Psikolojik veya psikiyatrik rahatsõzlõklarda İLAÇ KULLANIMI. Pandora Vakfı

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Psikolojik veya psikiyatrik rahatsõzlõklarda İLAÇ KULLANIMI. Pandora Vakfı"

Transkript

1 Pandora Vakfõ, Mart /14 Psikolojik veya psikiyatrik rahatsõzlõklarda İLAÇ KULLANIMI Gebruik van medicijnen bij psychische of psychiatrische klachten Pandora Vakfı

2 Pandora Vakfõ, Mart /14 Psikolojik ve/veya psikiyatrik rahatsõzlõklarda ilaç kullanõmõ Psikolojik ve/veya psikiyatrik rahatsõzlõğõ olan ve buna karşõ ilaç kullanan veya kullanmaya başlayacak olan hastalar için bilgi ve destek. Bu dokümanda: İlaçlarõn işlevi, İlaçlarõn yan etkileri, İlacõ bõrakmak veya azaltarak bõrakmak ile ilgili bilgiyi, antipsikotik, antidepresan, duygudurum dengeleyici ve uyku ve sakinleştirici ilaçlar bölümlerine göre bulabilirsiniz. Ayrõca doktora gittiğiniz zaman sorabileceğiniz yararlõ sorular listesi ve ilaç kullanma açõsõndan pratik tavsiyeler eklenmiştir. Son olarak da daha ayrõntõlõ bilgi için başvurabileceğiniz örgütler, kaynaklar ve internet sayfalarõ sõralanmõş bulunmaktadõr. Not Bu dokümanõn içeriğini bir talimat/tavsiye olarak görmeyip, ancak doktorunuza gittiğiniz zaman soru sormanõza yararlõ bir kaynak olarak görmeniz gerekir. Kullandõğõnõz ilaçta değişiklik yapmadan veya yeni ilaç kullanmaya başlamadan önce her zaman önce doktorunuzla kontak kurmanõz tavsiye olunur. 1. Giriş Ruhsal sağlõk alanõnda psikolojik ve psikiyatrik rahatsõzlõklarda (psikofarmakolojik) ilaç verilmesi çok yaygõn bir terapi yöntemidir. Bu ilaçlar ruhsal şikayetleri mevcut oldukça çok hastanõn yaşam kalitesini artõrmõştõr. İlaç sayesinde hastalõğõn belirtilerine karşõ mücadele edilebilir veya şikayetlerin tekrarlanmasõ önlenebilir. Pandora Vakfõna ilaçlarla ilgili pek çok soru yöneltilmektedir. Bu doküman daha ayrõntõlõ bilgi arayan hastalar ve yakõnlarõ için hazõrlanmõştõr. Dokümanda ilaç terapisi tercihi, ilacõn etkinliği, işlevselliği ve yan etkileri ve ilacõ alõştõrarak kesmek konularõ hakkõnda ayrõ ayrõ bölümler bulunmaktadõr. Ayrõca dokümanda tavsiyeler verilmektedir ve daha fazla ve derine giden bilgi bulacağõnõz adres ve yerlerin listesi yapõlmaktadõr. İlaçlar tedavi planõnõn ancak bir kõsmõdõr İlaçlar psikolojik ve psikiyatrik rahatsõzlõklara karşõ mücadele vermek için veya önlemek için etkin olabilir. Psikofarmalojik ilaçlarõn etkin olup olmayacağõ ve olursa ne derece etkin olacağõ hastadan hastaya ve durumdan duruma farklõ olabildiği için ancak pratikte kullanarak belli olur. İlaçlarõn tercih edilen etkisi yanõ sõra daima yan etkileri de vardõr. Hem dozajõ uygun, hem etkin, hem de kişi için çekilebilir nitelikte olan bir ilaç bulmak için çoğu zaman uzun zaman alõr ve sabõr ister. İlaçlarõn işlevselliğini ve yan etkilerini değerlendirmek için ve gereken yerde değişiklik yapõlabilmesi için uzmanca refakat edilmesi gerekir. Psikolojik ve psikiyatrik rahatsõzlõklarda nedenini bulup tedavi etmek veya olabildiği kadar iyi derecede idare etmeyi öğretmek için ilaç kullanõlmasõ yeterli gelmez. Rahatsõzlõğõ iyi tedavi edebilmek için teşhis ve bir tedavi planõ yapõlmasõ gerekir. Tedavi planõ konuşma veya davranõş terapisi, ilaç terapisi, aynõ hastalõğa sahip kader arkadaşlarõyla kontak, çevreden destek, thuiszorg kurumundan veya sosyal yardõm kurumundan yardõm içerebilir. Tedavi belirlenirken sadece doktor öneri yapmayõp hastanõn kendisinden de iyileşmek için ne gibi girişimde bulunacağõ sorulur. Doktor ve hasta birlikte tedavi planõ geliştirirken sadece şikayetlere karşõ mücadeleyi dikkate almayõp günlük yaşama ve başka kişilerle kontak açõsõndan da yaklaşõm gösterir. Doktor ile hasta zaman zaman gidişat hakkõnda, hastanõn kendi sarfettiği çaba hakkõnda ve ilaçlarõn işlevselliği ve yan etkileri hakkõnda görüşür. Ayrõca doktor hastasõyla krize girdiği zaman ne yapõlmasõ gerektiğini de anlaşõr.

3 Pandora Vakfõ, Mart /14 Pandora vakfõ pratikte çok sayõda hastanõn ilaç kullanõmõyla ilgili sorunlarla karşõlaştõğõnõ görmekte: ilacõn beklenilen etkiyi göstermemesi, yan etkilerin tahmin edildiğinden fazla rahatsõz edici olmasõ, ilacõn alõştõrarak kesilmesi esnasõnda vücutta bir çok şikayete yol açmasõ gibi. Bu sorunlarõn bir çoğu hastanõn yetersiz bilgilendirilmesinden, yeterli refakat görmediğinden ve sağgörülü olmayan biçimde kullanõlmasõndan kaynaklanõyor. Pandora vakfõna göre doktor ve hastanõn açõk ve net bir tedavi planõ hazõrlamasõ ve bunun hakkõnda zaman zaman görüşmeleri oldukça önem taşõmaktadõr. Doktora gittiğiniz zaman sorabileceğiniz soru öneri listesi Terapi: Rahatsõzlõğõn nedeni nedir ve hangi teşhis koyuluyor? Doktor bu hastalõğõ hangi biçimde ele alacak? Konuşma yoluyla mõ? Terapi mi uygulayacak? İlaç terapisi mi uygulayacak? Siz ne yapabilirsiniz ve ne yapacaksõnõz? İlaçlar: İlaç tam olarak neye karşõ? İşlevselliği nedir? Kullanõm tarifesi nedir? Ne zaman etkisini gösterecek? Ne gibi yan etkileri olabilir? Bu ilacõ kullanmakta rizikosu var mõdõr? Nelere dikkat etmem gerekiyor? Ne kadar süre kullanõlmasõ gerek? İlaç kullanmak haricinde rahatsõzlõğõnõza karşõ kendiniz ne yapabilirsiniz? İlacõn etkisi hakkõnda ne zaman değerlendirme yapõlacak? Doktorla ne zaman kontak kurmanõz gerek? Sorunuz olursa hangi vakit ve nereye telefon açabilirsiniz? Bu ilacõ başka kullandõğõnõz ilaçlarla birlikte kullanabilir misiniz? İçki veya belirli besinlerin alõnmamasõ gerekiyor mu? Uyuşturcuyla etkileşimi nedir? İlaç için ücretininin bir kõsmõnõ kendiniz ödemeniz gerekiyor mu? Tavsiye: Doktorunuza görüşmeye giderken birini götürün ve görüşme esnasõnda not tutun. Doktorla her şeyi konuşmak için fõrsatõnõz olsun diye (10 dakikalõk yerine 20 dakikalõk) çift görüşme anlaşõn. Kullanõm açõsõndan tavsiyeler Bazen doktor aynõ anda birden fazla ilaç yazar. Örneğin bir ilaç yazar ve beraberinde o ilacõn yan etkisine karşõ başka bir ilaç. Bu durumda doktorunuza tam olarak hangi ilacõn ne işe yaradõğõnõ ve neden birlikte verdiğini sorup öğrenin. Doktorla görüşmeden kullandõğõnõz ilaç veya ilaçlarõ yutmamaya kendi başõnõza karar vermeyin. Doktorun size fazla erkenden veya gerektiğinden fazla çeşit ilaç verdiğini (sonradan) düşünürseniz veya başka nedenden dolayõ ilacõ (halen) yutup yutmayacağõnõzõ tereddüt ediyorsanõz bunu doktorunuzla görüşün. İcabõnda başka tür tedavi yöntemi ve olanaklarõ hakkõnda bilgi isteyin. Kullanmakta olduğunuz ilacõn dozajõnõ kendi kafanõza göre değiştirmemeniz tavsiye olunur. Doktorun görüşüne katõlmõyorsanõz veya tereddüt duyuyorsanõz kendi kafanõza göre müdahale yapmaktan ziyade doktorunuzla görüşmeniz tercih edilir. Sorularõnõzõ ve şikayetinizi mümkün olduğu kadar net bir şekilde dile getirin. Gerekirse bunu destekleyen ek bilgi toplayõn. Prospektüsü dikkatle okuyun. Bu ilacõn kullanõlmamasõnõ gerektiren farklõ bir rahatsõzlõğõnõz daha varsa bunu kendiniz dikkate alõn ve tedavisi altõnda bulunduğunuz doktor(lar)a da bildirin. Örneğin kalp rahatsõzlõğõ olan bir hastanõn depresyona karşõ ilaç kullanmasõ uygun görülmez. Antipsikotik ilaç türleri ise şeker hastalõğõnõn oluşmasõnõ

4 Pandora Vakfõ, Mart /14 hõzlandõrabilir. Söz edilen hastalõklar sizde mevcut olmasa da sülalenizde mevcut olup olmadõğõnõ da dikkate alõn. Hamileyseniz (olduğunuzu şüphe ediyorsanõz) her ilaç rizikosuz kullanmaya uygun olmaz. Bu duruma kendiniz dikkat edin ve doktorla görüşün. Bazõ ilaçlar kõsa süreli kullanõm için, bazõ ilaçlar ise uzunca bir zaman kullanõlmasõ öngörüldüğü için doktora verdiği ilacõn ne kadar bir süre kullanõlmasõ gerektiğini tahmin ettiğini sorun. Bunu bilmenizde tabii ki fayda var. Önceden görüşüp danõşmadan ilaç kullanmayõ kesmeyin (bu hususta sayfa 10 a bakõnõz) Doktorunuz haricinde eczacõ da ilaç hakkõnda bilgi verebilir. 2. (Psikofarmakolojik) ilaçlarõn işlevselliği İlaç psikolojik ve psikiyatrik rahatsõzlõklara karşõ mücadele için veya önlemeye yönelik kullanõlabilse de buna yol açan nedenleri ortadan kaldõrmaz. Psikoza karşõ mücadele için veya önlemeye yönelik (antipsikotik) ilaçlar vardõr; karamsar duygulara (depresyona) karşõ mücadele için veya önlemeye yönelik (antidepresan) ilaçlar(õ) vardõr; duygudurum dalgalanmasõna karşõ mücadele için (duygudurum dengeleyici) ilaçlar vardõr; korkuya karşõ (sakinleştirici ve antidepresan) ve ukusuzluğa karşõ (uyku ilacõ) mücadele için ilaçlar vardõr. Söz edilen ilaçlar haricinde örneğin yan etkilerine karşõ mücadele için veya önlemek amacõyla başka tür ilaçlar da verilmekte. Prospektüste ilgili ilacõn işlevselliği ve yan etkileri açõklanõr. Eczacõ size verdiği her ilacõn yanõ sõra buna ait prospektüs de vermesi gerekir. Her ilacõn prospektüsü ayrõca internetten de incelenebilir: örneğin veya isimli sayfalara gezinti yapabilirsiniz. İlaçlar için hem madde ismiyle (buna jenerik isim de denir), hem de marka ismiyle kullanõldõğõ için bazen ilacõn adõyla ilgili karõşõklõk yaşanõyor. Bir ilacõn patent süresi bittiği zaman o ilacõ bulan fabrikatör dõşõnda başka fabrikatörler de ilacõ üretmeye başlayabiliyor. Bulan fabrikatör dõşõnda diğer fabrikatörlerin ilacõ aynõ marka adõ altõnda piyasaya çõkartmalarõ yasak. Madde ismiyle piyasaya sunulan ilaçlar genelde aynõ işlevselliğe sahip olup daha ucuza satõlõr. Bu dökümanda belirtilen ilaçlar ise hem marka hem de madde ismiyle belirtilmektedir. İnternette özellikle en yeni antidepresan ilaçlarõ hakkõnda bilgi sunulan bir çok sayfa bulabilirsiniz. Bunu dikkate alarak çok talep gören bazõ antidepresan ilaçlarõn ayrõca dõş ülkelerde kullanõlan markalarõnõ da belirtiyoruz. Antipsikotik ilaçlar Yüksek doz klasik antipsikotik ilaçlar Düşük doz klasik antipsikotik ilaçlar Atipik antipsikotik ilaçlar Madde ismi Marka ismi Madde ismi Marka ismi Madde ismi Marka ismi alimemazine Nedeltran benzperidol Frenactil clozapine Leponex chloorpromazine Largactil broomperidol Impromen olanzapine Zyprexa chloorprotixeen Truxal flufenazine Anatensol risperidon Risperdal pipamperon Dipiperon flupentixol Fluanxol sulpiride Dogmatil pipotiazine Piportil fluspirileen Imap quetiapine Seroquel thioridazine Melleril, Melleretten haloperidol Haldol tiapride Tiapridal penfluridol Semap perfenazine Trifalon periciazine Neuleptil pimozide Orap tiapride Tiapridal trifluoperazine Terfluzine zuclopentixol Cisordinol

5 Pandora Vakfõ, Mart /14 Psikoz hali bir kişinin gerçekle bağlantõsõnõn koptuğu duruma denir. Antipsikotik ilaçlarõn (sanrõlar, varsanõlar ve sesler gibi) psikotik belirtileri kaldõrõcõ veya azaltõcõ etkisi vardõr. Aynõ anda psikoz beraberinde mevcut olabilen korku, kaygõ ve heyecanõ da azaltõr. Böylece kişi yine gerçekle daha iyi bağlantõ kurabilir. Antipsikotik ilaçlar yeniden psikoza girmeyi önlemek için de uygulanõr. Acil psikoz halinde çoğu zaman kriz durumu mevcut olup çoğu zaman antipsikoz ilaç şõrõnga yoluyla verilir. Değişik ilaçlarõn etkisi kişiden kişiye farklõdõr. Birinde etkili olan ilaç bir başkasõnda hiç etkisi olmayabilir veya az etkisi olabilir. İlacõn etkili olup olmadõğõ üç ilâ dört hafta içerisinde belli olur. Eğer etkili değilse dozunda değişiklik yapõlabilir veya yerine başka ilaç denenebilir. Antipsikotik ilaçlar duygudurumunu dondurur, insiyatif isteğinõ kaybeder ve hapsedilmiş gibi hissetmeye yol açar. Bu bazen (örneğin kişi çok heyecanlõ idiyse) hiç te fena olarak görülmese de çoğu hasta, sanki hürriyeti ve yaşam çoşkusu kõsõtlanmõş gibi hissettiği için, bunu olumsuz bir hal olarak algõlar. Klasik ve atipik olmak üzere iki tür psikoz hastalõğõ vardõr. Aralarõndaki fark etki boyutu ve yol açtõğõ yan etkilerden ibarettir. Antipsikotik ilaçlar ayrõ ayrõ yan etkilere sahiptir. (Sayfa 8 de İlaçlarõn yan etkileri bölümüne bakõnõz). Bir de bir kaç ender rastlanan fakat tehlikeli olan yan etkiler vardõr. Bunu dikkate alarak antipsikotik ilaç tedavisi gören birinin ilaç kullanõmõ belirli arayla bir doktor tarafõndan değerlendirmelidir. Antipsikotik ilaçlarõ kullanma süresi değişik değişiktir. Bir doktor deneyimine dayanarak psikoz halinin tekrar cereyan edeceğinden ne denli olasõl görüyorsa ilacõn da o denli uzun süre kullanõlmasõnõ tavsiye eder. Hastalar çoğu zaman ilaç tedavisinin olumlu ve olumsuz yönleri arasõnda bir ikilem içinde olurlar. Doktor tavsiyesi haricinde benzeri ilaç kullananlar veya kullanmõş olanlar ile kontak kurarak da destek arayabilirsiniz. Ayrõca bir başka doktora başvurarak ikincil görüş de alabilirsiniz. (sayfa 12 de Daha çok bilgi bölümüne bakõnõz). Antidepresan ilaçlar Klasik antidepresan ilaçlar İkinci nesil antidepresan ilaçlar Madde ismi Marka ismi Madde ismi Marka ismi amitriptyline Sarotex, Tryptizol citalopram Cipramil clomipramine Anafranil doxepine Sinequan dosulepine Prothiaden fluoxetine Prozac doxepine Sinequan fluvoxamine Fevarin imipramine Tofranil mianserine Tolvon maprotiline Ludiomil mirtazapine Remeron nortriptyline Nortrilen paroxetine Seroxat trimipramine Surmontil sertraline Zoloft trazodon venlafaxine Trazolan Efexor Antidepresan ilaçlar yanõ sõra depresyon rahatsõzlõğõna karşõ RIMA olarak da bilinen Reversibl monoamino oksidaz inhibitörleri de uygulanmaktadõr. Hollanda da bu gruptan tek bir ürün çeşidi piyasada mevcuttur: moclobemide (Aurorix). NOT: ağõr depresyonlarda yukarõda tarif edilen ilaçlarõn etkin olmamasõ durumunda tranylcypromine (Parnate, Tilcyprine) veya fenelzine (Nardil) gibi klasik MAO (Mono Amino Oksidaz) inhibitörü de uygulanõr. Yabancõ web sayfalarõnda veya güncel ingilizce dilinde hazõrlanmõş kitaplarda bu konuya ilişkin bilgi ararsanõz marka isimlerinin Hollanda da kullanõlan isimlerden değişik olduğunu aklõnõzda bulundurun. Aşağõda Hollandaca ve yabancõ ismiyle bazõ ilaçlar sõralanmakta: citalopram (Cipramil) fluoxetine (Prozac) fluvoxamine (Fevarin) : Celexa : Fontex, Fluctin : Faverin, Luvox

6 Pandora Vakfõ, Mart /14 mirtazapine (Remeron) paroxetine (Seroxat) sertraline (Zoloft) : Zispin : Paxil, Aropax, Deroxat : Lustral Antidepresan ilaçlar depresyona yani ciddi boyutta karamsarlõğa karşõ kullanõlan maddelerdir. Depresyon rahatsõzlõğõnõn belirtileri şunlar olabilir: uzunca bir zaman karamsarlõk; çevrendeki başka insanlara ilgi duyma, yemek yeme, cinsellik hususunda istek kaybõ; kendini işe yaramaz veya suçlu hissetme; kararsõzlõk; konsantre bozukluğu; kendini yorgun hissetme; uyku sorunlarõ; intihar düşünceleri ve heyecanlõ/huzursuz veya tam tersine çok sõkõlmõş hissetmek. Antidepresan ilaçlar ayrõca korku ve panik ataklarõ, fobiler ve zoraki davranõş şikayetlerine karşõ da kullanõlõr. Antidepresan ilaçlarõn nasõl işlevsel olduğu tam olarak bilinmemekte. Antidepresan ilaç alõnõr alõnmaz etki yapmaz. Çoğu zaman ancak iki ilâ dört hafta içerisinde etkisini farkettirir. Bunun için ilacõ düzenli olarak kullanmanõz gerekir. Yani sadece ara sõra ihtiyaç duyduğunuz anlar bir hap yutmanõz yeterli gelmez. Çoğu zaman ilacõn yan etkileri olumlu etkilerinden daha önce boy gösterdiği için kullanan hasta çoğu zaman ilacõ devam ettirmek konusunda tereddüt ediyor. İlacõ kullanmaya başladõğõnõz ilk zaman, hatta bazen derhal, fakat daha çok ikinci haftasõnda tetikte olmalõsõnõz. Şikayetler ve depresyon hissi şiddetlenebilir. Bazõ hastalar ise daha kolay karar alabildiğini ve umursamaz bir hale girdiğini hissediyor. Bu ortamda intihar düşüncelerini gerçeğe dönüştürmek de daha kolay yapõlabilir. İlacõ dört hafta kullandõktan sonra halen duygu halinizde bir düzeliş farketmiyorsanõz ilacõna bağlõ olmak üzere dozu yükseltilebilir. Şayet altõ ila sekiz hafta kullandõktan sonra halen bir etki farketmiyorsanõz ilacõ kullanmaya devam etmenin hiç bir anlamõ kalmaz. O halde çoğu zaman yeni bir ilaç verilerek, bir de o ilaca umut bağlanõr. Duygudurumu dengeleyici ilaçlar: Duygudurumu dengeleyici ilaçlar Madde ismi lithiumcarbonaat lithiumcitraat carbamazepine valproïnezuur Marka ismi Lithiumcarbonaat, Camcolit, Priadel Litarex Carbamazepine, Carbymal, Tegretol Convulex, Depakine, Natriumvalproaat, Propymal NOT: lityumkarbonat ile lityumsitrik asidinde bulunan lityum konsantrosyunu oldukça farklõdõr. Duygudurum dengeleyici ilaçlar (lityum bunlardan en tanõnmõşõ) manik-depresif (coşku & çöküntü) bozukluğu olan bir insanda duygudurumunun birbirini takip eden coşku (mani) ve çöküntü (depresyon) halini dengeler. Bu tür ilaçlarõn işlevselliği henüz tam bilinmemekte. Lityum maddesi manik bozukluk durumunda uygulandõğõ zaman hemen etkisini göstermez. Etkisi genelde iki hafta sonrasõ boy gösteriyor. Bu bozukluğu olan bir kişi çoğu kez tam sağlõğõna geri kavuşur. Tam sağlõğõna kavuşmasõ için ise daha uzun bir süre gerekebilir. Ciddi nitelikli şikayetlerde ise doktorlar çoğu zaman sakinleştirici veya antidepresan ilacõ uygun görür. Lityum maddesi insanlarõn büyük bir kõsmõnda manik ve psikotik belirtileri ve huzursuzluk hisleri azaltõr. Yeniden manik ve depresik dönem yaşanmasõnõ önlemek için ise düşük doz lityum uygulanõr. Antidepresan kullanan insanlar ilacõn yeterli etkisini görmedikleri durumda depresyona karşõ veya antidepresanõn etkisini güçlendirmek amacõyla lityum da kullanõlabilir. Duydudurum dengeleyici ilacõ kullanõrken kandaki oranõnõ tespit etmek için belirli aralarla kan tahlili yapõlmasõ gerekir. Bu da hastanõn zoruna gidebilir.

7 Pandora Vakfõ, Mart /14 Uyku ve sakinleştirici maddeler (benzodiazepinler) Uyku ve sakinleştirici maddeler (benzodiazepinler) Madde ismi Marka ismi Uyku mu sakinleştirici mi? Alprazolam Alprazolam, Xanax Sakinleştirici ilaç Bromazepam Bromazepam, Lexotanil Sakinleştirici ilaç Brotizolam Lendormin Uyku ilacõ Chloordiazepoxide Chloordiazepoxide Sakinleştirici ilaç Clobazam Frisium Sakinleştirici ilaç Clorazepinezuur Tranxene, Clorazepaat Sakinleştirici ilaç Diazepam Diazepam, Valium, Stesolid Uyku ve sakinleştirici ilaç Flunitrazepam Flunitrazepam, Rohypnol Uyku ilacõ Flurazepam Dalmadorm Uyku ilacõ Loprazolam Dormonoct Uyku ilacõ Lorazepam Lorazepam, Temesta Uyku ve sakinleştirici ilaç Lormetazepam Lormetazepam, Loramet, Noctamid Uyku ilacõ Medazepam Medazepam Sakinleştirici ilaç Midazolam Midazolam, Dormicum Uyku ilacõ Nitrazepam Nitrazepam, Mogadon Uyku ilacõ Nordazepam Calmday Sakinleştirici ilaç Oxazepam Oxazepam, Seresta Uyku ve sakinleştirici ilaç Prazepam Reapam Sakinleştirici ilaç Temazepam Temazepam, Normison Uyku ilacõ Temazepam Temazepam, Levanxol Sakinleştirici ilaç Triazolam Halcion Uyku ilacõ Zolpidem Zolpidem, Stilnoct Uyku ilacõ Zoplicon Zoplicon, Imovane Uyku ilacõ Yukarõda yazõlõ ilaçlara karşõ dayanamayan insanlara sakinleştirici olarak promethazine (Phenergan) en levomepromazine (Nozinan) gibi sedatife denilen türden bir ilaç verilir bazen. Fakat bu türden ilacõn tansiyon düşmesi ve uyuşukluk gibi daha çok çeşit yan etkisi vardõr. Çoğu uyku ve sakinleştirici ilaç aynõ kimyevi strüktüre sahip olduklarõ için bu isimle belirtilen benzodiazepinler grubuna girer. Benzodiazepinler insanõn uykusunu getirir ve duygusunu ve gerilim ve aksiyete şikayetini azaltõr. Benzodiazepin grubundan ilacõn uyku özelliğine veya sakinleştirici özelliğine sahip olmasõ dozajõna ve etkin olduğu süreye bağlõdõr.ayrõca etkisi kişiden kişiye de farklõdõr. Yaşlõlar örneğin ilacõ daha yavaş indergeyebilir. Bunu dikkate alarak dozajõnõ buna göre ayarlamak gerekir. İlk kullanmaya başladõğõnõz zaman daha iyi uyursunuz ve korku, kaygõ ve stres azalõr. Uyku sorunu varsa önce neden kaynaklandõğõ bulunmalõdõr (hastalõk, kalkanbezinin hõzlõ işlemesi, uyartõcõ maddeler, stres, uyku ortamõ). Çoğu uyku sorunlarõ ilaç yerine başka yöntem kullanarak da çözülebilir nitelikte. Bazõ durumlarda uykusuzluktan dolayõ gündüzleri yaşamõnõz kõsõtlanõyorsa uykusuzluk kõsõr döngecini aşmak için uyku ilacõ uygun görülebilir. Benzodiazepinler ayrõca kaygõ ve aksiyete şikayetlerini bastõrmak için de kullanõlabiliyor. Benzodiazepinler kişinin stres ve düşünce dolu zor bir dönemi atlatmasõ ve bu arada bitkin düşmemesi için geçici olarak etkin bir çözüm olabilir. Birçok hasta başka ilaçlar kullanõrken istisnai olarak sakinleştirici veya uyku hapõ kullanmanõn faydasõnõ görüyor. Benzodiazepinlerin rizikolu yönü ise bağõmlõlõk yapabilmesidir. Uyku haplarõ iki ilâ en fazla dört hafta boyunca kullanõlabilir. Daha devam ederseniz ruhsal ve bedensel olarak uyku hapõna bağõmlõ olma ve bir daha zor bõrakabilme rizikosuna girersiniz. Sakinleştirici özelliğe sahip benzodiazepinler ise en fazla iki ay boyunca kullanõlabilir.

8 Pandora Vakfõ, Mart /14 Aksi belirtiler ve bağdaşmazlõk Birçok ilaç belirli durumlarda kulanõlamaz. Örneğin hamilelik döneminde, çok küçük yaşta veya yaşlõlar tarafõndan ve belirli rahatsõzlõklar söz konusu olan durumlarda. Ayrõca bir ilaç belirli başka bir ilaçla birlikte kullanõlmasõ durumunda da tehlike oluşturabilir. Doktor veya eczaneniz bunu özel olarak dikkate alsalar da kendinizin de temkinli olmasõ gerekir. Daima ilacõ kullanmaya başlamadan prospektüsünü okuyun. Uyarõ: benzodiazepinler yaşlõlarda ve çocuklarda ekstra heyecan, (şiddetli) sinirlenme veya korku gibi paradoksal (beklenilenden aykõrõ) tepkiye yol açabilir. Çocuğa veya yaşlõya asla doktora danõşmadan benzodiazepin türünden veya antidepresan ilaç vermeyin. 3. İlaçlarõn yan etkileri (psikofarmakolojik ilaçlar) Genelde bir ilaç kullanõmõ öncesi yan etki olup olmayacağõ ve olursa hangi yan etki olacağõ önceden bilinemez. Muhtemelen yan etki olabileceğini ise hesaba katmalõsõnõz. O halde işinize (konsantre, arabaya binme, makineyi kullanma gibi hususlarõ düşünerek) devam edebilecek misiniz? Yaşam tarzõnõzõ sürdürebilecek misiniz yoksa değişiklik yapõlmasõ gerek mi? İlacõn ne gibi yan etkileri olabileceği prospektüte yazõlõdõr. Bazõ tarif edilen yan etkiler az sayõda hastada görünür ve bazõlarõ da çok sayõda hastada. Prospektüsü okuyarak ilacõ kullanmaya başladõktan sonra ortaya çõkan şikayetlerinizin kullanmakta olduğunuz ilaçtan kaynaklanan bir şikayet olup olmadõğõnõ öğrenirsiniz. Bir durum farkettiğiniz zaman doktorunuz ile görüşün. İlacõ kesmeyi veya dozajõnda değişiklik yapmayõ kendi kafanõza göre yapmayõn. Antipsikotik ilaçlarõn yan etkileri Klasik ve daha güncel atipik olmak üzere iki tür antipsikiyotik ilaç vardõr. Güncel olarak tanõmlanan atipik türü kişide sözde daha düşük derecede hareket etme bozukluğuna yol açõyor ve bazõ durumlarda klasik ilaçlardan daha etkin. Antipsikotik ilaçlarõn farklõ farklõ yan etkileri vardõr. İlacõn etkin olduğu boyutu ve yan etkilerinin belirmesi doktor ve hasta tarafõndan sõk sõk görüşme yaparak takip edilmeli. Belirtiler olarak örneğin: duydurumun donmasõ, insiyatif isteğinin kaybõ ve kendini hapsedilmiş gibi hissetme. Uyuşukluk. Antikoliner tepki: ağzõn/gözün kurumasõ, küçük tuvaletini zor yapma, bulanõk görme, hafõza ve konsantre bozukluklarõ ve bağõrsaklarõn tõkanmasõ. Bilhassa yaşlõlarda: aklõnõn karõşõk olmasõ, sanrõlar ve iç huzursuzluk. Uyku sorunlarõ, cinsel sorunlar, geçici süre düşük tansiyonu (yaşlõlarda düşmeye yol açabilir). Kilo alma (bilhassa atipik türden kullananlar). Parkinson hastalõğõna has belirtilerin benzeri: hareketsizlik ve kaslarõn gerilmesi ve titreme. Yürürken ve konuşurken de sorunlar yaşanõr). Kaslarõn aniden gerilmesi veya gevşemesi (aküt distoni). Bu çoğu zaman dil, göz, çene ve ensedeki kaslarõn çekilmesiyle başlar. Bu yan etkiye karşõ çoğu zaman antipsikiyotik ilaç yanõsõra Akineton gibi başka bir ilaç daha verilir. Bacaklarõn kõpõrdamasõ (akatisi). Geç hareket bozukluğu (tardif diskinesi). Bu ciddi ve yorucu yan etki kalõcõ olarak klasik antipsikotik ilaç kullananlarõn beşte birinde ortaya çõkõyor.

9 Pandora Vakfõ, Mart /14 Ender fakat ciddi yan etkiler Nöroleptik malign sendromu. İlk başlangõçta: ateş, kaslarõn gerilmesi, şuur kaybõ, hõzlõ kalp atõşõ, tansiyonun yükselmesi ve aşõrõ terlemek. Derhal doktora haber edin ve ilacõ kullanmayõ bõrakõn. Hastahaneye yatõş şart. Agranuloktoz. (aniden) akyuvar kaybõ olup enfeksiyon tehlikesi ve süresi aşõrõ derece artõyor. Yan etkilere karşõ kullanabilen ilaçlar Antipsikotik ilaçlar yanõ sõra çoğu zaman şu ilaçlardan biri verilir: Akineton, Artane, Kemadrin, Tremblex, Symmetrel. Antidepresan ilaçlarõn yan etkileri Yaygõn kullanõlan antidepresan ilaçlar klasik ilaçlar grubundan (TCA yani trisiklik antidepresan) ve ikinci nesil ilaçlar (bilhassa Selektif Serotonin Geri Alõm İnhibitörleri veya SSRI) olmak üzere ikiye ayrõlõr. Aşağõda bunlara ait en önemli yan etkiler sõralanmakta. Başka çeşit antidepresan ilaçlar da vardõr. Bunun tam listesi için örneğin Zelfzorgboek Depressie isimli kaynağa başvurabilirsiniz (sayfa 12 de Daha ayrõntõlõ bilgi bölümüne bakõnõz). Tümü antidepresan ilaçlar için geçerli olmak üzere antidepresan ilacõnõn bedensel etkisi yanõ sõra davranõş tarzõnõzõ da etkileyebileceğini dikkate alõn. Örneğin (geçici süre) daha kolay (köklü) karar verme veya umursamama gibi etki olabilir. Bu etki sonucu bazen kişide intihar etme rizikosu da artar. Klasik antidepresan: Antikoliner etki (yukarõda antipsikotik ilaçlar kõsmõnda 3. şõkta olduğu gibi); Seks arzusunun azalmasõ veya iktidarsõzlõk sorunu gibi cinsel sorunlar; Aniden baş dönmesi ve kalbin hõzlõ atmasõ (bu yaşlõlarda sakõncalõ olabilir); Uyuşukluk; İştah artõşõ sonucu kilo alma; Kalp ritminin bozulmasõ sonucu kalbin işlevselliğinde azalma. İkinci nesil antidepresan (SSRI ler): Bulantõ, istifra, ishal; Sinirlilik, (aşõrõ) kõzgõnlõk; Baş ağrõsõ; Uykusuzluk; Cinsel bozukluk (cinsel arzu kaybõ, iktidarsõzlõk); Kanama bozukluklarõ (morartõ); Iştahõn azalmasõ; Kõsa süreli kullanõm sonucu bazen kilo kaybõ olur; uzun süreli kullanõm sonucu veya kesilmesi halinde ise kilo artõşõ meydana gelebilir; Kõsa süreli etkin ilaç türlerinde yoksunluk belirtileri olabilir. Duygudurumunu dengeleyici ilaçlarõn yan etkileri Lityum ilacõnõ kullanan çoğu insanda yan etkiler görülür. Bunun ne derece olacağõ ise çoğu zaman kandaki lityum oranõna göre değişir. Dozajõnõ düşürmekle yan etkiler çoğu zaman azaltõlabilir. En çok görülen yan etkiler bulanma, istifra, ishal, kilo artõşõ, ellerin titremesi ve hafõza ile konsantre bozukluğudur. Bulantõ ve ishal şikayeti bilhassa hapõ yuttuktan kõsa zaman sonra ortaya çõkar; lityum maddesini yavaş bir tempoda boşa çõkartan haplar kullanarak veya lityum maddesini gün esnasõnda paylaştõrõp azar porsiyonlara bölünmüş halde almakla bulantõ ve ishal şikayetini önlemeye çalõşõlabilir. Lityum ilacõ yaşlõlarda orantõsal olarak daha fazla şikayete yol açõyor. Lityumun kronik biçimde kullanõlmasõ böbrek ve kalkanbezi gibi organlara etki yapõyor. Kanda olmasõ gereken orandan aşõrõ oranda lityum varsa zehirlenmeye yol açabilir. Siz veya yakõnõnõz lityum kullanõyorsa belirtilerini bilmeniz gerekir. Bunu prospektüsünden okuyunuz.

10 Pandora Vakfõ, Mart /14 Uyku ve sakinleştirici ilaçlarõn yan etkileri (benzodiazepinler) Uyku ve sakinleştirici ilaçlar (çoğu zaman farkõna varmaksõzõn) tepki gücünü etkiliyor, uyuşukluk yaratõyor, gevşek kaslarda, konsantre ve koordinasyon bozuklarõ ve bulanõk görme. Bu belirtiler ilacõn dozajõ yükseldikçe veya beraberinde alkollü içki alõndõğõnda veya bazõ başka ilaçlarla birlikte kullanõlõrsa şiddetlenir. Ayrõca baş ağrõsõ, kaslarda ağrõ, yorgunluk, kendini bomboş hissetme, kalkarken sarhoş gibi baş ağrõsõ, baş dönmesi, karamsarlõ, bunalõm, umursamazlõk ve cinsel arzu kaybõ gibi belirtiler de söz konusu olabilir. Kullandõğõnõz ilacõn prospektüsünü daima okuyun. Kõsa süreli etkin ilaçlar kullanõrken dozajõnõn etkisi bitmesiyle bazen yoksunluk etkileri ortaya çõkabilir (alõştõrarak kesme bölümüne bakõnõz). Bu belirtileri haksõz yere asõl hastalõğõnõzõn belirtileri veya yan etkisi olarak görülebilir. İlacõ kullandõğõnõz süre ilerledikçe etkisi de azalõr (buna toleranslõk denir). Yani aynõ etkiyi hissebilmeniz için gittikçe fazla sayõda hap yutmanõz gerekir. 4. (psikofarmakoloji ) ilacõ birden mi kesmek iyi yoksa alõştõrarak mõ? Bir hasta değişik nedenlere dayanarak bir ilacõn kullanõmõna son vermeyi tasalayabilir. Şikayetler geçtiği için; Hamilelikten; Hastaya göre ilaç beklenilen etkiyi yapmamõş ise; Yan etkilerinden çok rahatsõz olduğu için; İlacõn yaşam kalitesini aşõrõ bozduğu için; İlaçsõz kendi kendine başarmayõ arzuladõğõ için; Uzun vadede sağlõğõma bir zarar verir diye; Onlara göre kendini ilaca bağlõ, bağõmlõ olarak gördüğü için. Genel öneriler Bir ilacõ alõştõrarak bõrakacaksanõz (azaltacaksanõz) dozajõ hakkõnda bilgi için doktorunuza başvurun.hangi şekilde keseceksiniz? Çoğu ilaç aniden bõrakõlõrsa rahatsõzlõğa yol açar. Bu çok ciddi boyutta olabilir. Olasõ durumlarda ilacõ alõştõra alõştõra bõrakmanõz tavsiye olunur. İlacõ kesecekseniz bunu sakin bir döneme denk getirerek yapõn ve (uykunuzu alarak) yeterli güce kuvvete sahip olmaya gayret edin. Yoksunluk belirtileri veya alõştõrarak bõrakma belirtileri aşõrõ ağõr nitelikte cereyan ederse oldukça yavaş tempoda alõştõrarak bõrakmayõ denemekte fayda var. Eczacõ doktorunuzla görüşerek icabõnda sizin durumunuza göre uyarlanmõş dozda kapsül veya pudra hazõrlayabilir. Şikayetlerin yeniden ortaya çõkmasõ olasõlõğõ varsa o halde nasõl hareket etmeniz gerektiği konusunda anlaşõn. Doktorunuzun desteğine ihtiyacõnõz var. Antipsikotik ilaçlarõ kesmek Antipsikotik ilacõ kullanmayõ kestiğiniz zaman yeniden aynõ şikayetlerin ortaya çõkmasõ olasõlõğõ yüzde 55- yüzde 90 arasõdõr. Ne kadar az nöbet tuttuysa, nispeten düşük doz antipsikotik ilaç kullandõysanõz; alõştõrarak kestiyseniz ve son geçirdiğiniz nöbet ne kadar uzun zaman öncesi ise, şikayetlerinizin tekrar ortaya çõkma olasõlõğõ da o kadar düşük olur; Sõk görülen yoksunluk belirtileri örneğin şunlardõr: Bulantõ, istifra; Iştahõn azalmasõ;

11 Pandora Vakfõ, Mart /14 Aşõrõ terleme; Uykusuzluk; Huzursuzluk; Korku; Kontrolsüz hareketler (diskinesiler); İshal; Burunun akmasõ. Ender olarak da şu belirtiler görülür: Baş dönmesi; Bir üşüme, bir yanma; Kas ağrõlarõ; Titreme; Garip duygusal algõlamalar. Genelde antipsikotik ilaçlar sonucu oluşan kontrolsüz hareketler (diskinesiler) zamanla kaybolur, fakat kaybolmayada bilir. Bu ilacõ kullanmõş olan hastalardan yüzde 10 ilâyüzde 40 oranõ (kaynaklarda bu konuda farklõ tahminler yürütülüyor) arasõ ilacõ bõraktõktan 5 yõl sonra halen bu belirtilerden şikayetçi. Bazõ durumlarda ilaç kullanõrken rahatsõz edici belirtileri olmayõp bõraktõktan sonra meydana çõktõğõ görülmekte. Antidepresan ilaçlarõ kesmek Çok sayõda insan doktorla görüşmeden antidepresan ilacõ kullanmayõ kesiyor. Kestikten sonra (birincil) depresyon henüz geçmediği için veya yeniden oluşmasõyla tekrar depresyon oluşabiliyor. Doktor bu konuda ilacõn altõ ilâ dokuz ay boyunca kullanõlmasõnõ tavsiye eder. Altõ ilâ dokuz kullandõktan sonra ilacõ kesen hastalarda yüzde 20 oranõnda hastalõk bir kaç ay içerisinde yeniden boy gösteriyor. Altõ aydan daha erken bir zaman kesilirse bu oran yüzde 50 oranõna kadar çõkõyor. Söz edilen oranlar hakkõnda ise farklõ görüşler mevcut. Antidepresan ilacõ birden kesme (ve bazen alõştõrarak kesme) durumunda bedende yoksunluk belirtileri ortaya çõkõyor. Bu belirtiler muhtemelen yeniden boy gösteren (ikincil) depresyon belirtileriyle karõştõrõlmamalõdõr. Mide ve bağõrsak şikayetleri: karõn ağrõsõ, bulantõ, istifra ve ishal; Grip belirtileri: terlemek, titremek, kaslarda ağrõlar, kuvvetsiz hissetmek; Uyku sorunlarõ, kabuslar; Korku, sinir ve heyecan; Hareket ve denge bozukluklarõ: baş dönmesi, iç huzursuzluk, gerilme, titreme; Duygudurum bozukluğu: elektrik şoka tutulmuş gibi bir şok, kaşõntõ; Kalp rahatsõzlõklarõ (nadiren): kalp atõşõ bozukluğu. Duygudurumu dengeleyici ilaçlarõ kesmek Lityumu kesmeyle ilgili çeşitli araştõrmalardan lityum kullanmayõ kesen bir kişinin lityumu devam ettiren bir kişiye nazaran tekrar rahatsõz olma olasõlõğõ 15 defa daha fazla. Alõştõrarak kesmek rahatsõzlõğõn tekrar boy göstermesi olasõlõğõnõ azaltõyor. Lityumu kesmenin ayrõ bir rizikosu da tekrar başlandõğõ zaman çoğu durumda pek etkin olmamasõdõr. Diğer taraftan bakacak olursak lityum kullanõmõnõ devam ettiren kişiler arasõnda da bir grup insan lityumu kullanmaya devam etmelerine rağmen manik oluyor veya depresyona giriyor. İlacõ kestikten sonra bilhassa ilk haftalarda rahatsõzlõğa dönüş rizikosu en yüksek. Lityum ilacõnõ kesen insanlar arasõnda dörtte üçü bu zaman zarfõnda yeniden rahatsõzlanõyor.

12 Pandora Vakfõ, Mart /14 Lityum ilacõnõ kesmenin yoksunluk belirtilerine yol açõp açmadõğõ bilinmemekte. Carbamazepine ve Valproïn asidi ilaçlarõnõ kestikten sonra ne olduğuna dair pek araştõrma yapõlmamõş. Fakat bu ilaçlarda da kesmeye karar verdikten sonra alõştõrarak kesilmesi en doğrusu olacağõ tahmin edilmekte. Uyku ve sakinleştirici ilaçlarõ (benzodiazepinler) kesmek Benzodiazepinler türünden ilacõ kesmek çok zor gelebilir. Alõnmasõna sebep olan korku ve uyku sorunlarõ olan asõl nedenler yeniden boy gösterebilir. Bu ilacõ alõştõrarak kesmek için gerekli zaman kullanõlan miktar ve süreye bağlõdõr. Bu tür ilaçlar belirli süre vücutta kaldõğõ için kestikten hemen sonra yoksunluk belirtileri mevcut olmayõp birkaç gün sonra ortaya çõkar. Bu tür ilaçlar yõllarca kullanõldõysa alõştõrarak kesmek için de hatta birkaç ay gerekebilir. Benzodiazepinlerde yoksunluk belirtileri şunlar olabilir: Uykusuzluk durumu fenalaşõr; Korku ve buna bağlõ panik ataklarõ, hõzlanan kalp atõşõ, terleme, titreme ve mide ve bağõrsak rahatsõzlõğõ; Baş ağrõsõ; Kaslarda sancõ ve kramp gibi şikayetler; Koordine sorunlarõ; Alõnganlõk; Işõğa, sese ve dokunulmaya karşõ aşõrõ hassasiyet; Ender rastlanmak üzere: sanrõlar ve epileptik nöbetler. Benzodiazepinler türünden ilacõ kesmek için uzmanlaşmõş merkezlerden yardõm edilebilir. 5. Daha ayrõntõlõ bilgi Antidepresan, işlevselliği, yan etkileri ve kullanõmõ kesmek hakkõnda çeşitli kurumlar tarafõndan bilgi verilir: antidepresan üreticileri; tedavi merkezleri; eczaneler, hasta örgütleri ve birçok başka kurumlar. Tabii ki her kurum kendi çõkõş noktasõndan hareket ederek bilgi vermeyi amaçlar. Bu da verilen bilginin içeriğini de etkiler. Not Aşağõda sõralan adreslerde bulabileceğiniz bilgilerin tümü ancak Hollanda ca dilindedir. Ürün hakkõnda bilgi Eczane: reçeteyle verilen her ilaç ve devamõnda verilen her ilaç yanõ sõra prospektüsü de ilave edilir. Prospektüsü yoksa eczaneden isteyebilirsiniz. Prospektüs. İnternette de ilaçlarõn prospektüslerini bulabilir, inceleyebilir ve hatta yazdõrabilirsiniz. Bu örneğin veya adreslerinde mevcuttur. İlaç Bilgi hattõ: (dakikasõ 0,20 ) Mesai günleri saat 10 ile 16 arasõ arayabilirsiniz. İlaç bilgi hattõ Hollanda Eczacõlar Birliğinin girişimidir. Bu numarayõ arayarak birliğe bağlõ bulunan eczacõlardan biriyle bağlanõ kurarsõnõz.

13 Pandora Vakfõ, Mart /14 Deneyim uzmanları ile kontak kurmak Pandora Depresyon hattõ. Depresyon hattõnõ arayarak kendi de depresyon geçirmiş insanlarla sohbet edebilirsiniz. Telefon: (dakikasõ 0,10 ), mesai günleri saat arasõ. e-posta: Pandora Bilgi & Tavsiye hattõ. Deneyim uzmanlarõ ruhsal sorunlar ve ruhsal sağlõk bakõmõ, tedavi yöntemleri, hasta haklarõ, iş başvurusu yapmak ve çalõşmak konusunda sorularõnõz yanõtlar. Telefon: , mesai günleri saat arasõ. e-posta: Pandora Internet sayfasõ Pandora vakfõnõn internet sayfasõnda Pandora Forum u tõklayabilirsiniz. Bu forumda psikofarmakolojik ilaç kullanõcõlarõn deneyimlerini konuya göre ayrõlmõş olarak okuyabilir, tepki verebilir ve kendi deneyimlerinizi de yazabilirsiniz. Kadõn ve İlaç kullanõmõ Vakfõ Bu vakõf sakinleştirici ve uyku ilaçlarõnõ aşõrõ fazla kullanan kadõnlara bunu azaltmalarõ hususunda bilgilendirme toplantõlarõ, öz yardõm gruplarõ ve kurslar düzenleyerek ve bu tür ilaçlarla ilgili araştõrmalar yaptõrarak yardõmcõ olmaya çalõşõr. Telefon: , mesai günleri saat arasõ. e-posta: svmg@dse.nl Psikofarmakoloji kullanõmõ Zelfzorgboek Depressie (Depresyonla ilgili öz bakõm kitabõ) 2ci baskõ. Amsterdam : Stichting September, İlk baskõ Pandora Vakfõ ve September Vakfõnõn ortak girişimi sonucu hazõrlanmõştõr. Bölüm 9 ve 21 de antidepresan ilaçlar hakkõnda bilgi bulabilirsiniz. Söz konusu kitapçõk her eczaneden ve Pandora Vakfõndan temin edilebilir. Overwogen medicijngebruik (Ölçülü ilaç kullanõmõ) Psikolojik ve psikiyatrik rahatsõzlõklarda kullanõlan ilaçlar hakkõnda bilgi içerir. 4. baskõ. Utrecht : DGV (sorumlu ilaç kullanõmõ Hollanda Enstitüsü), Müşteriler Birliği ve başkalarõ, sayfa de Vereniging Cliëntenbond in de Geestelijke Gezondheidszorg kurumundan sipariş edilebilir. Telefon: veya E-posta: post.clientenbond@planet.nl. Ziyaret adresi: Cliëntenbond, postbus 645, 3500 AP Utrecht. Slaap- en kalmeringsmiddelen. (Uyku ve Sakinleştirici ilaçlar) Jellinek Preventie en Consultancy, Amsterdam. Broşür. Telefon Rapport Gebruikers over antidepressiva. (Kullanõcõlarca antidepresan hakkõnda rapor) Antidepresan ilaçlarõ kullanõcõlarõnõn deneyim ve sorularõndan esinlenerek hazõrlanmõştõr. internet adresinden sipariş listesinden sipariş edilebilir veya online indirilebilir. Literatuurlijst Medicijnen. (İlaç kaynakçasõ) internet adresinden sipariş listesinden sipariş edilebilir veya online indirilebilir.

14 Pandora Vakfõ, Mart /14 Psikofarmakolojik ilaçlarõ kesmek Stoppen met antipsychotica? (antipsikotik ilaçlarõ kesmek) Seçim hususunda yardõm 2. baskõ. Utrecht : Wetenschapswinkel Geneesmiddelen, sayfa. Telefon: E-posta: wewi@pharm.uu.nl Stoppen met antidepressiva? (Antidepresan ilaçlarõ kesmek) Utrecht : Wetenschapswinkel Geneesmiddelen, sayfa. Telefon: E-posta: wewi@pharm.uu.nl Stoppen met lithium? (Lityum ilacõnõ kesmek) Utrecht : Wetenschapswinkel Geneesmiddelen, sayfa. Telefon: E-posta: wewi@pharm.uu.nl Stoppen met slaap- en kalmeringsmiddelen? (Uyku ve sakinleştirici ilaçlarõ kesmek) Rehber. Utrecht : Wetenschapswinkel Geneesmiddelen, sayfa. Telefon: E-posta: wewi@pharm.uu.nl Kaynakça Geneesmiddelen in Nederland. (Hollanda da İlaç) Görevliler ve kullanõcõlar için rehber: / L. Reijnders ve başkalarõ. Amsterdam: van Gennep, sayfa İlaçlarõ. Doktor, eczacõ ve tüketici için el kitabõ)/ I. Wolffers. Amsterdam: Contact, sayfa Let op Deze brochure geeft informatie over het gebruik van medicijnen bij psychische en/of psychiatrische klachten. De Nederlandse brochure Gebruik van medicijnen, bij psychische en/of psychiatrische klachten kunt u op downloaden.

Pandora Vakfı VÜCUDUNUZU DİNLEDİĞİNİZ. oluyor mu? Stichting Pandora, 2003 1/5

Pandora Vakfı VÜCUDUNUZU DİNLEDİĞİNİZ. oluyor mu? Stichting Pandora, 2003 1/5 Stichting Pandora, 2003 1/5 VÜCUDUNUZU DİNLEDİĞİNİZ oluyor mu? Luistert u nog weleens naar u zelf? Over wat (niet) te doen bij psychische klachten. Pandora Vakfı Stichting Pandora, 2003 2/5 Vücudunuzu

Detaylı

Az sayıda ilaç. Uzun süreli koruyucu kullanım İlaç değişiminin uzun sürede olması. Hastayı bilgilendirme İzleme

Az sayıda ilaç. Uzun süreli koruyucu kullanım İlaç değişiminin uzun sürede olması. Hastayı bilgilendirme İzleme Temel farmakoterapi ilkeleri Az sayıda ilaç Daha önce kullanılan veya ailede kullanılan ilaç Uzun süreli koruyucu kullanım İlaç değişiminin uzun sürede olması Psikolojik desteğin de sağlanması Hastayı

Detaylı

DEPRES DEPRE Y S O Y NDA ND PSİKOFARMAKOTERAPİ

DEPRES DEPRE Y S O Y NDA ND PSİKOFARMAKOTERAPİ DEPRESYONDA PSİKOFARMAKOTERAPİ DEPRESYON TANISI Depresif ruh hali İlgi ve isteklerde azalma Enerji azlığı Konsantrasyon bozukluğu ğ İştah bozukluğu Uk Uyku bozukluğu ğ Kendine güven kaybı, suçluluk ve

Detaylı

Uyku sorunları: Ruhsal bozukluklardaki önemi. Prof. Dr. Mustafa Tayfun Turan Erciyes ÜTF Psikiyatri AD tayfunturan@hotmail.com

Uyku sorunları: Ruhsal bozukluklardaki önemi. Prof. Dr. Mustafa Tayfun Turan Erciyes ÜTF Psikiyatri AD tayfunturan@hotmail.com Uyku sorunları: Ruhsal bozukluklardaki önemi Prof. Dr. Mustafa Tayfun Turan Erciyes ÜTF Psikiyatri AD tayfunturan@hotmail.com Müracaat eden herkese muayenede uyku durumu sorulmalı İnsomnia (Uykusuzluk)

Detaylı

Antipsikotik ilaçlar

Antipsikotik ilaçlar Antipsikotik ilaçlar Etki mekanizmaları Dopamin blokajı yaparlar Mezolimbik yolda blokaj > pozitif belirtiler Mezokortikal yol > negatif belirtiler Dopamin ve serotonin blokajı yaparlar Dopamin blokajı

Detaylı

Kurum :Ceza İnfaz kurum ve tutukevlerini, İdare :Ceza İnfaz kurum ve tutukevleri müdürlüklerini, ifade eder. Esaslar

Kurum :Ceza İnfaz kurum ve tutukevlerini, İdare :Ceza İnfaz kurum ve tutukevleri müdürlüklerini, ifade eder. Esaslar CEZA İNFAZ KURUMLARI VE TUTUKEVLERİNDE HÜKÜMLÜ VE TUTUKLULARIN DIŞARIDAKİ YAKINLARIYLA TELEFONLA GÖRÜŞMELERİ HAKKINDA YÖNETMELİK Amaç ve Kapsam Madde - Bu Yönetmelik, ceza infaz kurumlarõ ve tutukevlerinde

Detaylı

(trankilizan ilaçlar)

(trankilizan ilaçlar) Anksiyolitik ilaçlar (trankilizan ilaçlar) Anksiyete nedir? Anksiyete bozuklukları nedir? Anksiyete > Otonomik belirtiler Kalp hızında, tansiyonda, kalp kasılmasında, nefes hızında vs artış Norepinefrin

Detaylı

KULLANMA TALĐMATI. BUSPON 5 mg kapsül. Ağız yolu ile uygulama içindir.

KULLANMA TALĐMATI. BUSPON 5 mg kapsül. Ağız yolu ile uygulama içindir. KULLANMA TALĐMATI BUSPON 5 mg kapsül Ağız yolu ile uygulama içindir. Etkin madde: Her bir kapsülde 5.0 mg buspiron hidroklorür içermektedir. Yardımcı madde(ler): Laktoz monohidrat, tartrazin (E102), nişasta,

Detaylı

Bipolar Bozukluk Tedavisinde İlaç Kullanımı

Bipolar Bozukluk Tedavisinde İlaç Kullanımı On5yirmi5.com Bipolar Bozukluk Tedavisinde İlaç Kullanımı Bipolar bozuklukta tedavinin asıl amacı uygun ilaç kullanımının sağlanması ve yaşam şartlarının hastalık dönemlerini azaltacak şekilde düzenlenmesidir.

Detaylı

Down sendromu ve bedensel anomalinin tespiti için doğum öncesi (prenatal) tarama

Down sendromu ve bedensel anomalinin tespiti için doğum öncesi (prenatal) tarama Down sendromu ve bedensel anomalinin tespiti için doğum öncesi (prenatal) tarama Nihai versiyon 3-4-2007 1 İÇİNDEKİLER 1. Bu broşürde hangi konularõ bulabilirsiniz? 2. Down sendromu ve bedensel anomalilerin

Detaylı

2. Yõllõk üyelik tutarõ, faturalandõrma tarihinden sonra en geç 14 gün içinde TL olarak İnterBarter a ödenmelidir.

2. Yõllõk üyelik tutarõ, faturalandõrma tarihinden sonra en geç 14 gün içinde TL olarak İnterBarter a ödenmelidir. İnterBarter Anonim Şirketi üyelik koşullarõ 010102-5 1. İnterBarter üyeliği şahsa özel bir karakter taşõr ve herkese açõktõr, hem şirketler, hem de şahõslar üye olabilirler. İnterBarter bir üyelik başvurusunu

Detaylı

Ruhsal Tedavi İlâçları (Psikofarmalar) Hakkında Genel Bilgiler

Ruhsal Tedavi İlâçları (Psikofarmalar) Hakkında Genel Bilgiler 60 Ruhsal Tedavi İlâçları (Psikofarmalar) Hakkında Genel Bilgiler Allgemeines zur Einnahme von Psychopharmaka Sayfa 60 65 Bazı insanlar, ruhsal rahatsızlıklara karşı kullanılan ilâçların (beyne etki eden

Detaylı

Anksiyolitik, sedatif, hipnotik ilaçlar. Prof. Dr. Öner Süzer

Anksiyolitik, sedatif, hipnotik ilaçlar. Prof. Dr. Öner Süzer Anksiyolitik, sedatif, hipnotik ilaçlar Prof. Dr. Öner Süzer www.onersuzer.com 1 2 2 1 Anksiyolitik, sedatif, hipnotik ilaçlar Anksiyete, kesin olarak tanımlanabilir bir uyarıya bağlanamayan, huzursuzluk,

Detaylı

POMPALARDA TAHRİK ÜNİTELERİ

POMPALARDA TAHRİK ÜNİTELERİ POMPALARDA TAHRİK ÜNİTELERİ Serkan ÖĞÜT Alarko-Carrier San. ve Tic. A.Ş. KISA ÖZET Genel olarak pompalar, sõvõlara hidrolik enerji kazandõrarak bir yerden bir yere naklini sağlamak ve akõşkanlarõn enerji

Detaylı

Yaşlılarda Dirençli Anksiyete Bozukluklarının Tanı ve Tedavisi

Yaşlılarda Dirençli Anksiyete Bozukluklarının Tanı ve Tedavisi Yaşlılarda Dirençli Anksiyete Bozukluklarının Tanı ve Tedavisi Dr. Berker Duman Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Psikiyatri AD, Konsültasyon-Liyezon Psikiyatrisi BD Ankara Üniversitesi Beyin Araştırmaları

Detaylı

Teminatlandõrma ve Kar/Zarar Hesaplama

Teminatlandõrma ve Kar/Zarar Hesaplama Giriş Borsada kullanõlan elektronik alõm satõm sisteminde (VOBİS) tüm emirler hesap bazõnda girilmekte, dolayõsõyla işlemler hesap bazõnda gerçekleşmektedir. Buna paralel olarak teminatlandõrma da hesap

Detaylı

6301 8873 11/2001 TR Kullanõcõ için. Kullanma Kõlavuzu. Logano GE515. Kullanmadan önce dikkatle okuyunuz

6301 8873 11/2001 TR Kullanõcõ için. Kullanma Kõlavuzu. Logano GE515. Kullanmadan önce dikkatle okuyunuz 6301 8873 11/2001 TR Kullanõcõ için Kullanma Kõlavuzu Sõvõ/Gaz Yakõtlõ Özel Kazan Logano GE515 Kullanmadan önce dikkatle okuyunuz Önsöz Bu kõlavuz hakkõnda Bu cihaz ilgili Norm ve Yönetmelikler tarafõndan

Detaylı

SAĞLIK TESİSLERİNDE HASTA HAKLARI UYGULAMALARINA İLİŞKİN YÖNERGE

SAĞLIK TESİSLERİNDE HASTA HAKLARI UYGULAMALARINA İLİŞKİN YÖNERGE SAĞLIK TESİSLERİNDE HASTA HAKLARI UYGULAMALARINA İLİŞKİN YÖNERGE BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Hukukî Dayanak ve Tanõmlar Amaç Madde 1- Bu Yönergenin amacõ; sağlõk tesislerinde yaşanan, hasta haklarõ ihlalleri

Detaylı

Zihninizi açık mı tutmak istiyorsunuz? Öyleyse aşağıdaki 9 soruna bir göz atın.

Zihninizi açık mı tutmak istiyorsunuz? Öyleyse aşağıdaki 9 soruna bir göz atın. Zihninizi açık mı tutmak istiyorsunuz? Öyleyse aşağıdaki 9 soruna bir göz atın. Zihninizin pas tutmasının birçok şaşırtıcı sebebi olabilir. Neyse ki, birçoğu düzeltilebilir. İlk adım sorunları teşhis etmektir.

Detaylı

PSİKOFARMAKOLOJİ 7. Anksiyete Bozuklukları Tedavisi Doç. Dr. Şaziye Senem Başgül. HKU, Psikoloji YL, 2017 Bahar.

PSİKOFARMAKOLOJİ 7. Anksiyete Bozuklukları Tedavisi Doç. Dr. Şaziye Senem Başgül. HKU, Psikoloji YL, 2017 Bahar. PSİKOFARMAKOLOJİ 7 Anksiyete Bozuklukları Tedavisi Doç. Dr. Şaziye Senem Başgül HKU, Psikoloji YL, 2017 Bahar www.gunescocuk.com ANKSİYETE Somatik belirtilerin de eşlik ettiği, nedensiz bir tedirginlik

Detaylı

Psikofarmakolojik Tedavilerin Bilişsel İşlevler Üzerinde Etkisi

Psikofarmakolojik Tedavilerin Bilişsel İşlevler Üzerinde Etkisi Psikofarmakolojik Tedavilerin Bilişsel İşlevler Üzerinde Etkisi Yavuz Ayhan, Ayşe Elif Anıl Yağcıoğlu Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları AD Araştırmacı Danışman Konuşmacı

Detaylı

ÇOCUK HAKLARININ KULLANILMASINA İLİŞKİN AVRUPA SÖZLEŞMESİ

ÇOCUK HAKLARININ KULLANILMASINA İLİŞKİN AVRUPA SÖZLEŞMESİ 375 Çocuk Haklarõnõn Kullanõlmasõna İlişkin Avrupa Sözleşmesi ÇOCUK HAKLARININ KULLANILMASINA İLİŞKİN AVRUPA SÖZLEŞMESİ Sözleşme 25 Ocak 1996 tarihinde Strasbourg da imzalanmõş ve 21. maddeye uygun olarak

Detaylı

İLAN VE REKLAM GELİRLERİNDE VERİMİN ARTIRILMASI

İLAN VE REKLAM GELİRLERİNDE VERİMİN ARTIRILMASI İLAN VE REKLAM GELİRLERİNDE VERİMİN ARTIRILMASI Y.Doç.Dr. Tahsin YOMRALIOĞU Araş.Gör. Bayram UZUN Karadeniz Teknik Üniversitesi Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği Bölümü 61080 - Trabzon 1. GİRİŞ Kentin

Detaylı

Hastanede Genel Sosyal Hizmet Uygulamalarõ Sosyal hizmet; insanlarõ, yaşamlarõnõ daha iyi sürdürebilmelerini sağlamak için psiko-sosyal ve ekonomik

Hastanede Genel Sosyal Hizmet Uygulamalarõ Sosyal hizmet; insanlarõ, yaşamlarõnõ daha iyi sürdürebilmelerini sağlamak için psiko-sosyal ve ekonomik Hastanede Genel Sosyal Hizmet Uygulamalarõ Sosyal hizmet; insanlarõ, yaşamlarõnõ daha iyi sürdürebilmelerini sağlamak için psiko-sosyal ve ekonomik yönlerden destekler, içinde bulunduklarõ durumun olumsuz

Detaylı

THE EUROPEAN ENVIRONMENT AGENCY BAŞVURU FORMU

THE EUROPEAN ENVIRONMENT AGENCY BAŞVURU FORMU THE EUROPEAN ENVIRONMENT AGENCY BAŞVURU FORMU (Bütün sorularõn yanõtlanmasõ gerekmektedir. Gerektiği taktirde lütfen "hayõr" yanõtõnõ kullanõn. Kutularõ boş bõrakmayõn veya tire işareti koymayõn. SİYAH

Detaylı

Prof.Dr.Hüsnü ERKMEN Üsküdar Üniversitesi

Prof.Dr.Hüsnü ERKMEN Üsküdar Üniversitesi Prof.Dr.Hüsnü ERKMEN Üsküdar Üniversitesi Depresyon toplumda çok yaygın bir hastalıktır. Toplumun % 10-20 si yaşam boyu en az bir depresif atak geçirebilir. Bu yaygınlık toplumda ve kişinin hayat kalitesinde

Detaylı

Türk Akreditasyon Kurumu. LABORATUVARLARARASI KARŞILAŞTIRMA PROGRAMLARI PROSEDÜRÜ Doküman No.: P704 Revizyon No: 03. Hazõrlayan Kontrol Onay

Türk Akreditasyon Kurumu. LABORATUVARLARARASI KARŞILAŞTIRMA PROGRAMLARI PROSEDÜRÜ Doküman No.: P704 Revizyon No: 03. Hazõrlayan Kontrol Onay Doküman Adõ: YETERLİLİK DENEYLERİ VE LABORATUVARLARARASI KARŞILAŞTIRMA PROGRAMLARI PROSEDÜRÜ Doküman No.: Revizyon No: 03 5.2,5.3 03 5.2 ve 5.3 maddeleri değiştirildi 3, 4 02 5.2. Karşõlaştõrma Ölçümleri

Detaylı

POMPALARDA ENERJİ TASARRUFU

POMPALARDA ENERJİ TASARRUFU POMPALARDA ENERJİ TASARRUFU Serkan ÖĞÜT Alarko-Carrier San. ve Tic. A.Ş. KISA ÖZET Enerji tasarrufunun temelde üç önemli faydasõ bulunmaktadõr.en kõsa vadede şahõs veya firmalar için görünen faydasõ maliyetlerin

Detaylı

KULLANMA TALİMATI. Cabral Ampul Kas içine uygulanır.

KULLANMA TALİMATI. Cabral Ampul Kas içine uygulanır. KULLANMA TALİMATI Cabral Ampul Kas içine uygulanır. Etkin madde: Her bir ampul (3 ml), 800 mg feniramidol HCl içerir. Yardımcı maddeler: Sodyum hidroksit, deiyonize su Bu ilacı kullanmaya başlamadan önce

Detaylı

İNSAN HAKLARI EVRENSEL BİLDİRGESİ

İNSAN HAKLARI EVRENSEL BİLDİRGESİ Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafõndan 10 Aralõk 1948 günü kabul ve ilan edilen İnsan Haklarõ Evrensel Bildirgesi'nin tam metni. Bu tarihi kararõn ardõndan Genel Kurul tüm üye ülkeleri Bildirge metnini,

Detaylı

X73 Scan/Print/Copy. Mart 2001. www.lexmark.com

X73 Scan/Print/Copy. Mart 2001. www.lexmark.com X73 Scan/Print/Copy Başlangõç Mart 2001 www.lexmark.com Basõm: Mart 2001 Aşağõdaki paragraf bu tür şartlarõn yasalara aykõrõ olduğu ülkeler için geçersizdir. LEXMARK INTERNATIONAL, INC. BU YAYINI TİCARİ

Detaylı

5 MART 2002 TARİHİNDE ESKİŞEHİR DE KARAKOLLAR, HUZUREVİ VE YETİŞTİRME YURTLARINDA YAPILAN İNCELEMELER HAKKINDAKİ RAPOR

5 MART 2002 TARİHİNDE ESKİŞEHİR DE KARAKOLLAR, HUZUREVİ VE YETİŞTİRME YURTLARINDA YAPILAN İNCELEMELER HAKKINDAKİ RAPOR 5 MART 2002 TARİHİNDE ESKİŞEHİR DE KARAKOLLAR, HUZUREVİ VE YETİŞTİRME YURTLARINDA YAPILAN İNCELEMELER HAKKINDAKİ RAPOR Alt Komisyon Raporu, 28 Mart 2002 Perşembe günü yapõlan Komisyon toplantõsõnda oy

Detaylı

Lütfen her maddeyi dikkatlice okuyun. Soruları boş bırakmayın, kendinizi en yakın hissettiğiniz tek bir şıkkı işaretleyin. Ortaokulu bitirmiş

Lütfen her maddeyi dikkatlice okuyun. Soruları boş bırakmayın, kendinizi en yakın hissettiğiniz tek bir şıkkı işaretleyin. Ortaokulu bitirmiş Lütfen her maddeyi dikkatlice okuyun. Soruları boş bırakmayın, kendinizi en yakın hissettiğiniz tek bir şıkkı işaretleyin. I Adınız soyadınız [..] II Doğum tarihiniz [ ] III Cinsiyetiniz? Kadın Erkek IV

Detaylı

ICS 91.040.10 TÜRK STANDARDI TS 6793/Nisan 1989 91.040.30 İÇİNDEKİLER

ICS 91.040.10 TÜRK STANDARDI TS 6793/Nisan 1989 91.040.30 İÇİNDEKİLER İÇİNDEKİLER 0 - KONU, TARİF, KAPSAM... 1 0.1 - KONU... 1 0.2 - TARİF... 1 0.2.1 - Teçhizat... 1 0. - KAPSAM... 1 1 - GENEL KURALLAR... 1 2 - YÜK DEĞERLERİ... 1 - DÜZGÜN YAYILI YÜKLERİN AZALTILMASI... 2

Detaylı

sahiptir. 450 kişilik oturma kapasitesi bulunan kütüphanede, 15 adet Internet bağlantõ noktasõ

sahiptir. 450 kişilik oturma kapasitesi bulunan kütüphanede, 15 adet Internet bağlantõ noktasõ GENEL BİLGİ Ege Üniversitesi Tõp Fakültesi Tõp Kütüphanesi 1956 yõlõnda hizmet vermeye başlamõştõr. Kütüphane yaklaşõk 2000 m² kullanõm alanõna sahiptir. 450 kişilik oturma kapasitesi bulunan kütüphanede,

Detaylı

Doç. Dr. Fatih Öncü. Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi

Doç. Dr. Fatih Öncü. Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi Doç. Dr. Fatih Öncü Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi Psikolojik taciz Bedensel Ruhsal Bedensel ve ruhsal Çalışma hayatında mobbing veya psikolojik

Detaylı

Böbrek Hastalıklarında Yaşanan Ruhsal Sıkıntılar; Yaşamı Nasıl Güzelleştirebiliriz? Prof.Dr.Oğuz Karamustafalıoğlu Üsküdar Üniversitesi

Böbrek Hastalıklarında Yaşanan Ruhsal Sıkıntılar; Yaşamı Nasıl Güzelleştirebiliriz? Prof.Dr.Oğuz Karamustafalıoğlu Üsküdar Üniversitesi Böbrek Hastalıklarında Yaşanan Ruhsal Sıkıntılar; Yaşamı Nasıl Güzelleştirebiliriz? Prof.Dr.Oğuz Karamustafalıoğlu Üsküdar Üniversitesi Hangi Böbrek Hastalarına Ruhsal Destek Verilebilir? Çocukluktan yaşlılığa

Detaylı

Subkutan spesifik immünoterapi

Subkutan spesifik immünoterapi Subkutan spesifik immünoterapi Hasta için bir bilgi Spesifik immünoterapi Doktorunuzun yaptığı alerji testleri, sizde (veya çocuğunuzda) alerji olduğunu göstermiştir. Gözde kaşınma veya sulanma (= konjunktivitis),

Detaylı

Çelik kapõ almanõn altõnda yatan sebep insanlarõn güvenlik ihtiyacõdõr.

Çelik kapõ almanõn altõnda yatan sebep insanlarõn güvenlik ihtiyacõdõr. Çel ka Çelik Kapõ Kullanõm ve Bakõm Kõlavuzu Sevgili Müşterilerimiz Çelik kapõ almanõn altõnda yatan sebep insanlarõn güvenlik ihtiyacõdõr. Çalka kapõlarõ ile, kendinizi güvende hissedersiniz. Çünkü, Çalka,

Detaylı

ASFALT ÇİMENTOLARINDA BEKLEME SÜRESİ VE ORTAM SICAKLIĞININ DUKTULİTEYE ETKİSİ

ASFALT ÇİMENTOLARINDA BEKLEME SÜRESİ VE ORTAM SICAKLIĞININ DUKTULİTEYE ETKİSİ ASFALT ÇİMENTOLARINDA BEKLEME SÜRESİ VE ORTAM SICAKLIĞININ DUKTULİTEYE ETKİSİ Ercan ÖZGAN *, Tuncay KAP* Özet - Karayollarõnda, esnek üst yapõ tabakalarõndan olan binder ve aşõnma tabakalarõ trafik etkisi

Detaylı

Hasta bilgileri. Lantus

Hasta bilgileri. Lantus Hasta bilgileri Lantus Bu kitapçığı diyabet hastaları ve doktor tarafından Lantus teşhisi koyulan kişiler için hazırladık. Tüm diyabet tedavilerinin ilk amacı kan glikoz seviyesini olabildiğince normal

Detaylı

TÜRK STANDARDI TURKISH STANDARD BETON BASINÇ DENEY NUMUNELERİNİN HAZIRLANMASI, HIZLANDIRILMIŞ KÜRÜ VE BASINÇ DAYANIM DENEYİ

TÜRK STANDARDI TURKISH STANDARD BETON BASINÇ DENEY NUMUNELERİNİN HAZIRLANMASI, HIZLANDIRILMIŞ KÜRÜ VE BASINÇ DAYANIM DENEYİ https://www.tse.org.tr/turkish/abone/kapak.asp?stdno=7620 Page 1 of 1 19.04.2004 TÜRK STANDARDI TURKISH STANDARD TS 3323 Mart 1979 ICS 91.100.30 BETON BASINÇ DENEY NUMUNELERİNİN HAZIRLANMASI, HIZLANDIRILMIŞ

Detaylı

Oğlunuz veya kõzõnõz bu sõnõftaki öğretimin bir parçasõ olarak, İngilizce öğrenmek için bir

Oğlunuz veya kõzõnõz bu sõnõftaki öğretimin bir parçasõ olarak, İngilizce öğrenmek için bir Welcome Letter [Turkish] öğretmenliğindeki sõnõfõna [ögretmenin adi] [ELD sinifi seviyesi veya türü] Hoş Geldiniz Bu mektubun amacõ oğlunuza veya kõzõnõza sõnõfõmõza hoş geldin demektir. Çocuğunuzun ve

Detaylı

DE Montage- und Gebrauchsanweisung EN Instruction on mounting and use FR Prescriptions de montage et mode d emploi NL Montagevoorschriften en

DE Montage- und Gebrauchsanweisung EN Instruction on mounting and use FR Prescriptions de montage et mode d emploi NL Montagevoorschriften en DE Montage- und Gebrauchsanweisung EN Instruction on mounting and use FR Prescriptions de montage et mode d emploi NL Montagevoorschriften en gebruiksaanwijzingen SV Monterings- och bruksanvisningar IT

Detaylı

SRA Versiyon Şubat 2001

SRA Versiyon Şubat 2001 SRA Versiyon Şubat 2001 Anti-psikotik İlaç Kullanımı ile ilgili Araştırma H.A. Wolters H. Knegtering D. Wiersma R.J. van den Bosch Academisch Ziekenhuis Groningen Kişi ile ilgili özel veriler Tarih:...

Detaylı

YELKEN YARIŞMA YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç,Kapsam,Dayanak ve Tanõmlar

YELKEN YARIŞMA YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç,Kapsam,Dayanak ve Tanõmlar YELKEN YARIŞMA YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç,Kapsam,Dayanak ve Tanõmlar Amaç Madde 1- Bu Yönetmeliğin amacõ,uluslararasõ Yelken Federasyonu Yelken Yarõş Kurallarõ uyarõnca yurt içinde düzenlenecek yelken

Detaylı

KULLANMA TALĐMATI. Bu ilacı kullanmaya başlamadan önce bu KULLANMA TALĐMATINI dikkatlice okuyunuz, çünkü sizin için önemli bilgiler içermektedir.

KULLANMA TALĐMATI. Bu ilacı kullanmaya başlamadan önce bu KULLANMA TALĐMATINI dikkatlice okuyunuz, çünkü sizin için önemli bilgiler içermektedir. KULLANMA TALĐMATI LEVOPRONT öksürük şurubu Ağızdan alınır. Etkin madde: 1 ml de 6 mg Levodropropizin içerir. Yardımcı maddeler: Metil paraben, propil paraben, sakkaroz, kiraz aroması, monohidrat sitrik

Detaylı

R10.06 TÜRK AKREDİTASYON KURUMU TÜRKAK AKREDİTASYON MARKASI NIN TÜRKAK TARAFINDAN AKREDİTE EDİLMİŞ KURULUŞLARCA KULLANILMASINA İLİŞKİN ŞARTLAR

R10.06 TÜRK AKREDİTASYON KURUMU TÜRKAK AKREDİTASYON MARKASI NIN TÜRKAK TARAFINDAN AKREDİTE EDİLMİŞ KURULUŞLARCA KULLANILMASINA İLİŞKİN ŞARTLAR R10.06 TÜRKAK AKREDİTASYON MARKASI NIN TÜRKAK TARAFINDAN AKREDİTE EDİLMİŞ KURULUŞLARCA KULLANILMASINA İLİŞKİN ŞARTLAR Rev. 03 01-2006 İÇİNDEKİLER Sayfa 1. AMAÇ... 3 2. KAPSAM... 3 3. İLGİLİ DOKÜMANLAR...

Detaylı

KULLANMA TALİMATI. STABLON 12.5 mg kaplı tablet. Ağız yoluyla alınır. Etkin Madde:12.5 mg Tianeptine sodyum tuzu.

KULLANMA TALİMATI. STABLON 12.5 mg kaplı tablet. Ağız yoluyla alınır. Etkin Madde:12.5 mg Tianeptine sodyum tuzu. KULLANMA TALİMATI STABLON 12.5 mg kaplı tablet Ağız yoluyla alınır. Etkin Madde:12.5 mg Tianeptine sodyum tuzu. Yardımcı Maddeler: Mısır nişastası, Mannitol, Magnezyum stearat, Talk, Sodyum bikarbonat,

Detaylı

DÜŞÜK KAN ŞEKERİNİN BELİRTİLERİ VE TEDAVİSİ

DÜŞÜK KAN ŞEKERİNİN BELİRTİLERİ VE TEDAVİSİ DÜŞÜK KAN ŞEKERİNİN BELİRTİLERİ VE TEDAVİSİ HİPOGLİSEMİ (KAN ŞEKERİNİN DÜŞMESİ) Tedavi planınız kan şekerinizi hedef değerler arasında tutmada daha etkili hale geldikçe, arada sırada hipoglisemi (düşük

Detaylı

İNSÜLİN POMPASI TEDAVİ KILAVUZU

İNSÜLİN POMPASI TEDAVİ KILAVUZU İNSÜLİN POMPASI TEDAVİ KILAVUZU EDİTÖRLER NURGÜN KANDEMİR Z. ALEV ÖZÖN E. NAZLI GÖNÇ Ankara, 2006 Bu kitabõn her türlü yayõn hakkõ editörlere aittir. Yazõlõ olarak izin alõnmadan ve kaynak gösterilmeden

Detaylı

Toujeo verilen kişi olarak siz

Toujeo verilen kişi olarak siz H A S TA B İ LG İ L E R İ Toujeo verilen kişi olarak siz Bu broşür, diyabeti olan ve doktor tarafından Toujeo (insülin glarjin) verilen kişi olarak size yönelik hazırlanmıştır. Tüm diyabet tedavilerinin

Detaylı

PSİKOFARMAKOLOJİ 6. Duygudurum Bozuklukları Tedavisi Doç. Dr. Şaziye Senem Başgül. HKU, Psikoloji YL, 2017 Bahar.

PSİKOFARMAKOLOJİ 6. Duygudurum Bozuklukları Tedavisi Doç. Dr. Şaziye Senem Başgül. HKU, Psikoloji YL, 2017 Bahar. PSİKOFARMAKOLOJİ 6 Duygudurum Bozuklukları Tedavisi Doç. Dr. Şaziye Senem Başgül HKU, Psikoloji YL, 2017 Bahar www.gunescocuk.com Doç. Dr. Cem GÖKÇEN in katkılarıyla BPB Manik ve depresif durumlar arasında

Detaylı

GPS İLE HAREKET HALİNDEKİ ARAÇLARDAN ELDE EDİLEN GERÇEK ZAMANLI VERİLERİN ORTA ÖLÇEKLİ CBS ÇALIŞMALARINDA KULLANILABİLİRLİĞİ

GPS İLE HAREKET HALİNDEKİ ARAÇLARDAN ELDE EDİLEN GERÇEK ZAMANLI VERİLERİN ORTA ÖLÇEKLİ CBS ÇALIŞMALARINDA KULLANILABİLİRLİĞİ Selçuk Üniversitesi Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği Öğretiminde 30. Yõl Sempozyumu,16-18 Ekim 2002, Konya SUNULMUŞ BİLDİRİ GPS İLE HAREKET HALİNDEKİ ARAÇLARDAN ELDE EDİLEN GERÇEK ZAMANLI VERİLERİN

Detaylı

Bipolar afektif bozukluk nedir?

Bipolar afektif bozukluk nedir? Bipolar afektif bozukluk nedir? Bipolar afektif bozukluğu pek çok kişi farklı şekillerde yaşar. Bazıları şiddetli mutsuzluk ve sadece hafif taşkınlık atakları deneyimlerken, diğerleri son derece şiddetli

Detaylı

Hamileliğin: Bebeğinin hareket etmesini hissetmek

Hamileliğin: Bebeğinin hareket etmesini hissetmek Hamileliğin: Bebeğinin hareket etmesini hissetmek Bebeğini hissetmek güvenilir bir his verir ve önemlidir. Bebeğin hareket ettiğini genelde hamileliğin 16-20 nci haftasından itibaren hissedebilirsin. Bebeğin

Detaylı

CABRAL 400 mg Film Tablet Ağızdan alınır.

CABRAL 400 mg Film Tablet Ağızdan alınır. CABRAL 400 mg Film Tablet Ağızdan alınır. Etkin madde: Her bir film tablet 400 mg feniramidol HCl içerir. Yardımcı maddeler: PEG 4000, Mısır Nişastası, Talk, Kollidon 30, Magnezyum Stearat, Hipromelloz,

Detaylı

Ayrıca sinirler arasındaki iletişimi sağlayan beyindeki bazı kimyasal maddelerin üretimi de azalır.

Ayrıca sinirler arasındaki iletişimi sağlayan beyindeki bazı kimyasal maddelerin üretimi de azalır. Alzheimer hastalığı nedir, neden olur? Alzheimer hastalığı, yaşlılıkla beraber ortaya çıkan ve başta unutkanlık olmak üzere çeşitli zihinsel ve davranışsal bozukluklara yol açan ilerleyici bir beyin hastalığıdır.

Detaylı

Önsöz Yayın bilgileri:

Önsöz Yayın bilgileri: Hasta bilgilendirme Önsöz Viramune hiv enfeksiyonunu tedavi etmek için bir ilaçtır. Bu broşürle Viramune ile ilk tanışma amaçlanmıştır. Bununla, Viramune hakkında, ilacın nasıl etki yaptığı, bunu nasıl

Detaylı

KOL, OMUZ VE EL SORUNLARI ANKETİ

KOL, OMUZ VE EL SORUNLARI ANKETİ T AÇIKLAMA Bu anket bazõ bedensel etkinlikleri yerine getirmenizin yanõ sõra hastalõk belirtilerinizi sormaktadõr. Her soruyu son haftadaki durumunuzu göz önüne alarak uygun numarayõ yuvarlak içine almak

Detaylı

KULLANMA TALİMATI. Etkin madde: Sülpirid 50 mg Yardımcı maddeler: Laktoz, metil selüloz, talk, magnezyum stearat.

KULLANMA TALİMATI. Etkin madde: Sülpirid 50 mg Yardımcı maddeler: Laktoz, metil selüloz, talk, magnezyum stearat. SÜLPİR 50 mg kapsül Ağızdan alınır KULLANMA TALİMATI Etkin madde: Sülpirid 50 mg Yardımcı maddeler: Laktoz, metil selüloz, talk, magnezyum stearat. Bu ilacı kullanmaya başlamadan önce bu KULLANMA TALİMATINI

Detaylı

Baş ağrısı, başta ve bâzen de boyun veya sırtın üst kısmında gerçekleşen ağrılara verilen ortak isimdir. Yaygın ağrı şikâyetlerinden biridir ve hemen

Baş ağrısı, başta ve bâzen de boyun veya sırtın üst kısmında gerçekleşen ağrılara verilen ortak isimdir. Yaygın ağrı şikâyetlerinden biridir ve hemen Baş ağrısı, başta ve bâzen de boyun veya sırtın üst kısmında gerçekleşen ağrılara verilen ortak isimdir. Yaygın ağrı şikâyetlerinden biridir ve hemen hemen tüm insanlar değişik nedenlerle baş ağrısından

Detaylı

KENTSEL ULAŞIM SORUNLARI VE ÇÖZÜMLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA (BALIKESİR ÖRNEĞİ)

KENTSEL ULAŞIM SORUNLARI VE ÇÖZÜMLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA (BALIKESİR ÖRNEĞİ) KENTSEL ULAŞIM SORUNLARI VE ÇÖZÜMLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA (BALIKESİR ÖRNEĞİ) Turgut ÖZDEMİR 1, Ayşe TURABİ 2, Füsun ÜÇER 3, Ayhan ARIK 4 SUMMARY The present transportation infrastructures couldn t enough

Detaylı

BAZAL INSÜLIN TEDAVISI IÇIN. başlangıç yardımı

BAZAL INSÜLIN TEDAVISI IÇIN. başlangıç yardımı BAZAL INSÜLIN TEDAVISI IÇIN başlangıç yardımı SAYIN HASTA, Şayet bu küçük broşürü elinizde bulunduruyorsanız doktorunuz, diyabetiniz için bazal insülinli bir tedaviyi uygun görmüş demektir. Bu sizin için

Detaylı

KANSER HASTALIĞINDA PSİKOLOJİK DESTEĞİN ÖNEMİ & DEPRESYON. Uzm. İletişim Deniz DOĞAN Liyezon Psikiyatri Yük.Hem.

KANSER HASTALIĞINDA PSİKOLOJİK DESTEĞİN ÖNEMİ & DEPRESYON. Uzm. İletişim Deniz DOĞAN Liyezon Psikiyatri Yük.Hem. KANSER HASTALIĞINDA PSİKOLOJİK DESTEĞİN ÖNEMİ & DEPRESYON Uzm. İletişim Deniz DOĞAN Liyezon Psikiyatri Yük.Hem. Onkoloji Okulu İstanbul /2014 SAĞLIK NEDİR? Sağlık insan vücudunda; Fiziksel, Ruhsal, Sosyal

Detaylı

Nitelikli Elektronik Sertifikanõn İptal Edilmesi EİK m.9 f.1 e göre,

Nitelikli Elektronik Sertifikanõn İptal Edilmesi EİK m.9 f.1 e göre, 15 Ocak 2004 tarihinde T.B.M.M. tarafõndan kabul edilerek yasalaşan ve 23 Ocak 2004 tarihli ve 25355 sayõlõ Resmi Gazete de yayõnlanan 5070 sayõlõ Elektronik İmza Kanunu ( Kanun veya EİK ) -25. maddesinde

Detaylı

KULLANMA TALİMATI. Bu ilacı kullanmaya başlamadan önce bu KULLANMA TALİMATINI dikkatlice okuyunuz, çünkü sizin için önemli bilgiler içermektedir.

KULLANMA TALİMATI. Bu ilacı kullanmaya başlamadan önce bu KULLANMA TALİMATINI dikkatlice okuyunuz, çünkü sizin için önemli bilgiler içermektedir. KULLANMA TALİMATI LEVOSOL 30 mg/5 ml Şurup Ağızdan alınır. Etkin madde: 1 ml de 6 mg levodropropizin içerir. Yardımcı maddeler: Sakkaroz, metil parahidroksi benzoat, propil parahidroksi benzoat, sodyum

Detaylı

Klinik Psikoloji: Ruh Hali Rahatsızlıkları. Psikolojiye Giriş. Günümüz Kriterleri. Anormallik nedir?

Klinik Psikoloji: Ruh Hali Rahatsızlıkları. Psikolojiye Giriş. Günümüz Kriterleri. Anormallik nedir? Psikolojiye Giriş İşler Kötüye Gittiğinde Olanlar: Zihinsel Bozukluklar 1. Kısım Ders 18 Klinik Psikoloji: Ruh Hali Rahatsızlıkları Susan Noeln-Hoeksema Psikoloj Profesörü Yale Üniversitesi 2 Anormallik

Detaylı

KULLANMA TALİMATI. Etkin madde: Her bir tablet 1 mg ketotifene eşdeğer bazda 1.380 mg ketotifen hidrojen fumarat içerir.

KULLANMA TALİMATI. Etkin madde: Her bir tablet 1 mg ketotifene eşdeğer bazda 1.380 mg ketotifen hidrojen fumarat içerir. KULLANMA TALİMATI ZADİTEN 1 mg tablet Ağızdan alınır. Etkin madde: Her bir tablet 1 mg ketotifene eşdeğer bazda 1.380 mg ketotifen hidrojen fumarat içerir. Yardımcı maddeler: Magnezyum stearat, mısır nişastası,

Detaylı

KULLANMA TALİMATI. Etkin madde: Her bir ml sinde (=20 damla) 1 mg ketotifene eşdeğer bazda 1.375 mg ketotifen hidrojen fumarat içerir.

KULLANMA TALİMATI. Etkin madde: Her bir ml sinde (=20 damla) 1 mg ketotifene eşdeğer bazda 1.375 mg ketotifen hidrojen fumarat içerir. KULLANMA TALİMATI ZADİTEN oral damla Ağızdan alınır. Etkin madde: Her bir ml sinde (=20 damla) 1 mg ketotifene eşdeğer bazda 1.375 mg ketotifen hidrojen fumarat içerir. Yardımcı maddeler: Propil paraben

Detaylı

1. Aşağõdaki üç temel unsur, demokrasi için vazgeçilmez unsurlardõr: - Siyasal katõlõm (Vatandaşlarõn yönetime katõlõmõ, serbest seçimler, partiler)

1. Aşağõdaki üç temel unsur, demokrasi için vazgeçilmez unsurlardõr: - Siyasal katõlõm (Vatandaşlarõn yönetime katõlõmõ, serbest seçimler, partiler) Walter Bajohr 1. Aşağõdaki üç temel unsur, demokrasi için vazgeçilmez unsurlardõr: - Düşünce özgürlüğü, basõn-yayõn özgürlüğü - Hukuk devleti (İnsan haklarõ, bağõmsõz yargõ) - Siyasal katõlõm (Vatandaşlarõn

Detaylı

Ruhsal Bozukluklar ile İlgili Sık Görülen Yanlış İnançlar ve Gerçekler. Osman SEZGİN

Ruhsal Bozukluklar ile İlgili Sık Görülen Yanlış İnançlar ve Gerçekler. Osman SEZGİN Ruhsal Bozukluklar ile İlgili Sık Görülen Yanlış İnançlar ve Gerçekler Osman SEZGİN 1 0 Psikiyatrik hastalıklar kalp, şeker gibi gerçek tıbbi hastalık değildir! Ruh hastalığı olanlar olsa olsa deli dirler.

Detaylı

Şenol Gürvit sgurvit@apc.com 11/27

Şenol Gürvit sgurvit@apc.com 11/27 sgurvit@apc.com 11/27 3 KGK Seçiminde Gözönüne Alõnmasõ Gereken Parametreler KGK gibi sistemlere yapõlan yatõrõmõn kullanõcõ açõsõndan edinilen yararõ "availability"dir. Yani KGK çõkõşõna bağlanacak yük

Detaylı

BEŞERİ TIBBİ ÜRÜN RUHSATI SAHİPLERİ İÇİN FARMAKOVİJİLANS KILAVUZU

BEŞERİ TIBBİ ÜRÜN RUHSATI SAHİPLERİ İÇİN FARMAKOVİJİLANS KILAVUZU T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI İLAÇ VE ECZACILIK GENEL MÜDÜRLÜĞÜ BEŞERİ TIBBİ ÜRÜN RUHSATI SAHİPLERİ İÇİN FARMAKOVİJİLANS KILAVUZU TÜRKİYE FARMAKOVİJİLANS MERKEZİ (TÜFAM) 30.06.2005 ANKARA 1 BEŞERİ TIBBİ ÜRÜN RUHSATI

Detaylı

Daha yeşil bir gelecek için suyun

Daha yeşil bir gelecek için suyun Daha yeşil bir gelecek için suyun dönüşümü Yağmur sularõ, sel sularõ, arõndõrõlmõş sularõn tamamõ, istenildiği şekilde arõtõldõğõ durumda, sulama, meracõlõk, sebze ve meyvecilik, endüstriyel üretim alanõ

Detaylı

APC SUM48RMXLBP2U. APC Smart-UPS Modüler ile Kullanõm İçin Kesintisiz Güç Kaynağõ

APC SUM48RMXLBP2U. APC Smart-UPS Modüler ile Kullanõm İçin Kesintisiz Güç Kaynağõ Kullanõcõ Elkitabõ Türkçe APC SUM48RMXLBP2U Uzatõlmõş Ömür (XL) Akü Paketi APC Smart-UPS Modüler ile Kullanõm İçin Kesintisiz Güç Kaynağõ 990-1736 01/2004 Giriş SUM48RMXLBP2U, APC Smart-UPS Modeler Kesintisiz

Detaylı

KULLANMA TALİMATI. VENDİOS 600 mg tablet Ağızdan alınır.

KULLANMA TALİMATI. VENDİOS 600 mg tablet Ağızdan alınır. KULLANMA TALİMATI VENDİOS 600 mg tablet Ağızdan alınır. Etkin madde: Her VENDİOS tablet 600 mg diosmin içermektedir. Yardımcı maddeler: Her VENDİOS tablet povidon, mikrokristalin selüloz, mısır nişastası

Detaylı

Erken boşalmamak için en iyi yardımcı kaynak için burayı tıklayın

Erken boşalmamak için en iyi yardımcı kaynak için burayı tıklayın Prematür Ejakülasyon (Erken Boşalma) Erkekler arasında Erken gelmek, Erken orgazm veya Hızlı boşalmak olarak da ifade edilen erken boşalma, cinsel ilişki sırasında erkeğin vajinaya girmeden, giriş sırasında

Detaylı

1. VASTAREL MR 2. VASTAREL MR 3. VASTAREL MR 4. 5. VASTAREL MR

1. VASTAREL MR 2. VASTAREL MR 3. VASTAREL MR 4. 5. VASTAREL MR KULLANMA TALİMATI VASTAREL MR 35 mg Film Kaplı Modifiye SalımTablet Ağız yoluyla alınır. Etkin madde: 35 mg Trimetazidin dihidroklorid. Yardımcı maddeler: Titanyum dioksit (E 171), Kırmızı demir oksid

Detaylı

Sermaye Piyasasõ Araçlarõnõn Halka Arzõnda Satõş Yöntemlerine İlişkin Esaslar Tebliğinin Bazõ Maddelerinde Değişiklik Yapõlmasõna Dair Tebliğ

Sermaye Piyasasõ Araçlarõnõn Halka Arzõnda Satõş Yöntemlerine İlişkin Esaslar Tebliğinin Bazõ Maddelerinde Değişiklik Yapõlmasõna Dair Tebliğ Sermaye Piyasasõ Kurulu ndan : Sermaye Piyasasõ Araçlarõnõn Halka Arzõnda Satõş Yöntemlerine İlişkin Esaslar Tebliğinin Bazõ Maddelerinde Değişiklik Yapõlmasõna Dair Tebliğ Madde 1 27/10/1993 tarihli ve

Detaylı

9. Sigarayı bırakma zamanı

9. Sigarayı bırakma zamanı 9. Sigarayı bırakma zamanı 1 9. Sigarayı bırakma zamanı Dünyada 8 saniyede 1 can alan, yılda 4 milyon kişinin ölümüne neden olan, dünyada her 10 erişkinden birinin ölüm nedeni sayılan sigarayı bırakmak

Detaylı

PSİKOFARMAKOLOJİ-5. ANTİDEPRESANLAR Doç. Dr. Şaziye Senem Başgül. HKU, Psikoloji YL, 2017 Bahar.

PSİKOFARMAKOLOJİ-5. ANTİDEPRESANLAR Doç. Dr. Şaziye Senem Başgül. HKU, Psikoloji YL, 2017 Bahar. PSİKOFARMAKOLOJİ-5 ANTİDEPRESANLAR Doç. Dr. Şaziye Senem Başgül HKU, Psikoloji YL, 2017 Bahar www.gunescocuk.com DEPRESYONUN NÖROKİMYASI Dopamin Çok az olumlu afekt (mutluluk, neşe, ilgi, haz, uyanıklı,

Detaylı

Yüksek doz siproteron asetat tedavisi altõnda, bazen prolaktin seviyelerinin hafifçe yükselmeye meyilli olduklarõ gözlemlenmiştir.

Yüksek doz siproteron asetat tedavisi altõnda, bazen prolaktin seviyelerinin hafifçe yükselmeye meyilli olduklarõ gözlemlenmiştir. Androcur -100 Tablet Formülü Bir tablet Androcur 100 mg siproteron asetat içerir. Farmakolojik özellikleri Farmakodinamik özellikleri Androcur antiandrogen bir hormon preperatõdõr. Androcur tedavisi altõnda

Detaylı

Makina İmalatõ Sektöründe İş Mükemmelliği ve Elektronik İş Stratejileri

Makina İmalatõ Sektöründe İş Mükemmelliği ve Elektronik İş Stratejileri Makina İmalatõ Sektöründe İş Mükemmelliği ve Elektronik İş Stratejileri Özet Bulgular 09 Ekim 2002 TS/BAS/02-83 TÜSİAD tarafõndan hazõrlanan Makina İmalatõ Sektöründe İş Mükemmelliği ve Elektronik İş Stratejileri

Detaylı

Stepping On. Seans Altı. Mola. Altinci Seans Broşürü. Güven oluşturmak ve düşmeleri azaltmak. 1. Bugünün seans tanıtımı.

Stepping On. Seans Altı. Mola. Altinci Seans Broşürü. Güven oluşturmak ve düşmeleri azaltmak. 1. Bugünün seans tanıtımı. Stepping On Güven oluşturmak ve düşmeleri azaltmak Seans Altı 1. Bugünün seans tanıtımı. 2. Ev ödevinin gözden geçirilmesi. 3. Konuk konuşmacı: ilaçlar ve düşmeler. 4. Fizyoterapist kontrolünde yapılan

Detaylı

YAŞLILIKTA PSİKO-SOSYAL YAŞAM

YAŞLILIKTA PSİKO-SOSYAL YAŞAM YAŞLILIKTA PSİKO-SOSYAL YAŞAM Yaşlıların Psiko-Sosyal Özellikleri İnsanın yaşlılığında nasıl olacağı ya da nasıl yaşlanacağı; yaşadığı coğrafyaya, kalıtsal özelliklere, Psiko-sosyal ve Sosyo-ekonomik şartlara,

Detaylı

İnsülin tedavisi ile daha

İnsülin tedavisi ile daha İnsülin tedavisi ile daha iyi oldum Konvensiyonel İnsülin tedavisi için Monika Grüßer, Viktor Jörgens ve Peter Kronsbein Sevgili okuyucular! Bu kitabı özellikle yıllarca diet ya da şeker düşürücü ilaçlarla

Detaylı

Türk Akreditasyon Kurumu. Doküman No.: P509 Revizyon No: 01. Kontrol Onay. İmza. İsim

Türk Akreditasyon Kurumu. Doküman No.: P509 Revizyon No: 01. Kontrol Onay. İmza. İsim Doküman Adõ: GÜVENLİK SÜREÇLERİ Doküman No.: P509 Revizyon No: 01 5 01 Bilgi İşlem Personelin Bilgilerin Gizliliği konusundaki taahhütlerine ilişkin paragraf eklendi. Sayfa No Rev. Revizyon Nedeni Yürürlük

Detaylı

Diyabet ve göz sorunları

Diyabet ve göz sorunları TÜRKİYE ENDOKRİNOLOJİ VE METABOLİZMA DERNEĞİ DİABETES MELLİTUS ÇALIŞMA VE EĞİTİM GRUBU TEMD DİABETES MELLİTUS ÇALIŞMA VE EĞİTİM GRUBU HASTA EĞİTİM KİTAPÇIKLARI SERİSİ 08 Diyabet ve göz sorunları Diyabet

Detaylı

BENİM HAKLARIM ÇOCUK HAKLARINA DAİR SÖZLEŞME. MADDE 1. Ben çocuğum Onsekiz yaşõna kadar bir çocuk olarak vazgeçilmez haklara sahibim.

BENİM HAKLARIM ÇOCUK HAKLARINA DAİR SÖZLEŞME. MADDE 1. Ben çocuğum Onsekiz yaşõna kadar bir çocuk olarak vazgeçilmez haklara sahibim. BENİM HAKLARIM ÇOCUK HAKLARINA DAİR SÖZLEŞME MADDE 1. Ben çocuğum Onsekiz yaşõna kadar bir çocuk olarak vazgeçilmez haklara sahibim. MADDE 2. Bu haklar, bütün çocuklar içindir; beyaz çocuk, kara çocuk,

Detaylı

Alkol ve Madde Kullanımında Zehirlenme

Alkol ve Madde Kullanımında Zehirlenme Alkol ve Madde Kullanımında Zehirlenme Prof. Dr. Hakan Coşkunol Ege Üniversitesi BATI ENSTİTÜSÜ Alkol ve Madde Kullanım Biçimleri Nelerdir? Kullanmama Sosyal Kullanım Rekreasyonel Kullanım Riskli Kullanım

Detaylı

Kabul Tarihi : 15.1.2004

Kabul Tarihi : 15.1.2004 ELEKTRONİK İMZA KANUNU Kanun 5070 No. Kabul Tarihi : 15.1.2004 BİRİNCİ KISIM Amaç, Kapsam ve Tanõmlar Amaç MADDE 1.- Bu Kanunun amacõ, elektronik imzanõn hukukî ve teknik yönleri ile kullanõmõna ilişkin

Detaylı

YETİŞKİNLERDE MADDE BAĞIMLILIĞI DOÇ. DR. ARTUNER DEVECİ

YETİŞKİNLERDE MADDE BAĞIMLILIĞI DOÇ. DR. ARTUNER DEVECİ YETİŞKİNLERDE MADDE BAĞIMLILIĞI DOÇ. DR. ARTUNER DEVECİ CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ PSİKİYATRİ A.D. Madde deyince ne anlıyoruz? Alkol Amfetamin gibi uyarıcılar Kafein Esrar ve sentetik kannabinoidler

Detaylı

İYELİK TAMLAMASINDA ÇOKLUK ÜÇÜNCÜ KİŞİ SORUNU

İYELİK TAMLAMASINDA ÇOKLUK ÜÇÜNCÜ KİŞİ SORUNU İYELİK TAMLAMASINDA ÇOKLUK ÜÇÜNCÜ KİŞİ SORUNU Doç. Dr. Mustafa S. KAÇALİN Kõrgõzistan Türkiye Manas Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Türkoloji Bölümü İlgi tamlamasõ, iyelik tamlamasõ, ad tamlamasõ gibi

Detaylı

AFET PSİKOLOJİSİ. GEA Acil Durum Yönetimi Eğitimleri

AFET PSİKOLOJİSİ. GEA Acil Durum Yönetimi Eğitimleri AFET PSİKOLOJİSİ GEA Acil Durum Yönetimi Eğitimleri Afet Sonrası Risk Altındaki Gruplar Doğrudan Etkilenenler Tanık olanlar İzleyiciler AFET SONRASI DUYGUSAL AŞAMALAR İLK VURMA AŞAMASI ACİL DURUM AŞAMASI

Detaylı

GARRETT GTI 2500 Kullanım kılavuzu

GARRETT GTI 2500 Kullanım kılavuzu GARRETT GTI 2500 Kullanım kılavuzu Tebrikler. Siz şimdi 2000 Model bir Metall arama cihazõ sahibisiniz. Lütfen bu kõlavuzu önce tamamen okuyun, orjinal kõlavuza da bakõnõz. Cihaz dayanõklõ üretilmiştir.

Detaylı

MODEM OPTIONS. for Nokia 7650 HIZLI KULLANIM KILAVUZU. Copyright 2002 Nokia.Tüm haklarõ mahfuzdur. 9354488 Issue 1

MODEM OPTIONS. for Nokia 7650 HIZLI KULLANIM KILAVUZU. Copyright 2002 Nokia.Tüm haklarõ mahfuzdur. 9354488 Issue 1 MODEM OPTIONS for Nokia 7650 HIZLI KULLANIM KILAVUZU Copyright 2002 Nokia.Tüm haklarõ mahfuzdur. 9354488 Issue 1 İçindekiler 1. GİRİŞ... 1 2. MODEM OPTIONS FOR NOKIA 7650 Yİ YÜKLEME... 1 3. TELEFONUNUZU

Detaylı

NEDEN AKRİLİK? AKRİLİK KULLANIMININ NEDENLERİ

NEDEN AKRİLİK? AKRİLİK KULLANIMININ NEDENLERİ NEDEN AKRİLİK? Küvet ve duş sistemleri için akrilik zengin, yumuşak ve dayanõklõ yapõsõ ile en dayanõklõ malzemedir. Akrilik renkleri solmaz ve seneler boyu kullanõcõsõna ilk günkü parõltõsõyla hizmet

Detaylı

7. İŞ GÜVENLİĞİ YÖNETİMİ

7. İŞ GÜVENLİĞİ YÖNETİMİ 7. İŞ GÜVENLİĞİ YÖNETİMİ 74 7.1 GİRİŞ Bu bölüm, iş güvenliği yönetiminin malsahibine sağladõğõ hizmetleri kapsamaktadõr. Proje yöneticisinin iş güvenliği ile ilgili hizmetlere yönelik yükümlülüğü, büyük

Detaylı