DENİZ TİCARETİ VE SİGORTA HUKUKU BİTİRME SINAVI CEVAP ANAHTARI (ÇİFT MUNARALI ÖĞRENCİLER)

Transkript

1 DENİZ TİCARETİ VE SİGORTA HUKUKU BİTİRME SINAVI CEVAP ANAHTARI (ÇİFT MUNARALI ÖĞRENCİLER) I. Merkezi İstanbul da bulunan Ağustos Denizcilik Ltd. Şti.,Hamburg Gemi Sicili ne kayıtlı bir yolcu gemisini satın almıştır. 1. Ağustos Denizcilik in bu gemiyi sefere çıkmadığı zamanlarda kıyıya bağlı yüzer otel şeklinde kullanması durumunda gemi niteliğinin devam edip etmeyeceğini, geminin unsurlarını da belirterek, açıklayınız. (5 puan) Yanıt: TTK m.931 de sayılan unsurların geçici olarak kaybedilmesi gemi niteliğinin kaybedilmesine sebep olmaz. Bu sebeple gemi niteliği devam eder. (Bkz. Rayegan Kender/ErgonÇetingil/ Emine Yazıcıoğlu, Deniz Ticareti Hukuku, Temel Bilgiler, Cilt I, Oniki Levha Yyaınları, İstanbul, 2014, s ) 2. Ağustos Denizcilik in bu gemiyi hangi şartların varlığı halinde İstanbul Gemi Sicili ne tescil ettirebileceğini açıklayınız. (5 puan) Yanıt: Öncelikle geminin tescili caiz bir gemi olması ve yabancı bir gemi sicilinde kayıtlı olmaması gerekir. Ağustos Denizcilik bir limited şirket olduğundan TTK m.940/4-b uygulama alanı bulur. ( Bkz. Kender/Çetingil/Yazıcıoğlu, s ) 3. Ağustos Denizcilik,G Bankası ndan aldığı Amerikan Doları kredi borcunun teminatı olarak bu gemi üzerinde G Bankası lehine ipotek tesis etmek istemektedir. Taraflar bu amaçla yazılı bir anlaşma yapmıştır. G Bankası nın gemi üzerinde ipotek hakkı iktisap etmesi için bunun yeterli olup olmadığını açıklayınız.(5 puan)

2 Yanıt: İpoteğin kurulması için TTK m.1015 te aranan şartlar yerine gelmemiştir; yazılı anlaşma yeterli değildir.( Bkz. Kender/Çetingil/Yazıcıoğlu, s. 80) II. Mersin Limanı na doğru yük almak üzere boş şekilde seyretmekte olan Kızıl Deniz isimli kuru yük gemisi, kaptanın trafik ayrım hattına dikkat etmemesi nedeniyle karşı yönden gelen ve hız limitinin çok üzerinde seyrettiği için zamanında manevra yapamayan Rostock isimli konteyner gemisi ile çarpışmıştır. Çarpma sonucu Rostock gemisinin güvertesinde bulunan konteynerler denize düşmüş, Rostock gemisindeki iki gemi adamı yaralanmış, Rostock ve Kızıl Deniz gemilerinde ağır hasar meydana gelmiştir. 1. Meydana gelen zararlardan kimin, hangi hükümler uyarınca sorumlu tutulabileceğini açıklayınız. (10 puan) Yanıt: TTK m.1286 vd. uyarınca çatma hükümleri uygulanır. TTK m.1289 a göre, eşya zararından doğan tazminat istemleri bakımından donatanların sorumluluğu müteselsil değildir. Gemi adamlarının yaralanması bakımından, TTK m.1290 uyarınca donatanlar müteselsilen sorumlu olacaklardır. Denize düşen konteynerler bakımından, TTK m.1289/2 uygulanacaktır. Bu nedenle Rostok gemisinden denize düşen konteynerler bakımından Kızıldeniz gemisinin donatanına başvurmak mümkün olacaktır. (Bkz. Kender/Çetingil/Yazıcıoğlu, s. 282 vd.) 2. Kızıl Deniz gemisi çarpma sonucunda denize yakıt sızdırmaya başlamıştır. Rostock gemisinin hız sınırına uygun şekilde seyrettiği varsayımında, Kızıl Deniz gemisi donatanının denizde meydana gelen kirlenmeden hangi hükümler uyarınca sorumlu tutulabileceğini açıklayınız. (5 puan) Yanıt: 2001 tarihli Gemi Yakıtlarından Kaynaklanan Petrol Kirliliği Zararının Hukuki Sorumluluğu Hakkında Uluslararası Sözleşme uygulama alanı bulacaktır. İdari para cezaları için ise Çevre Kanunu uygulanacaktır.

3 3. Kızıl Deniz gemisinin deniz trafik kurallarına uygun şekilde seyrettiği varsayımında, Rostock gemisiyle çarpışmayı önlemek için Kızıl Deniz gemisinin kaptanının gemisini karaya oturtması halinde bundan ileri gelen zarar ve masrafların müşterek avarya sayılması mümkün müdür? Kısaca açıklayınız. (5 puan) Yanıt: Kızıl Deniz gemisi boş olduğundan TTK m.1272 ye göre, müşterek avaryanın şartları gerçekleşmemiştir. (Bkz. Kender/Çetingil/Yazıcıoğlu, s. 265 vd.) III. A, mülkiyeti B Finansal Kiralama A.Ş. ye ait, İstanbul Gemi Sicili ne kayıtlı Alan I isimli yük gemisini 1 yıl süreyle finansal kiralama yoluyla kiralamış, daha sonra Alan I gemisinin 4, 5 ve 6 numaralı ambarlarında rulo kâğıt yükünün İzmit ten Batum a taşınması hususunda C ile anlaşmıştır. Söz konusu yük için A tarafından düzenlenen konişmentoda rulo kâğıt yüklendi kaydı ve taşıyanın başlangıçtaki elverişsizlikten sorumlu olmayacağı kaydı yer almaktadır. 1. Yolculuk sırasında gemi adamlarından birinin 4 numaralı ambara sigara izmariti atması nedeniyle yangın çıkmış, yangın geminin diğer bölümlerine sıçramadan söndürülmüşse de bu ambarda bulunan 500 rulo kâğıt tamamen zayi olmuştur. B nin zarardan sorumlu tutulup tutulamayacağını açıklayınız. (10 puan) Yanıt: TTK m.1180 uyarınca, zarar yangından kaynaklandığından B zararlardan sorumlu tutulamaz. (Bkz. Kender/Çetingil/Yazıcıoğlu, s. 216) 2. Yangının sebebi yolculuk başlangıcında arızalı olan ambar aydınlatma tesisatında meydana gelen kısa devre olsa idi cevabınız değişir miydi? Açıklayınız. (10 puan) Yanıt: Konişmentoda yer alan başlangıçtaki elverişsizlikten sorumlu olunmayacağı kaydı TTK m.1243 ve m.1245 e göre geçersizdir. TTK

4 m.1141 uyarınca, taşıyan sorumlu olurdu. (Bkz. Kender/Çetingil/Yazıcıoğlu, s / ) rulo kâğıdın kararlaştırılan tarihten 10 gün sonra G ye teslim edilmesi varsayımında, B nin gecikmeden ileri gelen zararlardan sorumluluğunun sınırlandırılmış olup olmadığını açıklayınız. (5 puan) Yanıt: TTK m.1178 uyarınca taşıyan gecikmeden doğan zararlardan sorumludur. Taşıyanın gecikmeden doğan sorumluluğu, TTK m. 1186/6 uyarınca sınırlıdır.(bkz. Kender/Çetingil/Yazıcıoğlu, s. 224) IV. İpek Tekstil Ltd. Şti.,S Sigorta A.Ş. ile tarihinde akdettiği sözleşme ile Kocaeli ndeki fabrika ve depolarında bulunan tekstil makineleri ile tekstil ürünlerini yangın rizikosuna karşı bir yıl süre ile sigortalatmıştır. İpek Tekstil, sigorta şirketinin kendisine verdiği teklifnamede yer alan sorulardan birine verdiği cevapta fabrika ve depolarda yangın alarmı bulunduğunu beyan etmiştir tarihinde depolardan birinde yangın çıkmış ve Euro değerinde tekstil ürünü yanmıştır. Yapılan ekspertiz neticesinde fabrikada yangın alarmı bulunmakla birlikte depolarda bulunmadığı tespit edilmiştir. 1. İpek Tekstil tarafından hangi görevin ihlâl edildiğini ve bu ihlâl için TTK da öngörülen yaptırımı açıklayınız. (10 puan) Yanıt: TTK m.1435 vd. hükümleri uyarınca, sözleşme öncesi ihbar görevi ihlâl edilmiş olur. TTK m. 1449/2 de düzenlenen yaptırım uygulanır. (Bkz. RayeganKender, Türkiye de Hususi Sigorta Hukuku, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2013, s. 253 vd.) 2. İpek Tekstil primin ilk taksidini tarihinde ödemiş, taraflar sonraki prim taksitlerinin her ayın 15. günü muaccel olacağı hususunda anlaşmışlar ve bu husus poliçeye yazılmıştır.ipek Tekstil in sigorta tazminatının ödenmesini talep etmesi üzerine S Sigorta A.Ş.,İpek Tekstil in en son tarihinde ödemede bulunduğunu; o tarihten beri prim

5 taksitlerinin ödenmediğini; bu nedenle sigorta himayesinin tarihinde durduğunu; dolayısıyla sigorta tazminatını ödemekle yükümlü olmadığını ileri sürmüştür. S Sigorta A.Ş. nin bu iddiasını değerlendiriniz. S Sigorta A.Ş. ninprim taksitlerinin ödenmemesi karşısında hangi hukuki imkândan yararlanabileceğini açıklayınız. (10 puan) Yanıt: TTK m.1434 uyarınca, izleyen taksitlerden herhangi birinin zamanında ödenmemesi halinde sigortacıya tanınan imkânlardan yararlanabilir. ( Bkz. Kender, s vd.) 3. İpek Tekstil ile S Sigorta A.Ş. arasındaki sözleşme uyarınca fabrika ve depolarda bulunan tekstil makineleri ile tekstil ürünleri Euro bedel üzerinden sigortalanmıştır. Yangından sonra yapılan ekspertiz neticesinde makine ve tekstil ürünlerinin değerinin Euro olduğu tespit edilmiştir. Bu durumun ödenecek sigorta tazminatı üzerinde bir etkisi var mıdır? Açıklayınız. (5 puan) Yanıt: TTK m.1462 uyarınca, eksik sigorta söz konusudur. Hükümde kısmi zarar için öngörülen esasa göre ödeme yapılır. ( Bkz. Kender, s vd.) V. A, tarihindes Sigorta A.Ş. ile eşi E nin ölümü halinde kendisine TL ödenmesini öngören bir sözleşme akdetmiştir. A ve E tarihinde otomobilleriyle İstanbul dan İzmir e seyahat ederken sarhoş bir kamyon sürücüsünün hatalı sollama yaparken araçlarına çarpması sonucunda kaza geçirmişler, kazada A yaralanmış, E ise hayatını kaybetmiştir. 1. A, S Sigorta A.Ş. ye başvurarak sigorta bedelinin ödenmesini talep etmiştir. S Sigorta A.Ş. ise A nın tarihinde Z Sigorta A.Ş. ile eşi E nin ölümü halinde A ya TL ödenmesini öngören bir sözleşme daha akdetmiş olduğunu; bu nedenle kendisiyle akdedilen sözleşmenin geçersiz olduğunu ileri sürerek ödeme yapmayı reddetmiştir. S Sigorta A.Ş. nin kendisiyle akdedilen sözleşmenin geçersiz olduğu iddiasını değerlendiriniz. (5 puan)

6 Yanıt: TTK m.1491 uyarınca, zenginleşme yasağı ve çifte sigorta yasağı geçerli olmadığından sözleşme geçerlidir. ( Bkz. Kender, s vd.) 2.S Sigorta A.Ş. nin sigorta bedelinin tamamını ödediği varsayımında ödediği bedeli kamyon sürücüsünden talep edip edemeyeceğini açıklayınız. (5 puan) Yanıt: Hayat sigortalarında halefiyet söz konusu olmadığından sigortacının kamyon sürücüsüne başvurması mümkün değildir.( Bkz. Kender, s. 342 vd.) 4. A, 2013 yılının Eylül ayına kadar prim taksitlerini düzenli şekilde ödemiştir yılı başında işten atılması üzerine ekonomik güçlüğe düşmüş ve prim taksitlerini ödeyemez hale gelmiştir. Ancak yeni bir iş bulduğunda prim taksitlerini eskisi gibi düzenli şekilde ödeyebileceğini düşündüğünden sigorta sözleşmesinin devam etmesini istemektedir. A nın yararlanabileceği hukuki bir imkân var mıdır? Açıklayınız. (5 puan) Yanıt: TTK m.1500 uyarınca sigortacıdan ödünç para isteyebilecektir. (Bkz. Kender, s vd.)