TERÖRLE MÜCADELEDE TÜRKIYE-AB İŞBIRLIĞI

Transkript

1 TOPLANTI DEĞERLENDİRMESİ No.6, TEMMUZ 2016 TOPLANTI DEĞERLENDİRMESİ NO.6, TEMMUZ 2016 TERÖRLE MÜCADELEDE TÜRKIYE-AB İŞBIRLIĞI 9 Temmuz 2016 tarihinde Brüksel de Terörle Mücadelede Türkiye-AB İşbirliği: IŞİD ve PKK Meselesi adlı çalıştay gerçekleştirilmiştir. İki uzman paneli şeklinde gerçekleştirilen çalıştay, terörle mücadele konusunda birçok uzmanı, akademi dünyasından ve hem Türkiye hem de AB deki kurumlardan üst düzey konuşmacıları bir araya getirmiştir. Avrupa Komşuluk Konseyi (ENC) ve Ortadoğu Stratejik Araştırmalar Merkezi (ORSAM) etkinliğe ev sahipliği yapmıştır. 9 Temmuz 2016 da Avrupa Komşuluk Konseyi (ENC) ve Ortadoğu Stratejik Araştırmalar Merkezi (ORSAM) nin evsahipliğinde Terörle Mücadele Türkiye-AB İşbirliği Üst Düzey Toplantısı yapılmıştır. Etkinlik iki oturumda gerçekleşirken, ilk oturumda yabancı savaşçılar ve IŞİD konusuna değinilmiş, ikinci oturumda ise PKK örneği üzerinden etnik aşırıcılık kavramına odaklanılmıştır. Katılımcılar arasında Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı Güvenlik ve İstihbarat Genel Müdür Yardımcısı Fatma Ceren Yazgan ve Avrupa Dış Eylem Servisi (EEAS) Batı Avrupa, Batı Balkanlar ve Türkiye Direktörü Angelina Eichhorst yer almıştır. İlk panelde Türkiye ve Avrupa genelindeki sempatizanların yanı sıra, IŞİD ve yabancı savaşçıların Ortadoğu da neden olduğu karmaşa tartışılmıştır. İkinci panelde birçok konuşmacı Avrupa topluluklarında aşırıcılığın bir an önce ele alınması gerektiğine dikkat çekmiş ve PKK ve IŞİD sempatizan hücrelerini de kapsayan güçlü hareketlilik ve yapısal kabiliyetlere sahip topluluklara ilişkin bölgesel ve operasyonel düzeydeki endişelerini dile getirmiştir.

2 TERÖRLE MÜCADELEDE TÜRKIYE-AB İŞBIRLIĞI Türkiye ve AB arasındaki terörle mücadele resmi müzakerelerinin başarılı bir aşama kaydedilerek sona ermesinin ardından, 9 Temmuz tarihinde Brüksel de Terörle Mücadelede Türkiye-AB İşbirliği: IŞİD ve PKK Meselesi adlı çalıştay gerçekleştirilmiştir. İki uzman paneli şeklinde gerçekleştirilen çalıştay, terörle mücadele konusunda birçok uzmanı, akademi dünyasından ve hem Türkiye hem de AB deki kurumlardan üst düzey konuşmacıları bir araya getirmiştir. Avrupa Komşuluk Konseyi (ENC) ve Ortadoğu Stratejik Araştırmalar Merkezi (ORSAM) etkinliğe ev sahipliği yapmıştır. Katılımcılar arasında Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı Güvenlik ve İstihbarat Genel Müdür Yardımcısı Fatma Ceren Yazgan ve Avrupa Dış Eylem Servisi (EEAS) Batı Avrupa, Batı Balkanlar ve Türkiye Direktörü Angelina Eichhorst yer almıştır. Her iki katılımcı da aşırıcılığın önlenmesi için yabancı savaşçıların kaynak ve hedef ülkeler arasında daha çok işbirliği kurulması gerektiğine dikkat çekmiştir. Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı ndan Ceren Yazgan aşırıcılığa yönelik bütüncül bir yaklaşım sergilenmesi gerektiğini belirtmiş ve dinin temel katkı unsuru olmadığını, diğer önemli ana nedenlerin psikolojik ve sosyoekonomik faktörleri içerdiğini söylemiştir. Etkinlik iki oturumda gerçekleşirken, ilk oturumda yabancı savaşçılar ve IŞİD konusuna değinilmiş, ikinci oturumda ise PKK örneği üzerinden etnik aşırıcılık kavramına odaklanılmıştır. 2

3 TOPLANTI DEĞERLENDİRMESİ NO.6, TEMMUZ 2016 IŞİD: Dinin ötesindeki karmaşık mesele İlk panelde Türkiye ve Avrupa genelindeki sempatizanların yanı sıra, IŞİD ve yabancı savaşçıların Ortadoğu da neden olduğu karmaşa tartışılmıştır. Uluslararası Kriz Grubu Ortadoğu ve Kuzey Afrika Program Direktörü Joost Hiltermann Suriye ve Irak taki beş temel IŞİD unsurunu sıralarken, TOBB Üniversitesi öğretim üyesi ve ORSAM Güvenlik Çalışmaları Koordinatörü Doç. Dr. Haldun Yalçınkaya Türkiye de köktenleşmeye ilişkin sosyal medya eğilimleri çalışmasını sunmuştur. Doç. Dr. Yalçınkaya nın paylaştığı sosyal medya çalışması şiddet eylemlerine yönelik artan eğilimleri ve Suriye de ve Türkiye çevresindeki bölgesel değişikliklerin köktenleşmeyi nasıl etkilediğini göstermiştir. Sosyal medya verilerine dayanan çalışma PKK ve IŞİD in şiddete varan aşırıcılığı ortaya koyarken benzer köktenci söylem ve yöntemleri kullandığını vurgulamaktadır. SETA (Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı) Güvenlik Araştırmaları Direktörü Murat Yeşiltaş Türkiye ve civar bölgelerde IŞİD i incelemiş ve terör örgütünün ve gençleri örgüte üye yapma stratejilerinin basit dini söylemlerin aksine sosyal, psikolojik ve ekonomik faktörlere dayandığını belirtmiştir. EEAS Terörle Mücadele Birim Başkanı John Gatt Rutter terörle mücadelede işbirliğinin geliştirilmesinin acil bir gereklilik olduğunu dile getirmiştir. Doç. Dr. Yalçınkaya nın paylaştığı sosyal medya çalışması şiddet eylemlerine yönelik artan eğilimleri ve Suriye de ve Türkiye çevresindeki bölgesel değişikliklerin köktenleşmeyi nasıl etkilediğini göstermiştir. Sosyal medya verilerine dayanan çalışma PKK ve IŞİD in şiddete varan aşırıcılığı ortaya koyarken benzer köktenci söylem ve yöntemleri kullandığını vurgulamaktadır. Avrupa da PKK: operasyon alarmı mı çalıyor? Cenevre Güvenlik Politikaları Merkezi nde (GCSP) Terör Analizi ve Eğitimi Merkezi Direktörü olarak görev yapan Jean Paul Rouiller İsviçre istihbarat teşkilatındaki alan tecrübelerine vurgu yaparak PKK ya ilişkin artan tehlikelere değinmiştir. 3

4 TERÖRLE MÜCADELEDE TÜRKIYE-AB İŞBIRLIĞI Birçok konuşmacı Avrupa topluluklarında aşırıcılığın bir an önce ele alınması gerektiğine dikkat çekmiş ve PKK ve IŞİD sempatizan hücrelerini de kapsayan güçlü hareketlilik ve yapısal kabiliyetlere sahip topluluklara ilişkin bölgesel ve operasyonel düzeydeki endişelerini dile getirmiştir. Konuşmacılar AB ve Türkiye arasındaki terörle mücadele görüşmelerinde son zamanlarda yaşanan gelişmelerin hem Türkiye hem de Avrupa genelinde teröre karşı alınacak önleyici tedbirlerde önemli bir rol oynayacağı konusunda ortak kanaat ifade etmiştir. Sivil toplum terörle mücadelede sesini duyurdu Etkinliğin öncelikli amacı ortak tehdit, işbirliği ve terörle mücadeleye ilişkin açık ve şeffaf bir diyalog başlatmak için Türkiye ve AB de farklı ve çok yönlü arka plandan gelen konuşmacı, akademisyen ve sivil toplum uzmanlarını bir araya getirmekti. Dinleyicilerin yuvarlak masa tartışması sırasında sundukları katkılar dört saatten fazla süren iki panelden oluşan etkinlikte önemli bir rol oynamıştır. AB yetkilileri ve diplomatlardan akademik araştırmacı ve basın mensuplarına kadar, altmışı aşkın katılımcı Türkiye-AB işbirliği de dahil olmak üzere köktenciliğin ve şiddete varan aşırıcılığın engellenmesi konularında katkıda bulunmuştur. 4

5 TOPLANTI DEĞERLENDİRMESİ NO.6, TEMMUZ 2016 Terörle Mücadelede Türkiye-AB İşbirliği: IŞİD ve PKK Meselesi Program ve Konuşmacılar 09 Haziran :00-9:15. Varış 9:15-9:30. Açılış Samuel Doveri Vesterbye, Avrupa Komşuluk Konseyi Direktörü Şaban Kardaş, ORSAM Başkanı ve TOBB Üniversitesi Öğretim Üyesi. 9:30-10:00. Terörle Mücadele: AB ve Türkiye Fatma Ceren Yazgan, Deputy Director Dış İşleri Bakanlığı Güvenlik ve İsihbarat Genel Müdür Yardımcısı. Angelina Eichhorst, Avrupa Birliği Dış İlişkiler Birimi Batı Avrupa, Batı Balkanlar ve Türkiye Direktörü. 10:00-11: Panel: Yabancı Terörist Savaşçılar ve DAEŞ Moderatör: Saban Kardas, ORSAM Başkanı. Doç. Dr. Haldun Yalçınkaya, ORSAM Güvenlik Çalışmaları Koordinatörü. John Gatt-Rutter, Ab Dış İlişkiler Birimi, Terörle Mücadele Sorumlusu Joost Hiltermann, Uluslararası Kriz Grubu Orta Doğu ve Kuzey Afrika Program Direktörü 11:15-11:30. Kahve Arası. 11:30-13: Panel: Etnik Radikalleşme ve PKK Moderatör: Samuel Doveri Vesterbye, Avrupa Komşuluk Konseyi Direktörü. Doç. Dr. Nihat Ali Özcan, TEPAV, Güvenlik Uzmanı Doç. Dr. Murat Yeşiltaş, SETA Güvenlik Çalışmaları Koordinatörü. 5

6 TERÖRLE MÜCADELEDE TÜRKIYE-AB İŞBIRLIĞI Jean Paul Rouiller, Ceneva Terörizm Analiz ve Çalışma Merkezi Direktörü Kapanış Konuşmaları ORSAM, Ortadoğu konusunda faaliyet gösteren tarafsız bir düşünce kuruluşudur. ORSAM Ortadoğu ile ilgili bilgi kaynaklarını çeşitlendirmeyi ve bölge uzmanlarının düşüncelerini Türk akademik ve siyasi çevrelerine doğrudan yansıtabilmeyi hedeflemektedir. Bu amaçlar doğrultusunda ORSAM, Ortadoğu ülkelerindeki devlet adamlarının, bürokratların, akademisyenlerin, stratejistlerin, gazetecilerin, işadamlarının ve sivil toplum kuruluşları temsilcilerinin Türkiye de konuk edilmesini kolaylaştırarak, yerel perspektiflerin güçlü yayın yelpazesiyle gerek Türkiye gerek dünya kamuoyuyla paylaşılmasını sağlamaktadır. ORSAM yayın yelpazesi içinde kitap, rapor, bülten, politika notu, konferans tutanağı ve ORSAM dergileri Ortadoğu Analiz ve Ortadoğu Etütleri bulunmaktadır. Bu metnin içeriğinin telif hakları ORSAM a ait olup, 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu uyarınca kaynak gösterilerek kısmen yapılacak makul alıntılar ve yararlanma dışında, hiçbir şekilde önceden izin alınmaksızın kullanılamaz, yeniden yayımlanamaz. Bu raporda yer alan değerlendirmeler yazarına aittir. ORSAM ın kurumsal görüşünü yansıtmamaktadır. 6 Ortadoğu Stratejik Araştırmalar Merkezi (ORSAM) Süleyman Nazif Sokak No: 12-B Çankaya / Ankara Tel: 0 (312) Fax: 0 (312)