Ermeni Alfabesi - Gizli ilimler Sitesi

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Ermeni Alfabesi - Gizli ilimler Sitesi"

Turgay Akyüz
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 1 / 6

2 2 / 6

3 Ermeni Alfabesi İsim küçük harf büyük harf Latin ka 1 Ayb ա Ա a 2 Ben բ Բ b 3 Gim գ Գ g 4 Da դ Դ d 5 Yech` ե Ե e 6 Za զ Զ z 7 Eh է Է ē 8 Ët` ը Ը ə 9 T`o թ Թ t 10 Zhe ժ Ժ ž 11 Ini ի Ի i 12 Liun լ Լ l 13 Xeh խ Խ x 14 C'a ծ Ծ c 15 Ken կ Կ k 16 Ho հ Հ h 17 Dz'a ձ Ձ j 18 Ghat ղ Ղ ł 19 Cheh ճ Ճ č 20 Men մ Մ m 21 Yi յ Յ y 22 Nu ն Ն n 23 Sha շ Շ š 24 Vo ո Ո o 25 Ch`a չ Չ č 26 Peh պ Պ p 27 Jheh ջ Ջ ǰ 28 Rra ռ Ռ ṙ 29 Seh ս Ս s 3 / 6

14 C'a ծ Ծ c 15 Ken կ Կ k 16 Ho հ Հ h 17 Dz'a ձ Ձ j 18 Ghat ղ Ղ ł 19 Cheh ճ Ճ č 20 Men մ Մ m 21 Yi յ Յ y

4 30 Vew վ Վ v 31 Tiun տ Տ t 32 Reh ր Ր r 33 Cò ց Ց č 34 Hiun ւ Ւ w 35 Pìur փ Փ p 36 Kèh ք Ք k 37 Oh օ Օ ō 38 Feh ֆ Ֆ f Alfabesi, M.S. 405 yılında Aziz Mesrop Maştots tarafından bulunmuştur. 19. yüzyılda Ermeni edebiyat dilinin de gelişmesiyle, Doğu Ermenicesi (Erivan) ve Batı Ermenicesi (İstanbul) lehçeleri arasındaki ayrım iyice ortaya çıkmış, o dönemler Farsça nın bir diyalekti sanılan bu dilin özgün bir Hint-Avrupa dili olduğu da anlaşılmıştır. Türkiye'de Ermenice Türkiye'de Ermenice, Ermeniler bir kısmı tarafından konuşulur. Boğaziçi Üniversitesi, 2008 Şubat ayında aldığı bir kararla, Ermenice'yi seçmeli dil yapmıştır.[1] Ermenice'den Türkçe'ye geçen sözcükler Abur Cubur: Erm. abur yemek, özellikle sulu yemek, çorba < abril beslenmek Cubur kelimesi, anlam kuvvetlendirme amacıyla eklenmiştir. Dudu : Erm. dudu yaşlı kadın, dadı ~ Fa. dādū dadı Hanut : Erm. xanut dükkân Haç : Fa. xaç, Erm. xaç 1. direk, kazık, düz ve uzun dal, 2. çarmıh Pezevenk :Erm. pozavak fahişe çalıştıran, poz fahişe (= Gürc pozi fahişe) + avak bey, sahip, baş. Tekfur : Ar. tekfūr Rum veya Ermeni beyi ~ Erm. Takavor hükümdar Tak taç (~ OFa tāg- {taç1) + -avor -li, sahip Bızdık: Erm. bzdig küçük, ufak, kısa < Fa. pest alçak, kısa Örnek: Erm. Orinag [küç.] model, nümune < Orén kural, yasa, usul Türkçede eskiden beri kullanılan bir sözcük iken, Dil Devrimi esnasında Öz Türkçe olduğu varsayımıyla türevleri yapılmıştır. Murç: Erm. murc çekiç Zangoç: Erm. jamgoç kilisede çan çalan görevli jam=kilise < goçel=çağırmak Çorak: Erm. Çorag kurak < Çor/Çir kuru ~ HAvr *ksero- kuru Arak[lamak]: < Erm. arak hızlı, çabuk Pot: Erm. PoT kat, kırma, buruşuk 4 / 6

dilin özgün bir Hint-Avrupa dili olduğu da anlaşılmıştır. Türkiye'de Ermenice Türkiye'de Ermenice, Ermeniler bir kısmı tarafından konuşulur.

5 Dudu : Farsça: dudu, Türkçedeki hatun, hanım kelimeleri gibi bir ünvandır. Kelime aslen Farsça olup Türkçeye geçişi Ermeniceden değil Farsçadandır. Pezevenk Türkçeye geçişi Farsça pejvend kelimesinden olabilir ancak ermeniceden geçtiği daha meydandadır: pozavak. Pej: Fahişe vend: satmak, satan, satıcı Örnek: Örnek kelimesinin kökeni hakkında net bir karar verilebilmiş değildir. Ermenicedeki orinag kelimesinden mi yoksa Türkçe örenek (örgü numunesi, tez: anlam genişlemesi ile her tür numune, misal yerine geçmiştir zamanla) kelimesinden mi geldiği tartışmalıdır. Kaldı ki, Prof. Hıraçya Acaryan'ın Ermenice Etymologioue Lugatında (Erivan, taşbasması, 1926, C.6, S ) ÖRNEK kelimesi Pehlevice (Farsça) olarak gösterilmektedir. Yani Ermenice kökenli bir kelime olmadığı yazılıdır. Bu bakımdan örnek türkçe bir kelimedir. Çorak: Çorak ve Kurak kelimeleri Türkçedir, Çor: Hastalık, illet, dert, veba anlamında olup, Çorak hasta/hastalıklı demektir, Çorak toprak ile Kurak toprak arasındaki farkı herkes bilir. Çorak toprak hastalıklıdır, ne yaparsanız yapın bitki yetişmez ancak kurak toprak sadece kurumuştur, sulanınca verim alınır. Arak[lamak]: Türkçede araklamak olarak kullanılan sözde hızlı ve çabuk anlamındaki Ermenice arak ile ilişki yoktur. Araklamak fiilinin el çabukluğu, hızlılık gibi bir anlamı yoktur. Bu deyimin "Menfaat, sevab, karşılık" anlamlarındaki arak sözünden gelmiş olması çok daha muhtemeldir. Temel söz dağarcığı örnekleri Evet =Ayo Hayır =Voç Gel =Egur Afedersiniz = Neroğutyun Merhaba = Parev Teşekkür ederim = şnorhagal em Çok teşekkür ederim =şad şnorhagal em Hoşgeldiniz = Pari egak Allahaısmarladık = Mnak parov Günaydın = Pariluys İyi akşamlar =Kişerpari İyi geceler = Luyspari Seni seviyorum =Kezi gı sirem(gor)** Ben de seni seviyorum =es al kezi gı sirem nasılsın?=inç bes es iyiyim sen nasılsın= ağeg em=(lav em), tun inç bes es canım=hokis benim adım levon=im anunıs Levon e yaprak=derev güvercin=kayçi meryem ana=merijem holtezelal anlamıyorum=çem hasgınar(gor)** bilmiyorum=çem kider(gor) saat kaç?=jamı kani e 5 / 6

Pej: Fahişe vend: satmak, satan, satıcı Örnek: Örnek kelimesinin kökeni hakkında net bir karar verilebilmiş değildir.

6 ismin ne?=anunıt inç e anne=mayr,mama, mayrig(annecik) baba=hayr, hayrig abla=kuyr, kuyrig anneanne/babaanne=yaya burun=kit Kaynak: 6 / 6

Benzer belgeler

ERMENİ DİLİNDE SESSİZ HARFLERİN İMLASI Güzin ÇAYKIRAN *

AVRASYA Uluslararası Araştırmalar Dergisi Cilt:1 Sayı:1 Temmuz 2012 Türkiye ERMENİ DİLİNDE SESSİZ HARFLERİN İMLASI Güzin ÇAYKIRAN * ÖZET Ermeni Alfabesi, M.S.5 inci yüzyılda din adamı Mesrob Maşdot un