KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ JEOFİZİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ SİSMİK VERİ İŞLEM LABORATUARI

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ JEOFİZİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ SİSMİK VERİ İŞLEM LABORATUARI"

Transkript

1 KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ JEOFİZİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ SİSMİK VERİ İŞLEM LABORATUARI Seisimager Programı Pickwin ve Plotrefa Modülleri Kullanım Kılavuzu Hazırlayan: Arş.Gör. Mustafa Şenkaya Aralık 2009

2 İçindekiler 1. PICKWIN Pıckwın de Veri Okutulması Kaynak ve Alıcı Uzaklık Ayarları Eksen ve Genlik Ayarları Filtreleme İlk Varışların Piklenmesi S Dalgası Verisi Okutma ve Değerlendirme PLOTREFA İlk varış verisinin okutulması ve görüntüleme özellikleri Seyahat zamanları üzerinde ayarlamalar Hız Alanı Modelleme ve Düzenleme İlk Varış Zamanlarının Değerlendirilmesi Zaman ortamı ters çözümü Genelleştirilmiş Karşılıklı Atış Yöntemi Tomografi.. 27 Arş. Gör. Mustafa Şenkaya Karadeniz Teknik Üniversitesi Veri İşlem Lab. 2009

3 SEİSİMAGER PROGRAMI PİCKWİN VE PLOTREFA MODÜLLERİ KULLANMA KILAVUZU Seisimager programı sismik kırılma çalışmalarından elde edilen kırılma ve yüzey dalgalarının görüntülenmesini, işlenmesi ve değerlendirilmesinde kullanılmaktadır. Bu kılavuzda kırılma verilerinin ilk varış zamanlarının işaretlenmesi amaçlı kullanılan Pickwin ve ilk varış zamanı verilerinin değerlendirilmesinde kullanılan Plotrefa modüllerinin sıkça başvurulan temel fonksiyonları anlatılacaktır. 1. PICKWIN Bu modülün amacı kayıt edilen sismik kırılma verisindeki direk ve kırılarak gelen dalgaların ilk varışlarının piklenmesi ve kayıt edilmesidir. Bu modül yardımıyla yapabileceklerimizden bazıları; Kırılma verilerinin görüntülenmesi İlk varışların piklenmesi ve kayıt edilmesi İzden elde edilebilecek yaklaşık hız değerlerinin görüntülenmesi Kaynak-alıcı koordinatlarının düzenlenmesi Süzgeç uygulamaları Verilerin spektrumlarının (fourier, fk vb) elde edilmesi Bu modülde birçok veri dosyası çeşidi kullanılabilir. Fakat genelde tercih edilen dosya uzantısı SEG2 dir. Bu uzantı birçok cihazında kırılma verisi çıkış uzantısıdır. Şekil 1:Pickwin modülü genel çalışma akış şeması Programın basit ve gelişmiş olarak iki ana menü seçeneği bulunmaktadır. Bu kılavuzda işlemler gelişmiş ana menü seçeneği üzerinden anlatılacaktır. Programın gelişmiş ana menü seçeneğini aktif yapmak için program Option Menu type bölümünde seçili olan Simple üzerinde tıklanmalı ve program yeniden başlatılmalıdır (Şekil3). Arş. Gör. Mustafa Şenkaya Karadeniz Teknik Üniversitesi Veri İşlem Lab

4 Şekil 2:Pickwin gelişmiş menü seçeneğinde bulunan butonlardan örnekler Tablo 1: Şekil2 de numaralandırılan butonların işlevleri 1- Son yapılan işlemi geri alır 12- Tüm izlerde yüksek genlikleri keser, izlerin karışmasını önler 2- Geri alınan işlemi, yeniden uygular 13- Seyahat zamanı eğrisini oluşturur 3- Piklenen zamanları birbirine bağlar 14- Tüm izlerdeki genlikleri normalize eder 4- Tüm izlerin genliğini arttırır İzlerin görüntülenme seçenekleri 5- tüm izlerin genliğini azaltır 18- Düzenlenmek istenilen kanalı seçer 6- Tüm izlerin genliğini yüksek oranda 19- El ile pikleme yapılır arttırır 7- Tüm izlerin genliğini yüksek oranda 20- Tahmini hız eğrileri çizer azaltır 8- Yatay ekseni kısaltır 21- Mevcut düzenleme modunu iptal eder 9- Yatay ekseni uzatır 10- Düşey ekseni uzatır 11- Düşey ekseni kısaltır Şekil 3: Pickwin de gelişmiş menü seçeneğinin aktif hale getirilmesi Şekil 4: Pickwin gelişmiş menü görünümü 1.1. Pıckwın de Veri Okutulması Pickwin modülü açıldıktan sonra ilk yapılacak işlem verinin modüle okutulmasıdır. Bu işlem için File sekmesindeki Open waveform file tıklandıktan sonra verimizin bulunduğu klasör üzerinden veri okutulur. Verinin okutulması sonrasında verimizin kanal sayısını, zaman Arş. Gör. Mustafa Şenkaya Karadeniz Teknik Üniversitesi Veri İşlem Lab

5 örnekleme aralığını ve örnek sayısını gösteren küçük bir bilgi ekranı görülecektir (Şekil5). Bu ekran görüldüğünde verimiz hatasız okutulmuş demektir. Şekil 5: Pickwin de verinin hatasız okutulması 1.2. Kaynak ve Alıcı Uzaklık Ayarları Sahada alınan kayıtlarda bazı nedenlerden dolayı alıcı-kaynak uzaklıkları hatalı olabilir. Bunları Pickwin de düzeltmek mümkündür. Bu işlemi her alıcı için tek tek yapmak istiyorsak Edit menüsündeki Show/edit source/receiver locations etc. seçeneğinden, eğer otomatik olarak yapmak istiyorsak edit source/receiver locations (with key) menüsünden ayarlayabiliriz. Edit source/recevier locations (with key) seçeneğinden Make Key sekmesine tıkladığımızda karşımıza çıkan menüye gerekli parametreleri girdikten sonra OK düğmesine tıkladığımızda kaynak ve alıcı koordinatları girdiğimiz parametreler doğrultusunda değişecektir (Şekil6). Şekil 6: Pickwin de kaynak ve alıcı lokasyonlarının değiştirilmesi Arş. Gör. Mustafa Şenkaya Karadeniz Teknik Üniversitesi Veri İşlem Lab

6 1.3. Eksen ve Genlik Ayarları Veriler okutulduğunda karşıma gelen ilk grafik programın varsayılan ayalarında kayıtlı olan eksen ayarları ile görüntülenir. Bu eksenleri birbiriyle orantılı olarak tablo1 de belirtilen 8-11 no lu butonlar yardımıyla ayarlayabiliriz. Diğer bir ayarlama seçeneği ise View menüsünde ki Axis configuration seçeneğidir. Bu seçenek ile eksenlere ait ayarları dilediğimiz gibi ayarlayabiliriz (Şekil7). Şekil 7: Pickwin de eksen ayalarının değiştirilmesi Veri okutulduktan sona karşımıza gelen genlikler ise otomatik olarak her izin normalize edilmiş halleridir. Eğer bu genlikler ilk varışları belirlememizde yetersiz kalıyorsa tablo1 de belirtilen 4-7 no lu butonlar yardımıyla tüm izlerdeki genlik değerleri ayarlanabilir. Genliklerin arttırılmasıyla beraber her kanaldaki izlerin birbirine karışması kaçınılmazdır. Kanalların birbirine karışmaması için Clip seçeneği kullanılır (Şekil8). Şekil 8: Clip seçeneğinin etkisi Arş. Gör. Mustafa Şenkaya Karadeniz Teknik Üniversitesi Veri İşlem Lab

7 1.4. Filtreleme Pickwin modülü yüksek kesişli (high cut) ve alçak kesişli (low cut) filtrelere sahiptir. Yüksek kesişli filtre CTRL-H tuşlarına basılarak uygulanır. Filtrenin ilk uygulama frekansı 1000 Hz dir ve uygulanışta yeni frekans bir önceki frekansın 0.8 ile çarpımına eşittir (ikinci uygulama 800 Hz, üçüncü uygulama 640 Hz, ). Alçak kesişli filtre ise CTRL-L tuşlarına basılarak uygulanır. Filtrenin ilk uygulama frekansı 5 Hz dir ve her uygulamada yeni frekans değeri bir önceki filtre frekansının 1.5 ile çarpımına eşittir İlk Varışların Piklenmesi Pickwin modülünde ilk varışlar otomatik olarak veya el ile belirlenebilir. İlk varışların otomatik olarak belirlenmesi için Pick first arrivals menüsünden Pick first arrival time automatically seçeneği tıklanır (Şekil9). Bu seçenek tıklandığında ilk varışlar renkli bir imleç ile belirlenir. Eğer bazı kanallardaki ilk varış zaman değerlerinin doğru olmadığını düşünüyorsanız fare imlecini doğru olduğunu düşündüğünüz zaman değerine tıkladığınızda ilk varış imleci otomatik olarak oraya taşınacaktır. Eğer ilk varışları sadece el ile belirlemek istiyorsanız Pick first time manually seçeneğine tıklamalısınız (Şekil9). Bu seçenekte tüm kanallardaki ilk varışlar sıfır zamanını gösterir ve siz fare imleci ile her kanaldaki doğru olduğunu düşündüğünüz ilk varış zamanına tıkladığınızda ilk varış imleci otomatik olarak taşınır (Şekil10). Şekil 9: İlk varış piklemesi için seçenekler Arş. Gör. Mustafa Şenkaya Karadeniz Teknik Üniversitesi Veri İşlem Lab

8 Şekil 10: Otomatik ilk varış piklemesi ve yapılan düzeltmeler ile oluşturulan son hali İlk varış zamanları piklendikten sonra, piklenen zamanlarının oluşturacağı seyahat zamanı eğrisini görmek için tablo1 deki 3 no lu buton ile birleştirilmelidir. Çok kanallı çalışmalarda gözden kaçan hatalı piklemeler bu yolla önlenir. Pikler birleştirildikten sonra eğer aynı profile ait başka bir atış yoksa File menüsündeki Save pick file seçeneği ile ilk varış pikleri kayıt edilebilir. Eğer aynı profile ait başka atışlar içinde ilk varış değerlendirilmesi yapılacaksa File menüsünden Open waveform file seçeneği ile diğer atış verisini okutmalıyız. Bu durumda yeni bir veri okutmak istediğimizde karşımıza şekil11 deki gibi bir kutu çıkar burada New file seçeneği seçilmelidir (Şekil 11). Append to present data seçeneği ileriki bölümlerde anlatılacaktır. Şekil 11: Yeni bir kırılma verisinin okutulması İkinci veri okutulduktan sonra önceki veriye ait seyahat zamanı eğrisi yeni veri üzerinde farklı renkli bir çizgi ile görülecektir. Eğer bu eğriyi işlemlerimiz sırasında görmek istemiyorsak tablo1 deki 13 no lu butonu tıklamamız yeterlidir. Daha sonraki işlem prosedürü ilk veri ile aynıdır. Araştırma profilimizdeki tüm atışlar için bu şekilde ilk varış piklemesi yaptıktan sonra File menüsündeki Save pick file seçeneği ile tüm ilk varış pikleri kayıt edilebilir. Bu Arş. Gör. Mustafa Şenkaya Karadeniz Teknik Üniversitesi Veri İşlem Lab

9 şekilde kayıt edilen pik dosyasında toplam atış sayısı, her atışın koordinatı, o atışta kullanılan jeofonların koordinatları, jeofon sayısı ve pik zamanları görülebilir. Burada kayıt edilen pik dosyası Plotrefa modülü ile uyumludur S Dalgası Verisi Okutma ve Değerlendirme Bilindiği gibi S dalgası çalışmalarında, dalga genliğini arttırmak için hem normal hem de ters polariteli atış yapılmaktadır. Bu atışlar değerlendirilirken her kanaldaki normal ve ters polariteli izler aritmetik olarak toplanır (herhangi bir atışın genliği eksi ile çarpılmalıdır ki P dalgası genlik etkisi giderilsin ve S dalga genliği artsın ). Bu işlemi Pickwin üzerinde yapmak için ilk S dalgası verisi önceki bölümlerde olduğu gibi okutulur. Ters polariteli atış ise Append to present data seçeneği ile önceki verinin üzerine çizilir. Bu işlemler yapıldığında aynı kanal için iki atışın ilk varış bilgileri birbirini tutmaya bilir yani bir zaman kayması oluşabilir. Bunu gidermek için Edit menüsünden Time shift traces ve devamında Automatic correction for S- waves sekmesi kullanılır (Şekil13). Burada iki seçenek bulunmaktadır. Her ikisini de deneyerek verinize uygunluğuna sizin karar vermeniz gerekir. Şekil 12: S dalga verilerinin okutulması Şekil 13: S dalgası verisi için düzeltme uygulaması Arş. Gör. Mustafa Şenkaya Karadeniz Teknik Üniversitesi Veri İşlem Lab

10 2. PLOTREFA Bu modülün amacı Pickwin yardımıyla belirlediğimiz ilk varış zamanlarının değerlendirilmesidir. Ayrıca Pickwin üzerinde yapmadığımız ilk varış piklemelerini de bu program üzerinde değerlendirebiliriz. Bunun için iki seçenek mevcuttur; eğer ilk varış piklemesi yaptığımız programın Plotrefa ya uygun Export ya da Save As seçeneği varsa kullanabiliriz, diğer bir seçenek ise okuduğumuz ilk varış zamanlarını Notepad programı üzerinde Plotrefa ya uygun formatta hazırlarız, bunun içinde daha önce Pickwin üzerinde kayıt ettiğimiz bir pik dosyasını örnek olarak kullanabiliriz. Plotrefa da Pickwin gibi basit ve gelişmiş menü seçeneklerine sahiptir. Bu kılavuzda anlatımlar başlangıç seviyesine uygun olması için basit menü üzerinde yapılacaktır. Plotrefa modülünde üç farklı değerlendirme yöntemi kullanılabilir. Bunlar; zaman ortamı ters çözümü, genelleştirilmiş karşılıklı atış yöntemi ve tomografidir. Şekil 14: Plotrefa basit menü görünümü Şekil 15: Plotrefa basit menüsündeki butonlardan örnekler Arş. Gör. Mustafa Şenkaya Karadeniz Teknik Üniversitesi Veri İşlem Lab

11 Tablo 2: Şekil15 de numaralandırılan butonların işlevleri 1- Yeni pik dosyası açmak 8- Seyahat zamanı farkı eğrisini hesaplama 2- Tüm işlemleri veri dosyasına kaydetmek 9- Seyahat zamanı grafiği üzerinde hız belirleme 3- Kesit ve grafiklerin yazdırılması 10- T ı eğrisinin hesaplanması 4- Kesit ve grafiklerin boyutunu büyültmek 11- Tabaka sınırlarının fare imleci ile düzeltilmesi 5- Kesit ve grafiklerin boyutunu küçültmek 12- Zaman-uzaklık grafiklerin gösterilmesi 6- Mevcut düzenleme modundan çıkmak 13- Hız modelinin gösterilmesi 7- Seyahat zamanlarının düzenlenmesi 14- Zaman ortamı çözümünün gösterilmesi 15- Işın yollarının gösterilmesi 2.1. İlk varış verisinin okutulması ve görüntüleme özellikleri Plotrefa modülü çalıştırıldıktan sonra File menüsünden Open Plotrefa file seçeneğini seçip ilk varış dosyamızı bulunduğu konumdan okutuyoruz (Şekil16). Veriler okutulduğunda karşıma gelen zaman-uzaklık grafiği programın varsayılan ayarlarında kayıtlı olan eksen ayarları ile görüntülenir. Eğer bu ayar üzerinde çalışmak istemiyorsak View menüsündeki Scale sekmesindeki ölçek değerlerinden birini seçebiliriz ya da vertical exaggeration seçeneğinden V/H yani Düşey/Yatay eksen oranı girerek arzu ettiğimiz grafik eksenini yakalayabiliriz. Eksenler üzerinde görüntülenen zaman ve uzaklık örnekleme aralıklarını ise View menüsündeki Axis configuration (manual) seçeneğinden dilediğimiz gibi ayarlayabiliriz (Şekil17). Traveltime curve menüsündeki Display seçeneği altındaki özellikler yardımıyla her atışı farklı bir renk ile gösterebilir veya atış noktalarını belirtilen çizgileri kaldırabiliriz. (Şekil18-19) Şekil 16: Plotrefa da ilk varış verisinin okutulması Arş. Gör. Mustafa Şenkaya Karadeniz Teknik Üniversitesi Veri İşlem Lab

12 Şekil 17: Zaman-uzalık grafiği eksen ayarları Şekil 18: Zaman-uzaklık grafiği görüntüleme özellikleri Şekil 19: Renklendirilmiş grafikler üzerinde kaynak noktalarına ait çizgilerin kaldırılmasına bir örnek Arş. Gör. Mustafa Şenkaya Karadeniz Teknik Üniversitesi Veri İşlem Lab

13 2.2. Seyahat zamanları üzerinde ayarlamalar Eksenlerini düzenlediğimiz x-t grafiğimizde herhangi bir atış üzerine çift tıklandığında karşımıza o atışın orjin noktamıza olan x uzaklığı ve derinlik bilgisini gösteren bilgi ekranı çıkacaktır. Bu ekranda ayrıca o atışın yapılacak çözümde aktif veya pasif olacağını gösteren Active seçeneği de bulunmaktadır. Eğer Active seçeneğini kaldırırsak bu atış yapılacak çözüme dahil edilmeyecektir. İlk varış zamanlarımız içerisinde hatalı olduğunu düşündüğümüz zamanları Traveltime curve menüsündeki Modify traveltimes seçenekleri yardımıyla fare imlecinin kullanarak yapabiliriz (Şekil20). All shots seçeneğinde; fare imlecini, değiştirmek istediğimiz zaman değeri üzerine getirip sol tuşa basılı olarak aşağı ya da yukarı oynattıktan sonra sol tuşu bıraktığımızda zaman değerimizin değiştiğini görebiliriz (Şekil20). Individual shot only seçeneği ise diğer atışlarla üst üste gelen ilk varış zamanı değerlerinin değiştirilmesinde kullanılır (Şekil20). Bu seçeneğe tıkladıktan sonra ilk önce değişiklik yapmak istediğiniz ilk varış değerinin bulunduğu profili seçmeniz gerekir (bu seçimle beraber o atış için çizilen x-t grafiği rengi değişir) daha sonra değiştirmek istediğiniz zaman değerini üst üste gelen Şekil 20: Traveltime menüsü diğer zaman değerlerini etkilemeden değiştirebilirsiniz. Aynı menüdeki Shift a travel time curve seçeneği bir atıştaki tüm ilk varış değerlerinin aynı değerde ötelenmesini sağlar. Delete a travel time seçeneği ise üzerine tıkladığımız ilk varış zamanı değerinin silinmesini sağlar (Şekil20) Hız Alanı Modelleme ve Düzenleme Velocity Model menüsü sentetik olarak bir hız alanı modellemenizi veya ilk varış zamanlarının yorumlanmasıyla oluşturduğunuz hız modelini düzenlemenizi sağlar (Şekil21). Bu menü üzerinden oluşturulan hız kesitlerinin rengi, tabaka sınırlarının topografyası vb. özellikleri değiştirilebilir. Bu menüdeki Modeling seçeneği ile dilediğiniz hız modellerini oluşturabilir ve o modele ait zaman-uzaklık grafiklerini elde edebilirsiniz (Şekil21). Fakat modelleme sırasında bilinmelidir ki sismik kırılma yorumlama ve modelleme yazılımlarının büyük bir çoğunluğu yanal yöndeki süreksizlilere karşı az duyarlıdır. Bir hız alanı modellemek istiyorsak Velocity model menüsünden Modeling sekmesindeki Generate new velocity model seçeneğini seçmeliyiz. Karşımıza çıkan pencereden alıcı sayısı, alıcı aralığı, kaynak sayısı ve modellemek istediğimiz tabaka sayısını girmeliyiz. Eğer modelimizin yüzey topografyasına ait yükseklik verisi varsa Use elevation data file seçeneğini seçip OK tıkladığımızda, yükseklik verisini bulunduğu konumdan okutmalıyız (Şekil21). Yükseklik veri dosyasını Notepad programında iki sütun şeklinde (jeofon uzaklıkları ve jeofon yükseklikleri) hazırlayıp uzantısında herhangi bir değişiklik yapmadan kayıt etmeliyiz. Arş. Gör. Mustafa Şenkaya Karadeniz Teknik Üniversitesi Veri İşlem Lab

14 Şekil 21: Modelleme seçeneği ve hız modeli parametreleri Şekil 22: Giriş parametrelerine göre oluşturun model ve amaca uygun düzenlenmiş hali Oluşan ilk hız modeli girdiğimiz parametrelere bağlı olarak, varsayılan hız değerleriyle oluşur. Oluşan hız modelini sonraki bölümlerde belirteceğimiz araçlarla özelleştirebilir, hız değerlerinde ayarlamalar yapabilirsiniz (Şekil22). Tabaka sınırlarını ve hızlarını istediğimiz gibi ayarladıktan sonra bu modelin tepkisini öğrenmek için Raytracing menüsünden Execute seçeneğini seçmemiz gerekir (Şekil23). Böylelikle model oluşturmak için girdiğimiz parametrelere bağlı olarak modelimizin tepkisini (ilk varış zamanları) elde etmiş oluruz (Şekil24). Model tepkisi oluşturulurken hesaplanan ışın yollarını (raytraces) tablo2 de belirtilen 15 no lu Rp butonu ile görebiliriz (Şekil25). Arş. Gör. Mustafa Şenkaya Karadeniz Teknik Üniversitesi Veri İşlem Lab

15 Şekil 23: Oluşturulan model üzerinden raytrace yöntemi ile sentetik veri elde etme Şekil 24: Oluşturulan hız modelinin sentetik ilk varış tepkisi Arş. Gör. Mustafa Şenkaya Karadeniz Teknik Üniversitesi Veri İşlem Lab

16 Şekil 25: Raytrace ile oluşan ışın yolları Sentetik olarak hazırlanan veya elimizdeki ilk varış zamanlarını kullanarak oluşturacağımız hız modellerinin özelleştirmek için Velocity model menüsü altındaki renk, tabaka sınırı değiştirme, tabaka hızı değiştirme özelliklerini kullanırız. Modify layer boundary seçenekleri noktadan noktaya veya birden fazla segmentin (iki örnekleme değeri içinde kalan bölge) tabaka sınırları üzerinde değişimler yapmamızı sağlar. Modify velocity seçenekleri ise varsayılan ayarlarla oluşturulan ilk hız modelindeki hız değerlerini fare imleci veya segment numaraları yardımıyla değiştirmemizi sağlar. Smooth özelliği ise iki örnekleme noktası arasında interpole (ara değer belirleme) tekniği ile elde edilen tabaka sınır değerlerinin yumuşak geçişlere dönüştürülmesini ve hız değerlerinin yatay ya da düşey yönde yumuşak geçişlere sahip olmasını sağlar (Şekil26). Şekil 26: Hız modellerinin özelleştirilmesinde kullanılan seçenekler Arş. Gör. Mustafa Şenkaya Karadeniz Teknik Üniversitesi Veri İşlem Lab

17 2.4. İlk Varış Zamanlarının Değerlendirilmesi Daha öncede belirttiğimiz gibi bu modül üzerinde zaman ortamı ters çözüm, genelleştirilmiş karşılıklı atış yöntemi ve tomografi yöntem ile değerlendirme yapılabilir. Şimdi modül üzerinde her üç yöntem içinde değerlendirmenin nasıl yapılacağına bakacağız Zaman ortamı ters çözümü Bu yöntem en küçük kareler ve gecikme zaman yöntemlerinin kombinasyonu şeklinde çalışır. Bu yöntem basit kullanımlı olup fazla işlem zamanına gerek duymaz fakat bunun yanında kırıcı hakkında detaylı bilginin elde edileceği veya elde edilen bilgilerin kırıcıyı yüksek oranda temsil ettiğini düşünmek yanlış olur. Şekil27 de zaman ortamı ters çözüm işleminin akış şeması görülmektedir. Bu akış şemasının sırayla uygulanışı açıklamalar ile birlikte şekil28-37 arasında görebilirsiniz. Şekil 27: Zaman ortamı ters çözüm yönteminin genel akış şeması Arş. Gör. Mustafa Şenkaya Karadeniz Teknik Üniversitesi Veri İşlem Lab

18 Şekil 28: File menüsündeki Open Plotrefa file seçeneği ile ilk varış dosyası okutulur Şekil 29: File menüsündeki import elevation data file seçeneğinden jeofonlara ait yükseklik verisi okutulur. Arş. Gör. Mustafa Şenkaya Karadeniz Teknik Üniversitesi Veri İşlem Lab

19 Şekil 30: İki tabakalı ortam için tabakalar belirlemek Assign layer 2 arrivals seçeneği seçilir. Bu seçeneğe tıklandığında ilk önce tüm tabakalar birinci tabaka halini alır. Şekil 31: Fare imleci ile her zaman-uzaklık grafiğinde ikinci tabakaya ait olduğunu düşündüğünüz ilk, ilk varış zamanına tıkladığınızda o ve sonrasındaki zamanlar ikinci tabakaya ait olurlar. Şekil 32: Tabakalar belirlendikten sonra ters çözüm işlemi için gerekli profil bilgileri girilir ve işlem yapılır. Arş. Gör. Mustafa Şenkaya Karadeniz Teknik Üniversitesi Veri İşlem Lab

20 Şekil 33: Ters çözüm işlemi sonlandığında, işletim hassasiyetini belirten bir bilgi ekranı görüntülenir. Şekil 34: Son olarak ters çözümün sonucu olan hız modeli görüntülenir Üç tabakalı yorum için tabakaların belirlenmesi sırasında ilk önce iki tabakalı durum için tabakalar belirlenir daha sonra Assign layer 3 arrivals seçeneği seçilerek üçüncü tabakalar belirlenir. Şekil 35: Üç tabakalı problemler için; ilk önce ikinci tabakalar tanıtılır. Arş. Gör. Mustafa Şenkaya Karadeniz Teknik Üniversitesi Veri İşlem Lab

21 Şekil 36: Üç tabakalı çözümlerde ikinci tabakalar tanıtıldıktan sonra Assign layer 3 arrivals seçeneği seçilir. Şekil 37: Assign layer 3 arrivals seçeneği seçilip tüm grafiklerde üçüncü tabaka varışları işaretlenir Genelleştirilmiş Karşılıklı Atış Yöntemi Şekil 38: Genelleştirilmiş karşılıklı atış yönteminin genel akış şeması Genelleştirilmiş karşılıklı atış yöntemi daha karmaşık kırılma problemlerinin çözümünde kullanılır. Bu yöntemden verim almak için 24 veya daha fazla kanallı ve her profilde çok atışlı veri gerekmektedir. Ayrıca her jeofondan gecikme zamanı elde edilmesi için her atışın ters Arş. Gör. Mustafa Şenkaya Karadeniz Teknik Üniversitesi Veri İşlem Lab

22 doğrultuda bir eşi olması şarttır. Bu karşılıklı iki atıştan, gecikme zamanlarının elde edilmesinde overlap (örtüşme-bindirme) alanı içinde kalan jeofonlar ve ilk varış zamanları kullanılır (Şekil39). Eğer mühendislik amaçlı basit bir çalışma yapıyorsanız (kırılması veya temizlenmesi gereken zemin-kaya derinliği gibi ) bu yöntem fazladır. Fakat fay veya dayk görüntülemesi gibi çalışmalar için ihtiyacınız olan yöntem budur. Çünkü genelleştirilmiş karşılık atış yöntemi kırıcı altındaki yanal süreksizliklerin çözümüne odaklanmış bir yöntemdir. Şekil 39: Overlap (örtüşme) alanının tanımı Bu yöntemin üç ana aşaması vardır. Bunlar indirgenmiş seyahat zamanlarının hesaplanması, indirgenmiş hızların hesaplanması ve gecikme zamanlarının hesaplanmasıdır. İlk varış verisinin ve yükseklik verisinin okutulmasından sonra Reciprocal menüsündeki Layer assigment seçeneği ile aynı zaman ortamı ters çözüm bölümünde olduğu gibi tabakaların belirlenmesinden sonra (Şekil40) ana aşamalara geçilir. Şimdi bu aşamaları inceleyelim. Şekil 40: Reciprocal menüsü ve Layer assignment seçenekleri İndirgenmiş seyahat zamanlarının hesaplanması aşamasında karşılıklı iki atış seçilir ve T eğrisinin çizilir (Şekil42). Daha sonra hesaplanan indirgenmiş zaman eğrisinden örtüşmüş (overlap) alan içerisinde olmak üzere kırıcı hızı belirlenir (Şekil44). Son olarak da gecikme zamanları hesaplanır (Şekil48). Bu işlemleri karşı atış içinde yaptıktan (karşı atış için pratik bir yöntem mevcuttur ve şekil49-50 de anlatılmıştır) sonra tüm işlemler tüm karşılıklı atışlar Arş. Gör. Mustafa Şenkaya Karadeniz Teknik Üniversitesi Veri İşlem Lab

23 için yapılır ve son olarak Calculate velocity model from delay time data seçeneği ile hız modeli oluşturulur (Şekil53). Oluşturulan hız modelinin uzaklık eksinin sadece örtüşmüş (overlap) alandaki kırıcıları temsil ettiğini gözden kaçırmamak gerekir. Şekil 41: Genelleştirilmiş karşılık atış yönteminin uygulanması için gerekli ana aşamalar (kırmızı dikdörtgen içerisinde). T zamanlarının elde edilmesinde, T butonunu seçildikten sonra bizden çalışmak istediğimiz profillerin seçilmesi beklenecektir. Çalışacağımız atış çiftinin ilk önce bir tanesini seçip daha sonra diğerini seçmemiz gerekecektir. Atış çiftinden seçtiğimiz ilk atış bizim çalışma atışımız olacaktır. Bu atış için T zamanları ve kırıcı hızı belirlendikten sonra, atış çiftinin diğer atışını seçmeli ve aynı işlemleri onun içinde yapmalıyız. Şekil42 de gösterilen zaman-uzaklık grafiğinde belirlenen atış çiftinin ilk önce sağ atışı daha sonra sol atışı seçildiğinden T zamanları ilk olarak sağ profil için gösterilmiştir. Gerekli değerler hesaplandıktan sonra aynı atış çifti için T butonuna basıldıktan sonra ilk önce sol atış sonra sağ atış seçildiğinde çalışma atışımız sağ atış olacak ve T zamanları bu atış için hesaplanacaktır. Arş. Gör. Mustafa Şenkaya Karadeniz Teknik Üniversitesi Veri İşlem Lab

24 Şekil 42: T zamanlarının elde edilmesi T zamanları belirlendikten sonra sıra bu zamanlar üzerinden kırıcıyı temsil eden en iyi hız eğrisini belirlemektir (Şekil43-44). Bu işlem T zamanlarının eğimin en düz olduğu bölgeden yapılır, bunun nedeni yöntemin teorisi ile ilgilidir. Şekil 43: Kırıcıyı temsil edebilecek en iyi hız eğrisinin fare imlecinin sol tuşu ile deneme-yanılma yöntemi ile oluşturulması Arş. Gör. Mustafa Şenkaya Karadeniz Teknik Üniversitesi Veri İşlem Lab

25 Şekil 44: Kırıcıyı temsil eden hız eğrisinin fare imlecinin sağ tuşu ile sabitlenmesi. Şekil 45: Calculate delay time seçeneği seçildikten sonra ilk yapılması gereken işlem daha önce belirlediğimiz hız değerini seçmek. Seçimden sonra hız eğrisi rengi değişecektir. Arş. Gör. Mustafa Şenkaya Karadeniz Teknik Üniversitesi Veri İşlem Lab

26 Şekil 46: Hız değeri seçildikten sonra overlap içerisinde, gecikme zamanlarının hesaplanmasını istediğimiz jeofonların seçilmesi gerekir.(ilk sınırın belirlendiği jeofon kırmızı daire içerisindedir) Şekil 47: Gecikme zamanı için diğer jeofon sınırının seçilmesi (seçilen jeofon siyah daire içerisindedir.) Arş. Gör. Mustafa Şenkaya Karadeniz Teknik Üniversitesi Veri İşlem Lab

27 Şekil 48: Belirlenen jeofonlar arasında gecikme zamanlarının hesaplanması Şekil 49: Karşılıklı atışlardan ilki için oluşturulan hız eğrisinin ters çevrilmesi ile ters yöndeki atış içinde kullanılabilir. Arş. Gör. Mustafa Şenkaya Karadeniz Teknik Üniversitesi Veri İşlem Lab

28 Şekil 50: İlk Hız eğrisinin ters çevrilmesi ile oluşturulan ikinci hız eğrisi Şekil 51: Tüm atış çiftleri için elde edilen gecikme zamanları Şekil 52: Calculate velocity model from delay time data seçeneği tıklandığında karşımıza çıkan ekranadan tabaka geçişlerinin hassasiyeti ayarlanır. Bu değer genellikle 2 veya 3 kullanılır. Arş. Gör. Mustafa Şenkaya Karadeniz Teknik Üniversitesi Veri İşlem Lab

29 Şekil 53: Elde edilen hız modeli Tomografi Tomografi yöntemi yanal yöndeki hız değişiminin çözümünün ön planda olduğu bir yöntemdir dolayısıyla araştırma bölgesindeki yanal hız değişimleri hakkında herhangi bir bilginiz yoksa hatalı yorumlar yapabilirsiniz. Tomografi yönteminin akış şeması Resim.. da gösterilmiştir. İlk varış zamanlarının modüle okutulmasından sonra bir giriş hız alanı modeli belirlenmelidir. Bu giriş modelini iki şekilde belirleyebiliriz. İlk seçenek; zamanların okutulmasından sonra Tomograpy menüsündeki Generate initial model seçeneği ile bir model oluşturmaktır. Bu seçenekte profil bilgileri girildikten sonra model parametreleri girilir. Bu aşamada herhangi bir tabaka modelimiz mevcut olmadığından Use layered model as initial model seçeneği boş bırakılmalıdır. İkinci seçenek ise Time-term inversion seçeneğinden faydalanarak bir ön değerlendirme yaptıktan sonra elde edilen modelin giriş modeli (bu model tabaka modeli şeklinde veya hız alanı şeklinde kullanılabilir) olarak belirlenmesidir. Arş. Gör. Mustafa Şenkaya Karadeniz Teknik Üniversitesi Veri İşlem Lab

30 Şekil 54: Tomografi genel akış şeması Giriş modeli belirlendikten sonra ters çözüm aşamasına geçilir. Ters çözüm işlemini, varsayılan parametreler ile otomatik olarak (inverison-with default parameters) ya da ters çözüm parametrelerini kendimiz belirleyerek (inverison-set parameters manually) yapabiliriz. Yapılan çözümlerle beraber gözlenen seyahat zamanları ile hesaplanan seyahat zamanları birbirine yaklaştırılmaya çalışılır (yapılan her iteratif çözüm her zaman bu iki değeri birbirine yaklaştırmayabilir). İstenilen yorum kesitine ulaşıldıktan sonra Convert into layered model seçeneği ile sonuç hız alanı modeli, tabaka modeline çevrilebilir. Şekil 55: Herhangi bir ön değerlendirme yapmadan giriş modelinin oluşturulması Arş. Gör. Mustafa Şenkaya Karadeniz Teknik Üniversitesi Veri İşlem Lab

31 Şekil 56: Giriş modeline ait profil bilgilerinin girilmesi. Eğer giriş modelini direk olarak kendimiz oluşturuyorsak (zaman ortamı ters çözümden elde edilen tabaka modeli kullanmadan) Use layered model as initial model seçeneğini boş bırakmalıyız. Şekil 57: Tomografi yönteminde kullanılacak giriş modeli Şekil 58: Varsayılan ters çözüm parametreleri ile iteratif çözüm yapılması Arş. Gör. Mustafa Şenkaya Karadeniz Teknik Üniversitesi Veri İşlem Lab

32 Şekil 59: İteratif çözüm sonucunda elde edilen hız alan modeli ve hesaplanan ilk varış zamanları ile gözlenen ilk varış değerlerinin karşılaştırılması Şekil 60: İterasyon parametrelerinin belirlenmesi Arş. Gör. Mustafa Şenkaya Karadeniz Teknik Üniversitesi Veri İşlem Lab

33 Şekil 61: Veriye uygun hız alanı modeline ulaşıldıktan sonra bu modeli tabaka modeline çevirebiliriz. Şekil 62: Tomografi yöntemine başlarken diğer yöntemlerden elde ettiğimiz tabaka modellerini giriş modeli olarak kullanabiliriz. Şekil 63: Giriş tabaka modeli üzerinden yapılan tomografik ters çözümün sonucu Arş. Gör. Mustafa Şenkaya Karadeniz Teknik Üniversitesi Veri İşlem Lab

34 Şekil 64: Giriş modeli olarak tabaka modelleri kullanabileceğimiz gibi bu modelleri hız alanlarına bölerek, bu tabaka modellerini hız alanı modellerine çevirebilir ve tomografik ters çözümü bu hız alanları üzerinden yapabiliriz. Arş. Gör. Mustafa Şenkaya Karadeniz Teknik Üniversitesi Veri İşlem Lab

Kopyalama ve Taşıma konularıyla ilgili daha değişik uygulamalar yaparak bu konunun pekiştirilmesini sağlamanız yararınıza olacaktır.

Kopyalama ve Taşıma konularıyla ilgili daha değişik uygulamalar yaparak bu konunun pekiştirilmesini sağlamanız yararınıza olacaktır. Kopyalama ve Taşıma konularıyla ilgili daha değişik uygulamalar yaparak bu konunun pekiştirilmesini sağlamanız yararınıza olacaktır. NOTLAR: 1. Bir Klasörün içindeki bir dosyayı fare sol tuşunu basılı

Detaylı

www.elektrikogretmenleri.com

www.elektrikogretmenleri.com FIREWORKS (MENU OLUŞ TURMA) 1 Önce Başlat menüsü Programlar Adobe Web Premium CS3 Adobe Fireworks CS3 kısayol simgesi ile Fireworks programı açılır. 2 Fireworks programı açıldığında Karşımıza gelen Yeni

Detaylı

BİLGİSAYAR PROGRAMLAMA. Yrd. Doç. Dr. Beytullah EREN beren@sakarya.edu.tr 0264 295 5642

BİLGİSAYAR PROGRAMLAMA. Yrd. Doç. Dr. Beytullah EREN beren@sakarya.edu.tr 0264 295 5642 BİLGİSAYAR PROGRAMLAMA Yrd. Doç. Dr. Beytullah EREN beren@sakarya.edu.tr 0264 295 5642 EXCEL DE GRAFİK UYGULAMA GRAFİKLER Grafikler, çok sayıda verinin ve farklı veri serileri arasındaki ilişkinin anlaşılmasını

Detaylı

PARÇA MODELLEMEYE GİRİŞ

PARÇA MODELLEMEYE GİRİŞ PARÇA MODELLEMEYE GİRİŞ Pro/ENGINEER programında 10 değişik modelleme kısmı bulunmaktadır. Bunlardan en çok kullanılan ve bizim de işleyeceğimiz parça modelleme (Part) kısmıdır. Bunun yanında montaj (assembly),

Detaylı

Kelime işlemcilerin işlevlerini öğrenmek. Başlıca kelime işlemcileri tanımak. Microsoft Word 2010 programı hakkında temel bilgileri öğrenmek.

Kelime işlemcilerin işlevlerini öğrenmek. Başlıca kelime işlemcileri tanımak. Microsoft Word 2010 programı hakkında temel bilgileri öğrenmek. Amaçlarımız 2 Kelime işlemcilerin işlevlerini öğrenmek. Başlıca kelime işlemcileri tanımak. programı hakkında temel bilgileri öğrenmek. da metin biçimlendirmek. 1 Kelime İşlemcilerin İşlevleri 3 Kelime

Detaylı

Bu düğme tıklandığında karşınıza yandaki gibi bir diyalog kutusu daha gelecektir.

Bu düğme tıklandığında karşınıza yandaki gibi bir diyalog kutusu daha gelecektir. Bu diyalog kutusunda Windows XP de 5 diğer sürümlerinde 6 sekme bulunmaktadır. Temalar sekmesi pencerelerin görünümlerini ayarlamak amacıyla kullanılmaktadır. Tema Bölümünden kutusunun sol tarafındaki

Detaylı

BÖLÜM 1 GİRİŞ 1.1 GİRİŞ

BÖLÜM 1 GİRİŞ 1.1 GİRİŞ BÖLÜM 1 GİRİŞ 1.1 GİRİŞ Microsoft Excel de dosyalar çalışma kitabı olarak isimlendirilir. Bu dosyalar normal belge türüdür. Dosya ismi üzerine fare ile tıklandığında dosya açılır. Excel dosyaları tablolardan

Detaylı

MapCodeX MapLand Kullanım Kılavuzu

MapCodeX MapLand Kullanım Kılavuzu MapCodeX MapLand Kullanım Kılavuzu Versiyon Numarası: 1.0 ------------------------------- Kullanım Kılavuzu 2015 info@ www. MapCodeX MapLand İşlem Araçları Çalışma Dosyası Aç Haritanın ve son çalışma dosyasının

Detaylı

Silmek istediğiniz satır/sütun/hücre yi seçin ve aşağıdaki adımlardan birini takip edin:

Silmek istediğiniz satır/sütun/hücre yi seçin ve aşağıdaki adımlardan birini takip edin: Satır/Sütun/Hücre Ekleme Paket Programlar Not_04 Oluşturduğunuz tabloya satır, sütun ve hücre ekleyebilirsiniz. Bunun için ekleme yapacağınız hücreye tıklayın ve aşağıdaki adımlardan birini takip edin:

Detaylı

a. Giriş sekmesi: 1. Paragraf bölümünde Madde İşaretleri veya Numaralandırma seçeneklerinden istediğinize tıklayın.

a. Giriş sekmesi: 1. Paragraf bölümünde Madde İşaretleri veya Numaralandırma seçeneklerinden istediğinize tıklayın. Madde İmleri ve Numaralandırma Sıralı veya sırasız listeler oluşturmak için madde imleri ve numaralandırma seçeneğini kullanabilirsiniz. Madde İşaretli ve Numaralandırılmış Listeler Oluşturma Yazılı olan

Detaylı

Teknik Resim Çıkartılması

Teknik Resim Çıkartılması Teknik Resim Çıkartılması Open komutuna tıklayarak daha önce çizmiş olduğumuz D2-Revolved Feature isimli part dosyamızı açalım. New komutuna tıklayarak yeni bir Drawing dokümanı oluşturalım. Karşımıza

Detaylı

1. MİCROSOFT EXCEL 2010 A GİRİŞ

1. MİCROSOFT EXCEL 2010 A GİRİŞ 1. MİCROSOFT EXCEL 2010 A GİRİŞ 1.1. Microsoft Excel Penceresi ve Temel Kavramlar Excel, Microsoft firması tarafından yazılmış elektronik hesaplama, tablolama ve grafik programıdır. Excel de çalışılan

Detaylı

Round-Chamfer / Yrd. Doç. Dr. Mehmet FIRAT- Yrd. Doç. Dr. Murat ÖZSOY

Round-Chamfer / Yrd. Doç. Dr. Mehmet FIRAT- Yrd. Doç. Dr. Murat ÖZSOY ROUND ve CHAMFER KOMUTLARI 1. Round ve Chamfer komutlarını uygulamak için daha önceden çizilmiş bir katı modele ihtiyaç bulunmaktadır. Bu yüzen ilk olarak herhangi bir katı model FILE menüsünden OPEN komutu

Detaylı

SAB 103 TEMEL BİLGİSAYAR KULLANIMI

SAB 103 TEMEL BİLGİSAYAR KULLANIMI SAB 103 TEMEL BİLGİSAYAR KULLANIMI Kelime İşlemci - Word Prof.Dr. Fatih TANK Ankara Üniversitesi Uygulamalı Bilimler Fakültesi Sigortacılık ve Aktüerya Bilimleri Bölümü Prof.Dr. Fatih TANK - Temel - Ders

Detaylı

ELEKTRONİK ÇİZELGE. Hücreleri Biçimlendirme. Formülleri Kullanma. Verileri Sıralama. Grafik Oluşturma 1) HÜCRELERİ BİÇİMLENDİRME

ELEKTRONİK ÇİZELGE. Hücreleri Biçimlendirme. Formülleri Kullanma. Verileri Sıralama. Grafik Oluşturma 1) HÜCRELERİ BİÇİMLENDİRME Hücreleri Biçimlendirme ELEKTRONİK ÇİZELGE Formülleri Kullanma Verileri Sıralama Grafik Oluşturma 1) HÜCRELERİ BİÇİMLENDİRME Elektronik Çizelge de sayıları; bin ayracı, yüzde oranı, tarih/saat ve para

Detaylı

LUCA YENİ ARAYÜZ UYGULAMASI

LUCA YENİ ARAYÜZ UYGULAMASI LUCA YENİ ARAYÜZ UYGULAMASI İçindekiler LUCA Yeni Arayüz Uygulaması... 1 Fiş Listesi Kullanımı... 3 Yeni Fiş... 7 KDV Hesapları... 16 KDV Hesapları Örnek Uygulamalar... 17 Fiş Ayarları... 21 Kısa Yollar...

Detaylı

ÖĞRENME FAALİYETİ 1 ÖĞRENME FAALİYETİ 1

ÖĞRENME FAALİYETİ 1 ÖĞRENME FAALİYETİ 1 ÖĞRENME FAALİYETİ 1 ÖĞRENME FAALİYETİ 1 AMAÇ Bilgisayar ve elektronik tablolama yazılımı sağlandığında elektronik tablolama yazılımı çalışma alanı düzenlemelerini yapabileceksiniz. ARAŞTIRMA Güncel olarak

Detaylı

www.mekatroncnc.com.tr

www.mekatroncnc.com.tr Sayfa 1 Sayfa 2 Sayfa 3 MACH3 PROGRAMI KULLANMA KLAVUZU 1. ADIM: İlk olarak MACH3 MILL programı içerisine giriyoruz ve alttaki ekran karşımıza geliyor.(reset butonun yeşil yanmasına dikkat ediyoruz ve

Detaylı

2014-2015 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ VE YAZILIM DERSİ 6. SINIF 2. DÖNEM 2. SINAV ÇALIŞMA NOTLARI

2014-2015 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ VE YAZILIM DERSİ 6. SINIF 2. DÖNEM 2. SINAV ÇALIŞMA NOTLARI 2014-2015 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ VE YAZILIM DERSİ 6. SINIF 2. DÖNEM 2. SINAV ÇALIŞMA NOTLARI İşletim Sisteminde Yapılan Uygulamalar Bir Bilgisayarda Hangi İşletim Sistemi Yüklü Olduğunu

Detaylı

Sunu Hazırlama Paket Programı (Microsoft Office PowerPoint 2003)

Sunu Hazırlama Paket Programı (Microsoft Office PowerPoint 2003) Sunu Hazırlama Paket Programı (Microsoft Office PowerPoint 2003) Herhangi bir konu için sunum hazırlamamız gerektiğinde kullanılacak olan bir program. Sunu hazırlama programı sayesinde, yansıda dinleyicilerin

Detaylı

KULLANIM KILAVUZU. Programda veri gireceğiniz yerler beyaz renklidir. Sarı renkli alanlar hesaplama veya otomatik olarak gelen bilgilerdir.

KULLANIM KILAVUZU. Programda veri gireceğiniz yerler beyaz renklidir. Sarı renkli alanlar hesaplama veya otomatik olarak gelen bilgilerdir. Programın Ekran görüntüsü şekildeki gibidir: KULLANIM KILAVUZU Programda veri gireceğiniz yerler beyaz renklidir. Sarı renkli alanlar hesaplama veya otomatik olarak gelen bilgilerdir. Banka: Program kurulduğunda

Detaylı

MUHABERE CİHAZLI ÇEVİK KUVVET KASKI FREKANS YÜKLEME YAZILIMI KULLANIM KILAVUZU

MUHABERE CİHAZLI ÇEVİK KUVVET KASKI FREKANS YÜKLEME YAZILIMI KULLANIM KILAVUZU İÇİNDEKİLER 1. Giriş 2 1.1. Kask Alıcı Modülü Frekans Yükleme Yazılımı 2 1.2. Ana Ekran 2 1.3. Genel Ayarlar 3 1.3.1. Freq Range (Frekans Aralığı) 3 1.3.2. Squelch Level (Gürültü Bastırma Seviyesi) 3 1.3.3.

Detaylı

MICROSOFT OFFICE WORD 2010 ÖRNEK TEST SORULARI

MICROSOFT OFFICE WORD 2010 ÖRNEK TEST SORULARI MICROSOFT OFFICE WORD 2010 ÖRNEK TEST SORULARI 1-) Word 2010 nedir? A-) Hesap Programıdır B-) Tablo - Grafik Programıdır C-) Kelime İşlem Programıdır D-) İşletim Sistemidir 2-) Microsoft Word 2007 programında

Detaylı

BİLGİSAYARDA OFİS PROGRAMLARI BİÇİMLENDİRME

BİLGİSAYARDA OFİS PROGRAMLARI BİÇİMLENDİRME BİLGİSAYARDA OFİS PROGRAMLARI BİÇİMLENDİRME Büro Yönetimi Öğretmeni Fatma GEZ BİÇİMLENDİRME Yazmış olduğumuz metinleri farklı boyut, renk, yazı tipi vb. özelliklerde yazabilmek için biçimlendirme işlemi

Detaylı

BÖLÜM 10 10. KATMAN OLUŞTURMA (LAYER) Command line: Layer (veya transparent komutu için 'Layer kullanın)

BÖLÜM 10 10. KATMAN OLUŞTURMA (LAYER) Command line: Layer (veya transparent komutu için 'Layer kullanın) BÖLÜM 10 10. KATMAN OLUŞTURMA (LAYER) Çizim alanına yeni katmanlar oluşturur. Object Properties toolbar: Format menu: Layer Command line: Layer (veya transparent komutu için 'Layer kullanın) LAYER komutu

Detaylı

Açılan programın pencere görünümü aşağıdaki gibidir. 2. Araç Çubuğundan kaydet düğmesi ile

Açılan programın pencere görünümü aşağıdaki gibidir. 2. Araç Çubuğundan kaydet düğmesi ile POWERPOINT PROGRAMI Powerpoint bir sunu hazırlama programıdır. Belirli bir konu hakkında bilgi vermek için, derslerle ilgili bir etkinlik hazırlamak için, dinleyicilere görsel ortamda sunum yapmak için

Detaylı

Copyright 2017 HP Development Company, L.P.

Copyright 2017 HP Development Company, L.P. Kullanıcı Kılavuzu Copyright 2017 HP Development Company, L.P. Bu belgede yer alan bilgiler önceden bildirilmeden değiştirilebilir. HP ürünleri ve hizmetlerine ilişkin garantiler, bu ürünler ve hizmetlerle

Detaylı

İmar Uygulaması. Uygulamanın Netmap Projesi Olduğunun Belirtilmesi

İmar Uygulaması. Uygulamanın Netmap Projesi Olduğunun Belirtilmesi Netmap menü altından, Yeni alt menüsü seçildikten sonra çıkan menüden Ada seçeneği seçilmesi ile imar adalarının oluşturulması gerekmektedir. İmar adaları resim üzerinden çevrildikten sonra ada kapandığında,

Detaylı

RTK Sabit İstasyon Kurulumu (V )

RTK Sabit İstasyon Kurulumu (V ) RADYO RTK REFERANS (SABİT) KURULUMU FieldGenius, radyo modem donanımı bulunduran GNSS alıcılarını RTK yöntemi üzerinden kontrol edebilir. Koordinatları bilinen bir jeodezik yer kontrol noktasına sehpa

Detaylı

Bu uygulama saatinde, dinamik sistemlerin simülasyonu (benzetimi) için geliştirilmiş olan, oldukça kullanışlı bir arayüz, Simulink, tanıtılacaktır.

Bu uygulama saatinde, dinamik sistemlerin simülasyonu (benzetimi) için geliştirilmiş olan, oldukça kullanışlı bir arayüz, Simulink, tanıtılacaktır. Bu uygulama saatinde, dinamik sistemlerin simülasyonu (benzetimi) için geliştirilmiş olan, oldukça kullanışlı bir arayüz, Simulink, tanıtılacaktır. Simulink bir Grafik Kullanıcı Arayüzü (Graphical User

Detaylı

E5_C Serisi Hızlı Başlangıç Kılavuzu

E5_C Serisi Hızlı Başlangıç Kılavuzu E5_C Serisi Hızlı Başlangıç Kılavuzu İÇİNDEKİLER 1. Giriş 2. Sensör Bağlantı Şekilleri 3. Sensör Tipi Seçimi 4. Kontrol Metodunun PID Olarak Ayarlanması 5. Auto-Tuning Yapılması 6. Alarm Tipinin Değiştirilmesi

Detaylı

Başlarken. AutoCAD Arayüzü. AutoCAD Arabirimleri. AutoCAD Arabirimleri. Şablon (Template) Seçimi. Yeni çizim dosyası açmak. Ekran Formatı B Ö L Ü M 1

Başlarken. AutoCAD Arayüzü. AutoCAD Arabirimleri. AutoCAD Arabirimleri. Şablon (Template) Seçimi. Yeni çizim dosyası açmak. Ekran Formatı B Ö L Ü M 1 Başlarken AutoCAD Arayüzü B Ö L Ü M 1 Ekran Formatı Program ilk çalıştırıldığında AutoCAD yazılımının ilk ekran görünüşüdür AutoCAD arabirimlerinden 2D Drafting & Annotation format görünümüdür. 1 2 AutoCAD

Detaylı

Donatlar-NotePad DONATILAR

Donatlar-NotePad DONATILAR Donatlar-NotePad DONATILAR Donatılar işletim sistemiyle birlikte gelen programların yer aldığı bölümdür. Bu programlara Başlat-Tüm Programlar- Donatılar adımlarıyla ulaşılır. Not Defteri (Notepad) Sadece

Detaylı

SIMMAG Kullanım Kılavuzu. Adem Ayhan Karmış. Ana Ekran

SIMMAG Kullanım Kılavuzu. Adem Ayhan Karmış. Ana Ekran SIMMAG Kullanım Kılavuzu Adem Ayhan Karmış Ana Ekran Program çalıştırıldığında tek bir form uygulaması olarak açılmaktadır. Sol tarafta bulunan menü den menü elemanları kullanılarak gerekli olan formlar

Detaylı

IPACK LADDER. Arayüz Dökümantasyonu

IPACK LADDER. Arayüz Dökümantasyonu IPACK LADDER Arayüz Dökümantasyonu I. Giriş Bu dökümantasyon IPack Ladder yazılımının arayüz kullanımını, kullanılan model ile ilişkilerini ve işlevsel açıklamaları kapsamak üzere hazırlanmıştır. II. Dökümantasyon

Detaylı

KULLANIM KILAVUZU. Reserve Online Reservation Systems www.reserve.com.tr

KULLANIM KILAVUZU. Reserve Online Reservation Systems www.reserve.com.tr KULLANIM KILAVUZU Reserve Online Reservation Systems www.reserve.com.tr RESERVE ONLİNE REZERVASYON YAZILIMI KULLANIM KİTABI...3 ADMİN PANELİ... 3 Admin Panel Giriş (Login)... 3 Yönetim Paneli... 3 OTEL

Detaylı

7 Temmuz Đlgili Versiyon/lar : ETA:SQL, ETA:V.8-SQL. Đlgili Modül/ler : Raporlar

7 Temmuz Đlgili Versiyon/lar : ETA:SQL, ETA:V.8-SQL. Đlgili Modül/ler : Raporlar 7 Temmuz 2007 Đlgili Versiyon/lar : ETA:SQL, ETA:V.8-SQL Đlgili Modül/ler : Raporlar RAPORLAR MODÜLÜNDE DOCMAGE DĐZAYNI Doküman sihirbazı DocMage den görsel açıdan zengin form dizaynları yapılır ve bu

Detaylı

TABLO ve HÜCRE SEÇİMİ

TABLO ve HÜCRE SEÇİMİ TABLO ve HÜCRE SEÇİMİ ÇALIŞMA TABLOSU (SAYFASI) İŞLEMLERİ Tablo seçimi: Çalışma kitabında işlemler normal olarak etkin bir çalışma tablosunda yapılır. Bazı hallerde birden fazla çalışma tablosu etkin hale

Detaylı

Görev Çubuğu Özellikleri

Görev Çubuğu Özellikleri Görev Çubuğu Özellikleri Görev Çubuğu Ekranın altını yatay olarak kaplayan yatay Görev Çubuğu aktif olan pencereleri ve programları gösterir. Çalıştırılan her programın ve pencerenin simgesi işletim sistemi

Detaylı

BİLGİSAYAR PROGRAMLAMA

BİLGİSAYAR PROGRAMLAMA BİLGİSAYAR PROGRAMLAMA Yrd. Doç. Dr. Beytullah EREN beren@sakarya.edu.tr 0264 295 5642 1 MİCROSOFT EXCEL Elektronik tablolama veya hesaplama programı olarak da adlandırılan Excel, girilen veriler üzerinde

Detaylı

13 Aralık 2007. Đlgili Versiyon/lar : ETA:SQL, ETA:V.8-SQL. Đlgili Modül/ler : Raporlar. Kullanıcı Tanımlı Raporlar Bölümünden Yapabildiklerimiz

13 Aralık 2007. Đlgili Versiyon/lar : ETA:SQL, ETA:V.8-SQL. Đlgili Modül/ler : Raporlar. Kullanıcı Tanımlı Raporlar Bölümünden Yapabildiklerimiz 13 Aralık 2007 Đlgili Versiyon/lar : ETA:SQL, ETA:V.8-SQL Đlgili Modül/ler : Raporlar KULLANICI TANIMLI RAPORLAR Kullanıcı Tanımlı Raporlar Bölümünden Yapabildiklerimiz Kendi isteklerinize özel rapor tasarımları

Detaylı

Elektra Raporlama Sistemi Sunumu

Elektra Raporlama Sistemi Sunumu Elektra Raporlama Sistemi Sunumu Raporlama Araçları Açıklamaları: 1-Seçilen nesneyi raporlar. 2-Yeni boş bir rapor eklemeyi sağlar. 3-Seçilen raporları düzenlemeyi sağlar. 4-Seçilen raporu siler. 5-Seçilen

Detaylı

Koordinat Dönüşümleri (V )

Koordinat Dönüşümleri (V ) KOORDİNAT DÖNÜŞÜMLERİ ve FARKLI KOORDİNAT SİSTEMLERİ İLE ÇALIŞMA FieldGenius ile birden fazla koordinat sistemi arasında geçiş yaparak çalışmak mümkündür. Yaygın olarak kullanılan masaüstü harita ve CAD

Detaylı

E-UYGULAMALAR VE DOKÜMAN YÖNETİM SİSTEMİ PROJESİ (EUP) ECZANE İŞLEMLERİ KULLANIM KILAVUZU

E-UYGULAMALAR VE DOKÜMAN YÖNETİM SİSTEMİ PROJESİ (EUP) ECZANE İŞLEMLERİ KULLANIM KILAVUZU İlaç Takip Sistemi ile ilgili olarak İl Sağlık Müdürlüğü nüze şahsen başvuru yapan eczanelerin bilgilerini sisteme kayıt etmek ve daha sonra bu bilgilerden sorgulamalar yapabilmek amacıyla bu kılavuzda

Detaylı

Bu sekme ile genel olarak biçimlendirme ile ilgili ayarlamaların yapıldığı sekmedir.

Bu sekme ile genel olarak biçimlendirme ile ilgili ayarlamaların yapıldığı sekmedir. 3. GİRİŞ SEKMESİ Bu sekme ile genel olarak biçimlendirme ile ilgili ayarlamaların yapıldığı sekmedir. 3.1. Excel 2010 da Kesme, Kopyalama, Yapıştırma ve Biçim Boyacısı Giriş sekmesinin ilk grubu olan Pano

Detaylı

AKBANK VOBFX-FOREKS KULLANIMI Ana Menülerin Ayarlanması Emir İletimi Portföy Takibi Ana Menülerin Ayarlanması Foreks programı default olarak bazı penceler ile beraber gelir, ancak bu klavuzda boş geldiği

Detaylı

Kiriş oluşturmak Kiriş geçerli ayarları ile çalışmak Kirişler ve diğer elemanlar arasında 3D kesişim önceliği

Kiriş oluşturmak Kiriş geçerli ayarları ile çalışmak Kirişler ve diğer elemanlar arasında 3D kesişim önceliği 11. Kiriş Aracı Bu Konuda Öğrenilecekler: Kiriş oluşturmak Kiriş geçerli ayarları ile çalışmak Kirişler ve diğer elemanlar arasında 3D kesişim önceliği Kirişler döşeme ve duvarlardan gelen yükleri düzgün

Detaylı

TEMEL BİLGİSAYAR. Ders Notları. Yrd. Doç. Dr. Seyit Okan KARA

TEMEL BİLGİSAYAR. Ders Notları. Yrd. Doç. Dr. Seyit Okan KARA TEMEL BİLGİSAYAR Ders Notları Yrd. Doç. Dr. Seyit Okan KARA Pencerenin ortasında bulunan beyaz sayfa, slayt tasarımında kullanacağımız sayfamızdır. Sol panelde bu slayt sayfasının küçültülmüş halde bir

Detaylı

Ekran Arayüzü ve Obje Seçimi (V )

Ekran Arayüzü ve Obje Seçimi (V ) FieldGenius harita ekranı tüm menülere ulaşımın sağlandığı ana ekrandır. Çizim ekranı dinamik özelliklere sahip olup objeler grafik ekrandan seçilebilir. Bu sayede nokta aplikasyonu, mesafe ölçümü gibi

Detaylı

İzibiz E-Defter Son Kullanıcı Kullanım Klavuzu

İzibiz E-Defter Son Kullanıcı Kullanım Klavuzu İçindekiler 1. Giriş... 2 2. Açılış... 2 3. Defter Sihirbazı... 3 4. İmzalama... 7 5. Berat Oluşturma... 7 6. Berat İmzalama... 8 7. GIB e Gönder... 8 8. Berat İndir... 8 9. Görüntüle... 9 10. Görüntüle...

Detaylı

CAEeda TM GENEL TANITIM. EDA Tasarım Analiz Mühendislik

CAEeda TM GENEL TANITIM. EDA Tasarım Analiz Mühendislik CAEeda TM GENEL TANITIM EDA Tasarım Analiz Mühendislik İÇİNDEKİLER 1. FARE TUŞLARININ GÖSTERİMİ...2 2. CAEeda TM YAZILIMININ GÖRSEL ARAYÜZ YAPISI...3 3. CAEeda TM VARSAYILAN İKON PANELİ TANIMLAMALARI...4

Detaylı

12. Kat Oluşturma. Bu konuda mevcut bir katın bilgilerini kullanarak nasıl yeni katlar oluşturulabileceği incelenecektir.

12. Kat Oluşturma. Bu konuda mevcut bir katın bilgilerini kullanarak nasıl yeni katlar oluşturulabileceği incelenecektir. 12. Kat Oluşturma Bu Konuda Öğrenilecekler: Yeni bir kat yaratmak Yaratılan katlara ulaşmak Kat ayarlarında değişiklik yapmak Bu konuda mevcut bir katın bilgilerini kullanarak nasıl yeni katlar oluşturulabileceği

Detaylı

www.wikispaces.com Kullanım Kılavuzu

www.wikispaces.com Kullanım Kılavuzu www.wikispaces.com Kullanım Kılavuzu İnternet tarayıcınıza(internet Explorer vb.) www.wikispaces.com adresini yazıp enter tuşuna bastığınızda yukarıdaki ekranla karşılaşacaksınız. Önceden oluşturmuş olduğunuz

Detaylı

Konik ve Kavisli yüzey Tornalamada izlenecek işlem sırası şu şekildedir

Konik ve Kavisli yüzey Tornalamada izlenecek işlem sırası şu şekildedir Konik ve Kavisli yüzey Tornalamada izlenecek işlem sırası şu şekildedir 1- Tornalanacak parça çizilir 2- Translate komutu ile punta deliğine gelecek nokta 0,0,0 koordinatına taşınır 3- Tezgah seçimi yapılır

Detaylı

BİLGİSAYAR DESTEKLİ TASARIM II

BİLGİSAYAR DESTEKLİ TASARIM II 0 BÖLÜM 1 ORCAD PROGRAMINA GİRİŞ: OR-CAD programını başlatmak için Başlat menüsünden programlara gelinir. Programların içerisinde ORCAD Release 9 ve bunun içerisinden de ORCAD Capture seçilir. Karşımıza

Detaylı

1. Kurulum. Tam ekranda iken MENU tuşuna. Başlat sekmesine gelin ve sonra [ / ] basın ve menüye girin. [ / ]

1. Kurulum. Tam ekranda iken MENU tuşuna. Başlat sekmesine gelin ve sonra [ / ] basın ve menüye girin. [ / ] 1. Kurulum Tam ekranda iken MENU tuşuna basın ve menüye girin. [ / ] tuşlarına basarak Kurulum, Kanal Düzenleme, Sistem Ayarları ve Medya Merkezi menülerine geçiş yapabilirsiniz. Kurulum menüsü altından

Detaylı

SOLİDWORKS SOLİDWORKS E GİRİŞ 01 İSMAİL KELEN

SOLİDWORKS SOLİDWORKS E GİRİŞ 01 İSMAİL KELEN SOLİDWORKS SOLİDWORKS E GİRİŞ 01 İSMAİL KELEN SOLİDWORKS E GİRİŞ: MENÜLER SolidWORKS te rahat çizim yapabilmek, komutlara rahat ulaşabilmek için Windows ta da olduğu gibi araç çubukları vardır. Bazı araç

Detaylı

İşletme Fakültesi Bil. Kullanımı Ders notları 2

İşletme Fakültesi Bil. Kullanımı Ders notları 2 İşletme Fakültesi Bil. Kullanımı Ders notları 2 Öğr.Gör.Ali ATALAY EXCEL PAKET PROGRAMI Günümüzde hesap tablosu, veri analizi, kod yazımı, grafik çizimi, veri tabanı oluşturma gibi bir çok özelliği olan

Detaylı

1. ÇALIŞMA ALANI hücre çalışma sayfası kitap Başlık çubuğu Formül çubuğu Aktif hücre Sekmeler Adres çubuğu Kaydırma çubukları Kılavuz çizgileri

1. ÇALIŞMA ALANI hücre çalışma sayfası kitap Başlık çubuğu Formül çubuğu Aktif hücre Sekmeler Adres çubuğu Kaydırma çubukları Kılavuz çizgileri 1. ÇALIŞMA ALANI Bir elektronik tablolama yazılımını açtığınızda göreceğiniz şey, kutularla dolu bir pencere olacaktır. Satırlar ve sütunların kesişmesiyle oluşan bu kutulara hücre adı verilir. Hücreleri

Detaylı

MEDULA Sistemi E-Fatura Gönderme

MEDULA Sistemi E-Fatura Gönderme Versiyon : 1.00 Yayınlama Tarihi : 16.09.2007 23:00 Sayfa Aralığı : 1-19 MEDULA Sistemi E-Fatura Gönderme MEDULA Sistemi ile E-Fatura gönderme işleminde ilk adım gönderilecek faturaların GSS** icmallerinin

Detaylı

SCALE. Ölçek Kayar menü Insert Features Scale. Araç Çubuğu Features Scale

SCALE. Ölçek Kayar menü Insert Features Scale. Araç Çubuğu Features Scale SCALE Araç Çubuğu Features Scale Ölçek Kayar menü Insert Features Scale Modelin geometrisini girilen ölçek değerinde küçültmek veya büyültmek için kullanılan bir komuttur. Scale Özellik Yöneticisinde,

Detaylı

TAŞINIR MAL KAYIT VE TAKİP MODÜLÜ

TAŞINIR MAL KAYIT VE TAKİP MODÜLÜ MALİYE SGB..net TAŞINIR MAL KAYIT VE TAKİP MODÜLÜ 1 Taşınır Mal Yönetimi Taşınır Mal Yönetimi ile ilgili işlemlere Kaynak Yönetimi menüsü altındaki Taşınır Mal alt menüsünden ulaşıyoruz. Bu menünün seçenekleri

Detaylı

5. HAFTA MS OFFICE EXCEL 2016 ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ BİLGİSAYARDA VERİ ANALİZİ VE RAPORLAMA

5. HAFTA MS OFFICE EXCEL 2016 ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ BİLGİSAYARDA VERİ ANALİZİ VE RAPORLAMA 5. HAFTA MS OFFICE EXCEL 2016 ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ BİLGİSAYARDA VERİ ANALİZİ VE RAPORLAMA 5. Hafta Konuları 1. Genel Bilgiler 2. Excel penceresinin tanıtımı 3. Sekmelerin tanıtımı 4. Temel Kavramlar 5.

Detaylı

HR- Şemalar Modülü. Kullanıcı Kitabı

HR- Şemalar Modülü. Kullanıcı Kitabı HR- Şemalar Modülü Kullanıcı Kitabı 1 İnsan Kaynakları - Şemalar Modülü Genel Bakış Şemalar modülünde organizasyon modülünde tanımlamış olduğunuz birimler arası ilişkilere göre organizasyon şemasını görüntüleyebilirsiniz.

Detaylı

VisionLink Unified Suite

VisionLink Unified Suite VisionLink Unified Suite Eğitimi VisionLink Unified Suite Eğitimi Ekipman Yönetimi Departmanı 2017 Unified Suite Eğitimi VisionLink Unified Suite Daha modern, daha verimli Sahada en çok ihtiyaç duyulan

Detaylı

PowerPoint 2010 Sunu Hazırlama Programı

PowerPoint 2010 Sunu Hazırlama Programı PowerPoint 2010 Sunu Hazırlama Programı 1 1-PowerPoint i Tanıyalım 2-PowerPoint programını açmak 3-Slayt Kavramı ve yeni slaytlar ekleme 4-Slayt Düzeni işlemleri 5-Slayt Tasarımı 6-Slayt geçişleri 7-Animasyonlar

Detaylı

SYTP ÜYELİK İŞLEMLERİ

SYTP ÜYELİK İŞLEMLERİ 1-)Kullanıcı,tarayıcının adres çubuğuna, bağlı bulunduğu ilin sytp linkini yazdığı zaman karşısına ilk olarak sağ taraftaki gibi bir ekran gelir. 2-)Sisteme üye olacak olan eczane kullanıcısı sağ taraftaki

Detaylı

Öğrenci İşleri Bilgi Sistemi Öğretim Elemanı - Sınav Sonuç Giriş İşlemleri

Öğrenci İşleri Bilgi Sistemi Öğretim Elemanı - Sınav Sonuç Giriş İşlemleri Öğrenci İşleri Bilgi Sistemi Öğretim Elemanı - Sınav Sonuç Giriş İşlemleri Öğrenci İşleri Bilgi Sisteminde, Öğretim Elemanı yetkisi kapsamında aşağıdaki ekran (Ekran 1) açılır. Bu belgede genel kullanım

Detaylı

EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ VE YAZILIM DERSİ 6. SINIF 2. DÖNEM 2. SINAV ÇALIŞMA NOTLARI

EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ VE YAZILIM DERSİ 6. SINIF 2. DÖNEM 2. SINAV ÇALIŞMA NOTLARI 2015-2016 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ VE YAZILIM DERSİ 6. SINIF 2. DÖNEM 2. SINAV ÇALIŞMA NOTLARI MİCROSOFT EXCEL PROGRAMI Programın Açılışı: Başlat Tüm Programlar Microsoft Office Microsoft

Detaylı

Microsoft Word 2010 ara yüzündeki bölümler aşağıda gösterilmiştir.

Microsoft Word 2010 ara yüzündeki bölümler aşağıda gösterilmiştir. Başlangıç Bu dersin amacı, öğrencilerin çalışma hayatlarında Microsoft Word programını daha etkili ve verimli kullanmalarını sağlamak ve karşılaştıkları sorunların çözümlerine ulaşma konusunda deneyim

Detaylı

EKOM WEB DESIGNER PROGRMI KULLANMA KILAVUZ. 1 - Web Sayfası Tasarımı Oluşturma / Var Olan Tasarımı Açma:

EKOM WEB DESIGNER PROGRMI KULLANMA KILAVUZ. 1 - Web Sayfası Tasarımı Oluşturma / Var Olan Tasarımı Açma: EKOM WEB DESIGNER PROGRMI KULLANMA KILAVUZ 1 Web Sayfası Tasarımı Oluşturma / Var Olan Tasarımı Açma 2 Web Sayfasına Yeni Element Ekleme Ve Özelliklerini Belirleme Değişiklik Yapma 3 Web Sayfası Tasarımını

Detaylı

PowerPoint 2010 Sunu Hazırlama Programı

PowerPoint 2010 Sunu Hazırlama Programı 1 PowerPoint 2010 Sunu Hazırlama Programı 1-PowerPoint i Tanıyalım 2-PowerPoint programını açmak 3-Slayt Kavramı ve yeni slaytlar ekleme 4-Slayt Düzeni işlemleri 5-Slayt Tasarımı 6-Slayt geçişleri 7-Animasyonlar

Detaylı

FİŞ NUMARASI DÜZENLEMESİ

FİŞ NUMARASI DÜZENLEMESİ FİŞ NUMARASI DÜZENLEMESİ Önbilgi : Yapılan düzenlemenin devreye alınması neticesinde Distribütör Sistem Sorumluları tarafından öncelikli olarak, yeni modüle uygun fiş numaraları tanımlamaları yapılmalıdır.

Detaylı

24 KANALLI DOREMİ SİSMİK CİHAZI

24 KANALLI DOREMİ SİSMİK CİHAZI Kırılma-Yansıma-MASW-Remi uygulamaları için 24 KANALLI DOREMİ SİSMİK CİHAZI DoReMi, Sismik Kırılma,Sismik Yansıma MASW,REMI ve Kuyu Sismiği çalışmaları için geliştirilmiş modüler sayısal jeofon dizilim

Detaylı

ÖĞRENME FAALİYETİ 2 ÖĞRENME FAALİYETİ 2

ÖĞRENME FAALİYETİ 2 ÖĞRENME FAALİYETİ 2 ÖĞRENME FAALİYETİ 2 ÖĞRENME FAALİYETİ 2 AMAÇ Bilgisayar ve elektronik tablolama yazılımı sağlandığında elektronik tablolama yazılımında veri girme, veri seçme, satır ve sütun işlemlerini yapabileceksiniz.

Detaylı

ÖĞRENME FAALİYETİ 3 ÖĞRENME FAALİYETİ 3

ÖĞRENME FAALİYETİ 3 ÖĞRENME FAALİYETİ 3 ÖĞRENME FAALİYETİ 3 ÖĞRENME FAALİYETİ 3 AMAÇ Bu öğrenme faaliyeti ile tasarım düzenlemelerini yapabileceksiniz. ARAŞTIRMA Tema ne demektir? Temayı oluşturan ögeler nelerdir? Araştırınız. Arka plan ne demektir?

Detaylı

Stok Modülü Muhasebeleştirme İşlemleri

Stok Modülü Muhasebeleştirme İşlemleri Stok Modülü leştirme İşlemleri 1- Stok girişlerinin(tesellüm/faturalar) muhasebeleştirilmesi Stoktan muhasebeleştirme işlemi için öncelikle tanımlamaların tam ve doğru şekilde yapılması gerekmektedir.

Detaylı

Hukuk Parter Rapor Modülü (Q-Biz Viewer) Kullanım Klavuzu

Hukuk Parter Rapor Modülü (Q-Biz Viewer) Kullanım Klavuzu Hukuk Parter Rapor Modülü (Q-Biz Viewer) Kullanım Klavuzu Hukuk Partner Rapor Modülü (Q-Biz Viewer) Kullanım Klavuzu İÇİNDEKİLER Hukuk Partner Rapor Modülü... 3 Bir Raporu Çalıştırmak... 4 Rapor Serbest

Detaylı

MS WORD 5. BÖLÜM. Şekil 3. 100. Sayfa Düzeni Sekmesi. Şekil 3. 101. Temalar Grubu

MS WORD 5. BÖLÜM. Şekil 3. 100. Sayfa Düzeni Sekmesi. Şekil 3. 101. Temalar Grubu MS WORD 5. BÖLÜM Bölüm Adı: SAYFA DÜZENİ Bölümün Amacı: Sayfa yapısı ve düzenini değiştirmek. Neler Öğreneceksiniz? Bu bölümü bitiren kişi: 1. Ofis temalarını bilir. 2. Kenar boşluklarını, sayfa yönlendirmesini,

Detaylı

ÖĞRENME FAALİYETİ 3 ÖĞRENME FAALİYETİ 3

ÖĞRENME FAALİYETİ 3 ÖĞRENME FAALİYETİ 3 ÖĞRENME FAALİYETİ 3 ÖĞRENME FAALİYETİ 3 AMAÇ Bilgisayar ve elektronik tablolama yazılımı sağlandığında elektronik tablolama yazılımında biçimlendirme işlemlerini yapabileceksiniz. ARAŞTIRMA Genel yazı

Detaylı

Photoshop ta Web Sayfaları Oluşturma

Photoshop ta Web Sayfaları Oluşturma Photoshop ta Web Sayfaları Oluşturma Dilimleme Photoshop ta üzerinde çalışılan resim dosyaları, düzenlenen fotoğraflar veya tasarlanan sayfalar web ortamında kullanılmak üzere hazırlanabilir. Bir web sayfasını

Detaylı

NAVİGASYON CİHAZLARI ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

NAVİGASYON CİHAZLARI ÇÖZÜM ÖNERİLERİ NAVİGASYON CİHAZLARI ÇÖZÜM ÖNERİLERİ NAVİGASYON CİHAZLARINDA YAŞANAN BAŞLICA ARIZALAR VE ÇÖZÜMLERİ EĞİTİM NAVİGASYON NASIL ÇALIŞIR? 1 Navigasyon cihazında bulunan GPS alıcısı, uydu sinyalleri aracılığıyla

Detaylı

SURVEY PRO NOKTA ALIMI VE APLİKASYONU

SURVEY PRO NOKTA ALIMI VE APLİKASYONU SURVEY PRO NOKTA ALIMI VE APLİKASYONU 1-ALIM Epoch50 GNSS alıcısı ile arazide alım veya aplikasyon yapılabilmesi için öncelikle bir RTK ağa bağlanılması gerekmektedir.bağlanılan bu RTK ağı Tusaga-Aktif(CORS-TR)

Detaylı

Çoklu Ortam Uygulamaları. FATİH Projesi PARDUS Temel Eğitim Kursu

Çoklu Ortam Uygulamaları. FATİH Projesi PARDUS Temel Eğitim Kursu Çoklu Ortam Uygulamaları FATİH Projesi PARDUS Temel Eğitim Kursu Gwenview Gwenview uygulama yazılımı,genel resim göstericisi ve temel fotoğraf düzenleyicisidir. Resim ve Fotoğraf Gösterici ve aynı zamanda

Detaylı

Kanal açmada izlenecek işlem sırası şu şekildedir

Kanal açmada izlenecek işlem sırası şu şekildedir Kanal açmada izlenecek işlem sırası şu şekildedir 1- Tornalanacak parça çizilir 2- Translate komutu ile punta deliğine gelecek nokta 0,0,0 koordinatına taşınır 3- Tezgah seçimi yapılır 4- Kütük tanımlaması

Detaylı

1) Dokümanı baştan sona okumanızı tavsiye ederiz. Bazı ipuçları mevcuttur.

1) Dokümanı baştan sona okumanızı tavsiye ederiz. Bazı ipuçları mevcuttur. MMO Asansör Tablet Kullanım Dokümanı Uyarılar 1) Dokümanı baştan sona okumanızı tavsiye ederiz. Bazı ipuçları mevcuttur. 2) Tablet yazılımı sadece sahadaki kullanıma yöneliktir. Onaycının onaylaması tablet

Detaylı

Açılan penceren gerekli ayarlamalar yapılarak sayfa numaraları görüntülenir.

Açılan penceren gerekli ayarlamalar yapılarak sayfa numaraları görüntülenir. Sayfa numarası ekleme: Ekle menüsünden sayfa numaraları seçeneğine tıklandığında Açılan penceren gerekli ayarlamalar yapılarak sayfa numaraları görüntülenir. Tarih ve saat ekleme: Ekle menüsünden Tarih

Detaylı

Telefon Defteri Modülü Kullanım Kılavuzu

Telefon Defteri Modülü Kullanım Kılavuzu Telefon Defteri Modülü Kullanım Kılavuzu YETKİ VE KAYIT İŞLEMİ Kayıt yapacak kullanıcıya yetki verilmesi Kayıt yapacak kullanıcı yetkilendirilirken dikkat edilmesi gereken en önemli nokta, kullanıcının

Detaylı

Gidilen sayfadan bir önceki sayfaya geçilir. Şekil Git İşlemi diyalog kutusu

Gidilen sayfadan bir önceki sayfaya geçilir. Şekil Git İşlemi diyalog kutusu BÖLÜM 6 6. BELGELER ÜZERİNDE YAPILABİLECEK İŞLEMLER 6.1. Git işlemi Yazılan belgeler rapor, ödev, kitap tez gibi sayfalarca uzunlukta olabilir. Sayfalarca uzunluktaki belgede herhangi bir sayfaya gitmek

Detaylı

Örgün Öğrenci Sistemi Anadolu Üniversitesinde öğretim elemanlarının verdikleri

Örgün Öğrenci Sistemi Anadolu Üniversitesinde öğretim elemanlarının verdikleri Örgün Öğrenci Sistemi Anadolu Üniversitesinde öğretim elemanlarının verdikleri derslerle ilgili yoklama, not girişi yapabildikleri ve öğrencilerin aldıkları derslerle ilgili bilgileri görebildikleri sistemdir.

Detaylı

HAL KAYIT SİSTEMİ HAL HAKEM HEYETİ İŞLEMLERİ KULLANICI KILAVUZU

HAL KAYIT SİSTEMİ HAL HAKEM HEYETİ İŞLEMLERİ KULLANICI KILAVUZU HAL KAYIT SİSTEMİ HAL HAKEM HEYETİ İŞLEMLERİ KULLANICI KILAVUZU Ekim 2015 İçindekiler 1. HAL KAYIT SİSTEMİ NE GİRİŞ... 2 2. HAL HAKEM HEYETİ BAŞVURU OLUŞTURMA SÜRECİ... 2 2.1. BAŞVURU İÇİN GEREKLİ BİLGİLERİN

Detaylı

Zoru Kolay Yapmak İçin...

Zoru Kolay Yapmak İçin... Zoru Kolay Yapmak İçin... 3308 Mesleki Eğitim Okullarında Öğrenci Takip Programı KURULUM Programı http://www.cetasey.com/userfiles/file/setup.exe adresinden bilgisayarınıza indirip kurun. Daha sonra programın

Detaylı

Programın Tanıtımı 2-4- 1-3- 8-9- 10-11- 12- 13-

Programın Tanıtımı 2-4- 1-3- 8-9- 10-11- 12- 13- ISIS VERİ YÖNETİMİ Programın Tanıtımı 1-3- 2-4- 6-7- 5-8- 9-10- 11-12- 13-1- Bu bölüme aranacak sorgu için 2 tarih arası bilgi gün / ay / yıl / saat / dakika cinsinden girilir. 2- Arama kriterlerinden

Detaylı

Temel Bilgisayar Dersi

Temel Bilgisayar Dersi ENFORMATİK BÖLÜM BAŞKANLIĞI Temel Bilgisayar Dersi Bölüm 10-11: Microsoft PowePoint Genel Bilgiler Microsoft PowerPoint 2010, güçlü bir sunu programıdır. PowerPoint ile herhangi bir konu hakkında etkili

Detaylı

DY-45 OSĐLOSKOP KĐTĐ. Kullanma Kılavuzu

DY-45 OSĐLOSKOP KĐTĐ. Kullanma Kılavuzu DY-45 OSĐLOSKOP KĐTĐ Kullanma Kılavuzu 01 Kasım 2010 Amatör elektronikle uğraşanlar için osiloskop pahalı bir test cihazıdır. Bu kitte amatör elektronikçilere hitap edecek basit ama kullanışlı bir yazılım

Detaylı

Gerekli bağlantıları yapıp, ACS420 V3.03 programını çalıştırınız. Program açıldığında, LMS14 ün içindeki parametrelerin okunmasını bekleyiniz.

Gerekli bağlantıları yapıp, ACS420 V3.03 programını çalıştırınız. Program açıldığında, LMS14 ün içindeki parametrelerin okunmasını bekleyiniz. Gerekli bağlantıları yapıp, ACS420 V3.03 programını çalıştırınız. Program açıldığında, LMS14 ün içindeki parametrelerin okunmasını bekleyiniz. Aşağıdaki pencereyi gördükten sonra cihazınız parametre ayarı

Detaylı

ÇANKAYA ÜNİVERSİTESİ WEBMAIL KULLANIM KLAVUZU

ÇANKAYA ÜNİVERSİTESİ WEBMAIL KULLANIM KLAVUZU ÇANKAYA ÜNİVERSİTESİ WEBMAIL KULLANIM KLAVUZU Üniversitemiz Webmail servisi yenilenmiş olup Roundcube webmail üzerinden servis vermeye başlamıştır. Daha önce kullanılan SquirrelMail servisi https://oldwebmail.cankaya.edu.tr/

Detaylı

LAYOUT ORTAMINDA ÇALIŞMA:

LAYOUT ORTAMINDA ÇALIŞMA: BÖLÜM 13 LAYOUT ORTAMINDA ÇALIŞMA: Daha önce projesini capture ortamında hazırlamış olduğumuz diyot devresini layout ortamında açalım. Karşımıza aşağıdaki şekil gelir(şekil 13.1.). Şekil 13.1. Diyot Devresi

Detaylı

GÜZERGAH RAPORLARI(ELEMANTAB,APLİKASYONTAB, ÖZELKMTAB)

GÜZERGAH RAPORLARI(ELEMANTAB,APLİKASYONTAB, ÖZELKMTAB) İÇİNDEKİLER SLAYT 1 10 GÜZERGAH OLUŞTURMA 10 17 Oluşturulan güzergah ile ilgili bilgilerin editlenmesi; 18 28 Arazi modeli üzerinden enkesit oluşturulması 29 36 Arazi kesitlerinin Kesit Editörüne yüklenmesi

Detaylı

Mühendislikte Veri Tabanları Dersi Uygulamaları (ArcGIS-SQL)

Mühendislikte Veri Tabanları Dersi Uygulamaları (ArcGIS-SQL) Mühendislikte Veri Tabanları Dersi Uygulamaları (ArcGIS-SQL) İstanbul Teknik Üniversitesi, İnşaat Fakültesi, Geomatik Mühendisliği Bölümü 2014 2015 Güz Yarıyılı Uygulama 2 ArcGIS Yazılımı ile Mekânsal

Detaylı