NORMAL UYKU. Doç. Dr. Ahmet URSAVAŞ Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "NORMAL UYKU. Doç. Dr. Ahmet URSAVAŞ Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı"

Transkript

1 NORMAL UYKU Doç. Dr. Ahmet URSAVAŞ Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı

2 Uyku nedir? karşı konulmaz cazibe vakit kaybı! dünyanın en güzel, en dinlendirici, en huzurlu anı... hayatımda belki de en çok özlediğim şeylerden biri... insanı şarj ediyor gün içinde öğrenilen şeylerden unutulması gerekenlerle, yüzleşilmesi gerekenlerin sahne aldığı süreçtir

3 Uyku Nedir? Uyku organizmanın çevreyle iletişiminin değişik şiddette uyaranlar ile geri döndürülebilir geçici kısmi periyodik olarak kaybolması

4 Uyku Oluşum mekanizması? Fonksiyonları? Normal uykunun özellikleri? Hipokrat Aristo vücudun iç organlarını sıcak tutmak amacıyla, kanın vücudun derinliklerine yönelmesi, kanın beyinden uzaklaşması ile uyku ortaya çıkar alınan gıdalar ısıya dönüşerek uykuya yol açar

5 Uyku 1907 Legendre ve Pieron, Uyku deprivasyonunda tutulan (uyuması engellenen) köpeklerden alınan serumun, uykusu olmayan köpeklerde uykuyu indüklediğini göstermişlerdir. İlk defa, aktif olarak uykuyu indükleyen endojen bir uyku faktörü düşüncesi ortaya atılmıştır

6 Uyku - Uyanıklık Uyku ve uyanıklığın regülasyonu homeostatik proçes (proçes S) sirkadiyen ritim (proçes C) Proçes S kanda bulunan ve uykuyu arttıran, peptid yapısında olduğu düşünülen bir maddedir. Proçes C Sirkadiyen ritim memelilerde hipotalamusun anteriorundaki suprakiazmatik nükleus tarafından düzenlenir. serotonin, GABA, substans P ve glutamat

7 Sirkadiyen Ritm

8 Uykunun yapısı Uyku kendi içinde belirli bir düzeni olan etkin, aktif ve değişken bir süreçtir REM (rapid eye movement) Hızlı göz hareketleri NonREM Evre 1 Evre 2 Evre 3

9 Uykunun yapısı Uyku süresi Yatakta kalınan sürede uyanıklıkların tümü çıkarıldıktan sonra kalan net uyku süresidir Uyku Etkinliği Net uyku süresinin, yatakta kalınan süreye oranıdır. En az %60 olması gereklidir Uyku latansı Uyumak için yatağa yatılması ile uykunun başlaması arasında geçen süredir. Normalde dak.

10 Uykunun yapısı REM latansı Uykuya daldıktan sonra ilk REM dönemi ortaya çıkana kadar geçen süredir REM latansı yaklaşık 90 dakika Yaklaşık dakikalık aralar ile gece boyunca toplam 3-5 REM oluşur Gecenin ilk yarısında NREM, ikinci yarısında ise REM yoğunluğu daha fazladır

11 Uyku Hipnogram Uyku latansı - REM latansı

12 Uyku Evreleri Uyku evrelerinin ayırt edilmesi için Beyin dalgalarının EEG (Elektroensefalografi) Göz hareketlerinin EOG(Elektrookülografi) kas tonusunun kaydı EMG(Elektromyografi)

13 Uyku Evreleri- EEG Alfa dalgaları Vertex keskin dalgaları Uyku iğciği (Spindle) K kompleksi Delta dalgaları Frekans Hertz ile ifade edilir: Hertz: Saniyedeki tekrar sayısı Amplütüd ise dalganın yüksekliğini ifade eder (µv)

14 Uyku EEG- Alfa dalgaları Uyanıklık durumunda ortaya çıkan 8-13 hertz dalgalardır Gözler kapalı, sakin uyanıklık Gözler açıldığında daha sık tekrarlı düzensiz beta dalgaları saptanır

15 Uyku EEG- Düşük amplütüd karışık frekans Düşük amplitüd, özellikle 4-7 hertz aktivite NREM evre 1 de görülür

16 Verteks keskin dalgalar (V dalgalar) Zemin aktivitesinden ayırt edilebilen ve maksimum merkez bölgede olan <0.5 saniye süreli keskin konturlu dalgalar NREM evre 1 de görülür

17 Uyku EEG- Spindle(Uyku iğciği) En az 0,5 saniye süren, hertz NREM evre 2 de görülür

18 Uyku EEG- K kompleksi En az 0,5 saniye süreli, Yüksek amplütüdlü, arkasından pozitif komponenti gelen, keskin negatif bir dalgadır NREM evre 2 de görülür Sensoriyal uyaranlara karşı beynin yanıtı olduğu düşünülmektedir.

19 Uyku EEG- Delta dalgaları Frontal bölgelerden ölçülen dalgaların frekansı 0.5 Hz-2 Hz ve zirveden zirveye amplitud >75 µv dir. NREM evre 3 de görülür

20 Uyku Evreleri- EOG SEM REM Yavaş göz hareketleri Hızlı göz hareketleri

21 Uyku EOG- Göz hareketleri Yavaş göz hareketleri (SEM) Genellikle >500 msn süren ilk defleksiyonu olan konjuge, oldukça düzenli, sinüzoidal göz hareketleri NREM Evre I-II nadiren III

22 Uyku EOG- Göz hareketleri Hızlı göz hareketleri (REM) Konjuge, düzensiz, genellikle <500msn süren ilk defleksiyonu olan keskin zirveli göz hareketleri. Uyanıklık ve REM

23 Uyku Çene EMG

24 Uyku Evreleri Evre EEG EOG EMG Uyanıklık Alfa Göz kırpma REM Tonik NREM 1 Düşük ampl. karışık frekans SEM Tonus minimal azalır NREM 2 Spindle- K kompleksi Yok veya SEM Tonus azalır NREM 3 Delta (>%20) Yok Tonus belirgin azalır REM Düşük ampl. karışık frekans REM Atoni veya kaydın en düşük tonusu

25 Uyanıklık

26 NREM- Evre 1

27 NREM- Evre 2

28 NREM- Evre 3

29 REM REM de uyanıklığa benzer EEG, ancak EMG de atoni olup paradoks uyku denir. REM de rüya sırasında hareketi engeller

30 Normal uykunun evrelere dağılımı NREM evre 1 ve 2 yüzeyel uyku uyku uyanıklık geçiş dönemi kolaylıkla uyandırılabilir NREM evre 3 yavaş dalga uykusu veya derin uyku uyandırılması zordur REM dönemi (paradoks uyku) kaslarda tam bir atoni hali EEG aktivitesi yüzeyel evre 1 uykusu ile benzerlik gösterir Evre NREM 1 NREM 2 NREM 3 REM %

31 Uykunun İşlevleri Hayvanlarda total uyku deprivasyonu deneylerinde; başlangıçta adrenerjik sistemde aktivasyon, psikomotor alanda uyarılmışlık artışı normal gıda alımına rağmen kilo kaybı olmakta, 6-7 hafta sonra nedeni açıklanamayan ölümler ortaya çıkmaktadır.

32 Uyku deprivasyonu Yenidoğan ratlara 14 gün süre ile total uyku deprivasyonu Uykusuz bırakılan ratlarda, Kilo alımının anlamlı düzeyde az ve Öğrenme-hafıza yetilerinin anlamlı derecede kötü olduğu saptanmıştır Jiang F, et al. Zhongguo Dang Dai Er Ke Za Zhi. 2009; 11:

33 Uykunun İşlevleri İnsanlar üzerinde bir gönüllüde yapılan en uzun uykusuzluk deneyi 11. günde deneğin gerçekle ilişkisinin kopması ve psikoz benzeri bir tablo oluşması üzerine sonlandırılmıştır

34 Uyku Deprivasyonu Sporcularda yapılan bir çalışma Bir gecelik uyku deprivasyonu uygulanmış Spirometrik ölçümler etkilenmediği halde Maksimal oksijen tüketiminde ve egzersiz kapasitesinde anlamlı düşme saptanmış Ozboy A, Kaygısız Z. Acta Physiol Hung. 2009; 96: 29-36

35 Derin uykunun işlevleri Derin uyku da growth hormon salınımında artış ile protein sentezi artar metabolizma yavaşlar kardiyovasküler sistem ve solunum sistemindeki fizyolojik parametrelerde azalma Erişkinlerde bedensel dinlenmeyi, hücre yenilenmesini ve organizmanın onarımını sağlar. Çocuklarda büyüme sürecinde önemli rol oynadığı düşünülmektedir.

36 REM uykusunun işlevleri Rüyaların %80 i REM döneminde görülmektedir. Hayvan deneylerinde, yeni bir işlevi öğrenen hayvanlarda REM deprivasyonu yapıldığında, öğrenmenin bozulduğu gösterilmiştir. Yoğun öğrenme dönümlerinde uykudaki REM oranının artar. Deneklerin öğrenme dönemlerinin ardından uykusuz bırakılmaları durumunda, ertesi gün öğrendiklerinin çok azını hatırladıkları saptanmıştır. Tüm bunlar REM uykusunun hafıza ve öğrenme sürecinde rol oynadığını düşündürmektedir

37 Normal uyku süresi Normal süre 4-11 saat Genetik faktörler Tek yumurta ikizlerinin uyku süresi eşittir Toplumun 6-8 saat uyku (%75) 8 saat üzerinde (%15) 6 saatin altında (%10) Kısa uyuyanlar ile uzun uyuyanların NREM 3 ve REM süreleri eşittir Farklı olan ise NREM 1-2 dir.

38 Normal uyuma saatleri Akşam tipleri Gece çok geç saatlerde yatıp, sabah geç uyanmak Sabah tipleri Gece erken yatıp sabah erken kalkmak Genetik özellikler?

39 Yaşın uykuya etkisi Yenidoğanda uyku Günlük saat Polifazik REM süresi çok uzun (%50) Bebeklik ve çocukluk dönemi 3 aylıktan itibaren gece uyanmalar azalır, 6 aylık iken günlük 12 saat Giderek bifazik ve okul çağında monofazik

40 Yaşlılarda uyku Yaşlılıkta uyku süresi azalır Uyku evrelerinin dağılımında Yüzeyel uyku (NREM 1-2 artar) Derin uyku (NREM 3) ve REM ise azalır

41 Uyku süresi- Obezite Gecelik uyku süresi 7 saaten kısa olanlarda obezite riskinin yüksek olduğu saptanmıştır Knutson KL, Van Cauter E. Associations between sleep loss and increased risk of obesity and diabetes. Ann. NY Acad Sci. 2008;1129: Olası mekanizma Fizyopatolojik mekanizması tam belli değil Ghrelin ve leptin hormonları? Kısa uyku süresinin ghrelin düzeyi artışı ve leptin azalması ile obezite oluşturabilir Günümüzdeki obezite epidemisi kısa uyku süresi ile ilişkili olabilir mi? Spiegel K, Leproult R, L'Hermite-Balerioux M, et al.. J Clin Endocrinol Metab.2004;89(11):

42 Uyku süresi- CVS hastalık riski Uyku süresi kısa olanlarda kardiyovasküler hastalık riski anlamlı düzeyde yüksektir Workshop report. Behav Sleep Med. 2007;5(2):83-7 Ateroskleroz artık sistemik inflamatuar bir hastalık olarak kabul ediliyor İnflamatuar belirteçlerin kısa uyku süresi ile ilişkili olduğuda gösterilmiştir van Leeuwen WM, et al. PLoS ONE. 2009;4(2):e4589

43 Uyku immün sistem Yetersiz uyku süresinin immün sistem fonksiyonlarını bozabileceği bildirilmiştir Serotonin gibi uyku ile ilişkili nörokimyasallar ile IL-1 gibi beyinden çıkan immün sinyaller arasında etkileşim??? Enfeksiyonlar sırasında uyku mimarisi ne şekilde değişir? Imeri L, Opp MR. Nat Rev Neurosci. 2009;10:

44 Sonuç Tüm sistemler üzerine etkili aktif ve değişken bir süreçtir Sağlıklı bir yaşamın olmazsa olmazlarındandır

45

46

Uyku skorlama-2 (Temel EEG grafo elemanlar)

Uyku skorlama-2 (Temel EEG grafo elemanlar) Uyku skorlama-2 (Temel EEG grafo elemanlar) Dr. Hikmet YILMAZ XVII. Uyku Tıbbı Hekimliği Sertifikasyon Kursu Uyku Tıbbı Teknisyenliği Sertifikasyon Kursu 26 Şubat-2 Mart 2014 Spice Otel, Belek, Antalya

Detaylı

Uykunun Evrelendirilmesi ve. Uykunun Evrelendirilmesi Yöntemleri

Uykunun Evrelendirilmesi ve. Uykunun Evrelendirilmesi Yöntemleri Uykunun Evrelendirilmesi ve Uykunun Evrelendirilmesi Yöntemleri Prof. Murat AKSU Uykunun evrelendirilmesi EEG EOG EMG F4- M1 C4-M1 O2-M1 Çene EMG si: Orta hatta Mandibulanın inferior kenarının 1 cm üstü

Detaylı

Uykunun Skorlanması. Prof. Dr. Murat AKSU

Uykunun Skorlanması. Prof. Dr. Murat AKSU Uykunun Skorlanması Prof. Dr. Murat AKSU Evreler: Evre W Evre N1 Evre N2 Evre N3 Evre R Çalışmanın başlangıcından itibaren 30 saniyelik epoklar Her epok= bir evre Bir epokta 2 veya daha fazla uyku evresi

Detaylı

UYKU EVRELERİNİN SKORLANMASI. Dr. Selda KORKMAZ

UYKU EVRELERİNİN SKORLANMASI. Dr. Selda KORKMAZ UYKU EVRELERİNİN SKORLANMASI Dr. Selda KORKMAZ UYKU EVRELERİ: AASM-2007 a. Evre W b. Evre N1 c. Evre N2 d. Evre N3 e. Evre R EPOKLARIN SKORLANMASI Çalışmanın başlangıcından itibaren 30 saniyelik epoklar

Detaylı

Pediatrik Uyku Evrelemesi Ve Yetişkinle Karşılaştırması

Pediatrik Uyku Evrelemesi Ve Yetişkinle Karşılaştırması Pediatrik Uyku Evrelemesi Ve Yetişkinle Karşılaştırması Doç.Dr.Nalan Kayrak Nöroloji ve Klinik Nörofizyoloji İstanbul Cerrahi Hastanesi Çocuklarda Uyku Yapısı Erişkinlerdekinden Farklıdır REM süresi daha

Detaylı

BİLİNÇ. Doç. Dr.Lütfullah Beşiroğlu

BİLİNÇ. Doç. Dr.Lütfullah Beşiroğlu BİLİNÇ Doç. Dr.Lütfullah Beşiroğlu 1 Tanım Belirli bir anda aktif olan düşünce, duygu, algı ve anıların tümüne olan FARKINDALIK hali. İzlenimlerimiz ve eylemlerimiz üzerinde bilgi sahibi olmak Farkındalık

Detaylı

UYKU UYANIKLIK DÖNGÜSÜ. Dr.Ezgi Tuna Erdoğan İstanbul Tıp Fakültesi Fizyoloji A.D.

UYKU UYANIKLIK DÖNGÜSÜ. Dr.Ezgi Tuna Erdoğan İstanbul Tıp Fakültesi Fizyoloji A.D. UYKU UYANIKLIK DÖNGÜSÜ Dr.Ezgi Tuna Erdoğan İstanbul Tıp Fakültesi Fizyoloji A.D. Uyku tanımı Uyku Fizyolojisi (uyku evreleri) Sirkadiyen ritim Uyku yoksunluğu İdeal uyku Uyku ile ilgili bazı hastalıklar

Detaylı

UYKU EVRELERİNİN SKORLANMASI. Dr. Emine Argüder

UYKU EVRELERİNİN SKORLANMASI. Dr. Emine Argüder UYKU EVRELERİNİN SKORLANMASI Dr. Emine Argüder Uyku bozukluklarının tanısında altın standart yöntem polisomnografidir. Polisomnografi ile genellikle gece boyunca, eş zamanlı ve devamlı olarak uyku sırasında

Detaylı

Dr. Nergiz HÜSEYİNOĞLU Kafkas Üniversitesi Nöröloji AD Uyku bozuklukları Birimi

Dr. Nergiz HÜSEYİNOĞLU Kafkas Üniversitesi Nöröloji AD Uyku bozuklukları Birimi Dr. Nergiz HÜSEYİNOĞLU Kafkas Üniversitesi Nöröloji AD Uyku bozuklukları Birimi American Academy of Sleep Medicine (AASM) 2007 N1, N2, N3 ve R evresinde EEG derivasyonlarında ani başlangıçlı, alfa, teta

Detaylı

EEG Maturasyonu Ontogenetik Yaklaşım

EEG Maturasyonu Ontogenetik Yaklaşım EEG Maturasyonu Ontogenetik Yaklaşım Dr.Ayşe SERDAROĞLU GÜTF Çocuk Nöroloji 13.Çocuk Nöroloji Kongresi, 24-27 Mayıs 2011, Kapadokya EEG Maturasyonu İki temel kriter -Uyku/uyanıklık düzeyi -Konsepsiyonel

Detaylı

BİLİNÇ FARKLI BİLİNÇ DURUMLARI. PSİ153 Psikolojiye Giriş I- Prof.Dr. Hacer HARLAK

BİLİNÇ FARKLI BİLİNÇ DURUMLARI. PSİ153 Psikolojiye Giriş I- Prof.Dr. Hacer HARLAK BİLİNÇ FARKLI BİLİNÇ DURUMLARI Bilinç durumları Uyku, rüyalar, uyanıklık, hipnoz, meditasyon BİLİNÇ Bilinç= Zihin mi? Bireyin dışsal ve içsel uyaranların - yani çevredeki olayların, bedensel duyuların,

Detaylı

PSG Kaydı Sırasında Uyku Evreleri ve Skorlanması. Dr. Yavuz Selim İntepe Bozok Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı

PSG Kaydı Sırasında Uyku Evreleri ve Skorlanması. Dr. Yavuz Selim İntepe Bozok Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı PSG Kaydı Sırasında Uyku Evreleri ve Skorlanması Dr. Yavuz Selim İntepe Bozok Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Tanım Polisomnografi (PSG), uyku sırasında nörofizyolojik, kardiyorespiratuar,

Detaylı

Açıklama 2008-2010. Araştırmacı: YOK. Danışman: YOK. Konuşmacı: YOK

Açıklama 2008-2010. Araştırmacı: YOK. Danışman: YOK. Konuşmacı: YOK Açıklama 20082010 Araştırmacı: YOK Danışman: YOK Konuşmacı: YOK TRAVMA SONRASI STRES BOZUKLUĞU VE UYKU Hypnos (Uyku Tanrısı) Nyks (Gece Tanrısı) Hypnos (uyku tanrısı) ve Thanatos (ölüm tanrısı) Morpheus

Detaylı

Prof. Dr. Derya Karadeniz Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı

Prof. Dr. Derya Karadeniz Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı Prof. Dr. Derya Karadeniz Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı Rechtschaffen ve Kales kuralları (1968) beta, alfa >%50/epok hızlı göz hareketleri Yüksek kas tonusu teta, alfa,beta hızlı fazik

Detaylı

Siklik Alternan Patern CAP 06.10.2013

Siklik Alternan Patern CAP 06.10.2013 Siklik Alternan Patern CAP 06.10.2013 Prof.Dr.Barış Baklan Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı Uyku ve Epilepsi İzlem Ünitesi Uyku değişik düzenleyici süreçlerin altında çalışan

Detaylı

Beyin Dalgaları-Uyku-Epilepsi

Beyin Dalgaları-Uyku-Epilepsi Beyin Dalgaları-Uyku-Epilepsi Beyin dalgaları-eeg Gözler açıldığında alfa ritminin düşük voltajlı beta ritmiyle yer değiştirmesi Uyanıklık ve uykunun farklı aşamalarında EEG Epilepsinin değişik türlerinde

Detaylı

Yaşlılıkta Uyku Doç. Dr. Turan Atay

Yaşlılıkta Uyku Doç. Dr. Turan Atay Yaşlılıkta Uyku Doç. Dr. Turan Atay 14. Ulusal Uyku Tıbbı Kongresi, 6-10 Ekim 2013, Bodrum Anlatım Planı Normal (fizyolojik) yaşlanmada değişiklikler uykudaki Demansta (AH tipi) uyku REM Uykusu Davranış

Detaylı

Uykunun Temel Mekanizmaları ve Uyku Nörofizyolojisi..Dr.Zerrin.Zerrin Pelin Pendik Devlet Hastanesi Uyku Bozuklukları Birimi

Uykunun Temel Mekanizmaları ve Uyku Nörofizyolojisi..Dr.Zerrin.Zerrin Pelin Pendik Devlet Hastanesi Uyku Bozuklukları Birimi Uykunun Temel Mekanizmaları ve Uyku Nörofizyolojisi Doç.Dr.Dr.Zerrin.Zerrin Pelin Pendik Devlet Hastanesi Uyku Bozuklukları Birimi Hipokrat Vasküler reorganizasyon teorisi İç organları sıcak tutabilmek

Detaylı

Aripiprazole Bağlı NREM Parasomni Olgusu

Aripiprazole Bağlı NREM Parasomni Olgusu Aripiprazole Bağlı NREM Parasomni Olgusu D O K U Z E Y L Ü L Ü N I V E R S I T E S I N Ö R O L O J I A N A B I L I M D A L ı ( D a m l a Ç e l i k, Ö z l e m A k d o ğ a n, N u r h a k D e m i r, U l u

Detaylı

Elektrofizyolojiye Giriş. Prof.Dr. Cüneyt GÖKSOY Gülhane Askeri Tıp Akademisi Biyofizik Anabilim Dalı

Elektrofizyolojiye Giriş. Prof.Dr. Cüneyt GÖKSOY Gülhane Askeri Tıp Akademisi Biyofizik Anabilim Dalı Elektrofizyolojiye Giriş Prof.Dr. Cüneyt GÖKSOY Gülhane Askeri Tıp Akademisi Biyofizik Anabilim Dalı 1 Elektrofizyolojiye Giriş (Polisomnografi özelinde ) Prof.Dr. Cüneyt GÖKSOY Gülhane Askeri Tıp Akademisi

Detaylı

Elektrofizyolojiye Giriş

Elektrofizyolojiye Giriş Elektrofizyolojiye Giriş Dr.İbrahim Öztura Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Ana Bilim Dalı Nörofizyoloji Bilim Dalı & DEÜHastanesi Epilepsi ve Uyku Merkezi Hans Berger Elektroensefalografiyi

Detaylı

11. ULUSAL UYKU TIBBI KONGRESİ AROUSAL SKORLANMASI

11. ULUSAL UYKU TIBBI KONGRESİ AROUSAL SKORLANMASI 11. ULUSAL UYKU TIBBI KONGRESİ AROUSAL SKORLANMASI Dr.Ayfer Akalın Kent Hastanesi Nöroloji Bölümü İzmir Sleep, 15(2):173-184 1992 (ASDA) - American Sleep Disorders Association and Sleep Research Society

Detaylı

İnsomni. Dr. Selda KORKMAZ

İnsomni. Dr. Selda KORKMAZ İnsomni Dr. Selda KORKMAZ Uykuya başlama zorluğu Uykuyu sürdürme zorluğu Çok erken uyanma Kronik şekilde dinlendirici olmayan uyku yakınması Kötü kalitede uyku yakınması Genel populasyonda en sık görülen

Detaylı

Prof. Dr. Erbil Gözükırmızı İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fak. Nöroloji A.D. 11. Ulusal Uyku Tıbbı Kongresi 6-10 Kasım 2010, Antalya

Prof. Dr. Erbil Gözükırmızı İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fak. Nöroloji A.D. 11. Ulusal Uyku Tıbbı Kongresi 6-10 Kasım 2010, Antalya Prof. Dr. Erbil Gözükırmızı İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fak. Nöroloji A.D. 11. Ulusal Uyku Tıbbı Kongresi 6-10 Kasım 2010, Antalya Modern toplumlarda uykudan alacaklı olmak artık sıradan bir olaydır. Bunun karşılığında

Detaylı

Temel Elektrofizyoloji Dr.İbrahim ÖZTURA

Temel Elektrofizyoloji Dr.İbrahim ÖZTURA Temel Elektrofizyoloji Dr.İbrahim ÖZTURA Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı Nörofizyoloji Bilim Dalı Dokuz Eylül Üniversite Hastanesi Uyku Bozuklukları ve Epilepsi İzlem Merkezi

Detaylı

Talamokortikal İlişkiler, RAS, EEG DOÇ. DR. VEDAT EVREN

Talamokortikal İlişkiler, RAS, EEG DOÇ. DR. VEDAT EVREN Talamokortikal İlişkiler, RAS, EEG DOÇ. DR. VEDAT EVREN Bilinç İnsanın kendisinin ve çevresinin farkında olma durumu. İç ve dış çevremizde oluşan uyaranların farkında olma durumu. Farklı bilinç düzeyleri

Detaylı

Yaşlılarda düzenli fiziksel aktivite

Yaşlılarda düzenli fiziksel aktivite Düzenli fiziksel aktivite ile kazanılmak istenen yaşam kalitesi artışı özellikle yaşlı nüfusta önemli görülmektedir. Bu kısımda yaşlılar için egzersiz programı oluşturulurken nelere dikkat edilmesi gerektiği

Detaylı

CANLILIK NEDİR? Fizyolojide Temel Kavramlar

CANLILIK NEDİR? Fizyolojide Temel Kavramlar Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı CANLILIK NEDİR? Fizyolojide Temel Kavramlar Doç. Dr. Turgut GÜLMEZ CALILIK (hayat) NEDİR? FİZYOLOJİ Yaşamın başlangıcı- gelişimi ve ilerlemesini

Detaylı

vardiyalı çalışma ve uyku bozuklukları

vardiyalı çalışma ve uyku bozuklukları vardiyalı çalışma ve uyku bozuklukları Dr.İbrahim Öztura Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı Uyku-uyanıklık ritmi Sirkadiyen ve homeostatik süreçlerin etkileşimi sonucu uyku ve

Detaylı

BACAK HAREKETLERİNİN SKORLANMASI ve AROUSALLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ

BACAK HAREKETLERİNİN SKORLANMASI ve AROUSALLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ Selma FIRAT BACAK HAREKETLERİNİN SKORLANMASI ve AROUSALLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ Atatürk Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Uyku Bozuklukları Merkezi, Ankara BACAK HAREKETLERİNİN

Detaylı

FİZYOLOJİ Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN

FİZYOLOJİ Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN FİZYOLOJİ Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN Fizyolojide Temel Kavramlar FİZYOLOJİ Fizyolojinin amacı; Yaşamın başlangıcı- gelişimi ve ilerlemesini sağlayan fiziksel ve kimyasal etkenleri açıklamaktır (tanımlamak)

Detaylı

1.FİZYOTERAPİ ZİRVESİ SEMİNER GÜNLERİ

1.FİZYOTERAPİ ZİRVESİ SEMİNER GÜNLERİ 1.FİZYOTERAPİ ZİRVESİ SEMİNER GÜNLERİ DİRENÇLİ EGZERSİZ İLE VİBRASYON EGZERSİZİNİN ALT EKSTREMİTE KAS KUVVETİ ÜZERİNE ETKİSİNİN KARŞILAŞTIRILMASI DANIŞMAN: PROF.ALİ CIMBIZ FZT.ESRA BAYRAMOĞLU 1.GİRİŞ VE

Detaylı

İnsomniada etiyolojik modeller. Dr. Sinan YETKİN

İnsomniada etiyolojik modeller. Dr. Sinan YETKİN İnsomniada etiyolojik modeller Dr. Sinan YETKİN İnsomnia(tanım) Uykunun işlevi ve yapısı dikkate alındığında, kişilerin yeterli süre ve zaman diliminde uyuyamadığı için dinlenemediği, yeni bir güne hazır

Detaylı

İskelet Kasının Egzersize Yanıtı; Ağırlık çalışması ile sinir-kas sisteminde oluşan uyumlar. Prof.Dr.Mitat KOZ

İskelet Kasının Egzersize Yanıtı; Ağırlık çalışması ile sinir-kas sisteminde oluşan uyumlar. Prof.Dr.Mitat KOZ İskelet Kasının Egzersize Yanıtı; Ağırlık çalışması ile sinir-kas sisteminde oluşan uyumlar Prof.Dr.Mitat KOZ 1 İskelet Kasının Egzersize Yanıtı Kas kan akımındaki değişim Kas kuvveti ve dayanıklılığındaki

Detaylı

YAŞLILIKTA SIK GÖRÜLEN HASTALIKLAR. Prof. Dr. Mehmet Ersoy

YAŞLILIKTA SIK GÖRÜLEN HASTALIKLAR. Prof. Dr. Mehmet Ersoy YAŞLILIKTA SIK GÖRÜLEN HASTALIKLAR Prof. Dr. Mehmet Ersoy DEMANSA NEDEN OLAN HASTALIKLAR AMAÇ Demansın nedenleri ve gelişim sürecinin öğretmek Yaşlı bireyde demansa bağlı oluşabilecek problemleri öğretmek

Detaylı

Uyku ve Uyanıklıktaki EEG aktiviteleri

Uyku ve Uyanıklıktaki EEG aktiviteleri Uyku ve Uyanıklıktaki EEG aktiviteleri Dr.İbrahim Öztura DEÜTF Nöroloji Anabilim Dalı Klinik Nörofizyoloji Bilim Dalı DEÜH Uyku Bozuklukları ve Epilepsi İzlem Merkezi Sunum planı EEG nin tanımı Temel özellikleri

Detaylı

Polisomnografi(PSG) Elektrofizyolojik Temeller

Polisomnografi(PSG) Elektrofizyolojik Temeller Polisomnografi(PSG) Elektrofizyolojik Temeller Dr.İbrahim Öztura Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı Nörofizyoloji Bilim Dalı Dokuz Eylül Üniversite Hastanesi Uyku Bozuklukları

Detaylı

TFD Nörolojik Fizyoterapi Grubu Bülteni

TFD Nörolojik Fizyoterapi Grubu Bülteni TFD Nörolojik Fizyoterapi Grubu Bülteni Cilt/Vol:3 Sayı/Issue:2 Şubat/February 2016 www.norofzt.org VİBRASYON UYGULAMALARININ FİZYOTERAPİDE KULLANIMI Vibrasyon, salınım şeklindeki hareketlerle karakterize

Detaylı

Gündüz Aşırı Uykululuğun Psikiyatrik Nedenleri ve Tedavileri

Gündüz Aşırı Uykululuğun Psikiyatrik Nedenleri ve Tedavileri Gündüz Aşırı Uykululuğun Psikiyatrik Nedenleri ve Tedavileri Dr. Hasan KARADAĞ Dışkapı Yıldırım Beyazıt Eğitim ve Araştırma Hastanesi Psikiyatri Kliniği Gündüz aşırı uykululukta genel popülasyonun % 4-6

Detaylı

UYKU ADLİ TIBBI. Psk. Çiğdem Ünlü Çeber

UYKU ADLİ TIBBI. Psk. Çiğdem Ünlü Çeber UYKU ADLİ TIBBI Psk. Çiğdem Ünlü Çeber Adli Psikoloji Günleri 21-22 Mart 2013 Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Cebeci Hastanesi 50. Yıl Amfisi ANKARA Uyku nedir? Uyku, organizmanın çevreyle iletişiminin,

Detaylı

UYKU EVRELERİNİN SKORLANMASI

UYKU EVRELERİNİN SKORLANMASI UYKU EVRELERİNİN SKORLANMASI İlk kez 1968 yılında Rechtschaffen ve Kales in (R&K) editörlüğünde, insan uyku evrelerinin standart terminoloji, teknik ve skorlama el kitabı hazırlanmış ve yakın zamana kadar

Detaylı

Uyku Nörofizyolojisi. Dr. Hikmet Yılmaz VI. Uludağ Nöroloji Günleri 10-13 Mart 2011 Uludağ-Bursa

Uyku Nörofizyolojisi. Dr. Hikmet Yılmaz VI. Uludağ Nöroloji Günleri 10-13 Mart 2011 Uludağ-Bursa Uyku Nörofizyolojisi Dr. Hikmet Yılmaz VI. Uludağ Nöroloji Günleri 10-13 Mart 2011 Uludağ-Bursa Sunu planı Uyku uyanıklık döngüsü Homeostatik ve sirkadiyen süreçler Vücut ısısı Sirkadiyen ritm genetiği

Detaylı

D Vitaminin Relaps Brucelloz üzerine Etkisi. Yrd.Doç.Dr. Turhan Togan Başkent Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji

D Vitaminin Relaps Brucelloz üzerine Etkisi. Yrd.Doç.Dr. Turhan Togan Başkent Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji D Vitaminin Relaps Brucelloz üzerine Etkisi Yrd.Doç.Dr. Turhan Togan Başkent Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Bruselloz Brucella cinsi bakteriler tarafından primer olarak otçul

Detaylı

BÜYÜME VE GELİŞMEDE DÖNEMLER

BÜYÜME VE GELİŞMEDE DÖNEMLER BÜYÜME VE GELİŞMEDE DÖNEMLER 0-2 Yaş Süt çocukluğu 2-5 Yaş Oyun çocukluğu veya okul öncesi 6-12,14 Yaş Okul çağı veya büyük çocukluk 4-5 yıl Ergenlik dönemi 23-26 Yaş Gençlik veya ergenlik sonu 2-5 YAŞ

Detaylı

Uyku Bozukluklarına Bağlı Oluşan Metabolik ve Kronik Hastalıklar. Dr. Kemal HAMAMCIOĞLU

Uyku Bozukluklarına Bağlı Oluşan Metabolik ve Kronik Hastalıklar. Dr. Kemal HAMAMCIOĞLU Uyku Bozukluklarına Bağlı Oluşan Metabolik ve Kronik Hastalıklar Dr. Kemal HAMAMCIOĞLU OSAS ve kardiyovasküler hastalıklar OSAS ve serebrovasküler hastalıklar OSAS ve hipertansiyon OSAS ve şeker metabolizması

Detaylı

Arousal & Kardiyak Skorlama MUSTAFA GAZİAYGÜNEŞ UYKU TEKN.

Arousal & Kardiyak Skorlama MUSTAFA GAZİAYGÜNEŞ UYKU TEKN. Arousal & Kardiyak Skorlama MUSTAFA GAZİAYGÜNEŞ UYKU TEKN. Arousal,uykunun EEG frekansındaki ani değişim ile yüzeyselleşmesidir. Aurosalın Kuralları KURAL 1 EEG frekans değişikliğinin arousal olarak skorlanması

Detaylı

YAŞLILIKTA PSİKO-SOSYAL YAŞAM

YAŞLILIKTA PSİKO-SOSYAL YAŞAM YAŞLILIKTA PSİKO-SOSYAL YAŞAM Yaşlıların Psiko-Sosyal Özellikleri İnsanın yaşlılığında nasıl olacağı ya da nasıl yaşlanacağı; yaşadığı coğrafyaya, kalıtsal özelliklere, Psiko-sosyal ve Sosyo-ekonomik şartlara,

Detaylı

Sütün Biyoaktif Bir Hormonu: Melatonin

Sütün Biyoaktif Bir Hormonu: Melatonin Sütün Biyoaktif Bir Hormonu: Melatonin Elif Ayşe Anlı, Asuman Gürsel, Ayşe Gürsoy Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Süt Teknolojisi Bölümü, Ankara MELATONİN Melatonin memelilerin pineal bezi (beyin

Detaylı

Nedenleri tablo halinde sıralayacak olursak: 1. Eksojen şişmanlık (mutad şişmanlık) (Bütün şişmanların %90'ı) - Kalıtsal faktörler:

Nedenleri tablo halinde sıralayacak olursak: 1. Eksojen şişmanlık (mutad şişmanlık) (Bütün şişmanların %90'ı) - Kalıtsal faktörler: Obezite alınan enerjinin harcanan enerjiden fazla olmasıyla oluşur. Bunu genetik faktörler, metabolizma hızı, iştah, gıdaya ulaşabilme, davranışsal faktörler, fiziksel aktivite durumu, kültürel faktörler

Detaylı

PAZARTESİ İZMİR GÜNDEMİ

PAZARTESİ İZMİR GÜNDEMİ 17.02.2014 PAZARTESİ İZMİR GÜNDEMİ Yrd. Doç. Dr. Aydoğan: Uykusuzluk Sağlık Sorunlarına Davetiye Çıkarıyor Güzel bir uykunun önemini en iyi uykusuzluk çekenler bilir. Güzel, dinlendirici bir uyku,

Detaylı

REM UYKU ĠLĠġKĠLĠ PARASOMNĠLER. Dr Selda KORKMAZ 25-26 Ģubat 2012

REM UYKU ĠLĠġKĠLĠ PARASOMNĠLER. Dr Selda KORKMAZ 25-26 Ģubat 2012 REM UYKU ĠLĠġKĠLĠ PARASOMNĠLER Dr Selda KORKMAZ 25-26 Ģubat 2012 REM uyku iliģkili parasomniler; REM uyku davranıģ bozukluğu Tekrarlayan izole uyku paralizisi Kabus bozukluğu REM UYKU DAVRANIġ BOZUKLUĞU

Detaylı

Yaşlanmaya Bağlı Oluşan Kas ve İskelet Sistemi Patofizyolojileri. Sena Aydın 0341110011

Yaşlanmaya Bağlı Oluşan Kas ve İskelet Sistemi Patofizyolojileri. Sena Aydın 0341110011 Yaşlanmaya Bağlı Oluşan Kas ve İskelet Sistemi Patofizyolojileri Sena Aydın 0341110011 PATOFİZYOLOJİ Fizyoloji, hücre ve organların normal işleyişini incelerken patoloji ise bunların normalden sapmasını

Detaylı

Sirkadiyen Ritim Bozuklukları. Dr. Sinan Yetkin GATA Psikiyatri AD. Başkanlığı

Sirkadiyen Ritim Bozuklukları. Dr. Sinan Yetkin GATA Psikiyatri AD. Başkanlığı Sirkadiyen Ritim Bozuklukları Dr. Sinan Yetkin GATA Psikiyatri AD. Başkanlığı Kısa Nörobiyoloji Uyku ve uyanıklığı sağlayan nöronal sistemler iki ayrı sistem tarafından da yönetilir: (İki süreçli model,

Detaylı

ANKSİYETE BOZUKLUKLARININ KARDİYOVASKÜLER SİSTEM ÜZERİNE ETKİLERİ. Doç.Dr.Aylin Ertekin Yazıcı Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri AD

ANKSİYETE BOZUKLUKLARININ KARDİYOVASKÜLER SİSTEM ÜZERİNE ETKİLERİ. Doç.Dr.Aylin Ertekin Yazıcı Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri AD ANKSİYETE BOZUKLUKLARININ KARDİYOVASKÜLER SİSTEM ÜZERİNE ETKİLERİ Doç.Dr.Aylin Ertekin Yazıcı Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri AD Açıklama 2008 2010 Araştırmacı: Lilly Konuşmacı: Lundbeck Sunum

Detaylı

DİYABETTEN KORUNMADA CİNSİYET İLİŞKİLİ FARKLILIKLAR. Dr. İlhan TARKUN Kocaeli Üniversitesi Endokrinoloji ve Metabolizma Bilim Dalı

DİYABETTEN KORUNMADA CİNSİYET İLİŞKİLİ FARKLILIKLAR. Dr. İlhan TARKUN Kocaeli Üniversitesi Endokrinoloji ve Metabolizma Bilim Dalı DİYABETTEN KORUNMADA CİNSİYET İLİŞKİLİ FARKLILIKLAR Dr. İlhan TARKUN Kocaeli Üniversitesi Endokrinoloji ve Metabolizma Bilim Dalı Cinsiyet İlişkili Farklılıklar ERKEK BEYNİ KADIN BEYNİ Cinsiyet İlişkili

Detaylı

Gündüz Uykuluğunu Değerlendiren Nesnel Yöntemler

Gündüz Uykuluğunu Değerlendiren Nesnel Yöntemler Gündüz Uykuluğunu Değerlendiren Nesnel Yöntemler ÇOKLU UYKU LATANS TESTİ UYANIKLIĞI SÜRDÜRME TESTİ Dr. Sinan YETKİN 1 Amaç ÇOKLU UYKU LATANS TESTİ (Multiple Sleep Latency Test) Doğrudan uykululuk düzeyi

Detaylı

Eğer metabolizmanızda bir sorun varsa, başta kilo kontrolünüz olmak üzere vücudunuzdaki pek çok şey problemli hale gelir.

Eğer metabolizmanızda bir sorun varsa, başta kilo kontrolünüz olmak üzere vücudunuzdaki pek çok şey problemli hale gelir. Metabolizma, bedeninizdeki kimyasal tepkimelerin toplamını ifade eden sihirli bir sözcüktür. Özellikle orta yaşlar ve sonrasında görülen kilo artışlarının, çabuk yorulma, halsizlik ve yorgunlukların başlıca

Detaylı

Uyku Fizyolojisi Uyku Hijyeni Obstrüktif Uyku-Apne Sendromu

Uyku Fizyolojisi Uyku Hijyeni Obstrüktif Uyku-Apne Sendromu Uyku Fizyolojisi Uyku Hijyeni Obstrüktif Uyku-Apne Sendromu Prof. Dr. Hakan Kaynak Uykum Uyku Bozuklukları Merkezi Normal Uyku Uykunun Dönemleri Nasıl Uyuyoruz? Richardson GS: The human circadian system

Detaylı

ADIM ADIM YGS LYS Adım DAVRANIŞ 2

ADIM ADIM YGS LYS Adım DAVRANIŞ 2 ADIM ADIM YGS LYS 187. Adım DAVRANIŞ 2 SONRADAN KAZANILMIŞ DAVRANIŞLAR (ÖĞRENİLMİŞ DAVRANIŞLAR) Deneyim sonucu kazanılan davranışlardır. Bu davranışlar aynı türün farklı bireylerinde farklı sonuçlar doğurabilir.

Detaylı

Ders. İLERİ YAŞAM DESTEĞİ Bakış Açısı

Ders. İLERİ YAŞAM DESTEĞİ Bakış Açısı Ders İLERİ YAŞAM DESTEĞİ Bakış Açısı Yaşam kurtarma zinciri Dikkat edilecek önemli noktalar Olağandışı fizyolojik olayların erken tanınması Kardiyorespiratuvar arrest riski olan hastaların erken dönemde

Detaylı

Zihninizi açık mı tutmak istiyorsunuz? Öyleyse aşağıdaki 9 soruna bir göz atın.

Zihninizi açık mı tutmak istiyorsunuz? Öyleyse aşağıdaki 9 soruna bir göz atın. Zihninizi açık mı tutmak istiyorsunuz? Öyleyse aşağıdaki 9 soruna bir göz atın. Zihninizin pas tutmasının birçok şaşırtıcı sebebi olabilir. Neyse ki, birçoğu düzeltilebilir. İlk adım sorunları teşhis etmektir.

Detaylı

PROGRESİF AKIMLAR UZM.FZT.NAZMİ ŞEKERCİ

PROGRESİF AKIMLAR UZM.FZT.NAZMİ ŞEKERCİ PROGRESİF AKIMLAR UZM.FZT.NAZMİ ŞEKERCİ Elektrik Akımları Eski sınıflamada elektrik akımları: Yönüne göre: Doğru akım (Galvanik akım) Alternatif akımlar Klinik ve elektrofizyolojik etkileri göz önüne alındığında:

Detaylı

Uykuda Hareket Bozuklukları. Hüseyin Yılmaz Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Uyku Bozuklukları Merkezi

Uykuda Hareket Bozuklukları. Hüseyin Yılmaz Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Uyku Bozuklukları Merkezi Uykuda Hareket Bozuklukları Hüseyin Yılmaz Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Uyku Bozuklukları Merkezi İçerik Periyodik Ektremite Hareketleri - PLM Bruksizm RBD Periyodik Ekstremite Hareketleri (PLM) Stereotipiktir,

Detaylı

Uyku Nörofizyolojisi. Dr.İbrahim Öztura DEÜTF Nöroloji AD & DEÜH Uyku bozuklukları ve Epilepsi İzlem Merkezi

Uyku Nörofizyolojisi. Dr.İbrahim Öztura DEÜTF Nöroloji AD & DEÜH Uyku bozuklukları ve Epilepsi İzlem Merkezi Uyku Nörofizyolojisi Dr.İbrahim Öztura DEÜTF Nöroloji AD & DEÜH Uyku bozuklukları ve Epilepsi İzlem Merkezi uyku Kompleks davranışsal bir durum Modern nörolojik bilimlerin en önemli gizemlerinden biri

Detaylı

UYKUDA SOLUNUM BOZUKLUKLARI SINIFLAMA VE TANIMLAR

UYKUDA SOLUNUM BOZUKLUKLARI SINIFLAMA VE TANIMLAR UYKUDA SOLUNUM BOZUKLUKLARI SINIFLAMA VE TANIMLAR Dr. Sibel Özkurt Pamukkale Üniversitesi Tıp T p Fak. Göğüs s Hastalıklar kları Anabilim Dalı Organizmanın çevreyle iletişiminin değişik şiddette uyaranlar

Detaylı

BÜYÜME. Vücudun ya da vücut bölümlerinin boyut olarak artması Yaşamın ilk 20 yılında görülen en önemli biyolojik süreçtir.

BÜYÜME. Vücudun ya da vücut bölümlerinin boyut olarak artması Yaşamın ilk 20 yılında görülen en önemli biyolojik süreçtir. BÜYÜME Vücudun ya da vücut bölümlerinin boyut olarak artması Yaşamın ilk 20 yılında görülen en önemli biyolojik süreçtir. 2 BÜYÜME Örneğin doku büyümesi gerçekleşerek vücut ağırlığı ve boy uzunluğunda

Detaylı

ENERJİ METABOLİZMASI

ENERJİ METABOLİZMASI ENERJİ METABOLİZMASI Soluduğumuz hava, yediğimiz ve içtiğimiz besinler vücudumuz tarafından işlenir, kullanılır ve ihtiyaç duyduğumuz enerjiye dönüştürülür. Gün içinde yapılan fiziksel aktiviteler kalp

Detaylı

BÜYÜME VE GELİŞMEDE DÖNEMLER

BÜYÜME VE GELİŞMEDE DÖNEMLER BÜYÜME VE GELİŞMEDE DÖNEMLER 0-2 Yaş Süt çocukluğu 2-5 Yaş Oyun çocukluğu veya okul öncesi 6-12,14 Yaş Okul çağı veya büyük çocukluk 4-5 yıl Ergenlik dönemi 23-26 Yaş Gençlik veya ergenlik sonu 2-5 YAŞ

Detaylı

PARASOMNİ. Prof.Dr.E.Esra OKUYUCU MKÜ Tıp Fak, Hatay

PARASOMNİ. Prof.Dr.E.Esra OKUYUCU MKÜ Tıp Fak, Hatay PARASOMNİ Prof.Dr.E.Esra OKUYUCU MKÜ Tıp Fak, Hatay Sunum Plan: Giriş REM/nREM Nedenler Tedavi Parasomniler Uyku, kısmi uyanıklık ya da uykuya geçiş sırasında yapılan anormal hareket ve davranışlardır

Detaylı

Beynimizi Zinde Tutmak. Dr. Emre Esen Bilecik Devlet Hastanesi 11.03.2015

Beynimizi Zinde Tutmak. Dr. Emre Esen Bilecik Devlet Hastanesi 11.03.2015 Beynimizi Zinde Tutmak Dr. Emre Esen Bilecik Devlet Hastanesi 11.03.2015 Beyin Farkındalığı Haftası Beynin fonksiyonları, Beyin sağlığı, Beyin araştırmalarının yararları hakkında; Toplumda farkındalık

Detaylı

DÖNEM 2- I. DERS KURULU AMAÇ VE HEDEFLERİ

DÖNEM 2- I. DERS KURULU AMAÇ VE HEDEFLERİ DÖNEM 2- I. DERS KURULU AMAÇ VE HEDEFLERİ Kan, kalp, dolaşım ve solunum sistemine ait normal yapı ve fonksiyonların öğrenilmesi 1. Kanın bileşenlerini, fiziksel ve fonksiyonel özelliklerini sayar, plazmanın

Detaylı

Uykunun sirkadyen ritmi ve bunun diğer sirkadyen ritmlere etkisi, sirkadyen saat ve uykunun düzenlenmesinde kronobiyolojik modeller

Uykunun sirkadyen ritmi ve bunun diğer sirkadyen ritmlere etkisi, sirkadyen saat ve uykunun düzenlenmesinde kronobiyolojik modeller Uykunun sirkadyen ritmi ve bunun diğer sirkadyen ritmlere etkisi, sirkadyen saat ve uykunun düzenlenmesinde kronobiyolojik modeller Prof. Dr. Serhan Sevim Mersin Ün. Tıp Fakültesi Nöroloji A. D. TUTD sertifikasyon

Detaylı

ÇOCUKLARDA FİZİKSEL GELİŞİM

ÇOCUKLARDA FİZİKSEL GELİŞİM ÇOCUKLARDA FİZİKSEL GELİŞİM 1 2 Büyüme ve Gelişme Çocukluk ve ergenlik döneminde değişkenlik gösteren büyüme ve gelişme özellikleri, çocuk sporcuların fizyolojik standartlarının oluşturulmasında, performans

Detaylı

İŞTAH HORMONU GHRELİNİN BÖBREK TRANSPLANTASYONU SONRASI VÜCUT KİTLE İNDEKSİ VE OKSİDATİF STRES ÜZERİNE ETKİLERİ

İŞTAH HORMONU GHRELİNİN BÖBREK TRANSPLANTASYONU SONRASI VÜCUT KİTLE İNDEKSİ VE OKSİDATİF STRES ÜZERİNE ETKİLERİ İŞTAH HORMONU GHRELİNİN BÖBREK TRANSPLANTASYONU SONRASI VÜCUT KİTLE İNDEKSİ VE OKSİDATİF STRES ÜZERİNE ETKİLERİ Yaşar Çalışkan 1, Abdullah Özkök 1, Gonca Karahan 2, Çiğdem Kekik 2, Halil Yazıcı 1, Aydın

Detaylı

Beslenme ve İnflamasyon Göstergeleri Açısından Nokturnal ve Konvansiyonel Hemodiyalizin Karşılaştırılması

Beslenme ve İnflamasyon Göstergeleri Açısından Nokturnal ve Konvansiyonel Hemodiyalizin Karşılaştırılması Beslenme ve İnflamasyon Göstergeleri Açısından Nokturnal ve Konvansiyonel Hemodiyalizin Karşılaştırılması Halil Yazıcı 1, Abdullah Özkök 1, Yaşar Çalışkan 1, Ayşegül Telci 2, Alaattin Yıldız 1 ¹İstanbul

Detaylı

Fiziksel Aktivite ve Sağlık. Prof. Dr. Bülent Ülkar Spor Hekimliği Anabilim Dalı

Fiziksel Aktivite ve Sağlık. Prof. Dr. Bülent Ülkar Spor Hekimliği Anabilim Dalı Fiziksel Aktivite ve Sağlık Prof. Dr. Bülent Ülkar Spor Hekimliği Anabilim Dalı 1 Fiziksel İnaktivite Nedir? Haftanın en az 5 günü 30 dakika ve üzerinde orta şiddetli veya haftanın en az 3 günü 20 dakika

Detaylı

Çocuklarda Antrenman Yaklaşımları Y.Doç.Dr.Sürhat Müniroğlu (3.sınıf seçmeli ders)

Çocuklarda Antrenman Yaklaşımları Y.Doç.Dr.Sürhat Müniroğlu (3.sınıf seçmeli ders) Çocuklarda Antrenman Yaklaşımları Y.Doç.Dr.Sürhat Müniroğlu (3.sınıf seçmeli ders) Büyüme ve Gelişme Çocuk organizmasını yetişkinden ayıran en önemli özellik, sürekli büyüme, gelişme ve değişme süreci

Detaylı

4. BÖLÜM EGZERSİZ VE TOPARLANMA

4. BÖLÜM EGZERSİZ VE TOPARLANMA 4. BÖLÜM EGZERSİZ VE TOPARLANMA EGZERSİZ SONRASI TOPARLANMA Toparlanma, organizmanın egzersiz sonrasında istirahat seviyesine dönmesi olarak tanımlanabilir ve toparlanma süreci 4 ana başlık altında incelenir;

Detaylı

Genel Önlemler. Dr. Bülent Çiftçi Sanatoryum Hastanesi Keçiören-Ankara

Genel Önlemler. Dr. Bülent Çiftçi Sanatoryum Hastanesi Keçiören-Ankara Genel Önlemler Dr. Bülent Çiftçi Sanatoryum Hastanesi Keçiören-Ankara OSAS tedavisinde altın standart tedavi yöntemi PAP tedavisidir. Yaşam tarzı değişikliği Obezite Alkol Sigara Egzersiz(aşırı yorgunluk!!!)

Detaylı

EGZERSİZE ENDOKRİN ve METABOLİK YANIT

EGZERSİZE ENDOKRİN ve METABOLİK YANIT EGZERSİZE ENDOKRİN ve METABOLİK YANIT Prof.Dr.Fadıl Özyener Fizyoloji Anabilim Dalı Sempatik Sistem Adrenal Medulla Kas kan dolaşımı Kan basıncı Solunum sıklık ve derinliği Kalp kasılma gücü Kalp atım

Detaylı

Menopozda Öz-bakım. Doç.Dr.Nevin Hotun Şahin İ.Ü Florence Nightingale Hemşirelik Fakültesi Öğretim Üyesi

Menopozda Öz-bakım. Doç.Dr.Nevin Hotun Şahin İ.Ü Florence Nightingale Hemşirelik Fakültesi Öğretim Üyesi Menopozda Öz-bakım Doç.Dr.Nevin Hotun Şahin İ.Ü Florence Nightingale Hemşirelik Fakültesi Öğretim Üyesi Yapılan araştırmalar, kadınların menopozun ne olduğunu, bedenlerinde meydana gelen değişikliklerin

Detaylı

Esneklik. Bir eklemin ya da bir dizi eklemin tüm hareket genişliğinde hareket edebilme yeteneğidir

Esneklik. Bir eklemin ya da bir dizi eklemin tüm hareket genişliğinde hareket edebilme yeteneğidir ESNEKLİK 1 ESNEKLİK Hareketleri büyük bir genlikte uygulama yetisi Hareketlilik olarak da bilinmektedir Bir sporcunun becerileri büyük açılarda ve kolay olarak gerçekleştirmesinde önde gelen temel gerekliliktir

Detaylı

KARDİYAK REHABİLİTASYON ÖĞR. GÖR. CİHAN CİCİK

KARDİYAK REHABİLİTASYON ÖĞR. GÖR. CİHAN CİCİK KARDİYAK REHABİLİTASYON ÖĞR. GÖR. CİHAN CİCİK Uzun süreli immobilizasyon sonucu: - Nitrojen ve protein dengesi bozulur. - İskelet kasının kitlesi, kasılma kuvveti ve etkinliği azalır. - İskelet kaslarında

Detaylı

BESLENME VE UYKU DÜZENİNİN SINAV İÇİN ÖNEMİ

BESLENME VE UYKU DÜZENİNİN SINAV İÇİN ÖNEMİ BESLENME VE UYKU DÜZENİNİN SINAV İÇİN ÖNEMİ Beslenme ve uyku düzeni ders çalışma süreci ve sınavlar için çok önemlidir. Zihinsel ve bedensel enerjiyi en fazla etkileyen faktörlerden biri yemek yeme biçimidir.

Detaylı

Duysal Sistemlerin Genel Özellikleri, Duysal Reseptörler. Dr. Ersin O. Koylu E. Ü. Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı

Duysal Sistemlerin Genel Özellikleri, Duysal Reseptörler. Dr. Ersin O. Koylu E. Ü. Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı Duysal Sistemlerin Genel Özellikleri, Duysal Reseptörler Dr. Ersin O. Koylu E. Ü. Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı Bir Hint Hikayesi: Altı Kör Adam ve Fil DUYSAL UYARAN DUYSAL UYARANIN SİNİR SİNYALLERİNE

Detaylı

Sağlıklı Yaşamak için Doğru Beslenmek

Sağlıklı Yaşamak için Doğru Beslenmek Sağlıklı Yaşamak için Doğru Beslenmek Merhaba İnsan Genom Projesi Tüm çağların en özel günü ifadesi ile 26 Haziran 2000 tarihinde ABD Başkanı Bill Clinton tarafından dünyaya ilan edildi. Aradan geçen 18

Detaylı

Dayanıklılık ve antrenman

Dayanıklılık ve antrenman Dayanıklılık ve antrenman Çocukların büyüme ile fonksiyonel ve anatomik özelliklerinki gelişme; kalp akciğer, kan ve iskelet kası kapasite ve büyüklükleri de artar. Bu da mak. oksijen kapasitesi artmasında

Detaylı

Parkinson hastalığında Uyku yapısı Eşlik eden uyku bozuklukları Gündüz uykululuk Bektaş Korkmaz, Gülçin Benbir, Derya Karadeniz

Parkinson hastalığında Uyku yapısı Eşlik eden uyku bozuklukları Gündüz uykululuk Bektaş Korkmaz, Gülçin Benbir, Derya Karadeniz Parkinson hastalığında Uyku yapısı Eşlik eden uyku bozuklukları Gündüz uykululuk Bektaş Korkmaz, Gülçin Benbir, Derya Karadeniz İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı Klinik

Detaylı

Obstrüktif Uyku Apnesi Olan Hastalarda Hastalık Şiddetinin Uyku Algılaması Üzerine Etkisi

Obstrüktif Uyku Apnesi Olan Hastalarda Hastalık Şiddetinin Uyku Algılaması Üzerine Etkisi Obstrüktif Uyku Apnesi Olan Hastalarda Hastalık Şiddetinin Uyku Algılaması Üzerine Etkisi Burak Arpacı, Pınar Koç, Mustafa Çağrı Öcalan, Elif Sungur, B. Yüsra Şirin Danışman: Doç. Dr. Şerife Savaş Bozbaş

Detaylı

Obstrüktif Uyku Apne Sendromu Hastalarında Sürekli Pozitif Havayolu Basıncı Tedavisi Sonrası Kaybolan veya Yeni Ortaya Çıkan Uykuda Periyodik Bacak

Obstrüktif Uyku Apne Sendromu Hastalarında Sürekli Pozitif Havayolu Basıncı Tedavisi Sonrası Kaybolan veya Yeni Ortaya Çıkan Uykuda Periyodik Bacak Obstrüktif Uyku Apne Sendromu Hastalarında Sürekli Pozitif Havayolu Basıncı Tedavisi Sonrası Kaybolan veya Yeni Ortaya Çıkan Uykuda Periyodik Bacak Hareketlerinde Siklik Alternan Patern Analizi Eser Buluş,Gökçen

Detaylı

VÜCUT KOMPOSİZYONU 1

VÜCUT KOMPOSİZYONU 1 1 VÜCUT KOMPOSİZYONU VÜCUT KOMPOSİZYONU Vücuttaki tüm doku, hücre, molekül ve atom bileşenlerinin miktarını ifade eder Tıp, beslenme, egzersiz bilimleri, büyüme ve gelişme, yaşlanma, fiziksel iş kapasitesi,

Detaylı

Dr. Öğr. Üyesi Yetkin Utku KAMUK

Dr. Öğr. Üyesi Yetkin Utku KAMUK Günlük yaşam içerisinde kas ve eklemlerimizi kullanarak enerji tüketimi ile gerçekleşen, kalp ve solunum hızını arttıran ve farklı şiddetlerde yorgunlukta sonuçlanan aktivitelerdir. Günlük ev işlerinden,

Detaylı

Büyümekte olan bir çocuk için ATP nin anaerobik yolla üretimi oldukça önemlidir çünkü

Büyümekte olan bir çocuk için ATP nin anaerobik yolla üretimi oldukça önemlidir çünkü 1 Büyümekte olan bir çocuk için ATP nin anaerobik yolla üretimi oldukça önemlidir çünkü Çocukların çoğu hareketi uzun süreli orta düzeyde aktivitelerden çok; kısa süreli patlayıcı aktiviteleri içermektedir

Detaylı

ENDOKRİN BEZ EKZOKRİN BEZ. Tiroid bezi. Deri. Hormon salgısı. Endokrin hücreler Kanal. Kan akımı. Ter bezi. Ekzokrin hücreler

ENDOKRİN BEZ EKZOKRİN BEZ. Tiroid bezi. Deri. Hormon salgısı. Endokrin hücreler Kanal. Kan akımı. Ter bezi. Ekzokrin hücreler ENDOKRİN SİSTEM Endokrin sistem, sinir sistemiyle işbirliği içinde çalışarak vücut fonksiyonlarını kontrol eder ve vücudumuzun farklı bölümleri arasında iletişim sağlar. 1 ENDOKRİN BEZ Tiroid bezi EKZOKRİN

Detaylı

ICSD3: Parasomniler. Farklar & Yenilikler. Dr. Hikmet YILMAZ CBÜ Nöroloji AD, Manisa

ICSD3: Parasomniler. Farklar & Yenilikler. Dr. Hikmet YILMAZ CBÜ Nöroloji AD, Manisa ICSD3: Parasomniler Farklar & Yenilikler Dr. Hikmet YILMAZ CBÜ Nöroloji AD, Manisa Uyku bozuklukları sınıflaması Ortak bilimsel dil kullanmak Standart tanı ve tedavi yaklaşımları için uygun zemin Hastalık

Detaylı

Dr.İbrahim Öztura Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Ana Bilim Dalı Nörofizyoloji Bilim Dalı & DEÜHastanesi Epilepsi ve Uyku Merkezi

Dr.İbrahim Öztura Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Ana Bilim Dalı Nörofizyoloji Bilim Dalı & DEÜHastanesi Epilepsi ve Uyku Merkezi Dr.İbrahim Öztura Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Ana Bilim Dalı Nörofizyoloji Bilim Dalı & DEÜHastanesi Epilepsi ve Uyku Merkezi Kompleks davranışsal bir durum olarak modern nörolojik

Detaylı

Uykuyla İlişkili Hareket Bozuklukları. Dr. Kemal HAMAMCIOĞLU

Uykuyla İlişkili Hareket Bozuklukları. Dr. Kemal HAMAMCIOĞLU Uykuyla İlişkili Hareket Bozuklukları Dr. Kemal HAMAMCIOĞLU ICSD-2 (International Classification of Sleep Disorders-version 2) 2005 Huzursuz bacaklar sendromu Uykuda periyodik hareket bozukluğu Uykuyla

Detaylı

OKULA HAZIRLANAN ÇOCUĞUN ÖNCE UYKUSUNU DÜZENLEYİN

OKULA HAZIRLANAN ÇOCUĞUN ÖNCE UYKUSUNU DÜZENLEYİN OKULA HAZIRLANAN ÇOCUĞUN ÖNCE UYKUSUNU DÜZENLEYİN OKUL ÇOCUĞU HER GÜN AYNI SAATTE KALKMALI Tatil döneminde geç yatıp geç saatte kalkmaya alışan, okula başlayacak çocukların uyku düzeninin en az bir hafta

Detaylı

ELEKTROMYOGRAFİ (EMG) ve SİNİR İLETİ HIZI

ELEKTROMYOGRAFİ (EMG) ve SİNİR İLETİ HIZI ELEKTROMYOGRAFİ (EMG) ve SİNİR İLETİ HIZI EMG Kayıt Elektrotları 1- İğne Elektrot 2- Yüzey Elektrot Kas ve sinirlerin testi EMG Sinir ileti hızı Özel testler(tekrarlayıcı sinir uyarısı ve tek sinir lifi

Detaylı

Narkolepsi..Dr.Zerrin.Zerrin Pelin Pendik Devlet Hastanesi Uyku Bozuklukları Birimi

Narkolepsi..Dr.Zerrin.Zerrin Pelin Pendik Devlet Hastanesi Uyku Bozuklukları Birimi Narkolepsi Doç.Dr.Dr.Zerrin.Zerrin Pelin Pendik Devlet Hastanesi Uyku Bozuklukları Birimi Klasik Tanım Gündüz z aşıa şırı uykululuk Katapleksi Uyku paralizisi Hipnogojik halüsinasyonlar Genişletilmi letilmiş

Detaylı