Innovation transfer network in Mediterranean Mariculture Industry Training Courses

Transkript

1

2 Innovation transfer network in Mediterranean Mariculture Industry Training Courses Vaccination strategies Processing Predictability in hatcheries Genomics Health & Safety Feeding strategies

3 Innovation transfer network in Mediterranean Mariculture Industry Training Courses Vaccination strategies Processing Predictability in hatcheries Genomics Health & Safety Feeding strategies

4 Akdeniz Deniz Ürünlerinde Yenilik Transferi Ağı Endüstriyel Eğitim Kursları Levrek Balığı ve Mercan Balığı Besleme Yönetiminde Yenilikçi Çözümler Bodrum, Türkiye, 12 Eylül 2012 Valensiya, İspanya, 20 Eylül 2012 Levrek Balığı ve Mercan Balığı Üretim Çiftliklerinde Öngörülebilirliğin Arttırılmasında Y enilikçi Çözümler Atina, Yunanistan, 17 Eylül 2012 Levrek Balığı ve Mercan Balığı için Yenilikçi Aşılama Stratejileri Bodrum, Türkiye, 12Eylül 2012 Valensiya, İspanya, 20Eylül 2012 Levrek Balığı ve Mercan Balığı açısından Katma Değerli Ürün ve Hizmet Yaratımı ve İşleme Teknolojisinde Yenilikçi Çözümler Atina, Yunanistan, 17 Ekim 2012 Bodrum, Türkiye, 19Ekim 2012 Levrek Balığı ve Mercan Balığı Genom Uygulamasında Yenilikçi Çözümler Atina, Yunanistan, 11Ekim 2012 Akdeniz Su Ürünleri 2020 Vizyonu (CEO Etkinliği) Yunanistan, 15Kasım 2012

5 Prof. Patrick Douglas Smith İngiltere, TETHYS AQUACULTURE Limited, CEO'su TETHYS AQUACULTURE Limited Old Rectory Cottage, Duck Street, Wendens, Ambo, Saffron Walden, Essex, CB11 4JU, İngiltere Patrick, hem akademik hem de ticari gelişim konusundaki deneyimleriyle, ticari balık aşılarının öncülerinden biridir. Charing Cross Hastanesi Tıp Okulu'nda Tıbbi İmmünoloj'de meslek hayatına başlamış ve daha sonra hükümetin Balık Hastalıkları Labaratuarı'na geçmiştir yılında kendi şirketi Aquaculture Vaccines Ltd'i kurmuştur. Bu şirket yetiştirilen balıkların hastalıklardan korunmaları amaçlı ticari aşıları geliştiren ilk şirket olmuştur. Patrick, aşı gelişimi üzerine sahip olduğu kilit rolüyle ve dünya su ürünleri sektörüne verdiği hizmetleriyle uluslararası alanda çok iyi tanınmaktadır. Emekliliğinden önce, Intervet Schering Plough Hayvan Sağlığı (Şu anda MSD Hayvan Sağlığı) için Yeni İş Geliştirme/Keşfetme alanında Küresel Yöneticilik yapmıştır ve burada endüstri ve akademik sektör arasında işbirliği sağlayan yakın araştırma bağları kurmuştur. Stirling Üniversitesi, kısa bir süre önce Patrick'e balık immünolojisi konusunda bulunduğu üstün katkılarından ve Su Ürünleri Enstitüsü'ne sağladığı uzun dönemli desteklerinden dolayı Onursal Profesörlük unvanı vermiştir. Şu anda ise birkaç kuruluşta danışmanlık pozisyonunu devam ettirmektedir. Bu pozisyonlar: Avrupa Balık Patolojistleri Birliği (EAFP) Başkan Yardımcılığı, Avrupa Su Ürünleri Teknoloji ve Yenilik Platformu (EATIP) Yöneticiliği, İskoçya Bilim ve Teknoloji için Deniz İttifakı Bilim Danışmanlığı, Avrupa Su Ürünleri Prosedürleri (FEAP) Federasyon Üyeliği ve Britanya Alabalık Birliği (BTA) Başkanlığı'dır. Şu anda su ürünleri hayvan sağlığı alanında daha hızlı teknoloji transferini kolaylaştırmayı amaçlayan Tethys Aquaculture Limited Suda Yaşayan hayvanların sağlık araştırmalarının etkileri kuruluşunun CEO'sudur.

6 Dr. Panos Christofilogiannis AQUARK Genel Müdürü, GR AQUARK 143 Papagou avenue Zografou Atina, Yunanistan Panos, Yunanistan Aristotelian University of Thessaloniki'de Veterinerlik alanında lisans derecesini tamamlamıştır (1991). Ayrıca İngiltere Plymouth Üniversitesi'nde Uygulamalı Balık Biyolojisi mastırı (1992) ve İskoçya Stirling Üniversitesi Su Ürünleri Enstitüsü Su Ürünleri Veterinerliği mastırı (1993) ve Stirling Üniversitesi Su Ürünleri Enstitüsü Su Ürünleri'nde Antibiyotiklerin kullanımında da doktora derecesi bulunmaktadır. Doktora derecesi Yunanistan Su Ürünleri Üreticileri Federasyonu tarafından kısmen finanse edilmiştir ve Stirling Üniversitesi Su Ürünleri Enstitüsü Virüs Bilimi Labaratuarı'nda Yunanistan Su Ürünleri Üreticileri Federasyonu (F.G.M) için Bilim Danışmanı olarak ve çeşitli balık çiftçiliği şirketleri için Balık sağlığı uzmanı olarak çalışmıştır. Panos, Avrupa Su Ürünleri Üreticileri Federasyonu (FEAP) Teknik Danışmanı olarak görev almıştır ve FEAP Balık Sağlığı Komisyonu başkan yardımcısı olarak seçilmiştir ( ). Balık hastalıkları üzerine yeni AB mevzuatının gözden geçirilmesi için DG SANCO'da FEAP uzmanı olarak ve aşağıdaki AB programlarında da FEAP temsilcisi olarak görev almıştır: PANDA ve Csn-intran yılından veri balık aşıları alanında, Yunanistan SU ÜRÜNLERİ AŞILARI LİMİTED (AVL)'de Teknik Danışman olarak çalışmaktadır ve 2002'den beri de Yunanistan, İspanya, Türkiye ve Hırvatistan da Schering Plough Su Ürünleri (şu anda INTERVET HELLAS S.A, MERCK Hayvan Sağlığı'nın bir kısmı) için Teknik Danışman olarak çalışmaktadır yılında, AQUARK ve çeşitli AB projeleri (PESCALEX, VOCATIONAL AQUALABS, INTRANEMMA, TARGETFISH vb.) aracılığıyla AB, FAO, FOESA, IUCN ve transfer teknolojilerine danışmanlık yapan, Akdeniz su ürünleri odaklı yenilikçi bir uygulamalı araştırma ve danışmanlık şirketini kurmuştur. AQUARK, INTRANEMMA'yı yönetmektedir ve Panos ayrıca HELENİK SU ÜRÜNLERİ TEKNOLOJİLERİ ve YENİLİK PLATFORMU'nu koordine etmektedir.

7 Akdeniz Su Ürünleri Sektöründe Yenilik Transfer Ağı Eğitim Kursları Aşılama Stratejileri Levrek balığı ve mercan balığı için yenilikçi aşılama stratejileri Bodrum, Türkiye, 12 Eylül 2012 Valensiya, İspanya, 20 Eylül 2012 Panos Christofilogiannis AQUARK Patrick Douglas Smith TETHYS AQUACULTURE Ltd

8 Bugün neyi başarmak istiyoruz? Hedeflediğimiz öğrenme sonuçları Aşılama yöntemleriyle ilgili anlayışın geliştirilmesi Farklı aşılama sistemleriyle ilgili anlayışın geliştirilmesi Balıkların aşılanmasının ekonomik boyutları konusundaki anlayışın geliştirilmesi Hedeflediğimiz bilgi ve beceriler Farklı aşılama yöntemi özelliklerini değerlendirebilmek Uygun aşılama stratejilerinin geliştirilebilmesi v e değerlendirilebilmesi Farklı aşılama stratejilerinden elde edilecek maliyet tasarrufunun öngörülebilmesi

9 İçerik Su ürünleri üreticiliği Balık sağlığı yönetimi prensipleri Temel balık hastalıkları Yöntemler Batırma vs. Oral vs. Enjeksiyon Başka olacak mı? (gelecekte) Stratejiler Bir strateji nasıl seçilir ve uygulanır Uygulamayı etkileyen faktörler Ekonomik boyut Aşılama şirketleri nasıl düşünür? Balık çiftliği yöneticileri nasıl düşünmelidir?

10 Su ürünleri üreticiliği Global Su ürünleri üreticiliği 6.6 milyar ABD Doları değerinde 1.77 milyon ton (3,73 ABD$/kg) levrek balığı ton, 2 tür barbunya balıkları ton, 1 tür sinarit balıkları, mercan balıkları ton, 2 tür akya balıkları, kral balıkları ton, 1 tür pisi balıkları, trança balıkları, dil balıkları ton, 2 tür sarıağız balıkları, davul balıkları ton, 2 tür lagos balıkları ton morina balıkları, barlam balığı, mezgit balıkları ton, 1 tür ton balıkları, palamut balığı, deniz turnaları ton, 1 tür diğer su ürünü türleri ton, 3 tür.

11 Hastalık sınırlayıcı bir faktördür. Patojenik bakteriler, virüsler, parazitler ve mantarlar nedeniyle oluşurlar. Hastalık su ürünleri yetiştirme endüstrisinin sürekli büyümesindeki en önde gelen ve en önemli sınırlayıcı faktördür.

12 Sınırlayıcı bir faktör olarak hastalık (Chile)

13 Sağlık yönetimi araçları 1. Kemoterapötanlar - antimikrobiyaller - antiparazitler 2. Aşılar - teknolojiler - yeni-oral aşılar - gelişmiş bağışıklık tepkisi bilgisi (erklilik testlerinin gelişimine özel bir vurgu) 3. Anestetikler 4. Dış asalaksılar 5. Biyogüvenlik ve dezenfektanlar 6. İmmüno- stimülanlar/ modülatörler 7. Alternatif uygulamalar - diğer kemoterapötanlar - prebiyotikler - probiyotikler - biyolojik kontrol - faj terapisi 8. Tanısal kitler - izleme ve gözetim

14 Antibiyotik Uygulaması Etkili bir aşılama stratejisi bulunmadığında antibiyotik uygulamasının su ürünleri üretiminde kullanılması gereklidir. Antibiyotikler aşağıdakilerle bağlantılıdır: Daha yüksek üretim maliyetleri Direnç oluşması riski- Gelecekteki tedavilerin etkisiz olması Birçok ülkedeki sınırlı ulaşılabilirlik ticari bariyerler oluşmasına neden olur Balık sağlığıyla ilgili konular (tedaviye karşı önleme) Nihai üründe küspe bulunması riski (Tüketici güvenliği/ Pazarlama sorunları) Potansiyel çevresel etki (tortul organizmalarda direnç) İnsan patojenlerine direnç transferi riski (tatlı su çoklu kültürü)

15 İspanyol deniz ürünleri üreticiliğine karşı Norveç deniz ürünleri üreticiliği Vibrosis vaccine Cold water Vibrosis vaccine

16 Biyogüvenlik ve dezenfektanlar Kullanımlar çeşitlidir (kuyu botları ve diğer ulaşım araçları, çiftlik ekipmanı, kıyafet vb...) Birçok ürün bulunabilir Lisanslı değil mi? Test etme kılavuzları var mı? Çevresel etki? Spesifik koşullardaki etkinlik? Eksik değer verilmiş (ve az kullanılmış) araç AB kayıt sürecinden yararlanılabilindi mi?

17 Alternatif uygulamalar Alternatif kontrol önlemleri Diğer kemoterapötanlar İmino stimülanlar / imino modülatörler/ prebiyotikler / probiyotikler /faj terapisi Biyolojik kontrol önlemleri Kaçınma ve koruma İyi çiftçilik Biyogüvenlik önlemleri İzleme ve Gözetim

18 Alternatif uygulamalar Making a medicinal claim Ürün bir ilaçtır ve EC 2001/82/EC Direktifine göre kullanılmaya başlamadan önce lisanslanması gerekir Bazı ürünlerin karmaşık yapısı lisanslamayı zorlaştırır Fizyolojik bir savla ek besin kullanılması? Ürün EU 1831/2003 sayılı yönetmeliğine göre kullanılmaya başlamadan önce lisanslanmalıdır Ve diğerleri: tortular, biyosit direktifleri... Herhangi bir alternatif uygulamanın sonu?

19 Tanısal kitler Dünya çapında 6 üretici Lateks yapıştırma testi Monoklonal karşıt özdek temelli test ELISA formatı DNA Nokta Leke hibridizasyonu tekniği Polimeraz zincir reaksiyon (PCR) kitleri İmino kramatografi kitleri

20 Tanısal Kit örnekleri Döngü-aracılıklı İzotermal Büyüme (LAMP) Lateral-akış imino çözümleme ISAV DNA mikrodizilimleri Çoklu türdeş inceleme

21 Iminostimülanlar Faaliyette olan ve spesifik bağışıklık tepkisinin genel savunma mekanizmasını yükselten kimyasallar, ilaçlar, stresörler (Anderson 1992) Test edilen 30 dan fazla ürün çeşitli sonuçlar verdi, Geniş araştırma Su ürünü çiftçileri bu araştırmaların çok azına erişebilmektedir. Maliyet açısından fayda nedir? Düzenleyici konular

22 İmino- modülasyon

23 Levür ürünleri BETA-GLUCANS PHAGOCYTIC CELL OR MACROPHAGE ACTIVATED CELL PHAGOCYTIC ACTION OVER MICROORGANISMS Yeast cell walls Production Mannan OligoSaccharides Betaglucans PRODUCES SUBSTANCE CYTOKINES CHAIN REACTION Purified Nucleotides Production Mineral Enriched Yeast Production With Selenium Chromium Zinc, etc.

24 Monogeneans Levrek balığı ve mercan balığı fatojenleri Lymphocystis Cryptocaryon Ceratomyxa Epitheliocystis Trichodina

25 Levrek balığı ve mercan balığı fatojenleri Sphaerospora Myxidium Nodavirus Pasteurellosis Vibriosis

26 Mikrokotil infestasyon

27 Mercan balığı intrastoplazmatik organizmalarda kırmızı lezyonlar (Chlamydia benzeri)

28 Deniz levreğinde Lernathropus kroyeri

29 Diplectanum aequans

30 İzopot Parazitler

31 İzopot Parazitler

32 Bakteri hastalıklarının teşhisi Tenacibaculum Vibrio spp

33 Vibriyoz Özellikleri: Bacteri : Vibrio anguillarum (I + II) (V. ordalii = biyotür II) Familya: Vibrionaceae Cins: Vibrio (Listonella) Gram -ve rodlar Diğer önemli vibriyolar: V. alginolyticus V. vulnificus L. damsela Bulunma aralığı: Deniz türleri: Levrek balığı, Kalkan, Morina balığı, Trança balığı, Sarı kuyruk balığı, Yılan balığı, Somon balığı, Alabalık Tatlı su türleri: Yılan balığı, gökkuşağı alabalığı Mevsimsel hastalık İlkbahar & Sonbahar (ancak şu an yaz mevsimi boyunca da görülür) Deniz ortamında esasen endemiktir.

34 Vibriyoz Dış Semptomlar: Koyu balık (melanosis) Çift yönlü pörtlek gözlülük İştahsızlık Anemi (solungaçlar çok soluktur) Ağız çevresinde kan kaybı Kırmızılaşmış solungaç kapağı? Deride ve yüzgeç uçlarında kan kaybı ve kırmızılaşma Rektumun dışarıya uzaması ve rektumda kan kaybı?

35 Vibriyoz Anahtar konular: Akut, subakut ve kronik formlar Ani sıcaklık dalgalanmaları patlamalara sebep olabilir Genellikle ilkbahar ve sonbaharda sıklıkla görülür Patlamalar genelde stresle ilgilidir: ters yöndeki çevresel şartlar zayıf çiftçilik/bakım İç Semptomlar: Sistemik septisemi Bağırsakta peteşil kanama Renal doku ölümü Kalp lezyonları Dalak genişlemesi (vişne kırmızısı renkte)

36 Vibriyoz Organizma Kültürü: Böbrekten - TSA (seçimli değil) TCBS (seçimli) tabakaları üzerine aşılama 25 o C de 24 saatliğine kuluçkaya yatırma Bakteriler düzgün, konveks Gri-beyaz koloniler halinde görülür Tedavi: Direnç/farklı antibiyotik duyarlılık profilleri gösteren farklı türdeşler Oksitetrasiklin Oksolinik asit Flumekin Dozu arttırılmış Sülfonamit

37 Pastörelloz Levrek balığı (TÜM üretim zinciri boyunca) Mercan balığı (Temel olarak 40 gram) Mevsimsel hastalık (Hazirandan Ekime kadar) Kanamaya ilişkin Septisemi Peteşiya Bağırsak ve solungaçlarda kanama Renal doku ölümü Kalpte doku ölümü Nodüller / dalakta doku ölümü (Kronik Pastörelloz) Böbrekten TSA ya (seçimli değil) ya da TSBROTH / BHI ağara aşılama 25 o C de 48 saat boyunca kuluçkaya yatırma (pastörella) Bakteriler düzgün, konveks Gri-beyaz koloniler halinde görülür (TSA)

38 İçerik Su ürünleri üreticiliği Balık sağlığı yönetimi prensipleri Temel balık hastalıkları Yöntemler Batırma vs. Oral vs. Enjeksiyon Başka olacak mı? (gelecekte) Stratejiler Bir strateji nasıl seçilir ve uygulanır Uygulamayı etkileyen faktörler Ekonomik boyut Aşılama şirketleri nasıl düşünür? Balık çiftliği yöneticileri nasıl düşünmelidir?

39 Balık aşılamasının temeli Balıkların memelilerdekine benzer fonksiyonel bir bağışıklık sistemi vardır. (kalıtsal & kendini uyarlayabilen) Diğer omurgalılardan en büyük farkları metabolizmalarının ve bağışıklık tepkilerinin sıcaklığa bağlı olmasıdır. İdeal aşılama aşağıdaki gibi olmalıdır : Güvenli Bağışıklık sağlayıcı Vücudun doğal savunmasına benzer koruma sağlamalı Etki ve hastalıkları sınırlamalı

40 Balıklardaki bağışıklık tepkisi

41 İdeal balık aşısı? Bağışıklığın ve korumanın sürdürülmesi Erken kitlesel uygulama Birçok tür üzerinde etkili Güvenli Ucuz ve uygun maliyetli Kolayca üretilebilen Stabil Teşhisi engellemeyecek Kolay lisanslanabilir

42 Lisanslı aşılardaki patojenler BACTERIA Aeromonas salmonicida, Listonella (Vibrio) anguillarum O1 & O2 Photobacterium damsela subsp. piscicida Moritella viscosa Vibrio salmonicida. Vibrio ordalii Yersinia ruckeri Streptococcus iniae Streptococcus agalactiae Edwardsiella ictaluri Edwardsiella tarda Lactococcus garvieae Flavobacterium phsycrophilium VIRUSES Infectious pancreatic necrosis virus (IPNV) Infectious salmon anemia virus (ISAV) Pancreas disease virus (PDV) Infectious Heamtopoietic Necrosis Virus (IHNV) INTRACELLULAR BACTERIA Piscirickettsia salmonis Francisella sp

43 İmersiyon Avantajlar: Küçük balıklar için uygun Düşük stres Ucuz Dezavantajlar: Büyük balıklar için pahalı Koruma süresi sınırlı Teknik: Aşıyı üretim çiftliğindeki suyla 1:10 oranında seyreltin Oksijenasyon ekleyin Küçük gruplara 30 saniyeliğine batırın Çok fazla doluluk oluşmasından kaçının Çok fazla aerasyondan kaçının Önerilen ölçü >1,2g 100kgs balığın aşılanması/litre aşı (5 gramda = /litre) Sağlıklı balıkları aşılayın (süzgeçleri kontrol edin) Stresi minimuma getirin Prosedürün kayıtlarını tutun gün boyunca balıkları strese/zorlanmaya maruz bırakmayın

44 İmmersiyon nasıl çalışır? Antijen emilimi (Makrofajlar) Süzgeçlerden (90%+) ve deri yoluyla Kan yoluyla yüzgeç ve böbreğe transfer.

45 İmmersiyon Hatalar

46 İmmersiyon Otomasyon

47 Oral Avantajlar: Ek çalışana gerek yoktur Aşılama yerinde yapılır Birim maliyet Daha düşük maliyet yaratan bir yöntemdir Düşük (hiç) stres Zamanlama balık/çevre tarafından dikte edilir günlük balık üretim çiftliği faaliyetleri tarafından değil. Dezavantajlar: Enjeksiyona göre daha az sürer Yemleme yarışı yaşanır Planlama? Kılavuzlar: Önerilen ölçü > 5g Doz: 0,1 ml aşı/ balık Gün 1-5: Aşılanmış Balık+ Ergosan (yemde % 0,5 oranında) Gün 6-10: Normal yem Gün 11-15: Aşılanmış yem Aşılanmış sağlıklı balıklar gün boyunca balıkları strese/zorlanmaya maruz bırakmayın

48 Oral aşılar nasıl etki eder?

49 Oral aşılama uygulaması

50 Enjeksiyon Avantajlar: Zayıf antijenlerin dağılımı En uzun koruma süresi Balıklar için stresli Yan etkiler Teknik: Kişilerin & ekipmanların organize Edilmesi (silahlar/masa) Aşıyı iyice sallayın Ekipmanları bağlayın Balıklara anestezi yapın Dezavantajlar: Yoğun işgücü gerektirir Ters hava koşullarından etkilenir Pelvik yüzgeçlerin ön tarafına enjekte edin (IP) (Balık başına sabit doz (0.1ml = /litre) Stresi kesinlikle minimum seviyede tutun Enjeksiyon öncesinde balıkları aç bırakın Balıkları 20 gram üzerinde aşılayın Sağlıklı balıkları aşılayın bu önemli!

51 Enjeksiyon makineleri

52 Bağıntılı (göreceli) koruma

53 Enjeksiyon yan etkileri? (somon balıkları) Adhezyon skorlaması Speilberg Skoru 0 Adhezyon skorlaması Speilberg Skoru 1 Adhezyon skorlaması Speilberg Skoru 5 Adhezyon skorlaması Speilberg Skoru 4 Adhezyon skorlaması Speilberg Skoru 2 Adhezyon skorlaması Speilberg Skoru 3

54 Yan etkilere neden olan faktörler Arttırıcılar Antijenler Aşı formasyonu Doz oranı Işık periyotu aşılama Balık aşılama aşılama Yukarıdakilerin hepsinin ya da herhangi birinin etkileşimi

55 Balık aşılarını nasıl kullanırız?

56

57

58

59

60

61

62 Immersion video

63

64

65 Injection videos

66

67

68

69

70

71 İçerik Su ürünleri üreticiliği Balık sağlığı yönetimi prensipleri Temel balık hastalıkları Yöntemler Batırma vs. Oral vs. Enjeksiyon Başka olacak mı? (gelecekte) Stratejiler Bir strateji nasıl seçilir ve uygulanır Uygulamayı etkileyen faktörler Ekonomik boyut Aşılama şirketleri nasıl düşünür? Balık çiftliği yöneticileri nasıl düşünmelidir?

72 Aşının gerekliliği Norveç 2010: 36,5 milyon somon balığı ölümü

73 Aşı verilmesi (somon)

74 Aşı türü seçimi

75 Aşılama yönteminin seçimi Şunlara göre yapılır : balık çiftliğinin epidemolojisi aşılama penceresi Balıkların boyutu Gereken koruma süresi Patojen türü Gerekli bağışıklık tepkisi türü Tek ya da multivalan ürün Aşı ve balık maliyeti

76 Balık çiftliğinin epidemolojisi Epidemiology Med AQUA JAN FEB MAR APR MAY JUN JUL AUG SEPT OCT NOV DEC JAN FEB MARAPR MAY JUN JUL AUGSEPTOCT NOV DEC vibriosis period vibriosis period North Med Pasteurellosis period Pasteurellosis period North Med Myxobacteria Nodavirus (Sea bass) Monogenea Microcotyle infestation (sea bream)

77 Aşı stratejisi seçimi Yüksek etkinlikte balığa doğrudan verilebilecek ya da yiyeceğe gerektiği kadar konulabilecek Oral aşılar Enjeksiyon sonrası gereken immersiyon aşısı ya da oral ek aşılar Somon: genellikle mültivalan bir aşının tek enjeksiyonu (6-7 antijen) Fazla antijen & antijen yarışı riski Yeni aşılar ve aşılama stratejileri gereklidir.

78 Diğer önemli faktörler Aşılama sırasında balıkların boyutu Daha küçük balıklar daha yüksek lokal reaksiyon riski aşılama Sıcaklık ne kadar yüksek olursa lokal reaksiyon riski daha yüksektir Bağışıklığın oluşması sıcaklığa bağlıdır Destekleyiciler Antijenlerin türü ve sayısı Monovalen ya da multivalen

79 Aşılama Stratejileri- Levrek Balığı

80 Aşılama Stratejileri- Mercan Balığı

81 İçerik Yöntemler Stratejiler Ekonomik boyut Su ürünleri üreticiliği Balık sağlığı yönetimi prensipleri Temel balık hastalıkları Batırma vs. Oral vs. Enjeksiyon Başka olacak mı? (gelecekte) Bir strateji nasıl seçilir ve uygulanır Uygulamayı etkileyen faktörler Aşılama şirketleri nasıl düşünür? Balık çiftliği yöneticileri nasıl düşünmelidir?

82 Bir aşının piyasaya sürülme maliyeti Finansal Üzerinde çalışılan saatler Zaman

83 Aşı geliştirme evreleri 1. Aşama 1- Fizibilite (laboratuvar çalışmaları) a. Virülansın test edilmesi b. Zorluk modelleri c. Çapraz koruma çalışmaları d. Doz titrasyon çalışmaları 2. Aşama 2- Geliştirme (Laboratuvar/ saha ç alışmaları) a. Saha çalışmaları b. Bağışıklığın oluşması c. Bağışıklık süresi d. Güvenlik e. Tesir f. Stabilite g. Dozun ayarlanması 3. Aşama 3- Dokümantasyon (laboratuvar/ saha denemeleri) a. Güvenlik b. Etkinlik 4. Aşama 4. Üretim sonrası lisanslama (pazarlama sonrası çalışmalar) a. Saha çalışmaları b. Grup salınımı (güvenlik ve tesir) c. Stabilitenin test edilmesi (güvenlik ve tesir Zorluk testlerine karşı antikor testleri?

84 Aşı gelişimini sınırlayan faktörler ECONOMİK MOTİVASYON GÜVEN KULLANIM KOLAYLIĞI Piyasa değeri ve kesinliği dahil olmak üzere hem balık yetiştiricileri hem de aşı şirketleri için maliyet etkinliği Veteriner laboratuvarı performansının çiftlik performansıyla daha iyi korelasyonu ve bunun üretim ortamında ölçülebilmesi Uygulama teknolojisinin gelişimi ve esnekliği

85 Balık aşılamasının saha denemelerindeki zorluklar Yabani balıklardan kaynaklı öngörülemeyen zorluklar Yönetim uygulamalarının neden olduğu ses (ör: stres) Sonucunun ölçülme zorluğu Az sayıda balık kullanımının gerçek üretim koşullarına göre değerlendirme yapılmasını zorlaştırması Yakın uyum sağlanması oldukça önemlidir.

86 Düzenleyici Basamaklar Madde 10, 2001/82/EC No lu Direktif İzin verilen medikal bir ürün yoksa.. son derece.. hayvanların kabul edilemez derecede acı çekmesine neden olunmasını önlemek için.. bir veteriner.. az sayıda hayvan. Beslenecek hayvanlar Sadece bu hayvanlar için Üye Devletlerde izin verilen maddeler

87 Düzenleyici Basamaklar Küçük / yeni türler açısından sorunlar Veterinerler düzenleyici basamakları muntazam şekilde kullanmalıdır. Hayvanlar tek bir bakım tesisinde tutulmalıdır. Yetkili Veterinerlik Kurumlarından ön izin alınmalıdır. Faaliyetler 2377/90 No lu direktifi Ek I, Ek II ya da Ek III de bulunmalıdır. Eğer başka bir Üye Devletten ithal edildilerse, gıda üreten hayvanlar açısından izin verilmiş olmalıdır. Başka besin-hayvanları için izin verilmiş ürünlerin uygunsuzluğu (ör: önceden karıştırmak, aktif içeriğin çözülmesi ya da düşük konsantrasyonu). 500 C gün bırakma periyodu. Kayıt tutulması.

88 Ulaşılabilirliği arttırmak için çözümler izin verilen ürünler tek bir tür yerine salmonitler ya da yüzgeçli balıklar için lisanslanmalı (balıklar için cinse özgü lisans) Aşı Basamağının rutin bir biçimde kullanılması gerektiğinin anlaşılması. Az sayıda hayvanın çiftliklerde yetiştirilen balıklar için uygun olmaması. 15 yıla uzatılan IP koruması. Balık Yetiştirme Birliklerinin konuya dahil olması.

89 Killed vaccines vs. Attenuated

90 Aşılama teknolojileri- aşının verilişi

91 Somon yetiştiriciliğinin ekonomik boyutları NORWEGIAN SALMON PRODUCTION COST Euros/kg % smolt cost 0,29 9,5% feed cost 1,49 49,7% insurance 0,02 0,7% salaries 0,19 6,3% Euros/kg % depreciation 0,15 4,9% vaccines 0,04 1,5% other operational cost 0,47 15,6% Sea lice treatment 0,10 3,5% net finance 0,06 1,9% 0,15 4,9% production cost 2,65 88,5% slaughter cost 0,35 11,5% total cost 3,00 100,0% Euros/kg vaccines 0,20 Sea lice treatment 0,47 0,67 NORWEGIAN SALMON SUPPORT INDUSTRIES MARKET *Average fish weight: 4,5 kg Vaccine market Sea lice treatment market Smolt market Feed market Insurance market Wellboats / Slaugter houses 41 million Euros 98 million Euros 268 million Euros 1,4 billion Euros 19 million Euros 325 million Euros

92 Akdeniz Su Ürünleri Yetiştiriciliği (EATiP) Toplam artış ton olarak: 305,000 T %112 Toplam Artış M : 1,449 %113

93 Akdeniz Su Ürünleri Yetiştiriciliği (EATiP)

94 Norveç vs Mediterranean

95 Norveç vs Mediterranean

96 Norveç vs Mediterranean

97 Norveç vs Mediterranean

98 Norveç vs Mediterranean

99 Norveç vs Mediterranean

100 Norveç vs Mediterranean

101 Balık aşısı dozları- Norveç Oil-based vaccine dosses for salmon and trout Norway (March11-12) Single 2 valent 3 valent 4 valent 5 valent 6 valernt PD furunculosis vibriosis cold water vibriosis flavobacteriosis winter ulcer IPN ISA ,74% 1,66% 0,52% 2,30% 90,89% 1,88%

102 Akdeniz su ürünleri piyasası INDUSTRY VALUE 2010 INDUSTRY VALUE 2020 PRODUCTION (tons) YEAR LAST DECADE Value 2010 CONSERVATIVE FUTURE PROJECTED PRODUCTION GROUP SPECIES 2010 APR M /kg APR IN 2020 M Flatfish Turbot ,4% Sole ,8% Flatfish Total ,9% 73 8,84 5,0% Other Marine fish Flathead grey mullet 734 3,6% Northern bluefin tuna ,2% Meagre ,0% Other Marine fish Total ,4% 152 9,22 5,0% Sea Basses Sea Bass ,6% Sea Basses Total ,6% 511 4,62 5,0% Sea Breams Sea Bream ,7% White seabream 335-4,0% Sea Breams Total ,6% 546 4,00 5,0% Grand Total ,9% Mevcut aşıların levrek ve mercan balıkları açısından 3,3 milyon Euro luk potansiyel piyasası

103 Balık aşılarının geleceği Balıkların bağışıklık sistemi hakkındaki bilginin artması Patojen ve virülans mekanizmaları hakkındaki bilginin artması Yeni ifade sistemleri Marker (canlı) aşılar Geliştirilmiş DNA aşıları Pasif bağışıklık Geliştirilmiş destekleyiciler Oral dağıtım sistemleri İmmünostimülanlar

104 Tıp açısından gelecekteki balık aşıları Aşılama değeri ile ilgili bilginin artması Aşılama programlarının uygulanmasının arttırılması Yeni aşıların geliştirilmesi için daha fazla katılım Aşağıdaki unsurlardan dolayı artan aşı piyasası değeri: artan aşılama adaptasyonu beklenen üründe artış yeni aşılar (Tenacibaculum, Nodavirüs vb.) yeni hızlı şekilde büyüten patolojiler

105 Innovation transfer network in Mediterranean Mariculture Industry Training Courses