STERİLİZASYON ÜNİTESİ BÖLÜM UYUM EĞİTİM REHBERİ

Transkript

1 STE.RH / 10 Bu rehberin amacı sterilizasyon ünitesinde çalışacak personelin birime uyumunu sağlamaktır. Bu rehberde; 1- Sterilizasyon ünitesinin sorumluları ve çalışanları 2- Sterilizasyon ünitesinin işleyişi 3- Sterilizasyon ünitesinin fiziki yapısı 4- Sterilizasyon ünitesi çalışanlarının görev, yetki ve sorumlulukları 5- Sterilizasyon ünitesinin işleyişiyle ilgili yazılı düzenlemeler 6- Mesai saatleri 7- Kılık-Kıyafet çalışma düzeni 8- Hasta hakları 9- Çalışan güvenliği 9-Hasta güvenliği 10-Mavi kod-beyaz-pembe kod uygulaması 11-Güvenlik raporlama sistemi 12-Hasta bilgilendirme ve rıza alma 13-Nöbet değişim süreci 14- Uyum eğitimi 15. İlgili modül eğitimi konularına yer verilmiştir. Sterilizasyon Ünitesinin Sorumluları Ve Çalışanları Sterilizasyon ünitesi genel sorumluluğunu başhekimlikçe atanmış bir hekim yapar. Sterilizasyon ünitesi sorumlu hemşiresi sağlık bakım hizmetleri müdürlüğünce atanır ve sterilizasyon ünitesinin düzeninden sorumludur. Hastanemizde daimi olarak iki sağlık memuru çalışmaktadır. Sterilizasyon ünitesinin işleyişi -Sterilizasyon işlemi uygulanacak alet ve malzemeler sayımı ve kontrolü yapılarak ilgili birim veya servis tarafından Sterilizasyon Ünitesi Alet ve Malzeme Teslim Formu ile sterilizasyon ünitesine teslim edilir.

2 STE.RH / 10 -Sterilizasyon görevlileri malzemeleri sayarak teslim alır. -Gelen malzemeler ön temizliği ve dekontaminasyonu yapılıp sterilizasyona hazır olarak gelmektedir. -Sterilizasyon Sorumlusu tarafından sterilizasyon, Etilen Oksitle mi yoksa Otoklavda mı yapılacak karar verilir. -Sorumlu hemşire tarafından sterilizasyon solüsyonla yapılacaksa dezenfektan solüsyonuyla Sterilizasyon Dezenfeksiyon Talimatına göre yapılır. -Sterilizasyona gelen konteynırlar sayımı ve kontrolü yapılmış olarak teslim alınır. -Konteynır kapaklarına kapak filtresi yenisi ile değiştirilir. -Konteynır içerisine kimyasal indikatör yerleştirilir. -Konteynırlara takılan etikette setin adı, sterilizasyon tarihi ve kim tarafından steril edildiği yazılır. Paketleme: -Paketleme bölümünde tek tek paketlenecek malzemele sterilizasyon poşetleri ile paketlenir.(metaller ve tekstiller) -Sterilizasyon poşetleri ile paketlenen malzemelerin raf ömürleri 6 aydır. -Plastik malzemeler(basınçlı buhar otoklavında zarar görecek) Etilen Oksit cihazında steril edilir. Raf ömrü bir yıldır. -Kullanımları az olan setler konteynırlara konulduktan sonra Wrap kağıdına çift kat sarılır. Raf ömürleri 30 gündür. -Düz y il, delikli yeşil ve ayrı olarak yapılan gömlekler sterilizasyon poşetlerine konur ve kapatma makinesi ile kapatılır. Bohçalama: -Bohça yapılacak örtüler birbirine çapraz olacak şekilde iki kat serilir. -İçerisine 6 adet yeşil örtü,3 adet gömlek,1 adet 20 lik spanç, 4 adet kompres(3 adedi bohçanın içine, 1 adedi ise1.kat örtünün üzerine) konulur. -Bohçanın içerisine kimyasal indikatör konulur. -Bohçalama işlemi dikdörtgen yöntemi kullanılarak yapılır. -Son olarak üzerine sterilizasyon bandı yapıştırılır. Bant üzerin esterilizasyon tarihi,son kullanma tarihi ve kimin tarafından yapıldığı yazılır.

3 STE.RH / 10 Basınçlı Buhar Otoklavı Ġle Yapılan Sterilizasyon Ġşlemleri -Temiz alandan teslim alınan malzemeler uygun türlerine göre ayrılır. -Ayrılan malzemeler ve aletler otoklav cihazına türüne uygun şekilde yerleştirilir.(konteynırlar alt rafa, bohçalar v.b. üst rafa, otoklavın %70 i dolu olacak şekilde yerleştirilir.) -Yerleştirilen malzemelerin aralarında buhar geçecek şekilde boşluk bırakılır. -Sterilizasyon işlemine başlamadan önce 16 katlı yeşil torbanın içine biyolojik ve kimyasal indikatör konulur. Ve kapak kapatılır. -Alet ve malzemenin türüne göre proğram seçilir.(tekstil-cerrahi aletler-özel proğram)ve sterilizasyon işlemi başlatılır. -Buhar ile sterilizasyon 134 derecede olur. -Sterilizasyon personeli tarafından otoklavın sterilizasyon döngüsü bitimi sonrası bitiş sinyali ile cihaz kapanır. Bu aşamada sterilizasyon sorumlu hemşiresi tarafından otoklav çıktısı alınarak Buhar Sterilizatör Kullanım Formu doldurulur. -Sterilizasyon ünitesi personeli tarafından otoklav cihazının kapısı açık bırakılarak paketlerin soğuması beklenir. -Sterilizasyon ünitesi personeli tarafından paketler otoklavdan çıkarılır. Kimyasal indikatör Sterilizasyon Takip Formuna eklenir. Biyolojik indikatör çıktıları alınarak okuma cihazında okutturulur ve sonuçlar Sterilizasyon Takip Formuna işlenir. -Steril edilen alet ve malzeme kullanılacak bölümlere gönderilir. Etilen Oksitle Sterilizasyon Ġşlemi: -Otoklavda yüksek sıcaklık ve basınç ile steril edilmeyecek alet ve malzemeler, etilen oksit sterilizatöründe sterilizasyon işlemi yapılır. -Paketlenmiş malzemeler poşet içinde cihaza yerleştirilir. Etilen oksit gaz tüpleri, biyolojik indikatör, dozimetre ve nemlendirici poşetin içine konulur. Poşetin içine koyduğumuz tüpler kırılır. Poşet cihazın içine konulur.cihazın kapağı kapatılır.cihaz çalıştırılır. -İşlem bittikten sonra kapak açılır, indikatör kırılır, okuma cihazına yerleştirilir, sonuç beklenir, malzemeler havalandırılır. -İndikatör sonucu Sterilizasyon Takip Formuna eklenir. Yapılan işlemler sonucuna göre kayıt altına alınır. Depolama ve Dağıtım: -Steril edilen alet ve malzemeler uygun raflara yerleştirilir.

4 STE.RH / 10 -Deponun ısı ve nem seviyeleri günlük kontrol edilir ve kayıt altına alınır. Depodaki malzemeler ilk giren ilk çıkar kuralına göre uygun şekilde düzenlenir. -Steril alanlarda bulunan raflar yerden cm yukarıda, tavandan 15 cm. aşağıda ve hava sirkülasyonu için duvardan 5 cm önde bulunur. Bakım ve Kayıt: -Otoklavlarda,her gün kullanıma başlamadan önce bowie-dick testi ve hava kaçak testi yapılır. -Yapılan işlemler ekran çıktısı ile birlikte kayıt altına alınır. Hava Kaçak Testi; -1milibar/dk. dan az ise haftada 1 kez,1 milibar/dk dan fazla ise her gün,1.3 milibar/dk.dan fazla ise cihaz durdurulur. Sterilizasyon ünitesinin fiziki yapısı Sterilizasyon ünitesi ameliyathane içerisinde bir birim bulunmaktadır. Sterilizasyon ünitesinde 2 adet sterilizasyon ünitesi bulunmaktadır. Sterilizasyon Ünitesi Çalışanlarının Görev, Yetki Ve Sorumlulukları -Sterilizasyon ünitesinin temizliği ve güvenliğinden sorumludur. -Sterilizasyon ünitesindeki cihazların bakım, kullanım ve kalibrasyon işlemlerinin yapılmasından sorumludur. -Sterilizasyon ünitesindeki cihazların kullanıma hazır hale getirilmesinden sorumludur. -Paketlerin cihazların içerisine yerleştirilmesinden ve çıkarılmasından sorumludur. -Cihaz içine yerleştirilen indikatörlerin yerleştirilmesinden ve alınmasından sorumludur. -Cihazların çalıştırılması, kullanılması ve kapatılmasından sorumludur. -Cihazlardan alınan çıktıların alınmasından sorumludur. Bölümle ilgili yazılı düzenlemeler: -Sterilizasyon ünitesinin temizliğinden Sterilizasyon Temizlik Talimatına uygun olarak servis temizlik planına göre yapılır. -Sterilizasyon ünitesinde bulunan tıbbi cihaz ve malzemeler Cihaz Envanter Formu, Kalibrasyon Takip Formu, Kalibrasyon Bakım Planına göre takip edilir. -Sterilizasyon ünitesi cihazlarının kullanımı cihaz kullanım talimatına göre yapılır.

5 STE.RH / 10 -Sterilizasyon ünitesinin işleyişi sterilizasyon ünitesi işleyiş prosedürüne göre yapılır. Kılık - Kıyafet Çalışma Düzeni -Sterilizasyon biriminde çalışan personel birim için uygun görülen kıyafeti giyer. Tüm hastane personeli kendini tanıtan yaka kimlik kartını takmak zorundadır. -Sterilizasyon birimi çalışma saatleri mesai içi dir. -Tüm personel çalışma sırasında hiyerarşi kurallarına uymak zorundadır. Herhangi bir sorun yaşandığında personel öncelikle sterilizasyon birimi sorumlusuna durumu iletmeli servis sorumlusu durumu bölüm amirine iletmelidir. -Hasta ve yakınlarına karşı çalışanlar hasta hakları yönetmeliğine uygun şekilde hareket etmeli hasta ile ilgili bilgileri yakınlarına uyun iletişim tekniklerini kullanarak mahrumiyet kurallarına dikkat ederek vermelidir 4.Hasta Hakları -Hizmetten genel olarak faydalanma -Bilgilendirilme ve bilgi isteme -Sağlık kuruluşunu veya personelini seçme ve değiştirme -Mahremiyet -Reddetme, durdurma ve rıza alma -Güvenlik -Dini vecibelerini yerine getirme -İnsani değerlere saygı gösterilmesi, saygınlık görme ve rahatlık -Ziyaret ve refakatçi bulundurma -Müracaat, şikayet ve dava Çalışan güvenliği -Çalışan güvenliği komitesi tarafından çalışanların olası risk ve riskli alan ve gruplar belirlenir. Bölüm sorumlusu çalışanlar için risk değerlendirmesini çalışan güvenliği komitesi ile birlikte yapar. -İğne ucu yaralanması olduğunda Kesici Delici Alet Yaralanması Bildirim Formu doldurulur, enfeksiyon hemşiresine bildirilir ve olay kayıt altına alınır.

6 STE.RH / 10 -Kan veya vücut sıvısının sıçrama riski olduğu durumlarda kişisel koruyucu ekipman kullanılır. Kan veya vücut sıvısı sıçraması durumunda kan veya vücut sıçraması formu doldurulur ve enfeksiyon hemşiresine bildirilir. -Bulaşma özelliği yüksek hastalar ve özellikli grupların tedavi ve bakım sürecinde izolasyon önlemleri alınır. -Çalışanların maruz kaldığı olaylar kayıt altına alınır ve gerekli düzenleyici ve önleyici faaliyet başlatılır. Hasta Güvenliği Hasta güvenliği kapsamında; 1-Hasta kimlik bilgilerinin tanımlanması ve doğrulanması ( Hastanemizde bu işlem için kimlik tanımlayıcı kol bandı kullanılır. Kol bandında hastanın protokol numarası, hastanın adı-soyadı ve tarihi yer alır.) 2-Çalışanlar arasında etkili iletişim ortamının sağlanması; -Sözlü telefon talimatlarının alınma sırasında ilacın ismi, dozu, uygulama şekli, veriliş sıklığı açık olarak belirtilir. -Telefon talimatı alınırken önce talimat yazılır, yazılan talimat geri okunur, doğruluğu talimatı veren kişiye onaylatılır. -Talimatı veren tabibin adı-soyadı, talimatın alındığı tarih ve saat, sözel order talimatları formuna kaydedilir. -Telefon talimatları sağlık kuruluşunun santralinde kayıt altına alınır. 3-Güvenli ilaç uygulamasının sağlanması; -Hastanın beraberinde getirdiği ilaçlar için miat kontrolü yapılır. -Hastaya ilaçları hemşiresi tarafından uygulanır. -Stajyerlerin ilaç uygulaması hemşire denetiminde yapılır. -İlaçlar kapalı kaplarda kişiye özel hazırlanır. -Kaplarda hastanın kimlik tanımlayıcı bilgileri bulunur. -Tedavi planı ilacın tam adını, dozunu, uygulama zamanını, uygulama şeklini, ve veriliş süresini içerecek şekilde doktor tarafından yazılır, kaşelenir ve imzalanır. Hemşire, hekimin tedavi planını hemşire gözlem formuna kaydeder. -İlaç isimleri kısaltılarak yazılmamalıdır.

7 STE.RH / 10 -Adı, yazılışı, okunuşu, ambalajı birbirine benzeyen ilaçlar dolaplarda ayrı raflara yerleştirilir. -Yüksek riskli ilaçlar, yüksek riskli ilaç etiketi yapıştırılarak serviste kilitli dolaplarda saklanır. -Pediatrik dozdaki ilaçların dolaptaki yerleşimi ayrı rafta yapılır, acil kullanılabilecek pediatrik ilaçların kilograma göre listelenir, listeler yıllık olarak güncellenir. 4-Kan transfüzyonunda güvenli uygulamanın sağlanması; -Kan transfüzyonu öncesi kimlik doğrulama yapılır. Kan transfüzyonu uygulanacak ve kan örneği alınacak, hastanın kimlik bilgileri dosyasından, kol bandından ve kendisinden doğrulanır ve numunenin üzerine alındığı anda etiket yapıştırılır. -Kan bankasından gelen kan ve kan ürünleri iki sağlık personeli tarafından kontrol edilir, Kan Transfüzyonu Bilgilendirilmiş Onam Formu hasta veya yakınına mutlaka imzalatılır. -Transfüzyon sürecinde hastanın vital bulguları takip edilir, Kan ve Kan Transfüzyonu İzlem Formu doldurulup imzalatılır. 5-Radyasyon güvenliğinin sağlanması 6-Enfeksiyon risklerinin azaltılması; -İzolasyon gerektiren durumlarda izolasyon tedbirleri alınır. -Standart önlemler tüm hastalara uygulanır. El hijyeni, eldiven kullanımı, önlük, maske, gözlük kullanımı, iğnelerin kesici-delici kutusuna atılması. El Hijyeni: Sıvı sabun 3-5 ml avuç içine alınır. Diğer el yardımıyla armatür açılır. Sabun elin tüm yüzeyine yedirilir. Avuç içleri birleştirilerek ovulur. Sağ avuç içi sol el sırtı üzerinde ardından sol avuç içi sağ el sırtı üzerine getirilerek ovulur. Her iki elin parmakları iç içe avuç içleri bitişik şekilde ovulmaya devam edilir. Parmaklar birbirine karşılıklı gelecek şekilde kilitlenmiş ve parmakların arka kısımları avuç içine yerleşik ovulur. Sol avucun içinde sağ başparmak ardından sağ avucun içinde sol başparmak döndürülerek ovulur. Sol avucun içinde sağ el parmakları ve sağ avucun içinde sol el parmakları ileri geri hareket ettirilerek ovulur. Bu işlemler en az 30 sn sürdürülür. İşlem sonunda kağıt havlu ile kurulama yapılır. 7-Hasta düşmelerinin önlenmesi, düşmelerden kaynaklanan risklerin azaltılması; -Düşme riski bulunan hastalar Hemşirelik Hizmetleri Hasta Ön Değerlendirme Formunun doldurulması esnasında belirlenir ve riskli alanlar tespit edilir. Bu hastalar gerekli önlemleri almak amacıyla hemşire bankolarına yakın alanlarda ve sürekli gözetim altında tutulur. -Düşme riskinin yüksek olduğu bölgelere uyarıcı levha konulur. -Personel, hasta transferinde alınacak önlemler konusunda eğitilir.

8 STE.RH / 10 -Hasta düşmesi olduğunda düşen hasta bildirim formu doldurulur, olay bildirimi yapılır ve düzeltici faaliyetler başlatılır. 8-Güvenli cerrahi uygulamanın sağlanması 9-Kayıt ve muayenenin beklemeden kaynaklanan olumsuzlukların önlenmesi 10-Temel yaşam desteğe sürecinin güvence altına alınması ( Mavi kod uygulaması ) -Hastanemizin mavi kod ekibi CPR konusunda deneyimli ve eğitimli uzman hekim ve anestezi teknisyenlerinden oluşur. Mavi kod durumunda hastanın servis doktoru, servis hemşiresi ve kat personeli ekibe dahil edilir. Mavi kod durumunu tespit eden personel; -Hastanın durumunu tanımlar ve yardım ister -Kendisine en yakın telefondan 2222 arar durumu ve yerini bildirir. -Personelin acil arabasını çekmesini sağlar. -Hastayı monitör ize eder ve mavi kod ekibi ulaştığında ekibe yardım eder. -Mavi kod durumunda en geç 3 dk içinde aranan bölgeye gidilerek olay yerine ulaşılır. Doktor ekip liderliğini alır CPR yi sürdürür ve tüm ileri yaşam desteği girişimlerini yönetir. 11-Yeni doğan ve çocuk güvenliğinin sağlanması ( Pembe kod talimatı ) Hastanemizde yatan veya hastaneye gelen bebek-çocuk hastaların güvenliği kaçırılmalarının önlenmesi ve kaçırılmaları durumunda standart bir yöntem belirlenmektedir. -Olası bebek-çocuk kaçırılmalarına yönelik pembe kod uygulanmaktadır. -Yatan hasta katlarında olabilecek çocuk kaçırmalarında katta bulunan hemşire 3333 numaralı telefonla hastane güvenliğini arar. -Güvenlik personeli pembe kod diye anons ederek diğer güvenlik personellerini haberdar eder. Gerekli güvenlik önlemleri alınır. 12-Hasta ve çalışanların fiziksel saldırı cinsel taciz ve şiddete maruz kalmalarına karşı gerekli güvenlik tedbirlerinin alınması ( Beyaz kod talimatı ) Mesai saati içinde ve dışında, hastane içerisinde ve bahçesinde sağlık çalışanlarına karşı oluşacak saldırı ve taciz olaylarında olayı gören veya yakında bulunan hastane personelinin 1111 aramasında beyaz kod başlar. -Güvenlik görevlisi olay yeri ve olayın içeriği ile ilgili bilge aldıktan sonra olay yerine intikal eder.

9 STE.RH / 10 -Olaya sebebiyet veren kişi ve kişiler olay yerinden uzaklaştırılır. -Beyaz Kod Olay Bildirim Formu doldurulur, Çalışan Güvenliği Komitesi tarafından değerlendirilir. 13-Afetler ve olağan dışı durumlarda tedbir alınması 14-Tıbbi cihaz güvenliğinin sağlanması; -Birimlerde bulunan tıbbi cihazlar, Cihaz Envarter Formuyla kayıt altına alınır. Cihazların çalışır durumda olup olmadığı birim sorumluları tarafından takip edilir. Çalışır durumda olmayan cihazlar için İş Talep Takip Formu doldurulur ve teknik servise gönderilir. Cihazların kalibrasyon aralığı Kalibrasyon Bakım Planında belirtilmiştir ve Kalibrasyon Takip Formu ile takip edilir. Güvenlik Raporlama Sistemi -İlaç güvenliği, transfüzyon güvenliği, cerrahi güvenlik, hasta düşmeleri, kesici-delici alet yaralanmaları, kan ve vücut sıvıları ile temas konularında yaşanan uygunsuz durumların raporlanması ve kalite yönetimin birimine bildirilmesi gerekir. Olay bildirimleri Güvenlik Raporlama Sistemi Bildirim Formu ile kalite yönetim birimine yapılır. Formlar Kalite Yönetim Direktörü tarafından değerlendirilir, gerektiğinde Düzenleyici-Önleyici Faaliyet başlatılır. Hasta Bilgilendirme ve Rıza Alma -Tanı tedavi amacıyla hastanın cilt, mukoza bütünlüğünü bozarak bir organa veya gis ürüner sistem solunum sistemi lümenlerine yönelik yapılan tüm tıbbi işlemler hastanemize bilgilendirme yapılması gereken işlemler olarak kabul edilmiştir. Rıza alma işlemi uygulamayı yapacak personel tarafından hasta ile birebir temas kurularak yapılır. Bilgilendirme formunda mutlaka rızanın alındığı tarih ve saat, hastanın adı-soyadı imzası, hekimin adı-soyadı ve imzası yer alır. Nöbet Değişim Süreci -Sağlık personelinin nöbet listesi belirtilen saatten en az 15 dk önce formalı olarak çalışacağı birimde hazır bulunur. Acil durumlar dışında nöbet değişikliği talebinde bulunulmayacaktır. Zorunlu hallerde kurum amirinin uygun görmesi halinde Nöbet Değiştirme Talep Formu doldurularak nöbet değişikliği yapılır. Nöbet değişikliğinin talebi mesai saatleri içerisinde gerçekleştirilir. -Nöbeti teslim alacak sağlık personeli gelmeden çalışmakta olan personel birimi terk edemez. -Nöbet değişiminde görevi devir alan hemşireye hasta odaları teker teker dolaştırılarak hastaların ve servisin teslimi yapılır. Nöbet sırasında gelişen her türlü sorun, olay Nöbet Teslim Defterine yazılır, kurum amirine verilir.

10 STE.RH / 10 UYUM EĞĠTĠMĠ -Uyum eğitiminin değerlendirme süreci bir aydır. Bu süre içinde personel ya da çalıştığı birimin sorumlusu tarafından herhangi bir aksama olmazsa personel uyum sürecini tamamlamış sayılır ve ilgili birimde görevine devam eder. Uyum eğitimi süreci boyunca birim sorumlusu tarafından eğitime tabi kişiye bölümle ilgili modülün eğitimini yapar. Bölümle ilgili yazılı düzenlemeleri gösterir. Bölümle ilgili HKS konusunda bilgilendirir. Sterilizasyon biriminde çalışan personelin genel ve bölüm uyum eğitiminden Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürlüğü sorumludur. Bölümle ilgili modül eğitimi: Sterilizasyon biriminde çalışacak personele kendisine özel kullanıcı adı ve şifre tahsis edilir ve işlemler bu kullanıcı adı ve şifreyle yapılır. Olay bildirimleri olay bildirim menüsünden arıza bildirimleri arıza bildirim menüsünden yapılır. İlgili modülün eğitimini birim sorumlusu yapar.