ORTA DOĞU TEKNİK ÜNİVERSİTESİ GIDA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ TERİMLERİ REHBERİ İNGİLİZCE TÜRKÇE TÜRKÇE İNGİLİZCE ANKARA 2005

Transkript

1 ORTA DOĞU TEKNİK ÜNİVERSİTESİ GIDA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ Bu sözlük Orta Doğu Teknik Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü öğretim üyeleri ve araştırma görevlileri tarafından yaklaşık 2 yıl süren bir çalışma sonucu ortaya çıkmıştır. Hazırlanmasında ODTÜ Gıda Mühendisliği Bölümünde verilen temel dersler göz önünde bulundurulmuştur. Sözlüğün oluşturulmasındaki temel amaç İngilizce terimlerin Türkçe deki karşılıklarını en doğru biçimde tüm Gıda Mühendislerine ve Gıda Mühendisliği öğrencilerine aktarmaktır. Ekli sözlük her türlü öneri/eleştiri/ekleme vb. görüşlere açık olup önerilerinizi aysu@metu.edu.tr adresine yapabilirsiniz. İlgili rehberin gelen görüşler doğrultusunda belirli aralıklarla güncellenerek ve kapsamını genişleterek amaçlanan hedefe ulaşması dileklerimizle... GIDA MÜHENDİSLİĞİ TERİMLERİ REHBERİ ODTÜ Gıda Mühendisliği Bölüm Başkanlığı İNGİLİZCE TÜRKÇE TÜRKÇE İNGİLİZCE ANKARA

2 İNGİLİZCE - TÜRKÇE A Abrasive Absolute Pressure Absorption Absorptivity Acceleration Acceptance Sampling Plan Accumulation Accuracy Acetic Acid Acidity Regulators Acoustic Drying Action Times Activation Energy Actuator Adaptive Control Adiabatic Adiabatic Saturation Adiabatic Saturation Temperature Adiabatic-Saturation Curve Adsorbent Adsorption Isotherm Agar Diffusion Method Agar Medium Agar Slant Aging Agitation Agitator Air Leak Air Supply Abrasif, Aşındırıcı Mutlak Basınç Soğurma Soğurma Katsayısı İvme Örnekleme Planı Birikim Doğruluk,Kesinlik Asetik Asit Asitliği Düzenleyiciler Yankılanımlı Kurutma Hareket, Eylem Zamanları Etkinlik Enerjisi Başlatıcı, Çalıştırıcı, İşletici Uyabilen Denetim Adyabatik, Isı Geçirmez Isı Geçirimsiz Doyma, Değişmeyen Isıda Doyma Isı Geçirimsiz Doyma Sıcaklığı Isı Geçirimsiz Doyma Eğrisi Yüzeyine Tutan Yüzeye Soğurma Eşsıcaklık Eğrisi Katı Diffüzyon Yöntemi Katı Besiyeri Yatık Agar Olgunlaştırma Çalkalama Çalkalayıcı Hava Sızıntısı Hava Besleme 3 4

3 Airborne Hava Kökenli Bactericide Bakteri Öldürücü Airflow Arrangements, Spray Dryers Püskürtmeli Kurutucularda Hava Besleme Düzenleri Bacteriophage Bakteriyofaj Air-Lift Dryers Havayla Kaldırmalı Kurutucular Bacteriosin Bakteriyosin Alcoholic Beverages Alkollü İçecekler Bacteriostat Bakterinin Gelişimini Önleyici Algae Alg Bacteriostatic Bakteriostatik Algebra Cebir Bacterium (singular) Bakteri Amorphous Şekilsiz Baffle-Nozzle System Yönlendirici, Saptırıcı Kanatçık-Meme Ağzı Sistemi Amplitude Ratio Genlik Oranı Bagasse Küspe, Posa Analogous Quantities Benzeşen Ölçüler Baker s Yeast Ekmek Mayası Analysis Of Variance Değişim İncelemesi Bakery Products Unlu Ürünler Anchor Çıpa Band-Dryers Bantlı Kurutucular Anhydrous Susuz Basis Temel Anticaking Topaklanmayı Engelleyen Batch Kesikli, Kazan Antifoam Köpük Giderici Batch Drying Kesikli Kurutma Antioxidant Oksitlenme Önleyici Batch Process Kesikli İşlem Arithmetic Mean Aritmetik Ortalama Batch Reactor Kesikli Reaktör Arithmetic Mean Diameter Aritmetik Ortalama Çapı Beam Length Işın Boyu Aroma Koku Belt Dryers Kayışlı Kurutucular Assumption Varsayım Binary İkili Atomizers: Rotating Disks,Spray Nozzles Atomizerler: Dönen Diskler, Püskürtme Memeleri Binding Site Bağlanma Yeri Attenuation Ratio Azalma Oranı Bingham Plastic Bingam Plastik Attribute Analysis Autoclave Nitelik Değerlendirme Otoklav Binomial Distribution İki Terimli Dağılım, Binom Dağılımı Yalnızca İki Olay Meydana Gelebildiğinde Automatic Reset Otomatik Sıfırlama Biochemical Oxygen Demand (BOD) Biyokimyasal Oksijen Gereksinimi (BOG) Averaging Control Ortalayıcı Denetim Biodegradation Biyolojik Yıkım Axial Eksenel Biomass Biyokütle Azeotrop Eş Kaynar, Azeotrop Bioprocess Biyoişlem B Bioreaction Biosynthesis Biotransformation Biyotepkime Biyosentez Biyolojik Dönüşüm Black Body Kara Cisim (Kara Madde) Bacteria (plural) Bakteriler Blanching Haşlama Bactericidal Bakteri Öldüren Bleaching Ağartma 5 6

4 Block Diagram Akım Şeması Capacity Sığa Blurred Vision Bulanık Görme Capillary Kılcal Bode Diagram Boda Çizim Capillary Condensation Kılcal Yoğunlaşma Bode Stability Criterion Boda Kararlılık Ölçütü Capillary Flow Kılcal Akış Boil Çıban Capillary Potential Kılcal Çekicilik Boiling / Bubble Point Kaynama Noktası Capillary Relaxation Kılcal Gevşeme Bone Dry Gas Kupkuru Gaz Capillary-Porous Materials Kılcal Gözenekli Maddeler Bone-Dry Air Kupkuru Hava Capsid Kapsid Bone-Dry Solid Kupkuru Katı Capsul Kapsül Bound Moisture Bağlı Nem Caramelization Karamelizasyon Boundary Condition Sınır Koşulu Carcass Karkas Bound-Water Bağlı Su Cascade Control Şelale Denetimi Bran Kepek Casing Kılıf Brewery Biracılık Caustic Soda Kostik Soda Brewing Kaynatma Cell Membrane Hücre Zarı Bright Field Microscope Basit Işık Mikroskobu Cell Wall Hücre Duvarı Broth Medium Sıvı Besiyer Central Composite Design Merkezi Karma Tasarım Browning Kahverengileşme Central Limit Theorem Merkezi Sınır Teoremi Bubble Cap Tray Şapkalı Tepsi Central Points Merkez Noktaları Bubble Point Kaynama Noktası Centrifugal Pump Santrifüjlü Pompa (Merkezkaç Pompa) Budding Tomurcuklanma Cereal Tahıl Bulk Culture Ana Kültür Chain Reaction Zincirleme Tepkime Butter Tereyağı Characteristic Drying Curve Tipik Kuruma Eğrisi Buttermilk Yayıkaltı Characteristic Equation Özgün Denklem, Tipik Denklem By-product (side product) Yan Ürün Characteristic Moisture Content Tipik Nem İçeriği C Chealating agent Cheese Chemical Dehydration Çelat, Kıstırıcı Madde, Metal tutuklayıcı Peynir Kimyasal Su Giderme Chemical Oxygen Demand (COD) Kimyasal Oksijen İhtiyacı (KOİ) Calorific Value Isıl Değer Chemical Potential Kimyasal Çekicilik Capacitance (Electrical) Sığa (Elektriksel) Chemostat Kemostat Capacitance Analogies Sığa Benzerlik İlişkileri Chewiness Çiğnenebilirlik Capacitance-Only System Salt Sığalı Düzge Chi-Square Distribution Ki-Kare Dağılımı 7 8

5 Chopping (Et) Parçalara Ayırma, Doğrama Compressor Kompresör, Sıkıştırıcı Cider Elma Şarabı Computer Control Bilgisayar Denetimi Cilia Sil (kamçı) Concentrated Derişik Clamped Signals Sıkıştırılmış Uyarı Concentration Derişim Clarification Berraklaştırma Concentric Eşmerkezli, Eşözekli Class Sınıf Conching Konçlama Cleaning In Place(CIP) Yerinde Temizlik Condensate Yoğuşma Sıvısı Cleaning Out Of Place (COP) Yerinden Sökülerek Temizlik Condensation Yoğuş(tur)ma, Yoğunlaşma Closed Loop Kapalı Döngü Condenser Yoğuşturucu Clustered Random Sampling Kümeden Gelişigüzel Örnekleme Conduction İletim Coagulation Pıhtılaşma Confection Şekerleme Coalescence Birleşme, bütünleşme Confidence Limits Güven Sınırları Cocci Kok Conjugation Konjugasyon Cocurrent Eşyönlü Akım Constant-Rate Period Değişmeyen Hız Dönemi Co-Current Drying Eşönlü Kurutma Consumption Tüketim Cocurrent Flow Eşyönlü Akım Contact Angle Değme Açısı Codon Kodon Contact Dryers Temaslı Kurutucular Cofactor Kofaktör Contaminated Food Kirlenmiş Gıda Coffee Beans Kahve Çekirdeği Contamination Kirlenme, Bulaşma Collagen Kolajen Continuous Sürekli, Kesiksiz Collapse Bayılma, Çökme Continuous Control Action Sürekli Denetim Eylemi Collision Çarpışma Continuous Drying Sürekli Kurutma Colloidal Properties Colony Koloidal Özellikler Koloni Continuous Flow Stirred Tank Reactor(CSTR) Sürekli Akışlı Karıştırmalı Tepkime Kazanı Competive Inhibition Yarişmali Inhibisyon Contraction Kasılma Complex Control Systems Karmaşık Denetim Düzgeleri Control Denetim Complex Process Analysis Karmaşık Süreç Çözümlemesi Control Charts Denetim Çizgesi Compliance Uyma Control Points Denetim Noktaları Component Bileşen Control Valve Denetim Subabı, Kapakçığı Component Balance Bileşen Denkliği Control Volume Denetlenen Oylum Compressibility Factor Sıkıştırılabilirlik Etmeni Controllability DenetlenebilirlikYönetilebilirlik Compressible Sıkıştırılabilir Controller Denetçi, Denetmen Compressive Stress Sıkıştırma Gerilimi Controller Settings Denetim Ayarları 9 10

6 Convection Convective Dryer Convective Heat Transfer Coefficient Isı Taşınımı Taşınımlı Kurutucu Taşınımlı Isı Aktarım Katsayısı D Convective-Radiative Drying Taşınımlı-Işınımlı Kurutma Conversion Dönüşüm Damp Sönümleme Conversion Factor Çevirme Katsayısı, Dönüştürme çarpanı Damped Frequency Sönümlü Sıklık Corn Steep Liquor Mısır Maserasyon Sıvısı Damping Sönümleme, Zayıflatma, Bastırma Correlation Bağıntı, İlinti Dark-field Microscope Karanlık Saha Mikroskobu Cortex Korteks Data Set Veri Kümesi Cossette Pancar Dilimi Datum Temperature Taban Sıcaklık Cost Maliyet, Bedel Deactivation Etkizleştirme Counter stain Karşıt Boya Dead Phase Ölüm Fazı, Ölüm Evresi Countercurrent Zıt (Karşı) Akım Dead Time Ölü Süre Countercurrent Drying Zıt Yönlü Kurutma Dead-Zone Ölü Bölge Countercurrent Flow Karşıt Akım Decay Ratio Azalma, Zayıflama Oranı Covariance Kovaryans, Birlikte Değişim Decimal Reduction Time Ondalıksal İndirgeme Süresi Creep Sürünme Deformation Biçimi Bozulmak, Biçimsizleşme Critical Control Points Kritik Kontrol Noktaları, Tipik Denetim, Kesin Denetim Degree Of Completion Tamamlanma Derecesi Critical Damping Katı Sönümleme Degree Of Superheat Kızgınlık Derecesi Critical Frequency Etkin Sıklık Degree Of Freedom Serbestlik Derecesi, Özgürlük Derecesi Critical Moisture Content Değişim Nem İçeriği Dehumidification Nemalma Critical Point Değişim Noktası Dehydration Su Giderme Critical Thickness Of Insulation Yalıtkanın Kritik Yarıçapı, Yalıtkanın Etkinlik Kalınlığı Delay Time Erteleme, Gecikme Süresi Critical-Oscillation Period Salınım Dönemi Denaturation Doğalsızlama Cross Current Çapraz Akım Density Yoğunluk Crust Ekmek kabuğu, Ekmek Kıtırı Dependent Variable Bağımlı Değişken Crustacean Kabuklu Deniz Hayvanı Derivative Türev Crystallization Kristalizasyon, Kristallendirme Derivative Control Action Türevsel Denetim Eylemi Crystallizer Kristallendirici Descriptive Statistics Betimsel İstatistik Cultivation Büyütme Işlemi Design Of Experiments Deneylerin Tasarımı Curd Pıhtı Desorption Yüzden Salma Curing Kürleme, Tuzlamak, Tütsülemek Desorption Isotherm Yüzden Salma Eşsıcaklık Eğrisi Cyclone Siklon Deterioration Bozulma,kötüleşme 11 12

7 Deviation Sapma Dressing Sos, Süsleme, Kaplama Dew Point Dialysis Çiylenme Noktası Yarıgeçirimsel Arıtım Driving Force İtici Kuvvet,Yürütücü Kuvvet, İtici Güç, Sürükleyici Kuvvet Dielectric Constant Dielektrik Değişmezi Droplet Damla Dielectric Dryer Dielektrikli Kurutucu Drum Dryer Tambur Kurutucu Dielectric Heating Dielektrikli Isıtma Dry Bulb Temperature Kuru Termometre Sıcaklığı Dielectric Loss Dielektrik Kaybı Drying Kurutma Differential Element Türevsel Boyut Drying Behaviour Kuruma Tavrı Differential Heat Of Wetting Islanma Isısı Drying Chamber Kurutma Bölmesi Differential Manometer Basınç Farkı Ölçer Drying Cost Kurutma Bedeli, Kurutma Gideri Differential Staining Ayrıntılı Boyama Drying Curve Kuruma Eğrisi Diffuse Reflection Yayıngan Yansıma Drying Data Kuruma Verileri Diffuse Transmission Yayıngan Geçirim Drying Rate Kuruma Hızı Diffusion Yayınma, Yayınım Drying Stress Kuruma Gerilimi Diffusion Coefficient, Diffusivity Yayınma Katsayısı Duncan's Multiple Test Duncan Çoklu Aralık Testi Diffusivity Yayınganlık Dust Collection Toz Tutma Dilatant Genleşici Dynamic Error Dinamik, Devingen Hata, Devinim Yanılgısı Dilute Dilution Rate Dimension Seyreltik Seyreltme Hızı Boyut E Dipolar Rotation Çift Kutupsal Dönüş Direct Digital Control Doğrudan Sayısal Denetim Effective Time Constants Etkili Süre Değişmezleri Direct Heating Doğrudan Isıtma Effectiveness Etkinlik Discoloration Rengini Yitirmek Effectiveness Factor Etkinlik Çarpanı Discontinuous Control Action Devamsız, Kesikli Denetim Eylemi Effervescence Kabarma, Köpürme Disperse Yayılmış, Dağılmış Efficiency Verimlilik Distance-Velocity Delay Yol-hız Gecikmesi Effluent Dışakan Distillate Damıtık Effusion Delikten Yayınma Distillation Damıtma Effusion Resistance Coefficient Delikten Yayınma Direnç Katsayısı Distributed Parameters Dağıtılmış Koşullu Değişkenler Elastic Limit Esneme Sınırı Dizziness Baş Dönmesi Elasticity Esneklik Dormant Uykuda Elastic-Plastic Stretching Esneme-Plastik Germe Drag Force Sürükleme Kuvveti Electrical Conductivity Elektriksel İletkenlik 13 14

8 Electrical Resistivity Elektriksel Yalıtkanlık Evaporator Buharlaştırıcı Electron Microscope Elektron Mikroskobu Evisceration İç Organların Çıkarılması (Tavuk) Electronic Controller Elektronik Denetleyici Excess Reactant Fazla Tepken, Artan Tepken Electronic Noise Elektronik Titreşim, Elektronik Salgı Exothermic Reaction Isı Veren Tepkime Emission Band Yayım Bantı Exotoxin Ekzotoksin Emissive Power Yayım Gücü Expert Panel Uzman Paneli Emissivity Yayımlılık Explant Yapay Ortamda Yaşatılan Doku Emulsifier Emulgatör, Sıvı Asıltı Yapıcı Exponential Growth Üstsel Büyüme Emulsion Emülsiyon, Sıvı Asıltı Extract Özüt End Effect Uç Etki Extraction Özütleme Endotoxin Endotoksin Extrinsic Parameters Dış Etkenler Energy Balance Enerji Dengesi, Enerji Denkliği Extrusion Ekstrüzyon, Çektirme, Çekme Energy Regulator Enriched Medium Enteric Pathogens Enerji Düzenleyici Zenginleştirilmiş Besiyeri Enterik Patojen F Enterotoxin Enterotoksin Enthalpy Entalpi Factorial Points Faktoriyel Noktalar Entropy Entropi Facultative Fakültatif, Yetenekli, Dayanabilir Equation Of Continuity Süreklilik Denklemi Falling-Rate Period Azalan Hız Dönemi Equilibrium Denge Fan Üfleç Equilibrium Line (Curve) Denge Doğrusu (Eğrisi) Fat Katı Yağ Equilibrium Moisture Denge Nemi Fatty Acid Yağ Asidi Equilibrium Temperature Denge Sıcaklığı Fecal Contamination Dışkıdan Kirlenme Equilibrium-Moisture Content Dengedeki Nem İçeriği Feces Dışkı Equimolar Eşmolar Fed-batch Operation Yarı Kesikli Işlem (Beslemeli kesikli) Equivalent Diameter Eşdeğer Çap Fed-batch Process Beslemeli Kesikli Süreç Eradicate Yok Etmek, Kökünü Kurutmak Feed Besleme Error Yanlış Feed Flow Rate Besleme Akış Hızı Error Function Yanılgı İşlemcisi Feedback Geri Besleme Error-Integral Yanılgı-Tümleştirme Feedforward İleri Besleme, Ön Besleme Eukaryote Ökaryot Feeding Arrangement Besleme Düzeni Evaporation Buharlaştırma, Evaporasyon Fermentation Fermentasyon, Kükreme Evaporative Surface Buharlaşan Yüzey Fermented Sausage Sucuk 15 16

9 Fermentor Fermentör Free Contraction Özgün Büzülme Fever Ateş Free Convection Özgün Taşınım, Zorlanmamış Taşınım Field Tuning Alan Ayarlama Free Moisture Özgün Nem Filtration Süzme Free Radical Özgün Kök Fin Kanatçık Free Surface Flows Açık Yüzey Akışı Finite Difference Method Sonlu Farklar Yöntemi Freeze Drier Donduruculu Kurutucu Firmness Sertlik, Sıkılık Freeze Drying Dondurarak Kurutma First Order System Birinci Derece Düzge Frequency Frekans,Sıklık First-Order Stage Birinci Dereceden Aşama Frequency Response Frekans Yanıtı Sıklık Tepkisi Fixation Yerine bağlama Friction Loss Sürtünme Kaybı Flagella (plural) Flagella Fugacity Etkin Basınç, Fugasite Flagellum (singular) Flagellum Fumigation Buharla Dezenfekte Etmek, Tütsülemek Flash Distillation Ani Damıtma Fungi Fungus Flash Temperature Parlama Sıcaklığı Fungus Küf Mantarı, Mantar,Küf Flavor Fleurescens Mic. Floating Control Action Tat, lezzet Fluoressant Mikroskobu Yüzer Etkili Denetim G Fluctuation Dalgalanma Flue Gas (Exhaust Gas) Yanma Gazı Gain Yükselme, Kazanç Fluid Akışkan Gastroenteritidis Mide Ve Bağırsak İtihabı Fluid-Bed Dryer Akışkan Yataklı Kurutucu Gate Kapı Fluidized Bed Akışkan Yatak Gauge Pressure Gösterge Basıncı Flux Akı Gel Jel Foam Köpük Gel Electrophoresis Jel Elektroforezi Food and Drug Administration (FDA) Gıda ve İlaç Yönetim (GİY) Gelatinization Jelatinizasyon Foodborne llness Gıda Kökenli Hastalık Gelling Jelleşme Forced Convection Zorlanmış Taşınma Gene Gen Fortification Zenginleştirme, Güçlendirme Gene Expression Gen İfadesi Fortified Wine Çerez (Güçlendirilmiş) Şarap Gene Regulation Gen Düzenlemesi Fouling Factor Birikinti Etmeni, Kirlilik Etmeni Generation Üretim, Kuşak Fraction Kesim, Ayrım, Kesir Generation Time Üretim Süresi Fractional Factorial Design Kesirli Çok Etkenli Deney Tasarımı Genome Genom Fracturability Kırılganlık, Kırılabilirlik Genus Cins 17 18

10 Germ Embriyo (Buğday), Rüşeym Heat Resistance Isıl Direnç Germination Çimlenme, Filizlenme Heat Resistant Bacteria Isıl Dirençli Bakteri Glazing Üst Kaplama (Balık), Sırlama Heat Sensitive Bacteria Isıl Duyarlı Bakteri Gloss Parlaklık Heat Transfer Isı Aktarımı Gram Staining Gram Boyama Heat-Transfer Coefficient Isı Aktarım Katsayısı Gravity Yerçekimi (Kütleçekimi) Heat-Transfer Flux Isı Aktarım Akısı Grey Body Gri Cisim Hedonic Scale Hedonik Ölçek Growth of m/o Mikrobiyal Gelişme Heterofermentative Heterofermentatif Growth Phases Büyüme Evreleri Higher Heating Value Üst Isıl Değer Gum Zamk, Tutkal, Yapıştırıcı Hold-Back Geri Tutma Gum Arabic Arap Zamkı Hold-Up Tutma H Homofermentative Homogenization Hops Homofermentatif Tektürleştirme Şerbetçiotu Horticulture Bahçecilik HACCP Tehlike Değerlendirmesi ve Etkin Denetim Noktaları (TDEDN) Hulling Humid Enthalpy Kabuğunu Çıkarmak Nemli Entalpi HACCP Principles Tehlike Degerlendirmesi ve Etkin Denetim Noktaları İlkeleri Humid Heat Humidification Nemli Isı Nemlendirme Half Life Yarılanma Süresi Humidity Nemlilik Halophiles Halofilik Humidity Measurement, Hygrometry Nemlilik Ölçümü Hanging-drop Technique Asılı Damla Yöntemi Humidity Potential Nem Çekicilik Düzeyi (Gücü) Hardness Sertlik Hunter Lab Color System Hunter Lab Renk Düzgesi Harvest Hasat Hydrogenation Hidrojenleme Hazardous m/o Tehlikeli mikroorganizma Hydrometer Hidrometre Heat Capacity Isı Sığası Hydrophilic Su seven Heat Exchanger Isı Değiştirici Hydrophobic Su sevmeyen Heat Flow Isı Akışı Hygrometry Nemlilik Ölçümü Heat Flux Isı Akısı Hygroscopic Nem Çeken Heat Generation Isı Üretimi Hygroscopic-Moisture Content Nem Çeken-Yaş İçeriği Heat Of Combustion, Calorific Value Yanma Isısı, Isıl Değer Hygroscopic-Saturation Temperature Neme Doyum Sıcaklığı Heat Of Vaporization Buharlaşma Isısı Hypertonic Hipertonik Heat Of Wetting Islanma Isısı Hypothesis Testing Hipotez Denemesi, Sınaması 19 20

11 Hypotonic Solution Hipotonik Çözelti Integral Bileşik, Birleştirilmiş, Tümleşik Hysteresis Histerezis Integral Bellows Birleştirici Körükler I Integral Control Action Integral Heat Of Wetting Integrating System Tümleşik Denetim Eylemi Tümleşik Islanma Isısı Toplayıcı Düzge Interaction Etkileşim Immobilization Tutuklama, Eylemsizleştirme Interface Arayüzey Impeller Çark Interfacial Tension Arayüzey Gerilimi Implementation Gerçekleştirme, Uygulama, Yerine getirme Intermediate Culture Ara Kültür Incident Radiation Anlık Işıma Intermediates Ara Ürünler Incomplete Block Design Tamamlanmamış Blok Tasarımı Intoxication İntoksikasyon Incompressible Sıkıştırılamayan Intrinsic Parameters İç Etkiler Incubation İnkübasyon Irreversible Tersinmez Incubator Inkübatör(Etüv) Isobaric Expansion Eşbasınçta Genleşme Independent Variables Bağımsız Değişken Isotherm Eşsıcaklık Indicator Belirteç Isothermal Compression Eşsıcaklıkta Sıkıştırma Indirect Heating Dolaylı Isıtma Isotonic Solution Izotonik Çözelti Inert Infected Person Infection Eylemsiz, Asal Hastalanmiş Kişi Enfeksiyon, Bulaşma, Geçme, İstila J-K Infrared Kızıl Ötesi Infra-Red Heating Kızılötesi Isıtma Jaundice Sarılık Inhibition Önleme Kefir Kefir Inhibitor Önleyici, Engel Kilning Kurutma (Malt) Initial Condition İlk Koşul, Başlangıç Koşulu Kumiss Kımız Injured Cell Zarar Görmüş, Yaralanmış Hücre Kurtosis Basıklık; Bir Dağılım İçindeki Pik Seviyesi Inoculation Inoculum Input Aşılama,Ekim Aşı Giren, Girdi L Insecticide Böcek Zehiri Instability Kararsızlık Lactic Acid Laktik Asit Insulation Yalıtım Lag Geri Kalma, Gecikme, Sürünceme Insulator Yalıtkan Lag Phase Geri Kalma Evresi 21 22

12 Laminar Flow Katmanlı Akış Maltodextrin Maltodekstrin Laplace Transformation Laplace Dönüşümü Mashing Mayşeleme Lard Hayvansal Yağ, Domuz Yağı Mass Balance Kütle Dengesi,Kütle Denkliği Latent Heat Gizli Isı Mass Flux Kütle Akısı Leaching Katıdan Özütleme Mass Fraction Kütle Kesiri Leaven Kabarma (Hamur) Mass Mean Diameter Kütle Ortalama Çapı Legume Kuru Baklagiller Mass-Transfer Coefficient Kütle Aktarım Katsayısı Lever Arm Rule Kaldıraç Kuralı Mass-Transfer Flux Kütle Aktarım Akısı Limiting Reactant Sınırlayıcı Tepken Maturity Olgunluk Linear Regression Doğrusal Uyumlama Mean Heat Capacity Ortalama Isı Sığası Linearization Doğrusallaştırma Measuring Lag Ölçme Gecikmesi Linear-Shear Coefficient Doğrusal Kayma Katsayısı Median Medyan, Ortanca Linear-Shrinkage Coefficient Doğrusal Büzülme Katsayısı Membrane Zar Lipid Yağ Mesophilic Mezofilik Liquid Culture Sıvı Kültür Microcapillary Mikrokılcal Liquid-Extraction Sıvıdan Özütleme Microwave Dielectric Constant Mikrodalga Dielektrik Değişmezi Load Change Yük Değişimi Microwave Heating Mikrodalga Isıtma Locust Bean Gum Keçiboynuzu Zamkı Mill Değirmen Log Mean Area Logaritmik Ortalama Alan Milling Öğütmek Log Mean Temperature Difference Logaritmik Ortalama Sıcaklık Farkı Minimum Fluidization Velocity En Düşük Akışkanlaşma Hızı Loop Döngü, Çember, Öze Miscible Karışabilir Lower Control Limit Alt Denetim Sınırı Miscible (Soluble) Karışır, Çözünür Lower Heating Value Alt Isıl Değer Mixed Culture Karışık Kültür LSD Test LSD Testi Mixture Design Karışım Tasarımı Lumped Parameter Model Yuvarlanmış Parametre Modeli, Dışlanmış Değişken Mode Mod, Tepe Değeri Lysogenic Bacteria Lizogenik Bakteriler Modified Starch Değiştirilmiş Nişasta M Modulus Modulus of Elasticity Modulus of Rigidity Katsayı Esneklik Katsayısı Sertlik/ Bükülmezlik Katsayısı Moistness, Degree Of Yaşlık Derecesi Malo-Lactic Enzyme Malo-Laktik Enzim Moisture Yaş Malt Biralık Çimlendirilmiş Arpa Moisture Balance Yaş Denkliği, Yaşlılık Tartısı Malting Maltlama, Çimlendirme Moisture Conductivity Yaş İletkenliği 23 24

13 Moisture Content Moisture Isotherm Yaş İçeriği Eşsıcaklıkta Yaşlık Eğrisi O Moisture Retention, Moisture Bonding Yaş Tutma, Yaş Bağlama Moisture-Solid Equilibrium Yaş-Katı Dengesi Objective Methods Nesnel Yöntemler Molasses Melas, Şeker Pekmezi Odor Koku Mold Küf Oil Sıvı Yağ Mole Fraction Mol Oranı Oilseed Yağlı Tohum Momentum Momentum, Kütle İtkisi Open Loop Açık Döngü Momentum Diffusivity Momentum Yayınımı Open System Açık Düzge Monomolecular Sorption Tek Moleküllü Yüzey Soğurması Operating Line İşletme Doğrusu, Çalışma Eğrisi Most Probable Number En Muhtemel Sayı Optimization En Uygunlaştırma Mother Culture Ana Kültür Order Derece, Takım Multimolecular Sorption Çok Katlı Molekül Tutma Orifice Meter Delikli Ölçer Multiple Comparison Test Çoklu Karşılaştırma Testi Orthogonal Ortogonal, Birbirine Dik Multiple-Stage Çok Kademeli / Basamaklı / Aşamalı Oscillation Salınım Multistaged Dryers Çok Aşamalı Kurutucular Osmophilic Organisms Ozmofilik Organizmalar Munsell Color System Munsell Renk Sistemi Osmosis Geçişim, Ozmos Mycotoxin Mikotoksin Output Çıkan, Çıktı N Overall Heat Transfer Coefficient Overshoot Oxidation Birleşik Isı Aktarım Katsayısı Hedefi Aşma Oksidasyon, Yükseltgenme Nausea Negative Effector Mide Bulantısı Olumsuz Etkileyici P Neurotoxin Nörotoksin Noncompetitive Inhibition Yarışmasız Engelleme P Chart With Constant Lot Size Topluluk Sayısı Sabit P Diyagramı Normal Distribution Normal Dağılım P Chart With Variable Lot Size Topluluk Sayısı Değişken P Diyagramı Normal Stress Normal/Yüzeye Dik Gerilim Packed Bed Dolgulu Yatak Number Of Transfer Units (NTU) Aktarım Birimi Sayısı Packed Column Dolgulu Kolon Nyquist Diagram Nyquist Çizgesi Packed-bed Dolgulu Yatak Packing Arrangement Paketleme Düzeni Paddle Kanatlı Paired Comparison İkili Karşılaştırma 25 26

14 Papaya Papaya Plug Flow Tapa Akış Paper Disk Method Kağıt Disk Yöntemi Pneumatic Hava Basınçlı Parallel Plate Viscometer Paralel Plaka Viskometresi Poisson Distribution Poisson Dağılımı Paralysis Felç Polar Ucaylı, Ucaysal, Kutuplu, Kutupsal Partial Pressure Kısmi Basınç Poliomyelitis Çocuk Felci Pasta Makarna Polymerase Chain Reaction Polimeraz Zincir Tepkimesi Pasteurization Pastörizasyon Population Yoğunluk Path Yol, Yörünge Pore Gözenek Path Function Yola Bağımlı Değişim Porosity Gözeneklilik Pathogen Hastalık Yapıcı Porous Gözenekli Pathogenic Bacteria Patojenik Bakteri Porous Materials Gözenekli Malzemeler Pathway İzyolu Positive Effectors Olumlu Etkileyiciler Penetration Sızma, Nüfuz Positive-Displacement Pump Gel-git Pompa Penetration Depth Nüfuz Derinliği Potential Gizil Perforated / Sieve Tray Delikli/Elek Tepsi Pour Plate Technique Dökme Plak Yöntemi Peritrichous Peritiriş(Çevre Kamçısı) Power Number Güç Sayısı Permeability Geçirgenlik, Geçirimlilik Precision Kesinlik, Duyarlılık Petri Plates Petri Kabı Pre-enrichment Ön Zenginleştirme Phage Faj Primary Metabolite Birincil Metabolit Phase Faz, Evre Primary Stain Birincil Boya Phase-contrast Microscope Evre-Zıt Mikroskobu Probability Olasılık Phenomenological Coefficient Olgusal Katsayı Probe Ölçüm Ucu Phosphate Pathway Fosfat İzyolu Probioitic Probiyotik Phosphoketolase Pathway Fosfoketolaz Izyolu Procaryote Prokaryot Photosynthesis Fotosentez Process Süreç Physical Attributes Fiziksel Nitelikler Promoter İtici Pickle Turşu Propeller Pervaneli Pili Pili Propionic Acid Propiyonik Asit Pitot Tube Pitot Tüpü Proportional Orantılı Plane Walls In Series Ardışık Düzlem Duvarlar Proportional Control Action Orantılı Denetim Eylemi Plasmid Plasmid Prostration Bitkinlik Plasmolysis Plazmoliz Protoplast Protoplast Plasticity Yoğrulabilme Pryruvate Pirüvat 27 28

15 Pseudo First Order Kaydirilmiş Birinci Mertebe Range Dağılım Genişliği / Aralığı Pseudoplastic Yapay Plastik, Yanıltıcı Plastik Rank Dizin Pseudo-Wet-Bulb Temperature Yanıltıcı Yaş Termometre Sıcaklığı Rash İsilik Psychrometer Nemölçer Rate Constant Hız Değişmezi Psychrotrophs Psikrotrof,Soğuğa Yatkın Recombination Rekombinasyon Psycrophile Psikrofil, Soğuk Seven Recovery Geri Kazanım Pulp Küspe Rectilinear Transmission Doğrusal Geçirim Pulse Transfer Function Vurgulu Aktarım Fonksiyonu Recycle Geri Döngü (Dönek), Geri Akıtma Pure Culture Saf Kültür Recycle Ratio Geri Dönüşüm Oranı Purge Atık Reduced Pressure İndirgenmiş Basınç Purification Saflaştırma Reflectivity Yansıtma Pycnometer Piknometre Reflux Geri Akıtma Q Regression Analysis Relative Humidity Relative Volatility Uydurma İncelemesi Bağıl Nem, Göreli Nem Göreli Uçuculuk Rendering Renderleme Quality Nitelik Replication Yineleme Quality Assurance Nitelik Sağlama Resilience Esneklik Quality Control Nitelik Denetimi Resistance Bridge Direnç Köprüsü Quality Control Charts Nitelik Denetim Çizelgesi Resistivity Dirençlilik Quality Control Programme Nitelik Denetim İzleme Çizelgesi Resonant Çınlayan, Yankı Yapan, Salınım Yapan Quality Evaluation Nitelik Değerlendirmesi Respiration Solunum R Response Surface Design Response Surface Methodology Response Variables Tepki Yüzeyi Tasarımı Tepki Yüzeyi Metodolojisi Yanıt Değişkeni Reversible Tersinir Racking Bekletme Rheology Reoloji Radiation Işınım Rigor Mortis Ölüm Sertliği Radiative Dryer Işınımlı Kurutma Rinse Durulama Radiative Heat-Transfer Coefficient Işınım Isı Aktarım Katsayısı Ripening Pişme Raffinate Arıtık Roasting Kızartma, Kavurma Rancidity Acılaşma, Acılık Ropiness Sünme (Ekmekte) Random Mutation Rastlantısal Mutasyon Rotameter Rotametre 29 30

16 Rotary Dryer Döner Kurutucu Sensory Evaluation Duyusal Değerlendirme S Sensory Testing Separation Separation Of Variables Duyusal Deneme Ayırma Değişkenlerin Ayrımı Septicaemia Kana Geçme Safety Güvenlik, Güvenlilik Sequesterant Ayırıcı Salt Tolerant Bacteria Tuza Yatkın Bakteri Sequestering Agent Kompleks yapıcı Sanitation Halk Sağlığını Koruma Tedbirleri Servo-System Otomatik, Servo Sistem Sanitizer Halk Sağlığını Koruyucu Shape Factor Biçim Etkeni Saponification Sabunlaştırma Shear Strain Kayma Gerinimi Saturated Liquid Doygun Sıvı Shelf-life Raf Ömrü Saturated Vapor Doygun Buhar Shell Momentum Balance Kabuk Kütle İtkisi Denkliği Saturation Doyma Shewart Quality Control Charts Shewart Kalite Kontrol Grafiği Saturation Humidity Doygunluk Nemi Shortening (Genellikle) Hamur Yapımında Kullanılan Katı Yağ Sauerkraut Susuz Lahana Turşusu Shrinkage Büzülme Scalding Tüylerin Kolay Yolunabilmesi İçin Yapılan Ön İşlem (Tavuk) Shrinkage Coefficient Sieving Büzülme Katsayısı Eleme Scarlet Fever Kızıl Signal İşaret, Uyarı Scouring Compounds Aşındırıcı Maddeler Simple Random Sampling Basit Gelişigüzel Örnekleme Scraper Kazıyıcı Simple Staining Basit Boyama Screen Elek Single Way Anova Tek Yollu Anova Screening Panels Eleme Panelleri, Seçme Görüşmeleri Single-Stage Tek Aşamalı Second Order System İkinci Derece Düzgeç Sinusoidal Forcing Sinus Eğrisi Şeklinde Uyarı Secondary Metabolite İkincil Metabolit Sinusoidal Response Sinus Eğrisi Şeklinde Yanıt Sedimentation Çöktürme Site-Directed Mutation Bölgesel Yönlendirilmiş Mutasyon Selective Seçici Skewness Çarpıklık, Bozulma Miktarının Ölçümü Selective Agar Seçici Katı Besiyeri Slaughtering Kesim Selectivity Seçicilik Slime Layer Yapışkan Tabaka Self Regulation Kendinden Ayarlama Smoking Dumanlama Semi Batch Reactor Yarı Kesikli Tepkime Kazanı Snapping-Bending Eğilme Semi-Batch Process Yarı Kesikli Süreç Solar Drying Güneşle Kurutma Semolina İrmik Solid Density Katı Yoğunluğu Sensible Heat Görünür Isı, Duyulan Isı Solubility Çözünürlük 31 32

17 Solvent Dehydration Çözgenle Su Giderme Steam Table Su Buharı Özellik Tablosu Sore Throat Boğaz Ağrısı Steeping Islatma (Tahıllar) Sorption Isotherm Eşsıcaklık Yüzeye Soğurma Eğrisi Step Forcing Basamak Uyarı Sorting Sınıflandırma Step Response Basamak Yanıtı Sour Cream Ekşi Krema Stiffness Katılık Sourdough Maya Olarak Kullanılan Ekşi Hamur Stock Culture Stok Kültür Soy Sauce Soya Sosu Strain Gerinim Sparkling Wine Köpüren Şarap Strain Suş Species Tür Stratified Random Sampling Kademeli Gelişigüzel Örnekleme Specific Evaporative Capacity Özgül Buharlaşma Sığası Stray Column Tepsili Kolon Specific Gravity Özgül Ağırlık Streak Plate Technique Sürme Yöntemi Specific Heat Özgül Isı Stress Gerilim Specific Volume Özgül Oylum, Özgül Hacim Stress Relaxation Gerilim Gevşemesi Specular Reflection Dik Açılı Yansıma Stripping Sıyırma / Soyma Splitter Ayırıcı Student T Distribution Student-T Dağılımı Spoilage Bozulma (Gıda) Stuffing Kılıfa Doldurmak (Sosis), Dolgu Sponge Sünger Stuffing Box Salmastra Kutusu Sporeformer Spor Üreten Subjective Methods Subjektif Yöntemler Spray Drier Püskürtmeli Kurutucu Sublimation Katıdan Buharlaşma Spread Plate Technique Yayma Yöntemi Subsidence Ratio Alçalma, Azalma Oranı Springiness Esneklik Substrate Altlık Stabilizer Kalıcılık Veren Suction Potential Emme Gücü Stack Gas Baca Gazı Superheated Vapor Kızgın Buhar Stage Basamak / Kademe / Aşama Superheated-Solvent Drying Kızgın Çözgenle Kurutma Stagnant Durgun Superheated-Steam Drying Kızgın Buharla Kurutma Staling Bayatlama Super-Position Üstdüşüm, Çakışık, Örtüşen Standard Deviation Standart Sapma Surface Force Yüzey Kuvveti Standard Error Standart Yanılma Surface Tension Yüzey Gerilimi Standard Sampling Plans Standart Örnekleme Planları Surfactant Kayganlaştırıcı, Yüzey Etkin Madde Starter Culture Başlatıcı Kültür Syrup Şurup Stationary Durağan Stationary Phase Durağan Evre Steady State Yatışkın (Kararlı) Koşullar, Kararlı Durum,Kararlı Hal 33 34

18 T Transcription Transducer Transkripsiyon Enerji Aktarımı Yapan Sistem Transfer Flux Aktarım Akısı Temperature Gradient Sıcaklık Eğimi Transfer Function Aktarım İşlevi Tempering Menevişleme Transformation Transformasyon Tenderizing Yumuşatma, Gevrekleştirme, Tenderizasyon Transgenic Transgenik Tensile Stress Çekme Gerilimi Transient Geçici, Kısa Süreli, Süreksiz Terminal Velocity Uç Hız Transient Response Süreye Bağımlı Tepki Texture Yapı Transition Region Geçiş Bölgesi Texture Profile Analysis Yapısal Dağılım İncelemesi Translation Çeviri Thawing Eritme, Çözme Transmission Aktarma, Türevsel Vites Dişli Kutusu Theoretical Amount Kuramsal Değer Transpiration Terleme Theoretical Stage Kuramsal Aşama Tray Dryer Tepsili Kurutucu Thermal Isıl Triple Point Üçlü Nokta Thermal Conductivity Isı Iletim Katsayısı True Density Gerçek Yoğunluk Thermal Diffusion Isıl Yayınma Tukey's Test Tukey Testi Thermal Diffusivity Isıl Yayınma Katsayısı Tuning Ayar Thermal Resistance Isıl Direnç Tunnel Drier (Dryer) Tünel Kurutucu Thermodynamic Force Termodinamik Kuvvet, Isıl Devinim Kuvveti Turbidity Bulanıklılık Thermogram Isıl Değişim Turbine Türbin Thermogravimetric Analysis Termogravimetrik Analiz Turbine Agitator Türbin Çalkalayıcı Thermophilic Termofilik,Sıcak Seven,Sıcağa Yatkın Turbo-Tray Dryer Turbo Tepsili Kurutucu Thickener Koyulaştırıcı Turbulent Flow Kargaşalı Akış Thickening Koyulaştırma Turndown Ratio Devrilme Oranı Three Way Anova Üç Yollu Anova Two Way Anova İki Yollu Anova Threshold Threshold Values Through-Circulation Drying Eşik(Başlangıç) Eşik(Başlangıç) Değerleri Derinlemesine Dolaşımlı Kurutma U Tie Component Bağ Bileşeni Tie Line Denge Bağı / Bağ Çizgisi Unbound-Water Bağlı Olmayan Su Time Constant Zaman Sabiti, Süre Değişmezi Uncompetitive Inhibition Sınırlı Yarışmalı Engelleme Tortuosity Dolambaçlılık Underdamped Eksil Sönümlü Total Mass Balance Toplam Kütle Denkliği Undersurface Evaporation Yüzeyaltı Buharlaşma 35 36

19 Undulant Fever Uniform Malta Humması Tekdüze W Unit Birim Unit Operation Birim İşlem Wall Drag Duvar Sürüklenmesi Unsteady State Yatışkın Olmayan (Kararsız) Koşul Wall Effect Duvar Etkisi Upper Control Limit Üst Denetim Sınırı Warehouse Ambar, Depo USDA Sampling Plan USDA Örnekleme Planı Water Bath Su Banyosu V Wave Waveband For Radiation Weighted Average Dalga Işınım Dalgabantı Ağırlıklı Ortalama Wet Bulb Temperature Islak Termometre Sıcaklığı Vacuum Operation Vakum İşlemi Wet Mount Technique Yaş Preparasyon Yöntemi Valve Valf, Subap Whey Peynir Altı Suyu Vapor Carrying Capacity Buhar Taşıma Sığası Whey Powder Peynir Altı Suyu Tozu Vapor Pressure Buhar Basıncı White Body Beyaz Cisim Vaporization Buharlaşma Winterization Vinterizasyon Vapour Pressure Buhar Basıncı Wort Şıra Variance Vegetative Cell Venturi Meter Değişim Vejetatif Hücre Ventüri Ölçer X-Y-Z Viable Cell Canlı Hücre Vibrating-Conveyor Dryer Titreşimli Taşıyıcılı (Konveyör) Kurutucu Xanthan Ksantan Vibrational Viscometer Titreşimli Viskometre Yield Verim View factor Görüş katsayısı Yield Coefficient (Yield Factor) Verim Katsayısı Viscosity Özlülük, Akmazlık Zero Damped Sıfır Sönümlü Void Boşluk Void Fraction Boşluk Oranı Volatile Uçucu Volatility Uçuculuk Volumetric Evaporative Capacity Oylumsal Buharlaşma Sığası Vomiting Kusma 37 38

20 TÜRKÇE İNGİLİZCE A Abrasif, Aşındırıcı Acılaşma, Acılık Açık Döngü Açık Düzge Açık Yüzey Akışı Adyabatik Doyma Eğrisi Adyabatik, Isı Geçirmez Ağartma Ağırlıklı Ortalama Akı Akım Şeması Akışkan Akışkan Yatak Akışkan Yataklı Kurutucu Aktarım Akısı Aktarım Birimi Sayısı Aktarım İşlevi Aktarma, Türevsel Vites Dişli Kutusu Alan Ayarlama Alçalma, Azalma Oranı Alg Alkollü İçecekler Alt Denetim Sınırı Alt Isıl Değer Altlık Ambar, Depo Ana Kültür Ana Kültür Ani Damıtma Anlık Işıma Abrasive Rancidity Open Loop Open System Free Surface Flows Adiabatic-Saturation Curve Adiabatic Bleaching Weighted Average Flux Block Diagram Fluid Fluidized Bed Fluid-Bed Dryer Transfer Flux Number Of Transfer Units (NTU) Transfer Function Transmission Field Tuning Subsidence Ratio Algae Alcoholic Beverages Lower Control Limit Lower Heating Value Substrate Warehouse Bulk Culture Mother Culture Flash Distillation Incident Radiation 39 40