görülen patolojileri açıklar. 10. Genel tıbbi duruma bağlı psikiyatrik tabloları tanır. 11. Adli psikiyatri kavramlarını açıklar. 12. İntihar ve müdahale kavramlarını açıklar, uygular ve sevk koşullarını tanımlar. 13. Hasta ve hasta yakınları ile etkili iletişim kurar. 14. İngilizce bilimsel literatürü okur ve değerlendirir.

3 RUH SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI STAJININ ÖĞRENME KAZANIMLARI İLE PROGRAM YETERLİKLERİNİN EŞLEŞTİRME MATRİKSİ ÖĞRENME KAZANIMLARI Ruh sağlığı kavramını açıklar ve hastayı biyopsikososyal açıdan bütüncül olarak ele alır. Etkili iletişim becerilerini kullanarak hastanın ana yakınması, soygeçmişi, özgeçmişi ve tıbbi hastalıklarından oluşan psikiyatrik öyküsünü alır. Hastanın psikiyatrik muayenesini yapar, psikiyatrik belirti ve bulguları tanır, ruhsal bozukluklar ile ilişkisini kurar, anamnez ve ruhsal durum muayenesi bulguları ile ön tanılar oluşturur. Ruhsal aygıt ve savunma mekanizmaları gibi kavramları, savunma mekanizmalarının normal ruhsal duruma ve patolojiye işaret eden durumlarını, psikoterapileri ve tedavideki rolünü açıklar. Depresyonun tanısı koyar, tedavisini planlar, izlem ve korunma ilkelerini uygular ve sevk işleyişini açıklar. Sık görülen psikiyatrik hastalıkları (şizofreni, bipolar bozukluk, anksiyete bozuklukları, somatoform bozukluklar, yeme bozuklukları, madde kullanım bozuklukları, demans, cinsel işlev bozuklukları, kişilik bozukluklarını vb) tanır. Acil psikiyatrik olguları tanır ve değerlendirir, gerekli durumlarda acil psikiyatrik müdahale yapar ve uygun şekilde sevk eder. Ergenlik dönemi gelişimsel özelliklerini ve ergenlikte sık görülen patolojileri açıklar. Yaşlılık dönemi özelliklerini ve yaşlılıkta sık görülen patolojileri açıklar. Genel tıbbi duruma bağlı psikiyatrik tabloları tanır. Adli psikiyatri kavramlarını açıklar. İntihar ve müdahale kavramlarını açıklar, uygular ve sevk koşullarını tanımlar. Hasta ve hasta yakınları ile etkili iletişim kurar. İngilizce bilimsel literatürü okur ve değerlendirir. KARŞILADIĞI PROGRAM YETERLİKLERİ Hekim-1 Hekim-2, İleşitimci-1 İletişimci-2 Hekim-2 Hekim-1 Hekim-1, Hekim-2, Hekim-4 Sağlık savunucusu-1 Hekim-2 Hekim-2, Hekim-4 Ekip üyesi-3 Hekim-1 Hekim-1 Hekim-2 Hekim-1 Hekim-1, Hekim-2 İletişimci-1, İletişimci-2 İletişimci-3 Bilimsel-4

4 RUH SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI STAJI SEMPTOMLAR / DURUMLAR LİSTESİ Agresyon (sinirlilik) Ajitasyon Alkol ve madde kullanımına ait sorunlar ve bağımlılık Anksiyete Baş ağrısı Baş dönmesi Bilinç değişiklikleri Bulantı-kusma Büyüme-gelişme geriliği Cinsel işlev sorunları Çarpıntı Dikkat eksikliği, hiperaktivite Donukluk hali Duygudurum değişiklikleri Gerçeği değerlendirme sorunları (sanrı, varsanı) Hukuki durumlar / sorumluluklar İhmal ve istismar (Çocuk, yaşlı, engelli, incinebilir gruplar) İmpotans İntihar (düşüncesi, girişimi) / Kendine zarar verme İştahsızlık Kilo artışı / fazlalığı Kilo kaybı / alamama Konuşma bozuklukları (afazi, disfazi, dizartri, disfoni, kekemelik vb) Obsesyon Öğrenme güçlüğü Panik atağı Sağlığın geliştirilmesi

5 Sağlıklı cinsel yaşam Senkop Tremor Unutkanlık Uyku ile ilgili sorunlar Yaşlı sağlığı Yeme davranışı sorunları

6 RUH SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI STAJI HASTALIKLAR / KLİNİK PROBLEMLER LİSTESİ Depresyon Gerilim tipi baş ağrısı Kognitif bozukluklar (Demans, deliryum) Migren Alkol ve madde kullanımıyla ilgili sorunlar Bipolar bozukluk Panik bozukluk Şizofreni ve diğer psikotik bozukluklar Travma sonrası stres bozukluğu Tik bozuklukları Fobik bozukluklar Konuşma bozuklukları Obsesif-kompulsif bozukluk İhmal, istismar Mental retardasyon Yeme bozuklukları Bedensel belirti bozukluğu (somatizasyon) Cinsel işlev bozuklukları Cinsel yönelim sorunları Davranım bozuklukları Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu Disosiyatif bozukluklar Hipokondriyazis Karşı olma, karşı gelme bozukluğu Kişilik bozuklukları Konversiyon bozukluğu Öğrenme bozukluğu TT-A-K-İ TT T-A-K-İ T-A-K-İ T-A-K T-A T-A T-A T-A T-İ T T T -K-İ -K-İ -K-İ

7 Uyku bozuklukları Yaygın anksiyete bozukluğu Yaygın gelişimsel bozukluk, otizm İntihar, kendine zarar verme A-K ÖĞRENME DÜZEYİ A T TT İ K AÇIKLAMA Acil durumu tanıyarak acil tedavisini yapabilmeli, gerektiğinde uzmana yönlendirebilmeli. Ön tanı koyarak gerekli ön işlemleri yapıp uzmana yönlendirebilmeli. Tanı koyabilmeli ve tedavi hakkında bilgi sahibi olmalı, gerekli ön işlemleri yaparak uzmana yönlendirmeli. Tanı koyabilmeli, tedavi edebilmeli. Birinci basamak koşullarında uzun süreli izlem ve kontrolünü yapabilmeli. Korunma önlemlerini (birincil, ikincil, üçüncül korunmadan uygun olan/ olanları) uygulayabilmeli.

8 RUH SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI STAJI HEKİMLİK UYGULAMALARI LİSTESİ UYGULAMA DÜZEYİ ASGARİ SAYI Genel ve soruna yönelik öykü alabilme Yardımsız yapma 3 Mental durumu değerlendirebilme Yardımsız yapma 3 Psikiyatrik öykü alabilme Yardımsız yapma 3 Bilinç değerlendirmesi ve ruhsal durum muayenesi Yardımsız yapma 3 Genel durum ve vital bulguların değerlendirilmesi Yardımsız yapma 3 Nörolojik muayene Yardımsız yapma 3 Hasta dosyası hazırlayabilme Yardımsız yapma 1 Reçete düzenleyebilme Yardımsız yapma 2 Acil psikiyatrik hastanın stabilizasyonunu yapabilme Yardımla yapma 3 Akılcı ilaç kullanımı Yardımsız yapma 1 İntihar riskini değerlendirebilme Yardımsız yapma 3 İntihara müdahale Gözleme 1 Kötü haber verebilme Gözleme 1 Minimental durum muayenesi Yardımsız yapma 2 Rıza ehliyetini belirleyebilme Gözleme 1 Aile danışmanlığı verebilme Gözleme 3

9 RUH SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI STAJI ÖLÇME-DEĞERLENDİRME YÖNTEMLERİ STAJ SONU SÖZLÜ SINAV Olguya dayalı yapılandırılmış sözlü sınav STAJ SONU YAZILI SINAV Toplam 50 çoktan seçmeli sorudan oluşur. 1. Düzey: Klinik bilgileri değerlendiren çoktan seçmeli sorular. 2. Düzey: Klinik karar vermeyi değerlendiren olguya dayalı çoktan seçmeli sorular (Soruların % sini oluşturur). ARA SINAV Hasta dosyası hazırlama KARNE NOTU STAJ BAŞARI NOTUNUN HESAPLANMASI Aşağıdaki hekimlik uygulamaları değerlendirilecektir: Mental durumu değerlendirme Psikiyatrik öykü alma Bilinç değerlendirmesi ve ruhsal durum muayenesi Reçete düzenleme İntihar riskini değerlendirme İletişim becerileri Staj sonu sözlü sınav % 50 Staj sonu yazılı sınav % 30 Ara sınav % 10 Karne notu % 10

10 RUH SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI STAJI EĞİTİM ETKİNLİKLERİ MATRİKSİ ETKİNLİĞİN TÜRÜ ETKİNLİĞİN ADI SÜRESİ Psikiyatriye giriş ve tarihçe Etyoloji ve sınıflandırma ÖLÇME-DEĞERLENDİRME YÖNTEMİ 1 saat ÇSS, Sözlü sınav Psikiyatride anamnez ve muayene 4 saat ÇSS, O-ÇSS, Sözlü sınav Depresyon: Epidemiyoloji ve klinik Depresyon: Etyoloji, tedavi ve korunma Depresyon: Antidepresan ilaçların psikofarmakolojisi 2 saat ÇSS, O-ÇSS, Sözlü sınav İntihar davranışı Ruhsal aygıt ve savunma mekanizmaları 1 saat ÇSS, Sözlü sınav Ergenlik dönemi psikopatolojileri: Kimlik ve davranım bozukluğu, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu 1 saat ÇSS, Sözlü sınav Yeme bozuklukları: Klinik ve tedavi 1 saat ÇSS, Sözlü sınav Cinsel işlev bozuklukları: Klinik ve tedavi 1 saat ÇSS, Sözlü sınav Duygudurum düzenleyici ilaçların psikofarmakolojisi Anksiyolitik ilaçların psikofarmakolojisi ve diğer somatik tedaviler 1 saat ÇSS, Sözlü sınav 1 saat ÇSS, Sözlü sınav Antipsikotik ilaçların psikofarmakolojisi 2 saat ÇSS, Sözlü sınav Bipolar bozukluk: Epidemiyoloji ve klinik Bipolar bozukluk: Etyoloji, tedavi ve korunma Şizofreni, paranoid bozukluk ve diğer psikotik bozukluklar: Epidemiyoloji ve klinik Şizofreni, paranoid bozukluk ve diğer psikotik bozukluklar: Etyoloji ve tedavi Anksiyete bozuklukları: Etyoloji, epidemiyoloji ve klinik Anksiyete bozuklukları: Tedavi Somatoform bozukluklar ve ağrı: Etyoloji, epidemiyoloji ve klinik 1 saat ÇSS, Sözlü sınav Somatoform bozukluklar ve ağrı: Tedavi 1 saat ÇSS, Sözlü sınav

11 Psikiyatrik hastalıklarda genetik 1 saat ÇSS Madde kullanımı ve bağımlılığı: Etyoloji, epidemiyoloji ve klinik Madde kullanımı ve bağımlılığı: Tedavi 1 saat ÇSS, Sözlü sınav Zorla tedavi 1 saat ÇSS Konsültasyon Liyezon Psikiyatrisi: Kuruluş ve amaçları Deliryum ve diğer tıbbi durumlara bağlı psikiyatrik tablolar: Etyoloji ve tedavi Adli Psikiyatri: Bilirkişilik, medeni ehliyet, ceza sorumluluğu 1 saat ÇSS, Sözlü sınav 2 saat ÇSS, Sözlü sınav Demanslar 2 saat ÇSS, O-ÇSS, Sözlü sınav Kişilik bozuklukları: Etyoloji, epidemiyoloji, klinik ve tedavi 2 saat ÇSS, Sözlü sınav Psikoterapiler 1 saat ÇSS, Sözlü sınav Uyku bozuklukları: Tanı ve ayırıcı tanı 1 saat ÇSS, Sözlü sınav Multidisipliner panel Genel tıbbi durumlar ile psikiyatrik hastalıkların ilişkisi Multidisipliner panel Organ nakil hastalarına yaklaşım 1 saat ÇSS, Sözlü sınav Klinik tablo tartışması Elem 1 saat O-ÇSS, Sözlü sınav Klinik tablo tartışması Varsanılar ve sanrılar 1 saat O-ÇSS, Sözlü sınav Klinik tablo tartışması Anksiyete 1 saat O-ÇSS, Sözlü sınav Klinik tablo tartışması Bayılma ve açıklanamayan bedensel belirti 1 saat O-ÇSS, Sözlü sınav Klinik tablo tartışması Kronik ağrı ve somatik yakınmalar 1 saat O-ÇSS, Sözlü sınav Klinik tablo tartışması Otonom aktivasyon 1 saat O-ÇSS, Sözlü sınav Klinik tablo tartışması Unutkanlık 1 saat O-ÇSS, Sözlü sınav Klinik tablo tartışması Uyku bozuklukları 1 saat O-ÇSS, Sözlü sınav Klinik tablo tartışması Yas reaksiyonu 1 saat O-ÇSS, Sözlü sınav Olgu tartışması Konsültasyon Liyezon Psikiyatrisi nde multidisipliner vaka uygulamaları 3 saat O-ÇSS, Sözlü sınav Hasta başı eğitim Depresyonlu hastanın muayenesi Hasta başı eğitim Bipolar bozukluklu hastanın muayenesi 2 saat Karne notu, Sözlü sınav Hasta başı eğitim Şizofrenili hastanın muayenesi Hasta başı eğitim Hasta başı eğitim Diğer psikotik bozukluğu olan hastaların muayenesi Anksiyete bozukluğu olan hastanın muayenesi

12 Hasta başı eğitim Hasta başı eğitim Madde kullanım bozukluğu olan hastanın muayenesi Genel tıbbi durumlara eşlik eden psikiyatrik hastalıkların muayene ve tedavisi Hasta başı eğitim Demanslı hastanın muayenesi 2 saat Karne notu, Sözlü sınav Hasta başı eğitim İntihar riskinin değerlendirilmesi Hasta başı eğitim Depresyonlu hastanın tanı ve ayırıcı tanısı Hekimlik uygulaması Depresyona müdahale Hekimlik uygulaması Depresyonlu hastanın muayenesi Hekimlik uygulaması Eksite hastaya akut müdahale Hekimlik uygulaması Panik atağına akut müdahale Hekimlik uygulaması Hekimlik uygulaması Konversiyon bozukluğuna akut müdahale Madde entoksikasyonu ve madde kesilmesi Hekimlik uygulaması Bağımlı hasta ile motivasyonel görüşme Hekimlik uygulaması Hekimlik uygulaması Hekimlik uygulaması Deliryum ve diğer tıbbi durumlara bağlı psikiyatrik tabloların değerlendirilmesi Hasta ile iletişimde zorlu durumlar: Hastaya tanı söyleme, kötü haber verme Demanslı hasta ve hasta yakını ile iletişim Hekimlik uygulaması Depresyonda akılcı ilaç kullanımı Hekimlik uygulaması Psikiyatrik hasta hazırlama ve değerlendirme 9 saat Karne notu, Ara sınav İş başında öğrenme Grup psikoterapisi gözlemi ve tartışması 2 saat Sözlü sınav Profesyonelliğe yönelik gelişim İngilizce makale okuma 2 saat ÇSS: Çoktan seçmeli soru; O-ÇSS: Olguya dayalı çoktan seçmeli soru

13 RUH SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI STAJI İÇİN ÖNERİLEN KAYNAKLAR 1. Ruh Sağlığı ve Hastalıkları. Halise Devrimci Özgüven (Editör); Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Yayınları. 2. Kaplan & Sadock s Synopsis of Psychiatry. Benjamin J. Sadock, Virginia A. Sadock (Editors); Lippincott Williams & Wilkins. 3. Textbook of Psychosomatic Medicine: Psychiatric Care of the Medically Ill. James L. Levenson (Editor); The American Psychiatric Publishing. 4. UpToDate ( 5. Öğretim Üyelerinin Ders Notları. Ankara Üniversitesi Moodle Sistemi.