.---SAYI 23. MuziK VE SANAT DERGiSi. heuce sa ra~ a. gursan sarac k. bulent birol aytekin albuz ete akbutut. YlL: 5 OCAK

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download ".---SAYI 23. MuziK VE SANAT DERGiSi. heuce sa ra~ a. gursan sarac k. bulent birol aytekin albuz ete akbutut. YlL: 5 OCAK 1997 200."

Transkript

1 MuziK VE SANAT DERGiSi BU SAYIDA mahmut san nergiz sakirzade c mer alper erdoqan emil a. I"oOll roger e. jacobi ismail bozkaya setal acay heuce sa ra~ a. gursan sarac k. bulent birol aytekin albuz ete akbutut YlL: 5 OCAK TL.---SAYI 23 [ I

2 Mavi Nota ya"nda Be~ Ylldlr miizik dunyasrna hizmet etmenin egitim muzigine, katkrda bulunmarun krvanci ve coskusuyla tum rnuzlk dostlanna, okurlarumza ve muzisyenlere saygl ve sevgilerimizi sunuyoruz. "Mavi Nota miizik: dii.nyamlzda masmavi parddamaya devam edecektir" W~ JSJ ~ "J J[1.0~ 0z ~~ [)JJ ly [1.l]JJ Q) 1, l]jj ~

3 metronom 1996 ynrm geride biraktrk. Genye baktl{jlm lzda, tam 12 aydrr donya koltoronden TUrkiye koltur'une dogru uzanan 0 muazzam dalga boyunda bir krprrdanma anyorum. Bu kiprrdan mamn doqal ritmind e koltorumuzu yonetenlerden bir - A ray., umuyorum... Brr ses ya da bir alk l~... Oysa Ali Czgenll1rk - Mektup adh filmi cekiyor. Ankara t nustararasr Muzik Fesbvali yap.hyor. Ahmet Kanneci - Anatolian Pieces" plaglnl t;lkanyor. Ankara Film Festival i yapillyor. Istanbul Caz Festlvan geliyor. Edip Oansever Isyan denlzterlne bir kitap dana atryor. James Joyce 'un Ulys ess'j TOrk~ 'ye cevriliyor. Ve Ulysess, en ~ satari cevin krtaplar listesinde. yrl sonuna kadar hep nstebasr oiuyor. Abdullah Ibrahim TOrkiye'ye gel iyor. Zeki MOren OliiyoL Can VOce/'in 70. YIII kunamyor. v aser Kema t insan haklan ~ n sokaqa ~ Ik lyor. Antonio Suara'mn serg isi aclhyor. Yekta Kara. ltatyan KUltOr Bakanllgl Liyakat N i ~am 'nt ehycr. Mehmet Ulusoy, Fransa'da yeni bir oyun sergiliyor. JOlide Kural icimdeki C;:lgh k'ia basensma yeni basenla r ekjemeye devam ediyor. Kerem Gorsev yeni bir plak Clkanyor. Sevda-Cenap And MOzik Vakil Onur Maoalyasr ldil Biret'e venliyor. Tlyatroler sahnelenndeki 0 "Ah, ap sessizligiyle" perde aeryor. Rengin Gokmen sonbahara senlonik bir Merhaba diyor. [zmir Devlet Senfoni Orkestrasr ~k niteli kli bir yllilk progr am bulteni yayl mhyor. Ve yaz gone~in i n temmizcekl slcakhgl iyice azahyor. Bir yaprak do~gyo r yas annrmzm arka plamn a... Evet tam 12 aydl r boyle bir "dalgalanman ln e,iginde " bekliyorum. Bir ses, bella de bir Al kl' bekliyorum. Ama koltoromuzu yonetenlerden hi ir " Esteti k arayl, goremiyorum. DQnya kolloronon doruklannda bir nefes, bir aray l~ yak. KOltOrOmGzO yonetenle nn boyle bir kayg lsl oldugunu sanrtuyou m. En azmdan sonbahara yayuan bir Vivaldi ya da bir Mozart belki de bir Dede Efendi ya da Moments Mus lcaux uzerine blr kaygl ta ~ ld l g lm zannetmiyorum. Bir mevstmin duyarljllglnl, bir yapraqm estenqin i hissedemeyen bir anray I~ olabilir mi? Merak ediyorum.su saydrglmlz " Esteti k aray l,"lardan hangi birine yozonq donoyor koltorumozo yonetenler. Yank ki htcblrine... Iste bugon TOr1<iye'nin ya,adl gl srkmtr budur. TOr1<iye'nin ortasma yerlesen " Gericilik" batakhgl bu yozden kurumuyor. Giderek yaylllyor. Yaylhyor ~n ko TOr1<iye'deki bazl gruplar herseyi " Inanca" gore ayln yorlar. MOzigi. sanan. diplomasiyi, ekonomiyi, kolton.), ktsaca her~e yi inanca gore aymyor. Ve bu yuzden bu toplum. yozlerce Ylldlr rcnesansun yasayanuycr. Kend i resmin i yaparmyor. Aynetenna kara boyfifer yaplp, kar inanca dayah " Korkutuc u Y8s8kl8r Clkartlyor. Ve cok daha kotosq. bir "Esteti k kaygl" ta'lyamlyor. KaptSlm aclp. donyaya Clkamlyor. Trpkl koiton.)muzu yonetenler gibi. 0 hep kendi donyaslna kapamyor. Muffl Semlh BA YLAN Gene l YaYln Yonetmenl _ "":0.

4 Anadolu Guzel Sanatlar Liseleri'ndeki Bazl Sorunlar* Mahmut SARI Doy. D.E.O. Buca Egitim Fakultesi Muzik Egitimi B610mOCgretim Oyesi Olkemizde son Yillardan beri, gene! liselerin yanni meslek liseleri almaya ba ~ladl. Basma "Anadolu soz eugu getirilerek Tunzm. Tlce ret vb. dallarda nseler., at;lldl. Bunlardan son olarak Anado'u Gazel Sanaliar Useleri, resim ve rniizik dallannda oimak uzere (Once Istanbul 'dan ba ~lanarak 1989) siraslyla Ankara, lzmir. Adana. Bolu ve Diyarbaklr'da faaliyete g~ ti yllma kadar bu liselerin sayls, 11 iken bu YII 15'8; ogrenci say'sl 1.5OO'e; 6Qrelmen sayls' ise 178'e ~lkml~tlr. Birara oers g~mede kredi sistemi 1J'f' gulanan bu okul1arda ogretim y,lindan iiibaren yer aden Sin" g~me sistemine d6nujmo~tu r (1). Anadolu Gazel Sanatlar Useleri, utkemizde sanat egilimin in gel i!ilirijmesi acrsmden iyi bir ba!ilangly 01 mu!itur. zaten yurdumuzda "Sanal L iseleri" kurulma cosorcest da ha eski Yillara dayaomaktedrr. a ecen dcnemm Milli Egitim Bakam Sn. Avni Akyol, bu y6nde ~ok olumlu bir i ~i ba, latml, tlr. Muzik ya da res'm. ~ok k~uk yaslarda bastanma sr gereken dallardlr. COCuga okuma-yazma ogrelil meye bestemrken, yasma uyg un bir ~alg l da (orff c;:algllan, piyano vb.) 6Or~ tilmeye bastanmatunr. B6y1ece ondaki oyun ve ya ralrclhk yele negi aym anda geli,lirilebi lir. Insa nlanmlzda bu yonde buyuk bir istek mevcuttur. Ornegin her yll ilkokullardan soma Devle t Konservaluvarlarl'na girmek isteyen ada y sayisloda sure kli bir artl' olmaktadlr. Smlrh bir konlenjam olan bu okullann buyuk ve heve sli 60renci kitlesini okul dl'l blrakmaktad rr. Bu nedenle olumlu bir adlm olan Anadolu Guze l Sanall ar Useleri'ni, ileriki ylliarda orta hafta ilkokul duzeyine (Omeg in muzikli itkokullar gibl) yaymak, boylece daha geni, bir labam kucaldamak mumkun olacakll r. Her yil belli bir kon lenjanla orta ~nco Slmftan som a grenci alan Anadolu GOzel Sanatl ar Useleri'nde ilk yll " h azl rl l k~ slmfldlr. Bu SlOlfta yabancl dil (Ingilizce) aglrllkh olup temel sanal (muzik ve resim) dersleri de gorulmektedir. Use l. ve II. sloiflardan sonra son slmfta universite smavl an na haz lrhk ve yonlendirme aglrllk kaza nmahdl r, Omegin muzik okullanoin giri, yetenek smavlanna girecek adaylan avo; muzigi me slek olarak s~meyip d~er dallara (bp, mohendislik, iktisa l vb.) yonelecek olanlara ise ayn bir grenim programl uygulamak ye rinde Olacaktlf. ograndlerin diger sorunlanndan baz llan da ba- nnma ve ula,lm sorun udur. Ders dl,1 zamanlarda pralik becenlenoi geh,tirmek zorunda oian MUzik BOo IUmu ogrencileri ~ in zaman boyuk onem kazanma ktadu. Dersten 6nceki ve sonraki zamam iyi degerlendirmek gerekm ektedir. Bunun ~in de yal akhane ve yemekha nenin okul it;:erisinde bulunmasl grenci 8qISlndan ~ok buyuk zaman tasarrufu sagtayacakflr. Yapllacak planlamalarda bu nokta gozden uzak tutulmamahdlr. SOz konusu liw erin Muzik B6lumleri'nde ses egitiminden ~ok ~al gl egitimi agl rllk kazanmahdn. Bunun nedeni yocukl ann (Ozellilde eri<eklerin) bu yasta ses degi,imi (mulasyon) ~ag lnda olmalandu. 6grenci ~I glslooa grendilderini "Birlikte Calma" (Oda muzigi, piyano e,likli solola r vb.) gibi derslerle peki,tirmeli, birlikte muzik yapma zevkini tannehdrr. Okuldaki ~algl dersleri ~in yeterli saytda ve kalilede grelmen saglanmasl, ~u zaman sorun olmaktadu. Ofl:ul kampus unun eger versa Egitim Fakultelerinin Muzik ve Resim B6lumlerine yekm bir Verde secilmes! yerinde oiu r. B6ytece ogrelmen a~ l gr bu bollim elemeota nnce kar, llanabihr. Muzik Egitimi BOIOmleri'nden iyi de rece jle mezun olup ~alglsl nl ~ok iyi kulla nabilen muzik og relmenleri, dogu illeri hizmet suresine bak llmaks lzm bir yllilk staj Ianni tamaml adlktan soma bu okullara sloav sonucu atanabilmejidir. MiJli E ~ i t i m Bakanll gr bunyesinde, bu okullann bagh oldugu bir Oaire Ba, kanllgl vardlf. Bu kurum, her Ylr yaz aytannda belli meri<ezlerde Anadolu Guzel Sa nall ar Useleri'nin muzik Ogrelmenlerini, yelkin bran, 6grelmenleri gozetiminde...e dene timinde hizmet i ~i kurslardan g~irme li d i r. B6y1ece surekli olarak kendini yenileyen grelmenler 6g rencilerine hem iyi bir Omek. hem de iy ibir rehoor olacaktlr. Sonuy olarak bu okullan n kurulmasl ulkemi.zdeki sanat egiti minin yayglola,masl ve yerle, mesi a~i SIO ' dan iyi bir ba,langl ~ olmu,tur. Kurulan her yeni kurum, surekl i baklm ve Ozen istemekte ve surekli geri, im it;:1n aksayan yonlerin duzeltimesi gerekmekfedir. " "OUzel Sanatla" sozcogu resim ve pla stik sanatlan ifade etme lde birlikte U1kemizde SO'li yllia rdan itibaren bu kavramln ~ ine muzik de eklenmi, tir. (1) M.E.B.'hgl verileri, A.G.S. Usele ri Semineri, Ar sil k 1995, Bursa 2

5 Karl Czerny Etutleri Nergiz ~AKiRZADE Do9.Dr. D.E.O. Buca Egilim Fakultesi Muzik Egrtimi SOlumu Ogretim Oyesi Herkesce malumd ur ki, ge~ ku$3!)ln muzik tabsilinin problemlerini inceleyen ara~ t l r lc l bir mozikolog. nereye giderse gitsin ve nerede ~h ;;l rsa cahssrn. 0 her zaman mozik 5i5teminin ve OOrenim metodlanmn ~e;;itlj tarzlanyla kar;;lla$3caktlr. Bu mesele uzerinde. gene! anlamda ~e;;itli Olkelerdeki mozik okuuannda ya da ozel anlamda bir ulkenin tre~t1 i muzik kurumrarmm uzennde durunca. bellidir ki, piyanc ~Ima ve 6{Jretim sistemi esash bir ;;ekilde tardrhk g6steriyor. Piyano ~retim ybntemteri Cok Ce;;itlidir. batta bir mozik kurumunda bulunan ya da cahsan her ogretmenin 6!}reti m yonlemleri farklldlr. sonccta ise herhangi bir profesyonel ogretmen tek bir botone. genel bir noktaya utasmaya cah;;iyof. (Tabii ki, bu konuda maalesef bazen yanh;; yontemterin yanmda daha ~k doqru egitim metcdlan hakkmd a bahsedilmektedir.) MOzik ogrenimi kendi ge l i ~me s i n i ce ~ i t1i mozik okuuannden ayn degil, bu okunar arasmda ki slkl temasla saglayacakt lr. Bunun icin en uygun destek tao bil olarak donyaca OnlO bircok piyanistin konser taaliyeti, bircok muzik kurumtenn mo~tere k cah ~masl, p1aklarda, disklerde. kasetlerdeki kayrtlar 'ole elbetteki, ulustararast mosabakalardlr. Fakat suphesiz ki, ge li~i~ mozik koltoro clan Olkeler kadar ce~ i t l i piyano ck unan da mevcuttur. Ama bir katr gercegi unutmamak gerekir: herh angi bir piyano egitimi cok onemli bir probleme dayanlyor; bu problem olmadan mozik tahsilinin geli ~ me s i momkon degildir. Bu da piyano calma teknigi problemidir, zira malomdur ki, piyanistin ge li~ iminde Onemli yer tutan, belki de ilk rolo oynayan ~ey tekniktir. Her ciddi piyano okulu on plana icra tekn igini koyuyor, zira yoksek iera teknici a1du{lu zaman en zor dozeyde olan herhangi bir e serin -;allnmasl momkondor. Bu amac icin, yani p i ~ yano teknigin in ge l i ~me s i i~n c e~i tli zorlukta sayisiz egzersizler be stel enm i~ tir. Fakat makalemizde eg. zersiz lerin 1artl~ma slz alan degeri hakkloda deqil, prensibe gore ah~t lrmalarla klyaslanan 'ole OslOp kurallanna gore al l~t lrmalardan deqi~ik alan eserler etotler- hakkloda bahsedilece ktir. "EtiW kelimesi (Fransl zca "etude1 "O{jrenim" manasloa geliyof. Oaha geni ~ anlamda ise elutherhangi ~ bir iera OslObunun hlzh ve sl k ku~ laoilmasloa dayanan ve k:rac loln teknigini mqkemrrenesnrmesi M;jn nazutanan enstromantal parcala rdn. M e ~hu r be stecilerin besteled igi etiitler aym zamanda boyok sanat deqeri te ~kil ediyor. Etutler -ontan teknik al l~tl rmalar sayarak ve teknik cah ~maraml mod eli o larek- icraell ikta gayer 10 zumludur. Aym zamanda colen b ile~ i k bicimde alan eser1er gibi cah~ak gerekir. XIX. yozylhn ba~ loda yasayan Kart Cze my'nin ( ) etotler grubunun teknik iera yatklohklan ogrenim sisteminde Onemli bir yer tutuyor. K Czerny'nin piyano etutleri ge ~kten dunya mozik eoebiya trna fevketade boyok bir katkldlr. Czerny'nin etotleri-ezgisine gore ilgi cekid ve o laoandl ~ l oian tam bir grup ah~t lnnala rdtr. Zor1uk dereces ine gore enmerin belirli grubu, serilere veya opuslara be>lunmektedir, OrneQin, opu s N 599, N 299, N 740 vs. Tabii, sadece bu numaraler hicbir ~ey dade etm iyor. Her opusun birbirinin arkasmdan gelen devarm vardrr. zanmmea, piyano'da calmailk OOrenimi K. Czerny'nin etcrtlerinden baslamak gerekir. Pratik tahlil gosteriyor ki, Ka~ Czem1 ( ) 3....

6 - T ~~iofj ~: - P1E crj : ~=~~M c ~ , I I lj Jj ---,_J J, --;" '. :o"j:; 'fi= :Of= C"fo.<_ ;= II' rn. " I~ - - sr:-,,. : $=S-=rS= ::.1= '. ogrenci 1. ve 2. c ktavla nn notatan m dogru bir sekilde bulduktan sonra ilk asamada en uygun opus N. 599 dan (ilk birkac seytaten. yani etutrer NN 1, 2, 5, 8-10) ~ a h ~ may a baslayat nnr. Kaide otarak. bu etutle r vavas tempoda cahsmaya bastanrtme hd.r. 1, ve 2. etutrer icrecrya birlik ve ikilik notaranru dogru saymavr bg retiyor. 5,9 nolu etutlerde bu nctetara d6rtldkier ekler uyor. Qalmaya yeni bas layan icracr. zorunlu otarak yuksek sesle saymah, dog ru seymas tm kendis! duymahdtr. 8, 10, 11 nolu etutleroe lse akur sisterni mevcuttu r. Bu haloe. terser, ekcrlan dogru parmaklarla catarak akc run butun notalan esit seslend irilme si iein nrstara derin ve saglamca ba smahcrr. Opus N Nolu etutten ve opus 777 1, 3, 5, 6 nolu etunerden baslayarek K. Czerny'nin etutleri aym amacr goduyor: burada sag ve sol eflerde sekizlik nctatann hafif geci~leri goronuyor. Eger ilk erut ter yavas lempoda cahmyorsa, sekizlikleri kullanan etu tlenn arnk orta blecilu te mpoda caltnmas r gerek ir. Tabii, ba~ lang l e asamasmda etutler afw, cok yeves ternp oda. yuksek sesle ve saglam parmak larla og reniliyor. terser eserte genellikle tarns old ukta n som a, tempoyu asamau olarak artrrmalrdrr. Ve dog al ofarak, onaltmk notalardan olusan etutlerle katsuasan ogrenci, cabuk ve hiebir zorluk cekmeden bu eserteri t uzh lempoda calmaya ahsryor. Bu acrdan 4 opus 777'd en 7, 10, 14 Nolu ve opus 599 'dan 16, 18, 22, 26 Notu enltler ilgi eekiyor. 18 Nolu etot cok mu him. Bu eser sag elin onaltnrktanm pnruz scz, uyumlu, Legato'ya, yani bagh cehnm asr ge rektiginden 6nemli sayihrken, sol elde akorlann ke sik kestk. yani staccato ile catmmasrtalep ediliyor, bu ise icracuerm kanstrrmasma stk srk yol acryor. Fakat etudu itina ile bgrendi kten soma lcracr kolayca ona hektm oluyor. K. Czerny'nin opus 777 No'lu etune ri besteci taraundan beslt (kvinla) kateg oriye gore bolm esl dik- It I 1 0 Q 0 0 d tl 6 J (fit 0 I I 0 a -e- ~ J 2 Q 0 ~.a: -, ===,

7 kale de{ler. Su ilk bastayan icracr i~ in parmaklann birbirinin erkasmden gelmesi, nctatann birbirinin arkasmdan qelmeslne gore te~e kkoi enil')inden muayyen derecede cok rahatnr. SOyielilde, bu opusta etotler C (do ), G (sol), D (re) ve F (fa) major1erde yaz. lm. ~, bu gamlar ise malum oldu!)u uzere. tontann kavranmasmda binnciter erasmoaon. Fakat zanmmca. bu tuna parmak stratamalannrn slk, k resr. sonralardan mozik edebiyanrun baska eser1erinde de ah ~kanh k yaratabilir. Bu ise boyok hatadlr. Ondandotayr, opus N rrt emtterm zomlenmesinde haddinden fazia uzun sure durmak gerekmez. EtUtlerin genellikle inceden inceye 6{lrenilmesi gereklidir. Ontara sadece parmaklar ~i n can slk'ci ahstutna olarak bakrlmamandn. lcinde melodileri enteresan ve ilgi~ oian aynntrlann. noanslann; bagh ve kesik keatk calmamn larkl lhl') l ve OstUnlOgO olan etotlere rastlayabiliriz. Ancak herhangi bir eredon ana gorevini bilmek gerekir. Ornel')in, icracr taratmdan opus rrt 20 Nolu etotdikkatle incelenmeli. Zira bu etotilk once diger parmaldann bagh, yani legato catarken. her OI~nOn ba~lnda be~nci parmaglnl tutmayi basaran sol elin tekni{l'i ~jnd ir ; ikincist, 618 sayrsmda icraci dortlok, sekizlik ve onamhk nctetan acrk olarak aynmatr; O~nCOsO, burada noanslar ve nctalann Ozerinde vurgular mevcuttur; d6rdonccjsu, sa!) elde legato ve staccato, bunun dr ~mda suslar ve carpmaler hakimdir. Her ne kacar, bu etut sol et ~n bestelersraseede, sao' eun de degerinin az o lmamasr, eserin Ozelliklerinden birlclir. EtfldO A1legro temposunda calarak, sol eun bilsoini lamamiyle serbest blrak; mehdrr. cwo ~. -, - '\ II~.. -= -, -----: - ~ ~... :=::==1._ ~. _ ~ - ~ e.... L-. _ JI ('re_',-. s

8 " -~..~., i!=:rt=. ~~,.. I. f ~ ~ r :J - ' t R=,=q ~:.... I" f i~ r _~ 1 1 ~" ' ~'_~.J,~~~.~~.' - ". - r::. /-;.... i i ~~.... :~ c=.,., ;; = J',.reM:.. r, 0" r.fr.'".. ~I rl ~ ;.. 1_ ~-l 'f' - ' J~lcG, ~, - I -~.-:......,..,-,.... ~ 'F. K. Czerny'nin OpUS TTl etgllerinden birislnln (23 nolu etol) Ozerinde durmaya gerek buruyorum. "Motto Allegro lemposunda cahnen bu etodon ikili notalanrun tam, daklk ve muntazan catmmasr talep olunuyor: tuslara derin basarak, aym zamanda el, notadan nctaya serbest hareket etmeyi basarmah: aym sey sol elin akorlannda da gecerlidir. EtOdOn ikinei kremmda sag elin ko«tok legatolanm da ihmal etmemek gerekir. Parmaklann teknik qetismestnde yardmu scenesjz alan Karl Czerny'in op.599 kltabmdan baz r etotler Ozerinde durmak istiyorum. Diyez-bemol sistemin srk slk deg i~me si ile ve t uzn tempoda carman 36, 56, 64 Nolu etutler, yokselen ve alcalan kromatik hareketleriyle dikkat cekmektedir. Ilk bakrsta 36 Nolu etot cok zor goronmeyeb ilir, fakal bu kitapda diyez ve bekar yenilikleriyle Do major gammda bestetenen ilk etot (bu arada N 37, 38 etutle r gibi). Burada lcracr, bir 2:J. 6

9 ~.:: t :::::., ~I '....,.,,~ - ~.~ ;.. -..,.,! -----~_.._ - -_._-- SIr8 yokselen ve etceren yanm seslerte kar : l laj lyor ~ Geneltikte, nctelenn her dortlosonde her ilk nota sol elin dordonco ve besincl parmaklanyla gayri ihtiyari otarak ve yanhshkla tutuluyor. D6rtlUnOn her ilk notasr aynca isaretleniyorsa, 0 zaman legato cetarak, her parmagl srrayla t nrakmak gerek ir ve bona 6zellikle dikkat edilmelidir. Bu turlq etodlere sol major qammda yaatan 39 ve 41 Nolu 2 elm de aittir. Kcydefmek gereklr ki, K. Czerny'oin op.599 NOOl etollen gam srrasryla yerlesfyor: evvela gamlarda eir j~ r~ti oian (omegin, So l major. Fa major) eicuer. sonra iki isereffl v.s. ve oylece be~ i ~are t l j gamlara kadar takip edlyor (99, 100 Nolu etener). Yukanda kaydolundugu gibi, kromank hareketli etutler yaktn parmak hareketlerinin ge li~mes i i~in eok yararhdrr. Kromatik hareketin a{::jlr-ag lr ogrenilmesi ve parmaklann suatanmn dogru bellenmesi- (O~On cu parmak siyah lu~ la ra) - parmaldan hissedilir cerecede kuwetledirebilir. Bu anlamda 56 Nolu etol ~k uygundur. Sol eln melronom dozenindeki hareketi, her o l ~O n O n birinci notasrm vu rguru calmeya imkan venyor. Genelde ogrenciler bu etudo zevk alarakcahyonar. zira seslenis acrdan da enteresan: 'Yakm Parmak' hareketi, teknioin ge li~ mesi ~ in, bu opusta ~ahnma sl ereken bir sua etut mevcuttur: sag eun teknik geli~me si i~ in - NN.58, 63, 64, 65, 66; sol el ~ i n NN.59, 62, 67, 69; birtikte lki ef i~ ir. NN.60, 61, 70 vs. 68 Nolu etutte 6zellikle durmayr hjzumlu buluyorum. Bu etqdon aymc r vasrrlanndan bin, tekrarlanan bir IU~ uzerinde parmaklarm degismesldlr.bu IOriO elotlere ~ok nadir rastlamyc r, bunun i~in 0, ezenle ogrenilmelidir. Sol elin e~ l ig i h i~bir zorluk tasmuyo r, yalmz staccato hafifliginde ~ah n mas l gerekir. Sag elde ise her parmak, eym nota uzerinde dozenli olarak kaldmlmahdtr. DordOncO parmalctan 7

10 "!! "~~~~ ~~9~~ 4 4 " ;:.,-.c.,,..- 4.' oastayarak. her parmaqm a{jif ve rnuntazam ~ renilmesi, etodon dog ru ca tmmasma yardtmcr 01 acaknr. ' Presto" temposunda cetmmasr ~ a rt degildir. Arpej hareketli teknigin gelj ~me s inde opus 599 No'lu enrtler Ozel yer tutuyor. Bu etcidlerin bir grubu vine.de Do major, Sol major, Fa major ve Re major gamlannda bestele nmis. b megin 00 major qammda yazuan 84 nolu etctte iki elin apre]! pasallannm doqru parmaklarla 8{JIr 8{JIf ogrenilmesi, sonratan iyi sonuctar gelirebilir. Aym ~ey 87, 89, 90 hem de kink arpej hareketi olan 96 noiuenltlerde de qecerlidir. Fakat maalesel, yukanda ad. gacen etutler sadece sag elin arpej teknigin ge l i ~mesine tah sis edilmistir. Bununla UgHi, bu etutleri yevas tempoda iki elin parale l t tareketi ile cahsmastm. soma temp oyu arnrarek. en tuzu icraya kadar vardnmastm tavsiye ediyorum. Bu turlu cansrna sol el icin buyfjk bir destek olacaknr. ~u halde, yuka nda s6ytendi~i gibi, piyan oda r;:al. ma tekinginin qeftsmesmde enltlenn rolu boyfjktur ve yerine bir baska i ey konulamaz. B6ylelikle kendi cidd i cahsmala nnda herhangi bir protesyonel piyantst onlan g6rmemezlikten gelm iyor; onu, butun hayatr boyunca en kolayla rdan baslayarak ciddi ve zorlu etotlere kadar bunu gunluk ihtiya v sayarak, bu onemll vaziteyi yerine getiriyor. Karl Czerny'nin etunenni. herhangi bir mozik kurumunda, piyano egili mi sisle minde her programa almmasr gereg ine kesin likle inantycrum. Zira gercekten profesyonel piyanist olmay r arzu eden muzisyen, her sabah Hanan ahsnrmalan ve gamlarla parrnaktanm ar;:tlg l gibi, Ozemynin etutie nni de bir dana tekrar tekrar catmahdrr. Bir baktmdan bu bir kurat otarak da kabul edilebilir. 8

11 Milli Mar~ Kavrami ve lstlklal Mar~lmlz Orner Alper ERDOGAN D.E.O. Bu ca Egitim Fakultesi Muzik Egitimi BOIOmO Ogrencisi 19. yuzyii. turn Avrupa UIkelennde ulusal bilincin uyandlgl bir cagdlf. Hemen tum utkeler bu yuzyllda ulusalcmk ocsencesincen etkilenmi!i ve milletler keno! bayragl altmda b irle~mi!?tir. Boyle olunca da mozigi, sozlenve motifleri ile Olkeyi ifade eoecek. resmi torenterde kullamlaca k. vatansevertigi one getiren "Milli Mars" kavrarm ortaya crkrtusnr. BOlUn utkeler zaman lcinde bu a n l ay I ~ 1 benimseyerek milli marstanm olusturmus, ancak Oemann lmparetcrlugu'nd a bu a nl ay I~ maefesel yerini bulamarmstu. Bunda Osmanh'nm bin;ok mil1eti ictnde barmdrrmast. uluaalcthk akrmlanndan uzak durmak ic;:in milli mars yaarlmarnasr olduqu fikri d u ~ un u lebilir. Ancak, tam tersi yapnarak Osmanh toplumunu bir arada toplayan bir mars da yazllabilirdi. Fakal Osmanh lmparatorluqu'nda padlsantann lahla er lk l~ l an ierin yaprlan. ya da pedisahtann kendileri lerin yaptlrdlklan Qzel mar~l ar bulundugunu gqruy oruz. l~t e bu m ar~rarla halkm milli ma r~a duydugu Qzlem giderilmeye ya l l~l l m l ~t l r. Dogal olarak her pa d i ~a h degi~tig ;n d e m a r~ da deg i~ti gi n den aynca halkm ust tabakaya olan uzakllglndan dolayi ma r~ lar akllda kalmamaklaydl. Bundan dolayt resmi t6renlerde bin; ok kez gue durumlarda kalmrmsnr. Croe gin Besaotye Zlrhllsl ingiltere'den teslim ahrurken mars arras! bize geldiginde milli marsnmz 01 madlgmdan Turk dentzcilert "Enlarisi Ala Benziyor"u soytemtsterdir. Sir baska clay da I. Ounya Savasrnm son yrllannda Brets-Litowsk'ta bulunan bir TOrk. birligi ayru durum karersmda tekbir getirerek bu am geer l~ti rmi~ t i r. Benzer bir olayda da "Hamsi Koydum Tavaya'mn s6ylendigi bile 01 muster. Bu durumlar icin askerlenmlzi suclamak anlamsudtr. Cunku, ontar sadece bildikleri bir melodi ite bu durumu gey i~ti rmeye yah~ lyor l a rd l. MiHi marsrmrz olusuncaya kadar benzer durumlar tekranandt, durdu (OngOr, 1965: 69-70) yrhnda Anadolu her yamndan cnsman i~ga li ne ugradjgmda geny TUrk.iye Cumhuriyeti yeni anayasast ile kurulmusfu, Bayragl, meclisi, anayasasr lle kurulan devletin bir mihi marsr da 01 mallydl. Bu ihtiyacm halk tarafmdan da hissedildigini meclise verilen dilekyelerden de anlamak mumkundur. Bu amayla T.B.M.M. hokometi milli mocadele ruhunu dile getirecek ve IstiklAI Sava~ l'nm yoce Iigini koruyacak bir mar ~ yazllmasrna karar ve rmi ~ t i. 1~le burada ulusal marsmuzm bir Onemli Ozelligi daha ortaya elkmaktadlr. Bu onemli ozeulk: ISliklAI Manil'mn bir mecns taretmdan halkr lein hanrtanan 'ilk mars olmasrdrr. C'OnkO diger Otkelerde milli marslar halkm iyinden, halkm gayretleri Ue ortaya e l kml~ t l r. C>megin FranSIZ Milli M ar ~ l "Marsellies, boyle olusmustur. Bizde ise yukanda da belirtildigi gibi ilk defa T.B.M.M. taratmdan yaprlrmstrr. Mill1 Egilim Bakanllgl (Maarif Vekaleti) 18 Eylill 1920'de iilere gonderdigi bir genelge i1e ulusal marsrrmz iein bir yans ma ayml ~tl. Birincilik OdOIO SOD lira otan bu ya ' n ~ maya 724 adet ~ ii r ge1rriittir, Zamanm bakam Hamdullah Suphi Bey (Tennovet) ~ iirle r arasmda Mehmet Akif Bey'in (Ersoy) ~ii rinin bulunmadlglm 'gorunce ona mektup yazml~ ve yansmaya katnmasnu lstemistlr. Hamdutlah Bey'in bu mektubu yezmasmm sebebi M. Akif Bey'i yaklodan tammasi ve yan ~maya katllan ~ii rle r araslda dikkati yeken bir ~i ir butunmamasldlr, (Daha once Akif Bey'in bir ~i i r kitabmrn eevirisini Hamdutlah Suphi ya p m l~t l. Birbirlerini yaklodan tan.dl kjarrnl ve ikisinin de aruz vezni ile yazdlktan m bilmekteyiz. M. Emin En ~lrgi1 1956lstik la I M ar~ l maddesi.) Para M OItObir yan~ma otdugu iein

12 katrlmayan Ersoy, gelen mektuptan sonra fikrini degi ~ t i rm i ~lir. Bakanll k bonyesinde kurulan komisycn ~ iir seclmlruyapa r. Ara smda Mehmet Akif'in siirtnin de bulundugu 6 ~ ii r tarihinde meclise sunulur. Meclis'e sunulan ~i irlerden baznan ' Besbin vuoan bertyanar bu ocak Kryamete kadar boyte yanacak Tannmtzoan ates aldtk en evvet Onun sonmez devidir bu sancak. lcrmrzden nefer, hakan sectmez Harnyete esir olan ezilmez Hic;:bir TUrkun bast ulu Tann ire lstiklalo en baskasma egilmez. Co~kun seller gibi aksa yerde kan And i ~ti k, biz anlmz korkmadan Tann bizim. tore blztm. ll bizim Bu ugurda can vertriz her zaman." (v azan bilinme mektedir. Natbantoglu. 1964). ' Yuru Mehmetcik Aslanca davran Mustafa Kema l'i bil Baskumandan Gurtesfn gokler Sarsusm Yunan Kurtul sun rrzler. Kurtulsun vatan Yolunda ya Allah Bu millet kurban.' Bey.) (Bolu Milletvekili Tunali Ya istiklal Ya OIOm Ya istiklal ya oram vatar um. mill etim sanceqrm. evim istiklalsiz yoklu r yerim Zincir vurdurur mu TOrkler boy nuna Varllg l teoadtr Vatan yoluna. Biz tarlhlnturk dedigi Yrlmaz miljetiz HOryasar, hor alor Nurlu ummetiz" (Kllzlm Karabekir Pasa) Hilm i tarih inde rnarsm resmen kabulu asamasma g e lin m i~ ti. Ancak bazr mllletvekilen ~ii r secminin edebi encomen i~ i mi? Yoksa meclisln i ~i mi? oldugu konusunda kararsrzliga do~mu~lerdi. cankm mlletvekili HaCI Tevlik ve Bursa milletvekili Muhinin Baha Bey'in de aralarmda oldugu bir grup edebi bir komis yon kunnmasrm sed istediler. Edebi kurulun ~i i r mt yapmasr tle ilgili bazr onergeler oya konularek ayn ayn reddedildi. Sonucta MehmetAkif Bey'in ~ii ri taritunde Milli Marsmuzm goflesi olarak kabul edildi. Mehmet Akif Bey yansmarunodolo clan bes yoz lirayl kadm ve cocuklara orme i ~i ogreten bir kuruma "Dar-CII Mesai bag l ~ ladl. Akif sag Ilgmda yay mlanan hicb ir kitabm a Istikllli Mar!;l elmarms ve yaymtasmarmstrr. COnkO ona gore ertrk lstiklal Mar;u nalkm mahydl. MAR~ IN BESTELENMESI Milli marsmuzm goftesi kabul edildikten sonra sua bestelenme sine qelmisti. Ancak bestelenmesi lcin gere ldi caba gosterilmemisti. Soller kabul edilince sanki ulusal rnarsa duyulan ihtiyac oldu. Bir moddet hicbir gideri lm i~ censrne clmacr, Daha sonra Milli Egitim bakanllg l bir beste yansmast acnmasrm ve merkezirun Paris oimast m karartastu dt. Bu karan nasu verebildiklerini bilememekteyiz, takat 0 zamanlada da halk ve besteciler arasmda boyok DURRO TURANI ZATI ARCA MEHMETTAHA PARS ISMAil HAKKI HOCA '0

13 , hir uzuntuye yo! acn. Ka rara ilk te p ki Sark cecnest Komutam otan Kaztm Karabekir Pasa'dan geld!. Pasa. donemin basbakam Raut Bey'e (Orbay) yazd lqi mektupta enorse ve lepkilerini ~6y le dire get i rmi~ li r. ' isliklflli ugruna carprsan bir mil letin ecnebi bir edema veya mernlekete kendi marsnu secttrmesi mucibi teessurdur. isliklal Marsr'm mnetimizin 89Z1 ve ruhu soylemelidir. Kelimelerin kuwetiru ve gofte besle arasmd akt mu nas ebeti ve bunlann Turk'un ruhuna ve vicdamna yapacagl tesiri Franstzca'ya tercomesinden ckuyacak FranSIZ ve musfkismaslan ne antar? Ontar Fransrzca gqlleye uya cak ve kendi mihi zevklenne ho~ gelecek bir beste arayacaklardrr." Kanm Karabekir'in kendi siirinln bestelenmesi loin ricada bulundugu da soylentiter arasmdadn. (Sabah ). Tepkilerin boyomesi Ozerine bakanltk ilk kerannden done rek ulke iyinde bes yoz lira MO llu bir beste yans mast acn. Bunu milli bir qorev kabul eden donemin OnlO bestecileri yall marara ba~ lad ll ar. Besle yarr masl gofte kadar ilgi gorrnedi. Yarr maya sadece 24 besleci katl lm l ~tlr. SaylOm azhgl OIkemizin 0 yll iardaki mozik durumunu sergifemesi bakmundan da ilginyli r. Bunlardan tespit edllenlet: Ahmel Cem ale ttin Cinkrlre, Ahmet Yekta Madran, Ali Rlfal Cagalay, Asim Giriftzen, Bedri Zabac, Hasan Basri cantay, H. Saadettln Arel, Ismail Hakkr Bey, ismail ZOhtO K u~ yuoglu. Kazlm Uz, Lemi AlII, Mehmel Bane Pars, Mustafa Sunar, Osman Zeki Ongor, Rauf Yekta, Saadettin Kaynak, Zati Arca'drr. Bu lslmte oen ba~ka. Ahmet Muhtar Ataman, Bimen Sen, ismail Fenni Ertugruf, lzzetnn HOmayi Elyioglu, Kazun Karabekir, Leyla Saz, Muhlis Sabahattin, Musa SOreyya Bey, Muslafa Nezihi Albayrak, O. ~evki Uludag, Santuri Ethem Efendi, Sedat Oztoprak. Suphi Ezgi gibi tsimlerin de bulundugu yedi kisinin yansmaya kall ldlgi tahmin edumektedir (Ongor, 1965: 71). vansme devam ederken oestecnenn herbiri bulunduklan bolqede besteterinl yaymaya yall ml lardlr. Ornegin, Edirne'de bulunan A. Yekta Madran marsnu 0 bolgede, Izmir'de mozik ogretmenligi yapan Ismail ZOhlO Ku yuoglu Izmir ve Esk i ehir ~de bu yall mayl sordurdoier. Zeki Ongor ise mar lnl.ankara'da yaymak istedi. islanbul'da Zati Area, Ali Rlfat Cagatay marslanru s6ylettiler.. Bu eahsmalann amacr bestecilerin kendilerine kamuoyu olus fu rmak islemeleridir. Bu yrlla rda istikllll Mar l bested olmustu. sayrsmca scyle nir Mitli Egitim Bakanllgl birligi saglamak ve beste secirntni yapmak amacryla bir komisyon kurdu. Aralannda A. Rlfal Cagalay ve O. Zeki Ong6r'un de beslelerinin bulundugu dcrt besleyi secerek bunlardan birinin kabulune karar verdi. Komisyon 1924 yrltn da A. Rlfat Cagalay'm beslesini ISliklal Marsmm bestesl olarak secmtsttr. Ancak komisyonda A. Rlfal Bey'ln kardesi Samih Hrtat Bey'in de yer almasr ye itli iddialarm ortaya antma sma sebep otdu. Ali Httat Cagatay'lO bestest 1924 ile 1930 yillarr arasmda seslendinlmis. fakal 1930 yrhnda yrkantan bir kanunla Riyaset-i Cumhur Orkest rasr efi O. Zeki Ongor'On bestesi isliklal Marsrmmn bestesi ctarak kabul edilmistir. Bestenin deg i ~me nedenleri: t-smav komisyonunda Samih Brtat bey'in bulunmasl ile ortaya alllan iddialarm etkisi, 2 AtatO rk'on gecesi dinledigi O. Zeki Bey'in beslesini benimsemesi olabilir. A. CEMAlETTlN CINKI UC ZEKI UNGOR ALI RIFAT CA(;ATAY' m Bestesinin KapoSI O. ZEKI UNGOR" " Bestesinin KapoSI 11 2 tt:t...

14 RAUF YEKTA KAzIM UZ IzzmlN HOMAYI El~IOClU leyta SAl istikhil Mar ~ I ' m IZ I Nlcln Soy leyemiyoruz? [stlkla l Marsr'rtuzm tam ve dog ru olarak soylenemediqtne ili ~ kin baz t iddiatar butunma kta drr. Bu iddialard an basuurmz da ye r alan bazrlan suntardrr: Perihan caxuoglu, marsm SQZSUZrnukemmelfakat soz i!e soylenemeyecek bozuklukta oldugunu belirtmekte "Neden soyleyemlyoruz" ba ligl ad! altmda rse marsm melodilerinin uyumsuzfuktartnr acrklarn aktadrr. (Milliyet Gazetesi: ). Yavuzer, marsm soylenemeyis nedenlerinin arastmlm asrm bir okuyucu istegi olarak dile qetirmistrr. (Dr. Muzaffer Yavuzer, Milliyet). Soysal marsm bdw n prczcdl natalanru dile qettrmekte, bu hatatan marsm soytenememe nedeni olarak qostermektedir. (Mumtaz Soysal, Milliyet, ). Basm trmzda bu konu ile ilgili tartrsmatar,;ok.;a gorolmektedi r. Aneak tartrsmacr yazarla nn kenunun uameru olmamalanndan dolayr bu ug ra~ li a r sonucsez kalmaktadrr. Marsm bestetemsmden baslayarak bu konuya a'; lkflk getirmeye cahsahm. M. Akit Bey mar ~m bes le le ni~ i ni ~ oy le an'atml~t l r : "$ i ~ l i 'de Ugurlu Han'm 4 numarasrda oturuyo rduk. Birden kapr calmdt, ilkokul ogretmeni Hasan Merhum geldi. BOyOk bir heyecan He suvarilerin Izmir'e gi ri ~l erini anlatmaya basla dr. Hepimiz cosmusnrk. Hemen piyanonun basma qectim ve derhal lcimden doqan parcayr calmaya koyuldum. Boy Ieee marsm ilk (Ii) yerine kadar ola n akcru '; Iktl. Ertesi gon de cahsnm lki gun soma beste bitti g6turup arkadaslanma g6slerdim. Cok begendiler bunun uzerlne bu muzigi rnilti mars otarak takdime karar verdim." Bestecinin sozierinden. marsr yazarken sczle nni du~on m ed i g i antasumaktadn. lete bu olay, uzerinde en yak temsuan hatayr. yani prozodl hatasuu meydana getirm l~li r. Prozodi nedi r? Yunanea kokenh bir terimdir. MOzigin soztere veya sozlenn rnuzige uyqula nmasr anlamma gelir. Dogru bir mozik prozc dlst yaralabilmek i.;in ~ u kurallara uyulur: 1. Prozodi bakrmmdan 61';Glerin ve vuruslann ilk notasr kuvvetlidir. 2- KuwetJi ve vurgufu becele r, 61.;u ve zamanlarm ilk notasma do- ~O ru l m el id i r. 3. Sessiz ve ktsa beceter, zayrt zamanlarda.;al l~l l ma lld lr. 4. Sondan bir oncekl heceye daha boyok bir deger verilir veya birk ac nola do ~ O rol Orse, zaylf bir heee kuw etli bir nola ile denklestirile bilir. 5. Kuw etji bir hece. birkac nola ile uzatrhrsa zayrt bir notaya coiurolebilir. 6. MOzikeumlesindeki son nota, rrusra veya cumtenin son hecesine do ~me l idir. 7. Bir s6zcugun ilk hecesmin son notaya do~ (jrolm esinde n kacm mak gerekir. 8. venn kahpla nyla mozik 01.;OsOarasmda uyum b~l unm aj l d l r. 9. Rilm dureklamala n ve susmalar, s6zeogon scylerusmden gelen duraklamalara rasnemanou. (Say ). istiklal Ma r~ l ' ndak i Prozo di Hatatan: 1. sol minor tonun da olusu ve liz sol'e '; l k l ~ 1 nedeniyte ektaruarak soyjenmelidir. (Mi min6r'e aktanm r uygundur.) Eduard Zuekmayer ve Saip EgOz, lstikla l Mari l'nl cck sesli hale qetirmlsle r ve tonlarda.;alml ~l ard lr. degii ik 12

15 ISMAil HAKKl BEY DR. SUPHI EZGI HUSEYIN SADffilN AREl 2. Okullarda ogrencilerin ses genligine uygun degildir. yak pes sesten cok tize degin uzanan g e n j~ bir ses genliginde bestetenmistir (Do diyezden 50/'8 11'li arahk]. 3. Ezgisel yapt cok deg i ~ken ve s6y1enmesi liak gor; oiup srcrama sesferln pes! sirs gel i ~ le r i ite azgi kolayca bellekte kalm amaktadrr. 4. BOyOk otasurlda ezgisi ayn bestelenip sozleri bu ezgiye uydururmaya ~h~l[ dlgmdan ' prozodi yeryer hatahdn. a) Omegi n: Karkma solcogonde kork yuksek, rna alcak seslerde yeralmahydr. Yani sesjerin [llil heceslne geleni koris. hecesine galeninden kalln olmasr gerekirken tersl gerye kle~m i9ti r. b) Ezginin dogsl bolunme yertenne hece bolonmeleri gelmekte ve sozcukle nn boionlugu ve vurgusal yaprst bozulmaktadir. Ornegio; 0 be-e-ru m milletimin I soz lerinde be-nlm baglanl lsl craqeouslu soyleme zorluquna yolalimaktadrr. c) Nok tah ritmler, cctemerer. cktav srcremerar. eksik olli a baslamalar, sczierdeki enceuer e meyen b610nmeler, ezgisel diger 90lilOkler, ezgideki diger uzatma vertert vb. ogrencilere olaganoslo zor gelmekledir. d) Ezgi bu yaptstyla esflk eden bir lialglya da ihliya.; gastermekle, ancak bu olanak liogunlukla sagtanamamaxtadtr. istiklal Ma r ~ l'mlzd a soyteme zorluquna yol acan teknik sorunlar bu gibi seylen icermektedir. Ancak marsta ilgili olarak ortaya atnanlar bununla kalmamakta. marsm "Carmen Silva" adll operaya gereginden fazla benzedigi lleri surol mo~to r. Bu benzerligin ne derecede oldugunu bilmemek-teyen. ancak flklrtenne da Ol ~ t lglm muztk otorileleri bunun cnemsiz ve rnuzikte her zaman rastlanabilecek tarde bir benzerlik oldugunu ifade ettiter. Yukanda belirtilen hatalanna ka r~ lli k degi ~tiri lm esi veya onanlmas r yanunde ilk defa 1963 ylhnda Hikmet ~ im~ek taratmdan onenler qetinlmis ; fakat bu fikir siddelle tepki bulmustur. Bu ugra~ lar 1981 yrlmda yaprlan "MOzik ve Sahne Sananan ~u ra s l " na kadar snrmos takat Anayasaya ~ gistirilemez hokmo konmustur (T.C. Anayasasr madde: 3-4). M a r~ hakkmdaki benim goro~om Ongar'On de belirtligi gibi arnk tarihe mal olmus bu bestenin biraz onanmla korunmastdtr. Besteye yapllacak modahele besteciye bir nakaret demektir ancak yasasaydr bunu kendisinin yapacaqma eminim. Beslecinin bu yondeki beyam tarihli Cumhuriyet gazelesinde yer almaktedtr. _ KAYNAKCA C;:AKAR, HOseyin, 1987, Istiklal M ar~ l ~ a i rimiz. GaC;:MENOGLU, Kasim, 1992, isliklal M a r~ 1 vaarnvcr. MEYDAN Lauresse, 1992, Cilt 16, Sabah Gazetesi Yaymien, istanbul NALBANTOGl U, Muhittin, 1964, istiklal Marsrmtzm Tarihi SABAH, Esin, 1993, ' Batl Musikisinin TOrkiye'deki Geli ~im i SOrecinde Bandc ve M a r~ Turunun Veri". (YaY l ml anm am l ~ YOkseknsans Tezi). SAY, Ahmet, 1994 a, Muzik Tarihi, 1994 b, Muzik Ansiklopedisi ~ i M ~ EK, Hikmet, 'oaer Gorusme Norlan, Ankara, 1996 TOrkiye Cumhuriyeti Anayasasl, 1992 ONAl, Ertan, "[stiklal M ar ~ 1 75 Yasmda". Sabah Gazetesi, 13,14. 15, Mart 1996 ONGaR, Eth em Ruhi, 1965, Turk Mar!llafl 13

16 Amerikan Devlet Okullannda <;algl Muzigi Emil A. HOLZ' Roger E. JACOBL" ~ eviren : ismail BOZKAYA Dec. u.o. Egitim FakOltesi Muzik Egitimi SalOmO6 gretim Oyesi Devletler 20. yuzylhn uyiincu yeyregine buyiik Birle~ik klilturel etkinlikler ~inde girdi. KO!i'ullar, guzar sanatlar il;:in hil; bu kadar uygun olmam '~I'. Kentlerde ve kolej kamposlerinc1e sana! merkenen il;:in boyiik paralar harcendr. AmatOr ve prolesyonel crkestrarar ve ses topluluklannln saylsl cnceve gore arm. BOyiik kenuerde gosterilen onemumuzik, dans ve liyatro eserrert Olkenin her yerinde sahnelendi. Tablotarm yeni kopyalan ve uetata-mheykelleri dager kazandl. YOZyllin ilk a ltrm~ yillik d6neminde devlel okullarmdaki ba~an, gozal sanatla ra boyok jlgi duyulmasml sagla dl ve ~ k~ i taralmdan yocuklafln genel kolluronde gozal sananarm cneml kabul OOildi. Ameri kan Ok ullarmdan Yetifen Ame rikah MO zisye nler 19. yoz}'llda Birle$ik Devletler'd e yah$<ln portesyonel mezisyenle tin yo9u Avrup a'da egitim gormu$lerdi. 1960'larlO prolesyon el ve ametoe mozisyenlerinin yog u ise devlet okullennca egitimlerine besremar: ortaokut ve nseee slntf ogreti mi ve ye$itti topluluklara kahla rak ogrelimterine devam ertner. Ozel ilgisi ve yatenegi otanlar yogun Ozel dersler Uekenditerini gel~ tirdile r. Amerika 'ya ozgo ve elli yllilk g~i$ j olan bu kusursuz smlfta yalgl ogrelimi sistemi, mozigi meslek edinenleri n ve mozigi tokelenlerin saylca yogalmalarml sagladl. Uygu!anan sistem etkili, ekonomik ve demokratik idl. Ozel ders veren 60retmenler Amerikan okutlarmda yalgl moziginin geli$mesinde Onemli rol oynadl lar. Onlann yabalanyla sl nlfta yalgl ogretimine ba$layan ogreneiler mozikset geli$imlerini olab ildiginee Ost dozeye Ylkardllar. Ozet ogretmenler yoksek dozeyli bireysel dersterde gorev alarak Ozel yatgl muzigi programlan na katlldllar. Giderek devlel okulu yalgl mozigi sloiflanndan yeti$enler Ogretmen old ular. C;alg l Mizigl Ogret menlerinin Durumunda Geli,me <;:atgl muzigi ogratmenleri yaptl klarl iiiin Onemli oldugunu ve bu 6nem in giderek artbgl Oi gorduter. Ok ultarda ilk yatgt Ogretitmeye ba$landtglnda 6{lretmenter ya dl $andan ge Iiyorlard l ya da ders dt$1 zamantarda ve eumartesi gonteri yalgt muzigi smlflarma glren diger derslerin ogretmeniyd iter. GOnOmuz yatgt muzigi ogretmenlerinin ~g u diger akademik dersterin ogretmenletininki ne uygun ayn eahklan, ayll klan va sorumluluklan olan kadrotu elemanlardlr. I;ok az saylda okul, yslgl muzigi ogretmeni iyin fazladan w et Odiiyor ve kimi e yaletler vasa Ueyalgl muzigi sloiflanndan ahnan Oeretlerden vergilendirmeyi kaldlrd tlar. Okullardaki banda yah$malanmn ilk Yillannda, bir bando yoneticisi kimi zaman okulun olanaklanndan Clcretsiz yararlanmak ko$uiu lie, Ogrencilerin kendi giderlerini kar $llayarak banda kurmayi va ogrencileri yeti$tirmeyi ustlendi. BOyle bir yonetiei, Ogrencilere yalgl satl$lndan aldlgl yuzdetik ile gelir The University of Michi gan The University of Michigan The Ann Arbor Public School s. 14 sagladl. Geryek anlamda bir meslek sahibinin ogrencilerin nercamatanndan kar elmesi du~un Ctlemezd i ve olmasr gerekugi gibi bu tur uygulamalar keldrrrldr. Ilk bandolar program dl~l ~ahil rlardl. Provarar ve ba$langly dersleri nadiren ceresaanen iyinde olurdu. Bugun ezel Iikle ortaokullarda yalgl mozigi en az diger derslere veril en enern kadar ders programlannda yer almakladlr. Fakat haia programlann uygulanmasl nda goru$ birtigi olmadlgl iyin ~ alg l mqziginin programa ehnmasr, ckuuenn gorct$ ve gereksinim larine bagltdlr. II. Ounya savesmoen. Ozellikle 195Tden sonra ilkokul programl boyok CiIyOde geli$lirildi. Eldeki programlar goylendirildi ve ek kadrolar saglandl. Bir zamanlar csunara dl $andan yalmzsa resim, muzik ogretmeni ve kimi zaman okul hem ~ ire si geliyorken ~imdi okulla r konusmaf yabanc l dil, becen egitimi ve matematik ogretmenlerine yer ve zam an bulmak zorundadlrlar. Psikologla r, psikiyatristler, guzel konuljffiacl lar ve digerleri yer ve zaman gerektiren dctzeyli Ozel yah$malar. yaplyorlar. Muzik 10m bu t;a h~a ve hizmellerla yarl $tlgl iyin yalgl mozigi ogre tmeni program uygulamalanm izlem ede veya bulmada eaba gostermek zorundadlr. $imditerde okularda t;algl moziginin kred isi yuks ektir. Fakat 10m okular yalgl muzigi derslerine diger dersler ~in OngOrOlen kadar e$it kredi varmezle r. Varenler da bu dert yllllk krediyi bitirme kredisinden saymazlar. au yuzden kim! ortaokullarda yslgl mozigi program dl$ldlr. cralgl Muzigl Onermelerinde F. rthllkl.r <;:algl muziginin ge ti~mesi 8$amasmda m Ctzik program larmln iyeriqi 'Ie ders saali saylslnda eyalellen eyalete, kentten kente, dahasl kimi kentlerde okutar araslnda ~ i$en bij. 11yOk larkllltkiar ortaya ytktl. Bu farkhlt klar Amerikan Egitim Sistemi'nden kaynaldanmaktaydl. $imdi B irle ~ ik Devtetler'd e ya kl~ l k baglmslz okul b61gesi var. Bu bolgelerin yonetim kunjlu ijyeleri torlo yollarta sayilir. Kimileri seyi lmlf gorevliler tarahndan atanlt, di\)erleri pam yoluyla sayilir, ~ da parti yotuyla degil ya sarbes! ku rum temsilciteri ya bolge temsilcileri ya eta politik alt botum temsilcileri otarak sec;ilir\er. Okul YOrlatim Kurulu Oyeleri'nin kan $lml, son u ~ olarak bctyok olyode ~e $i tlilik gosterir ve kurumdan kuruma degi$ir. Kimi yonetim kurullan tomo ile halk hizmetleri ile ilgilenan meslek sahibi ki$ilerden olu$ur. Kimilerinde ise az saylda Ozel va belli sl nlrll goro!j1 sahibi olanlar varcll r. Okul Y6net im KUnJiu yasal va geleneksel olarak yocuklann egitimi ilj:in okul, yonetici, 6gtetmen va ders araylan saglamakla goreviidir. Okut YOnetim Kurulu bir Ost yonetici" gorevleod irir, kimi y6 netim kurullan bu durumda, yonetim adlna gorevi ustlenen ve egitirncileri destekleyen bu ki$ilere tum sorumlulu{lu verirler. Kimi y6rletim kurullan ise bir straleji Olu$lurup ders Orleriterini, kimi zaman da ders iyeriklerini duzenlayerek t;ah$anlann va ders arat;lanntn sayiminde etkili olurlar, g O ro ~le ri dogrultusunda uygulamatar iyin gorevliler iizarinde elkin rol oynarlar. Bir okulda Okul YOnelim Kurulu tarallndan na tor denetim

17 yepuusa yapilsm, znemn degi ldir. Egitim ve ders programlan Ozerinde okularm kurulu,larmdaki larkllhklar, ilkelerin yorumlaomasrve IOriO kolaybklar elk ili olmaktadrr. 0 halde bir okulda <;algl mozigine yef verilmesi, ders sayrsr ve i<;erigi d eg i ~ik elmenlerle ilgilidir. Halkm gereksinimlerinin katlllanmasi, yo. neuer-seneum kurulu ve i~v eren a rastn dakl i lel~imin sag. tanmasr doorullusunda bir <;algl muzigi programmln basansr buyiik OIyOde muzik ~ retm e nle rlflln olu~turdugu mesleki kadronun yertenegine bagbdl r. Amerikan sisleminde oldugu gibi egilimin demokralik denelimi, 'rocuklan egitilen yu rtta~arm 0 egilimin denelimde soz sahibi olmalarml oianakll krtar. 08 gi 'leyen ~y OQretim programla nndaki geli Mler ya da en azlndan deg~klik isleyen g6ru$lerin onaya <;rkmasldlt. 1960'11 )'lilann orlalannda oldugu gibi bu isleklerin bir bo!umu daha <;ok ve daha nite lik~ dersler ~ ; malemalik, fen ve yabanct dil il;indi. Sislemin sonu<;lan kimi zaman mutsu zluga ve korkuya neden oidugunda ama<;lar golden ge9rildi ve bu da egitimin ba~ nya ula 'lasioi saglad1. C;algl muzigi 6geliminde nilelik ve nicelik larkllllklan 01 masma katl1n <;algi mt1zigi ~retmenteri~ f8y\er ba~rdllar. Bi~ okulun bandosu ve orkestrssi usia muzisyenlere yalu ~Ir bil;imde iyi muzik yaphlar. $adece ilk )'lilardaki 6zverili <;a 1l Jl8 lan *' de{lil, munglfl deoerini ve mt1zik OOretimini yurt <;aplnda ge li~ irdikle ri t<;in bs$snnin boyuk pa)'l mt1zik 6grelmenlerinindir. 1. DOnys Savql'ndan sonrs <;algi muzij)i OOretmenleri mesleki bakl mdan gelq;tiler. Ill. kurulu$l an oian Ulusa l QkuI Bandalan Birli(;, Cryelerinin indirimli demityolu Ucretlerinden yararlanmalan ve ulusal yarl$"lajara kal lmalan i<;in kuruldu. Gunumuztjn ku ru tu~ lan du$iince ve yonlemler1e ilgilenm ekte, diqer egitim gruplan araslndaki baglan gugendirmektedir. Bir, zamanlar baodo yonelicileri O{jrencilerinin egitimine bakmaks lzln daha ooyiik ve daha iyi baodolar kunnakla ilgilendi Ier. 196O'JI yllia nn OOretmenleri <;algl muziqlni egitimin 6nem ~ bir bolomu olarak do$unduler. Eskiden okul bandolanmn d l~ gorunu~u va eglenditicl yonu Onemliydi. BugOn, insan hk tarihinin kutlurel bapnsl muzikte gorolmektedir. Oncele ri bir <;ocul')a <;algi OOretmek yelerli goroloyordu, $imdi literatii r ve kuram bilgisi O{jrenme p nsi var. Ek Geli$meler Eyalel ve Ulusal Muzik OOrelmenleri Birlikleri, daha etkili oldugu i<;in k~ok gruplan geli~li rmeye ve uygulamall egilime y6neldiler. Bu ku<;ok gruplar; <;a191 muzil')i derslerinde kullanll an muzik kuram ve ah~ll rma kilaplannm yaralllmaslnda, bolon donemleri ve slilieri i<;eren temel dal')arcigm <;all~llmasl ve seslendirumesi ite muzik lileralilronu OI')retmek i<;in plan ve yeni likleti n gel i~me sinde, solo yan~ma ko,ul1arl dl~lnda yelerli lik smavlaroidaki solo icranm Ozendirilmesinde, Ogtenci i<;in Onemli olan <;algl mozigine kalllmanlo diger y6nlerini ara~llrmada ilk harekel edenlet oldular, lleriyi dat'la iyi goren okullar piyano, p n, muzik kuramlan, mllzik l arihi, muzioi degerlendirme, Ozel kredi dersleri, genel muzik, orkeslta yonelimi, oda miizigi ve yeniden muzik yaralma dersleri Onerdiler. O(,rencisi az olan daha kch;:uk okullar btl hizmellerin bir bo!umonu 6fp'encilerine sal')ladilar. Biryok l ise programlna; IngilizC8 grup OOrelimine, sosyal <;ah$ffi8lara. rasim ve muzi08 yararb oian edebiyal dersleri koydu. Muzik Egitimci sl WI Protesyonet MUzis yen Yalun zamanakadar prolesyonel milzik ile okuimuzigi a raslnda boyuk lark vattli. Sanloni otkestralannda <;alanlar; sludyo, konservaluar O(jretmenleri ve soiistierin neredeyse ta4 mam t Avrupa 'da do{jmu$, e{jitim~, Avrupall bestecierin eser1erini seslendirmit ve Avrupa mt1zik gejenegni sordurmo~lerd i. Okullardaki miizik OO'relmenlerinin <;ol')u ise Avrupa muzil')i ne el')ililmelerine kar~ ln Amerika'da dognu~ ve y eli~m~'e rdl Bu ikl donya birniri ile hep i<; I<;e oidu. 20. yiizytlda profe syonel mozik<;i kazancuu, Eastman Scholl 01 Music, Julliard School 01 Music, Curtis Institute 01 Music gibi koneervatu er tar ve benzeri okullarda Amerikall ogrencilere ders vererek sao'ladl. Diger prolesyonet muzikyiler buyiik kolejl erde ve universilelerin milzik bollimlerilde ogre! menlik yaplilar ve orada Amerikah O(jrencileri taoldilar. Bunun sonucu, sonrada prolesyonel muzik ya da ~ zjk OI')tetimi iie ul')ra~k oten kolej OOrencileri i<;in yararll oidu. Davlet okullannda OI')retmen otmayj segenler daha duzeyli bit egitim uygulayarak egitimin kaulesini yiikselttiler. Son zamanlarda muzik OOretmenleri, rneslek kuru l~lan aracrhl')lyla ve muzik enduslrisinin c6mert yardlmlan Ue prolesyonel miizik<;ilerin yapllol <;algi O{jrelimi, kurslat vb. ca II$I'Oalan ele g&<;irdiler, Fikir all fv8ri1inde btjlundular. M~ ik e!1fimcisi, prolesyonel muzikyiden ~ Jey ogrendi: prole$yonel mt1zik<;i de okul mozlcline yakml1kduydu. Amerikalt poriesyonel muz~lerin~ fimdi cieviel okuljanndan yefi ni$ OImalanna kafim ha lk, orkestra yonetidlemi va beslecieri yeni tanl maya ba~la dl. Ford Vakh AInerikall orxestra yoneticileri ve bestecilerin e?timleri it;in6nem1i cleslek saoladl. Ancak bestecilef hali! <;ah$im ZOI1uldan i e kajllia$,yoriar ve orltestra yoneticileri Avrupa 'ya gitmed ii\ve yonelecek orxestra bulmakta zoriuk <;ekiyorlar )'llan araslnda kongre ba$kanl 0Ian Allen P. BriIlon, muzik e{jiun inin fimdiki durumunu Iusaca foyie ozel Iedi: herkesin bikli rjj gibi ulkemizde mt1zik egitimi yani degildir; lersine, egitim sisl emimizin daima Onemli bir pan;asj oimllilur. So Onemli bir ge~e kti r. Muziksel mira5lmiz old uk<;a zengindir. So nedenle muzik egiliminin geleceqi haldi"nda end~lenmemiz e gerek yoktu r ve muul, egitimde Onemli yet!utmaya devam edecek!it, Biz bunda ISfarl, OlacaQl. Amerikablafln muzik sevgisini unutabileceklerl, ~u kalnn eqilminden muziqi kdld lracaklan yolunda korkuya kaprlmak i<;in neden yoktu r. Teknolojik bap.nlar ve loplumsal degi$ ikbkler OOrelim progr amlarlmlzda deo' i~ik Jik gereksinimi yatatabilir ve turlo yo. resel ve eyalellere ail yasa koyan birimlerin OO'relim programlanm yonlendiren kararlar almalan gerekebilir. Otta gelecekte muzik OI')telimini okul lardan kaklltacak Onemll herha ngi bir olayjn olmasl olan akslzdlr, Ger<;ektesanatlll gelecel')i hk; umit verici olmam l~iif, aneak gonomuzon gen<; 6gretmeni gelecege umulla bakabilir, Yolu 90910kJerle doludur laka! amaci Amerikan <;ocuklariol i<;lenlikle el')ilmek olan durosl biri i<;in bu angelle r ku<;ok ~eylerd i r. Dogru Hedetlerle A ydlnhk Sir Gelecek Muzik, Amerikan Devlel Okutla nnda go<;h1 va e~i z bir yer sagladl. Geli, im daha t;ok soo Yillarda old u. Muzik eqiliminde ~imd jk i ama<;lar nelerdir? Okul muziginin amaci nedir? OQrelmenler nevi ba$armaya <;ah'lyorlar? Aslmda ama<;lar,)'l1zylb a~km zaman Once lovell Mason'In prlu okulunu Boston'a ta ~ ld ll') l slral ardaki gibi muzi{le sevgi ve an la )'l~m geli 'lesidir YJlIan araslflda Ulusal Muzik EQilimcileri Kongre si Ba~an, olan Paul van Bodergravan OI')relimin ap. malannda mozlk el')i1iminin amaylannl yie Ozetledi: 1) MOzige ilgiyi ler~ik etmek, 2) Muzik arac llloi lie be{jeni dvygusunu gel~lirmek. Bu amaylar kesin va aydrur ve ml14t OOrelim program ln,n tum ap.malannda yap ma oecirilebifir. KA YNAK EMIL A. HOLZ. ROGER E. JACOBI : Teaching Band Instruments to Begmers, 1966by Prentice-Hall, Inc., Englewood Cliffs, NewJerse y, s.los-l11. 15

18 Muzik Egitiminde Ses AralJklan Ogesi vee. Ogretme ~ Ogrenme Dururnlan Setai ACAY Yrd. Doc, s.o. Egit. Fak. MOzik Egit. BI. Ogr. O. - YOK-DOnya Bankaat MEGP Muzik Darusmam Muzik egitiminde ge reksinim alan yazmm (nota), iki temel agesi bulunmaktadrr. Bunlar, Rlr im (tartrm) ve ses olarak belirlenmektedir, bilinmektedir. Ulkemlzde evrensel mozik egitiminin yay 9 m la~may a bailadlqi ytllardan bu yana, kuramsat olarak soyut ozellikler tasiyan bu iki egenin somutlastml mast konusunda, d egi~ik kaynaklarda d e gi ~ ik tarum/anlatrm bicirnleri kullamlaqelmistir. Her iki agenin ogretimi konusunda olusturulan terminoloji, 6zellikle temel mozik egitimindeki karqas ayt qiderememistir. Bu scnuc, standartlann ofus mas uu enqellemistir. Yaztrmzm konusu alan SES ARALlK LARJ'na qec rneden once, ses farklrhklanm tamma gereksinimi vardtr. Temel mozik egitiminde ses farkhhklan nm ogretimi. cok kolay bazr uygulamala rla qerceklestlrilebiltr. Ornegin -Ince tel-kahn tel titreslmlerinin farkljllg l, -Uzun tel-kisa tel tltreslrnlerinin farkhllgl, - D eg i ~ i k cisimlerin (tas-tahta v.b.) birbirine vurulmastyla ct usan ses farkhhklan, - Deg i ~ i k oranlarda su doldurulmue bardak ya da slselerden duyulan ses tarkhhklan v.b. Temel egitimde ogretmenin, ban ses farkhhklartru (moziksel ad belirtmeden) gen i ~ arahkh seslerle ve d eg i ~ik ~a lg lla r kullanarak yapacagl uygulamalar. ogretmedeki basansuu artrracakttr. Uygufamalar strasmda alqrlamanm o l~ O mo icin ogrencilerden, isittikleri sesleri grafiksel isaretlerle belirlemeleri istenebilir. Once, sadece nz ve PES ses kavramlan, daha sonra ORTA ses kavrammm degerlendiri lmesi yaptlabilir. (VOKtDOnya Bankast, M.E.G.P. Muzik Ogretimi. Deneme Basktst, 1996, Ank.). B) Qiz- Omekler: A) Belirqin noktalarla gilerle ".. ;. - _._--.,;. ~ ;~ -~ o,", ~ f'~. PC' PH ~, C) Renklerle. p~ SES ARALlGI, iki ses arasmdaki incelikkalmuk (tiz-pes) aynm rdrr" biciminde oz oiarak lanrmlanmaktadlt (SUN, Solfej 1, 5.81 ). Bir,ok kaynakta buna benzer tammlamalar yapllmakta, ancak seslerin incelik-kah nhk (tiz-pes) farklarmm sadece kuramsal acrklarnalan, bilinlj:li ogrenmeyi saglayamamaktadlr. Kuramsal ogretimde ban kavram karga~a lan da bulunuyorsa, ogretme ve Ogrenme daha lj:ok zonasmaktadrr. Uluslararast ses sistemindeki (tampere) arallklar ve bu arahklann porte (dizek) uzerindeki konumlanlbaglamlannln ogretimi-ogrenimi, temel mozik egitimindeki kavramlardan sonra ulasuacak asemedrr. A rd l~uk iki ses (ard arda yazuan ya da duyulan) ne ayn~ lk (blrbirinden uzak) ikises arahgl ilj:in deg i~ik tammlamalar yaprlmaktadtr, Ornegin: DO-RE sesleri arasi 'TAM PERDE, BOYOK (Kill, MI-FA

19 .' sesle rinin arasr ise -YARIM PERDE, KOyO K ikill aralrgrd rr" sekllnd eki tanrmlama, ogretmejogrenmede geyici de olsa guyluk yaratmaktadt r. Ses arahkla n iyin kullanrlan -TAM, YARIMtanrmlan, ulkemizde rnuzik egitimi konusunda 1970'1i yrllardan bu yana yayrmtanan blrcok kaynalda RITIM OG ES I'nde kultamla n "TAM VURU$, VARIM VURU$" kuramlanyla,efismekt edir. Bu t;:e l i~k i, ses arahklan ogretiminde say rsal tantmlamlan n (birli, ikili, uylu v.b.) kulla nrlmasi ile giderilebilir. En kolay omek dizi DO dizisindeki ses arahkla n ve seslerin birbirleriyle alan ardtsrk baqfamlannm IKiLl lerden o l u~tu9. u belirtilebilir. Daha sonra BO YUK ve KUyUK kavramtannm acrklamas t yaprlabllir. Crkrc t-inici dizi kavrammdan soma ylklci dizideki arahk srrala masm m. "iki tam bir yanm,.ot;: tam bir yan m" bicimind e degil; "iki boyuk ikili, bir koyok ikili - Oy boyuk ikili bir koyok ikili" olarak aoland mlmas r, ay nsrk ses arahklann m kavrarrumda kolaylasttrabilir. J. II Ses arahkla rrnda sayrsal baglamlan n kuramsal 6g retiminde oldugu gibi uygulamal r i~ it sel og retimde de bazt so runlarla kar ~ l la~r lm a kt a d l r. Ornegin DO sesinden soma isitile n RE sesinin kulakta/beyinde olusturduqu farklljlgr acrkla mak gerekmektedir. Bu nedenle ve 6nce likle ard arda duyu lan aynr sesin (UNI SON-BIRLI) oldugu (bile nle re gore kolay 01 dugu du~o n u l s e bile) onemse nerek uygulamasr yapitm ahdrr. UNi s ON kavram r pekistirilmeden, diger ses arahkla nrun 6gretimi zorlasabilir. Bu aciklarnatar t~ l g l nda, bazt diatonik diz ilerd e temel konumda alan sesin ve temel konumdaki sese gore dige r seslerin say rsal baglamlan ~oy le belirtilebilinir. A) DO diatonik (yalrn) dizide, temel sese gore ses aralrklan 8) LA diatonik (yahn) dizide, temel sese gore ses arahklan C) RE diatonik (yalln) dizide, temel sese gore ses arahklan $j...- o."", ~;.; u~w,...,,,,...''' '"",....."'... " ,._ ~.i... Bu ve buna benze r omekle rln ardmdan, BUVUK-KUQUK-TAM-A RTM I$ EKSIK arahk kav ramlarrnm lsitsel ogretimi, ilgi-y OK YiN E LEME-SORE ur;: geninde saglanabilir. Ozellikle erken ve cabuk tanrma icin Buyuk OyIO- KOr;:uk Oy r O - Do rt I O - B e~ l i (ya da diger) arahklann kullanrld rgl okul i r;: i1dl ~. ezgileri do ~ Onm e l eri, ogrencileri eneruebnrr. Ses arahklan nm kurarnsal'lsitsel og retimi ile birlikte, bir oktavlrk d e g i ~ik diziler icindeki sayrsal baglamlan, EK MATERVALLERin uygulamasr ile pekistirilebilir. Ek materyallerin bos omekleri Iotokcpi yoluyla r;:ogaltrlarak, boton major ve minor diziler icin kahp cla rak kullamlabtleceqi qibi, modal diziler iyin de yeni ses merdivenleri otusturula bilir. Kromatik ses arahklannrn d egi ~i k temel sesle re gore ogretimil ogrenimi. bu kc nuda son a~ama olarak do ~O no lebi l i r. EKLE R SES ARA LlKLARI MERDivENi ~- ".. ' Q. " ". 'i 1) "DO" (Major) dizisind e, r;lkrcr ve inici seslerin sayrsal baglaml arr 17

20 ,~ D. 0, 5 ;.. s;., K, ",e, LA e, SOc., ~ " '" T. ",.., 1M T, T, ", & IFA ~ ; "' K, 1(.. T" I"!"!" K, K. I-~ ;, ~ ~!OI B,,! K3 T. T<; 16 J ll.l I~-; T~ :1<:1" ',;; :1 :':",.,..( 1s.!::;AfT" TO; J&~ ;= ; il~ T, : 6 ~ ~"'!,~ '... " ", s,i 3,1DC p he1 ide1 I ~, - u..,.w... A..,.,,. " A. -r., " "' e; k. A. " I"" -r A, "' ~ " T, A. k, s, "' "' e, A, '. e, 0, 00 K" A,.. " "' T., L-#I.Ie... I1<:.3Ir.. " K' " To k.. IJ:!" i.l.." '.8. ;.hco i.. ie l '" " B: Buyuk K : K u ~u k T :Tam A : Artml ~ SES ARALlKLARI MEROlvENi A ~ lklama : Yatay ve dikey ~ izgjle rl e olusan kareler, ilgili ses arasmdaki say rsal baglam l belirlemektedir. b rnegi n: y lkl CI konumda DO-LA araltgmm kes i ~ t i g i kare B6, inicl konumda 51-FA arahgl ise A4 sayisal baglaml belirlemektedir. Yukandakl tablonun kuramsa l ogrenimi gereklidir. Ancak, ses arahklannm aynstk ya da c;:a k l~ l k ozellikle rini og renebilmek lcln iyi ako rd Iannus piyano veya elektronik piyano, elektronik org gibi yalgllarda stk arahklarla uygu lama yapmak kosulu varorr. 4) 00 (Kromatik) Dizislnde, trlklci ve inlet seslerin sayrset bagla mlan,. "' i lt l!l " ~.ll~~id -J { ~~.. :t" "' lij 2) NLA" (Minor-dog al) dizisinde. ClklCI ve inicl seslerin sayrsat bag lamian r-r- ~.>oc B, ".~., " " '. -r. K K.., "' " "' " '. "' K.., " "' "' -, -r T. '. " ec B.., T. T, B... -r n, " 8 00.' u K~ KL I"'- ' '. ~~fl : u 15.. I ~J.,.. "' " 'r e K. " " phco i.. iei ~.. eo. LA ~", 01 E,;, ;:.~ -, -t :51 J 'J ~ 4 (ll -III.. -c ~ ' I ~ 1-3) NLA" (Min6r-armonik) dizisinde, trlklci ve inici seslerin sayts al baqlam lan 18

-gi de ra yak- se ve bi lir sin... Öl mek öz gür lü ğü de ya şa mak öz gür lü ğü de önem li dir. Be yoğ lu nda ge zer sin... Şöy le di yor du ken di

-gi de ra yak- se ve bi lir sin... Öl mek öz gür lü ğü de ya şa mak öz gür lü ğü de önem li dir. Be yoğ lu nda ge zer sin... Şöy le di yor du ken di -gi de ra yak- se ve bi lir sin... Öl mek öz gür lü ğü de ya şa mak öz gür lü ğü de önem li dir. Be yoğ lu nda ge zer sin... Şöy le di yor du ken di ne: Sen gü neş li so kak lar da do laşı yor sun, is

Detaylı

mer can or ma nı için de do laş mak tay dı. Ka ya la rın ara sın da ki ya rık lar da on la rın yu va la rıy dı. Ha nos de lik ler den bi ri ne bil gi

mer can or ma nı için de do laş mak tay dı. Ka ya la rın ara sın da ki ya rık lar da on la rın yu va la rıy dı. Ha nos de lik ler den bi ri ne bil gi mer can or ma nı için de do laş mak tay dı. Ka ya la rın ara sın da ki ya rık lar da on la rın yu va la rıy dı. Ha nos de lik ler den bi ri ne bil gi al mak için ka fası nı sok tu. Ama içer de ki za rif

Detaylı

Gü ven ce He sa b Mü dü rü

Gü ven ce He sa b Mü dü rü Güvence Hesabı nın dünü, bugünü, yarını A. Ka di r KÜ ÇÜK Gü ven ce He sa b Mü dü rü on za man lar da bi lin me ye, ta nın ma ya S baş la yan Gü ven ce He sa bı as lın da ye - ni bir ku ru luş de ğil.

Detaylı

GELECEĞİ DÜŞÜNEN ÇEVREYE SAYGILI % 70. tasarruf. Sokak, Park ve Bahçelerinizi Daha Az Ödeyerek Daha İyi Aydınlatmak Mümkün

GELECEĞİ DÜŞÜNEN ÇEVREYE SAYGILI % 70. tasarruf. Sokak, Park ve Bahçelerinizi Daha Az Ödeyerek Daha İyi Aydınlatmak Mümkün www.urlsolar.com S L D-S K -6 0 W ile 1 5 0 W St an d art S o kak L a m ba sı F iya t K arşılaşt ırm a sı kw h Ü c reti Yıllık Tü ke tim Ü cre ti Y ıllık T ü ketim Fa rkı kw Sa at G ü n A y Stan d art

Detaylı

Türkçe Dil Bilgisi B R N C BÖ LÜM SES B L G S. a b c ç d e f g h i j k l m n o ö p r s t u ü v y z TÖMER. Gazi Üniversitesi 17

Türkçe Dil Bilgisi B R N C BÖ LÜM SES B L G S. a b c ç d e f g h i j k l m n o ö p r s t u ü v y z TÖMER. Gazi Üniversitesi 17 B R N C BÖ LÜM SES B L G S a b c ç d e f g h i j k l m n o ö p r s t u ü v y z TÖMER Gazi Üniversitesi 17 1-ALFABE Tür ki ye Türk çe sinin alfabesinde 29 harf var d r. A a (a) ayakkab B b (be) bebek C

Detaylı

STAJ ARA DÖNEM DEĞERLENDİRMESİ AYRINTILI SINAV KONULARI

STAJ ARA DÖNEM DEĞERLENDİRMESİ AYRINTILI SINAV KONULARI 22 STAJ ARA DÖNEM DEĞERLENDİRMESİ AYRINTILI SINAV KONULARI 406 A GRUBU STAJ ARA DÖNEM DEĞERLENDİRMESİ AYRINTILI SINAV KONULARI 22 A GRU BU STAJ ARA DÖ NEM DE ER LEN D R ME S AY RIN TI LI SI NAV KO NU LA

Detaylı

1.Temel Kavramlar 2. ÆÍlemler

1.Temel Kavramlar 2. ÆÍlemler 1.Temel Kavramlar Abaküs Nedir... 7 Abaküsün Tarihçesi... 9 Abaküsün Faydaları... 12 Abaküsü Tanıyalım... 13 Abaküste Rakamların Gösterili i... 18 Abaküste Parmak Hareketlerinin Gösterili i... 19 2. lemler

Detaylı

İslam da İhya ve Reform, çev: Fehrullah Terkan, Ankara Okulu Yayınları, Ankara 2006.

İslam da İhya ve Reform, çev: Fehrullah Terkan, Ankara Okulu Yayınları, Ankara 2006. Faz lur Rah man: 21 Ey lül 1919 da Pa kis tan n Ha za ra şeh rin de doğ du. İlk öğ re ni mi ni Pa kis tan da Ders-i Niza mî ola rak bi li nen ge le nek sel med re se eği ti mi şek lin de biz zat ken di

Detaylı

4. - 5. sınıflar için. Öğrenci El Kitabı

4. - 5. sınıflar için. Öğrenci El Kitabı 4. - 5. sınıflar için Öğrenci El Kitabı Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı nın 28.08.2006 tarih ve B.08.0.TTK.0.01.03.03.611/9036 sayılı yazısı ile Denizler Yaşamalı Programı nın*

Detaylı

Gök ler. Uçak lar la gi di lir an cak ora la ra. İn san gök ler de do la şa bil se. Bir ak şa müs tü, ar ka daş la rıyla. Bel ki ora la ra uçak lar

Gök ler. Uçak lar la gi di lir an cak ora la ra. İn san gök ler de do la şa bil se. Bir ak şa müs tü, ar ka daş la rıyla. Bel ki ora la ra uçak lar Gök ler. Uçak lar la gi di lir an cak ora la ra. İn san gök ler de do la şa bil se. Bir ak şa müs tü, ar ka daş la rıyla. Bel ki ora la ra uçak lar la da gi di le mez. Çün kü uçak lar çok ya kın dan geçi

Detaylı

YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLERİN BANKALAR KANUNU NUN 46 NCI MADDESİNE GÖRE YAPACAKLARI TASDİKE İLİŞKİN USUL VE ESASLAR HAKKINDA YÖNETMELİK

YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLERİN BANKALAR KANUNU NUN 46 NCI MADDESİNE GÖRE YAPACAKLARI TASDİKE İLİŞKİN USUL VE ESASLAR HAKKINDA YÖNETMELİK YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLERİN BANKALAR KANUNU NUN 46 NCI MADDESİNE GÖRE YAPACAKLARI TASDİKE İLİŞKİN USUL VE ESASLAR HAKKINDA YÖNETMELİK 13 298 YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLERİN BANKALAR KANUNU NUN 46 NCI MADDESİNE

Detaylı

Akreditasyon Çal malar nda Temel Problemler ve Organizasyonel Bazda Çözüm Önerileri

Akreditasyon Çal malar nda Temel Problemler ve Organizasyonel Bazda Çözüm Önerileri Akreditasyon Çal malar nda Temel Problemler ve Organizasyonel Bazda Çözüm Önerileri Prof.Dr. Cevat NAL Selçuk Üniversitesi Mühendislik-Mimarl k Fakültesi Dekan Y.Doç.Dr. Esra YEL Fakülte Akreditasyon Koordinatörü

Detaylı

MÜDÜR YARDIMCILARI HİZMET İÇİ EĞİTİMİ

MÜDÜR YARDIMCILARI HİZMET İÇİ EĞİTİMİ MÜDÜR YARDIMCILARI HİZMET İÇİ EĞİTİMİ 1-2 Kasım 2013 tarihlerinde TED Okulları nda görev yapan müdür yardımcılarına yönelik olarak Antalya da bir hizmet içi eğitim gerçekleştirilmiştir. 25 TED Okulu ndan

Detaylı

KÜRESEL AYNALAR BÖLÜM 26

KÜRESEL AYNALAR BÖLÜM 26 ÜRESE AYNAAR BÖÜ 6 ODE SORU DE SORUARN ÇÖZÜER d d noktası çukur aynanın merkezidir ve ışınlarının izlediği yoldan, yargı doğrudur d noktası çukur aynanın odak noktasıdır d olur yargı doğrudur d + d + dir

Detaylı

METEOROLOJİ SEMİNERİ

METEOROLOJİ SEMİNERİ METEOROLOJİ SEMİNERİ Milli Eğitim Bakanlığı ile Orman ve Su İşleri Bakanlığı nın ortak düzenlediği meteorolojik faaliyetler ve ürünlerinin tanıtımına ilişkin 5. ve 6. sınıf öğrenci ve öğretmenlerimize

Detaylı

10. SINIF KONU ANLATIMLI. 2. ÜNİTE: ELEKTRİK VE MANYETİZMA 4. Konu MANYETİZMA ETKİNLİK ve TEST ÇÖZÜMLERİ

10. SINIF KONU ANLATIMLI. 2. ÜNİTE: ELEKTRİK VE MANYETİZMA 4. Konu MANYETİZMA ETKİNLİK ve TEST ÇÖZÜMLERİ 10. IIF KOU ALATIMLI 2. ÜİTE: ELEKTRİK VE MAYETİZMA 4. Konu MAYETİZMA ETKİLİK ve TET ÇÖZÜMLERİ 2 Ünite 2 Elektrik ve Manyetizma 2. Ünite 4. Konu (Manyetizma) A nın Çözümleri 3. 1. Man ye tik kuv vet ler,

Detaylı

KÜMELER KÜMELER Kümeler Konu Özeti Konu Testleri (1 6) Kartezyen Çarpım Konu Özeti Konu Testleri (1 6)...

KÜMELER KÜMELER Kümeler Konu Özeti Konu Testleri (1 6) Kartezyen Çarpım Konu Özeti Konu Testleri (1 6)... Sayfa No....................................................................9 - Kümeler Konu Özeti.......................................................... 9 Konu estleri ( 6)...........................................................

Detaylı

DİKKAT! SORU KİTAPÇIĞINIZIN TÜRÜNÜ "A" OLARAK CEVAP KÂĞIDINA İŞARETLEMEYİ UNUTMAYINIZ. SAYISAL BÖLÜM SAYISAL-2 TESTİ

DİKKAT! SORU KİTAPÇIĞINIZIN TÜRÜNÜ A OLARAK CEVAP KÂĞIDINA İŞARETLEMEYİ UNUTMAYINIZ. SAYISAL BÖLÜM SAYISAL-2 TESTİ ALES İlkbahar 007 SAY DİKKAT! SORU KİTAPÇIĞINIZIN TÜRÜNÜ "A" OLARAK CEVAP KÂĞIDINA İŞARETLEMEYİ UNUTMAYINIZ. SAYISAL BÖLÜM SAYISAL- TESTİ Sınavın bu testinden alacağınız standart puan, Sayısal Ağırlıklı

Detaylı

VEKTÖRLER BÖLÜM 1 MODEL SORU - 1 DEKİ SORULARIN ÇÖZÜMLERİ MODEL SORU - 2 DEKİ SORULARIN ÇÖZÜMLERİ

VEKTÖRLER BÖLÜM 1 MODEL SORU - 1 DEKİ SORULARIN ÇÖZÜMLERİ MODEL SORU - 2 DEKİ SORULARIN ÇÖZÜMLERİ BÖÜ 1 VETÖE ODE SOU - 1 DEİ SOUAI ÇÖZÜEİ ODE SOU - DEİ SOUAI ÇÖZÜEİ 1. Bir vektörün tersi doğrultu ve büyüklüğü aynı yalnızca yönü ters olan vektördür:. = olacağından, I. eşitlik yanlıştır. II. eşitlik

Detaylı

ya kın ol ma yı is ter dim. Gü neş le ısı nan top rak üze rinde ki çat lak la rı da ha net gö rür düm o za man. Bel ki de ka rın ca la rı hat ta yağ

ya kın ol ma yı is ter dim. Gü neş le ısı nan top rak üze rinde ki çat lak la rı da ha net gö rür düm o za man. Bel ki de ka rın ca la rı hat ta yağ SAKARKÖY Uzun boy lu bir can lı ol ma yı ben is te me dim. Ben, doğ du ğum da da böy ley dim. Za man la da ha da uzadım üs te lik. Bü yü düm. Ben bü yü dük çe di ğer can lılar kı sal dı lar, kü çül dü

Detaylı

MAT223 AYRIK MATEMATİK

MAT223 AYRIK MATEMATİK MAT223 AYRIK MATEMATİK Çizgeler 7. Bölüm Emrah Akyar Anadolu Üniversitesi Fen Fakültesi Matematik Bölümü, ESKİŞEHİR 2014 2015 Öğretim Yılı Çift ve Tek Dereceler Çizgeler Çift ve Tek Dereceler Soru 51 kişinin

Detaylı

Yeni Sınav Sistemi (TEOGES) Hakkında Bilgilendirme

Yeni Sınav Sistemi (TEOGES) Hakkında Bilgilendirme Yeni Sınav Sistemi (TEOGES) Hakkında Bilgilendirme 8. SINIF Sevgili Ö renciler, SBS nin kald r lmas ile bunun yerine yaz l s navlar n merkezî bir uygulamayla yap lmas n esas alan bir sistem getirilmifltir.

Detaylı

36. AVRUPA BRİÇ ŞAMPİYONASI WIESBADEN / ALMANYA

36. AVRUPA BRİÇ ŞAMPİYONASI WIESBADEN / ALMANYA 36. AVRUPA BRİÇ ŞAMPİYONASI WIESBADEN / ALMANYA 1983 MİL Lİ TA IM SEÇ ME LE Rİ Al man ya, Wi es ba den 1983 Av ru pa Şam pi yo na sı için mil li ta kım seç me le ri, yi ne ba zı yö ne ti ci le rin is te

Detaylı

2.000 SOSYOLOG İLE YAPILAN ANKET SONUÇLARINA DAİR DEĞERLENDİRMEMİZ. Anayasa nın 49. Maddesi :

2.000 SOSYOLOG İLE YAPILAN ANKET SONUÇLARINA DAİR DEĞERLENDİRMEMİZ. Anayasa nın 49. Maddesi : 2.000 SOSYOLOG İLE YAPILAN ANKET SONUÇLARINA DAİR DEĞERLENDİRMEMİZ Anayasa nın 49. Maddesi : A. Çalışma Hakkı ve Ödevi Çalışma, herkesin hakkı ve ödevidir. Devlet, çalışanların hayat seviyesini yükseltmek,

Detaylı

alternatif cevabı olabilir fakat anlatmak veya vurgulamak istediğim konu insanların alışveriş merkezlerine ihtiyacı olsun olmasın gitme durumları.

alternatif cevabı olabilir fakat anlatmak veya vurgulamak istediğim konu insanların alışveriş merkezlerine ihtiyacı olsun olmasın gitme durumları. HASTA İŞİ İnsanların içlerinde barındırdıkları ve çoğunlukla kaçmaya çalıştıkları bir benlikleri vardır. O benliklerin içinde yaşadıkları olaylar ve onlardan arta kalan üzüntüler barınır, zaten bu yüzdendir

Detaylı

MODEL SORU - 1 DEKİ SORULARIN ÇÖZÜMLERİ

MODEL SORU - 1 DEKİ SORULARIN ÇÖZÜMLERİ 1. BÖÜM A DAGAARI MDE SRU - 1 DEİ SRUARIN ÇÖZÜMERİ 5. T 1. uvvet vektörünün dengeden uzaklaşan ucu ile hız vektörünün ları çakışık olmalıdır. Buna göre şeklinde CEVA C 2. Dal ga la rın gen li ği den ge

Detaylı

3-P C ile h a b e r le şm e y e u y g u n b ir a r a b ir im. (IS A, P C I, U S B g ib i )

3-P C ile h a b e r le şm e y e u y g u n b ir a r a b ir im. (IS A, P C I, U S B g ib i ) M O D E M N E D İR : M o d u la to r -D e m o d u la to r k e lim e le r in in k ıs a ltm a s ı M O D E M. Y a n i v e r ile r i s e s s in y a lle r in e s e s s in y a lle r in i v e r ile r e d ö n

Detaylı

10. Performans yönetimi ve bütçeleme bağlantıları

10. Performans yönetimi ve bütçeleme bağlantıları 10. Performans yönetimi ve bütçeleme bağlantıları girdi süreç çıktı etki, sonuç Üretkenlik,verimlilik, etkinlik Kaynaklar Nihai Hedefler 4.10.2006 1 Yönetim anlaşması en azından aşağıdakileri içermelidir

Detaylı

BUGONKO YAZILARI. Vatan ie;in TOrk'On akh... Nal topladtk Fiyasko. Hani verdigin sozler? Ilan

BUGONKO YAZILARI. Vatan ie;in TOrk'On akh... Nal topladtk Fiyasko. Hani verdigin sozler? Ilan YAVUZ DONAT BUGONKO Vatan ie;in TOrk'On akh... Nal topladtk YAZILARI Hani verdigin sozler? Ilan Vatan h;in Gazetelerde tam sayfa "Bir iiniyersitenin ilamm" gordok ve... Orhan Veli'nin "Vatan i.;in" ~iirini

Detaylı

H A S T A N E E N F E K S İY O N L A R IN I Ö NLEM E. E L İF C O Ş K U N E n fe k s iy o n K o n tr o l H e m ş ir e s i

H A S T A N E E N F E K S İY O N L A R IN I Ö NLEM E. E L İF C O Ş K U N E n fe k s iy o n K o n tr o l H e m ş ir e s i H A S T A N E E N F E K S İY O N L A R IN I Ö NLEM E E L İF C O Ş K U N E n fe k s iy o n K o n tr o l H e m ş ir e s i H ip o k r a t (M.Ö. 4 6 0-3 7 0 ) Ö n c e lik le z a r a r v e r m e 2 F lo r e

Detaylı

KÜRESEL GELİŞMELER IŞIĞI ALTINDA TÜRKİYE VE KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ EKONOMİSİ VE SERMAYE PİYASALARI PANELİ

KÜRESEL GELİŞMELER IŞIĞI ALTINDA TÜRKİYE VE KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ EKONOMİSİ VE SERMAYE PİYASALARI PANELİ KÜRESEL GELİŞMELER IŞIĞI ALTINDA TÜRKİYE VE KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ EKONOMİSİ VE SERMAYE PİYASALARI PANELİ 12 NİSAN 2013-KKTC DR. VAHDETTIN ERTAŞ SERMAYE PIYASASI KURULU BAŞKANI KONUŞMA METNİ Sayın

Detaylı

Başkan Kocadon Muğla basınını Bodrum da ağırladı

Başkan Kocadon Muğla basınını Bodrum da ağırladı Başkan Kocadon Muğla basınını Bodrum da ağırladı Başkan Kocadon : Artık hep beraber diyoruz ki Muğla aşkıyla yanıp tutuşalım Bodrum Belediye Başkanı Mehmet Kocadon, 10 Ocak Çalışan Gazeteciler Günü nedeniyle

Detaylı

1 OCAK 31 ARALIK 2009 ARASI ODAMIZ FUAR TEŞVİKLERİNİN ANALİZİ

1 OCAK 31 ARALIK 2009 ARASI ODAMIZ FUAR TEŞVİKLERİNİN ANALİZİ 1 OCAK 31 ARALIK 2009 ARASI ODAMIZ FUAR TEŞVİKLERİNİN ANALİZİ 1. GİRİŞ Odamızca, 2009 yılında 63 fuara katılan 435 üyemize 423 bin TL yurtiçi fuar teşviki ödenmiştir. Ödenen teşvik rakamı, 2008 yılına

Detaylı

DÜZLEM AYNALAR BÖLÜM 25

DÜZLEM AYNALAR BÖLÜM 25 DÜZE AAAR BÖÜ 5 DE SRU 1 DE SRUAR ÇÖZÜER 4 1 A B C D E F ışık ışını B noktasından geçer ışık ışını E noktasından geçer 5 ESE AAR ışını ve düzlem aynalarında yansıdığında, n = 3 ve n = 1 olur Bu durumda

Detaylı

KAZANIMLAR ETKİNLİKLER AÇIKLAMALAR ÖLÇME VE AÇILIMLARI

KAZANIMLAR ETKİNLİKLER AÇIKLAMALAR ÖLÇME VE AÇILIMLARI AY 0-05 Eğitim-Öğretim Yılı Konya Çimento Güzel Sanatlar Lisesi ÖĞRENME ALANI : Piyano Çalma Teknikleri ÜNİTE :.Basamak. Konumda Temel Davranışlar EYLÜL 5-9 EYLÜL -6 EYLÜL. Oturuş ve Duruş Kuralları. Parmak

Detaylı

ÝÇÝNDEKÝLER. 1. ÜNÝTE Kümeler. 2. ÜNÝTE Bölünebilme Kurallarý ve Kesirler

ÝÇÝNDEKÝLER. 1. ÜNÝTE Kümeler. 2. ÜNÝTE Bölünebilme Kurallarý ve Kesirler ÝÇÝNDEKÝLER 1. ÜNÝTE Kümeler KÜMELER... 13 Ölçme ve Deðerlendirme... 19 Kazaným Deðerlendirme Testi - 1... 21 Kazaným Deðerlendirme Testi - 2 (Video lü)... 23 KÜMELERLE ÝÞLEMLER... 25 Ölçme ve Deðerlendirme...

Detaylı

ÇEVRE KORUMA TEMEL ALAN KODU: 85

ÇEVRE KORUMA TEMEL ALAN KODU: 85 TÜRKİYE YÜKSEKÖĞRETİM YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ () TEMEL ALAN YETERLİLİKLERİ ÇEVRE KORUMA TEMEL ALAN KODU: 85 ANKARA 13 OCAK 2011 İÇİNDEKİLER 1.BÖLÜM: ÖĞRENİM ALANLARI VE ÇALIŞMA YÖNTEMİ...3 1.1.ISCED 97

Detaylı

TEST 1. Hareketlilerin yere göre hızları; V L. = 4 m/s olarak veriliyor. K koşucusunun X aracına göre hızı; = 6 m/s V X.

TEST 1. Hareketlilerin yere göre hızları; V L. = 4 m/s olarak veriliyor. K koşucusunun X aracına göre hızı; = 6 m/s V X. TEST 1 ÇÖZÜER BAĞI HAREET 1 40m a =3m/s 4m/s 3 1m/s 6m/s 4m/s ere göre yüzücünün hızı: = 5 m/s olur I yargı doğrudur a =3m/s y =4m/s + Hareketlilerin yere göre hızları; = 1 m/s = 6 m/s = 4 m/s olarak veriliyor

Detaylı

U MK E K A MP Ç IL IK E Ğ T İ M İ İ 2008

U MK E K A MP Ç IL IK E Ğ T İ M İ İ 2008 U MK E K A MP Ç I L I K E ĞİT İMİ 2008 K A MP Y E R İ S E Ç İMİ V E Ö ZE L L İK L E R İ (Y A Z OP E R A S Y ON L A R I ) U L A Ş I M İÇ İN A R A Ç V E Y A Y A Y A Y OL U N A Y A K I N OL MA L I D I R.

Detaylı

30 MALİ BORÇLAR *** En çok bir yıl içinde ödenmesi gereken ve ödenmeleri dönen varlıklarla gerçekleştirilecek

30 MALİ BORÇLAR *** En çok bir yıl içinde ödenmesi gereken ve ödenmeleri dönen varlıklarla gerçekleştirilecek 30 MALİ BORÇLAR *** 3.. KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR En çok bir yıl içinde ödenmesi gereken ve ödenmeleri dönen varlıklarla gerçekleştirilecek olan borçlardır. 30 Mali Borçlar 14 32 Ticari Borçlar 33

Detaylı

MESLEK HUKUKU. Yahya ARIKAN Serbest Muhasebeci Mali Müşavir

MESLEK HUKUKU. Yahya ARIKAN Serbest Muhasebeci Mali Müşavir MESLEK HUKUKU Yahya ARIKAN Serbest Muhasebeci Mali Müşavir İSMMMO Mevzuat Yayınları 1 Grafik ve Uygulama: Evren Günay Bask ve Cilt TOR OFSET SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ Hadımköy Yolu Akçaburgaz Mah.

Detaylı

MODEL SORU - 1 DEKİ SORULARIN ÇÖZÜMLERİ

MODEL SORU - 1 DEKİ SORULARIN ÇÖZÜMLERİ . BÖÜ ONDNSTÖRR OD SORU - Dİ SORURIN ÇÖÜRİ 4. enerji(j). Bir kondansatörün sığası yapısına bağlıdır. üküne ve uçları arasındaki elektriksel potansiyel farkına bağlı değildir. 4 sabit 4 P 4.0 4.0 4 0 5

Detaylı

Öncelikle mübarek KURBAN BAYRAMINIZ kutlu olsun.

Öncelikle mübarek KURBAN BAYRAMINIZ kutlu olsun. DEĞERLİ VELİLER Öncelikle mübarek KURBAN BAYRAMINIZ kutlu olsun. Bayram tatilinde verilen bu ödevlerin günlük olarak(üzerindeki tarihe göre) yaptırılmasını rica ediyorum. Ödevleri öğrendiğimiz konuların

Detaylı

MODEL SORU - 1 DEKİ SORULARIN ÇÖZÜMLERİ

MODEL SORU - 1 DEKİ SORULARIN ÇÖZÜMLERİ 5 BÖÜ RENER 1 2 ODE SORU - 1 DEİ SORUARIN ÇÖÜERİ T aralığı yalnız, T aralığı ise yalnız kaynaktan ışık alabilir aralığı her iki kaynaktan ışık alabileceğinden, + ( + yeşil) = renkte görünür I II O IV III

Detaylı

Cümlede Anlam İlişkileri

Cümlede Anlam İlişkileri Cümlede Anlam İlişkileri Cümlede anlam ilişkileri kpss Türkçe konuları arasında önemli bir yer kaplamaktadır. Cümlede anlam ilişkilerine geçmeden önce cümlenin tanımını yapalım. Cümle, yargı bildiren,

Detaylı

7. Sınıf MATEMATİK TAM SAYILARLA ÇARPMA VE BÖLME İŞLEMLERİ 1. I. ( 15) ( 1) 5. ( 125) : ( 25) 5 6. (+ 9) = (+ 14)

7. Sınıf MATEMATİK TAM SAYILARLA ÇARPMA VE BÖLME İŞLEMLERİ 1. I. ( 15) ( 1) 5. ( 125) : ( 25) 5 6. (+ 9) = (+ 14) 7. Sınıf MATEMATİK TAM SAYILARLA ÇARPMA VE BÖLME İŞLEMLERİ TEST 1 1. I. (15) (1) II. (1) (6) III. (+8) (1) IV. (10) (1) Yukarıda verilen işlemlerden kaç tanesinin sonucu pozitiftir? A) 4 B) 3 C) 2 D) 1

Detaylı

Eynu Bat Çin: Sar Uygurca ve Salarca Kuzeydoğu Güney Sibirya Şorca Sayan Türkçesi Bat Moğolistan Duha...

Eynu Bat Çin: Sar Uygurca ve Salarca Kuzeydoğu Güney Sibirya Şorca Sayan Türkçesi Bat Moğolistan Duha... İÇİNDEKİLER Türkçe Çeviri Hakk nda.............................................................. 7 kinci Bask Hakk nda................................................................ 8 Sahada Dil Dokümantasyonu....................................................

Detaylı

IŞIK UNIVERSITESİ MİMARLIK VE TASARIM FAKÜLTESİ MİMARLIK BÖLÜMÜ

IŞIK UNIVERSITESİ MİMARLIK VE TASARIM FAKÜLTESİ MİMARLIK BÖLÜMÜ IŞIK UNIVERSITESİ MİMARLIK VE TASARIM FAKÜLTESİ MİMARLIK BÖLÜMÜ DERS PROFİLİ (SYLLABUS) Ders adı Kod Yarıyıl Ders Yükü Kredi ECTS YAPI MALZEMELERİ ARCH 106T 2 (3+0+0) 3 5 Ön koşul dersler Eğitim Dili Seviye

Detaylı

Eğitim-Öğretim Yılı Konya Çimento Güzel Sanatlar Lisesi 9 Müzik Sınıfı Piyano Dersi Ünitelendirilmiş Yıllık Planı

Eğitim-Öğretim Yılı Konya Çimento Güzel Sanatlar Lisesi 9 Müzik Sınıfı Piyano Dersi Ünitelendirilmiş Yıllık Planı 204-205 Eğitim-Öğretim Yılı Konya Çimento Güzel Sanatlar Lisesi ÖĞRENME ALANI: Piyano çalma teknikleri. Basamak. Konumda Temel Davranışlar DİĞER DEĞERLEN EYLÜL 3. -Doğru oturuş biçimini fark eder. * Doğru

Detaylı

AMERĐKA DA YAŞAM BOYU. Prof. Dr. Erdal ZORBA

AMERĐKA DA YAŞAM BOYU. Prof. Dr. Erdal ZORBA AMERĐKA DA YAŞAM BOYU SPOR VE REKREASYON Prof. Dr. Erdal ZORBA ESKĐ AMERĐKA DA YAŞAM BOYU SPOR VE REKREASYON Amerika'ya gelen ilk göçmenler için hayat, parlak bir gelecek vaat etmesine rağmen, eğlence

Detaylı

OSMAN HAMDİ BEY ÜLKEMİZE MÜZECİLİK

OSMAN HAMDİ BEY ÜLKEMİZE MÜZECİLİK OSMAN HAMDİ BEY ÜLKEMİZE MÜZECİLİK 2009 8.SINIF SBS SINAV SORUSU 6. Yukarıdaki tablo 1906 yılında Osman Hamdi Bey tarafından yapılmıştır. Tablonun adı Kaplumbağa Terbiyecisi dir. Bu tabloyla ilgili aşağıdaki

Detaylı

Türkçe Ulusal Derlemi Sözcük Sıklıkları (ilk 1000)

Türkçe Ulusal Derlemi Sözcük Sıklıkları (ilk 1000) Türkçe Ulusal Derlemi Sözcük Sıklıkları (ilk 1000) 14.08.2014 SIRA SIKLIK SÖZCÜK TÜR AÇIKLAMA 1 1209785 bir DT Belirleyici 2 1004455 ve CJ Bağlaç 3 625335 bu PN Adıl 4 361061 da AV Belirteç 5 352249 de

Detaylı

amaçlı olarakta sürekli! olarak ğüncellenmektedir. Bu amaçla Facebook Kurumsal Sayfamıza ana sitemizden daha hızlı ulaşabilir.

amaçlı olarakta sürekli! olarak ğüncellenmektedir. Bu amaçla Facebook Kurumsal Sayfamıza ana sitemizden daha hızlı ulaşabilir. WEB SİTELERİ www.kabala.info.tr Bnei Baruch Kabala Eğitim Merkezinin 2004 yılından beri Türkçe olarak yayında olan ana sitesidir. Kabala hakkında temel makalelerin ve bir çok çalışma metinlerinin bulunduğu

Detaylı

F Klâvye Standart Türk Klâvyesi

F Klâvye Standart Türk Klâvyesi F Klâvye Standart Türk Klâvyesi TSE 2117 Alfasayısal Türkçe Klavyelerin Temel Yerleşim Düzeni (F Klavye) Standardı Standart Türk Klâvyesi F Klâvye * 1 Kasım 1928 tarihinde Türk Harf İnkılâbından sonra;

Detaylı

3-4 - 5 MAYIS 2016 LİSE TANITIM GÜNLERİ GENEL GÖSTERİ TAKVİMİ

3-4 - 5 MAYIS 2016 LİSE TANITIM GÜNLERİ GENEL GÖSTERİ TAKVİMİ 3-4 - 5 MAYIS 2016 LİSE TANITIM GÜNLERİ GENEL GÖSTERİ TAKVİMİ Tarih/ Saat 09:30 10:00 11:30 13.30 14:30 3 Mayıs Salı Osman Altuntaş Ortaokulu Faruk Öztürk Hikmet YILDIRIM (Müzik Etkinliği) Trabzon Anadolu

Detaylı

ELEKTRİK MÜHENDİSİ TANIM

ELEKTRİK MÜHENDİSİ TANIM TANIM Elektrik enerjisinin, en ekonomik yollarla üretilmesini ve dağıtımını; elektrik donanımlarının, parça ve sistemlerinin yapımını planlayan ve sistemi kurup çalışmasını sağlayan kişidir. A- GÖREVLER

Detaylı

İşte sınavla öğrenci alan liselerin kontenjanları

İşte sınavla öğrenci alan liselerin kontenjanları On5yirmi5.com İşte sınavla öğrenci alan liselerin kontenjanları Başta Anadolu ve fen liseleri olmak üzere merkezi sınavla öğrenci alan okulların toplam kontenjanları ortaya çıktı. Yayın Tarihi : 31 Temmuz

Detaylı

YAY DALGALARI. 1. m. 4. y(cm) Şe kil de 25 cm lik kıs mı 2,5 dal ga ya kar şı lık ge lir.

YAY DALGALARI. 1. m. 4. y(cm) Şe kil de 25 cm lik kıs mı 2,5 dal ga ya kar şı lık ge lir. 1. BÖÜM A DAGAARI AIŞTIRMAAR ÇÖZÜMER A DAGAARI 1.. (c) T λ 5c Şe kil de 5 c lik kıs ı,5 dal ga a kar şı lık ge lir. 0 5 (c) Bu du ru da, 5 λ = 5 λ = 10 c Dal ga nın aıla hı zı, 60 V = = = 15 t c/ s Dal

Detaylı

YEDİNCİ KISIM Kurullar, Komisyonlar ve Ekipler

YEDİNCİ KISIM Kurullar, Komisyonlar ve Ekipler YEDİNCİ KISIM Kurullar, Komisyonlar ve Ekipler Kurul, komisyon ve ekiplerin oluşturulması MADDE 107- (1) Okullarda, eğitim, öğretim ve yönetim etkinliklerinin verimliliğinin sağlanması, okul ve çevre işbirliğinin

Detaylı

SPROGVURDERING OG SPROGSCREENING AF 3-ÅRIGE BØRN

SPROGVURDERING OG SPROGSCREENING AF 3-ÅRIGE BØRN SPROGVURDERING OG SPROGSCREENING AF 3-ÅRIGE BØRN Århus Kommune Børn og Unge Århus Belediyesinde Yaşayan 3 Yaşındaki çocuklar için Dil Durum Değerlendirmesi/Dil Tarama Testi Önsöz Sevgili ebeveynler İyi

Detaylı

Üniversitelerde Yabancı Dil Öğretimi

Üniversitelerde Yabancı Dil Öğretimi Üniversitelerde Yabancı Dil Öğretimi özcan DEMİREL 1750 Üniversiteler Yasası nın 2. maddesinde üniversiteler, fakülte, bölüm, kürsü ve benzeri kuruluşlarla hizmet birimlerinden oluşan özerkliğe ve kamu

Detaylı

GAZĠ ÜNĠVERSĠTESĠ GAZĠ EĞĠTĠM FAKÜLTESĠ GÜZEL SANATLAR EĞĠTĠMĠ BÖLÜMÜ MÜZĠK ÖĞRETMENLĠĞĠ LĠSANS PROGRAMI DERS ĠÇERĠKLERĠ

GAZĠ ÜNĠVERSĠTESĠ GAZĠ EĞĠTĠM FAKÜLTESĠ GÜZEL SANATLAR EĞĠTĠMĠ BÖLÜMÜ MÜZĠK ÖĞRETMENLĠĞĠ LĠSANS PROGRAMI DERS ĠÇERĠKLERĠ GAZĠ ÜNĠVERSĠTESĠ GAZĠ EĞĠTĠM FAKÜLTESĠ GÜZEL SANATLAR EĞĠTĠMĠ BÖLÜMÜ MÜZĠK ÖĞRETMENLĠĞĠ LĠSANS PROGRAMI DERS ĠÇERĠKLERĠ 2.SINIF IV. YARIYIL MZ202A - Müziksel Ġşitme Okuma Yazma IV (2-2-3) Akts Kredisi:

Detaylı

GRAFİK TASARIMCISI TANIM

GRAFİK TASARIMCISI TANIM TANIM Bir mesajı görsel yolla belirli bir hedef kitleye ulaştırmak amacıyla logo, afiş, büyük boy sokak afişi yani billboard, basın ilanı, ambalaj, kitap, dergi, tanıtım filmleri, çizgi film gibi iletişim

Detaylı

Tam yağlı süt ürünleri tüketen erkeklere kötü haber

Tam yağlı süt ürünleri tüketen erkeklere kötü haber Tam yağlı süt ürünleri tüketen erkeklere kötü haber Sağlıklı, güçlü kuvvetli bir erkeksiniz ama çocuğunuz olmuyorsa bu önemli sorunun sebebi yediklerinizle ilgili olabilir. Erkekler üzerinde yapılan bilimsel

Detaylı

OCAK - NİSAN 2016 E-BÜLTEN

OCAK - NİSAN 2016 E-BÜLTEN OCAK - NİSAN 2016 E-BÜLTEN Sosyal medyada bizi izleyin /ocedorgtr www.oced.org.tr Çocuklarda Oyun Eğitimi Semineri Gerçekleşti Algı Özel Eğitim Merkezi nden Zihin Engelliler Öğretmeni Medine YILDIZ sunumuyla

Detaylı

Bir Fidandan Bir Çınara: Düzce Üniversitesi.

Bir Fidandan Bir Çınara: Düzce Üniversitesi. Bir Fidandan Bir Çınara: Düzce Üniversitesi. Üniversitemizin 10. Yıl Etkinlikleri kapsamında düzenlenen Düzce Üniversitesi 10 Yaşında başlıklı söyleşi, Cumhuriyet Konferans Salonu nda gerçekleştirildi.

Detaylı

OKUL ÖNCESİ DİN VE AHLÂK EĞİTİMİ

OKUL ÖNCESİ DİN VE AHLÂK EĞİTİMİ OKUL ÖNCESİ DİN VE AHLÂK EĞİTİMİ Değerler Eğitimi Merkezi Eserin her türlü basım hakkı anlaşmalı olarak Değerler Eğitimi Merkezi Yayınları na aittir. Değerler Eğitimi Merkezi Yayınları bir Ensar Neşriyat

Detaylı

23 Nisan Şiirleri. 23 Nisan. Sanki her tarafta var bir düğün. Çünkü, en şerefli en mutlu gün. Bugün yirmi üç nisan, Hep neşeyle doluyor insan.

23 Nisan Şiirleri. 23 Nisan. Sanki her tarafta var bir düğün. Çünkü, en şerefli en mutlu gün. Bugün yirmi üç nisan, Hep neşeyle doluyor insan. 23 nisan şiirleri, 23 nisan ile ilgili şiirler, çocuk bayramı şiirleri, ulusal egemenlik şiirleri, 23 nisan, şiirler, 23 nisan şiirleri, ulusal egemenlik ve çocuk bayramı, en güzel 23 nisan şiirleri, 23

Detaylı

19 ARALIK 2011 PAZARTESİ

19 ARALIK 2011 PAZARTESİ DUYGU UYSAL 0852051 19 ARALIK 2011 PAZARTESİ Bugün sabah 9 dan akşam 10 a kadar dışarıda kalacaktım. Bu yüzden evden çıkmadan çok fazla parfüm sıkmıştım. Evden çıkarken ablam bütün evin benim parfümüm

Detaylı

YANSIMA VE DÜZLEM AYNALAR

YANSIMA VE DÜZLEM AYNALAR Tİ 45 75 75 4 5 5 80 80 6 5 7 8 0 0 70 70 80 0 0 80 9 0 50 0 40 40 50 0 BÖÜ ASA VE DÜZE AAAR ansıma ve Düzlem Aynalar ÇÖZÜER Alıştırmalar 5 9 6 0 7 4 8 46 Tİ 5 9 6 0 7 4 8 Tİ 47 4 6 7 8 4 9 5 0 48 Tİ a)

Detaylı

Deprem Yönetmeliklerindeki Burulma Düzensizliği Koşulları

Deprem Yönetmeliklerindeki Burulma Düzensizliği Koşulları Deprem Yönetmeliklerindeki Burulma Düzensizliği Koşulları Prof. Dr. Günay Özmen İTÜ İnşaat Fakültesi (Emekli), İstanbul gunayozmen@hotmail.com 1. Giriş Çağdaş deprem yönetmeliklerinde, en çok göz önüne

Detaylı

T.C. EBELİK, LİSANS PROGRAMI, (ÖRGÜN ÖĞRETİM) EBELİK, LİSANS PROGRAMI, (ÖRGÜN ÖĞRETİM)

T.C. EBELİK, LİSANS PROGRAMI, (ÖRGÜN ÖĞRETİM) EBELİK, LİSANS PROGRAMI, (ÖRGÜN ÖĞRETİM) T.C. Sıra No Aday No Kimlik No Ad Soyad Lisans Lisans Puanı Mülakat Puanı Nihai Ortalama BHP EBELİK, TEZSİZ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI, (İKİNCİ (* Bu programda mülakat sınavını kazanan öğrenci sayısı 7'nin

Detaylı

Bu doğrultuda ve 2104 sayılı Tebliğler dergisine göre Türkçe dersinde şu işlemlerin yapılması öğretmenden beklenir.

Bu doğrultuda ve 2104 sayılı Tebliğler dergisine göre Türkçe dersinde şu işlemlerin yapılması öğretmenden beklenir. Kök Kavramı Örneklerle Konu Anlatımı 1 TÜRKÇE DERSİNDE ATATÜRKÇÜLÜK 2104 sayılı Tebliğler dergisinde yayımlanan Temel Eğitim ve Orta Öğretim Kurumlarında Atatürk İlke ve İnkılaplarının Öğretim Esasları

Detaylı

ARAŞTIRMA PROJESİ NEDİR, NASIL HAZIRLANIR, NASIL UYGULANIR? Prof. Dr. Mehmet AY

ARAŞTIRMA PROJESİ NEDİR, NASIL HAZIRLANIR, NASIL UYGULANIR? Prof. Dr. Mehmet AY ARAŞTIRMA PROJESİ NEDİR, NASIL HAZIRLANIR, NASIL UYGULANIR? Prof. Dr. Mehmet AY Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Kimya Bölümü 29.03.2012 / ÇANAKKALE Fen Lisesi ARAŞTIRMA PROJESİ

Detaylı

- ~ - p.:, o... :ı> .~ ~ 3. ~... c: (1) ::ı 3 ..., < ... "O ~ rı ;!. o tı) l"li. ... '< j ;ı;. r ~ v:ı ~ ...

- ~ - p.:, o... :ı> .~ ~ 3. ~... c: (1) ::ı 3 ..., < ... O ~ rı ;!. o tı) lli. ... '< j ;ı;. r ~ v:ı ~ ... Q. :,. [ ;::l (JQ l O'Q (h ::: ;:,;' (JQ tı) l"li!t "'I N p.:,,, : ") r ti 8 cr'5 r.! :,;.. Q. ı;ıı,. r r (/) tn.{/),, < ) rı, ff ı ı r ı "' ı :: ı,,,, ;:,;', ı (li p.:, p.:, ::! l"li ti" p.:,,(/),,{j)..

Detaylı

Sayın Bakanım, Sayın Rektörlerimiz ve Değerli Katılımcılar,

Sayın Bakanım, Sayın Rektörlerimiz ve Değerli Katılımcılar, Sayın Bakanım, Sayın Rektörlerimiz ve Değerli Katılımcılar, Orman ve Su İşleri Bakanımız Sn. Veysel Eroğlu nun katılımları ile gerçekleştiriyor olacağımız toplantımıza katılımlarınız için teşekkür ediyor,

Detaylı

FRANCHISE. Technokids nedir

FRANCHISE. Technokids nedir Technokids ne yapar Technokids nedir Technokids, Teknoloji ve bilgi çağının sunduğu olanakları çocuklarla paylaşan, geleceğin yaratıcı beyinlerini ortaya çıkaran, yeteneklerini keşfeden, onlara yeni yetenekler

Detaylı

Sistem-atik Membran Kapak Sipariş Takip ve Üretim Takip Sistemi;

Sistem-atik Membran Kapak Sipariş Takip ve Üretim Takip Sistemi; S i s t e m - a t i k M e m b r a n K a p a k S i p a r i T a k i p v e Ü r e t i m T a k i p S i s t e m i ; T ü r k i y e l d e b i r i l k o l a r a k, t a m a m e n m e m b r a n k a p a k ü r e t

Detaylı

Milli Gelir Büyümesinin Perde Arkası

Milli Gelir Büyümesinin Perde Arkası 2007 NİSAN EKONOMİ Milli Gelir Büyümesinin Perde Arkası Türkiye ekonomisi dünyadaki konjonktürel büyüme eğilimine paralel gelişme evresini 20 çeyrektir aralıksız devam ettiriyor. Ekonominin 2006 da yüzde

Detaylı

BU KALEM UN(UFAK)* SEL YAYINCILIK. Enis Batur un yayınevimizdeki kitapları:

BU KALEM UN(UFAK)* SEL YAYINCILIK. Enis Batur un yayınevimizdeki kitapları: BU KALEM UN(UFAK)* Enis Batur un yayınevimizdeki kitapları: 60 mm Dizüstü Meşkler ve İçcep Meşkleri Elma / Örgü Teknikleri Üzerine Bir Roman Denemesi Bu Kalem - Bukalemun Bu Kalem - Melûn Bu Kalem - Un(Ufak)

Detaylı

œ œ œ. œ œ œ œ œ œ œ œ

œ œ œ. œ œ œ œ œ œ œ œ A RI DA I NDAN UÇTUM & b 4 2 & b Ağ rı Da ğı'n Kış la nın ö Dağda hay la danuç tum nü pı r kurdu Ça yır çi me Hep kuşlatım r le o A Yöre: Ağrı ne di düştüko r durdu Ça yır çi Hep küş lar A tım r me o le

Detaylı

TORK VE DENGE BÖLÜM 8 MODEL SORU - 1 DEKİ SORULARIN ÇÖZÜMLERİ. 4. Kuvvetlerin O noktasına

TORK VE DENGE BÖLÜM 8 MODEL SORU - 1 DEKİ SORULARIN ÇÖZÜMLERİ. 4. Kuvvetlerin O noktasına BÖÜM 8 R VE DEE MDE SRU - 1 DEİ SRUARI ÇÖZÜMERİ 1 1 yönü (+), yönü ( ) alınırsa kuvvetlerin noktasına torkları, x = d d = d olur evha 1 yönünde, d lik torkla döner d d 1 d 4 uvvetlerin noktasına göre torkların

Detaylı

2001 yılında otomotiv sektörünün dolar bazında cirosu 1997 yılı düzeyine, tekstilin cirosu ise 1999 yılı düzeyine geriledi.

2001 yılında otomotiv sektörünün dolar bazında cirosu 1997 yılı düzeyine, tekstilin cirosu ise 1999 yılı düzeyine geriledi. REEL SEKTÖRDE DE YENİDEN YAPILANMA ŞART GİRİŞ Prof. Dr. Necmi GÜRSAKAL BTSO tarafından beş yıldan beri gerçekleştirilen Bursa da 250 Büyük Firma çalışması bize göre bu şehirde yapılan en önemli çalışmalardan

Detaylı

Fiilden İsim Yapma Ekleri

Fiilden İsim Yapma Ekleri Fiil kök ve gövdelerinden, isimler yapmakta kullanılan eklerdir. Bu eklerin sayıca çok ve işlek olması, Türkçenin fiilden isim yapmaya elverişli bir dil olduğunun da göstergesidir. 1. -gan, -gen; -kan,

Detaylı

ÇAĞDAŞ TÜRK EDEBİYATI. Çetin Öner. Roman GÜLİBİK. Çeviren: Aslı Özer. 26. basım. Resimleyen: Orhan Peker

ÇAĞDAŞ TÜRK EDEBİYATI. Çetin Öner. Roman GÜLİBİK. Çeviren: Aslı Özer. 26. basım. Resimleyen: Orhan Peker Çetin Öner GÜLİBİK ÇAĞDAŞ TÜRK EDEBİYATI Roman Çeviren: Aslı Özer Resimleyen: Orhan Peker 26. basım Çetin Öner GÜLİBİK Resimleyen: Orhan Peker cancocuk.com cancocuk@cancocuk.com Yayın Koordinatörü: İpek

Detaylı

B T A n a l o g T r a n s m i t t e r. T e k n i k K ı l a v u z u. R e v 1. 2

B T A n a l o g T r a n s m i t t e r. T e k n i k K ı l a v u z u. R e v 1. 2 B T - 111 A n a l o g T r a n s m i t t e r T e k n i k K ı l a v u z u R e v 1. 2 1. Ö N G Ö R Ü N Ü M, Ü S T Ü N L Ü K L E R İ VE Ö Z E L L İ K L E R İ M i k r o k o n t r o l ö r t a b a n l ı BT- 111

Detaylı

Tasarım Psikolojisi (SEÇ356) Ders Detayları

Tasarım Psikolojisi (SEÇ356) Ders Detayları Tasarım Psikolojisi (SEÇ356) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Uygulama Laboratuar Kredi AKTS Saati Saati Saati Tasarım Psikolojisi SEÇ356 Seçmeli 2 0 0 2 5 Ön Koşul Ders(ler)i Dersin Dili

Detaylı

Topoloji değişik ağ teknolojilerinin yapısını ve çalışma şekillerini anlamada başlangıç noktasıdır.

Topoloji değişik ağ teknolojilerinin yapısını ve çalışma şekillerini anlamada başlangıç noktasıdır. Yazıyı PDF Yapan : Seyhan Tekelioğlu seyhan@hotmail.com http://www.seyhan.biz Topolojiler Her bilgisayar ağı verinin sistemler arasında gelip gitmesini sağlayacak bir yola ihtiyaç duyar. Aradaki bu yol

Detaylı

SIRA SAYISI: 279 TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ

SIRA SAYISI: 279 TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ YASAMA DÖNEMİ YASAMA YILI 26 1 SIRA SAYISI: 279 Kişisel Verilerin Otomatik İşleme Tabi Tutulması Karşısında Bireylerin Korunması Sözleşmesine Ek Denetleyici Makamlar ve Sınıraşan

Detaylı

Araştırma Notu 15/177

Araştırma Notu 15/177 Araştırma Notu 15/177 02 Mart 2015 YOKSUL İLE ZENGİN ARASINDAKİ ENFLASYON FARKI REKOR SEVİYEDE Seyfettin Gürsel *, Ayşenur Acar ** Yönetici özeti Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yapılan enflasyon

Detaylı

D o sy a i n di rme iş l em i b i t t ik den s on ra zi p do sy an ı z ı c : \ ph p k l as ö rü i çi n e a ç ın. PHP b i rç ok d eğ iş ik yolda n

D o sy a i n di rme iş l em i b i t t ik den s on ra zi p do sy an ı z ı c : \ ph p k l as ö rü i çi n e a ç ın. PHP b i rç ok d eğ iş ik yolda n WINDOWS 2003 SUNUCULARI ÜZERĐNE PHP YÜKLENMESĐ ERDAL YAZICIOĞLU erdal.yazicioglu(at)gmail.com http://barbarossa41.wordpress.com WINDOWS 2003 SUNUCULARI ÜZERĐNE PHP YÜKLENMESĐ Erdal YAZICIOĞLU http://barbarossa41.wordpress.com

Detaylı

BİYOEŞDEĞERLİK ÇALIŞMALARINDA KLİNİK PROBLEMLERİN BİR KAÇ ÖZEL OLGUYLA KISA DEĞERLENDİRİLMESİ Prof.Dr.Aydin Erenmemişoğlu

BİYOEŞDEĞERLİK ÇALIŞMALARINDA KLİNİK PROBLEMLERİN BİR KAÇ ÖZEL OLGUYLA KISA DEĞERLENDİRİLMESİ Prof.Dr.Aydin Erenmemişoğlu BİYOEŞDEĞERLİK ÇALIŞMALARINDA KLİNİK PROBLEMLERİN BİR KAÇ ÖZEL OLGUYLA KISA DEĞERLENDİRİLMESİ Prof.Dr.Aydin Erenmemişoğlu 3.Klinik Farmakoloji Sempozyumu-TRABZON 24.10.2007 Klinik ilaç araştırmalarına

Detaylı

BAĞIL HAREKET. 4. kuzey. Şekilde görüldüğü gibi, K aracındaki gözlemci L yi doğuya, M yi güneye, N yi güneybatıya doğru gidiyormuş gibi görür.

BAĞIL HAREKET. 4. kuzey. Şekilde görüldüğü gibi, K aracındaki gözlemci L yi doğuya, M yi güneye, N yi güneybatıya doğru gidiyormuş gibi görür. AIŞTIRAAR BÖÜ BAĞI HAREET ÇÖZÜER BAĞI HAREET 1 4 N N =v =0 Şekilde görüldüğü gibi, aracındaki gözlemci yi doğuya, yi e, N yi batıya doğru gidiyormuş gibi görür = = = 0 olur ( aracı duruyor) =v = aracı

Detaylı

KASIM AYI VELİ BÜLTENİ

KASIM AYI VELİ BÜLTENİ 2010-2011 KASIM AYI VELİ BÜLTENİ Kasım Ayı ndan herkese Merhaba Sonbahar Mevsimi nin kendisini iyice hissettirmeye başladığı dopdolu bir Ekim Ayı nı geride bıraktık. Kasım Ayı nda yepyeni öğrenmelerin,

Detaylı

TÜİK KULLANICI ANKETİ SONUÇLARI

TÜİK KULLANICI ANKETİ SONUÇLARI TÜİK KULLANICI ANKETİ SONUÇLARI Aralık 1 Giriş Kurumumuz taraf ndan üretilen istatistikler kullan c lara çeşitli kanallar yoluyla sunulmakta, hizmet kalitesini artt rmak ve kullan c ihtiyaçlar n karş lamak

Detaylı

SİİRT ÜNİVERSİTESİ UZAKTAN EĞİTİM UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar. Amaç

SİİRT ÜNİVERSİTESİ UZAKTAN EĞİTİM UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar. Amaç SİİRT ÜNİVERSİTESİ UZAKTAN EĞİTİM UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 (1) Bu Yönetmeliğin amacı; Siirt Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama

Detaylı

TEŞEKKÜR Bizler anne ve babalarımıza, bize her zaman yardım eden matematik öğretmenimiz Zeliha Çetinel e, sınıf öğretmenimiz Zuhal Tek e, arkadaşımız

TEŞEKKÜR Bizler anne ve babalarımıza, bize her zaman yardım eden matematik öğretmenimiz Zeliha Çetinel e, sınıf öğretmenimiz Zuhal Tek e, arkadaşımız 1 2 TEŞEKKÜR Bizler anne ve babalarımıza, bize her zaman yardım eden matematik öğretmenimiz Zeliha Çetinel e, sınıf öğretmenimiz Zuhal Tek e, arkadaşımız Tunç Tort a ve kütüphane sorumlusu Tansu Hanım

Detaylı

ARTVİN İL MİLLÎ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ Projeler ve Komisyonlar İçin Gönüllü Personel Müracaat ve Bilgi Formu

ARTVİN İL MİLLÎ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ Projeler ve Komisyonlar İçin Gönüllü Personel Müracaat ve Bilgi Formu Formun doldurulmasına yönelik açıklama: Ayrılan alana yazı karakterini değiştirmeden istediğiniz kadar yazabilirsiniz. Tablolarda satır yeterli değilse satır ekleyebilirsiniz. 3-Forma son 2 yıl içinde

Detaylı

KAHRAMAN KART BASINA TANITILDI

KAHRAMAN KART BASINA TANITILDI KAHRAMAN KART BASINA TANITILDI Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi özellikle toplu taşıma araçlarında kullanılacak olan Kahraman Kart ın basına tanıtımı yapıldı. Kahramanmaraş Büyükşehir Belediye binası

Detaylı