BANU AVAR. Batz'mn Politikalarz Bugün de Aym: BOL VE YUT! 13 ÜlkedeBatz Projeleri. Remzi Kitabevi

Transkript

1 BANU AVAR Batz'mn Politikalarz Bugün de Aym: BOL VE YUT! 13 ÜlkedeBatz Projeleri Remzi Kitabevi

2 I 'BÖL VE YUTŸ/ Banu Avar Her hakki sakhdir. Bu yapitin aynen ya da özet olarak hiçbir bölumu, telif hakki sahibinin yazilt izni ahamadan kullamlamaz. Editör: Irmak Zileli Kapak: Emrah Apaydm ISBN $ BÎRÎNCÎ BASIM: KRS1m, 2008 Bu kitabm basum2000 adet olarak yaprimzµrr. Remzi KitabeviA.., Akmerkez E3-14, Etiler Istanbul Tel (212) Faks (212) Baski ve cilt: Remzi KitabeviA.Sḅasim tesisleri 100. Yil Matbaacilar Sitesi, 196, Bagcilar-Istanbul

3 TRT emekçilerine tepekkürlerimle...

4

5 Ïçindekiler Okura llksöz,9 Bati'nm "Projeleri" ve Birle en Avrasya, 11 Türksüz Kerkük, 17 "Erbil Simrlar Arasinda!", 34 Ürdün'ün Hagemit Kralhgi, 54 Nasir'm Misir'i ve Bugün!, 75 Lübnan: Küresel Güçlerin Politika Laboratuvan, 94 Suriye: "Terörist Devlet!", "IranYih", 133 Rusya'da 3. Dönem!, 151 Abhazya, Zamamn Kiyisi..., 169 "Gül Devrimi"nin Ardmdan Tiflis, 186 Kosova Açik Yara!, 213 Sudan'a Darfur Oyunul, 234 Malezya'mn "Ihmh Islam"i,259 Singapur: Uzak Asya'da Bir IsrailModeli!, 277

6

7 OKURA ÍLKSÖZ 4 y1180 küsur program ve iëte 4. kitap! Kendini Bati'ya adamig bazi medya mensuplarma bakihrsa "skandal program", on binleri apan destek postalanna gäre "gerçeklerin aynast" Smirlar Arasmda Mayis 2008'de tam 4. ylldönümünde yaymdan kaldirildi. Küçük bir grup insanm büyük özveriyle ortaya çikardigt bir programdt. Önüne konan engeller hep çok büyük oldu ve bu 4 yiha büyük bir bölümünde engellerle baça ç1kmak programi yapmaktan daha zordu. Smirlar Arasmda, demokrasi, özgürlük laflariylagäz boyamaya çal1;anlart, Amerika'nm "Büyük Ortadogu Projesi"nin ana hatlarmi depifre ediyordu. Saldin da o oranda oluyor, program gimgekleri üzerine çekiyordu. Tarafh bir programdt Türkiye'nin tarafmdaydi, "bazi Bir TRT yetkilisi, programm yay1ndan kaldinlmasmda büyükelçilerin" yikâyetlerinin etkili oldugundan säz etmigti. Türkiye'de Türkçe bakiyh bir program onlan rahatsiz ediyordu. Geregi yapilacakti... Yapildi. Programm ardmdan öncelikle aileme, dostlarima sonra ekibime ve bize fedakârca yardim eden TRT çahyanlarma tegekkürü borç bilirim. Ve 4 yd boyunca bizi hiç yalmz birakmayan, postalan, fakslan ve teleforlanyla dikenli yollarda bize güç veren izleyici ve okurlara saygt, sevgive tegekkürlerimi sunanm. Samnm en gansh program yapuncdarmdan biriyim. Böylesi bir destek az gazeteciye nasip olur...

8 10 BÖL VE YUT 2007nin birinci döneminde gittigim 13 ülkenin hali pür melalini bu kitapta derledim. Ingilizlerin "böl ve hükmet" (divideand rule) olarak özetledigi sömürge kuralini kitaba ad olarak seçmigtim Ama Bertan Abi'nin (Onaran) önerisiyle Böl ve Yut olarak degigtirdim. Smirlar Arasmda programmm son yolculuk notlarmi kapsayanbu kitapta, Ortadogu'da Îngiliz eliyle yaratilan Ïsraildevletini, Balkanlar'da, Kafkaslar'da, Afrika ve Uzak Asya'da kopyalama çahqmalarmdan örnekler sunulmaktadir. Bati emperyalizminin dünyanm çegitli cografyalarinda yer alan birçok ülkede "Böl ve Yut" pablonunu nasil uyguladigmi anlatmaya çahytim. Bu çablon ilk kez Ortadogu'da Israildevleti yaratilarak uygulandi. Kitapta, bu 13 ülkede, benzer metotlar uygulanarak halklarm i nasil birbirine kirdirildigini,kompu devletlerin arasina nasil kamalar sokuldugunu ve "amaca" ulaymak için "degiçmez bir yöntemin" içbirlikçiler vasitastyla nasil sahnelendigini okuyacaksmiz. Emperyalizmin baskisma bagkaldiranlari, boyun egenlerle kiyaslayacaksmiz. Gözyagive kanabulanmi; ülkelerde iç ve digbedhahlarin marifetlerinden örnekler bulacaksmiz... Ve her ülkede sahneye konulan oyunlarm gifresinin yüzyillardir ne kadar benzer olduguna bir kez daha qaçacaksimz... Bati'nm "Böl ve Yut" oyunu aslmda zay1ftemeller üzerinde duruyor. Halkm örgütlü birligi Bati'nm oyununu bozuyor. O yüzden bunca cefa, ipkence, yalan ve kan! Ama her geye ragmen, tarih, sahnelenen oyunun uzun vadede ipeyaramadigmibirçok örnekle anlatiyor... Durum, direnen halklarm yeni destans1örneklerine çahit olacagimizi müjdeliyor... Eylül 2008

9 "PROJELERÍ" YE BÍRLEgEN AVRASYA BATI'NIN Türkiye, uzun zamandir bir atep çemberi içinde. Bati'da Ege, güneyde Kibris, doguda Irak sorunuyla ugrayan Türkiye, gimdi Karadeniz'deki ve Kafkaslar'daki sicak geliqmelerle karyi kargrya. Tarih, Türkiye'yi tarafim belirlemeyezorluyor. Türkiye'yi yönetenler kayitsizçartsiz Amerika ve Avrupa dayatmalariyla kendilerine yön çizmeye çahyirken, dünya, tarihin en önemli ayriqmasim yaqiyor. Emperyalist devletler ve köleleytirdikleriuluslar bir yanda, "yeter" baçkaldiran, diyen ve kafa tutan uluslar diger yanda, ittifak arayipmda. Rusya, Çinve Orta Asya Türk Cumhuriyetlerinin bir araya geldigi ganghangigbirligiörgütü toplantilarma artik Iran, Hindistan, Pakistan da gözlemci olarak katiliyor. Bu ülkeler Afrika ve Güney Amerika'nm çegitli devletleriyle dayanigma içinde, Bat1'mn emperyal politikalarina etkili cevap veriyorlar. Ekonomik ve siyasi olarak köqeyesikigm14 Bati, hirçm çikiplarla ortaligi kana boyarken karpismda çaresiz seyreden uluslar degil, onu tehdit eden rakiplerle karyllayiyor. Türkiye tüm bunlarm içinden geçerken, Amerika ve Avrupa sopast altmda, Türk halkmm çikarindan yana özgür bir politika sergileyemiyor. Dünyaya "Ben Bati'dan yanay1m!" mesaji veriyor. Condoleezza Rice'in dedigi gibi, "Türkiye, kendine verilen rolleri oynuyor!"

10 12 BOLVEYUT SIMH ninam Ortadogu bugün Gazi Mustafa Kemal'in ülkesi, tüm mazlum milletlerin kurtulug mücadelesini örnek aldigi ülke, bugün Amerika'nm askeri oluqumu olan NATO'nun, ABD'nin siyasi kola olarak çaliçan BirlegmigMilletler, finans orgam olan IMFnin, ABD etkisi ve denetimindeki, Lizbon Antlaymasi'nda ortaya çiktigi üzere yok olmakta olan bir birligin, Avrupa Birligi'nin agir baskilari altmda mazlum milletlere karpikullamlmaktadir. Kompulariyla arasi aç11- makta, bölgede soyutlanmasina yol açacak politikalara itilmekte, ayrica içerde uygulanan projeleriyle, tipki yüz yll "demokrasi" öncesindeki gibi bölünüp parçalanmasi için etnik kigkirtmalarm merkezi olmaktadir. Türkiye eger tarafini dogru seçmez ve Mustafa Kemal'in Sadabad ve Balkan Pakt1'yla olupturdugu dengeden dersler almazsa, yakm gelecekte Bati taperonlagunun bedelini agir ädeyebilir. Mustafa Kemal, Bati'dan gelen sert rüzgârlara kargi sirtim Dogu'ya, Sovyetler'e, Iran'a ve Hindistan'a dayayarak bir milli mücadele örgutlemigti. Dünya bugün emperyalist güçler ve mazlum milletler olarak ikiye ayrdmigtir. Ve Türkiye tarihine yakipir bir biçimde, mazlum milletlerin yanmda tarafru belirlemeli, öncü yerini almah ve politikalarim buna gäre olugturmahdir.

11 BATI'NIN "PROJELERI"VE BIRLE EN AVRASYA 13 StSAII Amerikah General Ralph Peters'in çizdigi'kan Simrlart' haritast Bati, "Ortadogu" terimini, geçen yüzyilda Osmanh imparatorlugu'nu parçalarken üretti... Osmanh devletinden koparilan Filistin, Ürdün ve Irak, Ingiliz mandasma almmigti. Büyük Britanya Sömürgeler Bakanhgi ipte o zaman IstanbulBogazi'ndan Hindistan'a kadar olan bölgeye "Ortadogu" denilmesini kararlaytirdi. Birinci Paylagnn Savaqi sonrasi, Ingiliz istihbaratservisi'nin Ortadogu uzmanlarmdan Thomas Edward Lawrence, yani meghur Arabistanli Lawrence, Ortadogu'da gösterdigi olaganüstü çabalarla, smirlarm cetvelle çizilmesine ve yapay ülkeler olugturulmasma katki sagladi. Ortadogu'da bu devletçikler olugturulurken Bati'nm çikarlariön plandaydi. Smirlar çizilirken cografi, etnik ve tarihi etmenler göz ardi edildi. Osmanh'dan arta kalan bölge her an kariytirilabilir ve kolayhklayönlendirilebilir bir hale getirildi, Bugün çizilen yeni Ortadogu haritalari geçmigin devamidir... Emperyalist Batili devletler, Balkanlar'dan Kafkaslar'a, Dogu Akdeniz'den Iran Körfezi'ne, Afrika'dan Uzak Asya'nm içlerine uzanan bir alanda yeni smirlar çizmekteler... Ortadogu'yu gekillendirenler, bugün dünyanin pek çok yerinde yeni Ïsrailler yaratma pegindeler.

12 14 BÖL VE YUT Hiristiyan Bati dünyasi, enerji ve tabii kaynaklar bakimmdan zengin ülkelerde terör estiriyor... Balkanlar'da her yani kana boyadd tan sonra Kosova'yi Balkanlar'm Israil'i ilan ediyor. Kafkaslar'da Gürcistan't turuncu darbeyle gekillendiriyor. Kafkasya'ya bir "Israil"mevziliyor. Bati, her cografyada bir "Israil" istiyor. Osmanh topraklarmda, Filistin yurdunda, Israil devletini Britanya Kralhgt elleriyle kurmuytu. Ortadogu trajedisinin baglangiç noktasi Filistin topraklarimn yagmalanmasi ve Yahudi devletinin olugturulmasi projesiydi. ilk "Büyük Ortadogu Projesi" Birinci Dünya Savagi'yla hayata geçti... Bati, önce Arap alemini soyagacma göre bölecek, Arabistanh Lawrence'lar vasitasiyla Türklere kargi ayaklandiracak ve 50 ydhk bir sürede kendi kalesine yer açacakti. Israilböyle dogdu... Aym model Hindistan'da, Malezya'da, Lübnan'da, Irak'ta da sahneye kondu... Israil rahat bir nefes alsm diye, birlegmeye çahpan Araplar paramparça edildi. Sünni-gii çatigmasi körüklendi... Medeniyetler çatigacak, petrol cografyasi denetime almacakti... Ortadogu'da kilit ülke Israil'di... Ona yakin ve ondan uzak olanlarm duruqu önemliydi. Bu cografyada bazi ülkeler birleytirilmeye, bazilari bölünmeye çahquacakti... ÖrneginÜrdün Filistin'le birlegmeliama Irak üçe bölünmeliydi... K1bristek bir yerden yönetilmeli, Lübnan ve Suriye bölünmeliydi. Her ülkede "demokrasi" söylemi yayllmah, her ülkenin "Amerikahlari" olmahydi. Kuzey Irak'ta, içgalin adi"ihtilal"dil Amerikaldar kurtariciydi. Bazilari için Amerika kurtaricidan da öte "kutsaldi"! Kerkük Îl Meclis Baykan1Rizgar Ali, Bush için "O bir melektir!" derken çaka etmemigti. Ayni söylem, bagtmsiz yapdiveren Kosova'daki Arnavutlar için de geçerliydi...

13 BATl'NIN "PROJELERI"VE BIRLESENAVRASYA 15 Amerika, Kosova'ya da "demokrasi" getirmiyti. Kosova bir anda bagimsiz yapilmigti. Gerçi ekonomisi, siyaseti, hatta yargisi ve savunmasi tümüyle Batfya baghydi ama yine de bagimsizdil Bagimsizlik ilani kutlanirken, mecliste Amerika ve Avrupa Birligibayraklari altmdalardi. Milli mary yerine Avrupa Birligi'nin müzikal sembolü olan Beethoven'in 9. Senfonisi'ni dinliyorlardi. Deniz agiri bir Amerikan eyaleti daha kuruluvermigti. Kosova Balkanlar'daki Israil'di. "Bagimsiz" ilan edildiginde pandoranm kutusu açilmigti. Romanya'da yayayan Macarlardan, Ispartya'mn Basklarma ve tabii Abhazya ve Osetya gibi Kafkas halklarmdan Transdinyester'e, Bosna'daki Sirp Cumhuriyeti'ne ve Kuzey Kibris Türk Cumhuriyeti'ne kadar uzanan bir yelpazede "bagimsizhk"isteyen halklara ne cevap vereceklerdi? Yamt pu oldu: "Kosova bagkaf' Batili güçler, gerek Balkanlar'da gerekse Kafkasya'da kendilerine bagladiklariyönetimleri yönlendirirken amaç tüm zenginliklerin yatag1 Avrasya cografyasmda denetimi saglamakti. Bunun için henüz denetleyemedikleri bir deniz kalmigti: Karadeniz. Tüm çabalarma ragmen Bati, Karadeniz'e yerlegememigti. Önlerinde Montrö ve Batfya yakasmikaptirmamig, Karadeniz'de kiyisiolan ülkeler vardi. Bir çare buldular ve 4,5 milyon nüfuslu Gürcistan'm turuncu lideri Saakapvili'yi kulland11ar. 75 bin nüfuslu Osetya'yi iqgaleyeltenen Gürcistan, kargismda 140 milyon nüfusu olan Rusya'yi bulacakti.bunun ardmdan Bati, magdur olan Osetlere "uluslararasi" yardim için kollari sivayacakti. Yardimi ne hikmetseamerikan donanmasmm son sistem silahlarla donatilmig donanmasi taplyacak ve "mecburen" Karadeniz'e gireceklerdi. Osetlere yardun amactyla gelen donanma, Gürcistan'm Batum Limanfnda bekleyecekti. Amerika nihayet Karadeniz'e de girmipti ama bu kezkargismda birlegenbir Avrasya vardi. SSCB'nin yikilmastyla tek kutuplu kalan dünyada, farkli güç dengeleri kimildamayabaplamigti. Ekonomisi, siyasetive ordusuyla bir ülkeler toplulugu Batfya kargi duruyor; 2008'de Amerikan ve Bati politikalarmi tersyüz

14 16 BÖLVEYUT eden bir Asya yavaçça ayaklan üzerine kalkiyor... Batihemen her ülkede basm organlarmi yayin denetimde tuttugundan bu geligmelerden yeterince haberdar olamiyoruz ama haberdar olduklarimiz, Avrasyah liderlerin Bati'ya taviz vermedigini gösteriyor. Rusya, Kafkaslar'da çikarilan kargaçaya,abhazya ve Osetya'nm bagunsizhgmitamyarak cevap verdi. Tacikistan'da tüm ganghay IgbirligiÖrgütüüyesi ülkelerin yanssira; Iran, Hindistan, Pakistan gibi gözlemci ülkeleri de davet ederek biitoplanti yapt1... Bu, yükselen bir kutbun gövde gösterisiydi... Dünya sicak geligmelerin tam ortasinda iki kargit kutba ayr191- yor. Bunun, geçmigin Soguk Savagyillarina benzemeyecegi anlagihyor. Bugün isi çok daha yuksek. B1çakhalklarin kemigine çoktan dayanm14. Tehdit altmda olan Avrasya, Afrika ve Güney Amerika'yla baglari sikilagtiriyor... Rusya, Çin, Hindistan ve Orta Asya Cumhuriyetleri aralarma Iran't da ahyor... Avrasya stratejik ortakhklarla Batfya karyikenetleniyor... Bati, Avrasya'da yer alan ülkeleri bölüp parçalamay1, halklar "asit arasma dökmeyi" ve böylece kendine yarayana kolayca el koymayi hedefliyor. Simdigelin, Ortadogu'dan, Balkanlar ve Kafkaslar'a, Afrika ve Uzak Asya'da açilan asit deliklerinin durumuna bir bakalun. Tarihin bu dönemecinde mazlumlarm ve zalimlerin mücadelesine tamk olahm Eylülü ile 2008 Mayisi arasmda gözlemledigimiz13 ülkeden notlari ilginize sunuyorum. lyteirak'm Kerkük'ünden, Sudan'm Darfur'una, Kosova'dan Singapur'a "Böl ve Yut" projeleri... Yeni"Israil"çablonlari! Ve giderek bilinçlenen halklarm küresel rüzgârlara karyibirlegmeçabalari...

15 - TÜRKSÜZ KERKÜK Eylül 2007 Yolculugu Kerkük deyince aldmiza ne gelir? Birileri oraya "Irak'm Kosovasf diyor. Bagdat'daki katliamm beteri, Kerkük, Telafer Diyala gibi Türkmen kentlerinde de sessiz sedasiz sürüyor. Kerkük bir laboratuvar... Büyük güçler, tipki yüz y11önce oldugu gibi, topragm üstündekileri yok edip topragm altml ele geçirmeyi hedefliyor. Hedef büyük. Kerkük, Irak petrollerinin büyük bir kisoma sahip. Herkes baçkayanindan çekigtiriyor! TÜRKiYE JRAN KKlC RK SIJRiYE Musul Kerkûk IRAK Ba dat SUUDi ARABiŠTAN BVY2

16 18 BOL VE YUT I Eski Türkmen kenti Kerkük, birileri için Kürt bölgesinin kalbi! Digerleri, "Mezarhklara, henüz yok edilmemi; Osmanh izlerine bakm!" diyor. Ïlçelerinșokaklarm isimlerine, konuqulan dile, âdetlere! Ama nafile... Etnik ve dini ayrim Bati'mn kihciylagekilleniyor. Savaym ortasmda Kerkük'te bir demokrasi oyunu oynamyor. Meclisler kuruluyor,valiler atamyor, mahkemeler yap1hyor... Amerika Kerkük'e girdigi gün nüfus ve tapu daireleri yakihmytt... imdi Kerkük'e yeni bir kimlik biçiliyor. 50 derece altmda yanan Kerkük'te bir sonbahar. Merkezden varoplara dogru gidiyoraz. Kerkük Il Meclisi'nce tarafimiza tahsis edilen korumalar ve zirhh araç, tozlu yollarda zigzag yaparak ilerliyor. Kameramamm Ismail Dostoglu'nun yüzünde o güne kadar görmedigim bir ifade. Sikmtih gärünüyor. "Buna binmemeliydik!" diye fisildlyor. "Bunlar koruma araçlari. Pusulara en çok hedef olanlar." Arkada, Ismail ile bir güvenlik görevlisi arasmda oturuyorum. Önde arabayi kullanan Kürt güvenligin altm saatine bakiyorum. Sonra da Ray Ban gözlüklerine... Kerkük 11Meclisi'nden 30 km uzakhktaki stadyuma, son hizla, arabadaki her köpeyeçarparak, devrilip dogrularak on dakikada geliyoruz. Terk edilmig bir stadyumun kapismdan içeri giriyoraz. Her yanda zayif, hasta, bitkin çocuklarm yaglanmig gözleriyle kargilaiyoruz... Arap, Asuri, Kürt çocuklar... Bir stadyumun içinde yaamaya çahqiyorlar. Çocukluklarmi çoktan geride birakmiglar. Bey yaymdakiler bile bin yaymdaymig gibi. Çocukbedenlerinde iqgalin agir izlerivar. Derileri buruguk, gözleri yüzlerinin yarismi kaplamig, vücutlarmda garip lekeler, ayak bileklerigig... Ellerinde kurumuy ekmek parçalari, gaz bidonlarma doldurulmuq pis sulardan içiyorlar. Kameray1 görünce kocaman gözlerindeki ifade degipmeden agtzlari gülüyor, poz veriyorlar. Stadyumu çevreleyen merdiven altmda bir aile. Dört adet yer yatagt üzerinde halsiz yatan çoculdar. Onlar dört yildir stadyumda yapyor. Yerde kuratulan ekmekle besleniyorlar.birinin sirtmda ye belinde garip çikintilar var. Annesi çaresiz, sürekli gülümsüyor... "Bizi buraya getirdiler sonra da unuttular!" diyor.

17 TURKSUZ KERKOK 19 Kerkük Îl Meclisi önü Onlar buraya degi ik yörelerden getirilmig binlerce,on binierce Kürt göçmenden bir kismi. "Kürt Kerkük" için oynanan oyunun kurbanlari. Kerkük Kürt Yönetimi, onlar1 gazetecileregöstermek için özel gayret sarf ediyor. Bõylece Kerkük'ün ne kadar "Kürt" oldugunu göstermig oluyorlar. Buraya ölümcül bir oyunun aktörleri olarak getirilen halk, adina "yaçamak" denen bir deneyden geçiyor... Burada su yok, yemek yok, elektrik yok. Kerkük, bir petrol denizi ama benzin yok... Burada ölüm, korku, baski,cinayet var. Burada gözaltivar; burada hastahk var; kaçirma, tecávüz, kaybolma var. Burada korumalar, zirhh araçlar, silahlar, silahlar var... Dünyanm gözü "insana" degilpetrole odakh... Kerkük, Petrol Denizi! lygalden önce, Irak petrollerinin neredeyse yarisi Kerkük'ten çiktyordu. Kerkük, Irak'm belki de en zengin kenti.

18 20 BOL VE YUT Kürdistan hayalini pompalayanlar, ekonomik olarak Kerkük'e güvenmiglerdi. Amerika'nin eski Irak istihbarat ekibi baykantwayne White, "Kerkük'te kendikendini tagiyan bir ekonomikurmaktan" söz etmigti. Hayalleri gerçekleymemigti ama çahymalar devam etmekteydi. ÇünküKerkük bir petrol deniziydi. Hesaplara göre sadece Kerkük petrolü, Amerika'nin 40 yilhk getrol ihtiyacun kargilayabilirdi! "gark sorunu" bu yüzden yaratilmigt1. Ortadogu bir asirdir, bu yüzden hedef tahtasiydi. lçerde birbiriyle mücadele eden gruplar yaratilacak, birbirlerine karpikullandacak, sonra yeniharitalar ortaya çikacakti. Îran-Irak savagi içte böyle baglam14ti.amerika, önce Saddam'1 iran'a saldirtmig ardindan Irak'i hedef almigti. Güçlenen Irak'a karyi, Kürt gruplar kullamlacakti.kürt gruplar Bati'mn gücüyle ayaklanmca, Saddam, yine Bati'dan aldigi kimyasal silahlari kullanacak; Halepçe katliamiyla adun tarihe yazdiracakti. Dünya Halepçe'de katledilen Kürtleri duyacak ama Altinkäprü'de katledilen Türkmenlerden kimsenin haberi olmayacakti. 1991'de Saddam'a bagh güçler, kuzeyde tüm Türkmen kentlerini ele geçirdi. Yüz binlerce Irakh göçmen Türkiye'ye ve Iran'a akm etti. Ortadogu'da Bir IsrailDaha! Tüm bunlar olup bittikten sonra, 5 Nisan 1991'de, Birlegmig Milletler devreyegirecek ve Irak'ta 36. Paralel'in kuzeyini "güvenli bõlge" ilan edecekti. Bölgede ikinci lsrail'intohumlari atilmiyti. Güvenli bölge haritalari anlagihr gibi degildi. Zikzak çizilerek sadece Kürt bölgeleri himayeye almmigti. Irak'm Yahudileri Kürtler olacakti. Musul 36. Paralel'in üzerinde olmasma ragmen güvenli bölge digmda kalmig, Talabani'nin egemen oldugu Süleymaniye ise 36. Paralel'in altmda olmasma karqmgüvenli bölgeyedahil edilmigti.

19 TÜRKSÜZ KERKÜK 21 Telafer, Musul, Kerkük, Altunköprü gibi genig Türkmen bölgeleri tamamen Saddam'm insafma terk edildi... Irak Milli Türkmen Partisi de Türkmenlerin haklarun korumak ve savunmak amaciyla iyte o dönemde kuruldu. Kerkük'ün tüm bu degigimin içinde özel bir rolü vardi. Türkmenler änce Saddam'in baskis1ylanefes alamaz hale gelecek, kuzeydeki olugum geliytikten sonra Kerkük üzerine oyun devreye girecekti. Kerkük'ü elinde tutan, Irak'a sahip olurdu. Irak'ta bir Kürt oluçamu ancak Kerkük'ü Kürtleptirerek olastydi içgaliylekerkük ve tüm Türkmen bölgelerindekatliam ve yikim nüfus ve tapu dairelerinde bayladio nedenle. Kerkük Stadyumu'na gelirken kilometrelercesüren yeni inçaatlarm önünden geçiyoruz. Yükselen yerleyim yerleri bana Filistin'i, Kudüs ile Ramallah arasmi hatirlatlyor. Yakinda burada, Kürt ve Türkmen yerlegim bölgeleri arasmda güvenlik duvarlari yükselirse çagmam. Amerikan yardunlari konut projeleriyle geliyor. Kerkük'ün çevresinde ingaat patlamasi yaçamyor. Yetkililer, yeni gelenlerin, Saddam'm 1957de Kerkük çevresinden göç ettirdigi Kürtler olduguna iddia ediyor. Saddam'm, 1957de Kerkük çevresinden göçe zorladigi Kürt nüfus 11 bin civarinda. Yeni gelenlerin sayisi nüfus rakamlarmdaki istatistikler göz önüne alinirsa, bunun en fazlabe; katt olabilir. Irak Türkmen Cephesi'nden yürütme kurulu üyesi Cemal gan, gelenlerin sayismm 650 bini geçtigini söylüyor: "1957de Saddam'm baskisiyla, nüfus üzerinde oynandigi, gidenlerin yerine Araplar yerleptirildigi dogru ama bagkasoru igaretierivar. Gidenlerin tümü acaba Kürt müydü? Saymm 11 bin civarmda oldugu nüfus kayitlarindabelli.ama gimdi Kerkük'e getirilen yüz binlerce Kürt'un, o zaman surülen aileler olup olmadigt belli degill Yeni göç dalgas1amerikan iggalinin ardmdan bagladi.4 yllda Kerkük'e getirilen 600 bini açkm Kürt nüfusla, kent nüfusu, 4 yllda 800 binden bir buçuk milyona ulagt1... Sefalet, hastaliklar, açhk, susuzluk büyüyor. Sitma, verem kol geziyor."

20 22 BOLVEYUT I Tipki Filistin Gibil Kerkük Stadyumu'na çöp gibi atilmig insanlar, yetkililerin ezberlettigi cümleleri tekrarhyorlar: Açlikla terbiye edilmig bir kadin, gözlerinde sorular, kamera ona döner dönmez bir çirpida "Biz Kerkük'teydik. Saddam bizi Erbil'e kovdu sonra tekrar buraya geldik" diyor. 1987de Erbil'e gitmeye.zorlanmiglaidi. 1957'de göç ettirilen ailelerin uzantisi olduklari iddia ediliyordu. Ama buraya gelenlerin ellerinde ne tapu kâgitlari, ne mezarhldarda akrabalari, ne de Kerkük kültürüne aidiyetleri vardi. Stadyumun bir köpesinde, bunaltici sicakta su bidonlari tagiyan bir adam. O da dört yildir stadyum sakinlerinden. Refah içinde yagayacaklarina dair çok sözler verildigini söylüyor. Stadyum yolunda yeni inga edilen 600 konutu görüp gärmedigimi soruyor. Amerikan yardimlari önce 8 bin ev projesi için baylamigti. Gerisi de gelecekti... Kerkük'e yerlegen Kürtler abad edilecekti. Verilen vaatler bunlardi. Ama iyte bir stadyumun taplari arasma sikiqmi; yüzlerce insan ve diger binlercesihastahk ve ölümle burun burunaydi... Bir baba, ince bedenine göre orantisiz büyük elleri havada, kisik sesle konuquyordu: "Bize yaçanacak bir yer versinler, yayayahm. Çok çok zor durumdayiz. Çocuklarimiz periçan burada. Eskiden Saddam dügmandir diyorduk ama gimdi düyman kim?" Oyun, anayasamn 140. maddesiyle devam etti. Bagbakan Maliki 140. madde, derhal uygulamaya geçmezse etnik k1y1mbaylayacagmi Kürt yetkililer, Kerkük'ün Kürtlügünü ispatlayacak bir referandum pegindeydiler. Türkmenler ve Araplar baski altmda, cendere içindeydiler. "Kerkük Kürtleymeli! Türkmenler Gitmeli!" Neydi qu meyhur 140. madde? Irak Turkmen Cephesi yürütme kurulu üyesi Cemal ananlatmigti:

21 TÜRKSÜZ KERKUK 23 "Anayasanm 140. maddesine göre, üç agamah bir degigimöngörülmügtür: Önce normalleytirme denen süreç yaçanacak, ikinci olarak nüfus sayimi yapilacak ve sonunda referanduma gidilecektir. Normalleptirme dediklerisüreçte, Saddam döneminde göç edenlerin veya göç ettirilenlerin tekrar geriye dönmesi, arazilerin sahiplerine geri verilmesi ve degigtirilen idari smirlarin yeniden eskiye dönmesi saglanacakt1." Bu ve benzeri kararlar dünyamn pek çok yerinde BM uzmanlan eliyle anayasalara konuluyor, hedefler çerçevesinde uygulamaya geçiliyordu. Türkmeneli partisinden Ali Mehdi Sadik, niyetin bagmdanberi belli oldugunu söylüyor: "Bölgede ilk öldürülenler, nüfus ve tapu memurlanydi, iggalin ardmdan önce Kerkük nüfus müdürü öldürüldü. Olümsebebi kayttlarda yok. Ardmdan Musul nüfus müdürü öldürüldü. Neden? Çünkü Kerkük'te ve Musul'da demografik degigim yapilacakti. Bunlar dünyanm gözü önünde oldu..." Ali Mehdi Sadik'm Kerkük11Meclisi'ndeki odasiönünde peripan bekleyeninsanlari izliyorum. Gözleri yagh bir kadm, uzun siyah giysisinin etekleri parçalanmig, ayaklari yarah. Ali Mehdi Sadik, dört yildir bölgenin zengin ve egitimli Türkmen nüfusunun kaçirildigini, öldürüldügünü, ylldirildigim anlatiyor. Yaëlikadm yemenisini gözlerine bastiriyor. "Mesela son bir iki yilda kaç1rilan Türkmen igadamlari, toplam 5 milyon dolar fidye ödemigtir. Doktorlar mesela, Kerkük'teki Türkmen doktorlarm hepsiölümle tehdit edilmiplerdir. Çogu, ailesini yurtdigma çikartmiptir. Mühendisler, diger yüksek meslek erbabi olanlar ayni darumdadir. Çogu, memleketi terk etmigtir." Nuriye fisildayarak anlatiyor. O, her hafta il meclisinde Türkmen temsileilerin kapist önüne birikenlerden sadece biri. "Kaymmi evden götürdüler. Üç çocugu var, elimden bir gey gelmiyor. Gittim Süleymaniye'ye, beq dakika gösterdiler onu bana. Bir haftaönce Erbil'e gönderildigisöylendi. Erbil'e gittim, orada yok..." Sirada bir bagkakadm... Elmas Hamm oglunu ariyor. Bir gece ansizin kaylplara karigan oglu yüzlercesinin arasma bir isim olarak kaydoluyor...

22 I 24 BÖL VE YUT "Oglum geçen yd Bagdat'ta çaligiyordu. Okumuy, egitimli bir adamdi. Orada 6-7 ay kaldi. Sonra bir telefon geldi. Bir arkadayi oglumun kayboldugunu söyledi. Babasi, kardegi,arkadaqlari apar topar Bagdat'a gittiler. 10 gün sonra haber geldi. Oglum için 500 bin dolar fidye istiyorlardi." Türkmenler üzerinde baskive zulüm yogunlaym14ti. Plan buydu... Türkmenler gidecek Kerkük Kürtl yecekti. "Kalamizi Aldilar, Balamizi Çaldilar..." Mazlumdan zalime dönügenler tarihte sik görülür. Barzani agireti, bölgedeki onlarca agiretten biriydi. Ydlarca Bati'dan aldigi destekle büyüyüp, geligti. Bölgedeki tüm Türkmen agiretlerini zorbahkla sindirip dagitti.limdi 1991'de atilan tohumlarm meyvesini ylylyor. Onlarca agiretten biri olan Barzani agireti, artik resmi kurumlari, bayragi, peymergesi ve parlamentosu olan Kürt bölgesinin hâkimi. Bir zamanlar Kürt, Türk, Arap tüm kentlilerin Türkçe konuptugu, Türkmen okullarma gitmenin ayncahk oldugu bölgede, gimdi "Kürdüm" demek en zor kapdari aç1yor. Türkmen okullarmda bile Kürtçe egitim zorunlu kilmdi. Türkmen halk "aslmda" arasmda, Kürt kökenli oldugunu söyleyenlere rastlan1yor. Kürt yerel yönetiminin "resmen" olugmasiyla, Türkmenler ya yok sayihyor ya da oyuna bir kenarmdan katihyorlar... Kerkük Kalesi, köylerden zorla göç ettirilen Kürt nüfusun yaçam alani olmuy. Taglarl bir bir sökülürken, eski bir Türkmen deyiqini mirildaniyor Kale: "Kalamizi aldilar, balamizi çaldilar, daha can çekiirken salamizi saldilar..." Binlerce yllhk Kerkük, tarihinin en karanhk dõnemini yay1- yor. Cemal San "Türkmenler diglanmigttr!" diyor. "Siyasi denklemden diglanmiglardir. Kerkük Türkmenlerin kalesidir, özbe öz Türkmen pehridir ve burada da Türkmenler diglannnglardir. Amaç, Türkmenlerin milli kimliginiortadan kaldirmaktir. Irak iki milletli bir devlettir tezi ileri sürülüyor: Arap ve Kürt!"

23 TÜRKSÜZ KERKÜK 25 Bu cografyada Türkler istenmiyor. Bu topraklarm asd sahipleri birilerini korkutuyor. O yüzden Türksüz Irak dügleyenler, tipkt Türksüz Kosova, Türksüz Yunanistan, Türksüz Makedonya dügleyenlerle ayni paralelde. ÇünküBatt'am hedefibu yönde... Araplar ve Kürtler! Araplar Irak'ta devletten aldiklari güce, Kürtler Bati'ntn himayesine sahipler. Her iki halkm da silahh gücü var. Türkmenler, korumasiz. Silahh güçleri darmadagm edilmig, Türkiye'den umudu kesince aralarmda bälünme hizlanmig. Ali Mehdi Sadik diyor ki: "1600 kipilik milis gücümüz vardi. Amerika, Irak'a girdikten sonra milis güçler dagitildi. Türkmen milis gücü silah teslimine zorlandi. Anayasa gerekçe gösterilerek bu yapildi ama iqte görüyoruz, Ramadi'de milis güçler Amerika tarafmdan korunuyor, silahlandirdlyor!" "Silahsizlandir, Böl ve Yok Et" 1995'te Kerkük'teydim. Türkmen kargitibir televizyon yaymi sonrasmda neler oldugunu görmügtüm. O zamanlar Türkmenler örgütlü bir güçtü. Televizyon programmi protesto etmek için televizyon binasma yüzlerce Türkmen yürümügtü. Ya qimdi? Erbil'deki Bagunsiz Turkmen Hareketi Bagkam Kenan pakir Üzeyiragah, "Bizi paramparça ettiler" diyordu. "Erbil'de 11 Türkmen kuruluqu var. Kürt idaresine bagh Süleymaniye bölgesindeise 56 Türkmen adma çahyan taraf var." "Bu kadar çok bölünmeyi neye baghyorsunuz?"diye soruyorum. One egilip mavi gözlerini kisiyor "Zayif karakterliinsanlaruniz var!" diyor. "Para peginde'koçanlar var. Kendisini, halkim satanlar bütün milletlerde var, ne yazik ki bizde de varl" Kerkük'te Türkmeneli Partisi Bagkan Yarduncist Ali Mehdi Sadik, dig güçleri içaret ediyor: anda Irak'ta 3 milyon Türkmen var ama 3 milyon da Türk " u asilh insan var. Bu büyükbir güçtür. O nedenle Türkmenlerin birligi, Amerikan güçlerini de, Kürt otoriteleri korkutmaktadir." de, Arap ve iileri de

24 26 BOLVEYUT Amerika'nin destegiyle Kerkük'e el koyma operasyonunu yürüten eski peymerge, Kerkük il Meclis Baykam Rizgar Ali alayci bir üslupla durumu özetliyordu: "Kerkük Kardeglik Birligi, Kerkük'ü Kürt bölgesiiçinde dügünüyor. Türkmenler, Kerkük'ün bir Türkmen kenti oldugunu dügünüyor. Irakh cumhuriyetçiler ise Kerkük'ün bir Irak gehrioldugu konusunda israrh. Problem buradan baghyor. Hepimiz farkh dügünüyoraz!" Farkh dügünceler, farkh çikarlar vardi. Kürtler, Amerikan destegine sahipti... lyi örgütlendirilmiylerdi. 41 koltuklu il meclisinde çogunluk ellerindeydi. Türlü oyunla yüzde 60 oy toplam14lar, Türkmenler ise yüzde 18'de kalmiylardi. Kerkük'te il meclisive valilik oldubittiyle Kürtlerin denetimine geçivermigti. 11MeclisBaqkam Rizgar Ali, yapma çiçekler, aynalar, oymah koca koltuklarla süslü makam odasmda arkasma danteller, kaykilm14 Kerkük'ün statüsü hakkmdaki dügüncelerini sirahyordu: "Kerkük'ün statüsü tamamen Kerkük halkmm karanyla gekillenecektir." Sözünü kesiyorum: "Siz kipisel olarak ne dügünüyorsunuz?" "Ben Kerkük'ün Kürdistan'm bir parçast oldugunu düpünüyorum. Ama Kerkük, Kürdistan içinde özel bir statüyle yer almahdir." Fikrini uzun uzun gerekçelendiriyordu. Onun Kürdistan olarak tarif ettigi bölge, ashnda Türkmeneli'ydi. Telafer'den baglar, bir gerit gibi Diyala'ya kadar uzardi. O bölgedeki tüm adlar Türkçeydi, mezarhklar ay ylldiz nakigh, camiler, kaleler Türk kültürünün yansimastyd1. imdi petrol denizi Kerkük'ün, "IkinciIsrail"Kürdistan'm para makinesi olmasi isteniyordu. Kürt yönetim, Kerkük'ün son statüsünün belirlenmesi için halk oylamasini çart koquyordu. Kürt yerel yönetiminin bagkani Mesut Barzani, bu geciktirilirse istikrar ve banym tehlikeye girecegini açikça söylüyordu!

25 TÜRKSOZ KERKUK 27 "Normalleyme..." Ne Demekse! Halk oylamasmda istenen sonucun alinmasi için gereken her ey yapihyordu. Zorla Kerkük'e göç ettirilen ve vaatlerle kandirilan Kürt köylüler; yeni makamlar ve ayricahklar teklif edilen eski pegmergeler, yeni güvenlikler; kaçakçiliklaiçadamhgi arasmda dolaçanlar, Amerikan direktifleri dogrultusunda örgütleniyorlardi. Kerkük'te anayasanm 140. maddesinin uygulanmasi buyuruluyordu. Maddeye göre, önce "normalleytirme" adi verilen süreç gerçekleytirilecekti. 700 bin insanm öldügü, 1,5 milyon insanm sakat kaldigt,2 milyon insanm vatanmdan göç ettigi bir ülkede "normallegme" ne anlama geliyor, kimse bilmiyordu... Bu soruyu Rizgar Ali'ye sormuytum: "Îçgal altmdakitopraklarda nasil olup da normallegmeden söz edilebilir ki?" Kaykilmig, burnu havada tavriyla, eski pegmerge yeni politikaci olarak, pantolonunun ütü izini parmaklari arasmdan geçirip muhtegem bir cevap vermigti: mi? Ne iqgali!" "lygal Arapçay1 gayet iyi bilen bir halkin içgalin anlamim bilmemesi olasi mi? Ama iggalin adi burada "ihtilal"di. lygaleortak olanlar, ihtilal sözünü daha sempatik bulmuy olmaliydilar. Kerkük Îl Meclis Baykam Rizgar Ali sözüne devam etti... "Biz Irak'i kurtardigi için Amerikan hükümetine tegekkür ediyoruz!" "Sizi çok sevdikleri için mi kurtardilar?" diye soruyorum. Alayc1tavruna aldirmadan devam ediyor: "Belki onlar da buradan bir fayda saglamig olabilirler. Irak, çok stratejik bir bölge. Sadece petrolden ibaret degil. Bizim jeopolitikve jeostratejikönemimiz de var." Irak Türkmen Cephesi'nden Cemal gan, "Dogrudur. Amerika sayesinde özgürlegtiler. Irak resmi olarak degilse de artik parçalanmigtir" diyor. kuzeyde isimsiz bir devlet var. Deklare edilmemig bir " imdi devlet! Ayrica, ülke siyasi cografyayla degil, begerismirlarla bölünmüy durumda. Bugün artik mek imkânsizdir." ii bölgesinden Sünni bölgesine geç-