GÖKLERDE MUTLULUĞA YÖN VERİYORUZ! 2015 YILLIK RAPOR

Transkript

1

2 GÖKLERDE MUTLULUĞA YÖN VERİYORUZ! 2015 YILLIK RAPOR

3 Artık 60 milyonun üzerinde yolcu taşıyan büyük bir aileyiz. Sorumluluğumuz da büyük; taşıdığımız her yolcuyu yerde ve gökte memnun etmeliyiz. Çünkü onlar bizim patronumuz. Şu anda dünyanın en büyük havayolu şirketi olmasak da yolcu memnuniyetinde en iyisi olma özelliğimizi sürdürüyoruz. Memnuniyet yönünde, uçaklarımız mutluluk, için tam donanımla havalanıyor. Uçaklarımızda görebileceğiniz bazı memnuniyet donanımları: Ödüllü özellikler Özel destinasyonlar Leziz ikramlar Teknolojik donanım Çok dilli personel Ayrıcalıklı transfer

4

5 İÇİNDEKİLER 03 KISACA TÜRK HAVA YOLLARI 04 HISSEDARLARIMIZA 04 Finansal Analiz 08 Sektörel Gelişmeler ve 2016 Beklentileri 10 Başkan ın Mesajı 14 Yönetim Kurulu 17 Misyon ve Vizyon 18 Stratejiler 20 TÜRK HAVA YOLLARI GRUBU 20 Bağlı Ortaklıklar ve İştirakler 26 Trafik Sonuçları 28 Filo 30 Uçuş Ağı Yılında Türk Hava Yolları 36 Faaliyetler 36 Kargo 38 Bakım Onarım 40 İkram 42 Yer Hizmetleri 44 Eğitim 50 Diğer Hizmetler 56 İnsan Kaynakları 58 Kalite ve Kurumsal Sorumluluk 60 Kurumsal İletişim 64 Finansal Risk Yönetimi 68 Organizasyon Şeması 70 Kurumsal Yönetim İlkeleri Uyum Raporu 81 Yönetim Kurulu Komitelerinin Etkinliğine İlişkin Yönetim Kurulu Değerlendirmesi Sonuçlarına İlişkin Yönetim Kurulu nun Değerlendirmesi 83 Yasal Bilgi-Hukuki Metinler 84 Bağımsızlık Beyanı 87 Bağlı Şirket Raporu 88 Sorumluluk Beyanı 89 KONSOLIDE FINANSAL SONUÇLAR Aralık 2015 tarihi itibarıyla Konsolide Finansal Tablolar ve Dipnotları QR kodunu kullanarak Türk Hava Yolları Online 2015 Yıllık Raporu na ulaşabilirsiniz.

6 2 TÜRK HAVA YOLLARI 2015 YILLIK RAPOR

7 HİSSEDARLARIMIZA TÜRK HAVA YOLLARI GRUBU KONSOLİDE FİNANSAL SONUÇLAR 3 KISACA TÜRK HAVA YOLLARI Türk Hava Yolları dünyada en fazla ülkeye ve en fazla dış hat noktasına uçan havayolu şirketidir. TÜRK HAVA YOLLARI ORTAKLIK YAPISI %50,88 Diğer (Halka Açık Kısım) %49,12 T.C. Başbakanlık Özelleştirme İdaresi Başkanlığı 1933 yılında kurulan Türk Hava Yolları A.O. nun ana faaliyet konusu yurt içi ve yurt dışında yolcu ve kargo hava taşımacılığı yapmaktır. Ortaklık hisselerinin %50,88 i halka arz edilmiş olup %49,12 si ise Özelleştirme İdaresi ndedir. Ortaklığın ödenmiş sermayesi 1,38 milyar TL dir. Ortaklığın 3 ü doğrudan ve 10 tanesi de müşterek olmak üzere toplam 13 adet iştiraki bulunmaktadır. Türk Hava Yolları dünyada en fazla ülkeye ve en fazla dış hat noktasına uçan havayolu şirketidir. Ayrıca Türk Hava Yolları dış hat yolcu sıralamasında 7. ve ciroda 13. sırada yer almaktadır. Türk Hava Yolları 2014 sonunda 261 olan uçak sayısı 2015 sonu itibarıyla 299 a ulaşmıştır. Filodaki uçakların 73 ü geniş gövdeli, 216 sı dar gövdeli, 10 tanesi ise kargo uçağıdır. Türk Hava Yolları 2015 yılı itibarıyla 51 i iç ve 236 sı dış hat olmak üzere 287 noktaya uçmaktadır. Şirket in yolcu sayısı 2015 yılında bir önceki yıla göre %12,0 artışla 61,2 milyona ulaşmıştır. Yolcu artışı iç hatlarda %15,8, dış hatlarda ise %9,3 olarak gerçekleşmiştir. Yolcu uçakları konma sayısı %9,6 artışla 452,982 ye çıkmıştır yılında Kargo - Posta taşımacılığı da %7,9 artışla tona yükselmiştir.

8 4 TÜRK HAVA YOLLARI 2015 YILLIK RAPOR FİNANSAL ANALİZ SATIŞ GELIRLERI (MILYON ABD DOLARI) NET KÂR (MILYON ABD DOLARI) EBITDAR (MILYON ABD DOLARI) %26 Net Kâr %26 değişim göstererek milyon ABD doları olarak gerçekleşmiştir. %24 EBITDAR %24 değişim göstererek milyon ABD doları olarak gerçekleşmiştir. ARTAN REKABET DÜNYA GENELINDE GELIRLERI DÜŞÜRDÜ 2015 yılı hem havacılık sektörü genelinde hem de Türk Hava Yolları özelinde birçok açıdan zorlu bir yıl olmuştur. Havayollarının en büyük maliyet kalemi olan akaryakıt fiyatlarında yaşanan %35 lere varan düşüş, sektörde kapasite artışını ve beraberinde artan rekabet koşullarını getirmiştir. IATA verilerine göre, artan rekabet koşulları nedeniyle dünya çapında havayollarının yolcu gelirleri %5,7, kargo gelirleri ise %17,5 oranında gerilemiştir. BAŞLICA FİNANSAL GÖSTERGELER (milyon ABD doları) Değişim (%) Hasılat (Net) Net Kâr Net Kâr Marjı (%) 7,6 10,2 2,5 EBIT ,6 EBIT Marjı(%) 7,3 9,9 2,6 EBITDAR ,8 EBITDAR Marjı (%) 18,8 24,5 5,7 Talep ve havayolları finansalları üzerinde etkili olan bir diğer faktör de kurlarda yaşanan dalgalanmalar olmuştur. Özellikle Avro nun ve tüm gelişen ülke para birimlerinin ABD doları karşısındaki değer kaybı sektörün fiyatlama ve planlama konusunda zorlanmasına yol açmıştır. Buna rağmen, 2015 yılında global yolcu trafiği artışı uzun süredir gördüğü en yüksek seviyesine ulaşarak %6 civarında gerçekleşmiştir. Azalan maliyetlerle birlikte, havayolları kârlılıkları da önemli oranda yükselmiştir yılında Türk Hava Yolları etkin gelir yönetimi ve coğrafi olarak çeşitlendirilmiş gelir kaynakları sayesinde gelir düşüşünü sınırlandırabilmiştir. Ortaklığın toplam satış gelirleri %4,9 düşerek 10,5 milyar ABD doları olarak gerçekleşmiştir yılındaki yolcu gelirleri toplam gelirinin %89 unu oluşturmuş, kargo gelirleri ise %9 u olarak kaydedilmiştir. NET KÂRDA REKOR KIRILDI Rakiplerine oranla sektördeki en etkin maliyet yönetimine sahip olan Türk Hava Yolları, toplam gelirlerindeki düşüşe rağmen, 2015 yılında net kârını %26 arttırarak yaklaşık 1,1 milyar ABD dolarıyla tarihinin en yüksek net kârını elde etmiştir. IATA ya göre 2015 yılında havayollarının ortalama net kâr marjı %5 civarında gerçekleşirken, Türk Hava Yolları kâr marjını %7,6 dan %10,2 ye çıkartarak sektör ortalamasının oldukça üzerinde bir kârlılık yakalamıştır. BAYRAK TAŞIYICI HAVAYOLLARI ARASINDA LIDER Türk Hava Yolları, kârlılık ve nakit yaratma potansiyelini havacılık sektöründe yaygın bir performans kriteri olarak kullanılan EBITDAR- FAVKÖK (Faiz, amortisman, vergi ve kira gideri öncesi kâr) değeri ile ifade etmektedir. Ortaklık, 2015 yılında %24,5 marj ile 2,6 milyar ABD doları EBITDAR elde etmiş ve global ölçekte bayrak taşıyıcı havayolları arasında rekor bir marja ulaşmıştır. Son beş yılda ortalama %19,5 oranında EBITDAR marjı yaratan Türk Hava Yolları, sektördeki en kârlı havayollarından biri olmaya devam etmektedir.

9 HİSSEDARLARIMIZA TÜRK HAVA YOLLARI GRUBU KONSOLİDE FİNANSAL SONUÇLAR 5 Türk Hava Yolları, 2015 yılında net kârını %26 artırarak yaklaşık 1,1 milyar ABD doları rakamına ulaşmıştır ORTALAMA EBITDAR MARJI: %19,5 (MILYON ABD DOLARI) USC Toplam CASK Diğer/AKK Yakıt/AKK Personel/AKK %16, %19,4 %18,8 %18, %24, ,46 7,92 7,94 7,74 3,85 3,49 3,63 3,66 3,40 2,95 3,00 2,96 2,82 1,65 1,43 1,36 1,26 1,07 6,42 1, VERIMLILIKTE BIR NUMARA Türk Hava Yolları nın arz edilen koltuk kilometre başına birim gideri 2015 yılında %17,0 oranında azalarak 6,42 USc ye gerilemiştir. Bu gerileme, petrol fiyatlarındaki düşüşün yanı sıra artan personel verimliliği ve etkin maliyet yönetiminden kaynaklanmaktadır yılında, personel verimliliğini bir üst noktaya taşıyan Türk Hava Yolları nda personel başına yolcu sayısı ye ulaşarak sektördeki en büyük rakiplerinin* 2014 yılı ortalamasını (1.541) %43 oranında geride bırakmıştır Operasyonel giderlerinin %37 lik kısmının Türk lirası cinsinden olması nedeniyle TL nin dolar karşısındaki değer kaybından da olumlu etkilenen Türk Hava Yolları, 2015 yılında da düşük birim maliyet avantajını küresel çapta korumaya devam etmiştir. *Önemli Rakipler: Delta Airlines, American Airlines, United-Continental Airlines, Lufthansa, Air France-KLM, IAG, Singapore Airlines ve Emirates.

10 6 TÜRK HAVA YOLLARI 2015 YILLIK RAPOR FİNANSAL ANALİZ THYAO - BIST 100 PERFORMANS KARŞILAŞTIRMASI 120 THYAO BIST Ocak Ocak Ocak Şubat Şubat Mart Mart Nisan Nisan Mayıs Mayıs Haziran Haziran Temmuz Temmuz Temmuz Ağustos Ağustos Eylül Eylül Ekim Ekim Kasım Kasım Aralık Aralık Ocak 2016 EN ÇOK IŞLEM GÖREN IKINCI HISSE Türk Hava Yolları hissesi, 1990 yılından itibaren THYAO kodu altında Borsa İstanbul da işlem görmektedir. Ortaklığın halka açıklık oranı 2004 ve 2006 da gerçekleştirilen ikincil halka arzlardan sonra %50,88 e yükselmiştir. Yatırımcılar tarafından uzun yıllardır Türk Hava Yolları hissesi, yüksek likiditesi ve geniş yatırımcı tabanı ile Türkiye de en çok tercih edilen hisse senetleri arasında gösterilmektedir. Türk Hava Yolları hisseleri 2015 yılında 68 milyar TL lik işlem hacmiyle Borsa İstanbul un en çok işlem gören ikinci hissesi olmuştur. Ortaklık hisse fiyatı ise faaliyet gösterilen bölgelerde yaşanan jeopolitik riskler ve küresel güvenlik kaygıları gibi hava taşımacılığı üzerinde doğrudan etkisi olduğu düşünülen negatif gelişmeler sebebiyle 2015 yılında Borsa İstanbul a göre %9 daha düşük performans göstermiştir. KATEGORILERINE GÖRE GELIR DAĞILIMI (milyon ABD doları) Değişim (%) Yolcu Geliri Kargo Geliri ,9 Diğer Gelir ,3 TOPLAM ,9 DENGELI GELIR PORTFÖYÜ Türk Hava Yolları, geniş uçuş ağı, çeşitlendirilmiş bir gelir akışı sağlayarak bölgesel krizlere karşı doğal bir riskten korunma mekanizması oluşturmaktadır yılındaki bölgesel gelir dağılımında en büyük payı oluşturan Avrupa nın payı %32,9 dan %30,7 ye gerilemiş, yeni açılan Taipei, Manila, San Francisco, Miami gibi uzun hatlarla birlikte Uzak Doğu ve Amerika nın payı artmıştır. Bilet satışlarının Türkiye dışında gerçekleşen %72 lik kısmı, yaklaşık 7 milyar ABD doları düzeyinde hizmet ihracına denk gelmektedir. GELIRLERIN COĞRAFI DAĞILIMI (milyon ABD doları) GELİRLERİN COĞRAFİ DAĞILIMI (%) %30,7 Avrupa %22,6 Uzak Doğu %13,3 İç Hatlar %13,0 Orta Doğu %12,3 Amerika %8,0 Afrika Değişim (%) İç ,9 Orta Doğu ,5 Avrupa ,0 Afrika ,7 Amerika ,3 Uzak Doğu ,5 TOPLAM ,9

11 HİSSEDARLARIMIZA TÜRK HAVA YOLLARI GRUBU KONSOLİDE FİNANSAL SONUÇLAR 7

12 8 TÜRK HAVA YOLLARI 2015 YILLIK RAPOR SEKTÖREL GELİŞMELER VE 2016 BEKLENTİLERİ KÜRESEL BÜYÜME (%) ABD 2,4 2,5 2,6 2,6 Rusya 0,6-3,7-1 1 Çin 7,3 6,9 6,3 6 Hindistan 7,3 7,3 7,5 7,5 Brezilya 0,1-3,8-3,5 0 Dünya 3,4 3,1 3,4 3,6 Kaynak: IMF WEO Update, January yılında küresel ekonomiyi, ABD Merkez Bankası Fed in faiz artırım kararı, Japonya nın resesyonu kontrol altına almak amacıyla faiz indirimine gitmesi ve Çin in büyüme hızının beklentilerin altında kalması belirlemiştir. Krizin yaralarını saran ABD %2,5 oranında büyümeyi başarırken, Euro bölgesi, daralan piyasalar genişletici para politikalarıyla %1,5 oranında büyüme kaydetmiştir. ABD nin para politikasını sıkılaştırması, gelişmekte olan ülkelerden sermaye çıkışına ve bu ülkelerin para birimlerinin ABD doları karşısında değer kaybetmesine yol açmıştır. Özellikle Rusya ve Brezilya gibi gelişmekte olan ülkeler en çok güç kaybeden ülkeler arasında yer almıştır. ABD DOLARI KARŞISINDA DÖVIZ KURLARI Bu gelişmelerin etkisiyle küresel ekonomi yılı %3,1 büyüme ile tamamlamıştır. Gelişmiş ekonomilerde büyüme oranı %2 olurken, gelişmekte olan ülkelerde ise büyüme yavaşlayarak %4,5 den %4 e inmiştir. TÜRKIYE EKONOMISI %3 E YAKIN BÜYÜDÜ Türkiye ekonomisi 2015 yılını, küresel ekonomideki gelişmelerin ve yıl içinde yapılan iki genel seçimin yarattığı koşulların etkisi altında geçirmiştir. Ortaya çıkan olumsuz koşullara rağmen Türkiye ekonomisi 2015 te %3 e yakın bir büyüme gerçekleştirmiştir yılında ekonomik büyümeye en yüksek katkıyı özel ve kamu tüketim harcamaları sağlarken, net ihracat negatif etkilemiş, yatırımların katkısı ise sınırlı kalmıştır. Benzer etkenlerin 2016 yılında da küresel ekonominin seyrini etkilemesi, ekonomideki büyümenin aşamalı olarak artarak 2016 da %3,4 e, 2017 de %3,6 ya çıkması beklenmektedir. Önümüzdeki dönemde gelişmekte olan ülkelerdeki daralmadan en az etkilenen ülkelerden biri olan Hindistan ın büyüme hızının Çin i geçmesi, Rusya ve Brezilya nın güç kaybının devam etmesi öngörülmektedir. HAVACILIK SEKTÖRÜNDE REKOR KÂR Gelişmiş ekonomilerdeki toparlanma belirtileri, havacılık sektörüne de ivme kazandırmıştır yılında 17 milyar ABD doları net kâr elde eden sektörün 2015 yılını 33 milyar ABD dolarlık rekor bir kârla kapadığı tahmin edilmektedir. IATA raporlarına göre, sektördeki kârlılığın 2016 da da devam etmesi ve 36,3 milyar ABD dolarına ulaşması beklenmektedir. IATA, net kâr marjının da 2015 yılında %2,3 ten %4,6 ya çıktığını, 2016 için %5,1 lik bir net kâr marjı beklendiğini belirtmektedir yılında yolcu sayısında da %6,5 lik bir artış meydana gelmiş, 2014 yılında 3 milyar 327 milyon olan yolcu sayısı, 3 milyar 545 milyona çıkmıştır. Bu sayının önümüzdeki yıl da %6,7 lik artışla 3 milyar 782 milyona yükseleceği tahmin edilmektedir. DOLULUK ORANLARINDA ARTIŞ Yolcu doluluk oranlarında da artış meydana gelmiş, IATA tahminlerine göre 2014 te %79,8 olan doluluk oranı 2015 yılında %80,6 ya yükselmiştir. ATW nin 2016 yılının Ocak ayında yayınladığı rapora göre, yolcu doluluk oranları 2016 da da paralel bir seyir izleyecek ve %80,4 olarak gerçekleşecektir. Sektörü etkileyen en önemli unsurlardan biri olan yakıt fiyatlarındaki düşüş 2015 yılında da devam etmiştir yılında yaklaşık 100 ABD doları olan ham petrol varil fiyatı, 2015 yılında 55 ABD dolarına kadar gerilemiştir. Bu düşüşün 2016 da da devam edeceği ve 51 ABD dolarının altına ineceği tahmin edilmektedir. Petrol fiyatlarında düşüşün sürmesi, sektörde ana maliyet kalemlerinden biri olan yakıt maliyetlerinin düşüşünü tetikleyerek birim giderlerin düşmesini sağlamıştır. Yüksek seviyede hedging yapan 130 ABD Doları Çin Yuanı Renminbi Euro Brezilya Reali Rus Rublesi *Kaynak: IATA

13 HİSSEDARLARIMIZA TÜRK HAVA YOLLARI GRUBU KONSOLİDE FİNANSAL SONUÇLAR 9 havayolları 2015 yılında düşük petrol fiyatlarından tam anlamıyla yararlanamasa da 2016 yılında havayollarının bu fırsattan daha da fazla yararlanacağı öngörülmektedir. Petrol fiyatlarındaki düşüş yakıt maliyetinin operasyonel maliyetler içesindeki payını %32 den %27 ye çekmiştir da bu oranın %20 seviyesinde gerçekleşmesi beklenmektedir*. Yakıt fiyatlarının düşmesi birim giderleri azaltırken, birim gelirlere de ciddi şekilde etki etmiştir. Yakıt fiyatlarındaki azalmayı bilet fiyatlarına yansıtan havayolları, rekabetin de etkisiyle birim gelirlerinde gerilemeler görmüşlerdir. Yakıt fiyatlarındaki düşüşün devam etmesiyle birlikte bu gerilemeyi taleple dengeleyemeyen havayolları sorunlar yaşayacaklardır. BÖLGESEL DURUM Sivil havacılık sektörünü etkileyen bir başka etken ise üzücü terör olayları ve bölgesel gelişmelerdir. Özellikle Avrupa bölgesinde meydana gelen terör olaylarının hava trafiğine etkisi hızlı olmuştur. Rusya, Suriye, Irak gibi bölgelerde meydana gelen gelişmeler bölge havayollarını etkilemektedir. Son dönemde İran a olan ambargoların hafifletilmesi ve bölgesel gelişmeler bölge havayolları tarafından dikkatli bir şekilde takip edilecektir. Nispeten daha az hedging kullanan Amerika taşıyıcıları yakıt fiyatlarının düşüşünden daha fazla faydalanmışlardır. Güçlü dolarında etkisiyle diğer bölgelere nazaran daha iyi bir performans göstermişlerdir yılını 11,3 milyar ABD doları net kârla kapatan Kuzey Amerikalı taşıyıcıların 2015 yılını da 19,4 milyar ABD doları net kârla kapaması beklenmektedir*. IATA Kuzey Amerikalı taşıyıcılar için 2016 yılında 19,2 milyar ABD doları net kâr öngörmektedir. Yoğun rekabete rağmen performans artışı gösteren Avrupalı taşıyıcıların da 2014 yılında net kârını artırarak 2,9 milyar ABD dolarından 6,9 milyar ABD dolarına çıkardığı tahmin edilmektedir. Net kârın 2016 da ise 8,5 milyar ABD doları olması beklenmektedir. Avrupalı havayolları 2015 yılında *Kaynak: IATA bir önceki yıla göre %3,9 kapasite artışı (AKK) sağlamıştır. Kapasite artışının 2016 da ise %6,2 olması beklenmektedir*. Önümüzdeki dönemde tek Avrupa hava sahasının tamamlanmasına ve slot düzenlemesine yönelik çalışmalar yapılmaktadır. Terör olayları nedeniyle oluşan bölgesel talep daralmalarının seyri de takip edilmesi gereken bir konudur. Çin ekonomisinde beklenen büyümeyi yakalayamaması Asya Pasifik bölgesinde sektörü en çok etkileyen konuların başında gelmektedir. Kargo pazarındaki endişe devam ederken, yakıt maliyetlerinin azalması, bilet fiyatların düşmesi ve talebin artması ile yolcu pazarında gelişmeler sürmektedir. Asya Pasifik bölgesi havayolları, 2014 yılında 2,1 milyar ABD doları olan net kârı, 2015 yılında 5,8 milyar ABD dolarına taşımıştır. IATA verilerine göre, bu rakam 2016 yılında 6,6 milyar ABD dolarına ulaşacaktır. Bölge havayollarının 2015 yılını bir önceki yıla göre %6 kapasite artışı ile bitirmesi, kapasite artışının 2016 yılında %8,4 olması beklenmektedir*. Ortadoğu da meydana gelen bölgesel gelişmeler havacılığı olumsuz şekilde etkilemektedir. Bölgeyi havacılık açısından taşıyan unsur Körfez havayollarının varlığı olmuştur. Orta Doğu taşıyıcıları, 2014 yılında 900 milyon ABD doları olan net kârlarını 2015 yılında 1,4 milyar ABD dolarına taşımıştır*. IATA verilerine göre, 2016 yılında 1,7 milyar ABD doları net kâr beklenmektedir. Bölge havayolları 2015 yılını bir önceki yıla göre %12,1 kapasite artışı ile bitirmiştir. ATW ye göre, 2016 yılında %12,2 lik bir kapasite artışı gerçekleştirmesi beklenmektedir. Latin Amerika ülkelerinin güçlü ABD doları karşısında yaşadığı kur sorunları, havayollarını darboğaza itmiş, bölge şirketler yakıt fiyatlarının düşmesinden tam anlamıyla faydalanamamıştır yılını 200 milyon ABD doları net kârla kapatan Latin Amerikalı taşıyıcıların, 2015 yılını yaşanan olumsuzlukların etkisiyle 300 milyon ABD doları net zararla kapaması beklenmektedir. Bu gelişmelerin etkisiyle teslim alacakları uçakları öteleyen Latin Amerikalı havayollarının 2016 yılında ise kur etkisinin bir ölçüde de olsa düzelmesiyle 400 milyon ABD doları net kâr edeceği tahmin edilmiştir*. Afrika da Latin Amerika yla birlikte döviz düşüşünden en ağır etkilenen bölgelerden biri olmuştur yılını 300 milyon ABD doları net zararla kapaması beklenen Afrikalı taşıyıcıların, ekonomideki nispi düzelmeye rağmen 2016 yılında da 100 milyon ABD doları net zarar edeceği tahmin edilmiştir*. YATIRIMLAR ARTIYOR Küresel ekonomilerin büyümesi, talebin artması havacılık sektöründe altyapısal gelişmeleri beraberinde getirmiştir. Artan talebi karşılama adına Körfez bölgesi başta olmak üzere birçok havalimanı projesi başlatılmıştır. İstanbul, yeni havalimanı ve körfez bölgesindeki havalimanlarının bitmesi ile bu bölge çök önemli bir aktarım koridoru haline gelecektir. Pazar büyümesinin bir başka göstergesi de uçak üreticisi şirketlerin gelecek mevcut siparişleri ve gelecek beklentileridir. Boeing ve Airbus gibi uçak üreticisi dev şirketlerin 20 yıllık gelecek öngörüleri şu yöndedir: Boeing, periyotlu uzun vadeli talebe ilişkin tahminlerine göre havayollarının filosuna 5,6 trilyon ABD doları değerindeki adet yeni uçak (920 kargo yolcu uçağı) girişi beklemektedir Airbus, 2015 yılındaki 20 yıllık uzun vadeli taleplere ilişkin tahminine göre 4,7 trilyon ABD doları değerinde adet yolcu uçağı ile 804 adedi kargo uçağı olmak üzere yeni uçak girişi beklemektedir. Düşük maliyetli taşıyıcıların sektördeki etkisi de giderek artmaya devam etmektedir. CAPA verilerine göre, 2015 yılı itibarıyla sunulan koltuk kapasitesinin %25 inden fazlasını düşük maliyetli taşıyıcılar oluşturmaktadır. Bu koşullarda daha esnek hareket etmek ve maliyetlerini azaltmak isteyen başta Avrupalı ve Asyalı havayolu şirketleri, oluşturmuş oldukları alt markalar ile hizmetlerinde çeşitlendirmeler yapmaktadır.

14 10 TÜRK HAVA YOLLARI 2015 YILLIK RAPOR BAŞKAN IN MESAJI Dünyanın en fazla ülkesine uçan havayolu şirketi, dünyanın en fazla bilinen Türk markası olarak, farklı kültürlerden insanları bir araya getiriyor ve onlara seyahatleri boyunca eşlik ederek hizmet kalitemizi daima en yukarıda tutuyoruz. İç Hat Yolcu Sayısı (milyon) 26,3 Dış Hat Yolcu Sayısı (milyon) 34,9 ÜCRETLİ YOLCU (BİN) DEĞERLI HISSEDARLARIMIZ, MÜŞTERILERIMIZ, IŞ ORTAKLARIMIZ VE ÇALIŞANLARIMIZ, Geride bıraktığımız 2015 yılı Türk Hava Yolları için 13 yıldır devam eden büyüme grafiğini hız kesmeden devam ettirdiği bir yıl oldu. Hem yolcutrafik hem mali sonuçlar bakımından koyduğumuz hedeflere kararlılıkla ilerlediğimiz bu yıl boyunca büyüme planlarımızı başarıyla gerçekleştirdik. Geçtiğimiz yıllarda olduğu gibi bu yıl da sektör ortalamasının üzerinde bulunan büyüme hızımız, 2023 vizyonumuza giden yolda bizlere büyük bir güç oldu. Markamız, yolcularını kaliteli ve güler yüzlü hizmetiyle mutlu ederken yatırımcısını da başarılı mali sonuçlarıyla sevindirdi yılı boyunca i aşan personelimiz ve 299 uçağımız ile 61,2 milyon yolcumuzu en iyi şekilde ağırlamak için var gücümüzle çalıştık. Disiplinli, profesyonel ve gerekliliklere cevap verebilecek çalışma yapımızla elde ettiğimiz bu başarılı sonuç, uzun dönem planlamamızda önemli yere sahip olan 2023 hedeflerimize de ışık tuttu yılında 120 milyon yolcu, 30 milyar dolar gelir ve 500 ün üzerinde uçağa sahip bir filo hedefiyle dünya havacılık sektöründen aldığımız %2,1 lik payı 2030 yılına giden yolda %5 e yükseltmeyi hedefliyoruz. Hedeflerimize giden yolda en önemli motivasyonlarımızdan biri İstanbul a kazandırılacak olan yeni havalimanı olacak. Kapasitesi ve altyapısıyla hedeflerimize ulaşmamızda büyük pay sahibi olacak yeni havalimanı, Dünya sivil havacılık tarihinin en büyük projelerinden biri olarak hızla inşa ediliyor TE HISSEDARLARIMIZ IÇIN DEĞER OLUŞTURMAYA DEVAM ETTIK 2015 yılı, global ölçekte ekonomik ve siyasi çalkantılardan etkilenen, hem havacılık sektöründe hem de Türk Hava Yolları özelinde birçok açıdan zorlu bir yıl oldu. Havayollarının en büyük maliyet kalemi olan akaryakıt fiyatlarında yaşanan %30-35 lere varan düşüş, sektörde kapasite artışını ve beraberinde artan rekabet koşullarını getirdi. IATA ya göre dünya çapında havayolları yolcu gelirleri %5,7, kargo gelirleri ise %16,4 oranında geriledi. Talep ve havayolları finansalları üzerinde etkili olan bir diğer faktör de kurlarda yaşanan dalgalanmalar oldu. Özellikle euronun ve tüm gelişen ülke para birimlerinin dolar karşısındaki değer kaybı, sektörün fiyatlama ve planlama konusunda zorlanmasına sebep oldu. Bu çalkantılı sürece rağmen dünya hava taşımacılığı sektörü, 2015 te global yolcu trafiği artışında uzun süredir gördüğü en yüksek seviyesine ulaşarak %6,5 civarında gerçekleşti. Havayolları kârlılıkları da önemli oranda yükseldi. Ülkeler arasındaki ticari ve kültürel ilişkiler ile turizm amaçlı seyahat bu büyümenin vazgeçilmez olduğunu ortaya koyuyor. Türk Hava Yolları bu süreçten kendisine düşen payı, devamlı yükselen hizmet kalitesi ve sürdürülebilir politikalarıyla yükseltmeye devam ettirdi. Yıl boyunca 61,2 milyon yolcu taşıyan Türk Hava Yolları, yolcu sayısında %11,8 artış sağladı. Arz edilen koltukta (AKK) %13,6, ücretli yolcu kilometrede (ÜYK) ise %11,7 artış sağlayan markamızın dıştan dışa yolcu sayısı ise geçen yılın aynı dönemine göre %18,1 artış gösterdi. Uçaklarımızın doluluk oranı %77,9 olurken, dünyanın en hızlı büyüyen hava kargo markalarından biri olan Turkish Cargo ise, 2015 yılında bir önceki yıla göre %8,7 artışla 720 bin ton kargo taşıması gerçekleştirdi

15 HİSSEDARLARIMIZA TÜRK HAVA YOLLARI GRUBU KONSOLİDE FİNANSAL SONUÇLAR 11 Ortaklığımız, 2015 yılında tarihinde bir ilki yaşadı. Net kârımız önceki senenin %65 üstünde, 2 milyar 993 milyon TL, esas faaliyet kârı ise geçen yılın %72 üstünde, 2 milyar 486 milyon TL olarak gerçekleşti. Böylece, ABD doları bazında Ortaklığımız, tarihinde ilk kez 1 milyar seviyesini aşarak, 2015 yılını 1 milyar 69 milyon dolar net kârla kapattı. Satış gelirlerimiz ise 2014 yılına göre %19 artarak 28 milyar 752 milyon TL ye ulaştı. Ortaklığın nakit yaratma potansiyeline işaret eden FAVKÖK (Faiz, vergi, amortisman ve kira öncesi kâr EBITDAR) 2,6 milyar ABD doları seviyesinde, FAVKÖK marjı ise bir önceki yıla göre 5,7 puan artarak %24,5 olarak gerçekleşti. Türk Hava Yolları bu sonuçlarla, global sektördeki yoğun rekabete, yakın coğrafyada yaşanan siyasi ve ekonomik istikrarsızlıklara ve sektörü doğrudan etkileyen kur dalgalanmalarına rağmen, 2015 yılında da en kârlı havayolları arasındaki yerini korudu. finansmanlarla Airfinance Journal, Bond&Loans Awards, Global Transport Finance tarafından çok sayıda ödüle layık görüldü. Ortaklığımız 2015 yılında etik, şeffaflık, hissedar ilişkileri, risk yönetimi stratejileri gibi hususları içine alan kurumsal yönetim uygulamaları ile de çok sayıda ödüle layık görüldü. Ethical Boardroom dergisi tarafından Avrupa da havacılık sektöründe faaliyet gösteren 11 büyük havayolu şirketi arasından öne çıkarak En İyi Kurumsal Yönetim ödülünün sahibi oldu. Ayrıca World Finance dergisi tarafından da Türkiye de En İyi Kurumsal Yönetime Sahip Şirket seçildi. Yatırımcı İlişkileri alanında dünyanın en önde gelen saygın yayınlarından olan biri olan IR Magazine (Investor Relations Magazine) tarafından Londra da 25. si düzenlenen, IR Magazine Awards - Europe etkinliğinde de Türk Hava Yolları Türkiye nin En İyi Yatırımcı İlişkileri ne sahip şirketi seçildi. Türk Hava Yolları, sorumluluk sahibi bir dünya vatandaşı olarak sürdürülebilir kalkınmaya hizmet etmeyi amaçlıyor. Tüm paydaşlarımızı önemseyerek onlarla uyum içinde birlikte büyüyüp, doğal kaynakları ve gelecek nesilleri de düşünerek hareket etmenin önemine inanıyoruz yılında bu kapsamdaki çalışmalarımızı bir araya getirdiğimiz ve iletişimini yaptığımız ilk Sürdürülebilirlik Raporumuzu yayınladık. Kasım ayında açıklanan Borsa İstanbul Sürdürülebilirlik Endeksi nde yer alan 26 şirketten biri olduk. Bize bu başarıyı getiren en önemli faktörlerden biri olan filomuz, 2015 yılında eklenen uçaklar ile birlikte ortalama yaşı 6,8 ile dünyanın en genç filolarından biri olma özelliğini korudu sonunda 216 dar gövde, 73 geniş gövde ve 10 kargo olmak üzere toplam 299 uçakla dünyanın en önemli filolarından biri olan filomuz, 2023 hedeflerimize giden yolda bize önemli bir güç veriyor. Hava taşımacılığı sektörüne baktığımız zaman görüyoruz ki talebe istinaden gerçekleştirdiğimiz doğru filo planlama ve yatırımı, dünyanın önde gelen havayolu şirketlerinden biri olma hedefimize büyük katkı sağlıyor. Yaptığımız yılsonu planlamasıyla filomuza 2016 yılından itibaren katılmaya başlayacak olan dar gövde uçaklar ve kira süresi sona erecek uçaklar göz önüne alındığında, 2020 yılı sonunda Türk Hava Yolları filosunda kargo uçakları dâhil, toplam uçak sayısının 440 ı bulmasını hedefliyoruz yılında filomuza toplam 2,6 milyar USD değerinde 33 adet yeni sipariş uçak katıldı. Bu uçakların finansmanı yine ortalama %3 seviyelerindeki düşük faiz oranları ve yıl vadelerle, tamamının faaliyetlerden elde edilen nakitle karşılanması önceliklendirilerek başarılı bir şekilde gerçekleştirildi. Sağlıklı finansman stratejimizin çeşitlendirme yoluyla daha da sağlamlaştırılması amacıyla Türk Hava Yolları ilk kez, biri ABD de dolar bazlı, diğeri ise Japonya da Japon Yeni bazlı olmak üzere iki adet EETC bono ihracı gerçekleştirildi. Ortaklığımız bu yıl da yaptığı

16 12 TÜRK HAVA YOLLARI 2015 YILLIK RAPOR BAŞKAN IN MESAJI TOPLAM YOLCU DAĞILIMI %55,8 Dış Hat %42,5 İç Hat %1,0 Özel Kira %0,7 Hac-Umre 2015 TE YOLCULARIMIZI DÜNYAYI KEŞFETMEYE DAVET ETTIK Dünyanın en fazla ülkesine uçan havayolu şirketi, dünyanın en fazla bilinen Türk markası olarak, farklı kültürlerden insanları bir araya getiriyor ve onlara seyahatleri boyunca eşlik ederek hizmet kalitemizi daima en yukarıda tutuyoruz. Bizim en büyük motivasyonumuz, kendi kültürümüzden geliyor. Türk misafirperverliğini havaya taşıyarak bizi tercih eden tüm yolcularımıza en iyi deneyimi yaşatmayı hedefliyoruz. Bizi havacılık sektörünün zirvesine taşıyan bu motivasyonun meyvelerini toplamaya başlıyoruz. Toplam uçuş noktası bazında dünyanın en büyük dördüncü havayolu olan Türk Hava Yolları yılsonu itibariyle iç hatta 49, dış hatta 235 noktaya uçuş gerçekleştiriyor. 113 ülkede 284 şehir ve 51 i ülkemizde olmak üzere 287 havalimanına uçuş gerçekleştirirken 113 ülke ile dünyanın en fazla ülkesine ve 236 havalimanı ile dünyanın en fazla dış hat noktasına uçan hava yolu olma özelliğini elimizde bulunduruyoruz. Ortaklığımızın uçuş haritasına bölge bazında baktığımız zaman oldukça etkileyici rakamlarla karşılaşıyoruz. Yükselmekte olan Orta Doğu pazarında 34, geleceğin yıldızı Afrika pazarında 48 ve güçlü potansiyeliyle dikkat çeken Uzak Doğu/Orta Asya pazarında 34 noktaya uçuyoruz. İYI DENEYIM, MUTLU YOLCU Bizi diğerlerinden farklı kılan değerin havada sunduğumuz deneyim olduğuna inandık ve 2015 yılı boyunca siz değerli yolcularımıza beklentilerin ötesinde bir uçuş deneyimi yaşatmak için kültürel değerlerimiz ve marka esaslarımız ışığında hayata geçirdiğimiz yenilikçi hizmetlerimizi sunmaya başladık. Bu hizmetlerden birisi olan özel yolcu salonlarımız, yolcumuzun uçuş deneyiminde önemli bir yer tutuyor yılı sonu itibarıyla yurt dışında, Moskova da 1; Türkiye dış hatlarda 3 ve 12 tanesi iç hat istasyonlarda olmak üzere toplamda 16 adet özel yolcu salonumuz bulunmaktadır. Bu salonlarımızdan 2015 yılında yaklaşık 3,3 milyon yolcu hizmet almıştır. Geçtiğimiz sene 1,6 milyon yolcunun kullandığı İstanbul dış hatlar terminalinde bulunan özel yolcu salonumuz, 2015 te Dünya nın En İyi Business Class Özel Yolcu Salonu ödülüne layık görülmüştür senesinde Washington, Nairobi ve Hannover istasyonlarımızda da Türk Hava Yolları markalı özel yolcu salonu açmayı planlıyoruz. Ayrıca New York ta da kendi markamıza ait özel yolcu salonu açma girişimlerimiz de devam etmektedir. Yolcularımıza verdiğimiz değerin en önemli sembolü olan ödüllerimize bu sene de yenilerini ekledik. Dünyanın en prestijli hava yolu ödüllerinden olan Skytrax ödüllerinde 5. kez üst üste Avrupa nın En İyi Havayolu Şirketi ödülüne layık görüldük. Bu ödülle sınırlı kalmadık, dünyanın En İyi Business Class Özel Yolcu Salonu, En İyi Business Class Özel Yolcu Salonu İkramı ve Güney Avrupa nın En İyi Havayolu Şirketi ödüllerinin sahibi de olduk. Turkish Cargo ise 2015 yılında Air Cargo News Dergisi tarafından 31.si düzenlenen ve sektör genelinde en saygın etkinlik sayılan Yılın Kargo Havayolu ödül töreninde Avrupa nın En İyi Kargo Havayolu ödülünün sahibi oldu. Biz sadece yolcularımıza değil, onların hem şahsi hem ticari kargolarına da en iyi ve güvenli hizmeti vermeyi hedefliyoruz. Alt markamız olan Turkish Cargo 2015 yılında yeni açılan hatlarıyla birlikte uçuş noktası sayısını 47 ye çıkararak %7,7 lik büyüme oranı kaydetti ve 720 bin ton kargo ve posta taşıdı. Yıl boyunca yaptığımız geliştirmeler ile kargo filomuzu ve ağımızı genişlettik yılı boyunca Turkish Cargo olarak gelirde %14,3, taşınan tonajda ise %13,8 oranında büyüme hedefliyoruz. ÇALIŞANLARIMIZ EN BÜYÜK KAZANCIMIZ Türk Hava Yolları, ülkesinin bayrak taşıyıcı hava yolu olarak tüm çalışanları için üst düzey bir kariyer deneyimi hedefliyor. Bugün Türk Hava Yolları, 26 bin kişiye istihdam sağlayan, 16 şirketlik ciddi bir ekonomik güç haline gelen iştiraklerimizle birlikte 50 binden fazla çok kültürlü çalışandan oluşan dev bir aile. Bu aile sadece bir istihdam imkânı sunmaktan öte, çalışanın gelişimine yönelik yetkin bir akademi hükmünde. Devamlı gelişimi teşvik eden ve destekleyen yapımızla sadece istihdam sağlamıyor, aynı zamanda Leaders of Tomorrow gibi yönetici yetiştirme programlarıyla havacılık sektöründe gelişmek isteyen çalışanlarımıza büyük bir fırsat sunuyoruz yılında bu çabalarımız önemli bir ödül ile de taçlandı. Türk Hava Yolları Havacılık Akademisi, 2015 yılında Global Council of Corporate Universities (Küresel Kurumsal Üniversite Konseyi) tarafından Türkiye de ilk resmi kurumsal üniversite tanınırlığını almaya hak kazandı. DEĞERLI PAYDAŞLARIMIZ, Yukarıda özetlemeye çalıştığımız 2015 yılı başarılarımızın altında kendimize şiar edindiğimiz bazı önemli ilkeler var. Türk milleti olarak bizler biliyoruz ki, evimizde ağırladığımız her bir misafire nasıl davranıyorsak havadaki yolcularımıza da öyle davranmalı ve onlara Türk misafirperverliğini keyifli farklılıklar ile sunmalıyız. Birçok ilki başaran Türkiye nin en değerli markası Türk Hava Yolları, günden güne çıtayı daha yukarı taşımaya devam edecek. Bu başarılar, sadece Türk Hava Yolları özelinde değil, tüm iş ortaklarımız için de önemli bir kazanım oldu. Ortaklığımızı sektördeki aktörlerden ayıran geniş uçuş ağı, düşük maliyet yapısı ve İstanbul gibi bir doğal hub a sahip olma özellikleri, doğru stratejiler ile birleştirildiğinde büyük bir değer haline geldi. Sene boyunca kurduğumuz yeni iş birlikleri ve ortaklıklar ile karşılıklı gelişim hız kesmeden devam etti.

17 HİSSEDARLARIMIZA TÜRK HAVA YOLLARI GRUBU KONSOLİDE FİNANSAL SONUÇLAR 13 Önümüzdeki yıl özelinde konuşmamız gerekirse, 2016 yılı sonunda toplam uçak sayımızı 240 dar gövde, 87 geniş gövde ve 12 kargo uçağı olmak üzere 339 a yükseltmeyi hedefliyoruz. Yıl boyunca yolcu doluluk oranının %78 olmasını bekliyor, kapasitemizi toplamda %21 artırarak 186 milyar AKK ya ulaşmak istiyoruz. Bu rakamı bölgeler bazında ele almak gerekirse; Türkiye de %11, Amerika da %31, Afrika da %27, Uzak Doğu da %23, Avrupa da %17 ve Orta Doğu da %17 kapasite artışı hedefliyoruz. Tarifeli seferlerde iç hatlarda 30,6 milyon; dış hatlarda 40,8 milyon olmak üzere, özel kira ve hac-umre yolcusu ile birlikte toplam 72,4 milyon yolcu taşımayı ve söz konusu ticari faaliyetler neticesinde yaklaşık 12,2 milyar ABD doları tutarında satış geliri elde etmeyi hedefliyoruz. Dünyada en fazla ülkeye uçan havayolu olan Türk Hava Yolları, geniş gövde filo yatırımları ile uzun menzildeki operasyonu başta olmak üzere kapasite artışları ve yeni hat açılışlarından sağlanacak transfer yolcu artışı ile dünyanın önde gelen havayolları arasındaki yerini korumayı hedeflemektedir. Türk Hava Yolları ayrıca servis kalitesinin geliştirilmesi, Business Class yolcu gelirlerinin artırılması ve kargo operasyonunun büyütülmesi ile ortaklık birim gelirlerinin yukarıya çekilmesini hedeflemektedir. İştirakleri ile birlikte yaklaşık 50 bin kişiye istihdam sağlayan 2015 yılında 7 milyar doların üzerindeki ihracat büyüklüğü ile Türkiye nin en büyük ihracatçısı konumunda olan Türk Hava Yolları, İstanbul un küresel bir havacılık merkezi olması yolunda Türkiye nin en büyük global markası olarak istikrarlı bir şekilde büyümeye devam etmektedir. Bize duydukları güveni daima arkamızda hissettiğimiz çalışma arkadaşlarımız, iş ortaklarımız ve hissedarlarımızla dünya havacılık sektörünün ses getiren, en önemli oyuncularından biri olduk. Bu noktada tüm paydaşlarımıza sonsuz teşekkür ediyor ve nice böyle büyük başarıları sizlerle paylaşmayı temenni ediyorum. M. İLKER AYCI YÖNETIM KURULU VE İCRA KOMITESI BAŞKANI

18 14 TÜRK HAVA YOLLARI 2015 YILLIK RAPOR YÖNETİM KURULU M. İLKER AYCI Yönetim Kurulu ve İcra Komitesi Başkanı 1971 İstanbul doğumlu olan M. İlker Aycı, 1994 yılında Bilkent Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümünden mezun olduktan sonra 1995 yılında İngiltere de Leeds Üniversitesi Siyaset Bilimi Bölümünde araştırmacı olarak bulunmuş, 1997 yılında ise Marmara Üniversitesi İngilizce Uluslararası İlişkiler Yüksek Lisans programından mezun olmuştur. İş hayatına 1994 yılında başlayan AYCI, Kurtsan İlaçları A.Ş., İstanbul Büyükşehir Belediyesi, Universal Dış Ticaret A.Ş. şirketindeki çeşitli görevlerin ardından 2005 ve 2006 yılları arasında Başak Sigorta A.Ş. ve 2006 ve 2011 yılları arasında Güneş Sigorta A.Ş. Genel Müdürlüğü, 2011 ve 2015 yılları arasında Türkiye Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı Başkanlığı, 2013 ve 2015 yılları arasında Dünya Yatırım Ajansları Birliği Başkan Yardımcılığı ve Başkanlığı görevlerini yürütmüş, 2015 yılı Nisan ayı itibarıyla Türk Hava Yolları Yönetim Kurulu ve İcra Komitesi Başkanı olarak seçilmiştir. Aynı zamanda, Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliği, DEİK Türk-Çin İş Konseyi, Vakıf Emeklilik A.Ş., VakıfBank Güneş Sigorta Spor Kulübü (2008 Avrupa Challenge Cup Şampiyonu) ve Türk Hava Yolları Spor Kulübü gibi kurumlarda Yönetim Kurulu Üyeliği ve Başkanlık gibi görevler de üstlenmiş olan Aycı, İngilizce ve Rusça bilmektedir. E-posta: DOÇ. DR. TEMEL KOTIL Genel Müdür, Yönetim Kurulu ve İcra Komitesi Başkan Vekili 1959 yılında doğan Kotil, İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Uçak Mühendisliği bölümünden 1983 yılında mezun olmuş, 1986 da ABD nin Ann Arbor kentindeki Michigan Üniversitesi nin uçak mühendisliği bölümünde yüksek lisansını, 1987 de de aynı üniversitede makine mühendisliği dalında ikinci yüksek lisansını, 1991 de de yine Michigan Üniversitesinde makine mühendisliği bölümünde doktorasını tamamlamıştır. Kotil, yılları arasında İTÜ Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesinde Havacılık ve İleri Kompozit Laboratuvarları nın kuruculuğu ve yöneticiliğini yapmıştır. İTÜ Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi nde Yardımcı Doçent ve Doçent olarak hizmet veren Kotil, aynı fakültede Bölüm Başkan Yardımcılığı ve yıllarında da Fakülte Dekan Yardımcılığı görevlerini yürütmüştür. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Araştırma, Planlama ve Koordinasyon Daire Başkanı olarak görev yaptıktan sonra, 2001 yılında ABD de Illinois Üniversitesi nde Misafir Profesör olarak hizmet vermiş ve daha sonra New York ta AIT Inc de Araştırma ve Mühendislik Bölümü Başkanlığı nı yürütmüştür yılında Türk Hava Yolları ndaki kariyerine Teknik Genel Müdür Yardımcısı olarak başlayan Kotil, 2005 yılında Türk Hava Yolları Genel Müdürlüğü ne atanmıştır yılında IATA Yönetim Kurulu Üyeliğine seçilmiştir yılında ise Yönetim Kurulu Üyeliğine seçildiği Avrupa Havacılık Birliği nin (Association of European Airlines-AEA) yılları arasında Başkan Yardımcısı, 2014 yılında ise Başkanı olmuştur. Evli ve dört çocuk babası olan Kotil in birçok araştırma ve bilimsel yayını vardır. İSMAIL CENK DILBEROĞLU Yönetim Kurulu ve İcra Komitesi Üyesi 1975 İstanbul doğumlu olan İsmail Cenk Dilberoğlu, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi nden mezun olmuştur yılları arasında kendi ofisinde, 2003 yılından bugüne dek Kollektif Hukuk Bürosu ismi altında ortaklık yapısı içerisinde, yoğunluklu olarak ticaret hukuku, şirketler hukuku, iş hukuku, vergi hukuku, icra-iflas hukuku alanlarında olmak üzere şirketler danışmanlığı alanlarında avukatlık mesleğini icra etmektedir yılında Ensar Vakfı Mütevelli Heyeti ne seçilmiş, 2011 yılına kadar Mütevelli Heyet Başkan Yardımcısı olarak görev yapmıştır yılından bu yana Ensar Vakfı Mütevelli Heyet Başkanlığı görevinde bulunmaktadır. Evli ve üç çocuk babasıdır. E-posta: E-posta:

19 HİSSEDARLARIMIZA TÜRK HAVA YOLLARI GRUBU KONSOLİDE FİNANSAL SONUÇLAR 15 İSMAIL GERÇEK Yönetim Kurulu Üyesi 1963 yılında Çanakkale nin Çan ilçesinde dünyaya gelmiştir yılında Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Kamu Yönetimi Bölümü nden mezun olmuş, yılları arasında ABD de ekonomi yüksek lisansı yaparak para-banka anabilim dalında MA (Master of Arts) derecesi almıştır. İstanbul Üniversitesi nde Mali Hukuk alanında doktora tez çalışmasını sürdürmektedir yılında Maliye Bakanlığı Teftiş Kurulu nda Maliye Müfettiş Yardımcısı olarak çalışmaya başlayan Gerçek, 1998 yılına kadar Maliye Müfettişi ve Maliye Başmüfettişi olarak görev yapmıştır yılları arasında İstanbul Defterdar Yardımcılığı görevine vekâlet eden Gerçek, Tekel, Birleşik Fon Bankası gibi çeşitli kurumlarda Denetim Kurulu Üyeliği yapmıştır. Halen, Yeminli Mali Müşavir ve Bağımsız Denetçi olarak mesleki faaliyetini sürdüren Gerçek, ayrıca, Türkiye Katılım Bankaları Birliği, Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Mütevelli Heyet Başkanlığı görevini yürütmektedir. E-posta: PROF. DR. MECIT EŞ Yönetim Kurulu Üyesi 1953 Samsun doğumlu olan Mecit Eş, 1974 yılında İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi nden mezun olmuştur. Bazı memuriyetlerin ardından Anadolu Üniversitesi nde akademik çalışma alanına geçen Eş, 1985 yılında doktorasını tamamlamış, 1990 yılında Doçent ve 1996 yılında Profesör unvanını almıştır döneminde Dumlupınar Üniversitesi İİBF de Maliye Bölümü Öğretim Üyesi olarak çalışmış olan Prof. Dr. Mecit Eş, halen İstanbul Ticaret Üniversitesi Ticari Bilimler Fakültesi nde mesleki faaliyetini sürdürmektedir. Alanıyla ilgili birçok kitap ve makaleye imza atmış olan Eş, evli ve üç çocuk babasıdır. E-posta: MEHMET BÜYÜKEKŞI Yönetim Kurulu Üyesi 1961 yılında Gaziantep te dünyaya gelmiştir yılında Yıldız Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi ni bitirmiş, Marmara Üniversitesi İşletme Kurslarına, 1988 yılında İngiltere de İşletme ve İngilizce Dil Kurslarına katılmıştır. Halen, Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı, Türk Eximbank Yönetim Kurulu Üyesi, Türk Hava Yolları (THY) Yönetim Kurulu Üyesi, İstanbul Sanayi Odası (İSO) Meclis Üyesi, İstanbul Kalkınma Ajansı Yönetim Kurulu Üyesi, İstanbul Deri ve Deri Mamulleri İhracatçıları Birliği (İDMİB) Yönetim Kurulu Üyesi, Ziylan Şirketler Grubu Yönetim Kurulu Üyesi ve ayrıca DEİK Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı ve DEİK İcra Kurulu Üyesi olarak görev yapmaktadır. Daha önce Türkiye Deri Vakfı (TÜRDEV) Yönetim Kurulu Üyeliği, TOBB-BİS Organize Sanayi ve Teknoloji Bölgeleri A.Ş. Yönetim Kurulu Üyeliği, TOBTİM Uluslararası Ticaret Merkezi A.Ş. Yönetim Kurulu Üyesi, Turkish Do&Co Yönetim Kurulu Üyesi, Türkiye Ayakkabı Sanayicileri Derneği (AYSAD) Başkanlığı, Enerji Verimliliği Derneği (ENVERDER) Yönetim Kurulu Üyeliği, B20 Yürütme Kurulu Üyeliği yapan Büyükekşi, ayrıca yılları arasında İstanbul Deri ve Deri Mamulleri İhracatçıları Birliği (İDMİB) Yönetim Kurulu Başkanlığı ve yılları arasında Türkiye Ayakkabı Sektörü Araştırma Kurumu ve Eğitim Vakfı (TASEV) Kurucu Başkanlığı görevlerinde bulunmuştur. Evli ve üç çocuk babası olan Büyükekşi, İngilizce bilmektedir. E-posta:

20 16 TÜRK HAVA YOLLARI 2015 YILLIK RAPOR YÖNETİM KURULU OGÜN ŞANLIER Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi 1974 doğumlu Ogün Şanlıer, 1999 yılında, Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Fransızca Kamu Yönetimi Bölümü nden mezun olmuş, aynı üniversitenin Fransızca Siyaset ve Devlet Yüksek Lisans Programı na devam etmiştir yıllarında Anadolu Holding, Anadolu Isuzu Otomotiv San. Tic. A.Ş. de Kuzey Afrika Bölge Müdürlüğü görevini ifa eden Şanlıer, yıllarında Feniş Holding, Feniş Dış Ticaret A.Ş. de İhracat Müdürlüğü görevinde bulunmuştur yıllarında İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı nda Yöneticilik yapan Şanlıer, halen kurucusu olduğu İstanbul Medya Akademisi A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini ifa etmektedir. Fransızca, İngilizce ve Almanca bilen Ogün Şanlıer evli ve iki çocuk babasıdır. E-posta: MUZAFFER AKPINAR Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi 1962 doğumlu, Saint Michel Fransız Lisesi ve Boğaziçi Üniversitesi İdari Bilimler Fakültesi mezunu olan Muzaffer Akpınar, iş hayatına 1986 yılında Penta Tekstil in kurucu ortağı olarak başlamış, 1993 yılında KVK Mobil Telefon Hizmetleri AŞ de CEO luk görevini üstlenmiştir. Daha sonra MV Holding AŞ nin CEO su olarak görev yapan Akpınar, Fintur Holding BV nin de oluşum sürecinde aktif olarak rol almıştır. Muzaffer Akpınar, 1 Ocak 2002 tarihinden 2006 Temmuz ayına kadar Turkcell CEO luğu görevini yürütmüştür. Girişimci ve yatırımcı olarak yenilenebilir enerji, teknoloji, kimyevi maddeler ve inşaat sektörlerinde faaliyetlerine devam etmektedir. Akpınar, evli ve iki çocuk babasıdır E-posta: muzafferakpinar@thy.com ARZU AKALIN Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi 1973 Almanya doğumludur. Eğitiminin bir kısmını Almanya da tamamlamış, İstanbul Vefa Poyraz Lisesi nin ardından İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi nden okul birincisi olarak mezun olmuştur. Lisans eğitiminin ardından 1995 yılında İstanbul Üniversitesi nde Kamu Hukuku alanında yüksek lisans eğitimine başlamıştır. Profesyonel iş hayatına 1997 yılında başlamış, 11 yıl özel bir şirkette marka ve patent hukuku alanındaki çalışmasından sonra, 2010 yılında kendi hukuk bürosunu kurmuştur. Ticaret hukukunda özellikle sınai haklar hukuku alanında uzmanlaşan Akalın ın Marka ve Patent vekilliği de bulunmaktadır. Ana dili düzeyinde Almanca bilmektedir. Hâlihazırda Almanya da Bremen Üniversitesi nde hukuk doktorası çalışmalarını sürdürmekte, aynı zamanda Türkiye Gençlik Eğitim Vakfı nın Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini sürdürmektedir. E-posta: arzu.akalin@thy.com

21 HİSSEDARLARIMIZA TÜRK HAVA YOLLARI GRUBU KONSOLİDE FİNANSAL SONUÇLAR 17 MİSYON VE VİZYON MISYON Ortaklığın uzun menzilli uçuş ağı (network) yapısını büyüterek küresel hava yolu şirketi kimliğini geliştirmek, Ortaklığın teknik bakım ünitesini, bölgesinde önemli bir teknik bakım üssü haline getirerek teknik bakım hizmetleri sağlayıcısı olma kimliğini geliştirmek, Ortaklığın yer hizmetleri ve uçuş eğitimi dâhil stratejik önemi olan her türlü sivil havacılık alanında hizmet sağlayıcısı olma kimliğini geliştirmek, Ortaklığın yurt içi hava taşımacılığındaki lider konumunu muhafaza etmek, Ortaklığın yurt dışındaki imajını geliştirecek ve pazarlama imkânlarını yükseltecek şekilde kendi uçuş ağını tamamlayacak küresel bir hava yolu ittifakı ile iş birliğine girerek kesintisiz ve kaliteli uçuş hizmeti sunmasını sağlamak, İstanbul u önemli bir uçuş merkezi (hub) haline getirmek, Ayrıca, Sivil Hava Taşımacılığı (SHT) sektöründe Türkiye Cumhuriyeti Devleti nin Bayrak Taşıyıcısı kimliğiyle; uçuş emniyeti, güvenilirliği, ürün yelpazesi, hizmet kalitesi ve rekabetçi konumu ile tercih edilen, Avrupa nın önde gelen ve küresel ölçekte faal hava yolu olmak. VIZYON Sektör ortalamalarının üstündeki büyüme trendinin sürdürülmesi, Operasyonel emniyet seviyesinin sürekli olarak iyileştirilmesi ve operasyonel mükemmeliyet, Dünyada parmakla gösterilen hizmet anlayışı, Düşük maliyetli taşıyıcılara denk birim maliyetleri, Sektör ortalamalarının altında satış ve dağıtım giderleri, Rezervasyon, biletleme ve uçağa biniş işlemlerini kendisi yapan sadık müşterileri, Kurumdan elde edeceği yararın, yarattığı katma değerle orantılı olduğunu bilen ve kendini geliştiren personel yapısı, Üyesi bulunduğu Star İttifak ortaklarına iş yaratan ve onların sunduğu potansiyelden iş çıkaran ticari ataklık, Hissedarlarının ve tüm fayda sahiplerinin menfaatini birlikte gözeten modern yönetişim ilkelerini benimsemiş yönetimi ile belirginleşen bir hava yolu olmak.

22 18 TÜRK HAVA YOLLARI 2015 YILLIK RAPOR STRATEJİLER Sürdürülebilir Büyüme ve Kârlılık Marka Bilinirliği ve Tercih Edilirlik Dünya Daha Büyük. Keşfet. mottosuyla uçuş ağını genişletmeye devam eden Türk Hava Yolları, farklı noktalardan gelen taleplerin doğru analiz edilmesiyle uçuş ağını yönetmektedir yılında 108 ülkeden toplam 264 noktaya uçuş imkânı sağlayan Türk Hava Yolları, 2015 sonu itibarıyla uçulan ülke sayısını 113 e, uçuş noktası sayısını 287 ye çıkarmıştır. Dünyanın en fazla dış hat noktasına uçan Türk Hava Yolları, aynı zamanda dünyanın en fazla büyük uçuş ağına sahip dördüncü hava yolu olma özelliğine sahiptir. Aynı zamanda Afrika ve Orta Doğu da yolcularına en çok bağlantı olanağı sunan hava yoludur. Ortaklığımızın güçlü bir uçuş ağına sahip olmasının en önemli nedeni, genç ve güçlü bir filosunun olmasıdır yılsonu itibarıyla filosunda yaş ortalaması 7,2 olan 261 adet uçak bulunan Türk Hava Yolları, 2015 yılı sonu itibarıyla uçak sayısını 299 a çıkarmış, yaş ortalamasını 7,0 ye indirmiştir. Türk Hava Yolları güçlü büyümesini devam ettirerek 2023 yılına kadar 500 uçaklık bir filoya ulaşmayı hedeflemektedir. Ortaklığımız, İstanbul un coğrafik avantajı ve önümüzdeki yıllarda yeni havalimanının devreye girmesi ile birlikte, geniş filo yapısıyla hem direkt hem de transit yolcu potansiyelini artıracak şekilde en fazla noktaya ulaşım sağlayan ve en çok tercih edilen hava yollarından biri olma başarısını sürdürmeyi hedeflemektedir. Türk Hava Yolları, müşterilerine sağladığı geniş uçuş ağı ve yüksek hizmet kalitesi ile bugün en çok tercih edilen hava yollarından biridir. Dünyaca tanınan ünlülerin yer aldığı reklam filmlerinin ve avantajlı uçuş kampanyalarının yardımıyla marka bilinirliğini artıran Ortaklığımız, sadece var olan müşterilerinin sadakatini artırmakla kalmamakta, aynı zamanda hedef yolcu kitlesine giderek daha kolay ulaşabilmektedir. Türk Hava Yolları, dünyanın takip ettiği farklı spor alanlarındaki takımlara ve oyunculara sağladığı sponsorluklarla da bilinirliğini pekiştirmektedir. Türk Hava Yolları, son olarak, 10 Haziran-10 Temmuz 2016 tarihleri arasında yapılacak olan Avrupa Futbol Şampiyonası EURO 2016 ya resmi sponsorluğunu açıklayarak dikkatleri üstüne çekmiştir. Ortaklık, uygulamaya koyduğu ve yeni planladığı projeler ve sponsorluklar ile önümüzdeki dönemde de marka bilinirliğini, farkındalığını ve değerini daha da artırmayı hedeflemektedir.

23 HİSSEDARLARIMIZA TÜRK HAVA YOLLARI GRUBU KONSOLİDE FİNANSAL SONUÇLAR 19 Müşteri Odaklılık Çalışanlara Değer Katmak Geçmişte en büyük şirketler, ürünlerine odaklanarak onları tercih edecek olan müşterileri arka planda bırakmaktaydı. Bugün ise en başarılı şirketler, ürün odaklı olmak yerine müşteri odaklı stratejiler belirleyerek büyümektedir. Müşteri odaklı olmanın büyük önem taşıdığı havacılık sektöründe, hava yolları gelişen teknolojiyi ve değişen düzenlemeleri, müşteri beklentilerini en iyi şekilde karşılamak amacıyla kullanmaktadır. Müşteri beklentilerini karşılamanın, müşterinin kim olduğunu doğru şekilde analiz etmekten geçtiğinin farkında olan Ortaklığımız, müşterilerin fiyat, zaman ve serviste kalite konularındaki hassasiyetlerini göz önünde bulundurarak stratejilerini belirlemektedir. Müşteri memnuniyetinin verilen hizmetin her aşamasında olması gerektiğini savunan Türk Hava Yolları, bu amaca uygun olarak güler yüzlü çalışanları ile birlikte uçuş öncesi ve uçuş boyunca farklı alternatifler sunmaktadır. Türk Hava Yolları, hem uçuş öncesinde zamandan kazanç sağlayan kullanıcı dostu internet sayfası ve havalimanlarında bulunan kullanımı kolay kiosklar ile verdiği check-in hizmetleriyle; hem uçuş sırasında sağladığı farklı konseptteki servisleriyle, uçak içi eğlence seçenekleriyle, kişiye özel sürpriz özel gün kutlamalarıyla, ev konforu sunan uyku seti gibi ekstra hizmetleriyle; hem de uçuş sonrasında bağlantılı uçuşlarını beklerken kendilerini evlerinde hissedecekleri lounge hizmetiyle yolcularına uçuş deneyimlerinin her aşamasından memnun kalacakları bir hizmet sunmayı hedeflemektedir. Airline of the Year Award (CAPA,2013), Winner of Air Transport World-Market Leadership Award (ATW, 2011), Best Airline in Europe (beş yıl üst üste) (SKYTRAX,2015), Best Business Class Catering in the World, Best Business Class Catering in Lounge in the World ödülleri, müşterilerin kendilerini özel hissetmeleri için üretilen farklı fikirlerin uygulanmasıyla kazanılmıştır yılını Kalplere Dokun sloganıyla müşterilerimizin kalbine dokunma yılı ilan eden Türk Hava Yolları, müşteri ile temas olunan tüm süreçleri çıkararak bu süreçlerin iyileştirilmesine yönelik projeler geliştirmektedir. Türk Hava Yolları, sağladığı çalışma ortamı, sosyal imkânlar ve kariyer imkânları ile müşterileri gibi çalışanlarına da önem verdiğini göstermektedir. Servisin her aşamasında güler yüzlü olma politikasını takip eden Ortaklığımız, çalışanların verimli ve mutlu olmasının ve bağlılığının bu politikada en büyük etken olduğunun farkındadır. Bu nedenle gerçekleştirilen sürpriz aktiviteler ile çalışan memnuniyetini ve motivasyonunu artırıcı bir çalışma ortamı sunulmaktadır. Ortaklığımız, sunduğu eğitim fırsatlarıyla da çalışanlarının, hem kendi kariyerlerine hem de Ortaklığın marka bilinirliğine fayda sağlamalarına yardımcı olmaktadır. Gelecek yıllarda da çalışanların verimliliğini ve işe bağlılığını artırıcı yeni politikalar uygulamaya devam edecektir.