C.B.Ü. HASTANESİ KLİNİK BİYOKİMYA LABORATUVARLARI

Transkript

1 C.B.Ü. HASTANESİ KLİNİK BİYOKİMYA LABORATUVARLARI Laboratuvarlarda Bulunan Cihazlar Laboratuvarlarda Yapılan Tetkikler 1. Rutin Biyokimya Analizörü, Beckman Coulter DXC, (2 adet) 2. Hormon Analizörü, Beckman Coulter DXI, (2 adet) 3. Hormon Analizörü Siemens Immulite Hormon Analizörü Elecsys Hormon Analizörü Beckman Coulter Access 2, (2 adet) 6. Hormon Analizörü Minividas (2 adet) 7. Kan gazı Analizörü, SİEMENS RAPİDLAB 348, (4 adet) 8. Otomatik İdrar Analizörü, IQ 200 Elite Urine Microscopy System, Velocity Urıne Chemistry System 9. Yarı otomatik idrar analizörü, Arkray AJ Yarı otomatik idrar strip okuyucu, İris ICHEM Flow Sitometri, Beckman Coulter Cytomics FC HPLC, Agilent 1100 Series (2 Adet) 13. Protein ve İmmünfiksasyon Elektroforezi, Helena 14. ELİSA okuyucu ve yıkayıcı, Biotek ELX Atomik Absorpsiyon Spektrofotometrisi, Perkin Elmer Aanalayst phmetre, Sartorius Professional Meter PP Distile su cihazı 18. Aminoasit kromatografisi,aracus Aminoacid Analyser 19. UV visible spektrofotometre, Shimadzu UV-1601 spektrofotometri 20. Homogenizatör 21. Soğutmalı santrifüj (3 adet) 22. UV laminer flow kabin 23. Revers hibridizasyon analizörü 24. RT- PCR Light Cycler 25. Gamma Sayıcı 26. Osmolalite Cihazı 27. Binoküler mikroskop (2 adet) Biyokimya Rutin Biyokimya Testleri 1. ALT 2. AST 3. Gamma GT 4. Alkalen fosfataz 5. Amilaz 6. Lipaz 7. CK 8. CK-MB 9. LDH 10. Kolin esteraz 11. Glikoz 6 Fosfat Dehidrogenaz 12. Serum osmolalitesi 13. İnorganik fosfor 14. Kalsiyum, total 15. Magnezyum, total 16. Demir 17. Demir bağlama kapasitesi 18. Sodyum 19. Potasyum 20. Klor 21. ph 22. Bakır

2 23. Çinko 24. Glukoz (AKŞ) 25. Glukoz (Tok) 26. OGTT 50gr 27. OGTT 75 gr 28. OGTT 100 gr 29. Uzamış OGTT 30. HbA1c 31. Kreatinin 32. Üre 33. Ürik asit 34. Bilirübin, direkt 35. Bilirübin, total 36. Laktat 37. Homosistein 38. Kolesterol 39. Trigliserid 40. HDL-C 41. LDL-C 42. Total protein 43. Albumin 44. Troponin-T Kan gazları 45. Kan gazları 46. İyonize kalsiyum Hormon Analizleri 47. TSH 48. Serbest T Serbest T Anti-TG 51. Anti-TPO 52. TSH reseptör bloke edici antikor (TRB) 53. ACTH 54. PTH 55. Beta HCG 56. Estradiol 57. FSH 58. LH 59. Progesteron 60. Prolaktin 61. Kortizol 62. Total Testosteron 63. DHEA-SO Büyüme hormonu (GH) 65. Ferritin 66. Tiroglobulin 67. Üçlü test 68. Down Sendromu 69. Folat 70. Vitamin B Seks Hormon Binding Globulin 72. Beta-2 mikroglobulin 73. Osteokalsin 74. Deoksipiridinolin 75. Kalsitonin

3 76. Prokalsitonin 77. C-peptid 78. IGF 79. IGFBP3 80. Anti-CCP-2 Tümör Markerları 81. Total PSA 82. Serbest PSA 83. AFP 84. CEA 85. CA CA CA 125 Alerji Testleri 88. Ig E 89. Alatop 90. Besin Paneli 91. Süt Spesifik Ig E 92. Ağaç Paneli 93. Yumurta Spesifik Ig E 94. Çimen Paneli 95. Küf Paneli 96. Hayvan Paneli 97. Kedi Epitelyumu 98. Akar Paneli 99. Zeytin 100. Derma. Pterony. (D1) 101. Derma. Farin. (D2) 102. Aspergillus fumigatus İdrar 103. Tam otomatik idrar analizi 104. İdrar Mikroskopisi 105. İdrar Osmolalitesi 106. Bence-Jones proteini 107. Taş analizi 24 saatlik idrar 108. Protein 109. Mikroalbumin 110. Amilaz 111. Kreatinin 112. Kreatinin klirensi 113. Üre 114. Ürik asit 115. Fosfor 116. Kalsiyum 117. Sodyum 118. Potasyum 119. Klor 120. Glukoz 121. Magnezyum

4 Beyin-Omurilik sıvısı (BOS) 122. BOS Protein 123. BOS Klorür 124. BOS Glukoz HPLC OH Vit D 126. Hemoglobin Varyant Analizi ELİSA ve RİA 127. Free Testosteron OH Progesteron 129. Kemik spesifik alkalen fosfataz Elektroforez 130. Protein Elektroforezi 131. İmmünfiksasyon Elektroforezi 132. İdrarda Protein Elektroforezi Aminoasit Kromatografisi 133. Serum/BOS 40 aminoasit 134. Serum/BOS Maple syrup Urine Disease + Fenilketonüri paneli 7 aminoasit 135. İdrar tüm aminoasitler 40 aminoasit 136. İdrar Maple syrup Urine Disease + Fenilketonüri paneli 7 aminoasit Flow Sitometri Analizleri 137. Flow Sitometrik Periferik Kan Analizi 138. Flow Sitometrik Kemik İliği Analizi 139. Flow Sitometrik Bronkoalveoler Sıvı Analizi Moleküler Biyokimya Analizleri 140. FMF 141. Kistik Fibrozis 142. Beta Talasemi 143. CVD İlaç Düzeyi Analizleri 144. Digoksin 145. Fenitoin 146. Fenobarbital 147. Karbamazepin 148. Valproik asit 149. Lityum

5 Laboratuvar Tetkikleri Öncesinde Hastaların Dikkat Etmesi Gereken Konular Günlük biyolojik ritim, egzersiz, açlık, diyet, ilaç alınması, alkol veya sigara kullanılması birçok laboratuvar tetkikini etkilemektedir. Kortizol, Demir, Vitamin B12, Folat, PTH ölçümünde günlük biyolojik değişkenlik çok belirgin olabilir. Bu nedenle, özellikle bu testler olmak üzere laboratuvar tetkikleri için sabah kan verilmesi önerilir. Fiziksel aktivitenin testler üzerine kısa ve uzun vadeli etkileri izlenir. Egzersiz sonrası kısa süreli olarak Laktat, CK, AST, LDH yükselir. Bu değişiklikler egzersiz sonlandırıldıktan kısa bir süre sonra normale döner. Egzersizin uzun süreli etkisi olarak CK, AST, LDH ile bazı seks hormonlarını yükselttiği (plazma testosteronu, androstenedion, luteinizan hormon) bilinmektedir. Bu nedenle tetkik için hastanemize gelmeden önce ağır ve zorlayıcı egzersizden kaçınılmalı, kan vermeden önce yarım saat kadar dinlenmiş olmanız önerilir. Kanda glukoz, trigliserid, kolesterol ve elektrolit (sodyum, potasyum, klor v.b.) gibi testler için kan örneği sabah saatlik açlık sonrası alınmalıdır. Uzamış açlık değişik oranlarda bilirübin, trigliserid, glukoz düzeylerini değiştirmektedir. Et yenmesi plazma potasyumunu, trigliseridleri ve ALP enzimini yükseltebilir. Bazı gıdalar kan ve idrarda test sonuçlarını etkilemektedir. Yüksek proteinli beslenme serumda üre ve ürik asit değerlerini arttırabilmektedir. Kan lipid paneli, folat, Vitamin B12, 25-OH vitamin D, osteokalsin, magnezyum, GH, PTH testleri için 12 saatlik açlık gerekmektedir. Genel olarak tüm testler için saatlik açlık sonrası sabah kan verilmesi Laboratuvarımız tarafından önerilmektedir. Test için kan vermeye gelmeden önceki gece saat 21:00 den sonra SU HARİÇ HİÇBİR ŞEY YEMEYİNİZ VE İÇMEYİNİZ! Alkol kullanımı plazma laktat, ürik asit ve trigliserid düzeylerini arttırabilmektedir. Yükselmiş HDL kolesterol, GGT, ürik asit değerleri kronik alkol kullanımı ile ilgili olabilmektedir. Birçok ilaç laboratuvar testlerini değişik biçimlerde etkileyebilmektedir. Kullandığınız ilaçlar hakkında doktorunuzdan bilgi isteyiniz. Düzenli kullandığınız ilaçlar var ise, doktorunuz almamanızı söylemediği sürece kesinlikle günlük düzeninizi bozmaksızın ilaçlarınıza devam ediniz. Sizden istenen testleri kullandığınız ilaçların etkileyip etkilemediğini laboratuvarımızdan öğrenerek bu konuyu doktorunuza danışınız. Bu nedenlerle: - Genel sağlık taraması laboratuvar tetkikleri için saatlik açlık sonrası sabah kan verilmesi, - Tetkik için hastanemize gelmeden önce ağır ve zorlayıcı egzersizden kaçınılması, kan vermeden önce yarım saat kadar dinlenilmesi, - Gece saat 21:00 den sonra su hariç hiçbir şey yenilip içilmemesi, - Düzenli kullanılan ilaçlar var ise kesilmeden önce doktora danışılması, kan verme sırasında forma not düşülmesi için görevliye bilgi verilmesi önerilir. - İlaç düzeyi analizleri için sabah ilacınızı içmeden kan örneğini vermeniz gerekmektedir. Ayrıca kanın hemolizli (kırmızı kan hücrelerinin parçalanmış olması), bulanık (yüksek şilomikron düzeyi) ve ikterik (yüksek biluribin düzeyi) olması laboratuvarımızda yapılan tüm testlerin ölçümünü etkileyeceğinden sonuçların bu özellikler göz önünde bulundurularak değerlendirilmesi gerekmektedir. BOS'ta istenecek tüm tetkikler için aynı anda kan örneği de gönderilmesi

6 gerekmektedir. Doğum öncesi risk belirleyici testler Gebelerde "Down Sendromu tarama testi " için uyulması gereken kurallar - Down sendromu, gebelik haftaları arasında yapılmaktadır. 11.haftadan önce ve 14.haftadan sonraki gebelik haftalarında hesaplama yapılamamaktadır. - Gebeler ultrason yapılan gün veya ertesi günü kan vermelidir. Daha uzun gecikmeler bu testin yanlış yorumlanmasına neden olacaktır. - Gebenin doğum tarihi, ultrason tarihi ve ultrason bilgileri, CRL ölçüm değeri mutlaka doktor tarafından yazılmalıdır. - Kombine risk hesaplaması için ölçülebiliyorsa NT değeri belirtilmelidir. Gebelerde "Üçlü Test" için uyulması gereken kurallar - Üçlü test gebelik haftaları arasında yapılmaktadır. 14.haftadan küçük ve 22. haftadan büyük gebelik haftalarında hesaplama yapılamamaktadır. - Gebeler ultrason yapılan gün veya ertesi günü kan vermelidir. Daha uzun gecikmeler bu testin yanlış yorumlanmasına neden olacaktır. - Gebenin doğum tarihi, ultrason tarihi ve ultrason bilgileri mutlaka doktor tarafından yazılmalıdır. - Üçlü test için son adet tarihi çok önemlidir, istek belgesinde mutlaka belirtilmelidir. 24 saatlik idrar toplanması Doktorunuz 24 saatlik idrarda bazı testler istemiş ise idrarın tam ve doğru olarak toplanmış olması ve tamamlandıktan sonra derhal çalışılacak laboratuvara teslim edilmesi sonuçların güvenilirliğini etkilediğinden aşağıdaki kurallara uyunuz: - Yirmi dört saatlik idrar toplamaya başlayacağınız sabah uyandıktan sonra ilk idrarınızı tuvalete boşaltın, saati not edin (örneğin sabah saat 08:00). Bu andan itibaren tüm idrarınızı gündüz ve gece boyunca, dikkatlice toplama kabına biriktirin. Ertesi sabahki ilk idrarınızı da (örneğin ertesi sabah saat 08:00'deki idrarınız) toplama kabına ekleyerek, idrar toplama işlemini tamamlayınız. Topladığınız tüm idrarları bekletmeden laboratuvara getiriniz. - Cuma ve Cumartesi günleri 24 saatlik idrar toplamayınız litrelik temiz ve kuru bir kap temin ediniz. 24 saatlik idrar toplama kap örneklerini hastane medikal vakıf satış bürosundan satın alabilirsiniz. Boş, temiz ve kuru 5 litrelik pet su şişeleri de bu amaçla kullanılabilir. Kola, deterjan gibi maddelerin konmuş olduğu kaplarında toplanmış idrar örnekleri hatalı sonuçlara neden olacağından kabul edilmemektedir. - Toplama Kabını biriktirme süresince evin en serin yerinde, karanlık bir ortamda tutunuz. - İdrar toplama kabını siyah, ışık geçirmeyen bir poşet içinde hastaneye getiriniz. - Size önerilen diyet varsa dikkatlice uygulayınız. - Toplanacak idrara koruyucu madde eklenmesi gerekiyor ise lütfen laboratuvardan temin ediniz. - İdrar toplama sırasında size idrar kabınıza koymak amacıyla koruyucu bir madde verildiyse aşağıdaki hususlara dikkat ediniz: - Bu maddeler yakıcıdır! Çocuklardan uzak tutunuz. - Elinize temas ederse derhal bol su ile yıkayınız. - Dikkatlice açarak, toplama kabına yavaşça boşaltınız. - Her idrar ilavesinde tüm idrarı karıştırınız.

7 Laboratuvar Tetkikleri Kabul Saatleri Tüm testler için mesai saatleri (08:00-16:00) içinde kan alma birimlerinden ve laboratuar sekreterliklerinden örnek kabulü yapılmaktadır. Ayrıca hekimin ve hastanın istemesi halinde 24 saat kan alımı ve numune kabulü yapılmaktadır. Laboratuvar Tetkiklerinin Sonuçlarının Ne Zaman Hazır Olacağı ve Nasıl Alınacağı Laboratuar sonuçları günlük raporlanan ve haftalık raporlanan testler olarak ayrılmıştır. Laboratuvarda çalışılan 150 civarındaki analizin 130 tanesi günlük kalanı ise haftalık olarak raporlanmaktadır. Haftalık raporlanan analizlerin listesi aşağıda sunulmuştur. Haftalık raporlanan analizlerin listesi: OH Vit D 2. Hemoglobin Varyant Analizi 3. Free Testosteron OH Progesteron 5. Kemik spesifik alkalen fosfataz 6. Protein Elektroforezi 7. İmmünfiksasyon Elektroforezi 8. İdrarda Protein Elektroforezi 9. Serum/BOS 40 aminoasit 10. Serum/BOS Maple syrup Urine Disease + Fenilketonüri paneli 7 aminoasit 11. İdrar tüm aminoasitler 40 aminoasit 12. İdrar Maple syrup Urine Disease + Fenilketonüri paneli 7 aminoasit 13. Flow Sitometrik Periferik Kan Analizi 14. Flow Sitometrik Kemik İliği Analizi 15. Flow Sitometrik Bronkoalveoler sıvı Analizi 16. FMF mutasyon analizi 17. Kistik Fibrozis mutasyon analizi 18. Beta Talasemi mutasyon analizi 19. CVD mutasyon analizi Tüm diğer testler günlük olarak raporlanmaktadır. Günlük raporlanan testler kan, idrar verildiği aynı gün içerisinde saat 15 den sonra analiz sonuçları laboratuar sekreterliklerinden, sonuç alma birimlerinden ve hastane web sayfasında bulunan Laboratuar Rapor Sonuçları başlığı altındaki internet sayfasından alınabilir. Hasta sonuçları internet ortamında hastaya kan alınırken verilmiş olan sonuç alma kağıdının üzerinde yazılı olan örnek numarasıyla ve hasta soyadı girilerek öğrenilebilir. Haftalık raporlanan analizler ise Cuma günleri saat 13 den sonra aynı birimlerden öğrenilebilir. Laboratuvar Sorumluları Prof. Dr. Zeki ARI Prof. Dr. Ahmet VAR Prof. Dr. Fatma TANELİ Doç. Dr. Ece ONUR Doç. Dr. Cevval ULMAN Yrd.Doç.Dr. Yeşim GÜVENÇ Telefonlar Uncubozköy Yerleşkesi Tıbbi Biyokimya Laboratuarı Tel No: / 1404 Moris Şinasi Yerleşkesi Tıbbi Biyokimya Laboratuarı Tel No: / 105 Dekanlık Binası Tıbbi Biyokimya Araştırma Laboratuarı Tel No: / 330