T.C. Resmî Gazete KARARNAME E. PAZARTESİ Sayı: Kuruluş Tarihi: (7 Teşrinievvel 1336)-7 Ekim MAYIS 1974

Transkript

1 T.C. Resmî Gazete Kuruluş Tarihi: (7 Teşrinievvel 1336)-7 Ekim 1920 Yönetim ve yazı işleri için Başbakanlık Neşriyat ve Mûdevvenat Genel Müdürlüğüne başvurulur 13 MAYIS 1974 PAZARTESİ Sayı: KARARNAME E Karar Sayısı : 7/8113 İlişik «Türk Silâhlı Kuvvetlerinin Personel Seferber Olma Hazırlıkları Yönetmeliği» nin yürürlüğe konulması; Millî Savunma Bakanlığının 9/3/1974 tarihli ve 1093/1-73 sayılı yazısı üzerine, Bakanlar Kurulunca 22/4/1974 tarihinde kararlaştırılmıştır. Devlet Bakanı Başbakan Başbakan Yardımcısı B. ECEVİT Prof. Dr. A. ERBAKAN Devlet Bakanı O. EYÜBOĞLU CUMHURBAŞKANİ FAHRİ S. KORUTÜRK Devlet Bakanı İ. H. BİRLER Devlet Bakanı Adalet Bakanı Millî Savunma Bakanı 5. A. EMRE Ş. KAZAN H- IŞIK îçigleri Bakamı Dışişleri Bakanı Maliye Bakanı 0. AS1LTÜRK Prof. Dr. T. GÜNEŞ Doç. Dr. D. BAY KAL Millî Eğimim Bakanı Bayındırlık Bakanı Ticaret Bakanı M- ÜSTÜNDAĞ E- ÇEVİKÇE F. ADAK Sağ- ve Sos. Y. Bakanı Güm. ve Tekel Bakanı Gıda - Tarım ve Hay. Bakanı S. CİZRELİOĞLU M. TÜRKMENOĞLU Prof. K- ÖZAL Ulaştırma Bakanı Çalışma Bakanı Sanayi ve Tek. Bakanı F. GÜLEY Ö. SAV A. DOĞRU En. ve Tab. Kay- Bakanı TuırİEm ve Tan- Bakanı İmar ve İskân Bakanı C- KAYRA 0. BtRGtT A. TOPUZ Köy İş. ve Koop. Balkanı Orman Bakanı Genç. ve Spor Bakanı M. OK A. ŞENER M. y. METE Türk Silâhlı Kuvvetlerinin Personel Seferber Olma Hazırlıkları Yönetmeliği Madde 1 AMAÇ: Bu Yönetmeliğin amacı: a. Türk Silâhlı Kuvvetlerinin seferdeki personel ihtiyacını karşılamak üzere çağ içindeki yedek personelin süratle silâh altına alınmasını sağlayacak esas ve usulleri ortaya koymak, b. Personel seferberliği ile ilgili mülkî ve askerî makamların görev ve sorumluluklarını belirtmektir. Madde 2 KAPSAM: a. Silâhlı Kuvvetlerde yedek personelin silâh altına alınmasını planlayan,-yürüten ve eğitimlerini sağlayan makamlar. b. Yedek personele sefer görev emirlerinin bildirilmesi veya bu emirlerin kaldırılması, sefer görev çağrısının duyurulması ve yollama işlerinde Silâhlı Kuvvetlere yardımcı olmaları gereken, bu yönetmelik metninde yazılı mülki makamlar, c. Çağ içindeki bütün yurttaşlar, Bu Yönetmeliğin esaslarına uymak zorundadırlar. Madde 3 TANIMLAR : Personel seferberliğinin planlanması ve işlemlerin aynı görüş içinde uygulanması için, bu Yönetmelikte yer alan tanımlar ve açıklamalar (EK-l)'de derlenmiştir. Madde 4 TÜRK SİLÂHLI KUVVETLERİ PERSONEL SEFER BER OLMA SİSTEMİNİN KAPSADIĞI ANA FAALİYETLER: a. Seferberlik duyurusunda Türk Silâhlı Kuvvetlerinin tamamının veya bir kısmının seferi teşkilât ve kadro seviyesine çıkarılması, b. Seferin devamınca husule gelebilecek personel zayiatını karşılamak üzere bütünleme personelinin temin edilmesi, c. Diğer olağanüstü hallerde özel harekât görevi alan birliklerin personel ihtiyaçlarının karşılanması, d. Yedek personelin silâh altına alınması usullerinin denenmesi, e. Muvazzaflık devresinde ulaşılan eğitim seviyesinin yedeklik devresinde tazelenmesi ve geliştirilmesidir. Madde 5 Yedek personelin, yukarıdaki ihtiyaçları karşılamak üzere silâh altına alınması, Gnkur. Bşk. lığının önerisi ve Bakanlar Kurulu kararı ile olur. Bu karar Silâhlı Kuvvetlerin ihtiyaçlarına uygun ölçüde cevap verecek bir seferberlik yapılmak üzere aşağıdaki çağrılar ile belirtilir ve gizli olarak duyurulur. a. Sefer görev çağrısı (Silahbaşı çağrısı): Bu çağrı için şu duyurular uygulanır; (1) GENEL SEFERBERLİK DUYURUSU: Türk Yurdunun bütünlüğünü ve Türk Milletinin varlığım tehdit eden bir tehlikenin belirmesi halinde veya diğer olağanüstü bir nedenle, devletin bir savaşa girme ihtimali veya girmesi halinde, Silâhlı Kuvvetlerin bütününün sefer teşkilât ve kadro seviyesine çıkarılması ve seferin devamınca bu seviyenin korunması, (2) KISMÎ SEFERBERLİK DUYURUSU: Memleketin sadece bir bölgesine yönelen tehdidi karşılayabilecek veya mahdut hedefli bir savaşı idame ettirecek ölçüde Türk Silâhlı Kuvvetlerinin bir kısmının sefer teşkilât ve kadro seviyesine çıkarılması ve seferin devamınca bu seviyenin korunması, (3) ÖZEL ÇAĞRI DUYURUSU: Özel harekât planlarına dahil birliklerin sefer teşkilât ve kadro seviyesine çıkarılması ve harekâtın devamınca bu seviyeleri korumaları, diğer özel durumlarda beliren ihtiyaçların karşılanması.

2 2 b. Seferberlik deneme tatbikatı ve eğitimi tazeleme çağrısı: Seferberlik usullerinin denenmesi, yedek personelin eğitiminin tazelenmesi, yeniliklerin gösterilmesi ve çekirdeği olmayan veya az bir çekirdeği bulunan seferde kurulacak birliklerin zaman zaman tüm kuruluşları ile teşkilâtlanması, bu teşkilât içinde eğitim ve tatbikattan ge : çirilmelerini sağlar. Seferberlik deneme ve eğitimi tazeleme tatbikatları. Genelkurmay Başkanlığınca lüzum görüleceği zamanlarda ve emredilen birlik ve kurumlarda, emredilen eğitim süresi içerisinde denenir. Madde 6 Silâhlı Kuvvetlerin tamamının veya bir kısmının süratle sefer durumuna getirilmesi için, aşağıdaki aşama ve işlemleri kapsayan PERSONEL SEFERBER OLMA HAZIRLIKLARI barıştan itibaren planlanır. a. Kaynaktaki yedek personelin saptanması, b. Birlik ve kurumların personel ihtiyaçlarının saptanması, c. Kaynakların ihtiyaçlara uygun şekilde dağılımı, d. Yedek personelin birlik ve kurumlara ismen tertibi. e. Tertip edilen yedek personele sefer görevlerinin bildirilmesi. f. Sefer görev çağrısı (silâh başı çağrısı) halinde yedek persone lin birlik ve kurumlara katılması veya yollanması, g. Yedek personelin birlik ve kurumlarca teslim alınması, h. Seferberlik usullerinin denenmesi ve yedek personelin eğitimi. Madde 7 Personel seferber olma hazırlıkları (planları), yurdun ve ulusun bütünlüğünü ve varlığını tehdit eden çok önemli bir durumun ortaya çıkması gibi nadir hallerde uygulanacağından, böyle önemli durumlarda Silâhlı Kuvvetlerin en kısa zamanda sefer durumuna getirilmesini sağlamak üzere, lüzumsuz işlerden kaçınılır ve personel seferber olma sisteminin kapsadığı her faaliyet LÜZUM, SADELİK ve SÜRAT prensiplerine dayandırılır. Madde 8 Etkili ve yeterli bir seferber olma hazırlığı; ihtiyaçların ve kaynağın doğru bir şekilde saptanması, kaynakların uygun bir şekilde dağıtımı ve yedek personele sefer görevlerinin zamanında bildirilmesi ve duyurulmasına bağlıdır. Madde 9 Türk Silâhlı Kuvvetlerinin; a. Personel seferber olma hazırlıkları kapsamına giren, kurulu birliklerin barış kuruluş ve mevcutları ile, seferde kurulacak (yeşil) birliklerin kurularak sefer kuruluş ve kadro seviyelerine çıkarılması, ilk iki günlük zayiatı karşılayacak bütünleme personeli ile, geçici ve normal bütünleme planlarındakı 1 inci kafilelerin yollanması, PERSO NEL SEFERBER OLMA PLANI ile, b. Sefer süresince muhtemel zayiatı karşılayıp, seferi kadro seviyelerinin sürdürülmesi, PERSONEL BÜTÜNLEME PLANI ile sağlanır. Personel seferber olma hazırlıklarında, her iki plana ait ihtiyaçlar bir bütün olarak birlikte değerlendirilir, ihtiyaçların karşılayacak tertipler de aynı zamanda yapılır. Madde 10 Personel seferberliğinin tazeleme eğitimine ihtiyaç göstermeyen yeni terhısli yedek personel ile tamamlanması, böylece birliklere seferbirliğin ilk günü savaş gücünün kazandırılması esastır. Bu bakımdan, taze eğitimli yedek personelin sefer görevi almadan kaynakta birikimine yol açan ve belirli yıllarda seferber olma hazırlıklarının devresel olarak yenilenmesi usulünden kaçınılır. Yeni terhis edilen personele derhal sefer görevi verilerek eğitimleri eskimişleri sefer tertibinden çıkarmayı hedef tutan DEVAMLI VE DEVRİ bir usul uy gulanır Madde 11 Türk Silâhlı Kuvvetleri mevcutlarının sefer kadro seviyelerine çıkarılması için ihtiyaçların saptanmasında birliklerin BA RIŞ MEVCUTLARI esas alınır. Yapılacak tertiplerle barış mevcutları bir kademede doğruca SEFERİ KADRO seviyesine çıkarılır. İhtiyaçların hesabında, şayet emir verilmemiş ise kurulu ve seferde kurulacak birliklerin ihtiyaçlarına % 10 katım yapılır. Madde 12 Birlik ve kurum seferber olma hazırlıkları TEK USUL ile genel seferberlik ihtimaline göre yapılır. Aynı seferberlik hazırlıklarının kısmi seferberlik veya özel çağrı durumlarında da uygulanabilmesi için tedbirler alınır. Madde 13 Yedek personelin muvazzaflık hizmetinde yetiştirildiği görevlerde kullanılması gözönünde bulundurulmakla beraber; a. Yeni terhis edilenlerin tamamının sefer görevlerine dahil edilmesine olanak sağlamak, b. Birliklerin muvazzaf mevcutları ile doldurulmuş kilit görevlerden terhis edilmişlerin sefer tertipleri dışında kalmasını önlemek, c. Yaşlı doğumlulara inilmeden seferberliği belli doğum kesimi içinde tamamlamak, d. Seferber olma hazırlıklarının sade usuller çerçevesinde kısa zamanda yapılmasına olanak sağlamak üzere, ihtiyaçların saptanmasında ve kaynakların dağıtımında branş ve küçük rütbelerde (Çvş,-, Onb.) bir ayırım yapılmaz, ihtiyaçlar genellikle SINIF ve MİKTAR esasına göre saptanır. Seferde kurulacak birliklerin (yeşil) rütbe ve branş bakımından ihtiyaçlarının karşılanması için özel tedbirler alınır. Madde 14 İhtiyaçların karşılanması BÖLGEDEN SEFERBER LİK esasma dayanır. Birliklerin sefer ve bütünleme personel ihtiyaçlarının bulundukları bölgedeki taze eğitimli yedek personel ile karşılanması ve seferberliklerini kısa zamanda tamamlamaları için yararlanılacak kaynağı; yerli ve yabancı ayrımı yapmaksızın o bölgede DE VAMLI OTURAN çağ içindeki yedek personel meydana getirir. Kaynak yetersizliği sebebi ile karşılanamayan astsubay ihtiyaçları için, muvazzaflık hizmetinde iken başarılı hizmetleri saptanan erbaşlardan yararlanılır. Madde 15 Personel seferber olma sisteminin, yeni terhis edilen yedek personeli; devamlı oturma esasına göre, hemen sefer tertibine dahil ederek seferber olma hazırlıklarının her zaman taze bulundurulması gibi bir lüzuma dayandırılmış olması sebebi ile. özellikle erbaş ve erlerin kaynak saptaması, bunlar henüz muvazzaf hizmette iken, terhislerinden sonra oturacakları adresleri kendilerinden sorulmak suretiyle yapılır. Yedek subay ve astsubayların kaynak saptaması, memurluk edinme, başka yere atanma, emeklilikten sonra yerleşme gibi sebeplerle yer değiştirdikçe, bölgesine girdikleri askerlik şubelerine baş vurmalarının sağlanması suretiyle yapılır. Madde 16 Personel seferber olma hazırlık planlan, bölge sistemi üzerine kurulduğundan; kişilerin devamlı oturma ve görev yerlerini saptayan kaynağa ait bilgiler güvenilir olmalıdır. Kaynağa hakim olma, yedek yoklamalarının dikkatli yapılması ve etkili bir müeyyide ve kontrol sisteminin uygulanması ile sağlanır. Madde 17 Sefer ve bütünleme personeli ihtiyaçlarının karşılanması için kaynaklar önceden tahsis edilir. Seferber olma hazırlıklarında eskilerin, yenilerle değiştirilmesi suretiyle devamlılığın sağlanması için kaynaklardan yapılacak devamlı tahsisler (tertip payı) saptanır. Tahsis edilen kaynakların bölge sınırı, aşağıdaki amiller gözönünde bulundurularak merkezden çevreye doğru ihtiyaç oranında genişletilir. a. Bölgedeki birliklerin sınıf ve miktar olarak personel ihtiyaçları, b. Bölgenin sınıf, doğum ve miktar üzerinden kaynak durumu. c. Harekât planlarına göre birlik ve kurumların seferber olma öncelik dereceleri ve seferberliklerini tamamlama süreleri, d. Taktik harekât bakımından bölgenin özelliği, e. Bölgenin ulaştırma olanakları, Madde 18 Genel Dağıtım Komisyonu Başkanlığınca, bölge hududunun saptanmasındaki amiller ve bölgenin özellikleri dikkate alınarak, genel dağıtım için doğum kesimleri belirtilir. Her bölgede doğum kesimleri aynı olmayabilir. Madde 19 Kaynaklar ÖNCELİK ve YAKINLIK esasına göre dağıtılır. Genellikle düşmanın baskın şeklindeki saldırılarına karşı ihbar, ikaz sistemi ile, ilk karşılaşacak kuvvetlere en yüksek öncelik derecesi, seferde kurulacak idari ve hizmet birliklerine en düşük öncelik derecesi verilir. Diğer birlik ve kurumlar seferber olma sürelerinin. önemine göre bu iki öncelik arasında derecelendirilir. Karargâh, birlik ve kurumların seferber olma öncelik dereceleri seferberliklerini tamamlama süreleri Genelkurmay Başkanlığınca saptanarak yönergesinde belirtilir. Madde 20 İhtiyaçları karşılayacak tertiplerin yapılmasından sonra her yükümlüye sefer görev çağrısı halinde katılacağı birliğin yerini ve katılma süresini belirten bir SEFER GÖREV EMRİ verilir Konuş ve kuruluşa ait gizli bilgilerin açığa vurulmaması için sefer görev emirlerine ve bunlara ait bildiri çizelgelerine birlik ve kurumların numarası ve açık adı yazılmaz. Bunun yerine birlik ve kurumlara bir SE FERBERLİK NUMARASI verilir. Seferberlik numaraları aynı zamanda kısmî seferberlik halinde seferber edilecek birlik ve kurumlara tertip edilen yedek personelin sefer görev çağrısında da kullanılır. Madde 21 Erbaş ve erlere ait sefer görev emirleri askerlik şubelerince hazırlanır. 15 inci madde hükmüne göre muvazzaflık hizmetini yapmakta oldukları birlik ve kurumlarca kendilerine bildirilir. Önceden kaynağa girmiş olup da, sefer görevi verilmesi gerekenlerin sefer görevlerinin kaldırılması hallerinde gerekli bildiri mülkî makamlar kanalı ile yapüır.

3 3 Sefer görev emri verildikten sonra, sefer görevi aldıkları askerlik şubesi bölgesinden taşınanlar için yeniden sefer görev emri düzenlenmez. Bu gibiler sefer görevi kaldırılıncaya kadar, sefer görev çağrısı halinde tertip edilmiş oldukları birliklere katılmak zorundadırlar. Madde 22 Yeni terhislilerin sefer görevine tertip edilmeleri üzerine, evvelce sefer görevi almış olanların en yaşlısından, rütbesizinden ve uzmanlığı gerektirmeyen branşlarından başlamak üzere lüzumlu miktarda sefer görevleri yürürlükten kaldırılarak ilgililere bildirilir. Bu suretle sefer görev çağrısı halinde birlik ve kurumlara fazladan katılmalar önlenir.sefer görevi verildikten sonra: a. Ölenlerin, b. Beş yıldan fazla süre ile hapis olanların, c. Askerliğe elverişli olmadıkları hastane raporu ile belgelenenlerin, d. Ertelenenlerin, e. Üç aydan fazla süre ile yurt dışına çıkanların sefer görevleri kaldırılır. Yurt dışında üç aydan fazla kalacak çağ içindeki erkek vatandaşlar, devamlı olarak oturdukları yerin bağlı olduğu askerlik şubesine sefer görev emirlerini teslim etmek ve «sefer görevi kaldırılmıştır» veya «sefer görevi yoktur» şeklinde bir vize almak zorundadırlar. Bu vizeyi almayanların yurt dışına gitmelerine müsaade edilmez. Sefer görevi kaldırılanlar hangi askerlik şubesi bölgesinde devamlı oturuyorlarsa, o şubenin kaynağına alınır. Madde 23 Çağ içinde bulunanlar için, Silâhlı Kuvvetlerde hizmet esastır. Bununla beraber bir ordunun kuvveti, memleketin destekleme derecesine bağlıdır. Erteleme sorununun sağlamlığı, Silâhlı Kuvvetler ihtiyacı ile insan gücünün diğer savaş hizmetlerine dağıtımını sıhhatli olarak inceleyen bir sistemin kurulmasına bağlıdır. Bir kişinin çağ içinde bulunduğu halde, silâh altına alınmaması hususu, ancak çalıştığı yerin, topyekûn savunmada görevli daire ve kurumlar görev bölümünde ve buradaki makam, memurluk ve hizmet unvanının erteli yer olmasına ve bu hususların barışta erteleme işlemleri ile saptanmasına bağlıdır. Erteleme işlemleri ilgili kanun ve yönetmelik çerçevesinde yürütülür. Madde 24 Acemi yedekler kendi doğumluları ile birlikte çağrılır ve eğitim merkezlerine yollanır. Acemiler için uygulanan eğitimi gördükten sonra bütünleme personeli hükümlerine tabi tutulurlar. Madde 25 Seferber olma hazırlıkları, değişik özellik arzettiklerinden, aşağıda belirtilen iki bölüm halinde yapılır:. a. Subay ve astsb. seferber olma hazırlıkları, b. Erbaş* ve er seferber olma hazırlıkları, Subay ve astsb. seferber olma hazırlıklarında tertipler, Kuvvet Komutanlıklarınca ve Jandarma Genel Komutanlığınca merkezî sistemle, erbaş ve er seferber olma hazırlıklarında tertipler ise (özelliğinden dolayı Deniz Kuvvetleri hariç) merkezî olmayan sistemle planlanır. Madde 26 Kuvvet Kumutanlıklarında, kaynaktaki ihtiyaç fazlası personel, ihtiyaç halinde sefer tertibi için, Genel Dağıtım Komisyonu Başkanlığınca kuvvetler arasında denkleştirilir ve gerekiyor ise sınıf değişikliği yapılabilir. Madde 27 SEFERDE SİLAHLI KUVVETLER EMRİNE GİRE- ÇEKLER '. a. Jandarma Genel Komutanlığından (1706 sayılı Kanun gereğince) : (1) Genelkurmay Başkanlığı ile Jandarma Genel Komutanlığının saptayacakları Jandarma Kh., birlik ve kurumlan, (2) Seferde kurulacak olup, kurulu birliklerin bulunmadığı yerlerdeki yurt içi koruma birlikleri için (ihtiyaç halinde) bu bölgelere rastlayan ilçelerin ve il merkez ilçelerinin sabit jandarma kuvvetlerinin 1/5 oranında subay, Astsb. ve erleri; çekirdek olarak Silâhlı Kuvvetler emrine geçerler ve bunlar sefer kuruluşlarında gösterilirler, Seyyar jandarmanın Silâhlı Kuvvetler emrine girdiği bölgede sabit jandarmanın güçlendirilmesi ve yeniden jandarma teşkilâtı vücuda getirilmesi suretiyle güvenlik ve asayiş işleri aksatılmaz. Silâhlı Kuvvetler emrine girecek veya Jandarma Genel Komutanlığı emrinde görev yapacak jandarma kuvvetlerinin seferber olma hazırlıkları Jandarma Genel Kumutanlığınca bu yönetmelik hükümleri ile Silâhlı Kuvvetler Personel Seferber Olma Yönergesi'ne uygun olarak Kara Kuvvetlerinde olduğu gibi yapılır. Silâhlı Kuvvetler emrine girecek seyyar ve sabit jandarma kuvvetlerinin silâh, donatım ve giyeceği, Millî Savunma Bakanlığınca karşılanır. Seferber olma halinde veya seferin devamınca boşaltılması gereken bölgelerin boşaltılmasından sonra buradaki sabit jandarma kuvvetleri içişleri Bakanlığının tertibine göre geri çekilir, görevlerine devam ederler. b. Seferde Türk Silâhlı Kuvvetleri ve Milli Savunma Bakanlığı emrine girecek sivil teşkilât ve kurumların lüzum ve ihtiyaç halinde yedek personel ile (Sb., Astsb., erbaş ve er) güçlendirilmesi için; gereken seferber olma hazırlıkları barışta Türk Silâhlı Kuvvetlerince yapılır ve sefer personeli tertip edilir. c. Silâhlı Kuvvetler emrine verilecek Kızılay Hastanelerine personel, Silâhlı Kuvvetler tarafından sağlanır. Madde 28 SUBAY VE ASTSUBAYLAR HAKKINDAKİ HÜKÜM LER : Yönetmeliğin bu maddesine kadar belirtilmiş olan esaslar yedek subay ve Astsb. 1ar için de geçerlidir. Subay ve Astsb. kaynağının dağıtımı planlanırken birliğin % 100 kadroya ulaşabilme günü ile yedek subay ve Astsb. m birliğine katılabilme olanağı gözönünde tutulur. Bununla beraber sınıf, rütbe ve uzmanlık esaslarına uygun bir dağıtımın yapılması, bir kısım yedek subayların katılmasını -geciktirecek ise; bunların motorlu araçlarla yollanmaları için askerlik şubelerince gerekli düzenler alınır. Yedek subay ve Astsb. terin dağıtım planı, dönem esasına göre düzenlenir. Dağıtıma en genç dönemden başlanır. Bu genç dönemler Öncelikle muharip birliklere verilir. Erlerde olduğu gibi, dağıtımda eşitlik prensibi ve haklı bir sıraya uyulur. Yedek durumundaki subay ve Astsb'a sefer görevi verilirken sağlık, yaş, sanat, bilim kolu ve mezuniyet derecesi, meslekî selimim, memurluk durumu gözönünde tutulur. Bu konuda : a. Kuvvet Komutanlıkları ve Jandarma Genel Komutanlığı seferberlik daire ve şubelerince yedek subay ve astsubaylar için dört «nüsha olarak doldurulacak sefer görev emirlerinden birer nüshası kendilerinde alıkonur; birer nüshası birliklere; ikişer nüshası da askerlik şubelerine gönderilir. (1) Seferberlik daire veya şubeleri kendilerinde alıkoydukları nüshalarda yazılı bilgilerin durumunu izler ve seferber olma hazırlıklarında gerekli değişikliklerin yapılması için bu bilgileri subay ve astsubay görevlendirme yeri defterine işlerler. Askerlik şubeleri ise, makamlarına gönderilen iki nüshadan birini dosyalarında saklar, diğerini yükümlülere okuttuktan ve bildiri çizelgelerini imza ettirdikten sonra kendilerine teslim ederler. Bildiri çizelgelerinin alt kısımlarının da askerlik şubesi başkanları tarafından imzalanması gerekir. Askerlik şubesi başkanlıkları, bu çizelgelerden iki nüsha da mülki makamlara gönderirler. Çağrı ve seferberlik halinde mülkî makamlar vasıtasıyle muhtarlar tarafından yükümlülere çizelgelere tarih ve saat yazılmak suretiyle imza ettirir ve muhtarlığa uğramadan doğrudan doğruya askerlik şubeleri veya birliklerine gitmiş olanlar varsa, çizelgedeki isimleri hizalarına açıklama yapar ve çizelgelerin birer nüshalarını askerlik şubesi başkanlıklarına geri gönderirler. (2) Seyahat, ticaret, tedavi, öğrenim ve benzeri çeşitli sebeplerle üç aydan fazla bir süre ile yurt dışına çıktıkları bilinen veya bildirilenlere sefer görevi verilmez. Verilmiş olanlar varsa iptal edilerek yerine başkaları tertip edilir. Üç aydan az süre ile yurt dışına çıkanların sefer görev emirleri; dönüşlerinde kendilerine bildirilmek ve teslim edilmek üzere askerlik şubelerinde korunur. Seferberlik deneme tatbikatı ve yedek eğitimi için bu personel yurda celp edilmez; dönüşlerinde hizmet yaptırılır. (3) Sefer görevi aldığı sırada çeşitli nedenlerle yurt dışına çıkma zorunluluğu olmayıp da, sonradan böyle bir zorunluluk duyan sefer görevi almış yükümlülerden yabancı memleketlerde bulunanlar varsa, çağrılmaları için elçilik veya konsolosluklarca gazetelerde yapılacak duyurunun yayınlanmasını izleyen günün ilk saatinden itibaren 6 saat içinde bulundukları yerlerden hareketle en yakın elçiliğe veya konsolosluğa başvurmak ve haklarındaki emirleri almak zorundadırlar. b. Yedek subay ve astsubaylar, sefer görev emri kendilerine bildirildikten sonra adres değişikliklerini bir ay içinde bağlı bulundukları askerlik şubelerine bildirmek zorundadırlar. Bildirmeyenler 1076 sayılı Kanuna göre cezalandırılırlar. c. Sefer görevi alan yükümlüler; seferberlik duyurusunda, duyuru saatinden başlayarak 6 saat içinde yola çıkmak, köy ve mahallelerinin askerlik şubesi merkezlerine olan uzaklıklarına göre, en yakın askerlik şubesinde veya sefer görevi aldığı birlikte bulunmak zorundadırlar. d. Kendilerine barış zamanında sefer görevi verilmemiş olup da, seferberlik esnasında sefer görevi verilmesine lüzum görülen yükümlülerin çağrılmaları, sefer görev emirlerinin nüfus kayıtlarının bulun-

4 - 4 duğu veya devamlı oturmakta oldukları yerine adresine bildirilmesi suretiyle yapılır. Bu durumda sefer görev emirleri yükümlüye imza karşılığı bildirilir. Yükümlü devamlı oturduğu adreste bulunamıyorsa, sefer görev emirlerinin kanunî yakınlarına bildirilmesiyle yetinilir. Ancak, savaş halinde bildiri basın veya her türlü yayın ve haberleşme aracı ile yapılabilir. Bu yükümlülerden, ihtiyaç halinde, yabancı memleketlerde bulunanların çağrılmaları elçilik veya konsolosluklarca aynı usullerle yapılır. Seferberlik esnasında görev almış yükümlüler, bildiriden itibaren 24 saat içinde, yurtta bulunanlar askerlik şubelerine, yabancı memle ketlerde bulunanlar ise elçilik veya konsolosluklara baş vurmak zorundadırlar. e. Yedek subay, astsubay ve yedek askerî memurlar barışta manevra, tatbikat, atış ve konferanslar gibi öğrenim ve eğitim amacı ile yol hariç 45 günü geçmemek üzere Bakanlar Kurulu kararı ile silâh altına alınabilirler. Olağanüstü hallerde bu süre Bakanlar Kurulu kararı ile uzatıla bilir. Barışta deneme tatbikatı için çağrılma; yukarda (c) fıkrasında açıklanan hükümlere göre ve silâh altı davetiyeleri düzenlemek suretiy le yapılır. Barışta diğer hizmetler için çağrılma: Davet pusulasının yükümlülerin devamlı oturmakta oldukları adreste, imzaları karşılığında bildirilir. Yükümlü devamlı oturduğu adreste bulunamıyorsa davet kanunî yakınlarına bildirilmekle yetinilir. Ancak, daveti zorunlu kılan konunun önemi, gerektiriyorsa bildiri, basın veya her türlü yayın ve haberleşme aracı ile yapılabilir. Bu şekilde görev alan yükümlüler 48 saat içinde askerlik şubesine başvurmak zorundadırlar. f. Subay, Astsb. ve yedek askerî memurların yollukları askerlik şubelerince ödenir. Yol masrafları kendilerine ödenmediği taktirde, muhassasat ilmühaberleri (özlük hakları belgesi) kayıt oldukları askerlik şubelerinden getirtilerek katıldığı birlik, karargâh ve kurumlarca ödenir. Bu personel maaş hesaplarına esas olmak üzere, maaş veya ücret durumlarını gösterir bir belgeyi çalıştıkları iş yerlerinden alarak beraberlerinde getirirler. Madde 29 Sefer ve bütünleme personel ihtiyaçlarının karşılanması aşağıda belirtilen dört ana bölüm halinde ayrı ayrı düzenlenir ve yedek personelin birlik ve kurumlara tertibi buna göre yapılır. a. Kurulu birliklerin seferi kadro ihtiyaçlarının, b. Seferede kurulacak birliklerin (yeşil birlikler) seferi kadro ihtiyaçlarının, c. Geçici personel bütünleme ihtiyaçlarının, d. Normal personel bütünleme ihtiyaçlarının karşılanmaları. Madde 30 Kurulacak birliklerin, seferde süratle kurulmalarım veya savaşa hazır duruma getirilmelerini sağlayacak tedbirler barıştan itibaren ayrıntılı bir şekilde planlanır. Kurma sorumlulukları da saptanır. Madde 31 Olağanüstü hal, sıkı yönetim veya savaş hali duyurusu gibi sebeplerle Silâh altına çağrılmalarda 644 sayılı Kanuna göre Millî İstihbarat Teşkilâtında çalışan personel ile, özel görevler için geçici durumda bu teşkilâtta çalıştırılan kimseler bulundukları bu görevlerine devam ederler. Olağanüstü hal, sıkıyönetim veya savaş hali duyurusunda Millî İstihbarat Teşkilâtının sefer kadrolarının tamamlanması, Milli İstihbarat Teşkilâtı Müsteşarlığınca önceden yapılmış plana göre ismen ve nitelik gösterilmek suretiyle yapılacak öneri üzerine, Silâhlı Kuvvetler Komutanlığı ve Millî Savunma Bakanlığınca yapılır. Bu gaye ile seferber olma hazırlığı devresinde, personel planlaması Millî İstihbarat Teşkilâtı tarafından yapılarak Kuvvet Komutanlıklarınca (Jandarma Genel Komutanlığı dahil) onaylanmasından sonra uygulanır. Olağanüstü hal, sıkıyönetim veya savaş hali duyurusunda Millî İstihbarat Teşkilâtının er, şoför ve teknik eleman ihtiyacı, kadrosuna göre Silâhlı Kuvvetler Komutanlığınca temin olunur. Silâhlı Kuvvetler mensubu olup da Millî İstihbarat Teşkilâtı emrinde görevli bulunan asker kişiler, olağanüstü hal, sıkıyönetim veya savaş hali duyurusunda Milli İstihbarat Teşkilatındaki görevlerine devam ederler. Bu personelin Millî İstihbarat Teşkilâtı emrine sefer tertipleri, Kuvvet Komutanlıklarınca yapılır. Barışta eğitim, tatbikat, manevra ve benzeri maksatlar dolayısiyle Milli İstihbarat Teşkilâtı mensubu kimseler silâh altına alınmazlar. Yukarıdaki fıkralarda belirtilen hususlar, Genelkurmay Başkanlığı, Millî Savunma Bakanlığı ve Millî İstihbarat Teşkilâtı Müsteşarlığınca ortaklaşa barışta planlanır. Madde 32 Olağanüstü hal, sıkıyönetim veya savaş duyurusunda Genelkurmay özel Harp Dairesi Başkanlığı Teşkilâtının sefer kadrolarının tamamlanması ile bu hallerin devamı sırasında belirecek yeni kadro ihtiyaçlarının karşılanması; Özel Harp Dairesi Başkanlığınca önceden yapılmış bulunan seferber olma hazırlıkları ile sağlanır. Sefer görevi verilecek personel hakkında, Genelkurmay Başkanlığının onayı alınır. Onay alındıktan sonra, bu personele ait sefer görev emirleri Özel Harp Dairesi Başkanlığınca düzelenip ilgililere bildirilir. Sefer görev emri çıkarılan yedek subayların kimlikleri Kuvvet Komutanlıklarına, erbaş ve erlerin kimlikleri de Millî Savunma Bakanlığı veya ilgili Kuvvet Komutanlıkları aracılığı ile askerlik daire başkanlıklarına bildirilir. Özel Harp Dairesi Başkanlığı emrindeki muvazaf subay ve astsubaylar olağanüstü hal, sıkıyönetim veya savaş duyurusunda aynı yerdeki görevlerine devam ederler. Bu personelin Özel Harp Dairesi Başkanlığı emrine sefer tertipleri, bağlı bulundukları kuvvet komutanlıklarınca yapılır. Yukarıda belirtilen hususlar ilgili makamlarla işbirliği yapılarak uygulanır. Madde 33 Seferber olma hazırlıkları ile ilgili sorumluluklar: a. Askerî makamların sorumlulukları: Yukarda belirtilen esaslar dahilinde Türk Silâhlı Kuvvetlerinin personel seferber olma hazırlıklarının planlanmasından ve sefer görev çağrı bildirimi üzerine uygulanmasından askerî makamlar sorumludur. Yeni terhis edilen personeli hemen sefer tertiplerine dahil etmek suretiyle personel seferberlik sisteminin devamlı ve devri bir şekilde bölgeden seferberlik esasına dayandırılmasını sağlayacak usuller ve tedbirler, Genelkurmay Başkanlığınca ayrı bir yönergede belirtilir. b. Mülkî makamların sorumlulukları: Seferber olma hazırlıkları ile ilgili olarak, yerel mülkî makamlar Türk Silâhlı Kuvvetlerinin personel seferberliğinin zamanında planlanmasına ve gerektiğinde süratle uygulanmasına aşağıdaki esaslar dahilinde yardımcı olmaktan sorumludurlar: (1) Bölgeden seferberlik esasını gerçekleştirmek üzere, sivil hayata dönmüş yükümlülerin devamlı oturma adreslerim saptamak için askerî makamlarca yapılan isteklerin yerine getirilmesi, (2) İhtiyacın karşılanması için bir bölgenin kaynağına girmiş olan yükümlülerin sefer tertiplerine dahil edilmesi gereken hallerde askeri makamlarca hazırlanan sefer görev emirlerinin bildirilmesi, (3) Genç doğumluların sefer tertiplerine dahil edilmesi, lâğv, tensik, konuş ve kuruluş değişikliği gibi sebeplerle almış oldukları sefer görev emirlerinin yürürlükten kaldırılması gereken yedek personele, askerî makamlarca hazırlanan «sefer görevi kaldırılmıştır» pusulaları (sefer görev emirlerinin iptal edilmiş suretleri) nin zamanında bildirilmesi ve sefer görev emirlerinin kendilerinden alınarak ilgili askerî makamlara geri gönderilmesi* (4) Seferberlik duyurusu ve diğer sefer görev çağrı bildirimlerinin sefer görevi almış yükümlülere duyurulması, (5) Sefer görev çağrısında birliği uzak olduğundan kendiliğinden katılamayacak durumda olanların yerleşme, beslenme gibi ilk ihtiyaçlarının karşılanması ve bunların tertip edildikleri birlik veya kurumlara, taşıt seferberliği dolayısiyle Millî Savunma yükümlülüğü komisyonlarına getirilen taşıtlardan istifade veya normal tarifeli ulaşım araçlarından bilet alınmak suretiyle yollanması, (6) Sefer görev emri alıp, sefer görev çağrısına katılmayanları saptama ve tertip edildikleri yerlere yollanmaları için gerekli tertip ve tedbirlerin alınması, (7) Seferberlik deneme tatbikatları ve eğitimin tazelenmesi için askeri makamlar tarafından hazırlanan silâh altı davetiyelerinin yükümlülere zamanında bildirilmesi ve çağrı bildirimi üzerine yollanmaları. Madde 34 Bir bölgenin yedek erbaş ve er kaynağının ve dolayısiyle devamlı oturma adreslerinin saptanması genellikle, bunlar daha muvazzaflık hizmetinde iken yapılmakla beraber, böyle bir saptama yapılmadan daha önce kaynağa girmiş olanların devamlı oturma adreslerinin saptanması askerlik yoklamaları esnasında asker alma teşkilâtı tarafından yapılır. Bununla beraber gerektiğinde askerlik şubeleri kaynak saptamasında mahallî mülkî makamların yardımlarını isteyebilirler. Bu gibi durumda mahallî mülkî makamlar kanalı ile kaynak saptaması aşağıdaki usuller çerçevesinde yapılır.

5 5- Askerî makamlar, kaynak saptaması için yardım istedikleri mahallî mülki makamlara lüzumu kadar boş kaynak saptama fişi gönderirler. Kaynak saptama fişi örneği (Form. Per. SEf. 1) EK-2'dedir. Mülki makamlara gönderilen boş kaynak saptama fişleri lüzumlu miktarda köy ve mahalle muhtarlıklarına dağıtılır. Çağ içindeki yedek personel (46 yaşma kadarki erkek vatandaşlar) muhtarlıklara çağırılarak nüfus cüzdanlarının yedeklik devresine ait bölümündeki kayıtları incelenir. Nüfus cüzdanlarında evvelce kaynak saptaması yapıldığına dair kayıt bulunanlar için bir daha kaynak saptama fişi doldurulmaz. Nüfus cüzdanında böyle bir kayıt olmayan yükümlülerin her biri için ikişer nüsha kaynak saptama fişi doldurulur. Konuş ve kuruluşa ait gizli bilgilerin açığa vurulmaması için fişlerdeki muvazzaflık devresinde hizmet yaptığı «BİRLİK ve YER» hanesi boş bırakılarak diğer bilgiler nüfus cüzdanlarındaki kayıtlara bakılmak suretiyle doldurulur. Fişlerdeki en önemli bolum yükümlülerin doğum ve nüfusa kayıtlı olduğu yere bakılmaksızın yedeklik devresinde devamlı oturdukları adreslerdir. Bu adresler, muhtarlıktaki oturma kayıtlarına ve yükümlülerin bildirimlerıne göre; ilçe, köy, mahalle, sokak, konut numarası belirtilecek şekilde kaydedilir. Doğrulukları yükümlülere imza ve muhtarlarca onay landıktan sonra fişler, ilçe kaymakamlıkları yolu ile bağlı bulunulan askerlik şubesine gönderilir. Askerlik şubeleri kendi sorumluluk bölgesinde oturan çağ içindeki yükümlüleri yerli ve yabancı ayırımı yapmaksızın (kaynak ve tertip defterine) kaydederler. Bölgede oturan fakat nüfus kaydı itibarı ile başka askerlik şubesinin kütüğüne kayıtlı yükümlülerin (yabancıların) kaynak saptama fişlerinden bir nüshası konut bölgesindeki askerlik şubeleri tarafından yerli askerlik şubelerine gönderilir. Yerli askerlik şubeleri bu gibilerin adreslerini kütük defterlerine işler, kendi kaynağından düşer ve durumlarında değişiklik olduğu taktirde bu değişiklikleri izlemekle yetinirler. Madde 35 Sefer görev emirlerinin (EK-3) yükümlülere, kendileri daha muvazzaflık hizmetinde iken, birlik ve kurumlarca bildirilme si esastır. Bununla beraber, daha evvelce sefer görevi almadan kaynağa girmiş olanlara, yeniden sefer görev emri vermede veya evvelce verilmiş sefer görev emirlerinde değişiklik yapılması zaruri olan aşağıdaki hallerde, bildiriler mülkî makamlar kanalı ile yapılır: a. Silâhlı Kuvvetlerde büyük ölçüde yapılan yeniden teşkilâtlanma ve konuş yeri değişiklikleri sebebi ile seferber olma hazırlıklarının yürürlükten kaldırılarak yeniden yapılması, b. Birlik ve kurumların küçük çaptaki lağv, tensik, konuş ve kuruluş değişikliği sebebi ile seferber olma hazırlıklarında yapılan düzeltmeler sonucu bir kısım sefer görevlerinin kaldırılması ve kaynakta bulunan bir kısım yükümlülere yeniden sefer görevi verilmesi lüzumunun belirmesi, c. Özürlerinden dolayı sefer görevi verilmemiş olanlara, özürlerinin kalkması halinde ve ihtiyaç olduğu hallerde sefer görevi verilmesi, d. Yeni terhis edilen doğumların sefer tertiplerine dahil edilmesi üzerine, kaldırılan sefer görevlerinin ilgili yükümlülere bildirilme zorunluluğu. Madde 36 Mahallî mülkî makamlar sefer görev emirlerini yükümlülere, aşağıdaki usul çerçevesinde bildirirler: a. Askerlik şubeleri tertip işleminden sonra sefer görev emirlerini, ilçe, mahalle ve köy esasına göre sınıflandırır. izleme için bir nüshasını şubede bırakır, diğer iki nüshasını bildiri çizelgeleri ve teslim alma belgeleri ile birlikte, yükümlülerin oturdukları yerin ilçe kaymakamlıklarına gönderirler. b. Kaymakamlıklar da, teslim alma belgesine göre sefer görev emri sayısı kontrol edilerek, teslim alma belgeleri imzalanıp askerlik şubesine gönderilir; sefer görev emirleri de imza karşılığında koy veya mahalle muhtarlarına mülkî makamlarca teslim edilir. c. Köy veya mahalle muhtarları, sefer görev emri gelen yükümlüleri muhtarlığa çağırarak, ihtiyar kurulunun bir üyesi (veya kimliği belli bir tanık) huzurunda, sefer görev emrindeki yönergeyi okuyarak, seferberlik duyurusunda veya diğer sefer görev çağrısı halinde yapacağı işleri kendilerine anlatır, her iki nüshanın da bildiri hanesini yükümlü veya üyeye (veya tanığa) imzalatır. Okuma yazması olmayanlara imza yerine sol baş parmaklarını bastırır, kendileri de bildiri hanesini imza ve mühürü ile onaylar, kartondan yapılmış birinci nüshayı yükümlüye.verirler. d. Muhtarlıklar, sefer görev emirlerini bildirme işini 15 gün içinde neticelendirerek, yükümlülere bildirilmesinden sonra kalan imzalı ve mühürlü sefer görev emirlerinin birer nüshasını bildiri çizelgesi ile birlikte ilçe kaymakamlıkları yolu ile askerlik şebesine iade etmek mecburiyetindedirler. Bununla beraber bildirilerin tam yapılabilmesi için, çağrıya uymayanların durumlarını yakından soruşturmak, konutlarında bulundukları halde gelmeyenleri jandarma ve polis vasıtasiyle muhtarlığa celp etmek zorundadırlar. Geçici olarak konutlarından ayrılanların sefer görev emirleri dönüşlerinde bildirilmek üzere muhtarlıkta alıkonur ve bildiri çizelgelerinde bu yolda açıklama yapılır. Sefer görev emirlerinde yazılı adreslerden ayrılmış olduklarından, bulunmayanların yeni adresleri yakınlarından soruşturularak öğrenilir ve bildiri çizelgelerine yazılır. Artık o köy ve mahallede oturmadıkları kesinlikle saptananların bildiri çizelgelerindeki isimleri karşısına «köyümüzde veya mahallemizde oturmuyor» kaydı konularak sefer görev emirleri askerlik şubesine geri verilir. Askerlik şubeleri birlik ihtiyaçlarını karşılamak üzere, bu gibi sonu bilinmeyenlerin yerme derhal yem tertipler yaparlar. Bununla beraber bildiri yapılmayanların durumlarım gerektiğinde yerli askerlik şubelerine de bilgi vererek, devamlı şekilde izlerler. Bu gibiler bulunduklarında, derhal sefer tertiplerine dahil edilmekle beraber, adres değişikliklerim askerlik şubelerine bildirmediklerinden haklarında askerlik kanununun öngördüğü cezalar da uygulanır. f. Seferberlik deneme tatbikatları ve tazeleme eğitimi için,.sefer görevlerinden ayrı olarak, tatbikata katılacak birliklere tertip edilen yedek personel için bir silâh altı davetiyesi hazırlanır. Silâh altı davetiyeleri tatbikattan yeter bir sure önce, sefer görev emirlerinin bildirilmesinde izlenen usul çerçevesinde, muhtarlıklar kanalı ile yükümlülere bildirilir. Silâh altı davetiyelerine tatbikatın başlama tarihi yazılmaz. Bu tarih ayrıca çağrı bildirimi ile duyurulur. Böylece silâh altı davetiyelerinin, sefer görev emirlerinde olduğu gibi belirsiz bir tarihte çağrı için kullanılması sağlanır. (EK 5) Madde 37 Askerlik şubeleri tarafından, genel seferberlik duyurusu veya diğer sefer görev (silâh başı) çağrılarında bir köy veya mahalleden kimlerin yapılan çağrıya katılmak zorunda olduğunu saptayabilmek katılmayanlara gerekli bildiriyi yapmak ve bunları mülki ve askerî makamlara bildirmek suretiyle katılmalarını sağlamak için muhtarlıklarca bildirilecek sefer görev emirlerine ait bir SEFER GÖREV EMRİ VE SEFER GÖREV ÇAĞRI ÇİZELGESİ (EK-6, FORM. PER. SEF. 9) hazırlanarak sefer görev emirleri ile birlikte muhtarlıklara gönderilir. Askerlik şubeleri, bundan ayrı olarak, sefer görev emirleri birlik ve kurumlarca bildirilmiş olanlar için de ilçe, koy, mahalle esasına göre bir bildiri ve sefer görev çağrı çizelgesi hazırlar ve bunları da aynı gaye ile zamanında muhtarlıklarda bulundururlar. Köy ve mahalle muhtarlıkları bir sefer görev çağrısı halinde bildiri yapılacak yükümlüleri saptayabilmek için, sefer görev emirleri birlikçe bildirilmiş olanlarla, mahallî mülkî makamlarca bildirilmiş olanlara ait bildiri çizelgelerini bir dosya içinde korurlar. Mülkî idare amirlerinin yapacakları denetleme ve kontrollerde bu dosyalar muhtarlıklarda aranır. Madde 38 Sefer görev emirlerinin yürürlükten kaldırılması halinde, bunun zamanında mahallî mülkî makamlar kanalı ile yükümlülere bildirilmesi, sefer görev emirlerinin bildirilmesi kadar önemlidir. Bu hususu sağlamak için aşağıdaki usul izlenir. Askerlik şubelerinde korunan sefer görev emirleri suretlerinden, sefer görevi kaldırılacak olanlarınki seçilir. Bunların üzerine ( tarihinden itibaren sefer görevi kaldırılmıştır.) damgası askerlik şubesince vurularak, sefer görev emirlerinin bildirilmesindeki aynı usul çerçevesinde ilçe kaymakamlıkları kanalı ile yürürlükten kaldırılma tarihin^ den 20, 25 gün önce ilgili muhtarlıklarda bulundurulur. Bu şekilde iptal edilen sefer görev emirleri, üzerlerinde yazılı yürürlükten kaldırılma tarihine kadar muhtarlıklarda bekletilir. Bu arada yükümlülerin o tarihte muhtarlıkta bulunmaları için kendilerine önce den bildiri yapılır. Yükümlü bu tarihte muhtarlığa geldiğinde kaldırılan sefer görev emri kendisine verilerek, bunun sefer görevinden terhis vesikası olduğu, daima nüfus cüzdanı içinde taşımak mecburiyetinde olduğu ve yedek yoklamaları esnasında askerlik şubelerine göstermesi gerektiği tembih edilir. Yükümlüler, üzerindeki sefer görev emirlerinin aslı. kendilerinden alınarak bildiri çizelgeleri ile birlikte askerlik şubesine iade edilmek üzere kaymakamlıklara gönderirler. Muhtarlıklar ayrıca korumakta oldukları (sefer görev emirleri bildiri ve sefer görev çağrı bildirimi) dosyalarında yükümlülerin ismini bularak karşılarına ( tarihinden itibaren sefer görevi kaldırılmıştır,) kaydını koyarlar,

6 6 SEFER GÖREV (SİLÂH BAŞI) ÇAĞRILARININ DUYURULMASI Madde 39 Genel Seferberlik duyurusu: a. Genel seferberlik duyurusu. Millî Alarm Sistemi Yönetmeliğine göre P. T. T., TRT ve her türlü yayın araçlarından faydalanılarak en küçük mülkî ve askeri örgüt dahil olmak üzere bütün yurda duyurulur. Muhtarlıklar yerel yayın araçları ile (Hoperlör, davul, tellal v. s.) seferberliği bütün köy, mahalle, semte duyurur. Ayrıca mülkî idare amirliklerince ilçe merkezleri, bucak, köy ve mahallelerde herkes tarafından görülecek şekilde EK - 7'de örneği verilen SEFERBERLİK EM Rİ ve Ek - 8'de örneği verilen SİLÂH BAŞI LEVHASI astırılır ve bu işler üst mülki makamlar tarafından kontrol edilir. b. Genel seferberliğin duyurulmasına ait hükümet kararnamesinde, genelgeler de dahil olmak üzere mülkî ve askerî makamlarca yayınlanması zorunlu görülen aşağıdaki hususlar yer alır: (1) Seferberliğin yürürlüğe girdiği tarih, (2) Millî Savunma Yükümlülük Kanununun uygulanmasında öncelikler ve ilkin hangi maddelerin uygulanacağı, (3) Sefer personelinin celp, yollama, beslenme, barındırılma, yolluk ve diğer özlük hakları gibi acil ihtiyaçları için Millî Savunma Bakanlığına ait mevcut ödeneklerin fasıl ve maddelerine bakılmadan kullanılması ile, ivedi sefer ihtiyaçlarının karşılanması için her il ve ilçe merkezinde bu amaçla bulundurulan ödeneğin askerî makamlara verilmesi hususları. (4) Gerekiyorsa sıkı yönetimin uygulanacağı bölgeler ve bu bölgelere atanan komutanlar, (5) illerde, hangi konularda yerinde kal usulünün uygulanacağı, (6) Hangi illerde boşaltma ve seyrekleştirmenin uygulanacağı, (7) Sivil savunma, hava saldırılarına karşı uyarma, güvenlik, casusluğa ve sabotaja karşı korunma tedbirleri. (8) Sefer görev (silâh başı) çağrı yönergesi: (a) Sefer görev emri üzerinde Sefer, Geçici Bütünleme - Kafile -1 ve Normal Bütünleme Kafile -1 damgası bulunun bütün yükümlülerin, lllıl sayılı Askerlik Kanununun 59 uncu maddesinde belirtilen süre içinde hazırlıklarını tamamlayarak sefer görev emirlerinde yazılı yere hareket etmeleri (b) Diğer bütünleme kafilelerine tertip edilenlerin ayrıca yapılacak çağrıyı beklemeleri, (c) Birliği uzak olanların kıt'alarına yollanması için en yakın askerlik şubesine veya ilçe kaymakamlığına gitmeleri, (d) Sefer görevi alan bütün taşıtların şoför ve sürücüleri ile birlikte en yakın il veya ilçenin Millî Savunma Yükümlülük Komisyonunda bulunmaları, (e) Vali, Kaymakamlık ve askerlik şube başkanlıklarının, yollanmaları için kendilerine başvuran sefer görevli personeli, birliğe tertip edilmiş taşıtlardan faydalanmak suretiyle veya gerekirse bilet alınarak normal tarifeli genel taşıtlarla kafileler halinde yollanmaları, (f) Sefer görev çağrısı ile ilgili diğer emirler. c. Genel seferberlik duyurusu üzerine muhtarlıklar, dosya içinde korudukları sefer görev emri bildiri çizelgelerinden kimlerin çağrıya katılacağını saptar; sefer görev çağrısını kendilerine duyurarak bildiri çizelgesini imza ettirir ve katılmayanların durumlarını izleyerek mülkî idare amirleri ve en yakın askerî makamlara bilgi verirler. Genel seferberliğin diğer yayın araçları ile duyurulması yeterli bir bildiri sayılır. Muhtarlıklarca emirlerin bildirilmesi seferberlik duyurusunu duymayan veya duyduğu halde katılmayanlar için son uyarmadır. Yükümlüler bulunamadığı taktirde, muhtarlıklarca, emirler kanunî yakınlarına bildirilir ve askerlik şubelerine bilgi verilir. Madde 49 Kısmî Seferberlik duyurusu: a. Bu duyuruda kısmi seferberliği içine alan bölgenin sınırları ile seferber edilecek büyük birliklerin seferberlik numarası çağrı bildiriminde yer alır. (Örnek-1 sadece 1 inci Ordunun kısmî seferberliği için; Katılacağı Birliğin Seferberlik numarası ile başlayan yükümlüler Sefer Görevi Çağrısına bağlıdır... veya bu ordunun sadece 2 sıra numaralı kolordusunun seferberliği için: Birlik Seferberlik numarası 12 ile başlayan yükümlüler... gibi), b. Millî Alarm Sistemi Yönetmeliği esaslarına göre kısmî seferberlik, yayın araçları ve mesajlarla ilgili mülki ve askerî teşkilâta duyurulur. Gizliliği gerektiren durumlarda kısmi seferberlik yayın vasıtaları ile duyurulmaksızın gizli mesajlarla ilgili mülki ve askerî örgüte duyurulur. Muhtarlıklar, kısmî seferberliğe bağlı birliklerin bildirilen seferberlik numarasını ve bu birliklere tertip edilen yükümlüleri bildiri çizelgesinde saptayarak muhtarlığa çağırır, kısmî seferberlik duyurusu ve sefer görev emirlerini bildirerek bildiri çizelgelerini imzalatır. Madde 41 özel çağrı duyurusu: özel harekât görevi almış bir kısım birliklerin seferberliği için yapılacak bu duyuruda: (Özel çağrının takma adı eklenerek) Yürürlüğe girmiştir, Sefer Görevi Emirleri üzerinde bu çağrı işareti olanlar derhal birliklerine katılacaktır. Gibi çağrı bildirimleri yapılır. Özel çağrı bildirimi mevcut yayın araçları ile açık, veya mülkî veya askerî makamlar kanalı ile gizli olarak duyurulur. Muhtarlıklar sefer görev emri bildiri çizelgelerinde bu çağrıya bağlı birlikleri ve bunlara tertip edilen yükümlüleri saptayarak gerekli duyuru ve bildirileri yapar ve yoklanmalarını sağlarlar. Çağrıya katılma ve yollama işleri: Madde 42 Seferberlik duyurusu veya sefer görev çağrısını duyan, başkalarından öğrenen veya yazılı duyurularını gören her yükümlü, sefer görev emri üzerindeki çağrı işaretinin yapılan çağrıya uyup, uymadığına bakar. Çağrı işareti aynı ise başkaca bir duyuru ve uyarma beklemeden muhtarlığa giderek bildiri çizelgesini imzalar. Yükümlüler kişisel ve yol hazırlıklarını 1111 sayılı Askerlik Kanununun 59 uncu maddesinde belirtilen süre içerisinde tamamlayarak kendi olanakları ile birliklerinin bulunduğu yerlere hareket etmek zorundadırlar. Kendiliğinden birliğine katılanlara, bilet veya taşıt sürücüsünden buna dair alınmış imzalı belge gösterilmesi halinde katılmış oldukları birlik, karargâh ve kurumlarca, yol ücreti ödenir. Sefer personelinin gideceği doğrultuda seyreden araç sürücüleri kendilerine sefer görev emri gösterildiği taktirde, bu personeli öncelikle araca almak ve yer vermek zorundadırlar. Geçici olarak köy ve mahallesinden ayrı olanlar muhtarlıklara uğramak zorunda değildirler. Birliği uzak olanlar ve kendi olanakları ile katılamıyacaklar en yakın askerlik şubesine veya ilçe kaymakamlığına giderek sefer görev emirlerini gösterir ve birliklerine yollanmalarını isterler. Bunların başvurma ve yollama tarihi ve saatleri sefer görev emirleri üzerine kaydedilerek onaylanır. İl ve ilçe Millî Savunma Yükümlülük Komisyonlarına taşıt seferberliği dolayısiyle gelen araçlardan istifade edileceği gibi araç kiralama veya bilet alma suretiyle kafileler kurularak çağrılan yükümlüler as kerlik şubeleri veya kaymakamlıklarca tertip edildikleri yere yollanır. Birliğini bulamayanlar en yakın askerî birlik veya kuruma başvururlar. Bu gibiler birliklerinin yeri araştırılarak yollanır. Gecikme sebebi sefer görev emirlerine kaydedilir. Madde 43 Geçici ve normal bütünleme planının 1 inci kafilelerinetertip edilen yükümlüler, sefer tertibi ile aynı zamanda hareket ederler. Diğer bütünleme kafilelerine dahil olanlar çağrıya hemen katılmazlar. Her kafile, sefer görev emirlerinde yazılı kafile numaraları üzerinden yapılacak çağrıyı bekler ve çağrı yapılınca yukarıda açıklandığı şekilde hareket eder. Madde 44 Seferberlik halinde, ihtiyaç fazlası olarak sefer görevi almamış veya almış olup da sonradan sefer görevi kaldırılmış olan çağ içindeki personele, ihtiyaç halinde yeniden sefer görevi verilir veya bunlar doğum doğum, silâh altına alınır. Madde 45 Askerlik şubeleri sefer görevini alan personelden kendiliğinden birliğine gidemeyen personel ile uzak mesafelerden birliklere tertip edilen veya çevre dışından alınıpta zamanında birliklerine katılabilmeleri için araçlarla yollanacak personele ait bir yollama planı hazırlarlar. Bu planda yollanması gerekecek geçici yabancılar da dikkate alınır. Bunların miktarı il ve ilçenin durumuna göre tahmin edilir. Yollama planlarında, halkın elinden alınacak motorlu araçlardan istifade şekli esas kabul edilir. Deniz kenarında veya demiryolu güzergâhında bulunan askerlik şubeleri, deniz ve demiryollarından istifade şeklini de ek planlar halinde hazırlarlar. Madde 46 Demir ve deniz yolları ile yollama yapılması mümkün olmayan yerlerde, kara yolu ulaştırma araçları kullanılır. Ancak 30 Km. ye kadar olan yolculuklar yaya olarak yaptırılır veya sefer personeli kendi olanakları ile gider. Aşın soğuk ve sıcak gibi fena hava ve iklim koşullarının güçlük ve sağlık tehlikesi yaratacağı görülen hallerde 30 Km. den az yolculuklar da kara yolu araçları ile yapılır. Madde 47 Seferin devamı halinde müteakip bütünleme için uzaklardan getirilecek personel, demir ve deniz yollarından istifade edilerek yollanır.

7 7 EK - 9 personel ulaştırma istek çizelgeleri. askerlik dairesi başkanlıklarınca M. S. B. ASAL. Dairesi Başkanlığına gönderilir. ASAL. Daire Başkanlığınca bu çizelgeler iniş, biniş istasyon ve iskelelerine göre birleştirildikten sonra K. K. K. lığı Ulaştırma Daire Başkanlığına gönderilir. K. K. K. Ulaştırma Daire Başkanlığı, personel ulaştırma istek çi zelgelerini inceler, ayırır ve demiryoluna ait olanları TCDD Genel Müdürlüğüne, deniz yoluna ait olanları da Deniz Kuvvetleri Komutanlığına gönderir. Personel ulaştırma istek çizelgeleri, ulaştırmayı karşılayacak makamlarca plana alınıp onaylandıktan sonra, aynı komuta kademelerinden Askerlik Daire Başkanlıklarına ve Yurt İçi Bölge Komutanlıklarına gönderilir, Genelkurmay Başkanlığına da bilgi verilir. Madde 48 Seferberliğin duyurulmasında ve seferin devamı esna sında askerlik şubelerince yollanacak veya şube bölgesinden geçecek per sonelin karşılanması, yerleşme, beslenme, sağlık işleri ile Millî Savunma yükümlülüğü uygulanacağı taşıtların kontrol, bakım, onarım ve bütünleme işleri için yerel kaynak ve olanaklardan yararlanılarak, ihtiyaçların saptanma ve karşılanması yolunda askerlik daire ve şubelerinin yapacakları istekleri mülkî makamlar öncelikle yerine getirirler. Yedek personelin birlik ve kurumlarca teslim alınması: Madde 49 Birlik ve kurumlar sefer görev çağrısı üzerine, teslim alma kurullarını (tesellüm heyetlerini) kurarak, kendiliğinden veya yollama suretiyle katılan yedek personeli karşılamak, sağlık muayenelerini yapmak ve kişisel temizliğini yaptırmak, giydirmek, donatmak ve tertip edildikleri ast birliklere yollamaktan sorumludurlar. Büyük garnizonlarda garnizon komutanlıklarınca birden fazla teslim alma kurulu kurulabilir. Madde 50 Teslim alma kurulları genellikle, ihtiyaç çizelgelerin de ve sefer görev emirlerinde «birliğin yeri» olarak belirtilen yerde bu lunur. İstasyon, iskele ve otobüs terminallerinde irtibat ekipleri bulun durularak garnizona gelen yedek personel teslim alma kurullarının bulunduğu yerlere gönderilir. Madde 51 Sefer görev emirlerinde birliklerin açık adı yerine sadece seferberlik numaraları yazıldığından katılan personelin birliklerine doğru olarak yollanabilmesi için, o yerdeki birliklerin seferberlik numaraları, teslim alma kurulları ve irtibat ekiplerine verilir. Madde 52 Bir birlik veya kurum konuş değişikliği yapmış, buna karşılık yeniden tertipler için yeterli zaman bulunamamış ise eski konuş yerine gelecek personeli karşılamak ve bunların yeni konuş yerlerine yollanmalarını sağlamak için lüzumlu tertip ve çareler ilgili komutanlıklarca alınır. Seferde acil ödenek ihtiyaçlarının karşılanması: Madde 53 Seferberlikte; seferin acil ihtiyaçları, 1050 sayılı Muhasebei Umumiye (GENEL MUHASEBE) Kanununun 58 inci maddesi gereğince, o anda çeşitli fasıl ve maddeler için elde mevcut bulunan Millî Savunma Bakanlığına ait bütün ödeneklerin fasıl ve maddelerine bakılmaksızın harcanması suretiyle sağlanır. Elde mevcut ödenek tutarı birlik ve kurumların ihtiyacına yetmediği ve derhal yeni bir ödenek sağlanması da mümkün olmadığı taktirde, bu ödenekler tutarının % 15 ine kadar fazlası harcanabilir. Yalnız harcanan bu fazla miktar ilk fırsatta yerine konur. Madde 54 Seferberlik duyurusu ile, birlik ve kurumlara tertip edilen er, taşıt, hayvan ve her türlü malzemenin tertip edildikleri yerlere yollanmaları, er ve hayvanların toplanma ve yollanma esnasındaki iaşeleri; subay, astsubay yollukları gibi ilk ihtiyaçlar için gereken para, Muhasebei Umumiye Kanununun 58 inci maddesi gereğince saymanlıklarca avans olarak ilgili mutemetlere verilir. Seferberlik deneme tatbikatları ve eğitimin tazelenmesi: Madde 55 Seferber olma hazırlıklarının uygulama yeteneğini ölçmek, sivil ve askeri makamların çağrı bildirimi eğitimini geliştirmek, çağ içindeki yedek personelin muvazzaflık devresinde edindikleri eğitim seviyesini idame ve tazelemek, yenilikleri göstermek maksadı ile eğitim ihtiyacı ve bütçe olanakları gözönünde bulundurularak seferberlik deneme tatbikatları yaptırılır. Bu amaçla yedekler zaman zaman belirli bir sure için silâh altına alınırlar. Bu sure her defasında en çok 45 gündür. Deneme tatbikatlarına katılacak birlik ve kurumların seferi kadro seviyesine çıkarılabimesı için bu birliklere tertip edilecek personelin silâh altına alınacak miktarına ait doğum ve tertipler Genelkurmay Başkanlığınca hazırlanacak yönerge ile düzenlenir. Denemelere göre 5 sene süre ile tazeleme eğitiminden geçmemiş yedek personelin eğitim seviyesi büyük ölçüde düşer ve seferde yeniden eğitim ihtiyacı ortaya çıkar. Bu bakımdan seferberliğin son terhisli ve eğitımleri taze birkaç doğumla tamamlanması olanakları aranarak eğitim ihtiyacı asgariye indirilir. Madde 56 Personel seferber olma sisteminin denenmesi, sefer görev çağrısı, yollama, teslim alma hususlarında ilgili personelin eğitimi, mevcut aksaklıkların saptanarak düzeltici tedbirlerin alınması için, seferberlik deneme tatbikatlarının yapılması ayrı bir zorunluluktur. Gerek usullerin denenmesi ve gerekse eğitimin tazelenmesi aynı tatbikat içinde sağlanır. Yapılacak tatbikatlar uzun vadeli bir plan ve programla saptanarak gerekli ödenek ihtiyacı zamanında belirtilir. Madde 57 Kurulacak birliklere tertip edilen yedek personel zaman zaman silâh altına alınarak bu birlikler tam kuruluşu ile örgütlenir. Örgüt bütünlüğü içinde bir eğitim ve tatbikattan geçirilirler. Madde 58 Seferberlik deneme tatbikatı ve eğitimin tazelenmesi için; silâh altı davetiyelerinin hazırlanması ve bildirilmesi, çağrı, yollama ve eğitime ait ayrıntılı hususlar hazırlanacak ayrı bir yönergede belirtilir. Yönetmelikle ilgili son hükümler: Madde 59 Bu Yönetmelik, 1076 sayılı Yedek Subay, 1111 sayılı Askerlik, 1706 sayılı Jandarma, 1211 sayılı Seferberlik ve 3634 sayılı Millî Savunma yükümlülüğü ile 1050 sayılı Muhasebei Umumiye Kanunlarının hükümlerine göre hazırlanmıştır. Madde 60 Kaldırılan hükümler: 10/8/1963 tarihli ve 6/2048 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan «Türk Silâhlı Kuvvetleri Kara (Jandarma dahil). Deniz Hava Kuvvetlerinin Personel Seferberliği Yönetmeliği» (No.301-9) ile- ek ve değişiklikleri yürürlükten kaldırılmıştır. Madde 61 Bu yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Madde 62 Bu yönetmelik Millî Savunma ve İçişleri yürütülür. Bakanlarınca E K L E R Ek-1 : Terimler Ek-2 : Kaynak saptama fişi Ek-3 : Erbaş ve er sefer görev emri Ek-4 : Subay seter görev emri Ek-5 : Silâh altı davetiyesi Ek-6 : Sefer görev emri bildiri, teslim ve sefer görev çağrı çizelgesi Ek-7 : Seferberlik emri. Ek-8 : Silâh basma levhası Ek-9 : Personel ulaştırma istek çizelgesi Ek-10 : Öz Türkçe sözcükler ve bazı kavramlar SEFERBERLİKLE İLGİLİ TERİMLERİN AÇIKLANMASI 1. ACEMİ YEDEK: EK - 1 Askerliğine karar alınmış, fakat askerlik kanununun tanıdığı bağışıklık nedeni ile acemi eğitimi görmeden emsalleri ile birlikte yedeğe alınmış erlerdir. Bunlar seferde kendi doğumları ile birlikte çağrılır. Eğitim merkezlerinde temel eğitimi (acemi eğitimi) gösterilerek bütünleme kanallarına aktardırlar. 2. ALARM: Bölgemizdeki siyasî ve askerî durumun ulusal güvenliğimizi tehdit eder biçimde gelişmesi halinde, bütün devlet teşkilâtı ve her türlü kurum ve kuruluşların barış durumundan düzenli ve suratlı bir şekilde savaş durumuna geçmesini sağlayan kısa rumuzlu işarettir. Bu konuda ayrıntılı bilgiler özel yönergesinde belirtilmiştir. 3. ASKERLİK NUMARASI : Askerlik şubelerinde aynı doğumlulara ait kütük sayfa numarasıdır. (Askerlik şubesi, doğum ve kütük sayfa numarası ile ifade edilir. Örneğin. Beşiktaş, gibi) 4. AYRINTILI DAĞITIM PLANI: Genel Dağıtım Komisyonunca, genel dağıtım planına göre tahsis edilen seler personel paylarının, askerlik dairelerince kuruluşunda bulunan askerlik şubelerine sınıf ve miktar üzerinden dağıtıminın planlanmasıdır.